!• Jaar- N' 250 Vijf centiemen het nummer Zaterdag 8 Januari i § i 6 De Belgische Standaard Ooor TaaJ su Foi '.y Foer &oà *fi M**v4 «a ÎMUia îrrsssïy." «^.M«WWI«»«*' yw, k?ïâôS?nTSiS^ 9qo» da-at»t-soida««n — l« 'i laptf #.50 ftj »■»•« 'I 2mu(: ».00 fr. Vaatto •ptfUerM : M. X. BSLPAIXX, lu DUYXBtl, &aakondigïagen s «•* î» ti.t ■*%<£ — ReMamea i 0.40' ir. de f. v.è; bâûtt ««TMempltreo «# «5k marner wcrdea wxardt de *&oaa*ms»te» ^ V^JI QSiXUBIVi B. VA II 9BB «OHJXD11I, Jhawl JTIftXffAXRX V&chteila*- io&wcbfagei* vaa s regel*, Ogo îr. BELGIÉS GROOTHEID 1916 1 En nog staan wij op dezelfde planta als vceriien maanden geleden,nog aien wij in de verste rerie niet waar of wanneer het laatste bedrijf van deze we-teldtiagedie zal afgespeeld worden. Wij mogen hopen dat het dit jaar zal zijn, althans waar het ons lané betrefi ; maar het verzekeren ? Waarachtig niet. De*e oorlog, die mst geen anderen kan vergeleken werden, neemt zulke won-dere wendiogcn, doet telkens onver-wachte verwikkelingen ontstaan, nieuwe problema's oprijsen, dwingt meer vol-keren aan den «uzenstrijd deel te ne-mea, breidt de slagvelden steeds verd$r uzt. God alieen weet tôt waar de wer«k;-brstsd zich zal uitstreaken ; Hij alieen keafc net oogcnblik waarop Hij zeggen zal : < Het is genoeg ! » 0 vrede, heilige vrede, wanneer zul-len wij uwe heerlijke goedheid sraaken ? Hoe trachtcn onze ziel en ons hart naar u, naar het einde der bloedige alach-terij, der helsche gruwelen. Hoe snak-ken wij er naar ons land, ons duurbaar land, «indelijk vcrlost te sien ait de ver-pletterende greep van den meinoedigen vijand, verrijzend uit zijne puinsn in vrijheid en onafhankelijkheid, zijn naam met fierheid hooghoudend, en kem over de wereld latende uitschallen ! Wat overschoone dag, wanneer onze Koning, aan 't hoofd van zijn leger, zijn* hoofdstad weer zal binnentrekken I Wie kan dat vooruitzicht oproepen zonder ontroering? Wie zal dat schouwspel met drooge oogen kunnen bijwonen ? Zal het voor dit jaar zijn ? 1k weet het niet ; maar iets weet ik zeker, en dat is dat deze ramp, die zooveel puinen op onzen grond ophoopte, zooveel kloed deed vlùeien, zooveel smart en ellende baarde, toch oneindige grootheid zal geschonken hebben. Tôt hiertoe was België een onbeduidend strookjegronds; dat slechts bestond door de geïnteres-seerde toegevendheid van machtige ge-buren ; een landje dat zich, in schijn, niet veei bekommerde om de bescha-ving zijn deel bij te brengen, maar eer-der verkoos in gemakkelijke middelma-tigheid te zwelgen. Ja, handel en nijver-heid droegen zijn naam heinde en ver ; maar wanneer deden deze de snaar der edeler gevoelens in de zielen trillen ? Nu, intengendeel, heeft de naam van België eene andere beteekenis gekrc-gen ; hij gaat gepaard met de begrippen van eergevoel en beldenmoed, van plicht en sacnficie. Door zijn tegenstand aan de Duitsche overmacht, i3 België op de •erste plaats tusschen devolkerenkomen te staan, want het heeft een voorbeeld van moreele grootheid gegeven, tôt nog toe in de lange ceuwenreeksen met be-leefd. De fiere eenvoudigheid waarmee het den doodenden oorlog aanvaardde, de rtoedige lijdzaamheid waarmee het de hardste beproevingen draagt, dwin-gen aller eerbied af en doen zijn naam in «uivertn glana uitstralen. Moreele grootheid is meer waard dan stoffelijke voorspoed ; zij draagt onein-dig meer bij om de beschaving — de ware beschaving — te bevorderen dan rijkdom en weelde,dan welslagen in handel en nijverheid, dan de wonderste uit-vindingen op wetenschappeJijk gebied. En daarom werken de landen die aan deze grootheid te kort doen, moorddadig tegen zich zelf. De heilige Catharina van Siena — die den wil van een man nad en het hart van eene vrouw, gepaard aan het diepste wijsgeeiig vernuft — zegde dat egoïsme het teeken was van een gémis aan echte liefde voor zichzelf en daarom van liefde voor God en den naaste.Eneen gémis aan liefde i3 het teeken van miuderwaardig-cnvxachtbaarbeid. 