i 7nor Belcîe S eeniiemen. vonr îîederland 5 CSHt JlSt nummer VIJFTIENDE JAAR Wcensdag 11 Februari 1914 30, St-Fieterstraat, 30, Brussel ABONNEMENTEN: 1 jaar 6 maand J m. Brlçit, vrachivrij Ir 14,00 7,S0 4,00 Nederland, i » 20,00 10,50 8,80 JLtuUre landen i S2,0G 16,00 8,00 Men kan inschrijven op aile postkantoren De inschrijvert voor cen jaar (14 frank), ketôtn recht op tcne gratis boeXenpremu en un ftUluetreerd neJulijKtck bijvoegiel van S bladf» ^ Vlaamsche Gazet Nr. 42 Wcensdag- 11 Februari 1914 30, St-Pieterstraat, 30, Brasse! AANKONDIGINGEN 4» Bladzijde, per kleine ree«I „ . . fr. 0,50 VBUdxijde . . » 1,00 V Bladiijd# . 9 . . . • . fr. » «n > 3,00 Reehterlijie eertaerstellinf«n . > >,0# van BRUSSEL Hoofdopstsller-Eigenaar : BESTXTUR BIT RBD AOTIE i jtjliub hobte, bkubbel VERSCHIJNT 7 MAAL PER WEEK mwoo> sis Onderwijstoeatanden O'nder de regeering van Willem In zijn d/oor de Koniiikliijike Vlaamsct Akademie met goud! bekroond1 nuttig en zaa,l îrijk werk over « 'het anderwij'S in België l.i dens de Franisidhe overheersching en ond< d'e regeering van Willem I », schetsit de foi. J ■Sluys ons Qp treffende wijze ook d'en toesitan van het làger ondlerwijis. Hij besluit het twe de deel van zijn boek, .diat bij geheel wijc aan het onderwijs gedurende onze vereenigir met Hoïîand, door de volgende beoordeeling « Onder de regeering) van Willem, I, wer die ekonormsche en zedelijke weistand van Be Sgjië gjrootelijks verbeterdl. In 1814 was de e Jend'e algemeen; de bronnen van nijverhei waren uitgeput, de landbouw verachiterd, d (handeL kwijnend; het gras groeidie in de br zonderste straten en op de openbare plaatse van de weleer bewegingsvolle steden. « Welke verbazende verandiering stelt me vijftien jaar later in België vast! De vred verzekarcKe vertrouwen en krediiet; de aar moer'iigirtgein vanwege de regeering hadde een buitengewone uitbreiding geschorike; aa.n de erts- .en metaalnijverheid ; de ondei ^rond werd welbenisohapipelijk uitgebaat; d verbeterde landbouwkundige werkwijze ha« aan den vruchtbaren grondi van het land ee grootere en aanzienlijloe waard'e gegeven. D thans opsnliggende weg naairi d;en- Oceaa: verzekerde den biloei van de 'havens; en» ni veraars en handelaars trokken' giroot vo»rde~€ utit de rijke Nçderland;cihe kc'loniën. Nieuw wegen en va.rf.rten vergemakkelijkten binnens lands die uitwisseling van de natuur'ijke voorl tfreng.vels. Veiligheiid en \Ted'e hee^schte ove.ral. De Ned'erland'en, door de werk'zaatr beid1 en de eerldjlkheid' van hum iniwpnèrs, boe zemd'e aan gansch d)e wereldi vertrouwen in « Op zedelijk gebâed was de vooruitgan, even groot. Geen 'be(5chaafd land! kon in 183* een betrekkelijk girooter nitbreiding van ir ricihtingen toonen, dfie de verstandelijike' kul tuw van d'e natie voor doel hadden...» Frankrijk had van België een wingewes gemaakt. Het Vlaamisohe volk voora.1 en aile M*at in Vlaandleren was: ku/nst, letsteren, taa' handel, nijverheid werdlen tôt verval.r ja, to den dbocîi gebiracht en .het h.eelei land in dei nacht van onwetendiheid1 gedlomipeld!. De airis tokratie alleen. verfranscht en met Frankrijl hieulend, had minder te klagèn en hiielp zelf: me'Jçj om de voilksmassa tôt mensc.helijk ve< te "verlagen. Holland hieldl zich reohU. Daat was he leidend element' d!e,> voilks niiet verifranscht Ji> 18lo he/.ochit^ de; FTanschman .Quyier e. l !'i •!< >< n' ! n en s'r 11 rcl-Î m /ijit \reïs.i«fg dat d'e Holland'sdhe natie 4,451 schotan tel de, met 190 duize'ndl lieerlingen op een be volking van 1,900,000 imwners. De prefek van Groningdn kon verzekeren, dat men ir zijn département geen enkeîen knaap zoiui vin den, die niet kon le zen en sChrijven. Naa: het oord'eel van denzelfden heer Cuvier wa: het lot der ond'erwijzersi zeer b-evredigend Weiniigen .geinoten minder dan dluizend franl jaarloon, in dte steden wel boven 3 en 4 dui zendS, en 'hadlden meestal een nette won in! meit tuin. Cuvier was verwonderd over he«i bestaan van gemengde sCholen. In 1784 reèds werd te Amsterdam de be roemclie « Maatsc'happdj tôt Nut \-an 't AJge-meen » gesticht eni spoiedig kwamen openbare boekerijien tôt standL In 1798 werd' J. Hi. Van der1 Palm minister van openbaar ond'er wijis. I.n 1801 d'eed hij een ee.rste sehoohvel aannemen, d'iet reed's in 1803 werd gewijzigcll Een 'bapaaldle wet, tôt uitvoering van de eer-ste, kw'am tôt standl in 1806. Zij duurd'e toi 1857 en \yerd! in 1816 op die Zuideldjike Ned'er Jand'en coegepaist. Het recht van inrichting van l'ager onder wij^ behoorde uitsluitendl aan dis regeering, n De 'gemeenten mochten iiagetre scholer stio'hiten, dodh enkel! onder bestuuir en toe zicihit van die regeering ». Biijzonderen mochten roaar scholen openen met goedlkeuring van de openbare macht. Om te onderwijzer mx)est men een bijizondere vergunning verkrij-Igen en eeh akte van bekwaamheid of diploma van officieeilen aard1 bezitten. Een besluit van 25 Juili 1822 vaardiigde ir d'e Zuidelij'kei prwinciën straffen uit tegen ai w.ie zonder, erkendte bevœgdiheidl onderwijs gaf. De god'sdiensit maaktte geen dèel uit van hlel programma d'er laigiere sehool, en de onder-wijzter kon niet met dit vak belast wordten, daar waar maatregelen werdten genomen om godsdienstondterwijs aan d:e kinderen van aile gezind'heid te laten geven. Hieraan werkten protestantso'he en katholieke gpdsdiienstover-'heden medle. In 18T4 waiten die. Noordelijke' provinciën. die van het Zuiden op gebied' van lageir onderwijs zeer ver vooruit. Ook vondi het be'gin-.sel van sdhoolonzijdiigheid tegenstand ini het Zuiden, vanwege1 de katho^Heke geestelijk-heid1, die wiMe d!at het ondlerwijsi konfessio-neel zoui zij n en onder haar gezag zoui staan. Minister Falc'kt, in 1829 vertegenwoordiger van Koning Willem I te Brussel. geworden, b'^gon met in België een bijzondeir1 département van openbaar onderwijs in te richten, a.lsook. ee'n kommiisme om te ondefôoeken, w'ei'ike in België de behosften voor lager onderwijs waren en hoe het Xederlandsch re-giem er zou ku.nnen word'en ingevoerd. De 'kommissie stelde voor in e.lke provincie e'en gezaghebbende jury van lager onderwijs te beixie.men. Schooiop-zieners werden aange-steldi, die minstens tweemaal' 's jaars aile scho'en' van hun distrikt moesiten bezoïekein. toezichithouden over de bekwaamheid van de onderwijzers en deza op bepaald'e tijden ver-gaderen om. zicli met he.n te onderhouden. V6or 1789 'hiadden de ond'erwijzers geen vaste jaarWeddle uit de openbare scbatldst. Hun toestand was ellendig, hun waardi:^heid stoncî laag. De Nedertandfeche regeering « stiohitte _ in 1817, in e^'ke stad der Zuidelijke provinciën een lager e modelschool, Welker onderwijzers een jaarwedde ont\nngen uit de ko^linklijke kas. De jaarwedlden werden bepaald op 46c tôt 500 guide n », boven vrije wonîng, ko>te ioos boeken en schrijfboeken. In de l'agere gemeentesc'holen te Brusse waren onderwijzerst met 500, 700 en 100c . gui den jaarwedde. ' In 1828 werd'en op de begrooting van d( stad Bmssel, voor kosten van lager ond'er ie wijs de vol gendre sommen ingescihreven : l- Voor de beidb modblscholen 1 en 2, 7,200 gld j- Voor d'e ondersteunde Zondiag.school 500 > ;r Voor d'e Lancasterschool in de Mini-l. rrienstraat, subisidEe- 1000 1 d Voor de schooil der Israëlieten too x i- Voor de zoogenaamdfe kind'erscholen 1000 > It In 18 r 7 kwam de rijkiskweekschooil of nor-g maalisc'hool \oor ond'erwijzers te Lier tôt : standl. De stad kocht een gebouw en de open-d bairte schatkisit scihonk 3000 guldfen steungeld voor eerste inric'hting. De h. Bernard' Schreu-i- der, een Roomschi-'kathoiliek Hollander, wercl d! besituu'i'der, met1 Jeen jaarwedidle van 1600 e guide n. In 1815 kwamen in al de provinciën nor-11 maaliteeTgangen tôt stand! « ten eôindie kundige onderwijzers en on,d)erw*ijzeressein te vormen », 11 voor zoover de normaalsohool van Lier, di€ e niet vo'ldbende leveren konv Door koninklijke - 'besluiten van 1 en 15 September 1817 wer-1 den in de Zuidelijke Nederlanden al, de dienst-1 doendë onderwijzers verplicht een examen af ■- te leggen voor een officieele jury, om een ge-3 tuigsc'hriifit? van