■ ii aar — M. 272 ' Pnjs pet autmnet : roor Belgie 3 ceatiamen, vooi den VieemdeS centinmen Telelfoon t ftedactie 241 - âdinênistratïe 2845 £9onrîerdaq 30 SEPTERSBER 1915 55^""""" - T-KWM***xx*. , - '' " ' 1 ' ■ „ Îrukstcr-ïjllgaîïsicr jffliMaatsclîgppij HET LICHT bestuor«3ef » P. DE VISCH. Lcdçber£-Qent .. REDACTÏE . .. ADMINISTRATÎE riOOGPOORT. 29. GENT Otgaan des* Belgische WeMecknpaptif. —- ïerschjjmnde a/h dagen. AB0NNEMENTSPRÎJ3 BELGIE Drie mitiideit, , . , , fr. X48 Zea maandco • . < . . fr. 6.50 Etnjaar. ...... fr. 12.3® Men ftbonncert zlcfs op aile poitbarcetea DEN VREEMD8 Drie maandcn (dagelijk» versonden). . . « . fr. 3.TJ Bekeiidmakin gen VERORDENING Aile aankondigingen, wel-ke volgens de Belgische wetten in den « Belgisclien moniteur » o£ in de hieraan bijgevoegde bladeren te versohijnen hebben, moeten van nu af in bot Verordeningsblad voor het Etappenge-bied van het 4e loger bekend gemaakt wor-den.A. H. Q., den 17 September 1915. Der Oberbefehlshaber, Merzog Alforccht von Wiirttembcrg. VEKORDENING j . . x -1 v Jùjciuii v in vt betreîfeade het slaan van zinkmmit In verschillende streken des lands is er gebrek aan pasmunt ontstaan ; om daarin te yerhelpen heb ik besloten zinkmunt te laten slaan en bepaal het volgende : 1. Er wordt zinkmunt van 5, 10 en 23 cen-tiemen geslagen. 2. Deze muntstukken dr&gen op de eene rijde het opschrift: « Belgique-België », de waarde on het jaartal; op de andere zijde eenen leeuw binnen eenen krans. Deze muntstukken hebben eenen gladden rand. 3. Het gewicht is vaatgeateld voor de 5 centiemstukken op 2.5 gr. voor de 10 centiemstukken op 4 gr. voor de 25 centiemstukken op 6.5 gr. De afwijking in het gewicht mag niet meer noch inin bedragen dan 20 duizendste bij de 5 centiemstukken. 15 duizendste bij de 10 centiemstukken. 10 duizendste bij de 25 centiemstukken. 4. De doorsnede is vastgesteld : voor do 5 oentiemstukken op 19 miilim. voor de 10 centiemstukken op 22 miilim. voor de 25 centiemstukken op 23 miilim. B. Niemand is verplicht, voor meer dan 5 frank zinkmunt in betaling te aanvaarden. 6. De zinkmunt wordt bij de kassen, die de Generalkommissar voor de banken aan-duiden zal, in een bedrag van ten minste 100 frank voor elke soort tegen wettelijke geldmiddelen ingewisseld. 7. De uitvoeringsbepalingen voor deze verordening worden door den Generalkom missar voor de banken in Bèlgië gegeven. Brussel, den 7 Augustus 1915. Der Generalgouverneur in Belgien, Freihorr van Bissing, Generaioberst. Bovenstaande verordening wordt voor het Etappengebied van het 4e leger in werking gesteld. Gent, den 17 September 1915. Der Oberbefehlshaber, Ilerzog Albrecht von Wiirttemberg. VERORDENING betreffende bet in beslag ncmen van de nieuwe henncpoogst De geheele nieuwe hennepoogst wordt in beslag genomen. Aile personen, die hennep bebouwd of hennep der nieuwe oogst bezitten of in be-waring hebbenj moeten hunne voorraden onmiddellijk bij de Etappen Kommandan-tuur hunner streek aangeven. Handelingen in tegenstrijd met deze verordening zullen met verbeurdverklaring en geldboete tôt 1000 Mark gestraft worden. Gent, den 17 September 1915. V. S. d. E. I. Der Chef des Gsneralstabes, Ostcrtag Oberstleutnant. De ellendige toestand der werkende Klas Dat de toestand der werkende klas niet ! te rooskleurig is, weet iedereen. Waarom er dan op terugkomen, zal men zeggen? Er zijn helaas nog zoovelen die niet 6chijnen te weten hoe treurig, hoe ellen-dig, hoe nijpend de toestand van 't over-groot deel onzer werklieden, tegenwoor-aig is. Er zijn nog zoovelen, die daarvan zoo vveinig rekening schijnen te houden, voor wie het altijd te veel is, 't geen men den werklieden geeft. 