Drukster-Uitgeefster Sam: JVlaatschappjj H ET LICHT bcstuurder: de VISCH. Ledeberg-Oetiî . . REDACTSE . . ADM1N5STRATIE HOOGPOORT, 29, GENT Orgaan des* Belgmhe Werkliedenptwti/. — ffer$chijnende a/le chgeû. ABONNEMENTSPRIJS BELGIE Orie maanden. . . , . fr. 3.29 Zes maanden » . * , . fr. 6 50 Eenjaar. fr. 12.50 Men abonneert zicb op aile postbvrceles, DEN VREEMDE Drie maanden '.d&g.dii&t verzonden). . . * . • feJ6.75v !«BHga^^JWaifl«Rggg72^^33OTgag^^'1H™jgimS?»a fcHJ» | Bekendmakiîîg ETAPPEN-INSPEKTIE Gent, 14-1-15. Door bevel van het generaal-gouverne-uent is het in Brussel verschijnend geïl-ustreerde tijdschrift « La vie universelle illustrée t> voortdurend verboden gewor-den.Het is derhalve ook in 't gebied der Etappen-Inispektie verboden het genoem-de blad te verkoopen of te verbreiden. Dit brengt ter openbare kennis De Chef van het Burgerlijk Beheer Itegierungsrat Von Keudell UILENSPIEGEL De legende en de held-haftige vroolijke en roem-rijke daden van Uilenspie-gcl en Lamine Goedzak, in Vlaanderenland en elders door Charles De Coster. Uilenspiegel — Uil en Spiegel — wijs-heid en komediespel, hoe helder klinkt me naam, hoe geestig, hoe echt vlaamsch, hoe opwekkend, zelfs in deze rampvolle dagen! Mijn vendel draagt « Zeven » ! als op-schrift heçl klaar. In 't zonlicht steeds leven, dat doe ik gestaag ; Mijn huid is van leder, van leder heel zwaar, Van staal glimt daarboven een stevige laag. Uilenspiegel! In onze verbeelding zien tvij den frisschen jongeling, de geest van Vlaanderen, met ontplooide vaan aan het hoofd der Geuzen, mee Nele, zijne vriendin, het hart, en Lamme Goedzak, den buik van Vlaanderen, zijn vader Klaas, het zinnebeeld der eerlijke vlaamsche werkers, zijne moeder Soet-kin, onze moeder, van verre gevolgd door de waanzinnige Kathelijne, met haar voorzienende geest, ten strijde trekkend tegen Kfizer Karel, Filips II, tegen den hertog Alva, Bloed-hertog, stom hertog, ziet ge bruidje nog? voor gewetensvrijheid tegen de Inquisi-tie, voor 's lands onafhankelijkheid tegen de Spaansche overheersching. Is het louter toeval, hebben andere overweging en aan de gekende Amster-damsche Uitgevers S. L. van Looy de gedachte ingegeven, nu daarvan een tweede druk de wereld in te zenden, achttien jaren nadat de Gentsche socia-listen de eerste vlaamsche bewerking ervan in 't licht gaven en de groote ver-diensten hadden, dit rneestcrwerk in 't bereik van aile arbeiders te stellen?... In de korte levensbeschrijving : « Toen hij stierf op 7 Mei 1879 ver-keerde hij in de diepste ellende »; gevolgd door de laatste oogenblikken van Charles De Coster (door Ilector Denis), die het werk voorafgaan, wordt den le-zer bekend gemaakt hoe de legende van Uilenspiegel en Lamme Goedzak is ont-staan en met ongeduld in de letterwe-reld verwacht werd. « Zijne liefde voor het volk, voor het wakkere Vlaamsche volk stuwt hem voorwaarts en houdt zijn machtig genie bezig. De schilder Dillens, zijn vriend, bezat in zijn werkhuis eene verzameling oude Vlaamsche boeken. De Coster en Dillens doen verscheidene reizen door Zeeland en Vlaanderen : de « Legende' van Uilenspiegel » was van dan af ge-; boren in De Coster's brein. » Zij verscheen dan ook in 1867 in eene I prachtige uitgave bij Lacroix, Verboeck-I noven en C°, te Brussel, opgeluisterd r met