I Voor Êelgië 5 centîemen, voor Ne ierianû à cent bet nummer f VIJFTIENDE JAAR Woensdag1 13 Mei 1914 30, St-Pieterstraat, 30, Brnssel ABONNEMENTEN : l jaar S maand * m £elçtt,vrachtvry it 1-4,00 7,50 4,00 Nederland, > > 20.0*) 10,50 5,50 Andtre landcn » 52,00 16,00 8,00 Ken kan inschrijven op aile postkantoren De intchrijver» voor cm jatr ( 14 Irank), ketbcn recht op eene gratU boe'Kenprmu en et* ftOltiMIrttrd teeJuliflucà Hjvocgul tan S bladf. Vlaamsche Gazet Woensdag 13 Mei 1914 10, St-Pieterstraat, 30, Brnssel ÂANKONDIGINGEN 4« Bladiijde, per kleine reg«l , . , Ir. 0,5# 2* Bladiijde ......... i 1,00 V Bladiijde . t ir. t en > S,00 Keehterlijke eerherctellinfen . i *,0® Roofdopstiller-Elgenaar : rtILIUS HOBTE, BRUSBKL van BRUSSEL v >» VERSCHIJNT 7 MAAL PER WEEK iESTTJXJR EN REDA.OTII TELEFOOH MO In Limburg t Abten en begijntjes <j Rijikel is een dorpje van een 400 inwoners, 9en zeventail kilometer van Sint-Truiden, op '*■ ien steenweg naar Tongeren. Een verlaten 1 kasteeil uit den Spaanschen tijd is eT de eenige v weinig beilangirijke merkwaardigheid. Dionysius, de Karthuizer, werd! er in 1402 geboren. Deze kloosterling- leefde te Roer- r mond 48 jaar lang en suérf er op 12 Maart 8 Ï471- _ , , Voor een tieintal jaar kochten Ftfarnsche r Karthuizetrs in de biuurt het kasteel van Zep* peren. Ze koodien er sleohts wednige jaren v venblijven ; aé vertrokken en gingen uiteien naar Spanje, Oostenrijfc en Italie. Ze roaak- c ten nochtans gediurend'e h,un verblijf het pro- * zes van zaJigverkJairinig van Dionysius te Rome aanhiangig. Deze wordt in de kerk met den ë titel van « doctor extaticus » genoemd, om- t dat hij veeit in geestesvervoering opging. Hij< r_ werkte te Roeinmcod onvermoeibaar in de - wettensûbap en toit fhervorming van de gods- r diehstige en zedelijike toestanden liât zijn tijd. r Van 1466 tôt 1469 bestuuirde hij die stidhting ^ van een rneuw klooster zijner oirdle te 's Her- togenboscfh. < Zeer geleerd, zeter werkzaam was hij. M en telt van zijn hand 187 groote en kleine werken ^ over .godgeleerdheid en bijbeilverklaring. Een ^ nieuwe uitgave zijner werken, in 1896 begon- nen, 'zal weldra in 45 quarto-d'eelen voltooid - zijn- . 1 In 1640 stierf Jozef Gddolf van Rijckel, « Abt der Edele en Wijdt beroemd'e Abdiye ^ van Sinte Geertruyt binnen Stadt en Univer-siteydlt van Loven ». Was deze oo'k geboortig urit Rijlkel? Wij weten het niet, doch hiji « beeft begost en opgesochit die HeyJigihe, Sa-li.ge en in godtvruchtigheyt vermaerde Beg-gijntjens, ende gestelt achter Ihet wonderlijck ©11 Heyligfb leven, dat hy besdhreven 'heeft ^ (al in 't Jatijn) van hun eersite Stightersse de ] H. Begga ». < Hij spreekt van een Guillie.lmus van Ryckel, 1 vriend van pauisen en bemînd van d'en Koning ' der Romeinen, wiens sekretaris hij was ^n die hem, tosn hdj reeds kanunnik van Aken was, < tôt Abt van Sint-Truiden verhief, waar hij J 23 jaar dienst deed en er op 26 Februaxi, < 1272 stierf. Zijn naamgq-noot, Jozef-Geldlolf, verhaa^tt } over hem verb amende feiten. Zoo luad1 hij een « wonderlijik medelyden . tôt de Zielkens van het Vagevier », d5a zâobi dikwiils aan Ihem openibaarden. Een zijner moîxnji'ken, denzeJfden dag gestorven, ver- 1 scheen hem en veiik'laaidte « dat ter in de voor- l staHt in 't ndemv Huys genoempt, een arme ^ Vrouwe woont, die, soo sv miy een deed van huaetre penitentieeile verdiiensten wiilt overge-ven, grootelykx saJ helpen ». 1 De geest verdween. De vrouiw werd bij den abt geroepen en . verkilaardie dat zij een dronkaajdf tôt m an had, die zedeioos leefdle en haar dlan nog siloeg 5 en kwetste. Zij verdroeg eehter allea zieer ge- \ laten, viel op haar loiieën « overpeysendë de « bittere Passie van Jésus Ohristus onzen. Sa- ' Eghmacker » en ai zoo vond zaj troost gènoeg < om de mislbiandelingen van 'haar man als nie-tigheid te beschouwen. De abt verzochit haar dan te bidden voor den overJeden pater, die 1 kort daarop « klaerbJinkende »* versdheen en ■ dien die abt zag « singende en kilinkende jiaa/r , den Hemel opklimmen soo wyt als sijn oogen c het oondlen gedTagen en de ooren booren ». 