't Is waar, de ongelukkige toestand bnzer werklieden wordt openlijk erkend, door de tusschenkomst der openbare be-sturen, en wij geven toe dat veel werkers-gezinnen door die tusschenkomst van den Eongerdood gered zijn. Maar benevens de ondersteuning of het beetje loon dat onze werkers ontvangen, is de armoede bij velen onder lien nog zoo groot, nog z66 nijpend. En wij bestatigen dat het medelijden met hun allertreurigst lot bij zooveel mannen, die in staat zijn iets tôt verzach-ting aan te wenden zoo heel gering is, dat wij het noodzakelijk achten dat er meer op het lot onzer werkende klas wordt gewezen, ten einde daardoor meer belangstelling op te wekken en bij gevolg daardoor te verkrijgen, dat er meer rekening er van worde gehouden en aile mid-delen ter leniging harer' ellende worden aangewend. Indien men wist, hoe onze werklieden thans moeten leven, wat zij zoo al moeten opofferen, om hunne gezinnen in 't leven te kunnen houden dan zouden misschien mmder menschen gevonden worden die harteloos genoeg zijn om door zucbt naar veel geldgewin onze werkers aan den hon-ger prijs geven, zoodanig dat maatregelen tegen die werkersvijanden noodzakelijk zijn. En, belangstelling wekken voor onze werklieden, tegen hunne vijanden optre-den, hen schandvlekken, den nijpenden nood onzer werkende klas bloot leggen en P°gen daardoor dien nood eenigszins te verminderen, — voor wie zou die taak wel anders dan voor ons blad zijn wegge-legd?Dat onze werkers in vredestijd mo»itc hadden om met hun loon rond te komei, (} .?vergroot gedeelte van hen gcen tatsoenlijk, redelijk bestaan hadden, dat "un leven niet een leven was, waarop zij voortbrengers recht hadden, is onbe-WIstbaar. En, spreken wij van dien tijd, an is het nog van een tija, wanneer onze ''■crkers aan den arbeid waren, en regel-hun loon ontvingen. Hoe moer het Us met gesteld zijn, nù zij van werk en Va°\ °°~d> nû "et overgroot gedeelte rJÀ n m(?et bestaan met enkele franken rsteuning of enkele franken, die zij als loon ergens verdienen, én de prijzen van bijna al de onmisbaarste levensmid-delen minstens zijn verdubbeld? Daar er nog velen zijn, die niet heel goed moeten weten, hoe in 't algemeen onze werkmenschen moeten leven, wat hunne voeding moet zijn, als zij met enkele franken per week te leven hebben, willen wij hier even opsommen hetgeen een huisgezin van 4 personen, vader, moe-der en 2 kinderen boven de 12 jaar, per week noodig heeft; Aardappelen 28 k°* aan 12 & de k° 3,36 Brood, 7 br. aan 0.60 en 3 br. suppl. aan 0.75 6,45 Boter 1/2 kilo 3.00 Ko.fhe 375 gr; 1.50 Suiker, 1/2 kilo 0.65 Suikerijen I pak 0.30 Melk, 15 c. daags 1,05 Vermicelle, 1/2 kilo 1,00 Rijst, 1 kilo 0.70 Zout, I kilo 0,08 Zeep (voor de wasch) 1/2 kilo 0,75 Blauw en amidon 0,50 Kolen, 50 kilos 2,20 Licht 0,50 Olie en azijn 0,50 Kleine toebehoorten (zooals sajet, garen, zeep, peper, mosterd, ci- reersel, borstels, dweels, enz.) 1,50 Spek 1,50 Groenten 1,00 (1) Totaal fr. 27,6g Wij hebben dus voor 27,69 fr. En heeft men in al 't geen wij opgesomd hebben, iets overbodigs, iets overdreven, iets nut-teloos bemerkt? Zeker neen, want daarbij behoort nog geen centiem voor: