Vrij België

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

VRIJ BELGIE onder leidinq van FRAN8 VAN CAUWELAERT en JULIUS HOSTE Jr. PRIJS PER NUMMER: NEDERLAND 10 cent. ENGELAND 2 pence. FRANKRIJK en BELGIË 0.20 fr. VERSCHIJNT ELKEN VRIJDAG. ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL; NEDERLAND / 1.— ENGELAND 2 sh. FRANKRIJK en BELGIË 2.50 fr. j ALLL STUKKEM BETKEF-ENDE kZDaC > - ÎN ADJVHNISTRATIE TE ZENDEN: - Zedelijke Overweldiging. Aan een volk kan er nogiets erger over-koïaen dan de brutale oVfWqldiging, wel-ke als ,een vloed van vuur en vernieling over het laad golft. îhiizenden sneuvelen, h'eerlijke gebouwen wordèn tôt gruis ge-schoten. handel eir nijvorheid vallen stil. armoede en hongersnood lieerschen alom, maar onaangetast, ontembaâr en onuitroei-baar bewaaiJt de volksgedachte zelve haar laaionden glans als de toorts die de bes-tën uit den lande van geslacht tôt ^eslacht elkaar hebben overhandigd- Zool.ang die gedaclite niet overweldigd werd, leett het \aderla id zelf. Wij inoeten de Vlaamsche volksgedachte - hoogbouden; wij hebben het recht en den hei igieai plicbt haar te beveiligen tegen elk gevaar van waar het ook kome, en ik ver-kies de Ziedelijke dapperheid geboren uit diep'en zieledrang boven een onlteerende vepssaking. Maar ik vraag mij in giemoede . af, hoe het mogelijk is dat een denkende eii strevende Vlaming zou kunnen blind bli.ven voor de verachtelijke pogingen tôt ovenveldnnng, die p>û" tache an--iiiexionisten tegenover' ons arme volk nog steeds in het werk stellen. Wie den moed heelt de ,,Nordaeutsche Monatehefte"' (num. 8) door te lezen, voelt in zich een onzeglijk gevoel van walg op-komen voor de daders van die zedelijke aanranding op onze hoogste goederen. Straks zal men zien welke beteekenis er geg.even wordt aan de verzen van Eug. Van Oye. die deze aflevering openen. Eerst een aanhalihg uil een stuk van H. Van • Ael, een jongen, die pas aan het middel-baar onderwijs ontgroeid is an die zelîs goen tien woordfen Nederla.ndteh op behoor-lijke wijze kan aaneenrijgen; menoordeee-. , Als van twee kanten onder vuur ge-nomen. 'angshier door de Franskiljono vervolgd. langs daar door de Duitschers niet te gemoet, zullen weldra de Vla-mingen niet meer weten, waarheen zich te wenden. x,Terwij>l ailes, en hulp, en stamver-wantsehap, ons steeas nader bijj het over-winnend.e Duitsche hrioedervolik brengt, doet het zich voor, dat juist dit volk, dat alleen ons helpen kan, met hetwelk wij Vlamingen onder de oor-logvoerende groo'tmachten alleen verwant zijn onze uitgastoken liand niet grijpen wil. Zoo staan wij dan eindelijk ten spot in de oogen onzer vijàndeiï!" Ik haal die woorden niet aan, omclat hetgeen de h. van Ael ten betete geeït, de geringste beteekenis kan hebben wat de Vlamingen betreft. Neen, kenschetsend is dat ellendig proza slechts, omdat ten tijdsohrift als de ,,Norddteutsche Monats-hefte" dlien misoladigen onzin. opneemt, met het duidelijk inzicht het Duitsclie \ olk in den waan te brengen, dat Vlaanderen beslis't bjj Duitschland aanleunen wil. Ziehier een aanhaling uit het artikel ge-titeld ,,Deutsche Kulturpolitik," : ,,De strijd tusschen Walen en Vlamingen wa-s tôt een zoo groote b:uerheid ges tegen, dat b.v. Koning Albert zijn laatste omreis in het land slechts had kunnen onder nemem, nadat aile moge-lijke politiekrachten waren