De Belgische Standaard I oor Ta al en Volk 39AOBULD Voor God «xi Haard an L&nd Abonnementaprijs voor 50 nummers aautoj bij vooruitbetaling : Voor de aoldaten : 2,60 fr. Voor de niât-soldâtes — la 't laad 3.6 0 fr. ; boit «a 't Isad : 5.00 fr. Indien meer exemplarcn. van eli nummer wordea gevraagd, wordea d« abonncmenta-piijs m.inder. £ie*tuur<ler - ÎLOEFOMS PEETERS. taaTR OP»TaMJj$4 ; M. E. BELPMRE, L. 9UYKËRS. Vtetor ^ANSRA^SEREH.. «artrwMl VA# OER 3CH£U?E$. lasil RUiAERf voor :uie meaeaeeungen zien wenaen toi: : Villa MA COQUILLE, Zeedijk 3E PA^SE. Ae-nkoadigingen : 0.2-5 fî. le regei. —• Keklamen : 0.40 fr. de regeî» ViuchteUn,<eâ : inls.aschingen v.*n a regels, o.ço fr. k Beigett io NetelaoA Memg Uwer lezers zal wellicht bij zich zeîven al cens de vraag hebbea gesteld : oi cok de naar Nederland uitgeweken Belgen van den burgerstand een roi spelea ia de taak der vluchtelingen verzorglng en zoo ia, welk aandeel zij daarln hebbea genomen ? Ik stel me voor aan de oplossiog dezer vraag eenige regelea te wijden. Me duakt, ik hoofde wel eens dat in het baitealaad tame-lijk onjuiste denkbeeldea ©ver deze kwestie in omloop zijn. Wie meeat dat de Belgea m Nedciland ofwel passief blijvea, ofwel geheel vreemd aan de omvatteade taak der Instellingen tôt steun der vluchtelingea heeft het glad mis op. Wel berust het materiCele werk van huisvesting in-en buiten de vluchtoorden, van kleeding en voediag in handen van Ne-derlandsche orgaaismen, maar men zal me toegeven dat eene direct* inmenging van Belpen hier om velerlei redenea niet mogelijk is. Trouwens 00k deEngelsche en Fransche Receeringen gingen van het deukbeeld uit dat vluchtelingenzerg is staatszorg. Private liefdadigheid is, waar de onkosten mlljoenen beloopea, ontoereikend. (1) Doch benevens het voorzien la de on-middellijke behoeften vaa hei lev«n, waar-voor door de nederlandache offervaardigheid op volmaakte wijze werd zorg gedragen, had-den de uitgeweken Belgen nog andere belaa-gen in weike eeae tusachenkomst vaa Neder-derlanders miader geschikt bleek. Dit waren olwel meer verwijderde materi*ele belaagea, ofwel behoeften van moreelen of intellectu-eelen^aard. Vergaderingen werden door voor-aanstaande Belgen beiegd om deze intresten te besj reken. Een règlement werd opgemaakt en een bestuur aangestcld. Zoo ontstonden in vcrschillige steden en dorpen Belgische Cc-miteiten, nevens de Nederlandsche steun-comité's. [2] 0 ! mer) zou op zeer bescheiden wijze aan-vscn^en. Er viel natuurlijk niet aan te denken hcOvTe bij iragen te eischen 1 Over het alge-meen magr men zegçcn dat de werkzaamhe-den de^er zuiver-Belgische instellingen zich als volgt hebben ontwikkeld. Men begon op een gesteld uur van den dag te vergaderen In een lokaal uit sympathie voor de Belgen olwel uit berekening van een overigens on-berispelijk proîijtje, afgestaan. De Belgen hadden aldus gelegenheid met elkaar in voe-ling te blijven en «eaige belangwekkende vraagstukken van den dag te besprekea als : Blijven of terugkeeren naar België ; de toe-stand in de verschillige strekea de# Lands enz. _ La ter kwam de geldwisseliag ter be-spreking. Binnea- en buitenlandsche couran-ten en t.ijdschriften werden ter lezing gelegd en boden aan de Belgen de gelegenheid tus-schen pot- en pijp de internationale politiek te d scuteeren. Conferenties werden georga-ni^eerd en van tijd tôt tijd werd een beschei-den muziekfeestje gegeven waarvan de op-brengst aan de Nederlandsche Comlté's tôt steun der beboeftige vluchtelingen werd afge-dragen of ten goede kwam aan de Belgische soldaten aan het front of in de kampeiî... De danxs hadden zich intusschen 00k reeds flink aan het werk gezat met voor onze jon-gens matsen, wanten ol konsen îe breien. Of-schoon vcle der vroeger « gegoede » Belgen z#er zuiaig met hunne geldmiddelcn moesten omgaan werden tocii noch vrij aanzienlijke sommen