't Gaat met de v;>lktren,ais met de eenlingen;ze werken slechts dan ingrijpend op de beschaving, wanneer hunne handelwijze groot-moe.iig is, h un politiek edel. Waarom werd Duitschland ver««rd en nagevolgd en bewonderd ? Nist alleen ter wille van 2ijn geniale organizeerkracht, of om de dtgeliikheid van zijne wetenschappe-lijke cultuur en algemeene opvoeding ; maar welom de ernstige deugden, die men daaronder dacht tè bestaan : ge-mùthiichkeit, breede verdraagzaambeid, eenvoud en zuiverheid der zsden, gods-dienstigheid en godsvrucht, eerbie l voor het gegeven woord en de aangegane trac; iterj, oprecht eergevoel en liefde voor den vrede. Uit dit ailes bestond Durischiands beèid in 'tgemoed van velen. Siiids dien heeft men Duitschland aan 't werk gezien en ondervonden wat er aan scbijnheiiigheid en hebzucht en kou-den hoogmoed onder dat glanirend vernis schuilde. Zeker leeft de vrees voor zijn gepantserds vuist nog in menig hart voort, maar 't zou me erg verwonderen indien de achting er niet uit verdwenen was, zelfs bij zijne vurigste aanhangers, zelfs bij die neutrale landen, die zich 00k het woord der heiiige Catharina kunnen toepassen. Uit vrees of uit eigen belang gaan sommigen met Duitschland mee, tërwiji andere onpartijdige toeschouwers blijven, niet durvend de stem verheffen ter verdediging van de rechtvaardigheid, ter verguizing van onrecht en meineed. Maar zooals Duitschland misrekende toen het België aanviel, zoo 00k dwalen de neutralen die het kwaad laten ge-schieden. Geld en goed zal hun door hunne voorzichtige handelwijze mis-schien ten deele vallen ? Wel mogelijk ; maar kleiaer, geiinger van invloed, maar gedaald in de achting der wereld en in hunne eigen achting zullen zij voor-zeker uit den oorlog komen. Egoïsme baart geene wederzijdsche bewondeiing, kat geen liefde opkiemen, I geene edelmoedige vlam opgloeien. Hoe-| veel grooter zal België wezen. België dat het heilig vaandel van sacrificie en zelfverzaking heeft opgeheven, den ede-len standaard van volksfierheid en edel-moedig aanvaarden den bitterste smart ter wille van een ideaal. Het heeft een voorbeeld gezet, dat eene trilling door gansch de wereld heeft ge-zonden, en zijn weerklank tôt in de verste eeuwen zal hebben. Zijne houding in dezen oorlog zal een blijvend eeho ver-wekken, telkeas er spraak zal zijn van eer en trouw, van recht en rechtvaardig- ; heid, van zieltgrootschheid ; het zal eerbied veroverd hebben en meer zeker- ' heid van bestaan voor de klcine voike-ren. Elke voorultgang moet door het sacrificie gekocht worden. België schrijft sedert een jaar de schoonste bladzijde yan zijne geschiede- » nis, zoo rijk toch aan heerlijke bladzij-. den. Is dat geen puinen en bloed enj tranen niet waard ? L. DUYKBRS. DIENSTPLICHT IN JBSNGELAND Gistejr was feet grootc dag in 't Mioister Asqaith hsd een wetsvoorstel neer-gelegdwaarbij alleongehuwdenvan lg tôt 41 \ jaar opgeroepen zullen worden. Tegen werd gesprokendoor J. Simon, aftredend minister. « Kitchener licbtte het ontwerp toe in de , Lordskamér. ^ Dagorde van Joffre | Oppergeneraal Joffre heeft tôt de fraosebe ] troepen een dagorde gericht waarin hij de ! beste weHsehen voor 't aieuwe Jaar vormt en zijn mannen amwakkert stand