huishuur, kleederen, scnoeisels, vleesch, fruit, ver-eeniging, dagblad, drinkgeld, baard, haarsnijden. En toch meenen sommige huiseigenaren dat als hunne huurders eenige franken als ondersteuning of loon ontvangen, zij daarvan hunne huishuur kunnen betalen, — &elooven zekere fabrikanten, dat zij, als hunne werklieden nog eenige uren per week mogen werken, zij hun reeds karig loon nog mogen besnoeien, — denken zekere hoofden of voormannen van openbare bestuurs- en ondersteuningscomitei-ten dat zij r'c werkers met enkele franks steun per week rijk maken, verkeeren een leger exploiteurs en spéculateurs in de meening dat zij bestendig de allernood-zakelijkste levensmiddelen in prijs mogen doen stijgen. Aan de algemeene verachting dienden deze mannen prijs gegeven te worden, want1 door wefken naam men 00k zijn misprijzen voor dit zoodje wil uitdruk-ken, hij kliqkt nog te schoon. Onze werklieden behoeven veel steun, veel opbeuring, veel belangstelling, in deze zoo droevige tijden. Wie kan, helpe hen zulks verleenen 1 Meenen. R. D. (1) Het is wel vcrstaan dat die tabel plaatselijk is. In dezen tijd zou er wel voor elke stad of gemeente eene spéciale tabel op te maken zijn. In elk geval zal het nergens rooskleurig uitkomen voor de arbeiders, dat is zeker. (Red.) Asn fiiizi bristwissslasrs en anilare isesimrtais Tr A TT<r> A T\T7XT vav lui w vi i s iivi v KAMERADEN, Uw getal is thans grooter dan het ooit wa3 en dat doet ons genoegen. Het toont aan dat er in het socialisme veel krachten verscholen lagen, die wij niet ken-den en die bij de eerste gelegenheid : oorlog en geheele of gedeeltelijke werkeloosheid, opgedoken zijn en gatoond hebbeii wat zij konden en wat zij beloofden. Wij bedoelon hier onze schrijver» dis ».oh op het terrein der princiepen plaatsen, dua dezen die direkt den os bij do horens vatten. Dat zijn de jonge kameraden. Laat ze nu in hun 00 r deel wat fce dogma-tisch streng zijn, laat ze 00k ai cens den bal misslaan, dat doet er niets toe, met wat correctie of een woord spreken gaat het er door. Wij drukken dua 00k de hoop uit dat die groep trouw 9n strijdlustig bijeen zal blij-ven, in 't voile bowustzijn dat zij binnen eenige jaren een zwaren last zullen te tor-achen hebben. Dat zij vooral d» eendraoht onder ©lkasr bewerken en bewaren. Nu komon wij tôt onze gewone briefwisse-laars, die kleinera grieven en klachtea ons ter kennia brengen. Over die catégorie hebben wij on» moer «n terecht te beklagen. Herhaalde maleo hebben wij berichten, door hen ingezonden, moeten terecht wijzen, of werden die niouwsjes ons uit goedo bron in stilte weerlegd. Dat, gezellen, is treurig en schamelijk voor de redactie. Bn het is zooveel te treiuriger, omdat eommige dier berichten werden ingezonden door partijgenooten, die dan nog eene positie in de partij bekleeden. Waren het ongekende personen, zelfs par-tijgenooten, wij zouden meer aarzelend zijn voor de opname en het stuk ter zijde leggen voor informatiën. Ons vertrouwen in de gevallen die wij be-doelen, komt alleen voort uit het feit dat wij do briefwissola-ars kenden. Wij zeggon niet, dat zij in hun schrijven zich niet bedrogen, ter goeder trouw waren, — ware het zoo niet, zij verdienden eene be-straffing in plaata van eene berisping, — maar zeker zijn zij te liohtzinnig, om het eerste gerucht dat hun ter ooren komt als klinkende specie te aanvaarden, het op par pier te slellen en het al warm al