Bureel : 21. RUS3ELL SQUARE LOMDON, VV.C. Téléphoné: Muséum 207. De Stem uit Belgie Abonnement : 2sh. voor 3 rnaanden. Sutafriptlon : 26h. for 3 nionths. Voor de Vereenlgde Stâteo : >0 cts. Voor Holland : J [J. Voor Frankrijk : 2.50 :r. Voor de soldaten : Ish. >f 1.50 fr. VOOR GOD EN VADERLAND. 3de Jaargang, Nr. 29. (Biz. 1395-1406.) Opiage: 10,500. VRIJDAG, APRIL 6, 191;. Registered at G.P.O. as a Newspaper. 12 blz. 1 yzA. AAN ONZE LEZERS.—Onze wenschen van zalî Paaschfeest aan onze soldaten en onze vluchtelingen —Overvîoed van stof noodzaakte ons weer op 11 b1z. te verschijnen. VVij konden b.v. niet nalatei mee te deelen het modelprogramma voor de Belgisch scholen ; zoo voor ouders die verlaten links en recht zelf voor de cpwoeding en het onderwijs der kinderei staan, aïs voor de meesters en de schoolcomiteiten had het meedeelen van dit programma zijn dringen< belang. —Wij zijn gelukkig te mogen aankondigen dat w< eerstdaags de voordrachten van Mr. Reineke var Stuwe, over onze taal en letterkunde, gehouden vooi de Londensche hoogeschool, zullen kunnen meedee len. Mon fia voort ons te steunen ! De machtigstt steun is die der abonnementen ! Win inschrijveri aan! En in de groote centrums trachte men nieuwe verkoopers te vinden voor ons blad. De Oorlog er. de Vlaamsche Volkskracht. (Zie vorig artikel, "De Stem," Nr. 28, blz. 1.) Opvoeding der Beleefdheid. Ons vo'lk is niet beleekl. Beleefdheid helaas in den modemen zin is grootdoenerig-heid, liefdoenerigheid, andersdoenerigheid dan men wezenlijk is. Beleefdheid is betoo-ining, inkrimping, wegslniraering van natuur-lijk wezen onder een klead, en een prangjuk van gemaaktheid, aanstellerigheid, vleierij. Zulke. beleefdheid is geen openplooien van innerlijk wezen. Goddank 111 dezen zin is 't Vlaamsche volk niet beleefd, en mocht het nimmer beleefd worden in dien zin, want dan deed het valsch. Et is een natuurlijke Vlaamsche beleefdheid, heel anders dan de Fran'sche of de Engel'sche, en dit geef ik graag toe : ons volk beoefent ze niet genoeg. Maar 'k voeg er seffens bij, 't is de scbuld niet van het mindere volk. Beleefdheid en beschaafdheid bij een gezond volk moeten van boven komen, van de leidende standen, van hen die moeten uitblinken, op den top van hun volk, door wetenschap en deugd. Ik bedoel openbare en uitwendige beleefdheid in modemen zin, want iedereen weet dat de hoogere klas in modem F.uropa, ver is van een spiegelbeeld van deugd te zijn, en het is een fei.t dat de volk ski as in onzeni tijd door-;raars oneindig beter is dan hiar bestuurders. Maar hoc gaat het in Vlaanderen? De hoogere klas païuwstaart met Fransche beleefdheid en veracht de volksklas, tenzij wanneer zij de volksiklas voor haar eigen ambitie noo-dig heeft. En de burgerij, volgt de hooge burgerij na en zoo onts-taat er een golf tus-schen de twee standen. En dan zeggen die "charmante" heeren: dat volt is niet be-schaafd, en zij vennoeden niet dat het toch altiijd natuurlijker is te zijn wàt men is, dan te willen schijnen wat men niet is, dat een ruwe marberblok toch altijd beter is dan een op hout geschilderd marbercounterfeitsel. De opvoeding der beleefdheid van ons volk is dus de plicht van ons hooger volk. En omdat de mindere man verlaten is en achteruitgeduwd door de hoogere klas, ver-liest hij aile besef van eigenwaarde, en in vprbittering en teleurstalliing, wordt hij ruw ; en nochtans van natuurswege is de Vlaming vol houwe trouw en dank voor vriendschap en menschelijkheid. Omdat hij beroofd is vain het gezelschap van hooger denkenden, blijft zijn verstand stil staan—onontwikkeld —jammer genoeg want