1 De abt van Sint-Truiden deed in 1258 de begijnen van de stad, toen overal verspreid, 1 « oinldeir een slot bijeen » wonen en schonk I hun budten de stad daartoe een giroot eogien- 1 dom. Tôt ei^kentenis kwam elk jaar de over- ^ ste begijn op den feestdlaig; van Sint-Trud'o, • | stiohter van die sftad en uit de familie deir Pe- 1 pdjns van Landen, een goiuden penning op het 1 altaar offeren. Het besluit tôt afstand van dit groot eigen-dom werd nochtans niet met algemeene in-stemming door de mortni'ken uit de abdij ge-nomen. Doch er kwam een wit lammeken met een teere jonga maagd de plaats dirtiemaal om- , gaan en met een zijden draad de Jengte en } breedte afteetkenen. ] a En dat sijde klauwlke is tôt een gedericke- < misse ge.laeten en bewaert geweesit in de Ca- ] pelle van 'het Sieck-ftiuiys tôt den jaere 1603 ». 1 Toen kwam Maurits van Nassau met zijn Je- •' ger in 7t landlt van Luilc, dat hij te plundiaren gaf aan zijn soldaten, die oo'k 'het « klauwke » mteeniamen otf onder de voeten trapten, zoodat het is verloren gjegaan. In de begijnlhof'kier'k, werd 00k een groot Mariabeeld af.gesmeteri, doch het. bleef onge-hiaiderd a aen welk Beeldt nu groote Devotie gesdhiedt ». s Veertig jaar vroeger, in 1563, toen de stad 1 Diei>t onder de rna.oht der ketters was, en de soildaten bij (honderden voorbij de muren van het Truier begij-nlhof trokken, wilden ze 00k dit tôt driemaal toe bestoirmen., maar « zijn ailsdien door een hemelsche machit wedexhou-den g'heweest, gelykerwys zij selven tôt Scihur-hoven in Sinte-Sebastiaen bekent hebben ». Schurhoven is» een voorstad van S<int-Trui- s den. J Tôt dankzegging aan den Hemel voor deze 1 wonderbaire dingen, wordt nog jaarlijks, op 1 15 Juli, in de begij.mhoPkerk, een pJeahtige > dlienst gevierd met processie van a ihet Vene-rabel » en aile begijntjes houd'en hun devotie. 1 * Het is 00k waarschdj nilijfc, zegt abt Jozef \ Geldo¥, da,t van toen af, en om 'bovengenoem- c de reden, (Je abt van Sint-Truiden de kerk 1 heeft doen wijdien en « toege-eygent aen de j Heylige Maget en Marteilaresse Agnes ». Hier- ( uit, meent hij weer, «zou misSohien kunnen ' voortspruiten dat in aile begijnhoven bijna. een huis of convent is toegewijd van Sirut-Ag- * nés. De begijnihofkerk te Sin.t-Truiden bestaat nog. Ze Jigt in de voorstad Schurhoven en is thans zeer ver va 11 en. Onder de Fransohe om- ' "sventeling werd zij met aHes verkocht en met nog andere kloostereigenSlommen aangekocht door een familie, die thans tôt den Limiburg- ^hen adel be'hoort en sedieirt ee.n eeuiw! de atholi'eke partij uit a.l haar macht heeft ge-teund. De kerk is erg vervallen. Tegen een wand bemerikft men een slordig n zondér de minute kunst gesohildiendi doek, (ij,na geheal; vers'eten eii verduisterd. De be-sekenis dlezer schilderij wordt ons door abt oze'f-Geldoif op de volgende wijze verhaald: Een jo-mgeliing had een begijnitjen overge-,aa,ld om met hem. te troinven. « Sy nu ge-esolveert ten dien eynde het Beggyn-hof te erlaten », ging meit de andere zusters voor de iverledlenen bidden. Toen zij op het kerkhiof wam, waar haar minnaar wadhtte, zag deze egen zielen uit het graf opstaan, diie het be-ijntje « groetenisse deden ». — Wat hebt ge in de kei'k gedaan? vroeg aar >de jongeiling. — Met de andere begijntjes de Vigiliën oor de zieilikens geîezen. ,— 't Is hier een heifige plaatse, vervolgde e jongeling, blijft gij begijntje ; ik zal 't ilooster ihgaan. De tekst op de schilderij zelf verhaaJt deze e&chiedJenis 00k, doch liclhit ze nader a.l zoo De: « ... in 't jaer 1493 is in 't Convent gheseyt "er Gratie (ahvaetr de Proef-dbchters onder-ic'ht wierden) geconien eenen dertele-n Jong-lan met intentie van. een jonb Beggyntjen te erilleyen... » !t Verschil is merkelijk groot. Daarbij is ta « diertele » een moo'i sokl'aa.t ! We vinden al dfeze bijzonderheden in « Het ^even van de seeir Edele Doorludhitigihste en I. Begga... » enz. — t' Anwerpen, bij de Weduwe van P et rus acobs, woonende indle Coite >Nieiu\\'Straat, n den Witten Leeuw, 1712. Het boek is niets dan een vertaJiing uit het jatijn van het we.rk van abt Geldolf. S. L. Prenau. NEDRRLAND De Unie-liberalen