heet naar tVooruit» t» zenden. Zij gewaardigen zich geen nader onefer-zoek, dat wij, Redaktie, niet kunnen doen, zonder dat er iemand aangesteld wordo, die de dagelijksche serie van klachten nader gaat onderhooren. Maar volgens ons is dat onnoodig. Wie wil schrijven, moet maar zorgen dat hij de waarheid schrijvo. Een kleine misslag is altijd mogelijk en vergœflijk. Een stelscl van regelmatig onwaar of achuldig te zijn aan overdrijving of ver-dachtmaking, moet radikaal, zonder genade, bestreden of, beter nog, uitgeroeid worden. Liever geen briefwisselingen dan leugens ! VOORUIT Eerste Oorlogsoffers Op 2 September jl. spraken we over drie helden, die moeten worden opgeschreven onder de eerste gevallenen van het belgisch leger in deze oorlogstijden. Imschoot van Deinze, gevallen te Forêt (Luik), op 5 Aug 1914, Van Gaetel en Maulus, twee Antwer-penaren. gevallen te Wezet, op 4 Aug We wezen toen op een govallen gendarm, 00k te Wezet, op 4 Aug. gesnsuveld, doch wis-ten over hem geen bijzonderheden. Deze dappere, Bouko Auguste, uit de brigade van Prayon, provincie Luik, werd, bij de mobielmaking van ons leger, als fietsêr afgezonden 1 naar Gemmenich, duitschtalige gemeente van 2,700 inwoners, gelegen in den uitersten noord-oostelijken hoek van de provincie Luik, ten westen van het onzijdig grondgebied Moresnet, ten noorden van Bleyberg en belgisch Moresnet, op twee kilometer afstand van de duitsche grens. De thans in de belgische geschiedenis van deze verschrikkeliike da-gen vermaarde vierpuntenhoek, waar Bel-gië, Nederland, Duitschland en Moresnet aamenspitsen en in wiens naaste nabijheid de eerste duitsche soldaten, uit de rich-ting van Aken, drie kilometer van daar, de ^gïçns zijn overgelsemea, heeft zijn top- puntgrenssteen op het grensgebied van ùemmeuich. De aizoo versterkte brigade van Gemmenich, achtervolgd door duit&che uhlanen en andere soldaten, kwam te Wezet aan over Aiouland, belgische grens-gemeente., tusschen Wez<it en Eysden (Hol-land), 2 kilometer uoordwaarts Wezet. De duisciurs geraakten hun vooruit, langs een binnenkiezeiweg, uitga&nde van de groote baan Berneau-Mouland en uitkomende in Mouland-centrum, op de brug van de Berevinne. Ze waren te Weret vôôr de onzen. Bouko reed aan 't hoofd. Bij het Sint-Had&lijn-college gekomen, tegenover de bank, ziet hij weerzijda den kruisweg bezet. Ilij spriagt ai, maakt een gebaar alsof hij zijn geweer wil nemen en roept: «Leve Belgie! Voor Vor3t en Vaderland 1» Op 't zelfde oogenblik treft hem een kog-el in 't hart en valt hij op plaats. Onmidhjk daarna opgenomen door den heer Goffin, bestuurder van het kollege, waar een Rood Kruisdienst werd ingericht, stierf hij en werd te Wezet op het kerkhof begraven. 't Was toen kwartier over één uur. De twee'de fietser, oumidlijk volgend, werd nagenoeg tozelfdertijd overhoop gesohoten. Hij behoorde tôt de brigade van Gemmenich en he-ette Thyl. Een inwon&r van ïhimister, gemeente van 2200 inwoners, gelegen op het spoor Luik-Horve-Akon en op 5 kilometer y an de tiuitsr'ie greua, zoo men den openbarsn weg volgt, yerliaalt het volgende aaa het dagblad «La Belgique» : Op 4 Augustus 1914, kwamen de eerste duitsche verke»a-ningsposten, aedert een half uur in de streek aangewezeo, rond elf uur op de hoogte van la croix Polmard, op den steen-weg Aken-Luik, tuasohen Thimisteir en Battice. Onmidiijk knaldon achoton. Eenige belgische soldaten bev/aaktem