! ?oor Belgie 5 ceatieaea, voor Meriand 5 mi fret nommer I VIJFTIENDE JAAR Maandag 26 Januari 1914 30, St-Pieterstraat, 30, Brasse! ABONNEMENTEN: 1 jaar 6 maand S m. Sel)U, vrachtvrij fr. 14,00 7,B0 4,00 Nederland, » s 20,0« 10,SO S,SO Andtre Ionien • 32,00 16,00 8,00 Men kan inschrijven op aile postkantoren De intckrijvcrt voor een jaar ( 1 4 frank), keiben recht op eene gratis boelenpremte en an féïlluttrard tvtXelijXtch bijvoegtel van 8 blad*. Vlaamsche Gazet Roofdopstsller-Eigenaar : JULIUB HOBTE, BEUSBEL van BRUSSEL . VERSCHIJNT 7 MAAL PER WEEK 3ESTXJXJR EN RBDAOTIB i TELEFOOR Z>i Nr. 26 Maandag 26 Januari 1914 30, St-Pieterstraat, 30, Brassai AÀNKONDIGINGEN U Bladzijde, per kleinc rej«l „ . „ fr. 0,30 f Bladiijde . . „ » 1,00 V Bladiijde . t tr. » «n > 5,00 Reehterlijke eerherstellinjan . > f,09 NEDERLANDSCHE KULTUUfl Nederland en de ontwaking van Vlaanderer Van onzen mcdewerker uit Den Haag.: Een pàairj mikanidJèn geled'en verscihl&en in diit bi.ad1 een arti'kel gfetitel'di « Nedeif.ahd sche Besdhavin«g », waïa'riïi ik — ein mijins iM-iieris niet ten mredhte — de meeniingi irtdruk-te, dat Vlaaiidë$ejn op kultuurgebied' nicg steeds weinig of niets' piresteer-t en zeker niet bdj Ncord-Nederland \ef|gisleken mag wàrdian. In hetzelfde stick zette iik mijne Vl.aam®dhie landgenooten jaian zieh te volmaken in die: te-œfeaiing der Nedsriandlsche ta,al en zcodoeai-de te trachten op de hoogte van het geeslejlijk P'cil hunner Noarderbroeders te komen. Ge-zegfd arti'kel \vemdi door een Gentsch maand -blad, « De Vlaamsdhe Strijd1 », overgenomero •dterih mocht niet de gcedkeuTLng van à'1 zijtn«d lezers wegdragen.' Een bunner aLthans, die h. Taco H. de Beer, uit Amsterdam,' meende nu juist eens het tegenoveiigestelde te moateni bewereti. Om dit te be wij zen vond hij er niiets beters op dan te sobrijven diat mijne houddngj « misdadig » was en mijine wetensofoaip zcowel wat België a'Js wat Ho'llandl betreft a! zeer beperkt môast zijn. De hi. De Beer scfhijnjt het trouwens met wat hij noemt « de geleerd1-heids'badl » niet al te best te kunnen vinden, Kwalijik kan i'k hem dat zeker niet nemen, maar d'e goeie m an vengeet w.nars-dhijni1 ijik, diat bij' zich dan ook het recht ontzegt over besciha-vjog ën kultuur meê te pr.aiten. O.p de insi-niuaties, aan mijin adres gericht, welike in het sftuk van d^n h. de Be^r vcorkcmen, wensoh iik dan cok niet verder in te «gaan.^ Het zcoi trouwens niet zeer belangwekkendl zijn. Interessan.ter i»s het echter na -te gaan hoe Hol'l and nu staat tegenover de gee~itelijike ontwaking van Vlaianderen, want de ontwakinig wandb \verkelijk merk'baar. Namen dé Itezin-gen detzer dagen te Gent en te Anitwerpen door Frederik van Eeden gehoixlen niet de verhonding aan eener gebeurtenis ? En was het niet steeds voor stampvolle zaïleii1, d'a.t een van Hcillland's beste dichters en denkers, in de diep-ontroerendle taal hem eigen, spireken mocht over Rabimdrana.th Ta.gore en de O'os-tersohe wijsheid ? Meer nog, mociht niet Hu/go ;db Vries, een der grootste geleerden van dezen tijcî, een paar dagen geleden nog in de Vrije Hooge-sOhool te Brussel optreden en zich, zelfs in een a a r t s f r anskrl'j on s 3h blad, « 1 illustre botaniste » zien noemen ? Maar de Hoila.ndsc.he zienssvijze? vraagt ige mij waarscihijnlijik. Welnu, ortbetwiiS'thaaiT is het, dat men meer en meer in het Noorden begint te begrijpen dat die tu»>schen Holi'and en yiaandetren getrok-ken pol.itieke grens geene taa.lg.rens is en dat doar bez)uiden Esschen, Tilburg en Eàndihaven eveneens, zij hiet djan ook nog meestai, jammei genceg, in dialektvorm, Nede.r.Landsdh gespro-•ken wordt. Het zaad door prof. Borland in Vlaiamscihi-België gestrooid begint vruehten te .diragian. voor... 