bijeengebracht ten bate van het Belgische Roode Kruis ot voor onze krijgsge-vangenen. Dank aaa dea goeden corporatle-ven geest welke de leden der Belgische Kolo-niën bezielde konden de Comiteiten van de kamerverhuurders en aeringdoeaersdikwijls aanzienlijke kortiag op de prijzen van huisvesting en levensmiddelen bediagea. Zelfs ging een Belgisch Comiteit op het gebied der materieele belangea zijner leden zoo doortas-tend te werk dat het aaadierf voor ettelljke maanien een ruim hôtel met aile bijhoorig-heden af te huren, om aan de uitgew«keaen de gelegenheid te gevera zich, aan goedkoope , prijzen, voortreÉfelijk verblijf en kost aan te schaffen. Doch de vooraaamste zorg der Belgische Comiteiten blijft de behartiging der moreele en intellectueele belangen der vluchtelingen en hunne familles. Gebrek aan Nederlandsche Leerkrachten, — verschil van schoolprogramma's enz. waren zoovele redenen waarom de Belgische kinderen het gewoon Nederlandsche onder-wijs in Nederlandsche scholen niet met de Igeweaschte vrucht konden ontvangen. Waar de Belgische bgrvolkiag uiti te gcar,g wa» werd dan 00k dadelijk de stichting ôener Belgische school besproken. — Onder de uit-gewekenen bevonden zich talrijke onderwij-zers en onderwijzeressen die zich onmiddel-lijk bereid verklaarden tôt het geven van on-derricht. Doch de zaak was daarmede niet opgelost... Van waar zoudea de boeken en andere onmisbare schoolbehocften kornen ? Hoe zou men aan een degelijk lokaal gera-ken ? En dan, de leerkrachten vcrdieadea tcch wel eenige tegemoetkomirig... Maar hoe zoudea de belgische uitgewekeaen dat ailes te boven geraken ? De Nederlandsche over-heden en de private steuninstellingen bij welke de Belgische Comiteiten dezen toestand gingen blootleggen waren gelukkiglijk heel en al tegeraoetkoming en offervaardigheid. Gratis werden lokalen met het aoodige meu-bilair t«r beschikking gesteld der Belgische school : schoolboeken ea andere behoeften werdea bereidwillig afgestaaa. — Betreffende de vergoeding aaa het onderwijzend perso-neel.kon, dank aan de afdeeling onderwijsvan het Cenlraal Comité tôt steun te Amsterdam eene bevredigende schikking worden getrof-ien — deze Afdeeling betaalt aan de onder-wijzers 40 gulden per maand. Bovendien wordt door de Belgische Regeering aan de doceerende onderwijzers 25 0/0 van de laatst genoten jaarwedde als voorschot gegeven op de achterstallige vergoeding die na den oor-log zal worden betaald. Het getal Belgische scholen bestaande buiten de vluchtoorden is ongeveer veertig* Zij hebben eene bevolking van 3547 leerlingen. Het leeraarkorps is 13o man sterk. In da groote centra kon de Belgische school voeral zeervolledig ingeiicht worden. Niet alleen waren aan talrijke scholen lecr-gangen van den middelbaren graad gedoceerd, maar in den Haag, te Amsterdam en te Vlis-singen waren zelfshumaniora sectiesgeorga-niseerd.Uit dit ailes, mag men.dunkt me, besluiten dat de Belgische Comiteiten een niet te on-derschatten roi vervullen in het vraagstuk der vluchtelingenverzorging. Natuurlijk kan elk comiteit niet presteerea zooals de Belgische organisaties in des Haag of Amsterdam, waar duizeaden Belgen vertoeven ea waar men over meerdere middelen begchikken kan en hulp van allerlei aard bij de hand hr.d.Dech stellig is dat de onverdroten werkzaamheid en de taaie volharding der voortrefielijke leîders dezer Comiteiten 00k hier nog veie moeilijkheden hebben moeten overwinnen. Ja, het mag gezegd worden dat de bloei dezer instellingen het weik is hunner handen. De comiteiten welke ontstonden in de kleinere steden werden door het voorbeeld der Belgen te Amsterdam of in den Haag voorgelicht en aangewakkerd. De verstandhouding tysschen Belgische en Nederlandsche Comité's bleet overal uitstekend. Het eentraal Belgisch Comiteit dat door de belgische Regeering in den Haag werd ingericht o.m. om in overleg