er de wegen. Een onder hen aoldaat Fonck, 2e lanciers, Luik, werd getroffen. Zijn lijk, naar Thi-misfcer gehracht, werd aldaar op h«t kerkhof begraven. Naar a<lle waarachijnlijkheid kou dua Fonck, toch heel zeker, tôt nader toelich-tende bijzonderhedien, het eerste belgische slaohtoffer in dezen oorlog zijn gsweest. Wel verâtaan, het eerate militadr slaoht-ofier.Laat ona echter hier bijvoegen dat, voor zoo ver we weten, nog gèon bijzonderheden uit Luxemburg werden medogedeeld. S. B. In de Gentsche Vlasnijverheid w DE TOESTAND. — DE BEFERKING VAN DEN AEBEIDSïlJD. — WAT ZULLEÎi DE VLASNIJVEHAAE8 DOENî Sedert den 31 Oogst zijn twee kleine étoupespinnerijen, Jules Vandenbulcke (150 werklieden) en de «Linière St-Pierre» (100 werklieden) stil gevallen. Bij Jules Vandenbulcke werkte men nog 12 en in de «Linière St-Pierre» 18 uren per week. In de vlas- en étoupespinnerij Rey op Ledeberg is men 00k veel van personeel vorminderd. Naar aile waarBchijnlijkheid zal de vlaa-en étoupespinnerij «St-Sauveur» deze week 00k volledig stop zetten. Da-ar werken om-trent 1000 vlasbewerkers. Binnen enkele weken zullen misschien andere vlas. en étoupespinnerijen volgon en het ziet er dus voor de vlasbewerkers en hunne familie met de aan gang zijnde herfst-en de komende wintermaanden heel treurig uit. Ziehier nu de gewijzigde tabel van hot aantal uren dat men thans nog werkt in de verschillende vlas-, kemp- en étoupespinnerijen met het aantal werklieden en bedienden. (Onze vorige tabel verscheen ia «Vooruit» van 31 Oogst). Werkhuizen Getal uren Getal per week werklieden La Lys 17 3000 La Linière Gantoise 17 2800 La Lieve 10 1575 St-Sauveur 19 950 Feyerick lt 700 Linière des Flandrps 13 700 Kleine Lys 17 675 Tollenaere-Fiévé 18 100 Jules Grenier 16 100 Manila 24 100 Union Linière 12 400 N. L. d. Canal 24 275 Rey, Ledebsrg 12 75 Totaal werklieden 11450 Voegen wij er de losse arbeiders aan toe en deze die nog werken in sommige bleeke-rijen en deehetkotten, dan mogen wij, als rond cijfer nemen, 12.000 menschen die nog arbeiden in de vlasnijverheid met de aan-verwante vakken. Het is dus alleen in de «Nouvelle Linière du Canal» en de «Manila» dat men alleen-lijk nog 24 uren werkt; in de andere spin-nerijen ia het van 12 t»t 17 urea per week. Vaa het kloddenkot Geirnaert, Hooigem-laan, spreken wij niet. Daar w»rkt men «orna 40, 50 en 60 uren ln de week, terwij] men andere weken volledig stil ligt. Men betaalt daar aile soorten van loonen en het gevolg is dat er aile weken nieuwe werklieden worden aanvaard terwijl anderen weg loopen. Men durft daar de spinstera 8 fr. in de hand stoppen voor 24 uren vuil en alafelijk werk. Dezen die durven reklaxneeren geeft men dan 2 fr. bij. Da spinstera die het karakter missen zulks te doen, hebben niets ! _Dat fabriek is niet alleen eene duiven-pier voor de werklieden maar 00k voor de meestergasten. Waarom nu toch in deze droeve tHdea met de werklieden gekscheren en hun loon besnoeien 1 Is het leven nog niet ongoinkkig genoeg? Wij moesten dit systeem reed» hekelen voor de vlasspinnerij Feyerick. waar men het loon verminderde, door bijna heel het supplément te ontnemen aan de werklieden die in zulke voorwa-arden arbeidden. 