dom is hij niet—en zijn tong blijft sprakeloos—toch niet hij vloekt en tiert zijn verbittering uit. Als een stomme kwaad wordt dan is hij geweldig. En een Vlaming geeft zichzelf uit geheel, zoo klinke 't niet, zoo botse 't, en laat ons niet vergeten dat de Vlaamsche natuur wreed is en ruw, en enket kan worden ingetoomd door de mystieke krach>t van het geloof. Hoe zullen we dus ons volk opvoeden tôt hooger beleefdheid? Door zijn Vlaamschheid. Het hoogere volk trede ai van den berg van çroot-heidswaanzin en der vereenzaming en warme 't mindere volk wakker op zijn borst. Men leere ons volk Vlaanderen liefhebben, zijn recht en zijn wezen, zijn toekomst en zijn verleden, en ons volk zal beschàafcl worden en beleefd. En die beleefdheid zal een na-tnurlijke beleefdheid zijn. Wie dit wil ver-'itaan, versta ! Opvodeing der Eendracht. Ik schudde ongeiloovig mijn kop wanneer ik in het schoon boek van onzen vriend Hen-drik Ileyman "La Belgique sociale" las, dat de Belgén uitmunten door hun vereenigings-geest. Waar drie, vier Belgen samenkomen, stichten zij een bond. Het spijt me, maar ik geloof daar niets van. Al de ruzie en miserie die we hadden in Engeland met de vluchtelingen kwam voort uit de tweedracht der huis-gezinnen. En de oorzaak was telkens wan-trouwen en nijd, en grootdoenerij. Wie kaner dat loochenen? Was er wel een land ter wereld lijk Ihet onze waar de klappijen en de achterklappers meer dorschten op den1 rug van hun geburen ; en heel de straat overleg-den onder 't paswo-ord : ge moogt het niet voortzeggen? Was de kleinzielige partijpoli-tiek wel ergens zoo kinderachtig en onver-draagzaam als bij ons? En werkte niet iedereen op zijn eentje, zoo krachten verspil-lend, die in samenhoorigheid. wonderen zou-den hebben verricht? Maakt men niet bij onis van elle gedacht of meening een persoon-njke kwestie? Laat ons erkennen dat we in dit opzicht van de Engelsche verdraagztvani-heid en vrijheid van doen en laten doen heel wat te leeren hebben. 't Is waar, de Belgen stichten seffens bonden en clubs, Maar waarom is het? om anderen tegen te werken, hn wat gebeurt er? de 1 eden van den eersten rlub gaan aan 't twisten en stichten nieuwe rlubs tegen den eersten club. Had ik tijd ik schreef de historié van een aantal clubs jesticht onder de Belgen in Engeland. Wat en rommelzoo van haarklieverij en kleingees-tigtheid, van vrouwenijdelheid en heerenja-loerschheid, van vleierij en veinzerijen, dat leven. Op godsdienstig gebied heeft de union sacrée veel godsdienstige onverschilligheid veroorzaakt en lauwheid, verwatering en modernisme binnengesmokkeld ; en katholieke bladen door hypervaderlandsliefde opgezweept hebbën gezondigd tegen de katholieke leer en 't katholiek gezag. Men moet toch maar een beetje zielkundig zijn om te weten dat de vrijmetselarij heimeflijk en admachtig onder dit oorlogsboeltje doorwerkt. Op Vlaamsch gebied hebben onverantwoordelijke holhoof-den, de union sacrée willen uitbaten om den Vlaamsch'en Eeeuw zijn manen af te sbheren, en als een lam te slachtofferen op het altaar der Maeterlincksche—rions, mes frères—Lati- Lady Lugard, die het eerste initiatief nam van de Engelsche gaslvriiheid voor de Belgische vluchtelingen. (I\aar de kunsteekening van Mr. .4. l'an Mechelen.) ailes teni slotte, onder den titel van vader-landsliefde, oîn aan hun grootheidswaanzin het genot te schenken hun naam in de gazet te zien verschijnen. En met die gazetten keeren ze terug in hun vaderland, om aan hun medeburgers daar wijs te maken wat zij ge-daan hebben voor hun, vaderland : den Duit-scher kapot geslegen lijk een luis, met