ibekwaamiheid te bekotmen. i Intusschen werdl die lagere sehool aLs inrich-1 ting met haar leei*p'an, leermiddelen, bœken s aanschouwi ngsonderw iji>, 1 eer wijze en opvoe-i dlingsstelsel grondlig hervoirmd, naar de Jieer - van die grootste opvoedlkundigen. ■! In 1&19-1820 werd te Brussel' een door de ? stad' ondersteunde lagere school met handen- - arbeid •gesticiht, bijzonder voor verlaten kin- - deren. In 1825 kwamen de eerste bewaar-1 schiolen tôt stand. In 1816 werd te Brussel een i Zond'agschiool gest.icht, waar de behcefti'ge - kinderen kleederen en voedisel krege.n. De re-. geering moedigdie overal het stichten van r avondilessen en Zondiagschoî'en aan. 3 Wanneer die Franscbe socioiloiog, Ducpéri- - aux civer de inriebting van het O'penbaair cin- - derwij.9, tuischen 1814 en 1830 in België, spreekt, noeimt hij de rnoei.lijk'hedën op, waar- t mede het Bestaltix hier te kampen hadi en 3 wijst hij oolc op.1 de ontevredenheidi. die werd , gestidht door al die zoo ras op elkaa.r vo'l-t ge.ndie hiervormingen, diac^ hij spreekt met 1 dlen grootstèn lof over die inz.ichiten, de knap-■ hieid, d'en; moed en de uoortastendihecdl van de .regeering,'.die m aar één doel had het Zus-•te'rland' België op de hoogte der Hollandlsche besehaving te brengen. Van 1814 tôt 1830 deed de NederlandlsChe îegeeiring 1, t -i 6 scholen en 660 onderwijzersi-•woniingen bouwen of hersteBen. Ze reikte diplama's uit aan 1,91.7 onderwij-xo,. err . 63 on h «*u î]; . De gezamenlijke bezo-ldigingen der onderwijzers stegen. van 158,000 tôt 448.000 fr. Het aantài!' leerJingen der openbare scholen steeg van i53,000 tôt 293,000. Er waren in 1830 in België 4.046 openbare lagere scholen met 293,000 leeirlingen. waar- i van 157,000 jongens en 136,000 meisjes. *** Wat €(en reusachtige ibesehavingsmacihit, ; werkend'e in heit voile H.cht van den vooruit-: gang, hié!.p ons volk naar voren ! Hoe onein-, diig hooge.r stond dit mooi Hcilîandsch Vot'lk:, reeelj onder Flip II vrijgevochiten, b»ovem fiet onze, 'het a.rm België, wiens Waalsch gedeel-; te in dien tdjdf nog ve'el ellendiger, nog veel d'weepizieker was dan '.(het V^arnsolie-, hiet arm België, d'at in dien nachit van onwetend-: heid' wel eens op zijn lijdensbed kon jecht-staan, doch weer spoedlig bedwelmd, ij^hoof-d:ig en. uitgeput in den akeligen diroom van geestesverslaving wegzonk ! S. L. Prcnau. 1 j < TER NAGEDACHTENIS VAN KAPITEIN 8G0TT Een gedenkteeken op den Lautaret-berg in Zuid-Fran1<rijk Dezeir dagen is op den Lautaret-berg, in de ' Fransche Alpen, een gedekteeken onthuld ter nagedachtenis van kapitein Seottt, den held-haftigen Engelschen ontdekltingsreiziger, die vôôr twee jaar bij zijn terugkeer van de Zuid-pool van ontbering omkwam. Dit gedenkteeken werd opgericht ter her-innering aan het verblijf dat kapitein Scott in 1909 op den Lautaret-berg hieid om, in de ijs-| velden aldaar, zijn tocht na r de Zuidpool voor te bereiden. Onze plaat too.nt het gedenkteeken bij zijne onthulling, op het oogenblik dat luitenant Drake, een der overlevende gezellen van kapitein Scott, eene toespraak houdt. EEN MODERN SLAGSCHIP TE NEW-YORK I jj; . HET AMERIKAANSCHE SLAGSCHIP «AR KANSAS», DE NEW-YORKSCHE HAVEN BINNENST00MEND Onze prent toont het groote oorlogsschip « Arkafts® », in New-York terugkomend van de Europeesche wateren. Zij geèft eveneens een gedacht van de overgroote afmetingen der ijzeren brug, waar een modem slagschip ongehinderd onder door kan stoomen. NEDERLAND Prins Hendrik in dsn Taunus Prins Hendrik der Nederlanden verblijft no<; steeds in den Taunus en vertoefde Zondag u Darmstadt, waar hij o. m. een bezoek braeli1 aan dén groot-hertog en de groothertogin vai Hessen. Een aanmonsteringslokaal ten behoeve der buitenlandsche zeelieden Rotterdam, 9 Febr. — Hedennamiddag is al hier het gemeentelijk lokaal van aanmonste ring voor buitenlandsche zeelieden geopend opgericht ten einde ze zooveel mogelijk te be schermen tegen de misbruiken in de logisthui zen heerschende. De burgemeester deed in zijn openingswoon uitkomen, dat zoodra het plan tôt oprichtinj bekencl Averd, .4e. ,<yg,enaaLS .dg.r lqgi^thuizei hunne tarieveri bèlahgrijk verlaagd hebben. Het muntwezen in 1913 Gedurende 1913 werden in Nederland aan gemunt : Voor rekeniiag van bijzondere pevsonen 400,000 tientjes en 205,464 gouden daikaten. Vaii r egeeriii.gè \v ege voor Nederland 1,2-Gi0,000 kwartjés, ^ o,000,000 dubbeltjes 6,000,000 stuivertjes, 4,000,000 2 1/2 centstuk ken, o,000vC00 cent en ; en voor NecT.