en de inkomstenbelasting Naar het « Va<}erland » verneemt, 'bestaat bi ien X'nie-li'berale Kamerleden het Toornemer sen amendement op art. 124 van het ontwemp nkomstenbeLasting voor te stellen, strekkeaidc im do Vermogenbclasting aldus te wij'zigen, dia' n plaats van f 0.50 per duizend gufl.den vermo-;en, f 0.75 zal wordien çeheven. Art. 10 zou dan in zijn g-eiheel luid.cn : « Indien de waarde van net vermogen, over^ lônkomstig d'e vorke artikellen bepaald, min 1er bedraagt dan 16,000 gulden, is çeen bêlas ing versohuldiigd. Is de waarde 16,000 guildei ►f meer, doeh minder dan 60,000 guldien, dai s Terschuld'igd 1 g. van ellke geheele som vai ,000 gulden, waarmiede zij het bedrag var 5,000 gu'lden te boven gaat. Is zij- 60,000 gui' len of meer, dan is verschuldigd' 0.75 guldei ?an elke geheele som van 1,000 gulden. » Prins Hendrik en zijn broeder Prins Henrlrik der Nederlanden vertiekr Voensdagavond naar Hamburg, xer verwel'ko ning van zijn broeder, dfte met verlof ui itscli-West-A frika teru'gkeert. De prins keer erst Zondag in den Haacr l e r ugi Ophefmakend geval te Arnhem Tijdens eene schermutsefling 'heeif-t een po itieop^iohter Zaterdagnach t rond 1 uur te Arn lem een man doodgesdhoten en een ander ern tig gewond. De doodgesdhoten man behoord< L'iet tôt de personen die het de poflitie moeilijl moakten. De politie'nspekteur beweerde uin «lfverded)igin^ te 'hebben gehandeld, doch 00g çetuiwen venkîaren dat die ?aa.k zieh and ers toe ;edaan heeft. Het çereehteflijk onderzoek is ii 5aoig. De poHtieopzichter blij'ft echter zijn ge \onen dienst doen. De toestandi vari den gewon le is redelijk. Diefstal van 9000 gulden te Rotterdam Maandagmor«en, 11^ uur, kwam op het kan oor der kargadoors Van Es en Co., te Rotter lam, een geïddra^er 9000 fr. betalen. Een 18 arige kantoorbediende nam het geld in ont angst en vluahtte er dadelijk blootshoofd me le door een zijdeur. Hij is niet weer terugge reerd. Moord bij Roosendaal Op de Hoogt onder Wouw, nabij de spoor >aan naar ïloosendaal, is Maandagmorgen he ijik gevonden van een onbekend zwerver, di< )leek vermoord te zijn. Het lijk had een groote iteekwond aan het hoofd ; een oor was geheel af ;esneden en in den buik waren elf steken toege >racht. De vermoorde is Zondag in gezelscha] an twee vreemde personen te Wouwsohe plan âge gezien. é ENGELAND Het Deensche vorstenpaar te Londen Londen, 12 Mei. — Gi/steravond is ter eer fan den koning en de koningin van Dene narken in het operagebo'uw een galavoo-rstel ing gegeven. Een uit-gelezen gezel&chap, 0. w le leden der lvoninklijke familie met gevoig .et diplomatieke korps, hoofdoffieieren ei îoogwaardigheidsbekleeders, heeft de voor telling bijgewoond. É FRANKRIJK NA DE HERSTEMMINGEN De samenstelling der nieuwe Kamer Volgens de thans belcende uitslageri (eerst temming en herstemming) zal de nieuw' Camer als volgt samengesteld zijn : Klerikalen en reaktionnairen 81 zetels. Progre&sisten (eveneems ^lerlkaal) 59 — Verbond der linkeirzijden 31 — Linksclie republ'i'keinen 59 — Radikalen 47 , — Geunifieerde radikalen 192 — Soclalistische republlkeinen 22 — Geunifieerde socialisten 102 — De grootôte aanwihst is voor de geunifieerde ocialisten ; d'eze winnen 35 zetels. De kleri ;alen en reaktionnairen winnen een 15-ta eteLs. De rangschikking der partijen is zeer uiteen oopend, doordat veel gekozenen maar een hee âge politieke tint hebben. De partijgroepeeringen In welinigelichte kringen maakt men de vo] rende groepeeringen : Blok der linkerzijde ei iiterste linkerzijde : 103 geunif. socialisten 2 socialisten Augagneur-ti.nt, 192 radikalen .amen 317 stemmen. Middengîroepeering : 31 ge natigde radikalen en 35 linksche republikei ien, samen 66 stemmen, tegen de inkomsten >elasting Caillaux, doch voor den leeken staal Dppositie : 80 briand.isten, 61 progressiste n ei '7 rechtschen, samen 218. Oe pers is het een s om te erkennen dat d >ver\vnning aan de radikale linkerpartijen i rebleven. De socialisten en de herstemmmgen Parijs, 12 Mei. — De socialistische blade ^an Parijs deelen een heele reeks gelukwensol elegrammen mede naar aanleiding der eociî istische overwinninigen bij de herstemminge ^an Zondag. Er zijn er toegekomen uit ail anden. De Opening van het Driejaarlijksch Salon Ll 1 t DE KONING EN DE KONINGIN BIJ HUNNE ÏNTREDE IN HET SALON v h Zooals (ji'meld, is Zatcrdaonamiaaag net nrLcjuanvKtci; suiuh co € 1UDe 'Koiiing ^en de Iioningin vereerden deze -plectjUtcUl met hunne tegenwoordigheid s Onze vidai (pont Hunne Majesteiten op 't ooa enbli!t:dut zij, vergezeld van minuter Poullet ,.»