Bureel i 21, RUSSELL SQUARE LONDON, W.C. Téléphonai Muséum 2 8 7. De Stem m mm VGOSt Ctm KM Uit Belgie Abonnement : 2sh. voor 3 maanden. Subscription : 2sh. for 3 months. Voor de Vereenîgde Staten : 50 cts. Voor Holland : 1 fl. Voor Frankrîjk : 2.50 fr. Voor de soldaten : lsh. of 1.50 fr. 4cle Jaargang, Nr. 12. (Blz. 1731-1738.) Opiage: 11,200. VRIJDAG, DECEMBER. 7> *9*7* Registered at G.P.O. as a Newspaper. 8 blz. ij^cl. Ons aanstaande Kerstnummer luisteren we op met extra-bladzijden, beter papier besteed aan het weer-geven van een aantal oude Viaamsche meesterstukken der schilderkunst, in Engeland verspreid. Dank aan buzondere giften, van Viaamsche vrienden, kunnen we ons dit veroorloven. —Te schaarsch echter kunnen wij op 12 blz. ver-schijnen. Aan goede stof ontbreekt het niet. Zoo moest voor dees nummer het mengelwerk verschoven worden, en vele andere belangrijke stof. Men heipe ons door steeds meer inschrijvingen. De Belgische Pers. uen Doiofasja m paterskleeren. Die Bolo-Pasja in paterskleeren, ben ik, ik, beste lezers en lezeressen van de "Stem uit België," ik, da.t weet ik, u\v vriend, maar een vriend met -een, gestrenge én. rechtzinnige liefde, ik, die 't volk, die mijn volk geern zie, maar die spot met wat men noésat het publieik, of de publieke opinie, 1k, die Godi-dank behoor tôt het geslacht van Rodenbach die zong: Ter waarheid streefit mijn ruste-looze zi'el, ter waarheid toron van balsemende vrede. ^Vergeeft mij dieze woorden over mij zelf—'t z jn de eenigste—maar, d^-wijl er nu eanmaal zooveeil woorden over mij de® nek werden gie'kraakt, en zooveel pemnen over mij aan 't krabbelen glingen., is het maar rechtmatig dat ik zelf eens zeg, wat ik van heel die gazettenberrie peis. Men beeft mij den bandschoen, toegeworpem, welnu ik iraap hem op. 't Gaat niet over mijzelf in de eerste plaats, maar over die gedachten en die idea-ien welke de "Stem mit België" eerlijk en logisch verttegenwoordigt. Er zijn er die van gedachit zijn, dait ihiet de moeite niet waard is op den meurasteniefcen on-ziin van den twinti'g-<eeuwschen voorlicbter te antwoorden, maar voor zeker publiek is zwijgen meesitial gelijk geven, ofschoon het de welsprekende taal is der minachting, en daarbij, onder al die g.azetttenberrie steekt een voorbedacht plan, diat fcost wat toost den masker moet afgetrokken. Ja, ik ben een Bolo-Pasja in paterskleeren. Het staa-t nn giesohreven., dat ik er een ben. Zoo giij mij op mijn woord n.iet gelooft, luistert maar de bewijzen : 1. In zijn nummer vain i November 1917 schrijft de "XXe Siècle" van Parijs onder den. titel "Dangereuse propagande," het var-raderlijk - aan.vallend, het leugenacbtig, schelmachtig artikel dat gij gelezen babt in de "Stem uit België " van 16 Nowember 1917. ; Dit artikel van de ""XXe Siècle " werd door I dte Belgischë cemsuur toegelaten. 2. In een nummer \ an einde October geeft j de " Métropole " van Londen onder den tiitel 3Pour encourager (?) inos soldats," een dertig lijnen- vertaling van ean stukje uit mijn drie-ledig artikel "De Paus en die mensch^n," ver-schemen in nummiers 4, 5,6, van de " Stem uit België." Het nummer van de " Métropole " met dat s.tukje vertaling erin, werd door de oensuuir od het front verboden. 