'het Noorden. Stilaan glaat men hier ook inzfen, dat zoo Vlaand'eren veel aan Hol-land te danken heeft, Holil'and's vooruitgatng in de 16° en 170 eeuwen voor een igroot deel het werk is geweest van die duiziendlen ingewe-ken Vlamingen, zcodat zeker niet meer be\^ss-tigd" moet worden wat van Eeden te Anitwerpen zei, n.l. «Hat die berte Amster-dammers eigenil.ijk Antwerpenaars zij,n ». En als er namen gevraagd1 worden noemt me.11 tr dne van Justus Liipsius, Frans Hais, Vondel, Elze-vier, Simon Stevin en honderd1 anderen. Eir i.s dus een a'I.leszins verheuigende kente-rirng merkbaia:r. Noord-Nederlandi (een reéks artikelen in het vrijzi.nnige weekblad « Het Mid'dlen ® versohlenen, bewijizen 'hlet eens» te meer) begint êm eindelijk belang te steilen in den strijd, diie daar in het Zuiden udt^2-voc.hten wordt tussohen Vlamingen en Frans-kilions, het 'begirij.nt al dait die strijd iets m«r is dian een huiseîij'k krakeel, ai ziet het waar-sdhijnlijk nog niet in, da.t >dle toekom.st van geheel dien Nederlandschien stam daarbij op ■het spel staat. Hol'lia.nd, dat aan <le Vlamingen gee-telijk en moreel meer inner'lijke sterkte brenigeni k'on, schijnt du-s wel te merken, dat het Vlaamsehe broed:esrvolk dorstiig is naar kennis en honge-rig naar wetensciha'p, en da.t het deze wensrlht op te doen in en door d'e gemeenscha^pelijk^ volkstaail. De komst naar Vlaanderen van prof.^ Bol-îainkJ, Frederik van Eeden, Hugo de Vr'ies en andlere vooiraa.nstaande Nonrd-NederlanderS; Ibewijst trouweais dat de rijkgievuldie schurer dler Nedérlandsdhe kultuw ook voor de Vlamingen tcegamkeLijk worden gestelld. Mairnts Liescnborghs. — FRAJVKRIJK DE TOENEMENDE KOl'^E Verscheidene dooden Parijs 25 Jan. — De koude neemt nog toi in vers'cheidene eteden van FranUriJk, Veli personen zijn aan bloedsopdrang bezweken ti Pariis in Normandie en andere streken. Di Enftelsche luitenant Preston, der stoomboo Webb, bezweek aan koude t2 Havre. Onderzeelooct in aanvaring met een stoomschit Toulon 25 Jan. — Toen gisteren de onder-zeeboot Toulonne zieh even onder het water-opperv'Lak bevond, kwam zij m aanrakmg met een stoomscbip. , , Dp bevellipbber van de Toulomie tteed on-roiddellijk het vaartmg rijzen, daar inji vreesd< dat het drijfvarmogen aange.tast was. De scna-de bleok niet zeer groot te zijn. De noodsagna len hadden in de haven reeds ongerustheid ver oorzaakt. Een Annameesch opruier ontsnapt Kanton, 2~ Jan. — Een Annameesch opruier. zekere Sjam-hoi-Siao, die een dag of ™t geleden door do Britscho overheden te Kanton ir hechtenis was genomen, op de aanklacht dal hij. een samenzweerder was tegen de FransolM regeerin" is uit die hechtenis ojitena.pt. NEDERLAND De Konïnklijke Familie op het ijs Zaterdag voormiddag is Prinses Juliana achter het Huis Ten Bosch in Den Haag op I schaatsen geweeât. De Prinses trachtte achter een kleine slede zich op de schaatsen voort te bewegen. De Koningin-Moeder was daarbij aanwezig. De Koningin kwam later en reed een tijd over de ijsbaan. De daling van hcî Maaswgter Dank zij het snelle vallen en het flinke loo-zen van de Raams.luizen, is de Beersche Maas aan de Pegelbrug beneden 8.5c' M. + N.A.P. gevalilien, en is dientengevo Ige de E.lftweg (een gedeelte van den rijksweg Den Bosch-Grave en gelegen in de bedding van de Beerscbe Maas) droog gekomen. Van. rijkswege is men thans druk bezig een rijweg door het ijs op den Elfweg te ha'kiken, waarmede men Maandag hoopt gereed te komen. De Maas gaat langs de Noordelijke belft van de rivier met lichte schollen drijfijs over-dekt.De peilschaal te Grave teekent thans 8.35 M. + N. A. P. Een Friesche Nimrod Bij Terjooi! schoot de jager H. de Jong in één schot 11 ganzen. Er zijn thans vele ganzen in Friesiland, wat wijst op koude in het buitenland. Daar de dieren zéér schww zijn is dit schot zeer zeldzaam in de jagers-wereld.i)oor een auto gedood Gistermiddag is de heer Diederen. hoofd eener school te Heerlen, door een auto der staatsmijnen aangereden en gedood. Uîtvoer naar België Gewcwm.lijk is de handel in rumdvee met Bel-g-ici in de maand December minder leveJid>ig dan in de andere maanden van het jaar. De vori-ge m'a a 11 d rnaaikt da ar eohiter een uitz on-derlng- op. In BeCg-.ië werden imgevoerd 4781 rurideren, waa.rvan 4649 r un der en of 97 percent uit Nederland lvwamen tegen 32.99 in December 1912 en 2612 in December 1911. Brevendien werden n.a een quairantaine van 10 dagen in de rijtetallen in Be'.giië toegelaten 1417 Nederlandsche 'koeien en 1471 vaarzen. Nederland verzond het vorige jaar naar België 4632 stieren, 7923 ossen, 9315 kailveren, 15,326 Uoei'en en 15,018 vaarzen. Van. veel gewicht was in 't vor,i?e jaar de uîtvoer van gesladM vee. naar