> mp.m'nsfM i/n.r h fit. union hinnenlreden. c Belgischb Klerikalen plegen Kiesbedrog ia Frankrijk VIER BELGEN AANGEHQUDEN TIJDENS DE VERKIEZINGEN TE RIJSSEL Wij hebben reeds gisteren gemedd dat Zon- | » dag vier lielgen te Kijssel werden aangeihouden, > op heeterdaad betrapt van kiesbedrog 113 den s ■ • de verkiezingen aldaar. Twee der aangehoudenen zijn paterkens, ver- 1 blijf houdend te Brussel. De twee anderen zijn , • Waalsche Letterzetteis. Het is bewezen dat de- j ze vier personen versoheidene malen hebben ge- , - stemd (naar men weet bestaat in Frankrijk het . enkolvoudig stemrecht, dat men gerechtigd is l uit te oefenen op vertoon van de kieskaart, die ' l aan ieder Fransch kiezer wordt overhandigd). De eerste pater werd gevat op het oogenblik ■ dat hij zich aanbood in liet kiesbureel der Place « 1 du Conoert te Rijssel. Hij had toen reeds een- maal gestemd in een ander kiesbureel der stad en eenmaal te Annapes. Men vond twee kies-kaarten m zijn bezit. i 1 1 De auueic "t-iu op 't oogenblik dwit hij een tweede maal wilde stemmen en werd in Isezit gevonden van -vier kieskaarten. Deze tweede pater had bovendien aclit sixjol'wegitikketten in zijn bezit, wat laat veronderstellen dat hij nog in aclit andere kies-bureelen zou gestemd he'bben. ^ De twee andere aangehoudenen : De twee andere aangehoudenen, twee Waal- 1 i sche Ietterzetters, werden gevat in het kies- ; ■ bureel der Rue Victor Hugo te Rijssel. Een : ■ hunner werd in bezit van 19 kieskaarten gevon-l den ! Toen hij aangehouden werd, kon hij niet ■ eens den voornaam en den oeboortedatum zeg- • gen welke voorkwamen op de kieskaart die hij vertoonde. Men vond 00k paternosters en kerkboeken in hun bezit. Beiden verklaarden, dat zij komen stemmen waren om «enoegen te doen aan vrien den en dat zij geloofden geen kwaad hiermee te plegen. Zooals te vermoeden was, kwamen de vier aangehoudenen stemmen voor den klerikalen kandidaat. Het ontslag van den maire i) De klacht; door de kamerleden Delory en > Ghesquière bij het parket te Rijssel ingediend, i is gencht tegen het munioipaal bestuur van Rijs- - selen in bijzonder tegen den maire (burgemees- - ter) Delesalle, dien zij verantwoordelijk stellen ) voor het bedrog en voor valsehè aanteekenin- - gen en andere onregelmatiglieden bij 'fc opma-ken der kiezerslijsten. Zooals reeds gemeld, heeft de maire van Rijssel als gevol<r hiervan zijn on.tslag ingediend bij den prefekt van het Noorderdepartement. Men zegt zelfs dat het geheele gemeentebestuur zal aftreden. De opschudd/ing te Rijissel is groot. ; De straffen Volgens het Fransch strafw°-tboek wordt ai - wie gestemd heeft uit naa.m en in de hoedanig-heid van een ander kiezer, gestraft met een gevangenisstraf van zes maanclen tôt twee jaar | en eene boete van 200 tôt 2,000 fr. De uitslag der verkiezingen te Rijssel In de twee kiesomschrijvingen te Rijssel waar het bedrog is vastgestekl, kwamen de gekozenen er sleohts met een aoringe meerderheid door. De social:st G'hesquière werd in de 2° oinschrij-ving gekozen met 8,428 stemmen tegen 7,862 aan den klerikaal Dambrine ; in de 3e omschrij-ving werd de socialist Deloi*y gekozen met 11,C02 stemmen tegen 10,871 aan den progressist (kle-s rikaal) Delesalle, maire. Het verschil is dus klein ^ en het bedrog had dus zijn belang. TURKIJE De Turksche zending naar Rusland Naar de Kôlnische Zeitung uit Petersburg ver-1 5 neemt, heeft de Turksche zendiing, die Maan- j ' dag aan het hof te Liivadia is aangekomen, 1 : voor opdracht Ruôlands hulp in te roepen ten ' 1 einde te verhinderen dat Roemenië zich be-, moeit met de regeling van het geschil over de : - Egeïsche eilanden, 't welik de Porte in recht-, 1 streeksche