' DrtikaS a r-U itgccîater §am; Maatschappij 81 ET LÎCHT hesîuurders P, 02 VIS CH. Ledeberg-Oent; . . REDACTIE . ADMINISTRATIE HOOûPOORT. 29. GENT ABONNBMENTSPRIJS ; BELGIE Drse reaanden. » • , , fr. 3.251 Zes snaandca « fr. 6.50 ( Een jaar. ...... i fr. 12.50); Met) sibonneert zid» »p alte postSmrçsle§ DEN VREEMDE Drie maanden (dagclijks __ verzondes»). ...... fr. 0.7^ Orgaan de?*. Bekisahe WeM'eeSeMpadij. —■ Vèpsehjjttende affe dagen* De toestand der kleine Burgerij Gent, den 9-2-1915. Heer Hoofdopsteller, in uw geëerd blad van dinsdag 2e Fe-bruari 1.1. antwoorddet gij op mijn schrij-1 ven waarin ik u mogelijken raad vroeg om hulp te vinden voor de, op dezen 00-genblik, al te ongelukkige kleine burgerij of handelaars. Zeker denk ik er niet aan uw schrijven te weerleggen of iets daarvan te betwis-ten want, ongelukkiglijk genoeg is het maar al te waar, dat de kleine burgerij niet voorùitziende is geweest, doch Heer Hoofdopsteller, zult gij wel willen toege-ven dat1 het zeer moeilijk is menschen, welke bezield zijn met onvoorzienigheid, aan het verstand te brengen, dat zij mis-doen hetgeen wil zeggen, dat het nutte-loos zou geweest zijn, hand te steken aan het stichten eener voorzienigheidskas, als men niet ten minste de helft der in het geval verkeerenden, met zich had, hetgeen voor den oorlog het geval was doch, nu zijn er velen en meest allen welke hun-ne dwaling inzien en konden zij er ailes • mede herstellen, zij zouden zich aan-stonds aansluiten in dergelijke maatschappij of vereeniging. Daarbij moet ik 00k voegen, Heer Hoofdopsteller, dat het aan iedereen niet gegeven is zulke maatschappij en tôt stand te brengen; 00k niet om er als lei-Ider op te treden en wat nu het droevigst van al is, is wel, dat ailes nu moet be-paald blijven tôt klagen en beldagen, tenware er toch een middel kon gevon-den worden om al ware het maar.een klein straaltje verlichting te zenden daar waar het nu zoo somber en droevig is ? Eerst en vooral dient gezegd, dat het Ewaarste wat op ons weegt, de huishuur is. Heer Hoofdopsteller, ware het volgens aw gedacht niet mogelijk dat bijvoor-ibeeld het geacht gemeentebestuur voor-■uitzette, de eigenaars de macht te ont-nemen van meer dan halve huishuur te ' eischen van hen die, te beginnen van den laagsten tôt en met hen welke den mid-delbaren lastingstaks betalen? (of in dien zin). Het ware voorzeker eene daad welke ; verlichting bij menigeen zou brengen en igezien het voorstel (werd het aangeno-!men) uit uwe partij is gesproten zoo had er deze laatste niets bij te verliezen, want het tegendeel zou waar zijn want, het ware eens te meer en duidelijk bewezen dat men als werkmensch (en in werkelijkheid zijn wij niets meer) slechts door de socia-'listische partij dat kan bekomen, waar men nooit geen hoop van mogelijkheid yoor koesterde. Misschien zou dezen uitslag, door uwe geëerde bewerkstelling bekomen, de be-spoediging zijn van het schoonste wat zou kunnen verwezentlijkt worden, namelijk: Het hand aan hand gaan van de kleine burgerij (of in werkelijkheid in goeden tijd bevoorrechte werklieden) met de werkliedenpartij. Na u, Heer Hoofdopsteller, gevraagd te hebben, mijn schrijven in een van uwe volgende nummers te willen opnemen, bied ik u, de verzekering mijner oprechte gevoelens van hoogachtirig. L. A. Wij nemen met plezier den brief van onzen medewerker op. Aldus komen zijne voorstellen 00k