!, Stichter-Bestuurder 1LDHF0NS PEETHRS Abonnementen 1 _0_ Voor S jHaten -i rnaaod x 25 fr. V a mundeo 3,50 t 3 m»*r>dst) 3,75 *■ —o— Nict S jldattti J| iu 't lacd k. m 1 inaaud fr. 1,75 ^ ^ 2 maïKcco 3,50 j 3œa*.tiden 5,25 , J | Buiten 't laqd I ma and fr. 2,50 J a maanden 5 co 3 maanden 7,50 Opstel en j Beheer M Villa " M* C{.quille " Zet di]k DE PANilK —o— Kleine aackon-di*iDK«n : :• o 25 fr. de rege —o— RECLAMEN volgtna over-erokomit V VASTE MEDEWERREftS M. Ë. Belpaire, L. Duykers, P. Bertrand Van der Schelden, Dr. Van de Perre, Dr. i. Van de Woeslyne, Juul Filliaert, Dr. L. De Wolf, J. Simons, O. Waltez, Adv. H. Baels, Hilarion Thans De beteekerris der taal in de vorming der Nationaiiteit II, De overheerschers en de taal van het overw, nnen voik De beieekenis der laal als nationalistisch fac-lor wordt ons nog getoond door de waardedie de overheerscliers in aile tijden eraan hechlen. Om liet overwonnen \olk iu le palmen heb-beu de veroveraars — liei genie der dwinge-landen is onveranderlijk — altijd getraciil liun taal op te leggen len eiude het van zijn vronger taalgenooten te vervreemden en do eènheid van laal in hun land te bewerken. De wetlen vvorden afgekondigd in de la il van den veroveraar. Het besluur gebeurt in de laal van don overweldiger. Het ondcrv\ijs : Daaiu>i wordt vooral de taal van bel dnverwonnen v.0iI. verbannen. De toekomst is immers wat de^ï scliool is. Scbolen opbouwen 0111 gedacbien te verspreiden, om de jeugd te vorœen ; scbolen veruieligen en gedachleii te veruieligen, is de meuschheid bebeersclien. Juliaan de Apostaat om den godsdienst uit le roeien verbood aan de kalbolieken openbare sc'nolen te openen. Die maairegel badde den zegepraal van bel lieideudoni bevverki ware de maairegel met bij-Djds ingetrokken. De Roineinen legden bun taa! op aan de overwonnen Grieken. De veroveraar voerde de laal der Goten als ollieieele laal in, in Italie. Hij verbood hun de Latijnsche taal le spreken, en liet leeraars komen om de golische taal aan de Italianen te onderwijzen (1). Soms toonen de dwingelanden, volgens lem-perament, een weinig eerbied voor de taal der overwonnenen. Zoo verhaalt Titus Livius dat Paul Emiel, na Macedonie veroverd le bebben, er het woord toericlil in 't Latijn, maar dat hij zijn redevoering in 't Grieksoh deed overzellcn. « Silentio perprœconem facto, Paulus laline quœ senatui quae sibi, ex consilii sentenlia", visa sunt, pronunciavit, ea Oneius Octavius prœtor interpretala semone grœco referebal (2). » « Een openbare 1 oeper, na aan de menigle stilte le bebben opgelegd, liet Paul Emiel in het latijn de bevelen uilvaardigen door het Senaal voorgeschreven en de Romeinsche magistraat Eneius Octavius verlaalde ze in '1 Griekscb. » Bayle voegt er bij dal Paul Emiel de Griek-sche taal spreken kon, maar dal hij om de Grieken te vernederen ze niel spreken wou, ter bevesiiging huuner ondergeschiktheid. Luister hoe Sint Augustinus over Rome spreekt : « Opéra data est ut imperium civitas, non 3olum jugum, verum eliam linguam suatn domi-tis gentibus per pacem societatis imponeret (3).» « Aile zorgen vverden besleed door de heerschzuclitige stad om, niel alleen haar juk, maar zelfs haar taal als omgangsiaal aan de overwonnen volken op te leggen. » Willem de veroveraar legt de Fransche laal aan Engeland op. Slechlsonder Edward 111 her-winnen de Engelschen de vrijheid huuner laal. Machiavel in zijn polilieke redevoeringen toont hoe men een vroeger kultuur en haar let-lerkundige voorlbrengsels