onderhandelingen met Griekenland wenscht te vereffenen. De opstand in Koerdistan Konstantinopel, 12 Mei. — Te Bitlis zijn nog 1 drie Koerden, die aan den opstand hadden . deelgenomen, opgehangen. : ; AMERIKA 1 • CH— De toeneming der bevolking 3 Blijkens de jongste statistieken zal de be-s volk-ing der Vereenigde Staten op 1 Juli aan-staande 98,781,324 zielen bedragen, tegen 91 millioen in 1910. Er is dus een toeneming van 7 millioen. Groot New-York za'i op dien datum 5,300,000 L_ inwoners tel len, waarvan 1,800,000 op Brook-n lijn. In 1910 bedroeig de bevoliking van New-e York 4,760,000 inwoners ; zij is dus met 560,000 zielen toegenomen in vier jaar. ———— — ! le Mexikaansche Krisis ; TAMPICO DOOR DE OPSTANDELINGEN ! VERMEESTERD ; Een telegram uit Vera-Cruz me'dt dat Tam- 1 )ico Maandagnamiddag i-n handen (1er opstan-lelingen is gevallen. Een groot gedeelte der ^ stad; . alsmëde verscheidene petroleumvelden 1 n den omtrek, staan in brand. Men vreest dat , lie opstandelingen de brandende p'etroleum 1 îaar de rivier zullen afleiiden om aldus de 1 canonneerbootea- der regeering onschadelijk e mal>en. Sedo ri Zaterd'ag hielden de opstandelingen, en ^efeeKan 7000, herhaaldelijk stormaan-/alleu tegen de stad, daarin biigestaan door 20 d'e ziJ te Monttrey ver- jveril h cul den Grtiweldaden der opstandelingen New-York, 12 Mei- — UitJ>ueblo komen be-•ichten over gruweien, die .opstandelingen te- ^ • T'SSé GVi~- Vngel Peredo. hebben nedreven. Zij hebben le ongelukkigen handen en voeten afgehakt, le oogen uitgestoken en hen daarna op den >randstapel gesmeten. 3e krijgstoebereidselen der Vereenigde Staten Londen, 12 Mei. — Een telegram uit New-fork meldt dat bevel is gegeven, om zoo spoe-lig mogelijk de noodige transportschepen in ?ereediheid te brengen, ten einde bO.OOO man roepen naar Mexiko over te brengen. ADM1RAAL MAYO, bevelhebber der Amertkaansche vloot voor Vera-Cruz. Aankomst van Amerikaansche gesneuvelden te New-York New-York, 12 Mei. — De lijken der zeventien . \merikaansche matrozen, bij de landing te ^era-Cruz gedood, zijn gisteren door het slag->chip « Montana » hier aangebracht en op af-'uiten van kanonnen naar het stadihuis gere-ien, waar de burgemeester kransen legde op le lijkkisten. Président Wilson heeft den stoet op de mari-^ewerf toegesproken. h.j gaf uiting van zijn ?evoelens van smart over den dood. dezer dap-peren, on wier edele plichtsbetrachting hij met rots wees. Met nadruk verklaarde hij, dat de Amerika-rien niet naar Mexiko zijn gegaa.n om oorlog te voeren, maar om de menscbheid, 00k de Mexikanen zelf. een dienst te be wij zen. De onderhandelaars der Vereenigde Staten ( Washington, 12 Mei. — Lamar, rechter bij i het hooggerechtshof en Lehman, rechtsgeleer-de, zijn benoemd tôt afgevaardigden dier Ver-1 eenigde Staten op de bemiddelingskonferentie die te Niagara (Kanada) zal worden gehouden. De Kiesstrijd te Gent BERALE MEETING AAN DE ' BRUGSCHE POORT ua ve Van onzen berichtoever ■ aa De wakkere en onvermoeibare Liberale Jon- vo Waoht der Brugsche poort, te Gent, heeft de de groote zaal van den Kring « Geluk m • Werk », Maandagavond een zeer welgeslaag- t,p, kiesvergadering gehouden. aa Nadat de liarmoniën van ;t Rabot en a Kunst Vermaak » de straten dezer volkrij;ke wijik dden doorkruist, liep voornoemd lokaal prop-1 toe'hoorders, onder welke nog al wat dames. Aan het bureel namen plaats de h.h C . de wi ist, senator; Alb. Mechelynck en Dr Lambo- wi lie, volksvertegenwoordigers; prof. C.. de -if •uyne, schepene ; K. De AVetfce, voorzitter der b. J. W. der Brugschepoort Deze laatste zit . ver^adering voor en verleent het woord aan^j n h.