ter kennis van het gemeentebestuur. Maar wij moeten aan onzen vriend zeggen, dat wij niet gelooven dat het gemeentebestuur de macht bezit, om tôt de eigenaars te zeggen : gij moogt niet meer dan halve huishuur eischen. De eigendom brengt met zich, het recht van gebruik en van misbruik. XJtendi et abutendi. Dat is wreed, onrechtvaardig, al wat gij wilt, maar wij meenen ons niet te be-driegen als wij zeggen dat het zoo is. Wij gelooven geheel wel dat de huishuur het zwaarste is, wat op de kleine burgers weegt. 't Is een bewijs te meer, dat de bezitters al den room van de melk scheppen, zoo-wel van de werklieden als ,van de kleine burgerij. En de kapitalistische roofvogel is noo.it voldaan. Wat onze briefwisselaar zegt over de moeilijkheid om vroeger een voorzienig-heids fonds te stichten, zal wel waar zijn. Maar dat pleit juist tegen de kleine burgerij, gelijk wij het in ons eerste ant-woord gezegd hebben. Kan er nu iets gevonden worden onder een anderen vorm, wij zullen het steunen. In droeve tijden, als deze die wij beleven, moet men kunnen vergeven en vergeten. Wij willen het doen. En wij willen nu 00k een raad geven aan de kleine burgers. Dat zij eene groo-te vergadering beleggen, afgevaardigden der stad uitnoodigen en daar haren toe-stand onbewimpeld uiteenzelten en hare yoorstellen doen. Dat kan geen kwaad doen, maar niets dan goed verwekken en misschien veel misverstand en wantrouwen uit den weg ruimen. F. Ii. Kennis zal U redden ! ;i Was voor den huidigen oorlog. Kanonnen maken, nog kaSnnen, en ge-weren, en oorlogschepen, en nog oorlog-schepen, en ander oorlogstuig, moordtui-gen ; "wij hebben er nog niet in voldoend© getal, wel neen ! Dat land heeft een som. gestemd van zooveel raillioenen voor leger en vloot, wij moeten het dubbel stemmen willen wij... den vrede bewarenî En zoo verkondigden de kapifcalisten in alla landen; en zoo geloofden de d_wa,zcn. Bittere huichelstreken van militaristische dweepers en chauvinisten, misdadige han-delwijze der kapitalistische wereld : « Be-reidt u tôt den oorlog, zoo ge den vrede wilt. » En gansche kudden schapen volgden ge" dwee den rooftocht van die sluwe slangen ; en iam eu overschillig bleven ze, overschil-lig en dom. Maar neen, latën we hen niet bespotten en denken we zooals den Franschen mora-list Jules Payot : « Les faibles sans volonté, les déchêts sociaux, sont plus à plaindre qu'a blâmer. » En die menschen behoorden tôt de « viel zu vielen » van Nietzsche. En sommige hebben hun dwaasheid inge-zien, en anderen zijn dom gebleven. « Maar hoe kan het anders in een lanft waar de grootelui's aanbidding deel uit-maakt van het nationale geloof en waar onze kinderen worden opgebracht in eer-bied voor het wapenboek1?» (W. M. Tacke-ray.)En de oorlog kwam. Het was de aîgewor-pen, rotte vrucht van den wonderoaren, Weevoudigen boom; een boom, die welig groeide in de thans in oorlog ziinde landen ; ten boom, die voor de dwazen, een God was en dus de welooener van de menschen ; een boom die do heerlijkste en verhevenste vruchten droeg, waaronder de welstand voor allen, en de vrede onder de volkeren. En die heilige vrede veranderde in een ieiligen oorlog. Eu de eenvoudigen van geest vonden dat zoo weinia natuvxliik eu SSSï eerste maal in hun leven « dachten ze eens ; zij, die dikwijls reeds genoeg hadden gelezen en gehoord de bekende spreuken : Kennis zal u redden ! Leert en