twee en dertig etsen van negentien ! talent voile kunstenaars. Nadat reeds vroeger andere werken en vooral de « Legendes flamandes et Wallonnes » in 1857 een ongemeenen bijval hadden ontmoet, was deze maal het onthaal nog geestdriftiger en mag de verschijning van Uilenspiegel én voor de letterkunde en voor Vlaanderen als îene der gewichtigste gebeurtenissen in beider geschiedenis worden begroet. Onder meer getuigden daarvan drie Fransche dagbladen : « 't Is een heldendicht (epos) in pro-«a, waarin het bloed zoo rijkelijk vloeit e.1s het bier. Men zou zeggen eene ker-rais rond eenen brandstapel. » (La «Liberté» van 18/12/1868); « 't Is een heldendicht in proza, 't is de verheerlijking van den Vlaamschen geest. » («Le Corsaire»); y «Le Constitutionel» van g/12/1869 wijdt drie kolommen aan het werk en vergelijkt het met Gœthe's Faust. De gekende Hollandsche schriiver : -isken..!rluet erkent : ^ « Hollanders noch Vlamingen bezitten een werk over de 16° eeuw in Vlaanderen, dat met dit meesterwerk kan ver-geleken worden. Mij is geen Belgisch schrijver van den nieuweren tijd bekend, die den eigenlijken aard der zuidelijke opstandelingen in de 160 eeuw zoo nauw-keurig heeft voorgesteld als Charles De Coster in den historischen roman La légende d'Uilenspiegel. » Als wij een nederig oordeel mochten vellen, dan stelden wij Uilenspiegel op éene lijn met den Max Havelaar van Multatuli, als zijnde een zelfde vuurwerk van fonkelenden geest, twee meester-stukken van wegsleependen stijl, waarin het bijtendst sarcasme en de meest meedogenlooze satire afwisselt met het oneindige goede, ziel- en hartverhef-fende, beide produkten hier een tijdperk, daar een toestand kenschetsende op eene wijze, eenig in de letterkunde. En onwillekeurig maken wij eene ver-gelijking tusschen de loopbaan van die geestesvoortbrengselen en de verheerlijking die zooveel andere werken te beurt gevallen is, waarvan de faam zich door de eeuwen heen heeft gehandhaafd dan als de onbeduidendheid ervan U bij het kennis nemen met verstomming slaat en zij U van verveling uit de handen vallen. Wanneer toch zullen waarheid, zede-lijke moed en gezond verstand zegevie-ren over leugen, snobisme en slenter? Over de vertalirig van Uilenspiegel door den heer Richard Delbecq, getuigt gezel Wibaut in « De Kroniek » : « Mooi van taal en van klank, zorgvul-dig gehouden in de telkens afwisselende stemming, die De Coster in zijn stijl heeft uitgedrukt, is deze vertahng een werk van toewijding en liefde, de volge-houden begeerte om de bekoring van De Coster's boek ten voile te doen genieten aan de lezers. Hij heeft de voldoening het boek van het Vlaamsche volksleven te brengen in de Vlaamsche taal ; zoo is in zijn vertolking de eenheid gekomen, die in het oorspronkelijke ontbreekt; een zeldzaam voorrecht voor een vertaler, den schrijver zoo grooten dienst te be-wijzen. » Wanneer het bij de eerste uitgave aan « de Sociale Gids » ter aanbeveling werd gezonden, dan zei daarvan onze parijtgenoot D. Boer uit Den Haag dat het een Vlaamsch boek is bij uitnemend-heid, een Vlaamsch werk, dat zeker en stellig honderden Noord-nederlanders binnenkort lief zal wezen, dierbaar, om-dat een machtig talent er toonen aan-slaat, die weertrillen in de harten van velen. « Tal van tafereelen uit verscheiden