3. Im tajto aïummer van 9 November dtukt de "Indépendance belge" van, Londen. het bovengemeld artikel van "*XXe Siècle " over, maar leidt het in met deze kenschetsende woorden: "Uin peu raides ces observations 1 du " XXe Siècle " Dit artikel van die ".Indépendance belge" werd door de censuur toegelaten. Nu zou ik u niet kunnen zieggen of andere j franco-belgiische blad'en. namelijk deze va.n 't fameus1 ka.l.ieber van "XXe Siècle," dat artikel hebbem overgenomen. In elk geval, 't zou mij verwoinderen, zo.o aij het .niet deden. Ik weet echter dat "Ons Vaderland," in aumtnersi 899, 904 len 909, tôt driemaal toe den "XXe Siècle, voor zijn misdadiigen aan-val, (heeft onder hiandiera gepaktt en een schud-; ding gegeven van bedied. De "Stem uit België" heeft kalm-historisch, maar voor de meesten veel te zoet, geantwoord in haar ( : nommer van 16 November 1917. Maar wat heb ik zelf gedaan? 't Gaait toch mij aan, en ik betn toch verantwoordeli jk voor mijn gezegden. 'k Zal u rreditzinn.ig biechten wat ik gedaan ' heb 'k Kreeg een massa brieaien. v.an 't front die mij gelukwsn.scliten om mijn nietrwlen eere- f J titël. Maar 't duurde acht voile dagen eer J ik het artâklel van "XXe Siècle " of "Métro- c ; pôle " te zien kreeg. Natuurlijk heb ik z!e3f f i g«en geld voor zulke bladen., e®' te vengeefs t i zocht ik rond hier in die omstrekien om ©en j exemplair van die bladern die hier niet gele- { zen, wordem, ofsohoon ik met vreugde zie diat 1 JXXe Siècle" en "Métropole " de "Stem uit ' belgië " lezen1, of beter verkeerd en halve- 1 lings lezen. Ze ken'nen imnaers nog niet heel < gœd Vlaaimsch. '• Aïs ik t atit.ikel te zien kreeg, heb ik eers-t < mijn aritikels herleziem in de "Stem uit Bel-S'ë," dan beb ik veron.twaardigd rondgewan-deld, en ten slotte ben ik me gaa.n neerzetten, < i°m U'it te schietien in eenj grooten lach. c IAain "XXe Siècle" beb ik geen antwoord ^ Sezonden.. Waarom niet? Omdat ik uit 1 j'roegere ondervinding weet dit blad de eer- s iljkhedd .n.iet heeft om terechtwijzingen op te ' "men, en. omdat deze laatste aa.nval zoo r "^eerlijk ij dat ik miet dat blad geen vrede "'mm«rmeer hebben kan. Dat blad regt dat c "Evening News" van Londen de "Stem § Ëf België" van Boloisme heeft aangekla.agd. "elnu, die opsteller» van "Evening News" r r boegenaamd nooit "De Stem uit v J'elgië " aangeraakit. Heel die verdachtma- a i* nï is dus een louter verziœel van de "XX? " Siècle," eein scbandel'ijke leugen. Waarom? Ont de "Stem uit België," die te invloediijk is door haar w&arheidsl'iefde, en die te veel goed doet werkelijk verdiacbt te maken b'j die Engelsclie en Belgische overheid, en dat juist in een, tijd1, dat er mot recht en reden, tegen de werkeilijke, voor Duitschland wer-kend© Bolos, strenge maatregelen worden ge-troffon.Zulk een handelwijze van. " XXe Siècle " brand'merk ik als Boloisme en Bochisme. Het doel wettigt de middelen. Het gewraakte ar-t kel uit " S'tem uit België " is enkel een voor-wendsel. Daarbij, sléurt de "XXe Siècle" niet enkel den zin va-n het a.rtikel uit het zinsverband', maar uit den bouw der redieneé-ring zelf, mteer, uit het gebeel der Pauselijke Nota, en 't kleinste kind weet dat de Pauselijke Nota een heel and.er uitzxhit krijgt, zoo' men één zin weglaat. Ik kam heel goed ver-staan dat er menschen zijn die de Pauselijke Nota niet çoedkearen, maar 't is niet eerlijk die Pauselijke Nota te vervalschen., of verkeerd voor te Sitellen. Men brenge bewijzen bij, e.n zoo kan er vriem.delijk en met waar- Het antwioord, ten slotte, dat ik, uit dank, stumde naar " Oœïs Vaderland," en den knap-pen cineinaïilmer Pertiinax, verscheen nifit toslating dec censuur, in, dat blad, Nr. 911, op Di.nsdag, 20 November. * * * Na de uiteenzietti.ng^v.