te hondén, i nu Duitschland het punt van deo ondergang* f nabij is. i 9 TOOR ONIS SOLDAT» Dertiende inmirfvingttlyHt. MILFORD H AVEN (Engeland) Opbrengti van de terHoov der vlagjes in bij-zondere giften gtdaan tir gelegenluid van de naamdag {15 Novtmber 1915) van Z. M. Albert, koning dur Belgen, en waarmn een gedêdte gestort werd voor ons " Ktrstge-schenh ", 'tzy 20 pond. Hitronder de in-detling van deze gift, reeds in onze versche-nen lysten bjjgerekend. M*juffers Gor«nbeek en Leirs, Gorenbeek e» Wuyliens, Chrutiaen* en Tiieljon, s Tack en Torfs M. en P. Vanhoeke, Herken*, Parent en Aspeskgh, De Heeren G. S. Kelway, John Bauwens Pricc Sellick en ilorley, Jules Bael», Seni. r, Henri Aspeslagh, s Demunter i Prosper Wuylent, Florimond ^onnekeyn, Avgust Brun«t, Georges Parent, j Adolphe Cla««MB», Aujuttin Liegeoit Jule» Bael«, janior, Mauric* Batli, Jule» Nierinck, Alphonse Deceuninck Florimond Marien, Theophiel Fayt René Dostaer, Charlo Aapeslagh, Albert Measiog, Français Aipeslagh, Edouard Deknuit, Jan Ellegeert, Emile Rassaert, Raymond Dijlen, René Pauwels, ' Robert Kockenpoo, 1 Auguste Vandewille, Léon Depaepe, David Petit. Reederj J. Bauumu. O Si " Isa schipper, Louis Dedrie ; stuurman, Frans Coene ; machiaist, Louis Gortabeok ; bemanning. O la " Gaby ", schipper, A «g. Declerck ; bemaa. O 83 " Marcelle schipper, August Wittroek ; ke-manning.O 85 " Président Sterena ", senipper, Pierre Defer ; bemaaniag. O 87 " Emmanuel schipper, Jef Declerc% ; bemanning.! O 97 " Marie Louise schipper, Henri Bearea bemanniag. O 131 " John schipper, Pierre Pinket ; beaaann O 140 " Raymond ", schipper, Arsène Blondé ; kem Seedery H. F. Âsptslogh. O iaê " Neptune sc.Wpper, R, Zonnekcyn} ke manning. O xaj " Numitor schipper, L. Zoanekeya 1 b« manning. O ia8 " Nautilas ", schipper, Alex Leire, bemann O 141 " Naval schipper, J. Aspeslagk ; bemaan O 143 - Neree ", schipper, XX. ; stuurman, Ren< Majoor ; bemanning. j O 144 " Naiade schipper, Z. Crekillie ; bemann jgeedery J. Bael*. O 35 " Koning Albert schipper, Emile Zanders stuurman, Ch. Jooris ; machinist, Ansqaer bemanning. i O 55 " Cte H. V. D. Burch ", swhipper, Van Wet | tei A. ; stuurman, Fr. Barbait ; machinist L. Lauwers ; bemanning. | O 130 " Baron Ru^ette ", schipper, P. Zonnekein stuurman, L. Klausinc i machinist, C. Mes , sing j bemanning. î Beedery L- Demunter en Londes '■ O 131 " Nadine schipper, L. Ponjaert j bemann 0 153 "Lucienne-Jeanne ", schipper, )aa Klausing maehinist, Walleys ; bemanniag. O 154 " Marguerite ", schipper, Fr. Verduyn } ke : manning. Rtedery " Ibis O 7j " Ibis V ", schipper, A. Brys ; machinist, A Weise ; bemanning;. O 76 " Ikis VI schipper, Fr. Coopman ; tnachi nist, Désiré Tack ; bemanning. Beedery Juler Nierinck. O 170 " Delta A. ", schipper, Jl. Godei is <, beman De algeheele opbfeogst van het verkoo] VKn vlagsjes, beloopt tôt 129 pond 19 shel | ling, waarvan 100 pond geschonken wen I aan H. M, Kontngin Eliiabeth, voor d< slachjLoffers van dea oorlog. i Wat d« Duitschers met han onderzeeërs-, oorlog in de Middellandsclie zee beoogen 1 Het was eene verrassing wanneer men g®-| waar werd dat Duitschland na sijn mielukte j pogieg om door ocderzeeâclien oorlcg den | haudel > Euj|eland te belemmeren l&Dgs het Ktcaal en cb Noordzee, pioiseiing zijn (iuikbooten deed opduiken in de Middeliand-sche Zee. Veel werd er g«taaid en geweder-taald om te weten hoe die onder2se£ërs in die | zte gerocht warcn en waar bevoorr&ding ! haàden. Doch eeumaal het feit beatatigd wts het meer dan hiuderlijk, byaa dagelyks te vîrnemen dat zulk en zulk schip ten gronde