denkt! Ontwikkelt u immer ! Kennis is macht ! doch die deze nooit in praktijk hadden gesteld en nooit over-tuigd waren geweest van welk een overwe-gend bel an g het is zijn kennis uit te brei-den, ten einde te kunnen begrijpen en vol-gen die gedurige evolutie op sociaal en wetenschappelijk gebied die onze é"euw ken-merkt.En nochtans, aan kracht ontbrak het die menschen niet, maar wel aan wil ; de noo-dige energie hadden ze niet verkregen of zich zelven niet aangeschaft; zij wisten niet dat « wilskracht is de ziel van elk groot karakter ». Die menschen beseften niet dat in 't verleden ligt het heden in 't nu wat worden zal ! (Bilderdijk) Zij beseften niet dat de oorzakon. niet te verwarren met de aanleiding, van den oorlog moeten gezocht worden niet in 1914, maar veel jaren voor dit tijdstip; dat het «verleden» het heden heeft gegeven en het « nu » de oorsprong zijn zal van het toe-komende.En nu dat ailes weten zij niet, omdafc zij hun kennis niet hebben verrijkt en zich hebben tevreden gesteld met het verachterd onderwijs, dat hier nog in België aan de kinderen word gegeven. 1 De Japansche spreuk : De onwetendheid heeft tôt kind de dwaling, heeft iedereen wellicht reeds gehoord. Eenvoudig is het zich van de waarheid ervan te overtuigen. Gaat de handelingen, het spreken van de _ onwetenden na, en steeds zult ge hun dwa-' len bemerken. Van hetgeen ze verrichten of zeggen zijn ze niet zeker of het juist of on juist is. Is er een ôphef makend letter-kundig werk verschenen of een belangrijkfe wetenscliappelijke ontdekking gedaan, is er in de sociale wereld iets tôt stand gekomen, : ..tB.ooit ziin de onwetenden bii ma.eht.ft.ta vac- r klaren waarom dat litevair gewrocht een meest-erlijke schepping is, welke de voor- en nadeelen zullen zijn van de scientifieke vorderingen, wat de oplossing van liet maatschappelijk vraagstuk eigenlijk in zich lieeft, of het een utopisch karakter draagt of zeer wel verwezeniijkbaar is, of het voordeelen brengen zal aan de kapitalistische wereldheerschers, of aan de werken-de klasse. Zijn dat geen ongeîukkigen ï Is het niet echt betreurenswaardig en sçhaamtevol, dat zulke menschen au nog een zoo verachterd leven leiden, als het menschelijk ver-nuft doordringt tôt in de diepste gehei-men der natuur en de volkeren voortstuwt op dien breeden weg door de wetenschap gebaand ? Hebben die eenvoudigen van geest soms 00k geen schuld aan den oorlog? Is hun onwetendheid door de geldzuigers niet aangewend geworden en is het soms aan hen niet te danken, dat een oorlog in de XX" eeuw nog kon uitgelokt worden 1 Hebben ze nu hun dwalen afgeschud en gevoe-len ze geen wroeging over hun onbewust misdadig handelen ? Begrijpen ze dan niet, da.t het maatschappelijk leven is een eeuwigdurende en vrucht-baro ruiling van gedachten en indrukken en dat eenieder een machtig bêlant? heeft zijn geest in een sympathieke en opmerk-zame gesteldheid te houden ? Begrijpen ze dan niet de uitbundige vreugde waarmede de geestdrifitge, soms angstige menschheid de schitterend© over-winningen van het privaat genie begroet, waarvan de wereld en de beschaving de onvoorziene weldaden bekomen? Kennis moet en zal u redden ! Leert en ontwikkelt u door aile middelen die in uw bereik zijn, door naschoolsche studiën, door het lezen van boeken en schriften en 00k bijzonderlijk door ©en op-lettende ondervinding' van het leven. Pas in eenige