ân deze feiten. enkele b e i c ho u win.g e n vam praktli'sche.n. aard. Het wordt boog tijd dat wij keer op fceier dat groepje onveranitwoordelijke gazetteo.-schrijvers, en hun dwarsdirijverij en oneer-lijkiheid bij den. schabemak grijpen. en hun onzen onverbiddelijken vuist iaten voelen et» een beroep doen op de gezond'-denkende massa. Te lang bebben wij behoord tôt het ras van den Vlaming Lammok.e Goedzak. Het wordt hoog tijd diat al d-e bladem. die dezelfde beginselen aanklevien, hun kleine oneeaiigheden vergeten, om in Vlaamiscbe samanihoorigheid flaj'k een. ma>n op te staan tegen verdiachtmakiingen, hoon, en spot. Het wordt boog tijd dat de kathol,iekem. uit hun slaap worden wakker geschud en1 er wo.r-dien aan berinnerd dat er wa'arheden zijn, die men niet m&g begraven, e>n. dat er een christe- PUINEN IN VLAANDEREN. Naar de penteekening van K. Van Lerberghe. heidsliefde geredeneerd worden. Maar de 'XXe Siècle" luidt een valsche en 'een sebijn-heilige brandklok tegien. de "flamingante" "Stem uit België." 't Is zijn oude taktiek. ^oo haindelt een zoogezegd katholiek blad, dat ien Paus, den n/un.tius, die bis-schoppen, de priesters, de aalmoezeniers, de brankardiers tieeft aangevallen, dat 'onverdiedigbare gods-iienstige theoriën heeft uitgefLapt, lijk voor le burgerlijke begravingera, dat ministers en itaatslieden. heeft wille.n voorlichten, dat al 3e Vilajamisohe leidars heeft beslijkt en be-iwadderd, dat onder de leus van union sacrée liet alleien gedacbten. maar persooolijkfoeden îeeft doo.r den modder gesleurd', en zoo vooort. \Vij zouden kunnen vragen : Van waar komt lat geldi? diat geld waarmede gij uw vod K»steloo's en " urgent " overal rond spreidlt op t front en in de ruisïhampen? Wij zeggan .1 wel eensdaags van waar het kwam. Ondertusschen weten wij dat gij uw miatteai nebt opgerold van d'en Havre, den zetel vaji ïns Staatsgezag, en diat gij nu uw Fr.anisch 'n Vlaamsch vodje verzendt, onder denzelf-len gekleurden omisliag, met de nederige let-ers "XXe Siècle"—-"Het Vaderland," "quo-idien belge, paraissant provisoirement à Paris." Watt mag er toch wel gtebeurd zijn? De a-aaien zullen het ui.tbrengetn, vxoeg of laat. Aan de "Métropole" van I^onden 00k, zond k geen terecbtwijzing, omdat dit blad dat :ertijds op den rug van den "Standard" jaapte, tbans niet be]an;grijk genoeg is, en .mdat ik het als Oineerlijk journalisme1 be-ch.ouw, emkele lijnen u,it .eiein artikel te ver-alen, wannieer mien weet dat het artikel, om uist versitaain te worden, in zijn, geheel moet jelezen worden. En zoo die "Métropole" wijfelt of zulke artikiels de soldaten aanmoe-big.en of niet, waarom vertaalt zij er da.11 stu.k-seni uit? Uit vaderlandsliefde hadt gij dat lan moetem doodzwijgen, tanzij gij reeds ifgesproken waart met "XXe Siècle" om op le "Stem uit België " uw papieren. kanonnen-)uizen me* 'hun looze poeier af te schi.eten. San wiijze raad. Vraag ne heer aan d'e sol-Latien of zij niet hun wekelij'kschen troost vin-'.en in de "Stiem uit België "? Zij weten het och best en zij zijn, groot en verstandig ge-:oeg ea plicbtlôvîijlieind om te oordeelen. welk lach van artifeels (hen "galvaniseert." E,n s 't ziake van goed doen, aan soldaten, kijlct aar onze daden, ofschoon wij het niet