-Indië : 8,Ck)0,000 guldens, 8,000,001 hal've guldens, 6,000,000 kw art jes, 15,000,00( dubbeltjes, 60,000,000 stuivertjes, 2,000,00 2 1/2 centstukken en 31,640,000 cent-en. Louis Bouwmester terug in Amsterdam Een telegram uit Amsterdam meldt, dat lie thans vaststaa.t dat Louis Bouwmeester naa: den Stad-sschouwburg op liet Leidsclie pleii aldaar terugkeer t. Met itigang 1 September »a hij in dat, zijn vroeger middeu, we'er de eersti zijn. Van een anderen kant uordt gemeld da Louis De Vries den Stadsschouwburg zou ver laten 0111 een eigen gezelsohap te vormen ei daarmee naar Nederlandsch-Indië te gaan. De staking der auto-geleiders geëindigd De staking der auto-geleiders te Amsterdau is Màandag, 11a meer dan drie weken to he>bbei eediuurd, geëindigd. De stakers bekomen ge deeltelijk voldoening. Een notaris op de vlucht Een notaris te Bladel bij 's Hertogenbosoh i; sedert 5 Februari voortvluchtig en heeft zija standplaats verlaten zonder orde op zijn zak< te stellen. De rechtbank in Den Bosoli heef Maandag het vonnis van zijn faillietverklarin! uitgesproken. De notaris heeft naderhand uit Antwerpei geschreven, dat hij ongelukkig gespekuleeix had en hij voornemens was Europa te verlaten Hij was sedert 1899 tôt notaris benoemd. < ENÔELAND De bezoeken des konings aan de Ewropeesche hovei Londen, 10 Febr. — Geen schikking werc nog, genomen met het 00g op het bezoek de; konings aan den tsaar en aan ICeizer Fran: Jozef. De daarover verspreide geruchten zijr valsch. Na het bezoek aan Parijs. zullen d< koning en de koningin van Engeland recht stree'ks naar Londen terugkeeren. Muiterij aan bcord. van een schip Londen, io Febr. — Uit Queenstowr meldt men dat er onlangs opstand is uitge broken aan boord van het viermastsc'hq « Philadelphia », dat op 23 Dec. Queenstowr verliet. Kort nadien werd het schip door eei geweldig tempeest overvalleh. De bemannint verzekert aan den kapitein te hebben ge vraagd minder zeilen uit te zetten, rnaar dez< weigerde en bedreigde iecer die zou weigeret hem te gehoorzamen. Op 27 December werc het roer stukgeslagen en de bemanning poog de het te herstellen om Kaap Horn te kunneT omvaren. Toen werd de spanning tusscher kapitein en bemanning nog scherper.Ten slot te werd de kapitein aangegrepen en in kajui opgesîoten: Eindelijk kwam het schip te Sar Francisco toe, waarna de kapitein tegen ic mannen een aanklacht voor muiterij indiende terwijl de bemanning den kapitein van onbe kwaamheid beschuMigde. D1JFW?ÏTTând De nieuwe regeering in Elzas-Loîharingen Berlijn, 10 Febr. — Naar de « Norddeut sche Allgemeine Zeitung » mededeelt, heef" dis Keizrr <liem gehieimen ju'stitiei'aadl Fren ken. thans bestuurder in het Pruisisebe mi nisterie van justifie, tôt onderis't a a t s - s e k r e t a ris van Elzas Lotharing-en benoemd. Hij za zich met de a.fdeelingen rechtswezen en eere dienst belasten. ! I ZWEDEN DE LANDSVERDEDIGING ; i De rede des Konings. — Gespannen toestand 1 Kristianîa, 9 Febr. — Zooals men zich her-, innert fras de toespraak van koning Gustaaf, ! tet de tbètoogende boeren gehouden, sterk ge-kleurd. Inderdaad, hij wint er geen doekjes om, dac hij de politiek van de regeering in za-ke, de landsverdodigin<g afkeurt ; als giXHwhvet-" teli.jk ^:$fc is hij hier zelfs buiten zijn boekje ■ gegaan.