mate de spreuk van den Griekschen filosoof Socrates toe, die zeide : « Wat ik weet, is dat ik niets weet. » Daar-door zult g© geprikkeld worden meer kennis op te doen, uw zuclit naar voor u onbe-kende zaken zal hevig aangevuurd worden. Leert en ge zult denken; ©n lezen, den" ken, zich den geest ontwikkelen, dat is van dichtbij deelnemen aan jiet kollektief leven der menschheid. iZelf-opgroei — ziedaar 's levens doel ! | (W. Kloôs). i Leert en denkt, en er zal komen een | rcvolutié in de gedachten, wat onvermijde-lijk voor gevolg moet hebben een revplutie in de feiten. Uw voorraad van gedachten en gevoelens zal gemaakt zijn en ge zult aldus begrijpen uw leven en uw tijd en door eigen krachten en bewustzijn uw besta-an leiden. Slechts dan wanneer alî© menschen zullen leeren en denken, zal de oorlog, afschuwe-lijk© bezigheid der kapitalisten, onmogelijk zijn gema'akt. G. WEKKEBS. M il eiie doos In ons artikel : Een Sehavuifenstreek zijn twee lichte fouten geslopen. 't Was niet in St-Michielskerk dat de inhuldiging van het nieuw harmonium ge-beurde met betaalden ingang, maar wel in de St-Nikolaaskerk, mits twee frank voor een stoel. Een goede oude Gentenaar zong ons nog een compleetje voor, van het lied ter dier gelegenheid door Cies van Gent gemaakt. Wij geven het voor de eigenaardigheid : 't Is 'ne atelier van machines En de pastoor is directeur. Hij inviteert al de knappe kienen, Maar 't is twee franken aan de deur. Men heeft er geen getuigen, Ons Heere dis is weggeleed, Men mag er klappen, vrijen Met meisjes fijn gekleed. Refrein : 't Is 'n boel, 'n boel, 'n boel, De kerken worden zalen. 't Is 'n boel, 'n boel, 'n boel, Twee frank voor eenen stoel. Dat gebeurde vooraan de jaren 18o0. Is het veel veranderd 1 F. H. Hieft Belp aardbevmpn le vreszen ? In het tegenwoordig aardkundig tijdperk, heeft Belgë de rampen niet te vreezen, als deze waarmede Italie thans opnieuw gesla-gen is. In het algemeen worden de aardbevingen teweeggebracht door dezelfde oorzaken als deze, die de vulkanische uitbarstingen verwekken.Nu, de vulkani>:che streken die het dichtst onze gewesten zijn, en waarvan wij den in-vloed zouden kunnen gevoelen, zijn de Eiffel en de Auvergne, en aangezien de vul-kanen dezer streken sinds duizenden eeu-wen zijn uitgedoofd, hebben wij daar niet voor te vreezen. De mensch heeft ze waar-schijnlijk nooit in werking sezien. in4ieij wij nochtans de krQniekschrijyers mogen gelooven, zouden in vroegere tijden zekere aardbevingen in België ware rampen hebben veroorzaakt, die steden in puin leg-den en duizenden slachtoffers maakten. Het moet ons niet verwonderen, dat de tegenwoordige geleerden hunn© verhalen uit fabels hebben opgezocht, want de besehrij-ving, waarvan zij getuigen, schijnt buiten-mate. Wij weten daareuboven, dat tijdens de laug vervlogen tijden, aile onverwachte voorvallen, die zelden voorkomen, en een min of meer geheimzinnig uitzicht hebben, zooals de kometen, de r^oorderlichten, groo-te sterrenregens, enz., de oorzaak waren van de opwinding der verbeelding en aanleiding gaven tôt ongelooflijke verhalen dier verschijnselen. De eerste aardbeving, in onze provinciën waargenomen, volgens tôt heden gekendo bronnen, zou plaats gehad hebben in 330, te Doornijk. Die aardbeving zou de spits % an het Belfort en verscheidene huizen doen ineenstorten hebben ; vijftien personen wer-den gedood en een groot getal