omgeving door een meester onder de kunstenaars op doek gebracht, vormen te gader een éénig panorama van aan-grijpende tooneelen. « Boeiend van den aanvang tôt de laatste bladzijde, plastisch schier zon-der weerga, nu eens zangerig als eene liefelijke kinderstem, dan weer donde-rend als een orkaan — zoo is het loflied op het heiligë verzet der massa tegen Maraven (1) en Papen. » Deze beoordeelingen kunnen volstaan om onze lezers nu reeds toe te laten zich een duidelijk begrip te geven van den inhoud, de strekking, de geheele waarde van het boek en aldus eene steeds on-volledige samenvatting ervan overbodig maken. Aan de glorie van Charles De Coster's «Uilenspiegel» hebben de uitgevers wil-len bijdragen ; aan de hoogste eischen die men hun stellen kon hebben zij vol-daan en treden bij deze gelegenheid op als de eerbiedige en erkentelijke mede-werkers van Schrijver en vertaler om, ter eere van het Vlaamsche volk, een onvergankelijke kunststuk te vereeuwi-gen.Als zij bekennen niet geaarzeld te hebben van dezen tweeden druk een flink en sierlijk boek te maken, dan is 't een- (1) Scheldnaam vo<5r de Span^aarden in ï.dien. tyd. —— * ~ -xL voudig de waarheid, want te vergeefs zoeken wij in de boekenkast een werk waarvan de samenstelling, de uitvoering met zooveel zorg, met zooveel smaak en kunstgevoel geeindigd zijn. Twee en twmtig heel-blad platen ver-hoogen ervan de verdiensten, vermeer-d'eren de aantrekkelijkheid bij het lezen, platen uitsluitelijk voor deze uitgave ge-teekend door den heer Jules Gondry, (welke reeds voor den eersten druk in 1896 eene reeks teekeningen vervaar-digde) die er een eigenaardig karakter aan geven en den schijn, alsof wij ons voor een geheel nieuw produkt bevonden Alleen de « Voorrede van d'en Uil », bij de eerste Fransche uitgave gevoegd, is er nu uitgel-ten. De grondigste redenen, die aan de uitgevers dit besluit hebben ingegeven, wegen met op tegen het feit dat die Voorrede, waarin de Schrijver een deel van zijn geest, zijn hart en zijn lijden heeft gestort, eigenlijk bij « Uilenspiegel » behoort en dus niet van het groote gewrocht was af te scheiden. <l Zoo wij deze Voorrede in de Vlaamsche uitgave brachten, zegt de vertaler, was het dus enkel met inzicht het werk van Charles De Coster te eerbiedigen en het, in zijn geheel (wij cursiveeren M.), den vlaamschen lezer aan te bieden. » Daartegen kan niets ingebracht worden. Sint ut sunî, aut non sint Zij zullen zoo zijn of niet zijn. Aan de waarde van het werk is daar-door niets verminderd. Maar, als De Coster oordeelde bij die gelegenheid een woord tôt het « geacht publiek » te moe-ten richten, waren de uitgevers verplicht zijn laatsten wil te eerbiedigen. a Heeren kunstenaars, heeren uitgevers, heer dichter, ik heb U eenige aan-merkingen te doen aangaande uwe eerste uitgave. Hoe! in dat lijvige boek, in dien olifant die gij met achttienen naar den roem tracht te drijven, hebt gij het kleinste plaatsje niet gegund aan den vogel van Minerva, dei> vvijzen, omzich-tigen uil! s De uitgevers deden als den beer en sloegen én den Uil, en de Voorrede dood Als wij ten slotte overdenken, dat wij ons, voor wat de technische schikking ervan betreft, a priori aan eene verras-sing mochten verwachten, dan grieft het ons dubbel, haar bij deze bepaalde uitgave niet te