° Dr LAMBO R ELLE, vollisvertegenwoor- H ger te Mechelen. . . De "eaohte spreker, m welluadend JNeder-ndsch, vungt aan met zijn vertrouwen uit te ai mkken in de oplevin.g der liberale gedachte. Z( ijn overtuiging is dat, nà de jammerlijke ver- k( ezingen van 1912, het bewustziju dei* liberale assa&terug tôt een vaste kracht is hergroeid 1 dat de aanstaa.nde verkiezingen dit duadelijik w dien bewijzen. I m mers, ons programma voor ^ rijheid en volksontvoogding -is gaaf en zuiver ^ ïbleven, en het kan met anders of het volk, ° at meer en meer bewust wordt, moet m dit rogramma al zijn hcop vestigen. De kiesstrijd an 1912 werd beheersoht door den schrik voor et kartel. Ten andere is er nooit zoo n erge, matieke klerikale drukbing op het kiezerskorps n itgeoefend als i.11 1912, Van pastoor tôt minis- s ir was een taktiek gespannen van omkooperij, 3 elke Vlaanderen en Wallonie heeft over-eerscht. Kortoïh, de kiezing van 1912 heett e gevoelens van het Belgische volk niet weer- q egeven ; zij had dus een totaal vervalschte j trekking. (Toej.) , t Dit moet ons aansporen om met bhjden moeo nzen strijd voort te zetten. De 60 tôt 80,000 temmen, die ons door _ valschheid ontnomen ,ijn, kunnen we terugwinnen. Valt h et kleri- c :àal ministerie niet tengevolge der kiezuigen f an 24 Mei, dan zullen deze kiezingen op zijn c ninst uitwijzen dat de zucht naar vrijheid bij t îet volk in den Loatsten tijd sterk heeft toege- ( îomen. (Toej.) We strijden voor een aanwinst ( 'an stemmen. meer dan voor een aanwinst van ^ ;etels. En deze strijd z^l betuigen dat de klen- £ cale regeering meer en meer onmogelijik wordt. -Door welsprekende ci j fers bewijst spreker ver- 1 rolgens dat de v er kl erikal ize er i n g der opembare « )esturen, tôt zeUs die van Kfingo, een der groo- ] :e middels is, waarmee_ Beîgië aan den band < vordt gelegd. Aan het kiezerskorps binnen veer- s ;ien dagen te bewijzen, dat dp klerikale regee- j 'ing hierin te ver is gegaan. (Toej.) Van dag tôt dag verscherpt de strijd tus- ! ichen kapitaal en arbeid ; van dag tôt dag ver-îrgeren de ongelijkheden befcreffende de_ taal-cwestie. Voor dat ailes is de klerikale partij ver-mtwoordelijk. De kiezers van morgen hebben ! •oor plicht daar kranig en flink over te oordee- : en. (Langd. toej.) ' De h. prof. C. DE BRUYNE, schepen van ! mderwijs der stad Gent, neemt daarna het voord, eveneens in vloeiend Nederlandscih. Spreker vangt aan met de ter vergadering aan-vezige senator C. de Bast en volksvertegenwoor- 1 H^r A. Mcchelyrïtfk, onder laide toejuiehin-îul^e te brengen. Hij verontsohuldigt de h.h. 3-raun en Buysse. Spreker wijst vervolgens op de kalmte wellîe le a.s. verkiezingen voorafgaat, en schrijft de-■,e allerminst toe aan onwerkdadigheid vanwege le liberale partij. De liberale partij is werkda-ïiger dan ooit, doch weet ten dage veel voor-:iclitigheid aan den dag te leggen waar het geld't >p den buiten meetings in te richten. Onze pro- 1 >aganda op den buiten wordt liardnekkiger dan 1 >oit gevoerd. We gaan alleen anders en dieper :e werk. (Toej.) J En we moeten niet depken dat de steeds krui- 1 îende en onderaardsch "\vroetende klerikale partij slaapt ! < De kalmte is slechts schijn. En wellicht een | cnlmte die een storm voorafgaat. (Toej.) De kle- : •ikaJe partij kan evenwel met, zooals in 1912, 1 jekere vuile middeltjes gebruiken, om den kies-trijd te voeren. Zij kan nu geen gebruik meer ' naken van het schri.k-kartel om de lichtgeloo- ! 'igen en de bangen te beheerschen. Het voor- ' >eeld van het kartel zou overigens zoo gemakke- 1 ijk niet meer palcken, sedert iedereen zicih re- 1 censcihan heeft gegeven van de daden van het :1er ik a a 1 -soei a li st is c h kartel, dat in het kolle-5e te Gent heeft bestaan. (Toej.) 1 En 00k het sohandelijke middel der omkoo- 1 )orij, zal de klerikale partij niet meer durven 1 jebrui.ken, om^at men geen tweemaal achter- 1 ten iemand in het gezicht durft spuwen. (Lang- i lur. toej.) Dit belet echter niet dat de klerikale partij < riissehiien op een andere manier aan 't huizen s, om daags voor de kiezing het kiezerskorps ' net een ander schrikbeeld bang te ma.ken. 1 Doch het volk slaapt niet ! Het volk is alleen noe, omdat het nu al te er^ is gefopt gewor- ' Ien, sedert de klerikalen al hun kiesbeloften '•an voor 1912 ellend.ig hebben vergeten en on- ( ervuld hebben gela^ten. Het volk kan nu 00k f eus rekenschap vragen aan de regeering van ^ le manier, waarop zij de door haar veroorzaak-e 5 millioen schuld zal dempen. Het volk kan ragen waar dat geld heengàat ; en dan zal het nissehien vernemen, dat het grootendeels gaat raar de