inwoners gekwetst. • Doch de Belforten bestonden in België nog niet op dit oogenblik. De aardbeving, zegt een geschiedschrijver, duurde drie uren, wierp duizend gebouwen omver en doodde drie honderd personen. Volgens Hériger had, rond 615, eene nieu-we aardbeving plaats, doch ditmaal in Lim-burg. Al de nieuwe gebouwen van Tonge-ren, dat nog maar juist door de Barbaren geplund.erd was, werden in puin geslagen. In 630 is het opnieuw te Doornijk. De hoofdkerk werd beschadigd, doch het zal waarschijnlijk eene vroegere hoofdkerk zijn geweest, want de tegenwoordige dagteekent enkel van de Xle eeuw. Andere aardbevingen hadden nog plaats in 854, in J.OOO, in 1118, in 1181, in 1317. De aardbeving van augusti 1317 vernieldo gansch het Luikerlànd, de graafr.:happen Namen, Henegouwen, Artois en Vlaande-ren, maakte 246 slachtoffers te Ninove, Geeraardsbergen en Bonse. Nog hadden aardbevingen plaats in 1342, 1346, 1350, en 1395, 1499, 1554, 1563, 1569, 1580. Dezs van 1580 strekte zich uit van Parijs tôt Keulen en zelfs tôt in York, in Enge-land.Te Sichem stortte dan een toren in. De aardbeving in 1755 t© Lissabon werd 00k in België gevoeld. Eene plotselinge stij-ging der wateren van de Schelde had plaats.^ Het water te Chaudfontaine kreeg eene hoo-î gere temperatuur. In eene reeks anderei' plaatsen liepen de vijvers dreog. " ^ In België hadden nog aardbevingen plaatsl in 1756, 1760, 1762, 1768, ,1769, 1776, 1800,! 1989, 1809, 1818. In 1828 werden huizen omgeworpen te(j Jemeppe, Luik, Thienèn, Tongeren en Hoei.j Nog kleine, bijna onmérkbar© aardbevin-,' gen hadden plaats in verschillende opeen-l volgende jaren tôt 1880... * De laatste inerkbar© schommeling had plaats op 2 september 1869 rond 9 ura "s avonds en werd gevoeld in Henegouwen, Brabant, een deel der .Vlaanderen, Arraa' en Douai. ij Al de hier aangestipte aa-rdschommelingert hadden plaats van het Oosten naar het Wes-ten, van Noord-Oost naar Zuid-West of van Zuid-West naar Noord-West. Men ziet dus dat eene eigenlijke aardbe-. ving voor België om zoo te zeggen, niet ta) vreezen is. j WATERLAÂRZEN ' In den oorlog tegen Busland hebben de}. Japanners indertijd veel wil gehad ,vao waterlaarzen, die van moerbeienblaren gemaakt waren. Die laarzen beschermden d® soldaten uitstekend tegen het nat worden yan d© voeten in de Jipopgraven. 3Su heeft een KngeJsehma-n een dergelijke; uitvinding gedaan; de grondstof van zijr» waterlaarzen is eciiter een veze lac litige» zelfstandigheid die veel goedkooper is dan moerbeienblaren. De laarzen zijn licht, waterdicht en ondoordringbaar voor insec-4 tensteken. Een paar weegt ongeveer 2 l/2i Engelsohe onsen. (1 ons is geljjk aan 28 1/3) gr)am). • De waterlaars wordt opgehouden door! haar met de galgen of een broeksknoop te-verbinden. Sokken kunnen va-n dezelfda;' stof vervaardigd worden. . . ^ D© kosten bedrlagen niet mser danl 2,80 fr. liet paar, daar de fabrikant bereidl is de grondstof „ tegen den kost-enden prijg te leveren. " ' ' < Europeesche Oorlog le Wisf-ïlaaiiaren en Ses 1 Noorden van Otfislsais tolipansit : Uit OiBltscfs® i§s°oga Buitsclie ambtelykc mcldiîïgen. Groot Hoofdkwartier. 