stad-huiswoorden, stoeten ingericht met leugenach-tige opgeschriften, en cakes en theé verkocht of kosteloos uitgedeeld met andermans centen aan dorstige en hongerige Beilgen. O de menschelijke komedie van de populariteit-verzotheid. Maar wie kan dat volhouden drie jaren lang? Ijdelheid der ijdelheden ! Laat ons erkennen dat eendracht niet onze nationale deugd is, al prijkt dat woord in onze leuze. Niet dat ik van eendracht in ailes houd. Ik zie graag menschen vechten voor gedachten, maar ridderlijk vechten. Ik heb nooit veel geloof gehecht aan de "union sacrée." Dat kon immers niet en dat mocht niet. Het kon niet met mensc'hen opgegroeid in al de cneerïijkheden van de kleine partij-politiek. En het mocht niet waar het geldt waailheden die recht hebben op heel ons niteit. Op zedelijk gebied sloot de union sacrée de oogen voor de karrevrachten onze-delijke lezing waarmede 't front werd verpest en. Vlaanderen 't onnoozele Vlaanderen be-mest. Op sociaal gebied, maar we hoorde.n niets anders als getuit en gezwets over een onsterfelijke Internationale, arm in arm met die schuldelooze lammekens van Duitsche socialisten, die—men vergeet dat—in 't begi'n van den oorlog, hun vlaggen verbrandden ten bewijze van trouw voor 't paleis van den Keizer. Laat ons het rnasker aftrekken van die "union sacrée" en goè vrienden zijn zonder meer, in één zaa'k : de verdediging van 't vaderland tegen den Duitschen invaller. Maar, hoe zullen we de eendracht opvoeden? Laat ons vlakaf spreken : eendracht in godsdienstzaken kan er nooit bestaan tus-schen gBloovigen. en ongeloovigen. Eendracht tussc.hen Waflen en Vlamingen kan ehkel dan bestaan als de wijzc Belgisiche Staatskunde door een rechtvaardig stelsel, de gelijkheid van beide rassen, in beginsel en daadwerkelijk verzekert. Eendracht in Vlaanderen kan enkel bestaan als al de Vlamingen, hoog en laag, erkennen dat zij, als volk, niet anders zijn kunnen als wat God en de natuur hen schiep, Vlamingen met een eigen taal. Eendracht tusschen de familiën kan enkel bestaan, als elk weer eenvoudig tevreden wordt met zijn eigen staat, en aan elk de vrijheid laat zijn eigen wegen te gaan. Eendracht tusschen de politieke partijen, zoo noodzakelijk voor het rap en degelijk herstel van België, is enkel mogelijk als verantwoor-delijkheidsgevoel der volksleideTS wordt ver-scherpt, en als het volk zelf het initiatief in handen neemt om enkel als zijn leiders te verkiezen, de geleerdsten, de edelmoedigsten en de betrouwbaarstan dia niet de welvaajrt van het land aasn hun eigen positie noch aan hun p^ntijbelanig opofferen, Maar daarom zal er her-! wat boeven verar ^ rd in het kies stelsel, en de praktijk ervan, uri 11 het volks-vertegenwoordiging_sstielsel. Kan er dan niet-. gedaan, worden voor de opvoeding der eendracht? Ja, men kan den eerbied inprauten voor de personen, om 't even weJke hun mee-ningen of daden zijn, men kan leeren zich te onthouden van persoonlijke aanvallen, die neuzen en spieden tôt in het zedelijk leven. Men kan het fanatisme stoppen, en leeren elke waarheid toejuichen, waar ze 00k van-daan kome. Men kan vereeniging aanpredi-ken voor veel zaken,, die met het punt van oneenigheid geen uitstaans hebben. Men kan de vriendschap beoefenen op andere ge-bieden als politiek. Dit allés geldt voor het persoonlijk burgerlijk leven. Wat aangaat het openbaar politiek leven, misschien brengt de oorlog ons een nieuwe vorm van parlementarisme, bestuurlijke inrichting, en partijin-richting. Ik persoonlijk denk dat enkel radi-kale maatregelen de diepingewortelde onver-draagzaamheid van het Belgisch karakter kunnen uitrukken