Beùgië : 70.790 k'ii. verscih rntn-dV'jeeseh, 655,547 k'ii. vleescîiikionser-ven 1.676.324 fcil. varkensv'Leesclh, 112,561 kil. dood wiLcl en 4129 kil. docd gevogielte. Bovendien verzonden die IIollandere 329,7(W K. G. kip'pen en hanen, 21,795 duivemen 302,150 K. Ç. ganzen, eenden en ainder leivend gevo-geilte.In die ''vorige maand werden 5888 smapein, b este m d voor de S'iachtbank, te Antwer-pen ont&cbeept. Daardocir was de vraag naar Nederland sche schapen niet zoo groot ails in de maan.dien November en Oktobea-, De N'ed erlandsche uitvoer bedroeg toch nog 4971 schapen en 3778 iainmerén, te y.amen '8749 stuks. ' T In het vori.ge jaar verzonden de Howanders naar België 50,687 schapen en 54,647 lammeren, te zamen 105,334 stulcs. In de maand December wias de handeil in paarden en veudens met België niet zoo le-verjdig al>s gewoon'.tijk. Er hadden in die maand geen groote paardenma.rll<ten iplaats. Door Vlaamsohe hadelaars werden, vooral in Zee-land, 575 oaarden en 174 veu/lens aan hu.a opgekocht. De prijzen, die voor goede paar- dien beeteed werden, waretn zeer lioog. DUITSCHLANl) De Urankzlnnige broeder van den kroonprins Berlijn, 24 Jan. — Een zekere Salomon, kileermakier, op 7 Juli 1887 te Colmar gebo-ren, liep gisternamiddag tegen 3 uur, toen de kroonpiins naar zijn paleis terugkeerde, achter dé automobiel aan. Eén politieagent greep Salomon beet, en bracht hem naar het pohtie-waohthuis, alwaar, daar hij den indruk maak-te krankzinnig te zijn, door den distriktsdok-ter een onderzoek naar zijn geestvermogens werd ingesteld. In onsamenhangende bewoor-dingen beweerde Salomon een bioeder van den kroonprins te zijn, dien hij om ondersteu-ning in zijn levensonderhoud wilde verzoeken. Nieuw bespiedingsschandaal Berlijn, 25 Jan. •— De bespiedingszaak voor welke de ingénieur V..., van Steg itz, werd aangehouden, schijnt nog grootere afme-tingen te zullen nemen. \erscheidene andere personen, in deze zaak betrokken, werden in-derdaad aangehouden en van bespieding be-schuldigd.Tôt huiszoekingen werd overgegaan, maar over dezer uitslag wordt gezwegien. De ingenieur V... zou een toestel hebben uitgevonden, in verband1 met de nationale ver-dediging en daarover onderhandelingen hebben aangegaan met agenten der Fransche re-geering.> o»» c — De Albaneesche Kwestis Ismael-Kemal doet afstand van de voorloopige regeering Walona, 23 Jan. — De internationale kom-missle van toezicht heeft de voorloopige regeering over Albanië van Ismael Kemal °^er-genomen. Van de overdracht is proces-vei baaJ opf,emaakt en het ministerie is onthonden. Fcrzi-bei, tôt dusverre minister van binnen-landsche zaken,. is met de algemeene leiding der zaken belast. Hij zal worden bijgestaan door de andere gewezen minsters, die tôt be-, stLiarders van de verschJllende takiken van i dienst zijn oenoemd. i De overheld te Berat en Elbassan is tele0ia j fi se h aangezocht om Ferzi-bei te erkennen als • onmiddellijk hoofd. De afstaiid van Ismael Kema. mai\kt een uit stekenden indruk, en de kommissie van tue-1 zloht heeft hem hulde gebraoht voor zijn va-derlandschlievende daad. De toestand wordt toeter Weenen, -25 Jan. — Goed ingelirtvte knn-(ren te Weenen zijn van oordeel dat de toestand op het Balkansehiereiland lang niet zoo ernstig is als hier en daar wordt gedapht. /.ij gelooven niet dat Essad pâsja zich tegen de t'roonsbestijging van den ptdn.-, van Wied zal verzetten. Wel ziet de eilandenkvvestie er voor Europa ernstiger uit dan de Albaneesche kwestie, maar men mag toch op een vreedza-me schikking hopen. Turlàje zal niet openlijk in verzet durven komen tegen de l>esluiten (ter mogendheden. die een beslissende d'rukking op de Po-rte kwnnen oefenen. WINDHOOZEN IX AMERIKA . S'i.