met de Nederlandsche overheden, eventueele ge-' «chilien teslechten, heeft nog nooit scheids-fechterlijk in zulke conflicten moeten optre-dea. Door dit officieel organisme werd 00k gestreefd om de goede betrekkingen tueachen de Belgische Comiteiten oaderling te bevor-aeren. Het secretariaat ervan werd toever-trouwdaanPrF.VaaCauwelaert ea vormt een eentraal inlichtingsbureel. De Belgische Re-gering gelastte met het aaaleggen eener zoo voiiedig mogelijke documeatatie over al wat iaNederiaad betreffende het vluchtelingen-vraagstnk het licht ziet in de pers en in de tijdschriften en rapportee in tezamelen over de werkzaamheden van zoowel Nederlandsche als Belgische steuninstellingen. Deze docu-menten zullen later tôt een uitgebreid ver-sis^ worden verwerkt. Beter dan een nood-zakelijk o^volledig overzicht als dit, zal dit guidon boek eenieder toelaten zich een klaar deukbeeld te vormeo vaa wat ia Nederland aevea debewoaderenswaardige liefdadigheid der Nederlandsche Regeering en bevolking met noodzakelijk beperkte middelen, het ini-tiatief der Belgische uitgewekenen heeft kannen tôt stand orengen. E. V. N. (I) Tôt dusver heeft de vluchtelingenzorg aan de Nederlandsche schatkist alléén eene uitgave gekost vaa ruim zevea ea eec half miljoen gulden. (s) Op dit oogenblik bestaan in Nederland ongeveer 30 plaaUclijke Belgiaehe Comiteiten, Edele -larten Onze zoo smartvolle tijd, is getuige van daden, lijk wij er nooit hadden be-statigd,hadde de ailes wegrukkende oor-logscycloon over 't Heve Vaderland niet geloeid. De steen, die de ongekende afgron-den van liefde en edelmoedigheid in veie harten, sloot en dook, werd plots weg-gewenteld, en tusschen al het akelige, ijzelijke en onmeedoogene van twaalf-maanden-lange overheersching van dood en lijden, gevoelden we 't zoete genot — 'k zou haast zeggen : de wellige weel-de — van die nieuwe opgedane onder-virding : nelden als reuzen rezen als uit dén grond, en 't was alsof engelen uit engelen uit den hemel op aarde waren neergedaald : engelen van hulp en troost die niets voldoender vonden dan hen die voor 't heil van Europa en voor 't behoud der Beschaving vochten, te herbergen, te spijzen, te laven, en als vrouwen, zusters en moedtrs met zoete taal te spreken, en teere hand te han-delen, om zooveel mogelijk het leed te lenigen, dat die kranige kerels natuur-lijkerwiize onderstaan moeten om een verlaten huis en huisgezin. Zulke (engelenJïuisden er, in aile hoekjes van 't vrijgebleven Vaderland, lijk die ééne, die in den bloei der ja-ren, ten grave daalde, omdat ze zonder meten of tçlien, den vloed van liefde uit haar groote hart liet gutsen, voor de stoere strijders van Eer en Recht. Zob welsprekend, legt haor doodsanç-tje het van toewijdingtiillende en lil-lende hart open, van die sterke vrouw, de moeder, die vier kindertjes achter-liet. Niemand die deze gedachtenis las — na dien offerande-stoet van Fransche officieren, Belgische strijders en talrijke vrienden — kon zijn tranen weer-houden : « Dat God zie of ik den arme gewei-gerd heb wat hij vroeg, of ik de oogen der weduwe te vergeefs heb laten wach-ten, of ik mijn stukje brood alleen heb geëten en de weeze er van niet meege-dceld,... of ik veronachtzaamd het} te helpen hem die bij gebrek aan kleede-ren, van koude verging ». Aan dien Jobskreet had men kunnen toevoegen : s « en of ik verwaarloosd heb als een zus- j ter en een moeder te zorgen voor de verdedigers van ons Land 1 » Haar opoffering voor hen was immers haar dood I — (1) Neen, nooit was haar iets te veel. Zij was de type-vrouw van hulp en troost, vol goedheid en medelijden. Zij, met haar gelijken, waren een le vend verwijt voor hen en haar — 't moet lacy bekend — die als uitzuigers ge-leefd hebben, op de tranen, 't zweet en 't bloed van vluchtelingen en soldaiten. Ze leefden maar voor den geldzak en daarom hadden ze deernis noch