hebben aangetroffen. Te Gent kan men inschrijven ter «Volksdrukkerij», Iioogpoort 29, aan de volgende voorwaarden : a) 15 wekelijksche afleveringen, elk van fr. 0,50 ; b) In eens volledig voor fr. 7,50, welk bedrag betaald kan worden in 3 maan-delijksche termijnen ; c) In eens volledig voor fr. 9,50, fraai ingebonden met bandteekening van J. Van Heukelom, betaalbaar fr. 3.50 bij ontvangst en twee maandelijksche termijnen van fr. 3 fr. Miele. Wij maken van dezs geiegcnhesd ge-brissk, om aan osize lezers bekend te maken, cCat wij op ftlaandag 28 Januai'ï fôe-gînrien met « UILEM8P3EGEL » aïs feuilleton in VOOR'ST af te kondigen. Wij verzocken aan aî!s gosde poldaian om van dit meesterw&rk gebruik £e ma~ ken, om propaganda to maken voor het blad. (Redaktie Vooruit). Bij de christene democraten te Aalst De Daensisten zijn bijeen geweest, en we lezen in «De Werkman», het blad van M. Daens, dat men het er bijzonder over de weldaden hunner eooperatie had. Hun voorzitter wees er op, dat het hun mogelijk was eene soin van icnd de duizend franken uit te deelen aan hunne verbrui-kers van brood en koffie, en den jongen had het dom gedacht er bij te voegen, dat zuiks komt omdat er bij hen geene employés of secretarissen moeten betaald worden, die met de vette brokskens weg-gaan, maar ailes bij hen opgeofferd wordt uit liefde voor 't volk. Eerst en vooral willen we aanmerken dat er bij de socialisten aan liunne verbruikers en leden der samemverking, dit jaar niet duizend, maar duizeuden en duizcnden franken als winst zijn uitgekeerd, en ware het niet dat wij tîjdens het bombardement der stad, onzen winkel op de Van Wam-bekekaai hebben zisn m brand schieten en totaal v&rnieleo. — ZCiodanjg dat cr niets meer van ove.bleef en we aan koopwaren en gebouweu vvjor mmstens ^5 ciuizeud îr. schacie hebben geleden, — we in de gelegenheid zouden geweest zijn nog een extraatje aan de leden uit te deelen, en dit ondanks we employés of secretaribsen hebben, die volgens u met de vette broKskens weggaan. Maar waarom toch altijd dien dommen praat en die onderduimsche veraachtma-kingen 1 Dat bij u het schrijfwerk kosteloos ge-daan wordt, wat bewijst zulks'^ bnkel en eenvoudig dat uwe eooperatie nog van heel weinig beteekenis js. Dat is vroeger het geval ook geweest bij de socialisten, het is dus geen,meuws voor uwe partij. Maar laat ons eens een oogenblikje rede-kavelen.Het is dus uit liefde voor het volk, dat bij u het schrijfwerk gedaan wordt geheel en al kosteloos. Waarom eindigt dit kosteloos werk bij het hanteeren der pen? Waarom diezelfde Kosteloosheid niet bij het hanteeren van den ovenpaal en de bakkerskar 1 Enkel eu al'een omdat er door eene klei-ne eooperatie geen employé of secretaris kan voldoende werk verschaft worden, en dit werk — gezien zijne geringe iioeveel-heid in uw midden — gemakkelijk des avonds na de gewone dagtaak kan verricht worden, zooals het thans nog gebeurt in kleine maatschappijen van eten en drinken, balspel, duivenliefhebbers, enz. Welnu ja, vriend De Neve, sprekende van duivenliefhebbers : destijds waart gij zelf den bezoldigden man van het verbond der duivenmaatschappijen, terwijl er bene-vens u, anderen waren die zich opofferden en kosteloos hielpen omdat hun werk min tijd vergde dan het uwe. Zijt gij daarom met de vette brokskens weggegaan1 Kwa.de tongen hebben zulks nochtans beweerd en g'hebt ongelijk nu die kwade tongen te willen naspreken. De Christene democraten hebben be-taaîde ba':kers, betaalde broodvoerders, hotaalde beenhouwers, betaalde kolenlos-sers, betaalde kolenbestellers, betaalde concierge, betaalde en bestendige boden voor hunne bonden, maar zij hebben nog geen betaalde employé of secretaris zeggen ze, en daarom zijn zij de zuinigen !... 