* ■? ' DE P.FVO! ftPN V A m PCM TVFrtfiN JN NEW-JERSEY Dezer dagen woedde in New-Jersey (Vereenigde S ta ten van Arnerika) een ontzettende windhoos, welke overal, en vooral aan de zeékust, grooté schade aanrichtte. Onze foto geeft daarvan een staaltje. ENGELAND De uitsluiting in de bouwnijverheid Londen, 25 Jan. — Zooals we reed& be-knopt mededeeld'eu, werd Zaterdagmiddag de lock-out in dé bbuwnijverheid afgekondigd'. In den loop van den morgen werd de ver-bintenis waarvan reedis spraak is geweest, ter onderteekendng aan de arbeiders voorgelegd. Twee uren werden hun toegestaan, waarna al dezen die niet hadden geteekend, weirden ge-waarschuwd dat ze zouden worden doorgezon-den. De uitslag der weigering zal Maandag maar zijn gekiend, maar het is van nu af zeker, dat meest al de syndikalisten de raadgevingen hunner leiders zullen volgen. De verbintenis werd aan 30,000 arbeiders voorgelegd, maai komt er geen verstandhouding, clan worden ten minste 150,000 werk.liedian in het konfiikt omvat. .... ÏTALÎË" De gezondheidstoestand van den paus Rome, 25 jan. — Volgens de « Tribuna >: is men in kringen van het Vatikaan bezorgc ovèr den gezondheidstoestand van den paus. Er zijn verschillende geruchten in omloop o. a. dat de paus somtijds opwekkende inspui-tingen noodig heeft om bezoekers te kunner ontvangen. Dientengevo!ge wenscht men h-çt konsistorie voor de benbeming van nieuwe ka.rdinalen nîet te veel uit te sfellen. Het « GiornaJe d'Italia » zegt dat de ge-zondheidstoestan'c van den paus niet slechtei is geworden. Dezen w;inter is de paus aanmer kèlijk vermagerd, zijn oogen schijnen grootoi en schitterender geworden. Daaruit leidt men wel af dat hij koorts heeft, maar de geregeldc partikuliere en algemeene auddënties's zijn de beste bevestiging dér geiruststellende berich-ten.NOORWEGËN Dreigend arbeidsgeschil van grooten omvans Een arbeidsgeschil dat sedert een paai maandén in Noorw^geji duurt, dreigt daar eene uitsluit.ing van grooten omvang met zich te slepén. Het geldt een geschil tussohen den patroons-bond en het Verbond van vakvereenigingen, wàarbij het gaat om de samenwerking van ge-organiseerde en vrijç arbeiders, die de pa-troonsborid eischt en :t Verbond van vakvereenigingen weigert. Te Drontheim loopt daarover reeds wekenlang eene staking aan een groote houtzagerij, die in de laatste 'dagen is gevolgd door eene staking aan twee fahrieken. Nu heeft de patroonsbond zich tôt de regeering gewend met verzoek om bemiddeling. Tnclién niet voor 8 Februari een schikkinQ tôt stand is gekomen, dreigen de patroons met een algemeene uitsluiting, die 80,000 man zoi omvatten. De Noorsche ministerraad heeft besloten, aan het verzoek gehoor te geven en als bemid delaar op te trèden. Daar beide partijen stijf op hun stuk staan, is het echter twijfelachtig of deze poging tôt l)emiddeling slagen zal. RÏÏSLÂND Een zelfmoordplaag te Kiew Kievv, 25 Jan. — In de eerste twee dagei van 't Biissische Kerstfeest, werden te Kiev allen twintig gevallen van zelfmoord en pc ging tôt zelfmoord vastgesteld. Mishandeling van gevangenen Mishandel'ng van gevangenen om hun be kentenissen te oiitlolvken, of orndat een politie dienaar dnarin genoecren schep.t, is in Bus land. zooals ieder vveet, juist niet iets ong€ hoords. Soms wordt het evenwel te erg ei dan roept do recht er çien gebiedend « hait >■ maar niet al te hard, natuur.l'ijk, anders. zoi de ijver der politie kunn'en verslappen. Zoo is de kommissaris van politie Alôyei door het hoog-ge!reQ'htshof va.n . Bakoe wrooi d'eekl tov vier d'agen gevangenisstraf wegen het ma rte!en van gevangenen met het doe. aan dezen « beken4enissien » te entlo'Kken. Vie dagen 1 ijkt wat weinig: In dit ver!'and mogen wij, earlijkheidrèhalvf niet verzuimen. melding te, maken van he feiit dait het Russinche département een krim: nea^e vervalgmg heeft ingesteld tegen den pc litie-agent. Petroeskenkov van het d>is tri 1< Toenkinsk, in het gioevernement Irkoetsk (S berlë), die is aan.geklaagd wegens het mishar delen van ongeveer dertig personen, manne: en vrouwen, bininen z.e.s w.eken tijds, door he: te slaan met een zweep. De aanklacht is ei De vervolging is er. Maar de geschiedieni zwijgt van een vonnis. ROEÎIENÎË- Oc ontbindiiig van het parlement Boekarest, 25 Jan. — 132 minister-voorzitte: heeft gisteren in den Senaat het U'oninlilijU be sluit waaPbij het parlement wordt onthon den, voorgelezen. ne algemeene verkiezingei zijn on 28 Februari vastw-leld ; het niéuw! parlement zal deri (1 Maart bijeenkomen. Men voorsnell dat de vorklozlngen een llch te meerd'erheid aan de liberalen zullen geven AMERIKA Vijftien millioen dollar voor de kankerbestrijding New-York, 25 Jan. Een reeds bejaard New-Yorkso'h