^ , iEen cling staat vast, dat het nu zoowel voor - den koning als voor de regeering geldt : bui-. sen of Jbarsten. Men heeft net willen voorstel- Ten, alîpf deze boerenbetooging geheel buiten 1 de par ijpolitiek stond, alsof het alleen en uit-sluiton 1 een uiting van vaderlandslietde was, ' waar a ai boeren behoefte gevoelden luçht te 1 .erpivon ■ Aan de vaderlandslicfdo van den Zwecdsohen boer v.olt niet te twijfelen ; maar het heeft er - toch maar al te wel den scliijn van, dat de boerenbetooging als een liooge troef van de konser-vat'.pve pa-rtij gebruikt is om de regeering kleur te doen bokennen over het vraagstuk van de verlengiaig van den oefentijd der infanterie. , Wanneer men de Zweedsche politiek der Laat- - ste jaren gevolgd heeft, is men er niet blind voor kunnen blijven, dat de konservatieve par- ) tij de liberale regeering op aile mogelijke wij-) zen voetangels en klemmen heeft gelegd. ) Het staat boVendien vast dat de koning een hecl persoonlijko politiek in den laatsten tijd heeft gevolgd, in over een ste m ma ng met de redh-; terzijde, en men is overtuigd dat een rechtsch : lid de redevoering des konings heeft ingegeven, 1 redevoering waarin hij vooral op de verlenging | van den oefentijd der infanterie aandringt, ter-> wijl de regeering den vroegeren tijd wil bebou-den.■j Toen de koning sprak van hen, die een ande-re meening zijn toegedaan dan de zijne, was 1 het duidehjk, dat hij op de regeering doelde, en toen hij de verzekering gaf, dat hij nimmer van zijn ovortuiging af zou wijken, was het dui-1 delijk waar hij heen wilde. , liij wil de regeering dwingen om het verde-digingsvraagstuk in zijn geheel te behandelen, met inbegrip van den oefentijd der infanterie, het teere punt, waarop de liberale partij zich . door haar kiezers gebonden voelt en dat zij ter \ behandeling tôt na de herfstverkiezingen moet 5 uitstellen. ' De houding, die de koning tegenover de re-\ geering inneemt, heeft de parti je n in den lande ' ten zeerste verrast. Zoolang de koning dus een , persoonlijke politiek wil voeren, is het voor een I parlementaire regeering onmogelijk aan het bewind te blijven. De regeering eischt nu dat het vraagstuk der verlenging van den dienstti.jd van het voetvolk bij de verkiezing aan het volk voorgeJegd wordt. Van dieu eiscli zal.de regeering nooit afwij-ken. Het is (lus een openlijke botsing met den koning. Men aanziet den binnenlandschon toestand 1 als zeer ernstig. De gemoederei? zijn zeer opge-I wonden. Geruchten loopen over het ontslag van . het m• nisterie ; bladen spreken over de ontbin-. ding der Kamer en den troonsafsfcaijd van den ; koning ten gunste van zijn zoon. 1 PORTUGAL Het nieuwe kabinet , LLssabon, 10 Febr. — Bernardino Macha-{ do, de nieuwe hoofdminister, heeft heden het , nieuwe kabinet aan het parlement voorge-t steld. De samenstelling is dezelfde als die ' welke voor eenige dagen is medegedeeld, be-, halve dat de ministers van marine en b'pen-, baar onderwijs van portefeuille hebben ver-I wisseld. Het program van het nieuwe kabinet heeft , de verzoening tusschen de politieke partijen ( tôt grondslag. De groep der republikeinsche samenwerking heeft echter reeds verklaard, . dat zij het kabinet vijandig gezind blijft. - , > AFRIKA De Zondagsrust aan de goudmijnen Kaapstad, 10 Febr. — De kommissie over de Zondagsrust heeft haar verslag ingediend over het gedeelte betreffende de goudmijnen. De totale opbrengst der mijnuijverheid zou door de invoering der Zondagmist ten minste met 4 per honderd mede worrien.ver-mir.derd.Drie ja.hr tjjds worden ann d.p miinen ver-leer.d, cm dm werkstiistaqd op Zondag in te voeren. AMERIKA Zestig millicen frank verdwenen New-York, 10 Febr. — Het onderzoell van de zaken der New-York oud1 Newhavei Hortford Railway Company leidde tôt eei opzienbarende ontdekking. Inderdaad, mei heeft vastgesteld dat eene som van zestii millicen frank is verdwenen. Men venvach er zich aan, dat het onderzoek nog tôt verba zender onthullingen zal aanleiding geven. De cmwenteling op Haïti Port-au-Prince, 10 Febr. — Generaa Qu'este Zamor t'rad gisiteren Pout-au-Princ binnen aan het hoofd der revolutionnair troepen. Hij werd door de bevolking toe^ juichit en later toit Président der Republie Haïti iritgieircepen. DE MEXIKAANSCHE KRISIS Ruzie tusschen Villa en Carranza New-York, 10 Febr. — Blijkens uit Mexik ontvangen telegranvmen