borrenbonden, de klerikale scholen, de doosters. Op treffende wijze sehildert spreker de mis-tanden door de klerikalen ten op zich te van het tnderwijs^ in het leven geroepen." Vervolgens chetst hij in sûherpe trekken de kwestie ^van en godsdienst, d.ie door de liberalen geëerbie-ligd wordt. Dat ailes laat ons toe te hopen dat de schijn- ] >are kalmte een storm van yrijzinnigheid voor-ireaat, mt denwelken groeien zal een triomf 1 ran antilderikalisme. (Langd-u.rige en storm-ifhtige toejuichingen bogroeten het geestdxif- ■ îg slot van deze rede.) G w°°rden van dank door den 1. vil VVE11E uitgesproken, ging deze sohoone rergadering uiteen. STAATSBLAD 12 Mei 1914. Rechterlijke Orde. — Is aangeduid om gedu--ende c«n termijn van <lrie jaren het arobt fan onderzoeterechter bij -de rechtba.nl; van îersten aanleg te Bergen waar te nemen ■ de 3. Dupont, rechter in die rechtbank; Is benoemd tôt plaatsverva.n,gend rechter in let vredepreirecht van het tweede Canton Elsene le h. Nerinx J., advokaat te Sint-Gillie. Beheer der gemoentewegen. — Een koninlî-ijk hesluit verleent toelag«n aan verschillendo jemeenten en aan eene watering tôt uitvoering ran werken voor het verbeteren van gemeente-■vegon en van onhevaarbare en onvMtbare .vaterloopen, te weten : Oplinter, 8,835 Ir. ; Eigen-Brakel, 3,434 ; Heelenbosch, 2,266 ; Roos-ieek-Neerbutsel, 4,669; Kersbeek-Miscom, 1,876; ?.out-Leeuw, 1,029; Ramsdonck, 1,276; Longue-ville, 3,634 ; Ramsd'Onck, 1,803 ; Gentinnes, Ï0 000 ; St-Agat.he-Rhode, 10,000; Ukkel, 15,000 + 15.000 ; Saventhem, 20,000 + 10,000 ; Autre-Eglise, 5,000; Wynkel-Sint-EIooy, 10,000; Rum-heke, 500; Wyngen.e, 600; Ingelmunfiter, 900; Iseghern en Emelghem, 1,200; Watering van Blankenberghe, te Bnigge, 2,563 Ir. Een koninklijk besluit verleent toelaeen aan verschillende gemeenten tôt uitvoering van werken voor het verbeteren van gemeentewe-gen, te weten : Linth, 137 Ir. ; Hoboken, 12,000; Gingelom, 20,000 ; Montenaeken, G96 ; Spal-beek, 7,000; Meeuwen, 8,036; Beelsingen, 1.000; Fall-Mheer, 4,000; Hm-pmael, 2,la7; Millen, 10,000 ; Tongeren, 55t Dr, DAGKLAPPER Crisis overal. — De spoorweg verliest geld t het een aard heeft en pas zullen we de rkiezingen achter den rug hebben, of de ngekondigde verhooging van de ta ri ev en or reizigers- en koopwaarvervoer zal aan dagorde komen. 2r moet geld gezocht worden, om 't hoofd te ?den aan de verplichtingen van den Staat, n de lasten die' zullen voortspruiten uit de suwe leening van 800 millioen voor het )ederland en van 1 milliard voor Kongo... : nijverheid kan niet zwaarder meer belast )rden, want zij doorspartelt thans een ge-»ldige krisis. De kolenmijnen vinden geen zet voor hunne produkten en het voorstel is daan de kolendelving te beperken op vier vijf dagen ter week. De metaalnijverheid, e ailes doet leven, is er niet beter aan toe. •er woedt de krisis gëweidig. Er zijn weinjg geen bestellingen en denkelijk zal men de bei.dsweek van drie dagen moeten invoeren, >o er geen verandering in den toestand >mt. Grootendeels is deze toestand te wijten aan î klerikale regeering, die door Lare ver-aande houding en partijdige handelingen 2 onrust in het land heeft gebracht. Die re-?ering is na 30 jaar aan het bewind en moet □s de gansche verantwoordelijkheid van dien estand dragen. Landdag van vleeschhouwers. — De Natio-ale Bond van Vleeschhouwers en varkens-[achters zal zijn landdag bouden op 7 en Juni aans^aaptle, te Brussel O, die ilitaire taalwet. — Ja, heer de Bro-ueville en heeren officiereri v.an- het Belgisch îger, gemeenteambtënaren en allen die moe-3n zorg dragen dat de militaire taalwet geen oode letter blijve, wij lossen u niet. Bij de espreking der legerwet hebben wij met aan-rang de indeeling van het leger in Vlaamsche n Waalsche regimenten gevraagd. Hoe meer le tijd verloopt, hoe sterker wij voelen dat wij oen gelijk hadden te voorspellen dat de mili-aire taalwet niet zou worden nageleefd. Bijna Lagelijks komen ons daarover klachten toe en rerwonderlijk mag het heeten, dat de Vlaarrt-che volksvertegenwoordigers,welke die zwans-vet mede hielpen stemmen, niet verontwaar-ligd rechtspringen en luide «protest