mililioenbezitter, stelde 15 mililioei dollar ter beschikking tôt O'prichting van 2c gasthuizen in verschillende deelen der Ver-eeinigde Staten, waarin lijders aan kankei kosteloos met radium behandeld kiunnen \vx>r den. De gever wenscht uitdrukkelijk dat zijr naam nimme.r bekend zal worden. De inwljking in de Vereenigde Staten New-York, 25 Jan. Naar luid van de ambi teijke statistie'k van den New-Yorker landver huizersdienst, zijn in New-York 1.338,000 per sonen geland', om zicK in de Vereenigde Sta ten te vestigen. Stoutmoedige daad van een treinbandiet New-YoÉ<, 24 Jan. — Op de Michigan Centra Spoorweg'heeft een bandiet on zijn eenlje eei treln tôt st il stand gebracht en de reizigers gc plunderd. Om hen te bewijzeri dat hij tôt aile in staat was, had hij eerst een der passa giers doodgeschoten. Het boevenstuk gebeui de niet ver van Chicago. Veri-ordeeling van een bendehoofd New-Yoï'K, 25 Jan. — Dopey Ben, de leide van een bandieteribende te New-York, is te 5 jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens pc ping tôt ni.oorcï op een inspekteur van politie Het eigen; an lige van het procès was, dat d namen adrassen der gezworenen gehein gehoudV/i /un om wraàk van Ben s vnenae te voorkomen Aanhouding van een bende automobieldievei New-York, 24 Jan — Het is aan de politi ie New-York gelukt een bende automobieldif ven aan te houden, welke sedert. langen tiji de sohrik der automobieleigenaars was. D dieven gingen aldus te werk. Zij d'rongen d automobielbergplaatsen binnen en namen d auto's. waarop leden der bende plaats namen weg. Was men o-p een voldoende afstand g€ komen, dan werden aan de auto andere letter en nummers aangebraclit, zoodat deze zee moeilijk en dikwijls onmogelijk voor den eige naar te herkennen was. De waarde der op de ze wij.ze ge stolon auto's bedraagt ruim ach millioen frank. De leider van de bende, eei zekere Rudi, werd voor eenige dagen aangt houden, nadat hij getracht had een jong meis je te ontvoeren. Zijn minnares verried uit jaloerschheid he best a an en verblijf der bende. De sshandalen van Tammany Men za>l zich herlnneren dat de vorige lanc roogd van den Staat New-York, Siullzer, wegein gepleegde malversaties van zijn ambt ontze was. Sulzer en zijn vrienden weten dat. aai den wrok van den toenmaLigen Tammanybos M.urp'hy, die S-ulzer, toen deze niet pliooib,aa gen-oeg bleek. en weig^rde aan de bevelien va: Tammany te geihoorzamen, ten val had ge braCht, Thans wordt in New-York een ondei zoek geho'iiden naar bestaiande miisstanden i: de ambtenaars- en politieke wereCd. Voor deze komm'ssie is nu ook. Sulzer al getnige verscilienen ; -en. ,h': heeft zijn zwai'e be sch'uldiglngen tegen Tammany en «boss» Mm phy herhaald, en daarbij zijn beschiuid'iiginge: met voorbeelden toegelidht. Mur phy h-eeift niu in de dagibliaden liaten an: woorden, dat Surtzer 'een Ceugenaar en ee: meimeedige is en dat hijzelf, Mairplhy, gaarn als get-uige zal worden gehoor d. —< DE WIJZE MAN VAN IND1Ë 1 i Dadobhoy Nacrojl Dadobhoy Naoroji wordt in Engeland di « groote oude man » genoemd ; hij is in ziji 89ste jaar, en van af 84 jaar wordt een grijsaan in Indië reeds als een heilige beschouwd. Hi verbleef lang in Engelar \ als vertegenwoov ' djger eener Indische fiiina .r'reed er met per ' en woord voor de rechtan der Indiërs. Van 189S tôt 1895 was hij zelfs lid van het Lageïhuis. Hi | is een der hoofdleiders van cle nationale Indi sche beweging en was voorzitter van het groo Ifldjsoh naîionaal kongres, in 1900 te Kalkuttc gehouclen. ZUID-AFRIKA (Nieuws uit de Zuid-Afrikaansche bladen) — vereenvoudigde svellino — De grafsteen van Van Riebeek, stichter van Kaapstad « De Volksstem » meldt het volgende : « Enkelo jaren geleden werd, te Batavia, de grafsteen — of lievor de groot-ste heaft daarvan — van Jan van Riebeek terug gevonden en m een Muséum aldaar geplaatst. De wens om de::e nagedaeh te n i s aan de stichter van Kaapstad op Zuida.frikaanse bodeni bewaard te liebben, is bij menig onzer gerezen, toen he^be-richt der terugvinding wereldkundig werd. G rote erkentelikheid is clerhalve verschuldigd aaai de lieer J. do Villiers Roos, Onder-sekretaris van Justitie, door viens bemiddeling de Xeder-landse overheden