hebben de oi>stand< lingen-leiders Carranza en Villa ruzie gekregei Villa heeft zich Zaterdag tôt président lato uitroepen en tegelijkertijd Carranza doen w< ten dat hij niets meer met hem van doen w hebben. Terugkeer van den Engelschen gezant Mexiko, 10 Febr. — De EngeJsche gezant e de gezantschapssekretarissen al hier maken toi bere'dseien om onverwijld naar Lontden te ve trekken. Hohler, de gezantschapssekretaris, Zi den 15d dezer naar Mexiko terugkeeren. H reist over de Vereenigde Staten, waar hij de Engelschen gezant denkt op te zoeken en, naa men zegt, ook met président Wilson overleg va plegen. DE BALKANKWESTIE o De eilandenkwestie At'hene, ro Febr. — De Grieksche pei is zeer ontstemd over de verklaringen, doc Galib bei, cen Tuiikschen gezant te Athem in een persgesprek met een verslaggever va de Imbrcs afgelegd. Als Griekenland — zeide de gezant — vri de wil houden met Turkije, moet het Chic en Mytilene afstaan. Doet het dat niet, da zaJ Turkije ze moeten heroveren, want ze zij in handen van Griekenland een gevaar voc de veiligheid van Klein Azië. In afwacbtir van het gu-nstige oogenblik, zullen de Tu ken de Grieksche bevoilking van hun lan het leven zuur maken. Galib bei achtte hi voor Griekenland een hopeloos werk, ee wedstrijd in bewapening met Turkije aan ' gaan, vooral op vlootgebied. De prins von Wied te Rome Rome, 10 Febr. — De prins von Wied, 11 Berlijn komend, is Maandagavopd n uur Rome toegekomen. Talrijke pèrsonen bevo den zich aan de staitie en juichten den prii toe. Zij riepen: « Leve A.lbanië ! » Na de aanwezige waardigheidtsbekleede: te hebben begroet, steeg de prins in een ho rijtuig, om zich naar zijn hôtel te begevei De prins zal tij dens zijn verblijc over heel b langrijke kwesties onderhandelen. De Jeenir van ro millioen, door Italie en Oostenri aan den vorst toe te staan, zou een1 ganse persoonlijke leening zijn, welke ' geenszins i aanstaande Albaneesche bank zou verbindei De haven waar de prins in Albanië zou on schepen, moet nog door het Drieverbond wo den aangeduid. Ook de stad welke de hoofdstad van hi nieuwe rijk zou wezen. De aanbleding van de kroon van Albanië aan den prins von Wi( Skoetari, 9 Febr. — Twee Katholâeke Alb neesche afgevaardigden zijn gisteren van hi vertrokken om de Kroon van Albanië de prins von Wied aan te bieden. De Engelsche goevernenr, kolonel Philip had de Albaneesche boofden, zoowel Mohar medanen alc> Kristenen, uitgenoodigd van d ze zending deel uit te maken. doch <Je Mohar medanen weigerden. daar ze aan een prii van • K.ri6telijken go<lsdienst de Kroon ni willen aanbieden. De Katholieken zijn dus : j \r\TWERPS( HE KR0NI.IK Van onzen.berichtgever • Het verslag van een sterrenkijker. Het « Handelsblad » schrijft, naar aanleidrii van de Vlaamsche protestmeeting van het A gemeen Nederlandsch Verbond, Zondag in < Harmonie gehouden, het volgende : « Bond lialf 12 was de gansche zaal volgelo pen en waren zelfs de bovengaanderijen bezet Andere bladen van denzelfden boord bew ren, dat er « eenige honderden menschen a verloren zateii in die uitgestrekte zaal » en vc gens hen waren er op zijn hoogst genomen e« d'uizendtal aanwezigen. Dat laatste is van de « Métropole » ; doch d blad was vertegenwoordigd door een sterrenki ker, d.ie zoker in vollen dag naar het plafon heeft zitten staren, of er geene komeet op haa den was, en aldus vergeten heeft te zien w; er in de laagte, rondom hem, gebeurde. 1 't Is hem dus niet kwalijk te nemen. Maar ieder onbevoordeeld persoon, die ( : aanwezig is geweest, zal erkennen, dat h< 1 « Handetablad » de waarheid heeft geschrevei I Wat de andere bladen vertellen is dus gew« ne anti-Vlaamsche zcever ofwel ingegeven doc kleinzielige partijbedoelingen. I Nog een milde gift. Do h. Kreglinaer, van wie wïj gisteren meh dien, dat hij 25,000 frank had nagelaten aan c kinderkribbe Maria-Hendrika, waarvan h steeds een vuri^ beschermer was, heeft b uitersten wil ook eene gift van 50 daiizer frank vermaakt, aan den Nationalen Bond t-i bestrijdiiig der Teringaiekte, ten voordeele vo de