of ten minste verzachten en vermenschelijken. Toch durf ik er bij voegen dat de meesten die deze oorlogstrage-die hebben bijgewoond, ofwel den brui zullen geven aan aile kleinmenschelijk politiek ge-doe, of dermate hun waarheidsliefde, hun rechtvaardigtoeidszin en fierheid^evoel zullen laten doorwerken dat zij van hun vertegen-woordigeTs zullen eischem een gezonde, nationale en internationale politiek. Wat er 00k van zij, uit mijn dagelijksche ervaring weet ik dat onwrikbaarheid en trouw van beginselen noodzakelijk eerbied en hoog-schatting afdwingen van andersdenkenden, indien die verdediging der beginselen gepaard gaat met een genegen monkellach op 't aan-gezicht, een ;.acht wowd op de tong, en het gelooî aan de r«(lhtziiiiA'.gneid \tui 'teger-strever, en een sympathieke kijk in zijn ge-moedstoestand.Opvoeding voor het Leven. Ik schreef het reeds vroeger, dat deze oorlog, in zedelijk en godsdienstig opzicht, de grootste ramp was voor Vlaanderen. Er zijn nog menschen die dat niet zien. Niet dat ik den toestand met pessimistische oogen be-schouw. Een katholiek is altijd optimist. God liet deze oorlog toe, omdat Hij uit aile wanorde harmonie kan scheppen, en de hand van God die slaat is eveni aanbiddelijk als de hand die zegent, ja de hand Gods die slaat zegent door het slaan. Dat weet elk katholiek door zijn geloof. Ten andere, de katholieke Kerk is een stxijdende Kerk, en te strijden is katholieke plicht. Wij zijn dus voor de toekomst niet bang. Maar deze oorlog verraste ons, onvoorbereid als ons volk waSj in godsdienstig en zedelijk opzicht, voor 3e nieuwe toestanden. Voor den oorlog wa-ren wij juist in een overgaragstijdperk. De 5tille zedelijkheid en de vaste katholiciteit ran den ouden tijd had zich nog niet aan-jepast aan de bahoeften van den nieuwen iijd. En daar kwam plots de oorlog die ons volk uiteendreef naar vreemde landem met ïndere levensWijzen, die onze jeugd opriep laar de bonté mengeling van het leger, die de [edachten omverwierp, em allen wegrukte uit le overlevering van dorp en huisgezin. 't iVas een zware beproeving bijzonderlijk voor ),ns volk, dat een tehuiszittend volk was, en :ij.n heele leven con-senratief had ingericht laar de overlevering. Een zaak echter was ;oed in die oorlogsschommeling. We leerden >ns volk kennen. We zagen in langs welken cant het vast stond, en lan.g weilken kant het >egaf, en we leerden 'hoe (het moest opgevoed vorden in dezen nieuwen tijd. Dit te weten s veel. Met innigen dank heb ik honderde nalen teruggedacht, binst dezen oorlog op len grijzen pastoor van Ingoyghem, Hugo "erriest, die, met een ongeëvenaardea ziel-:undigen blik, ons volk had afgeschilderd in ijn drie geestelijke voordrachten : Licht, 'roomheid," Stei'kte, en ik betreur het dat ooveel onzer jonge Vlamingen de oude laamsclie Gezelle-Verriest-Rodenbach-tradi-ie hadden opgegeven om zich te verslingeren an ideologie en philosophisme. De kennis an ons volk, en de liefde voor de grond-choonheid van ons volk, daaruit moet de 'laamsche Beweging haar kracht, licht en ;erking putten wil zij uit het volk en voor et volk en door het volk werken. Wij moe-»n ons volk opvoeden voor het leven. En aiarom moeten wij meer werken om den eest van initiatief te ontwilckelen, wij moe-in almaardoor terugkomen op zijn fierheids-evoel ; we moeten het bevri iden van kudde-îenschelijkheid en menschelijk opzicht door instampen van overtuiging, zelfwaarde, en rijheidsgevoel, en durfkracht. Daair ligt de îdding uit den huidigen warboel van flauw eloof en bede.nkelijke zedelijkheid. Die

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.