bewogen werden om de .grafsteen aan de Unie va.n Zuid-Afrika ten gesenen-ke te geven. De 1:. Roos heeft namelik van een dienst-ver-lof gebruik gemaakt om het \ erre Oosten te -bezoeken, en in de loop zijner reis richtte hij ook zijn s'clireden naar liet mooie eiland Java, alwaar onze reiziger in aanraking kwam met heer van Idenburg, de Goeverneur-Gener^uil van Nederlands Indië. De ufcslag dezer ont-moet>ing is lioogst bevredigend geweest voor Zuid-Afrika, in zooverre als toestemming wei-d erlangd door den h. Roos om de kostbare ge-schiedknndige relekwie, welke herirmert aan de opname van ons vasteland in de kring der wereld'beschaving ,eerlang hierheen vervoerd te krijgen. . Onze lezei^s weten dat Jan van Riebeek, die in April 1652 bevelhebber der nieuwe neder-zetbing bleef, van daar bevorderd werd tôt kom-mandeur van Malakka. Drie jaren later werd hij sekretaris van de Ra-ad van Indië en bleef in deze betrekking tôt zijn dood, die te Batavia op 18 Januarie 1677 plaats vond. » De achterstelling van het Nederlands 1 Even als 111 België heeft men ook in Zuid-' Afri'ka te klagen over de achterstelling van de Nederlandse taal bij ambtelike berichten en medédelingen. In een artike.1, getiteld « Niet nodiig voor ' Hollandssprekende Boeren » schrijft het Kaapse blad « Ons Land » dienaangaande , o. m. : ' « In sommige a.fdelingen van ons laadbouw département schijnt men zieh nog ten enen-male niet te kunnen verenigen met het feit, - dat de Nederlandse bladen in Zuid-Afrika een deel uitmaken van de pers in Zuid-Afrika, en dat ze als deel daarvan hun taak en hun plich- I ten hebben. In de bovenbedoelde afdehngen van genoemd département sohijnt men even-min 110g rekening te willen houden met het feit ^ dat de landbouwende bevolking van Zuid-5 Afrika voor een groot deel bestaat uit mensen, die alleen Nederlandse nieuwsbladen lezen, en die daaruit moeten vernemen al datgene wat van hun gading is. Het is lielaas niet de eerste ma-al, dat we bei | nodig hebben ge-adht hierop de aandaeht te ves-1 tigen. We hopen echter dat het nu eindelik voor de laatste maal zal zijn, dat we zulks doen, • en dat, wanneer pamfletten, bulletijns of wel-3 ke andere geschriften of kennisgevingen open-1 baor gemnakt worden door dat département, 1 waarvan de inhoud ter kennis gebracht moet worden van de lan<7bouwende bevolking van d€ 1 Unie, dezelve niet slechts aan de Engels^ 3 nieuwsbladen, doeh ook aan Nederlandse — " in ;t Nederlands natuuriik — gezonden zullen 1 worden. » 3 (T Een Antwerpsche Herinnering De strenge winter 1890-1891 Onwillens doet die strenge en aanhoudend€ i winter, dien wij thans onderstaan, denken aan dengene van 1890-91, die zeker wel de langdu-rigste en hevigste van de tweede helft der 19e eeuw is geweest. Het begon toen te vriezen rond 25 Novem-t ber en duurde voort tôt op 't einde van Januari, toen de dooi aanving. Niet lang duurde het, want het vroor uiterst geweldig, of al de vaarten waren toegevrozen. - Ook bovenwaarts Antwerpen, tôt aan Temsehe, s lag de Schelde dichtgevrozen. t Te Temsehe, te Hemixem en te Hoboken grin- 1 gen de bewoners van den eenen oever der ri-» vier over 't ijs naar den anderen oever, zelfs r brouwers met gedaden wagens. i' Kramen van alien aard werden opgeslagen - en zelfs werd in tenten bal gehouden ; elders hadden wipschietingen op het ijs plaats, enz. i Te Hoboken was er een kuiper, die er ganscih een vat vervaarddgde en zelfs vuur op 't ijs s maakte, om de duiigen van dit vat te plooien, - wat niemand zal verwonderen, als wij zeggen " dat het ijs eene dikte van meer dan twee me-1 ters had bereikt. Van aile kanten kwamen nieuwsgierigen, om " de Sohelde aldaar te zien en er eens langs het 1 ijs over te gaan. e Bij al die ellende was er, zooals men ziet, tooh ook nog plezier. Het einde van dien winter werd echter dooi een droevig geval gekenmerkt. Op 26 Januari — het is dus heden de 23e ver-jaring en 't was toen ook een Maandag — kwam, tengevolge van den dooi, van Hoboken, met af-loopende tij, eene ijsschol, verscheidene hekta-ren groot, tusschen 10 en 12 uur naar Antwerpen afgezakt, maar ter hoogte van onze oude dokken gekomen, bleef zij stoppen, vastgeklemd tusschen de twee oevers. Niet lang duurde