vernietigt door het opleggen eenerL-vreemde laal. Wij hoeven echler zoo hoog in de geschiede-nis niet op le klimmen ; we bebben slechts na te zien wal er rond on.s gebeurt. YYas het niel'mel een dergelijk doel dat Duitschland zijn duitsche taa! opdrong aan de inwoners van Elzâs-Lotharingen, Luister hoe de Turk, Alismed Shérif B y, zich uitdrukt : « De Arabicrs spreken ha 1 eigni taal en zijn zoo onwetend van hel Turksch als. i'hun groe.d-gebied vanTurkije onalhankelijk was. Het is de tank van Je Porte ervoor le zorgen dal zij hun 'cigen taal vergeten door bun de taal van de n lie die he:1. besluurl op le leggen. Indien de Porte dezen plicht uil bel 00g verliest, dan zal het zijn eigeu graf graven met eigen_handen, wanl indien de Arabiëi s hun laal niel vergeten, bu ijeschienis, en hun gebtuiken, dan zullen j ze trnohten bun vorig keizerrijk teherslellen op de pu i nen van In t O.lotnaittsm en van de Turk-sclie fegeering in Azia » (4) Het Duilscli impérialisme dicef deze stel ing zoo ver dal het onophoodelijk het russisch Tza-risme bewerkte om icch maar te voorkemen dat aan Polen in Rusland vrijheid van laal zou geschorlken vvorden. Het officieëele Duitschland vreesle immers dal die vrijheid aanstekelijk vverken zou op de Polen van Pruisen en daar-door een sooil « Irrédentisme» opwekken. Toen de Russische graaf Bobinsky, bij 'i begin van dezen oorlog, de piovincie van Galioie bin-ncurukte, verbood bij om '1 even «a ôok te drukken ind^Taal der bewoners.iu \ Ruieenscb. ' Dai was in ovei eenslemming met de Russirche ■ gew jon e, waardoor in Rusland aile reclil aan de niel-Russische talen onlzegd is. | Ook onder hel autocratische regiem v\il de i Staalsidee dal het volk zich aanpasse aan den Staai, niel de Slaal aan hel volk, dater slecbs ééa vdik moei leven binnen de grenzen, dat dat volk maar één taal spreken mag. Onder deze heerschende çedachte hadden dtx Walen te lij len onder bel Nederlandsch bewind. Bulvver lid van bel Engelsch Parlement, di s ûjds ge-liecht aan de ambassade vani den Haag, dus een ooggeluige, beschrijlt den loesiand als volgt : « Men koh zien moeilijk inbeelien dat bel mogtljjk v\as dal de koning de meest partijdige daad zou plegen vvaaraan bij zich kon schuldig maken : liet opleggen der taal van een deel zijuer onderdanen aan bel andere deel, wanneer bij gezworen bad een s'ysteem van besluur le volgen dat de volledigste onpartijdigheid zou aan den dag leggen. Nochtans verklaarde bij zeer uildrukkelijk, dat het Nederlandseh zou gebfuikt worden niet alleen iu aile openbare dokumenien, maar ook door aile personen die, in het openbaar ho/, zouden spreken. » (5) Deze schrijver noemt dezen maairegel : « een gekkt en lirannische maairegel ». « Foo-lisii and tyrannical ordonnance. » Waar is het dat de koning, door de beste in-zichlenbezield.beloofde deonrechivaardigheden door de welgeving te doen herstellen maar, voegl Bulvvererbij : « Maar deze vergadering was samengesleld uit afgevaardigden van de tivee landen, een vergadering die in llolland plaat» had, wanneer liet grootste deel der. Belgische klachlen juist legen den overwegenden invloed aaa Holland gericht waren. Ilet was slechts voor de liollanders noodig eensgezind le stemmen en dat drie of vier Belgen met lien slemden, om de verwerping van al de verzoekscliriften der Belgen le wettigen. Men zou kunnen zeggen dat een meerderheid van dat soort waarschijnlijk niet zou voorkomen, en niet voldoende zou geweest zijn. Uit de bijgaande tafel zal liet