aan ; klokzaol bangen, om wat eer of onderschei-iug op tie rapsn. Echte vaderlandslipfdte eeft ailes, «n begeertnists voor wat zij geeft. Alan de "Indépendance," heb ik, op 't a.an-adan van enikele veronttwiaardigde vriendiem an dat blad, 00k miijne vrienden, een kort ntwoord gestuurd, om de handelwijze van XXe Siècle" ta ontmaskeren. lijk apositelschiap bestaat dat plicht is, boog boven aile kleinzielige, ein ten slotte s,toffe-l'ijke partijpolitdek. Het wordt boog tijd da't wij het journalisme opvoeran tôt zulke deeglijkbeid, eerlijkbeid. en hoffelijklheid, dat wij wal gedachten be-strijden maar geein persomen bevuilen, dat wij bijzonderlijk geen tv/eedracht stoken waar eendracht ean hoofdvereischta is, eendracht die emkiel kan giegrondvest zijn op rechtvaar-digbaid en liefde. Derha'lve. weze de censuur indacbtig het groot beginsel van gelijkhteid in recht en faite, Dat men ons aanvialle, hoe oneerlij'kerwijze 00k, het scbaadt ons niet, zoo man ons niet belemimierit vrij en vrank te" an.twoorden. Men kan de Belgische vaderlandsliefde der Vlanningen, niet verdacht maken, m.et hun vaderlandsliefde er tagieii uit te spelen. In-tegendeel, de eene versterk't de andere, en zoo zal het meer en rneer. En wij herhalan bat: België moet vrij zijn en onafbankelijk, van gelijk welke Mogend-heid 00k. Zoo diankt, en zoo bandelt de "Stem uit BeUgië," en, Boilo-Pàsjia in paterskleeren. Pater L. J. CALLEWAERT, O.P. NOTA DER REDACTIE.—Het Londensch blad dat zoovelen wil' vterdacht maken, de csnsuur liaiibegnapan', meent dat bat op zijn aanklacht wias dait ons Nr. 5 op bet front verboden werd, én barbaalt die bewering triom-fantelijk voor *t minst aile vier dagen. Het blad vergist zich. Dat mummer was verboden op 't front door weigiering van uit Folkastone, van deo "permis d'expédier " dien dag zelf dat bet verscheen,, bij inzage der censuu mummers di'a wij opzo'nden. De ver-gissing van het Lo.ndensche blad komt voort uit zijne geb'rekkelijke kennis van Vlaamisch pu daaruit voortfcomjend slecbt begrip van hetgeine wij schreven : "De tekst door "Métropole " opgebaald, had voor geviolg dat het nummer verboden werd." Dat beteekent: " Lie texte cité par ' La Métropole ' eut comme suite..." maar ru'et: "parce que cité." Doch er is oen journalisme d'at zich om objec-tieve Waarheid miet st'oort en ailes naar zijn subjectieve doeleindeai draait. En diait is slecht «ni onzedelijk journalisme. ("De Stem uit België.") G Schilderkunst. Antoon Van Dyck en Sir Peter Lely (1S17-1680). Dit jaar 1917 loopt ten einde, en, ik be-sitatig geenszins dat men het zich ten doel ' stslt de driebondardiste verjariing van dezen beruchten achilder t« berdenken. Mogelijk Veeft het gevoel van den ellendigen Zoo bit- teien oorlogstijd aile aandacht, of misschien aile zucht tôt kumstherdenken verbroken? Verre van er 00k een kunistviaring van op na te stellen, en wel om ir»ear dan eene grondige reden, zoo. wil ik mij enkiel bapalen een, nuttig bescheiden woord te brengen O'ver dien scbil-der wei'kie, allermerkwaardigst in zijn leven meer bijval gahad heeft dan eene heele reeks andere grooten te zamen. Een lingelschman was hij miet, zijn oor-sprong was Hollandsch, zijn. echte naam was Johan Van der Vaes. Zijn grootouders hiel-den in den Haag een handel, of juister een winkel van reukwaren, dragende voor uit-hangschild de benaming "In de Lelie.." Zijn vader was legero.versée en