8 Februari. Westelijk oor-logsterreiîi : D© strijcl om onze stelling zuidelijk van het Kanaal, zuidwestelijk van La Bassée duurt nog voort; een deel van de door den vijand genomen korta loopgraaf is terug heroverd. In de Argonnen ontmkten wij aan den vijand deelen zijner verschansin-gen. Anders gebeurde niets meldenswaards. Oostelijk oorlogsterrein ; Aan ds Oost-Pruisische grons zuidoostelijk van de Seen-platte en in Polen rechts van de Weichsel .hadden eenige kleine, voor ons_ gunstige gevechten van lokal© beteekenis plaats. Overigens is uit het Oosten niets te mel-deu.Uit PARIJS, 7 Februari. (Reuter.) De offi-cieele mededeeling- van heden midclag meldt : « I:i België is het kalm. » Tusschen het kanaal en den weg van Béthune naar La Bassée hebben de Engel-schen eene steenbakkerij, die tôt nu toe door den vijand bezet was gehouden, geno- ] men. 1 » In Champagne, ten Noorden van Beau Séjour, hebben wij een aanval van een ; ha-lf bataljon teruggeslagen. Op de rest van , het front slechts geschutvuur. PARIJS, 7 Februari. (Reuter.) De mededeeling van heden avond zegt : « De vijand heeft in den nacht volgende op zaterclag, verscheiden kleine aanvallen gedaan in de streek van Nieuwnaort, die ' aile zijn afgeslagen. Over don dag van heclen valt niets anders te vermelden dan ■ een bombardement op de Noordelijke wijk 1 van Soissons. » PARIJS, 7 Februari. (Reuter.) Volgens ; een tclegram uit Hazebrouck zijn Donder-_dag eu Vrijclag yersçheiden yjpandel^ke '■ • • . i vliegtuigen over de streek van B'éthunef heengevlogen. Door anti-luchtv.aartgeschutji werden zij verdreven. Een vlieger liet pro-i clamaties vallon, die tôt de Fransche solda,' ten waren gericht. Het gerueht gaat, daw de Duitschers zich bij La Basse© samen-1 trekkën. f" Uit LONDEN, 7 Februari. (Reuter.. D© aan^ val der Duits-chers op La Bassée op j.l.g Maandag begon vroeg in den ochtend opj * een loopgraaf dicht bij het kanaal. Tweat 1 egenaanvallen om hen te verdrijven mis-*, lukten. I Toen de dag aanbrak kwam, echter onze artillerie in actie en het buitengewoon juiste yuur maakte de loopgraaf onhoud-baar. i Intusschen waren onze versterkingen met de bajonet op het geweer voorwaarts ge-' rukt. De Engelschen moesten over den ge-heelen weg vechten en steeds door wierpen zij met handgranaten. De Britsche verliezen zijn niet ernstig. [ Dienzelfden morgen deden d© Duitschersi drie aanvallen op de Fransche stellingenq ten Zuiden van de Britsche posities. & & & Au ds Hissisoii-Poolsolîi-Oallcische grsifé Uit fcaMssIâ© iss»o» OosLenrijksche ambtclijke meldingeu : WEENEN, 8 Februari. — Aan den alge^, meenen toestand in Russisch Polen en( West-Galieië is niets veranderd. t Onze zware artillerie aan den Dunajeo beschoot met uitslag de streek rond Tar-.' now. In de Ivarpathen werd 00k gisteren over^ al gestreden. In '"t verder doordringen iaj de Bukowina bereikten onze kolonnes het boven Suczawadal en maakten vier honj derd gevangenen. ' Uit liBsssisete PETROGRAD, 7 Februari. (P, T... A.) De groote général© staf deelt me4«': h » Aan. het front aan den linkeroerer vani den AVeichsel is het artillerîevuur zeer! hevig geweest. s Ondanks de tegenannvallen der Duit-] schers hebben onze troepen zich niet alleen1 gehandhaafd aan den Jinkeroever van daî Bzttra, bij haar uitmonding (in den Weich-j sel, 35 K.M. ten _W. yan Warsehau,). njaaçj " 'M* ïaar" »» 4H Prijs per nummer : voor België 3 cantiemen, voor den Vrasmde 5 centiemen Telefoon : Redactie 247 > Adminis^afie 2845 11 FeSîEaiîaï*ï 1 SI 5 —j.-■ ■ ■■■mm■ ' "1 n— m/fnrmw,—ii— wiimih imn.iwmi.v!■■■■■■■■■■ m «"«"m' mu wnnn 1 —m

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.