blijken dat dergelijke meerderheden vooikwamen, meerderheden die voldoende waren in aile aangeleyenheden om de Belyisclte belanqen te onde) drukken (6). » Deze autocratische opvalting leeft nog, in zijn sterkste uiting, iu Duitschland, in Turkije. De bevolking van Polen, van Schleswig, van Elzas, van Arménie, van Syrie, moet kost wat kost verduilschl, vertuikscht vvorden. Gelukt dal niet, dan hoeven ze maar te verhuizen. Prins von Biilow is de profeel dezer Iheorie (7). Hij beschouwi de verduilsching als een hoîigste j plicht van zelfbehoud voor den duiisc'ien staat. Onder hel Turksch juk werden de Latijnsche en Slavische (Slav) dialekten als een soort bar-'baren-taal aanzien. Toen Bukovina in 1777 onder de wet viel van Maria-Theresia werden alierlei Duitschers naar Bukovina jezonden : officiëeleu, onder-wijzer en kooplieden om bel te verdnilschïu. '1 Zelfde stels^l werd langen lijd toegepasl in Ôoslenrijk. Alleilgerhand, 11a herhaalden op-stand der veidrukie volken,opstand in helbloed gekoeld, kvvam er verbelering. Is het dan een vvel der naluur, dat reclil, rtchlvaardigheid, vrijheid van laaldoor het bloed moeten veroverd worden ? De Polen kregen hun hoogeschool ; de Tchek-ken een Tcheksclie le Praag, de Kroaten le Agram. Op 26 11 Aug. 1917 schrijfi nochtans « Le Temps » hel volgende : Voor '/ vji'iwly, zie tweede blad, Ie kolom. DEC TOKSTAMD IlKT liF; • If'ilTHi onfiBN-\m VUOR DUITSCHLAND Ons tegenoffensief heeft tôt nog toe twee gevvichlige gevolgen gehad : 1) Van aangevallenen zijn we aan-vallets gewoeden en Hindenbuig moet onze werkvvijze ondeestaan. Een bewtjs dat we niet zoo uitgeput zijn als Duitschland wel meende. Foch heeft viec maanden liet gunsttge oogenblik afgevvacht en het te gepastec ute gôgcepen. De Duitschets hebben liet tegenoffen-sief noch kunnen voofkometl noch kunnen vetijdelen. Het ontwikkelt zich voott op gunstige wijze. ■2) Ondec den deuk Jvan ons offensief heeft de kcoonptins -zijn offensief tegen Epecnay, dus tegen Reims moeten stil-leggen.Geheel liet duitsche plan is bijgevolge in 't watet gevallen. jHindenbucg vec-wachtte van dit vijfde offensief de be-slissing. Nooit liep hij deetlijket klop-ping op. Wat zal de Rijkskanseliet. nu zeggen hij die beweetde dat Hindenbutg et van ovettuigd was d£ zegeptaal op het Westelijk ftont te b«halen vôoe Octobeu De weetklank van dit offensief zal in Duitschland schtikkelijk zijn. In .Oos-tencijk ook. Reeds schcijven vecschillen-de bladen dat deze keeçing in den stand dec saken Duitschland Jvetplichten zal zelf den vtede aan te Viragen. Hun cede-neeting is zoo kwalijk niet. Duitschland heeft thans zijn meestec gevonden en 't zal nog vececgecen in de toekomst veemits de Amecikanen, immee aan, toe-sttoomen,wat ons toelaten zal een ttsec-velegec saam te stellen dat ditgene zal vecticliten, wat de Duitschecs deden van Maact tôt Juli. 't Is misschien wet wat te zeet loopen maac ailes kan gebeucen. Zetten de Fcanschen en Ametikanecs hun offensief vooet, en dit schijnt wel hun plan te wezen, dan kan een dootbraak volgen in de dchting van Soissons. Twee duitsche legecgcoepen zouden in een neteli-ge positie vetkeecen en de 2o.ooo«kùjgs-gevangenen die wenu ceeds inklaacden, zullen ongetwijfeld teeds zwaac genoeg op de maag van 't duische volk vallen om zulke gebeutlijke camp nog te kunnen slikken. En op dit oogenblik schijnt ailes tegen Duitschland Je keeten. Japan en de Veceenigde-Staten zijn akkootd "gegaan nopens een militait in-gdjpen in Rusland In 't