opgeroepen. ' WetrkeJijjk een v'oorbeeldige leugen op het domein der... ,,DeutscheKulturpolilik. Wel is waar beweert de schrijver, dat ■ de Vlamingen, die naar zijorî hart zijn, .,hun eigen vaderlandschen Staat" niet in den steek la ten, maar hoe die vaderland-sche staat dient opgevat zal verder blijken. Er is als het ware een crescendo in den o.pzet eui den toon van de verscliillende bij-dragen.Zoo kan de h. Schowalter zich - reeds minder bedwingen dan de voorgaande schrijver. Zijn eerste beschouwingen gel-; den den zoogezeg ^n Franc-tireurs-krijg in i België. ,.Duitsche moeders" verklaart hij, ,.sidderden, wanneer hun zonen naar Hel-gie moesten" ; zoozeer hadl men het Diiit-» sclie volk tegen onze ongelukkige bevol-king opgezweept! Aan Stijn Streuvels kan hij maar" niet vetrgéven, dat deze hem schamper aangevallen heeft, omdat hij in , het oorlogsdagboek van den Vlaamsdhen s schrijver het bewijp meende te vinden voor moet geschapen worden" ot, met andere woorden, Pruisen moet België tôt een militait" bolwerlc ini'ichten togen Frankrijk en Engeland. En dan verder: ..Duitschland zal in overleg met' Zuid-Nederland zijn spoorwe-gen. elegrafen, havenwerken en aile ver-keersmiddelen overnemen". 1 ',Tij; worden na-tuurlijk ook opgenomen in het Duitsch tolverbond... Waartoe de Vlaamsche hoogeschool moaj dienen verklaart die Duitscher op plompe wijae: ,,In der Gewinnung der Vlamen be~ deutet schon einen giroszen Schritt die Gestattung der Vliimischen Universitat in Gent". (Een groote stap om de Vlamingen te winnen, is de stichting der Vlaamsche hoogeiscbool te Gent.) Ziedaar een duidëlijke taal en een on-omwonden bekentenis. Wat men officieel ook moge zeggen om Kunstwerken door de Duitschers in gruis geschotan. Het gothiek oksaal der kerk te Diksmuiden. de .bewering, aat er werkelijk een Franc-tireurs-krijg werd gevoerd. Men weet, dat Stijin S'teuvels ook geschre-vën heeft dat hij het gevaar der^ verduit-sching voor het Vlaamsche volk meer vreest dan het gevaar der romaniseering. De heer Schowalter geeft daarover het vol-gende ten beste: ,,Wel is waar heeft zelfs Stijn Streuvels in een oogenblik van zwak-^heid voor den Duitschen invloed gewaar-schuwd".Een ..oogenblik van zwakheid"! de h. Schowalter is kostelijtk- Naar zijn oordael zijn de Vlaimngen, die van geen Duitsche aanleuning willen hooren, zwakkelingen, en een held is dus blijkbaar volgens hem, de Vlaming, die onlangs op u/itrioodiging van de Revetntlow-kliek in den rijksdag • ging befoogen, dat Vlaanderen bij Duitschland hoort. Nog een stap verder op het annexatie-gebied wordt door een Duitscher feedaan, die destijds te Antwerpen woonde. Deze drukt immers zijn overtuïging uit dat ,,tegen elke Fransche of Enge'.sche in- menging de noodige militaire verdediging \ de Vlamingen om den tuin te leideh; de G-entsche hoogeschool gaat niet opeii uit bezorgd'heid voor het zedelijk heil der Vlaamsche bevolking, die hoogeschool is een oorlogsmiddel zooals er reptielen-fond-sen bestaan om de pers uit te koopen, zooals er aan verkapte liandlangers maskers bezorgd worden om argeloôze lieden er des te beter te doen inloopen. En dan komt een ongeteekende ,,oproep ' tôt de Vlamingen, waarin gevraagd wordt: ,.zelfregeering en zelfbastuur voor Vlaanderen". Men kan er niet eans uit beslui-ten of België al dan niet verrijzen moet. De lezers van de ,,Nordldieutsche Monats.