Sanatoria der provincie Antwerpen. De wereldtentoonstelling in 1920. ' Toevallag ontmoetten wij Maandagavond et lid van het komiteit voor de inrichting te An werpen van eene wereldtentoonstelling, in 192 Wij vroesen wat er was van het gerucht, d; er van dit ontwerp zou afsezien zijn geworde: Hij gaf ons de stellige verzokering, dat da: in de vers te verte hoo.genaatnd niet aan gedael i wordt en het konv'teit meer dan 00,it vastbeu don was ailes te doen wat mogelijk is, om lu | ontwerp te verwezenlijken. Volgens h.em kan dit gerncht enkel in omloc zi;jn gi bracht door den pen of anderen Luik ' naar. in de hoop daartnede dé pogingen vo< oono wereldtentoonsteliing to Luik te oevord ren. BRIEF UIT CENT Van onzen berichtoever : Vocrdracht van pater Stracke over « Arm ~Vlaanderen ». De h. Stracke, van de orde der Jezuïeten, ^ sprak Maandagavond voor een buitengewoon ) talrijk publiek, imtigenoodigden van het Natio-t naal Vlaamsch Verbond, over « Arm Vlaande-? ren ». Niot over de sociale armoede, maar over de zielsarmoede van ons volk had deze .spreker " .liet in een zeer sierlij.ke en, laten wo zeggen, stoute taal. Het eerste deel zijnor voorda'adht liep ôvor de historiek der lutgedrukte on ver-wezonlijkte eisc'lioin der Vlamingen van 1830 L tôt 1900. Dit deel was zeer gedokume,nteerd. } I11 het tweede deel ran zijn rede pa.kte de -, voordrachtge'ver in ccht mannol'ijko taal diege-" non bij den k.raag, die schuld 'hebben aan de geestelijke ellendo en de verdierliijking van liet v volk uit Via andere il. Minder belangwekkendl was het derde deel dezer voordiracht, waar lier. er op aan kwam de praktische middolen tôt d!e verlossâihg uit deze ellénde en verdi'enlijkiaig uiteen te zetten. Gaarne hadden we den h. Stracke een stelting zien innemen : hadden we !hem liooren verkla-0 ren en verduidelij.kon wat vol-gens liem en zijn partij — hij beweerde immers dat katholicis-'• me en Vlaamschgezindheid best vereenigbaar, 11 ja, onafscheid'baar zijn (wat intusschen. geens-!" zins blijkt uit de houding der regeeri 11 gspartij) '!■ — de zoo vuriig geweiischte ontvoogding, ten sipoediçste 'bewei'lcstellôgen kan. In den ioop van zijn voordraolit verklaarde d'e spreker, dat n hij zou verzwijgen ailes wat uit Maainsoh;gte-z-ind oogpimt voor de kat'holiieken ibedîroevend' 1. of beschamend moet 6chijnen. Het vierde en ,1 belangriiikste deel dezer voordraoht werd; ons ij dus, spijiTig, onfhouden. (1 De opwekkende woorden on geestige en over-r tuigende wijze waarmee de h. Stracke sprak q krogen vanwege een igul-instemmend publiek vool bijval. De nieuwe lasten op het verbruik van water, gas en elektriciteit. Maandag 0111 n 11. voormiddag ontving de h. schepen Anseele in zijn bureel, ten stadhui-ze, de afgevaardigden van het Verbond der Gentsche Maatschappijen, de hh. Jan de Moer-loose, Karel Van der Cruyssen, PoJ Goossens, s Campens, e. a., ten einde de klaohten van voormeîd verbond ten opzichte der prijsver-hooging van water, gas en elektriciteit, aan te hooren. Dit onderhoud duurde rulm twee n uren. De h. Anseele beloofde aan deze afvaar-diginc, te zullien onden'zoeken welke toege-vingen zouden kunnen gedaan worden, om de v nieuwe tak&en en verhoogingen op de drie 'S verbruikstakken te veranderen of te vermi.ri-n deren. Niet aile voorstellen den schepen door n deze afvaardiging voorgelegd, zouden echter goed gevolg kunnen genieten. 'l'och mag van ,r nu af gemeld worden dat er werkelijk ten gun-g ste der Gentsche burgerij iet.s zal gedaan wor- { r. den. Met het 00g hierop beloofde de schepen .i van geldwezen, Maandagnamiddag nog te ver-gaderen met de hoofden van den techni^chen ^ dienst (wat dan ook gebeurde). n Van hun kant zullen voomoeuide afgevaar-e digden nagaan in hoeverre het Verbond der Gentsche Maatschappijen zijn voorstellen (ot wijziging aan de ontworpen lasten verande-ren kan. Een tweede onderhoud tusschen den h^ schepen Anseele en deze ajgevaardrtgpden zal dan weldra plaats hebben c in rien NeriPrlan^soben S^bouwhnrp' i- ■ ■ — Voor een voile zaal. had Zondagavond in den