kotte zullen Japaansche tcoepen in Sibeeie ontsche-pen om zich aldaat met het legec dec Tcheko-Slavakken te veceenigen en op te tukken tegen de duitsche macht die Rusland bezet. De gebeuctenissen die we thans be-leven zijn dus van het alletgcootste be-lang. Duitschland wotdt thans vooe de vtaag gssteld : vtede aan te vtagen of den ootlog in een min of meet nabijen tijd volkomen te verliezen. mjm r mmmeu V - - ■ r- - ■ - ■mumiih .h m BELGIE HEEFT REEDS TWEE MILLIARD EN HALF OORLOGSBELASTING BETAALD Sinds hel begin' van den oorlog heeft het bezet Belgie onder voi ra van 001 logsbelastingen en oorlogsschatlingen, dus in geld, aan de duitsche overheid rends meer dan twee milliard en hait frank betaald. '1 Is te verstaan dat Duitschland wel België zou lateu schielen, indien hel geen schadever-goedin^ zou moeien betalen. Maar zoo dom niet ! I Van en voor onze Soldaten Met kamp der déserteurs In Holland bebben ze een kamp n m detsetteuts moeten intichten, want et komen et aile dagen ovet de gtens. 't Kamp ligt te Betgen en tusschen 't zoodje zitten et 566 Duitschets, 27 Oo.s-tentijkets (moeten ze den ootlog beu zijn !) 3i Russen, 56 l'olen (dal 'zijn goeie want die ontvluchtten de duitsche tangen uit vadedaridsliefde) 1 Ghinees, 1 Sene-galees, 1 Atabiet, 1 Atmeniaan, 1 Span-jaatd en 1 Deen (van waat komen die t«techt ?i ten welverdicside ondersche<ding In de laàtste vèreeremerkingen vindon we : Het Militair Eereteeken van tweede klas is toegekend aan Sclwovaerts Frans-, \an bel le Car. oe Cie. Zeer heldhaftig soldaat tevens ziekendiener. Gedurende 47 maanden front gaf hij steeds ' blijken vanmoed en koèlbloedigheid in uilne-mend moeilijke omstandigheden. Werd een eerste maal heel erg gekwetst in Novembrr 1915 te Diksmuide, een tweede maal in den nacbi van 30 Juni toi I Juli 19.18 wanneer hij in eerste lijti was, was reeds drager van bel oorlogskruis. » Ons leger toit veel zulke dapperen. Heel ons leger is een ongekende, onvermoede heldeu-moed.Qtmeentëbedienden onder du w^pens Men vraagl legenwoordig overal « bevoegd-heden ». En alleman is met goede inzichten bezield, maar de kwestie is van aanhoord te worden door de overheid [die aile macht heefi omde bevoegdbeden uit te steken en te plaal-sen.Zoo vraagl een groep gemeenlebeainbteu (heropgeroepenen of vrij willigers) ons, indien hel niel besl ware dat zij zouden gebruikt vvorden als bureelbeambien teri dienste van den Staat of van 't leger. lu de legeradministratie zou men van lien nuttig werk kunnen verwachten. Zou er ook geen middel zijn om die bedien-den als bijgevoegde gemeeniebedienden le stellen in de bureelen dergemeenien van het front, waarvan de sekreiarisseu, omde een of andere reden, daar niet meer zijn. 'i Voordeel springt in'i 00g. 'iGemeentevverk zou in goede handen zitten,'t volk zou ingelieht zijn zooals 'tmoet en de gemeente zou geen nuttelooze achterslal-lige jaarwedden moeten betp.leri. We onderwerpen die gedacbien aan wie 't aangaat.En...wachten op een gunstig gevolg. Rond de Wereld Een nieuw bestuur in Siberie. De tussische genetaal Hotvatt heeft een ministetie gevotmd in Sibetie. Hij wil de bolcheviks tegenwetken, de tust in het land hetstellen, Sibetie onafhan-kelijk maken en iedeteen vtij laten zij-nen godsdienst tè beoefenen. Hij wetkt in oveteenkomst met de bondgenooten. Dat zal den Duitschets meet spel geven, dan ze et misschien vetdtagen kunnen. De 14 Juli in Engeland. De Nationale Feesdag van Frankrijk werd diljaaraaet bijzonderen bij val le Londen