het of een paar lionderd personen, grooten en kleinen, waagden zich op diit ijsveld om naar den Vlaamschen oever over te wandelen, zonder na te denken over het ge-vaar.Tairijk waren degenen, die er bleven op ver-tôeven. Toen de tij weer opkwam, geraakte de reusachtige ijsschol weer los, om terûg naar bo-ven te 'drijven, doch brak op onfelbare plaat-sen aan sfukken, vvat eene overijlde algemeene vlucht verwokte. Angstwekkende tooneelen gre-pen toen plaats, en vele p.ersonen, die niet meer aan wal konden geraken, moesten met roeiboo-ten ©n togers gered worden. Volgens beweerd wordit, verdwenen drie personen onder het ijs en verloren het leven. Van een, dien wij gekend hebben ,een jonge knaa<p, werd de verdwijning vas£gesteld. Van de twee anderen, hoorden wij nooit den naam vermol-den.Toen de overige personen behouden ontkwa-men waren was er nog een enkel jongeling, van 15 tôt 16 jaar, dien men te midden der Sohelde op eene draalende voortdrijvende ijssohol zag staan, w ni vende met klak en zakdoek, en te-vens luid op hulp sohreeuwend ; allé oogenblik-ken werd gcvreesd hem door den vloed te zien verzwolgen worden ; doch gelukkig bevond zieh daar eene sleepboot onder stoom, die, de hulp-teekens va.n den jongen bemerkende, door het ijs heensneed en na lang pogen tôt bij hem ge-raaikte en er in gelukte hem behouden aan land te brengen, onder de geestdriftage toejuiehin-' gen der langs de oevers samengestroomde me-1 nigte. I Dit gebeurde, zooals wij zegden, op Maandag | 26 Januari 1891. I}at was nagenoeg het einde van dien ver-L sohrikkelijken winter, waarover nog dikwijls » en heden vooral gesnroken wordt, want de dooi . bleef kraohtig aanhouden en weinige dagen daarna was de Stfhelde gansch vri.i en weer open voor do scheepva'art, die wekeirl.an£r gestremd • wa.i_ge\vorden, wat aan Antwerpen millioenen ■ verlies berokkende. B, TREURIG WERK Zonderlinge vertegenwoordigers (?) van het Vlaamsche volk Katholieke gôkozenen van het Vlaamsche volk naar het model van d'en h. Nobels, hebben tijdens de bespreking der Vlaamsche amen-dementen van de schoolwet bewezen, waartoe zij in staat zijn. Die heeren hebben dus de banier van den h. Woeste . gevolgd. Hun Vlaamschgezindheid ;s gewikt, gewogen en te licht bevonden. Wij wisten sinds lang, dat. die katholieke gekozenen van het Vlaamsche volk zich slechts uit nolitiek belang als Vlaamsehgezind aan-stelden, maar het is noodig, dat aile Vlamingen hel duidelijk zouden inzien. Als zij denken, dat er hun partijbelangen mee gemengd zijn, dan verliezen die katholieke gekozenen bepaald het hoofd, of liever, zij be-waren het slechts om te kunnen knikken, zooals een Woest.e het hun gebiedt. Het spijt ons, dat Vlaamsche katholieke bladen die treurige politiek aangemoedigd he>b-ben. Op voorhand schreven zij immers, dat de taalkwestie in verband met de schoolwet van ondergeschikt belang w'as ; op voorhand hebben zij de eenige rechtzinnig Vlaamschgezinde katholieken lam geslagen. Daardoor wist ieder-een, dat de nieuwe. schoolwet aan het taalge-knoei op onderwijsgebied geen einde zou steilen. Wij iat-en gansch het Vlaamsche volk over die schuldige lamlendigheid oordeelen. Als het zoo is, dat wij onze rechten moeten veroveren, dan kan het nog lang duren, alvorens de eind-zegepraal bekomen wordt. Telkens als de katholieke regeering de kabinetskwestie stelt; zullen de katholieke Vlamingen aan het loopen gaan Met -dat politiek wegloopen kan het Vlaamsche volk nic-t gediend zijn. Indien katholieke Vlamingen zich zoo knecht-achti.g aan steilen, dan is het me estai uit per-soonlijk gehrek" aan hoogere kultuur. Die men-schen zijn gewoon te gehoorzameh ; zij kunnen niet. leeren gebieden. Hun gezichtseind.er is beperkt ; zij beelden zich in, dat hun politieke dweepzucht de rots is, waarop zij deze werejd kunnen recht-houden en willen maar niet be-seffen hoe benepen en bekrompen hun ge-dachten zijn. Een sluwe hoofdman als de h. Woeste doet met die trouwe dienaars wat hij wil, omdat hij hen in den weg houdt, dien zij steeds in hun bekrompenheid hebberi bewandeld. Dat legt zijn bij val uit. Welnu, het Vlaamsche volk wil vooruit langs nieuwe wegen, omdat het daartoe door een natuurwet gedreven wordt, krachtens