't Zal zeker wel zoo zijn : moesten de vergoedingen saamgebracht worden, die onder verschillige vormen gedaan worden aan al dezen die aan 't schrijfwerk helpen, in eooperatie, in beenhouwerij, in kolen-handel, in vakvereenigingen, in zieken-beurs, enz., het zou tôt een aardig som-meken jaarlijks komen. Maar nu is er geen bestendige employé of secretaris en dat is hun genoeg. Maar enfin, sprekende over de eooperatie bij de Christene demokraten, valt er mij daar zooeven te binnen, hoe de Christene democraten zich vroeger aanstelden als tegenstaanders der eooperatie. » Te Nieuwenkerken hield ik, eenige jaren geleden, eene meeting en een christen de- ; mocraat trad als tegenspreker op, om de , socialisten aan te vallen, als zijnde de ver- i nietigers der kleine burgerij, door hunne , samenwerkingen. Zij, de christene demo-, kraten, waren de redders der kleine burgerij.Ge ziet dat die christene demokraten ; toch mannen met princiepen zijn, niet | waar ? Wilt ge nog andere bewijzen? M. Petrus Daens is omringd van verschil- j lende luitenanten, die de christene demo-1 cratie voorstaan en verdedigen, zonder de christene demokratie, zeggen ,te, geen ding en uit overdreven christene gevoelens dreven zij met den godsdienst den spot; gedurig god lasteren, nooit te lcerke gaan, van biechten of communieeren niet willen hooren, maar toch christene demokraat zijn, en nooit sooialist, omdat dat de partij is der goddeloozen !... Hoe is zulks mogelijk zult ge vragenî Omdat de Christene Volkspartij zulke ernstige en principiecle partij is, dat ze een mengelmoes verbeeldt van mannen zonder princiepen. Wilt ge nog een ander treffend feit! Ze hebben een gemeenteraadslid, iemand ! dus, die hun vaandeldrager is en wel als f christen^ demokraat moet aanzien wordej», niet waàr? Welnu, dit gemeenteraadslid was op den dag zijner verldezing nog altijd lid der So-cialistische vakbonden, en thans heeft hij nog jonge ongehuwde kinderen bij hem in-wonen die bij de dompers in hun vakbond zijn ingelijfd, terwijl de christene demokraten (zijne partij dus) ook vakbonden bezitten!...Vatten wij nu samen en dan hebben we : 1° Meetingisten der christen demokraten, die terwijl hunne partij, aan eooperatie ! doet, de socialisten bevechten op gebied van eooperatie, en nu reeds den lof der eooperatie maken. 2° Christene demokraten die nooit ter ! kerke gaan, maar toch de socialisten be- , vechten op gebied van godsdienst. 