1 Men moet nu toeh met de linkerhand niet wegnemen wat men met de rechterh&nd gceft ! Wat zullen de vlasnlfrcraars doon bty het volledig oî gedeeltel^k stoppen hnaner ta* brieken J Dit is de vroag dio de duiaeede vlftsb** werkers dio nog enkele uren arbeiden per week, bezig houdt. Verleden week deden wij eea ondorw>eîè in verschillende werkersbuurten en wij hebben daar verschriklcelijke dingen geiwa en gehoord. Ziekelijke kinderen 6n Hchamelijk uitge-putte vrouwen, die niet alleenlijk bît noo-> dige voedsel rrdssen roor ha»r en hunne lie-velingen maar herha-aldolijk per dag aardappelen moeten eten omdat het broodrant-soen te klein is of het geld ontbreekfc om andere levensmiddelen te koopen. Wat zal het dan wel zijn als de vlftsnfjre-raars gaa.n stop zetten en elkeen zal afhan-gsn van de hulp van het N. K. en der stad Gent. Wij hobben destijds de vlaapafcroone geluk gewenscht met de sohoons d&ad welke zij daarstelden, — van in de maand November 1Ô14, wanneer zij het 24-urenstelsel moesten invoeren,—hunne werklieden 40 per honderd bijleg te geven op het verdiende loon. De werklieden vroegen ons : *> « Gaat men ons dit ontnemen wannser wij geen loon meer zullen ontvangen î » Wij verstoutten ons to antwoordon'î «WU gelooven het niet». Wij hebben daar reden toe. De «Filaiture du Rabot» geeft reeds bijleg van in de maand Februari en het^elfde wordt nog altijd gedaan in de juteapinnerij Gallet. De werklieden zijn hunne patroons zeer dankbaar voor die schoone daad en wij 00k hebben niet gewacht dit open-l^k te prijzen. Wanneer de stad Gent zooTeel doet roor hare inwoners, mogen wij tooh wel hopen dat de vlasnijveraars, die de vele jaren v<S6r' den oorlog jooveel geld hebben gewonnon, 00k wat zullen doen voor hunne werklieden,Onder de werkende klas wordt er reeds zoo veel en bitter geleden door gebrek aan inkomen, het missen van vaders, broeders ea geliefden die op 't slagreld Kiin... Waarom zou mon die ongelukkigea ia hunnen nood niet ter hulp komen door gel-delijken steun 1 Laat het ona toe te zeggen, de gentsche vlasbewerkers-bevolking is toeh' wel de ongelukkigste en zij heeft toch reeds zooveel duizenden alachtoffers galererd op het arbeidsveld door kindersterfte, tering en andere armoe-kwalen 1 Komaan, heeren vlasnijveraars, «un bon mouvement» 1 Denkt er aan dat dieeelfde bevolking, na den oorlog-, jaren zal noodig hebben om zich te herstellen. Er worden nu milliarden verspild aan d« menschenslachterij ; er mogen 00k wel mil-lioenen besteed worden om ons braaf en werkzaam ras te behouden en het te behoo-den van hongersnood ! Wanneer er aan de arbeidende klas ge-vraagd wordt om zich kloek te houden, mag er 00k wel een beroep gedaan worden op de bemiddelden om haar te ondersteunen. Daar rit niets vernederends in : de werklieden hebben de minate t >huld niet aan den geschapen toestand, zij hadden in geea en-kel land de medezeggingschap waarop zij dienden recht te hebben. In 't be'.ang van deze ongelukkige bevolking vra^en wij, dat, moest tôt het slui-ten der fabrieken worden overgegaaa, de patroons zouden tussohenkpmen ten «ènde de bestaande en de toenemende armoede wat te verzachten en het opkonaead ge-slacht, zooveel als mogelijk, te reddea van eene volledige lichamelijke verzwakkiag. Jan SAMTN. Oyirsiioominpn in Italii Onrustbarende berichten komen ia van aile streken in Noordelijk Italie. Het spoorw-egverkeer nabij het Spezâageberg-te werd stop gezst. De sneltrein vaa ©o-nua naar Pisa is op zija weg raeeten to-ru* keerem, daar de spoorwegbrug nabij Rapallo door d.e Qvorstroosyijg gen i»-

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.