was gegaaa door torpedeeriagen. De torpedeeriagen van de laaistedagen hebben d© opérai,ies in- de Middellandscbe aee veel prikkeiaad belaog bijgeiaet ea net < wordt hoog tijd dat afdoende maatrigelen ge-Homôn woidan om die zeeroovbrs aile werk-d&digheid te beletten. Imm«s het behoeit geen betoog dat het doel door Duitschïand gesteld wel degelijk is een betrachien van ontreddering-brengen in den handel tussenen Engeland, Frankrljk eenerzijds en 't veire Oosten andeizijds. Deze siag kan beter in de Middellandscbe zee geslagen worden dan in de Noordzee en 't Kanaal, want de Middellandscbe zae is als 'n groots situât waardoor all« scheepvaait-veibindingen loopen, tusschen Europa en 't Oosî«n. Wel it waar bestaat een tweede veikeer-weg, langs de Kaap der Goede Hoop om, maar zulkè t r»;ûgt voor de rcedersma&tschap-p^«n eea verlies van tijd, vas geld en aile andere b^komendc voordeelen, verlies die dan noodsskelijk terugvallsn moet op hande-laars es verbraikers. Dit ailes brengt niet allsea eea stij^en vaa pïijs op aile levens-middelea mee mur 00k terzelf der tijd uen bijkomeudett last van vraehtt&asen voor de regeeringen. Dusdani^ is 't verlies uubbêi. Dit bsoogt Duitschland. Ojkmoet o. i. het be&iuitdoor de Holland-sche sshe^pvaartlijnen genomen hunne koers niet meer langs 't Su«z-Kanaal en de Middel-landsche zee te richten, niet geweten worden Iaan een mogelijksn Opttcht legea 't Suez-Kanaal zelf, mair veeleer aan'tgevaar dat in de Middelandtche "ïee opgeduikt is met de duitsche onderzeâeis. De tyrpcdeeriDgen va 1 twee japaansche schepea, waar bij voor iingelaati een heele lading goud verlofen ging vervoçrd door de 1 « Jasaka Matra » hebben 00k de schaepvaait-maaiachappij waartoe deza schepen behuoren, verplicht hunne schepan den omweg langs de Kaap voor te lsggen. Het w*rdt dus klaar, dat indien dooi meer talrijke gevallen van terpedeeringen alla neutrale scheepvaartlijnea zulk besluit | moesten nemen, ons een gevoeiig verlies in | de sciiatkist zou worden geboord. } Kijkjes op eo roati bel Front OP OUOËJAARSÂVONO ► Wc stonden op wacht, ik en hy, aan eene !! kruisstraat. 't Was oudejaaraav >nd ; 't haze-grauwda reeds in 'tOosten, en we wandelden trage heen en weer, al stille klappend in de stilte van 't vale duister Hij vertelde, in zijn schoone sigene Westvlaamsche sprake, en 'k luisterde zoo gîetig naar dat iijze geza-pig gekout, en 't werd me wonder te moed«, ; in '4 vredige duister van di en rustigen oude-h ; jaarsavoad van 't oorl^gsjaar 1915, Hij was een brave jongla van te lande, \ simpeis ziel «n gouden hart*, naar oeroud i Vlaamscll wezen, en zijn vertellen was een-; voadig en echt lijk heel zijn denken en doen. Hij vertelde en 'k horkte,... horkte.... 't Was . • oudejaarsavond, en taoïgen Nieuwjaar : >; morgeu zouden w«inde sckietgrachten zit-| ten.... 't Kwam hem weer te binneû, al 't ge-: moedelijk genol van dczea avoad op andere ' jaren, toen men nog golukkig was in de f/c-) reld. Hij vertelde van zijn geluk thuis, ginder ■ in dat verloren hoekje. Hij klapie van vader 1 en moeder, van broêrs en zu»ttrs,en van hun ' doeningske, waar ze met schartelan en zwoe-gen eea treffelljk bestaan vonden en geluk- i ki,^ warer. ... totdathet bot gewcld gekomen was en hun leven veigruizeld haà. 't Was zijn gcitiarleldfc zial die hij uitsprak, 'viij en open-"aarii{; r hij voelde, br»,vs jon^n. dat . ikhem begreep, dat ik verstond 'tgenehij zelf niet duidelijk m woorden verklanken kon. En toen hij uitverteld was van 't eigen li«f en leed, loosde hij ef;n zwaren zucht : <ja 't, 't was zoo goed bij ons thuis, eu de men-schen waren daarnog brave ; ze hielden nog s aan hun schooine onde gebrulken.,.. 