3° Mandatarissen der Christene demo- ! kraten, die als christene democraat verko-, zen werden, terwijl ze deelmaakten van. de Socialistische vakvereenîging, en nu nog hunne kinderen doen vereenigen bij, de dompers, zij die als mandataris hunner1 partij, voor plicht hebben haar aanhanger» te doen winnen. Ziedaar de Etat-major der partij van M. Daens, die partij die 20.000 stemmen in het arrondissement Aalst bij de laatste Kamer-kiezing behaalde ! G-elukkiglijk is er toch maar een Arw»-dissement Aalst in Belgiië, zoodat die prin-cieplooze partij elders niet te veel a-anhang heeft; dat onze bevolking toch ook niet' eeuwig zal blind blijven, mogen we zeker hopen. Dat het weldra gebeure want die comedie heeft reeds lang genoeg geduurd. A. NICHELS. Europeesche Oorlog le West-Vlaanderen 'i Noorden van Franknjk Oflicieelo telegrammen : Oit ISssifssli© ferSEÎ DUITSCHE AMBTELIJKE MELDING (nader bericht over het telegram van gis-ter.) — G root Hoofdkwartier, 13 Jan. — In de streek van Xieuwpoort had gisteren een heftige artilleriekamp plaats. v.7elke de ontruiming der viiandelijke loopgraven bij Palingsbrug (voorgeborchte van îiieuw-poort) ten gevolge had. De vijandelijke aanval op het kanaal van La Bassée werd afgewezen. fransche aanvalleu op La Boisselle en de hoogten van Rouvron werden terugge-slagen.Op de gisteren zonder gevolg gedane Fransche aanvallen bij Crouy volgde een Duitsche tegenaanval, die met eene vol-standigê nederlaag der Franschen en eene zuiverïng dx>r hoogten ten zuidoosten van Cuffies et ten noorden van Cro'uy eindig-de. Onz'î Bra<iden\ irgers sU lden zich in 't bezit "in twee Fransche stellingen, maakten 1700 gevangenen en veroverden 4 kanonnen, evenals 4 machiengeweren. Een Fransche mijnenaanval in de streek ten zuiden van St-Mihiel is met goed gevolg afgewezen. Onze troepen stelden zich in 't bezit der hoogten noordelijk en noordoostelijk van Romeny. In de Vogeezen is de toestand onveran-derd.v Oostelijk oorlogstooneel. — De toestand in 't oosten veranderde gisteren niets. Opperstc Lcgerbestuur. UH Franseii© iBipon PARUS, IX Januari. (Reuter.) Het offi-cieele bericht van heden middag 3 u. luidt.: 1 «Van de zee tôt de Leie is met tusschen- j poozen een niet aeer hevig geschutduel ge- I leverd. _ I »In de streek van La Boisselle hebben wij j na een hevig gevecht eene loopgraaf ver-meesterd. ' »Ten Noorden van Beau Séjour heeft de ) vijand het er met aile geweld op gezet om , de hulpschans te hernemen, welke hij ver- • loren had. Zijne tegenaanvallen waren hevig j Twee keer deed de vijand een aanval met > tv/ee bataljons, den tweeden keer in geslo-, ten gelederen. B«ide aa.nvallew zijn a-fge-' slagen. In de Vogezen valt overvloedig ' sneeuw.» PARUS, 11 Januari (Reuter)'. Volgtens; het officieele bericlit van van avond elf uur is de toestand onveranderd. PARUS, lî Ja-nuari (Reuter). Officieel ts bekend gemaakt dat een Duitsch vliegtuig i over de streek van Duinkerken is gevlogen 1 en bommen heeft geworpen op Malo-les-Bains bij Duinkerken. Vijf burgers zijn ge- ; dood. Boven Amiens is een Duitsch vliegtuig, nagejaagd door een Fransch en tusschen de Fransche linies gevallen. De officier-be- > stuurder werd gedood. de wa.arnomer ge-' wond. PARUS, 12 Januari. (Reuter.) Officiee! : Den lOden Januari heeft ons geschut in de buurt van Yperen de batterijen van den ! vijand krachtdadig beschoten en met suc-, ses met goed genchte schoten de vijandelijke loopgraven onder vuuu genomen. j Tn rte, buurt van La Boisselle (tea noo*- ■' •H j .5, „ m {g Prijs per nummer : voor Belgie 3 centiemen, voor den memde5 centiemen Telefoon : RedaGtie 247 - Ad^injstratîe Zaterdass 16 Januari 1915

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.