s Nederlandschen Schouwburg de tweede ver-tooning van «Vrije Woliken», saam met de •s tiende verfoonimg van « Luiitenantsliefdje » f_ plaat^. Het stemmingsvolle en dichterlijke spel van • J. Koepil heeft het Zondagpubl.iek zeer ge- 2- troffen. Geen oogenblik verslapte de aandachti-tg ge ontroering waarmede de talrijke toehoorders k het stil-drarnatische verLoop van dit brokjc ro-, mantisch-symboliseihe, door een fijn dichter 11 uiigedachte leven, volgden. le Het spel der vertolkers had wat gewonnen bij de eerste opvoering. in dezen zin dat het / wat vlotter en opgewekter tiep. De gevoels^ scha.keering en in de rollen van Majia Jema-r" nora, de tooneelspeelster, en van Peter, den séminariste werden nauwgezetter nog, dan bij de eerste opvoerine, nag*eleefd door Mej. Stella van de Wiele en de h. Allons Darden. De goe-de^oude pastoor van den h. van den Heuvel, wa^ weer een en al gevoel en menschelijkheid. d Een groot sukses viel stuk en vertolkers na elk a. bedrijf te beurt. ûaarna ging het t.intelende «Luitenantslief-n je» vol lieve, kleuri.ge muziek en geestigheid. Mej. VVilly Bierlée, een wonderwel geluili^e ver-5i lie!de en de heeren Ja.nssens, Stevens en Go-dier, gingen met een leeuwenaandeel toejui-e_ chingen weg. In Rabot's Libérale Voorwacht. ^ De maandelijksche algemeene vergadering j_ van Rabot's Liberale Voorwacht zal plaats hebben: Woensdag 11 Februari, om 8 1/2 uur .. 's avonds in het lokaal: Maria-Theresiastraat. Aan de dagorde : 1. Verslag der laatste algemeene vergadering; 2. Politieke voordracht door den h. advokaat Vermast over «De Handel en de Nijverheid in de Kloosters» ; 3. Fees-ten en propaganda; 4. Mededeelingen. Op Zondag 22 Februari (Karnaval), richt de Voorwacht een gemaskerd Bal in. in de feest-,g zaal,van het « Liberaal Huis». Op Maandag 23 1- Februari doet de Voorwacht een gemaskerden le uitgang. De jeugd vereenigt zich om 8 uur 's avonds in het lokaal. Ncg eene uitvinding. Men bewerkt tegenwoordig onze stad met omzendbrieven uitgaandë van de « Unjon pour 1_ le Français, 1/arîgue Internationale » ! Deze om-n zend'brieven betreffen in scliijn de beruchte uitvinding der vordeeling van liet jaar in 13 maan-[t, den van 28 dagen, en maken reklaam voor de-j. zen nieuwen kalender. Doch de « Union pour ^ le « Français Langue Internationale » maakt j. van dezelfde gelegenheid gebruik om te pogen ^ aanhangers to vinden voor liaar prinoiepen (!?): « Een taal voor olk land » eh « Een taal voor aile landen ». Of er te Geait voor dit edel (!) ,r doel veel zieltjes zullen gewoimen worden, be-twijfolen we zeer. We hebben het immers reeds , . zoover gebracht, dat de ergste anti-Vlamingen, y de meest aan Frankrijk-verkochten, moesten ,r toeueven tegenover don eisch der tweetaligheid, welke voor ons beduidt « Nederlandsch in Vlaauderen », « Fransch in 't Walenland ». De Snsllaertskring. % Naar aanleiding van een solirijven., waarin deze kring als « katholieke » ver ee ni,ging werdl - vermeld, teekent Snellaertskring verzet aan te-M gen die benaming ; Snéllaertskring is .geene po-îit'oke maâtschappijl en beweegt zidh .uitsluitend ^7 op lette kundi." en Taalku.ndig igebied, en telt onder zijne leden personen van de verschillen-n de politieke d?nk\vijzen. Art. 3 der standregelen luid-t als volgt : « De kring beweegt zich, buiten ail en invloed van staat kundige geziind heden, o.p volkomen onzij-dig gebied-. » " t In hc! Park ^ Tén gevolgc. der menigvuldjge opmerkingen lt welke door de dagbladen en door personen ge-11 daan zijn, aangaande de verwoestingen welke lT aan de beplant.ingen van ons-Park door de ten-lfc toovistellingswerken zijn toegebracht. is nu een sterke groep boven!ers aan t werk gegaan. ^ Onner toezicht van den h. De Wîlde, park-hestuurder, is deze groep t i in k aan liet herstel-P 1er. der hovin.gen bezig. Worden deze werk- 3- zaamheden riu niet onderbroken, kunnen zij >r met ijver doorgaan, dan is er wellicht kans e- dat we gedurende dezen zomer ons mooie Park van vroeger terug hebben.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.