aanteeke-îen, nu ze toch moeten vaststellen hoe hun joedgeloovigheid en toegevend-heid werd ver-chalkt."eiten met de vleet werden reeds door ons aan-jehaald. Ziehier nog een schrijven, door een Antwerpschen lezer ingezonden : Ik ontving eergisteren den oproepingbrief roor den keurraad, die voor mij te Gent plaats jrijpt. Dit formulier is uitsluitend in 't Fransch ngevuld. Toen ik mij vorig jaar te Gent aange-^even heb, bemerkte ik dat, al'hoewel ik de aan-sifte in 't Nederlandsch deed, de beambte zijn Doek in 't Fransch învuldel De brief voor vrij vervoer per spoor van Ant-verpen naar Gent is insgelijks ééntalig Fransoh ;n is voorzien van een Fransch gemeentestem-•^1 der s+ad Gent (adm. communale de Gand). Is dit niet strijdig met de wet, en moeten de toekomstigo soldaten in 't Vlaamsche gedeelte-les lands, niet in de Nederlandsche taal opge-'oepen worden ? Zou men zich niet in Wallonie wanen ? Er zijn m mers geen Vlaamsche grieven meer?! Klachten. — De samenstelling der feestkom-nissie voor de in.wijding der Brusselsche zee-'aartinrichtingen, lokt allerwege protest uit. Er wordt, inderdaad, opgemerkt dat in deze commissie geen enkele reeder, geen enkelen 'erte.genwoordiger der schipperij zitting heeft. Ook schijnt men in de feestelijkheden, totaal le handelsvloot, die nochtans geroepen is de mven te doen bloeien, vergeten te hebben... £ij zal niet eens geroepen worden om deel te îemen aan den optocht. Anderziids, heeft men de vertegenwoordigers ran den kring der Brusselsche Zeevaartinstel-ingen vergeten op te nemen in de kommissie. Iet zijn nochtans die heeren welke het werlc lebben volbracht, waarvan anderen nu de rruchten plukken. Het Westen van Brussel. — Aan de regeering verd door de gemeente Koekelberg, die het r.et al te weelderig heeft, gevraagd, het onder-îoud van het uitgestrekt Elizabethpark te ha-e laste te nemen. De provincieraad van Bra-)ant had d.ie vraag warm gesteund. f Iet ministerie van Open.bare Werken komt tchter een brutale weigering uit te brengen. rerwijl men mii:.ioenen Verkwist voor het )ostergedeelte en voor Schaarbeek, kan de Vesterkant nief.s bekomen. De voorstad Koekelberg zal zich niet laten er neer dr?d<ken. Zooals elk jaar, zullen er in den loop van len Zomer puike kunstkoncerto's worden ge-reven, dee op 7 Juni worden ingesteld, door de 'ermaarde kapel der Gidsen. AWWERPSfk KROH van onzen berichtoever : Een goed voorteeken. De Kamer heelt <lus bij hoog<lringendhei<3 i^t wetsontwerp gestem<l, waarbij gedeeîten /an het grondgebièd van Austruweel en Eec-teren bij dit van Antwerpen ingelijld worden. Dat de ministers daar hebben in foegestem<î, nag aanzien worden als een goed voorteeken, lat de zaak van den alkoop der kanaaldokken veldra in der minne zal opgelost wonden, vant deze twee dokken liggen thans, tengevolge van <1e7« etemming, op het grondgebied /an onze stad. Alleen de stemming van den Senaat ont-oree.kt nu nog. doch die kan niet achterwege neer blijven. In den loop der volgende week zullen de burgemeesters van Antwerpen, Auetruweel en Eeckeren bij den Go-everneur bijeenlîomen, om aan deze grondwisseling haar beslag te géven. Einde goed, afles goed. Men weet dat de artiston van onzen Neder-landschen Schouwburg, die allen deel uitmaak-ben van het Syndikaat, verschillende eischen toi verbetering van hunnsn toestand hadden ingediend bij hunne bestuurders, welke deze eischen niet aanvaairdden, en dat de artieten ailen weigerden eene nieuwe verbintonis aan te gaan. De zaak werd bekend gemaakt aan het Sche-penkoilege, diie ze voor onderxoeli ond-orwierp aan den Tooneelraad, die verleden Zu.terdag de afgevaardigden der artisten en ook de be-stuurders heeft voor zioh laten vetrschijnen, om hunne redenen te hooren ulteenzetten. Wij vernemen uit ambtelijke bron, dat tengevolge van dit verhoor, de beide partijen mal-kaar verstaan hebben en dat hçt konflikt tus-schen de bestuurders en de artieten uit deii weg is geruimd, tôt voldoening van ieder, Einde goed, ailes goed. VLAMINGEN, LEEST EN VERSPREIDT DE «VLAAMSCHE GAZET». ëëêëêêêëëëÎBëëcëëëëëëëëëcëëe

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.