'ils nu | oudejaarsavoiid.... den tweedtn kter al, dat ze niet meer naar Wyoendaela's kapelleke gaaa btêvaarien vannacht. » Naar Wynen-j daele's kapelleke ? Mijîie verwondering was | opgewekî. Ik ried eene pcèzij cen schoone Vls.amsche gsplogenheid, lavead ginder in 't land van Vlaaaderen, verhoîen en onge-. kend, hjk zoovele achoonbeid en goedheid in 't ongers'pie laudsche Vlaanderen.,,. Ik vroeg ham, en hij vertelde mij, al heen en weer-gaande in 't duister. Ik vertél het lijk ik het van hem hoorde : € In 't houtland ginder, rond 't kasteel van Wynendaele, vieren de menschen oudejaars-av jnd, 't uitstïrven van 't oude versleten jaar, en 't inzetten van 't nieuwe. 2e vieren dat niet lijk 't voik uit de steden, met brallen en zottigheden, maàr treffelijk, in eerlijk ver-ze^, en christeljjk, zooals 't hun vaders deden. Ze « avonditondan » ip dien laatsten nachl, rond ds jageaie stoof waarop 't water-moorije zingt en voorapelt van koffie en koe-keboterhammen en * lakken ». Ze klappen en ze kaarten tôt laat in den avond, en ais 't [ rond elf uur is gaan 8e uit, ter btê wrt naar l 't kapelleke van Wynendaele. Ze gaan, en ze bidden sulle la»gs den weg, en op aile land-; wegen en wegeltjes konaen biddende menschen aan, in den donkeren oudejaarsnacht... 't Kaateel van Wynendaele staat er nog, uit vroegere eeuwen, bkiladen met zijn oudheid die het eerbiedwaardig maken, 't kspelleke I staat er nevens, nederig en onoogiijk, maar de jaren wegen er nog meer op dan op het ouda gravenslçt, en 't verhaalt Tan 't christe-iijk geioove en de vrome daden van Vlaanda-| rens machtige heeren.... ? De menschen komen er, ai biddend, in den i donkeren Wiiiîernacht, en ze drxngen en du-wenomin 't enge piaatsje binnen tegera-i ken ; er kuunea maar nauw 60 menschen in 't kapelieke : wel honderd dring*n er binnen, en vier, vijlhofidsrd staan rondom buiten. fin ai die menschen ^ezen, luidop, vrijenvrank ïonder opzicht noeù terughouding. 't li 'fc eenvounig, 't ingeworteld geloof van Vlaan-deren, dat zich kier toont, ep deze laatste ure van 't oude jaar.... 't Gebed duurt voort, tôt in 't Lieuwe jaar ; ea na twaalf uur schuift iangsaam die menschenmassa heen ; en de i kaarsjes brandon voort en sterven uit, véor 't mirakeibeeldje van Onze Lieve Vrouwe van Wyneudaele... De menschen gaan heûen, in den nacht van 't pas aangebrokeû jaar. Ze wenschen maikaar «salig en gelukkig JSisuw-« jaar », en ze vortwllén, al gaande, aan de kiaderen, de wonaere gesehiedems vas 't [ mu&kel-onze V/ouwtje in 't kapciieke, dat f eer>s naar Tnorhouc gedragen werd, en dat I WÈWkwam, aileen op cen Nieu.vjaarsn&cht, , naar 't kapdleke van Wynendaele.... En als î zq thuis komen, wordt dan de koffîe opge-| schonken, en worden de koeken geproeïd, en i moeder laat de « iukken » rondgaan... 't Is | Nieuwjaar nu, en ze hebben gedaan lijk veri» ^ ge jaren, naar oude Viaamsche geplogen* heid.... Braaf volk, schoon volk van Vlaan-; dereh I Mijn maat was uitvsrteld. We zwegen bei» ! den, en we stapten trage op en neer, met (jns îj geweer aan den schouderriem. We zwegen, j en 't was mij een genot te xwijgen, te pein-\ zen op vroeger en nu, op de wenteling der dagen en jarsn, op 't tragische van 't leven, op geioof en hoop en liefde in 't gemartelda menscheaieven.,.. KSRLINGA, 3e tdnie i DE MARK ZAKT Glsteren kwoteerda de mark te New-York 1/10 minder dan eergistercn.Slechts nog 750/e wordt op 100 mark gegevea. Duitschland» krediet gaat naar den diepenf

Er is geen OCR tekst voor deze krant.