met de wee zonder afgrond van hen die ailes hadden verloren> noch met het pijnen van hen, die onder gedurig doodsge-vaar, vechten moeten ter bevrijding van h un uitbuiters. Velen van die vampieren en jakhal-zen, moesten sindsdién, 00k gaan leven in 't ballingsoord.... Thans zullen ze wei eenigzins weten, wat de eliende van 't ballingschap be-duidt. Jammer genoeg dat ze den ge-stolen geldzak, geroofd door aftrugge-larij zooniet door ontuefat — konden mêedragen.Zôôontsnapten ze aan ontbe- , ring en armoê, die talrijke menschen 1 Xjaai"teste! !B€5x*toJbLt;cî?xi- f 4 Oogst, IS u. Eenige artiileriegevechten in den loop van den naeht in den sector ten noorden Atrecht, tusschen Somme en Oise en in Argonne. In de Vogeezen werden gisteren zeer geweldige gevechten geleverd op de hoogten ten oosten van de Noordelijke Fecht. Op den Schratzmannele is de vijand, niettegenstaande verschillige tegenaanvallen, er niet in ge-lukt het terrein te hernemen dat hij verloren had. Op den Barrenkopf hebben wij insgelijks de winsten behouden die wij, verwezenlijkt hadden in den avond van 22. De Duitschers hebben opnieuw onze loop-grachten op den top van Sondernach aangevallen. Zij werden terug-gestoten.Petrograd, 23-8-'I5. In de Golt van Riga verloren de Duitsehers een groot slagsehip, twee lichte kruisers, op zijn nxinst 8 torpedobooten ; die ofwel buiten geveeht ofwel geeouleerd werden. Streek van Riga in de richting Jacobstadt-Dvinsk, geene verandering. Op het front Kovarst-Vilkomir-Kochedary hielden we het Duitsche offen-sief tegen ; meer ten zuiden schreden we zelf de Niemen over. Tusschen Bohr en Brest houden wij ons op onze stellingen staan-de. Op de beneden Bohr vallen de Duitschers gestadig aan. Op den rechteroever van de Bug, ten oosten Vlodowa, valt de vijand bij de Pichteka-meren geweldis aan. Hij heeft 00k een vooruitrukken naar Kovel begonnen. — anders eerlxjk —« te verduren hadden. Maar ze zullen 't misprijzen van hun volk niet ontsnappen, en te vergeefs de handen voor het aanschijn slaan om de vir.gerwijzrng der verdrukten niet te zien, en de ooren toestoppen om de ver-wijting niet te hooren die Judas eens naar 't hoofd werd geslingerd. En Een zullen ze niet ontloopen, den God van Recht en Rechtvaardigheid, van Liefde en Medelijden, die hen op den oordeel-dag voor het schelmstuk van 't gewei-gerde glas water en v?n de weerhoudes korst brood, voile verantwoording zal vragen. Op hun ontwijkend antwoord, zal de Heer, de jaartallen 1914-1915 voor hun oogen doen vlammen... en ze zullen naar geen anderen uitleg meer vragen. Théo Loo. (1) Hieris spraak van Mw Vasseur-Demeulenaere van West-Vleteren. Haar voorbeeld scheen 'tmel-den waard, om als leiddraad van dees artikel te die-nen. Ze stierf op 3ôjarigen ouderdom. OORLOGSNIEUWS OP DEM Y1ER. Het doet altijd weldadig aan zijne vooruit-gezette meening een logiesch gevolg te zien krijgen. Slechts vier dagen geleden gaven wij te kennendat duitsche troepen saamgetrokken werden rond de kanten van Diksmuide en dat het voleindigen vati groote berg-'oarakken in het Praetbosch en het bosch van Houthulst, nabij was. Het laatste ambtelijk bericht komt ten voile deze vooropgezette meening staven. Het Praetbosch en het bosch van Houthulst werden door eene belgische vliegersescadrille gebombardeerd. En dat het van geen kleinen tel is geweeat, blijkt uit de ontzaglijke hoe-' veelheid dynamie? ( * ^ die op bedoelde stellingen werd gegooid. Met redea mochten we 00k over eenige dagen de werkdadigheid en de stoutmoedigheid van •nze belgische vliegers roomen en met vreugde mag worden begroet dat het belgisch hoofd-kwartier ons thans de gelegenheid geeit om die dapperen van harte toe te juichen. De kleine Belgen worden met den dag immer grooter, zoowel te lande als in de Iucht. De vijand ?al denkelijk — en niet zonder reden — zich aan dezen luchtraid niet ver-wacht