dewelke aile vrije volkeren hun drang'naar eigen be-schaving trachten te bevi-ed'igen. Ook zeggen wij aan allen : geen ontmoedi-glng, maar willen en durven ! wij weten, dat wij strijden voor ons recht en hebben om het te veroveren : de mac.ht, het geduld en den moed. Argus. < IIRIEF HIT CJENT Van onzen berichtgever : Dierenbescherming en Franschgezindheid. Op de lijst der prijsuitreikine van de maat-sehappij tôt Bescherming der Dieren, plechti»-heid welke Zondag plaats had, schitterde de naam van onzen Franschgezinden konfra.ter « La Flandre Libérale » in voile, ongenaakbare eeiizaamlieid ! Van a! de andere lolcale of van de \ laamsche dagbladen. die met evenveel be-1 rejdwilligheid ails de « Flandre » aile mededee-lmgen van voornoemde maatse'happij afkondig-den en haar hielpen waar ze konden, was in d& verste verte geen sprake! We wisten niet dat de Fransoligezindheid Jiet nu ook ai bij de dieren uas gaan zoeken ! ! Het Staatsarchief te Cent. De h. Albert Van der Sticlielen, eigena-^r te Genit, ieeft aan het archievendepot onzer stad de volgende gift gedaan : 1. Een polderkaart « Oude ende nieirae Vo-gelseiiorre » te Ternenzen, in 1816 opeemaait door den Antwerpsclien landmeter Wildoeck. 2. Een kaart van Vlaanderen. uiW&evén *bii de wednwe Otens en Zoone. 3. «Theatro del Mondo d'Abrahama OrteEo» Antwerpen, J.B- Vdintius, 1608. 4-. «Toftpel der heersehappijen Tan zi.ine konanklijke lioogheid den hertog van Savove prlns van Piémont, koning.van Svurus » I Pie-mont. II. Saroye. TJitg. 's G.raTenhage, A. Moentjeiis, 1697. S. GeschiefUiundige, senealog,isclie cihrono-logisclie en aardnjkskundige atlas van A Le-raye Volks-en Studieuitgaaf. DeJloye, Pariis Op net ijs. u Oe toev^oed van soliaatsem-ijders gisteren /.ondag TOor- en namiddog, naar de Dixmgen-sohe- on Rooigemsche ijsvlakten was over»root Van af s maddags re<len op lijn 3, verschillende bij.gevoe.gdo tramrijtuigen, die aile evenveel reizigers moesten vervoêren. Ket was een geknoel en bewegin<r van belang. Te dezer gelegenheid kunnen we melden dat de si>ortmaatsclWi3en onzer stad besloten hebben op den vijver van 't Parle, heden Maandag ol Dnisdag aanstaande, een schaatsfeest ten voordeele der armen in te richten. njaxr ^^weer blijft, want op het ogenbhk dat we deze regeleh schrijven schijnt er dooi in te treden 1 Internationale Orde der Goede Tempelieren. Dinsdag 27 Januari om 8 uur s avonds, in nLf i"! , T^n-. heî Vlaamsdh Huis, St-Baafsplaats 1, (bi.izondere toegang), zal do groot-tempar van Nederland der Goede Tem-pelieren, de h. J. van der Horst, sproken over « Ulende, Verlossing en Dankbaarheid en hoo rrnen WIJ Kelgië gelukkig maken! ». loegang vnj en .kosteloos. In den politiedlenst Ten gevolge fier ontoereikendiieid van het aan ta» poutieagenten, heeft men sedert veie ja-ren, een deei van de agenten van den nacht-<nenst, lo tôt 20 manschappen, gedurende den dag moeten getorufken. Bij gehrek aa.n kan'didaten heeft men sedert twae jaar de manschappen die den nachtdienst "c'\US v n hebben, niet kunnen verva.n- In 1913 on»braken er aan den naclitdienst S5 . wakers. Dientengevolge bezat men geen tiide-lijke • nachtw.akers meer, die de zieke of mec verlof zijnd© manschappen konden vervangen Sdert 1 Januari, zijn onze Genteche naehta-genten aechts ten getale van 86 meer, in plaats. van 119. Voor den duur der tentoonstelling had men dO bijgevoegde polit:eagenten aangesteLd Ten einde nu aan den onregelmatigen toeetand een einde te steilen, heeft het Ivdlege van bu.rge-meester en Schepenen nu voorgesteld het gé- manschappen voor den nachtdienst beslisfc op te brengen, doch om deze manschappen met langer aan hun vaste dienst te ontrekkenj zou het noodig zijn twintig nieuwe polit.iea^ genten te benoemen. Het Gentsch A Capellnknor naar Nederland Dit zoo verdienstelijk koor, geôticbt en np-stinird door F.m ;<el Huc.lebroeck, begint vol-geude week een kunstreis door Nederland. Dj'nk ZIJ ae homooingen van den gwoten ^ u . i «nmsssar.o Max Van Geldera zal het ivoov opvolgentJljlc optrêdim in de croo-!«. kunstrvntinimà van N'ederland Op t Februari zi.ngt het koar in 't Koncertr gebouw to Amsterdam, op a Februari te Haar-lem.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.