-hefte" zullen natuurlijk besluiten: ,,Selbst-regierung und Selbstverwaltung ftir Vlaan--dern" onder de hoede van Duitschland... Als blazoen voor den nieuwen staat zou best kunnen gelden een Pruisische adelaar die zijin vleugels breedwijd uitslaat op den rug van een uitgemergelden en getemden Vlaamschan Leeuw. Onder den titel ,,Neues Leben" komtB. nog even beweren, dat België zelf zijn on-zijdigheid geschonden had, terwijl een on- gelooflijke geschiedenis wordt ten beste ge-geven over wat er gebeurde te Francor-champs: de bevolking zag rustig de Duitsche trôepen aankomen, tôt het oogenblik waarop Belgische gendarmen vluglschriften kwamen uitdeelen, waardoor de haat der bevolking werd opgewekt, zoodat men den 5 Augustus op de Duitschers schoot! Maar de kroon wôrdt op het werk ge-zet door een vertelling van W- Bley ,,Hei-mat", waarin de broeder van een lid der Autwerpsche burgerwacht zich in het Duitsche leger laat inlijven. ,,Nh of nooit"', met déze woorden sluit : W. Bley, zijn vertelling, alsof het een weerklank golc: d<er verzen van E. v. Oye-, ,,Nu of nooit moet Vlaanderen hoven •Nu of nooit ten onder gaan! Zal men "t weer zijn leven rooven? Zal :t den dood. te boven staan? Nu of nooit". Welnu wij z(eggen ook ,,Nu of nooit " moet Vlaanderen boven '. Maar Vlaanderen kan slechts ten onder gaan, indien het zich verstrikken laat in imperialislische Duitsche plamien, Vlaanderen kan slechts den genade3lag be- * v; -• "• • door een inbreker, die Ss chtulier slechts tijdelijk spaart om te weteu' waar de brand.kast staat en het later tocli 'te wurgen. En Vlaanderen zou dan varraaû plegen niet alleen tegenover zichzelf, maar tegenover gansch den Nederlandschen stam, want het spreekt van zelf, dat de aunexa-tie van Vlaanderen zou beteekenen de eko-nomische en zedelijke opslorping van Ne-derland, zoodat db Ned'erlandsche bescha-ving tôt in haar wezen zelf zou beareig'd» wordlen. Onder de riubriek: ,,Neue Biicher liber VJâandernT prijpt Karl Hammer de noodige werken aan, waardoor het Duitsche volk wetenscliappelijik kan belogen worden over het Belgische vraagktuk. De ,,Norddeu(l3che Monatshefte" is dus een goed aaneengasloten geheel, een monument van verkeerde voorstellingen en moedwillige misleiding der Duitsche opinie- Waarom? Omdat indien de kans der wa-s pens het maar eenigszins mogelijk maakt, ; die openbare opinie hoeft bewerkt voor het diensiig maken van Vlaanderen aan de i Duitsche annexai ie-plannen. Laat ons toch, Walen en Vlamingen, meer dan ooit op onze hoede zijn. i Wij kunnen best, ook in oorlogp- • tijd, voor het eigendommelijke onzer eigen beschaving opkomen, maar daarom moet er geen afbreuk gedaan worden aan het gevoel vàn saamhoorigheid, dat de vrucht is eener gjemeenschappeilijke geschiedenis en van een gemeenschappeîijk lijden. Heel wat Duitschers beijveren zich maar . ai te zeer om elke uiting van Vlaamsch . zelfbesef ten bate van hun pan-germaansohe droomen uit te leggen. Maar ziij begrijpen Uilenspiegel niet. Zij i begrijpen niets van de ziel van ons volk, • die hun ondanks ailes ontsnappen zal, l zooals ons leger ujt de Antwerpsche ves-l ting. De overweldiging der wapens is mislukt , Ook de zedelijke overweldiging zal op el-■ lendige wijize uitbranden. JULIUS HOSTE Jr. I No. 62. VRIJDAG 27 OCTOBER 1916. TWEEDE JAARGANG.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.