ge-vierd. Duizenden verkoopsters boden den voor-bijgangers vaantjes, kanonskes, enz. aan, die allergretigst aanvaard en gedragen werden.Een plechtige Requiemmis wierd in Westminster Kathedraalgezor.gen doorCard Boume.Zes fransche zouaven hielden de eerewacht rond de baar, en 1 muziek va 11 het lste zouaven speelde gedurende den diensl. God géve dat we welhaasl op onze nationale fees'en den Te Deum van dankzegijing mogen vrijuil zingen. Kiezingen in Engeland. Helgerucht wordi verspreiddaleriuNovember nieuwe kiezingen voor bel Lager- en het Hee-renhuis in Engeland zullen plaats hebben. 'i Zal de eerste maal zijn dat erj^rkiezingen gedurende den oorlog zullen gebeuren in een der landen van de Doudgenooien. Laatste uur 3ei ïmià ngeifeË | De vijand in aftocht Wlj rukktisn Chatcau « Thierry binnen Ons tegenoffensief heeft zich gedurende de twee laatste dagen prachtig onlwikkeld. .Tusschen Aisne en Marne giugen we nog steeds vooruil op'beel het li-ont. Z. de Marne, logen de Amerikanon ten aan-val en de vijand is iu allerhaast de Marne lerug overgelrokken. Tusschen de Marne en Reims zijn de Italianen en de Kranschen ook aan den aanval. Het Fransch bericht van eei gister zegde dat de vijand in altochi is. Hel getàT ki ijgsg^vangenen is gesiegen lot boven de 20,000 man mei ruina 400 kauons. PARUS 21 Juli, 20 uur. — De Fransche troe-pen zijn Château Thierry biniiengerukl. N. en Z. de Ourcq vvoisdt verwoed gevochlen. De vijand biedi wauhopigen tegens.and, maar wij gaan vooruit. Parijs 22 Juli 7 uur. N. de Ourcq gaan onze troepen vooi uil iu de richting N. Villemonloire. Meer zuidwaarts vorderen wij O. de linie Ti-gny-Billy a/Ourcq. Z. de Ourcq schrcyJen we vooruit O. Neuilly-Sl Front, dat gisler in 011s bezit viel. Wij bezetlen de hoogle van Gi ivolles. Onder de dubbele drukking der Fransch-Ameri-kaansche légers, waai van een gedeelte de Marne " overschreden te Fossoy eu Ghartères, werden de Duitschers leruggeworpen over de linie Bezu-Si Germain-Mont St Père. De omlrek van Château-Thierry werd van vijanden gezuiv^rd. Tusschen Reims en de Marne wordt verwoedi gevoehten.We veroverden Bouilly, Sl.Euphrai-se, en hel boseh van Courion. De Engelscheri veroverden 4 kanons en nameu 400 krijgsgevan-genen.n JULI TE LE HAVRE Belangrijke verklaringen van Mlnister Cooreman Generaal Léman gehuldigd De nationale hoogdag is op grooische wijze gevierd geweest te Le Havre, Generaal Léman, de held van Luik werd in't openbaar gehuldigd. In de siraten was het een oorverdoovend ge-juich, Léman vyas omringd van detachementeu der troepen waarover hij 't bevel voerde in 1914. Minister Cooreman zal ook dienzelfden dag het onibijt voor door de regeering aan de volks-vertegenwoordigers en senaioien, die in Le Havre vergaderen.aangeboden. Minister Cooreman sprak een belangrijke redevoering uil waar-in bij 0. m. heeft verklaard : 1) Dat de politiek der regeering haar riclil-snoer houdi len groote deele, in de uitgedrukte wenscheii van het bezette gebied. 2) Dat de regeering besloten heeft de inriclitituj \ van twee commissies belast en met de iiistudeering -van het taalvraagsluk en met de instudeering van 1 de wijzigingen aan te brengen in het stemrceht - ? stelsel. 3) Dat België het voorstel van vou HertAing onmogelijk kauaannemen. De tingelseh a verovsren Meteren De Engelschen hebben eergisler Meteren veroverd. Op heel hel Engelsch front is een litige artilleriestrijd aan gang. f D^nadag Jun i9ib Jaar Nf 150 (102]

Er is geen OCR tekst voor deze krant.