hebben, doch het onverwaehte van dit bezoek zal voor hem zooveel te bitter geweest zi jn .Praetbosch is gelegen,noesch,halverweg e tusschen Couckelaere en Diksmuide, in noord- " oostelijke richting, op een goê uur van de vechtlinie. Het bosch van Houthulst ligt ten zuid-oosten van Diksmuide, over Noord-schoote. Deze aanduidingen mogen volstaan om aan te toonen dat de Duitschers tusschen Diksmuide en 't Sas iets in 't zin hebben. Bosschen zijn best geschikt om troepenl>e-wegingen te verduiken en gezien den korten afstand van deze beide bosschen van de vechtlinie, wordt het duidelijk dat het een beoogd doel was, verraads, belangrijke troepen- ! machten op ons af te zenden rond Diksmuide. j Daar het duitsche grof geschut inzonder ge-n posteerd is van aan Eessen naar Clercken e met een zwaai naar Merckem, kan het geen twijl'el rneer lijden dat een duitsch offensief ten zuiden van Diksmuide eene nabije moge-e lijkheid is. Het doel springt in 't 00g : het bel- - gisch leger dat van aan zee in een bocht naar s Diksmuide wentelt, af te zonderen. Doch iets % uitrekenen kunnen de Duitschers allerbest, ^ maar iets bewerkstelligen kunnen ze aller- minst en... de vliegraid heeft hen reeds een voorsmaakske gegeven van wat hen verder - te wachten staat. , OGSTEUJK FRONT 1 Aile aandacht blijft maar steeds op 't 00s-, telijk oorlogstooneel gevestigd. De strijd die 5 daar op de uitgeetrekte frontlinie sedert 2 maanden woedt, is wel de reusachtigste en de r bloedigste die ooit in de geschiedenis werd geleverd. Legers van millioenen mannen die zonder ophouden, dag en nacht tegen elkaar e inrammen en waarboven en waartusschen het moordend lood zoeft en huiit en allenthe-nen dood slaat ia de rangen. Duizenden en nogduizenden weggemaaide levens liggen op deze bloedplaats te bleeken en nog duizenden worden er steeds aile dage bij neergeveld. En nog altijd geen beslissing in 't verschiet _ tôt nog toe, — niettegenstaande hunne niet - te ontkennen behaalde voordeelen rond 1 Warschow, Kovno en Brest-Litowsk heb-1 ben de duitsche legers nog niets bereikt. Ie-1 deren dag voelen we er, als handtastelijk, de t zekerheid yan. Het russisch leger ontglipte i steeds gedurig als een wentelende slange aan , aile omsiugelende knepen. En dit moet de t Duitschers wel razeed maken van spijt en . woede. Wat hen nu daarbij zal doen schuiœ-: bekken is de nedtrlaag van hunne vloot (!l) : in de golf van Riga. Daar heeft ze een klop-1 ping van belangopgeloopen. Maar aan deze klopping is 00k eene beteekenis van overwe-gend belang vastgehecht. Tijdelijk zijn al de duitsche plannen om een onverwijld opruk-ken langs de Baltische zee te bewerkstelligen... in 't water gevallen I De duitsche legers in 't Noorden rekenden op de ondersteu-ning van de vloot om de inname van Riga te forceeren en waar gisteren nog mocht ge-vreesd worden voor zulk een gebeurlijk feit, is dit na door deze klopping voor onbepaaldeq tijd verschoven. Wel drukken de legers met geweld op Dunaburg (Dvinsk)-Vilna en reeds kwamen duitsche voorwachten tôt bij de ver-bingsspoorlijn dezer beide steden maar zoo-lang Riga niet is bezet moet een oprukken naar 't verdere Noorden niet worden ingezien. Nu ware het belangrijk te weten indien de Duitsche vloot door de Russische hoogzee-vloot zou zijn verslagea ; doch zulks sluitea we uit, omdat we deaken dat de Russische vloot het gevaar zal ingezien hebben van zich in de golf van Riga te laten blok-keeren. De kloppmg zou dus toegediend geweest zijn enkel door torpedojagers en on-derzeeôrs en dit spreekt reeds luid genoeg. Hebben we zulk voordeel aan te stipper in 't noorden, het gehijuter zoq gqed niet voor Ite zitten meer in 't zuiden. 't. t. z» op het front Ossovietz-Bielostock-Brest-Litowsk. lste Jaar. — Nd 136 Vijf centiemen ket nummer Donderdag uoyst îaiô.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.