bekwam aldus den bijnaam van kapitein de Lelie; dezes zoon, onze schilder eigende vrijwillig dezen toe-naam zich toe. Hij teekiende zijne schilde-rijen P en PI,. Vooraleer hij in Engeland kwam beoefeede hij de landschapschildering : zulke taferee-len bestofte bvj zeer fnaai, en knap met figu-ren. Het is maar van af den jare 1641, van, toen hij in Engeland kwam,, dat hij van genre veranderde. Dit jaar was Antoon Van Dyck gestorven van wien hij den knapsten nabeel-der zou worden, en wien hij, zegge alleenlijk in bijval zou overtreffarc. Hij bezat eena ongeëvenaarde handvaardigheid in pensee-ling, edoch als scheppingsvermogen raaikte hij niet eens de teenen vani het genius van den grooten Vlaming. * # Vr Vergelijken, wij nu de portretten dezer twee schilders, dan bestatigen wij vooreerat het werk van Antoon Van Dyck als diep spo,ntaan. oorspronkelijk. Hij aanschouwt zijne figuiren en models als door zijn,en eigen, natuurlijken, en bekoorlijken bril, zij ont-vangen den istempel van 's kunstenaars door-dringend verheven en, ridderlijk gevoel. Vooral zijne vrouwenportretten zijn bij in-gevùing zuiver dichterlijk, sierlijk bevallig, beelderig, verrukkelijk, zij schitteren en blin-ken om bunne liieflijk-levendige natuuiweel-derigheid en zachtmoedigheid. Zijne mansportretten zijn bewonderens-w.aardig om hunne statigheid van houding en echt indrukwekkend om hunnen aristokra-tisohen stijl, om humnien grootschen eenvoud en diepe ji at u u rw e rke 1 i j k'heid. Zijne perso-nen zijn zoo echt waar als schijnende hederi nog onsterf.elijk voort te ieven. Daartegenover, om dar echtheid gezegd, is de kunst van Peter Lely onoorspronfcelijk. Hij is een koortsig, vernuftig bedreven, be-hendig navolger. Een meesterlijk technieker. maar met in zijne kunst nietis meer dan wat is korrekt ! De vrouwenportretten van, hem zijn opzet-tel'ijk gemaakt om ta bevalieii', maar zij bevalllen niet. Zij gemissen teederlieid om te betooveren als bij Van Dyck. De hoofden vertoonan eene soorf feflij'kheid, een schijn van opgewektheid, verre van echte geneuch-te ! De gedwongene houdingen, het gewTon-gen en -al te gezocbt vertoon van de handen, de al te opzettelijke doorgedrevene afwerkang der zijden kleeding, deze geven een klaterige schijn van leven, daarbij de kleur der vleeschtinten is koud en. hard, soins flets als gepommadeerd, verre van ingetemperd rijk als bij Van Dyck. Zulke werken zijn slechts gedjweëe vleicrstukken ! De mannenportret-ten zijn ontreffend van uitdrukking zwak, veeleeri schijnen, zij trotsch dan hoffelijk sta-tig ondlarschaidan. Als officiëele schilder van het hof van K-arel II rnaalde hij dien koning zijn portret en vele van, zijne bofdiamen. Een nog al u;t-gebreid aantal dezer laatsten bevindt zich te Hampton Court;, zij stellen nog heden den Engielschan voor als de "real beauties" en Peter Lely wordt om deze nog steeds als de berucbte "tedy-painter" geroemd. Zij bie-den aldaar den gewonen besohouwer ean- 0,11-gemeen belang. Hij maakte 00k bet portret van Cromwell. Een stuk van hem dat zich in Dulwich Collège Galerie bevindt namelijk het porttret van A. Cowley i» v.erreweg het beste van hem : bet is eenvoudiger «n behebt miet een zweem van poëzij. Op heden bezit de "National Portrait Gal-lery " te Londen niet minder dan 23 zijner werken. De andere Europeesche muséums en verzamelimgen. bezitten <-v zoo goed als geene. * * * Sir Peter Lely verkreeg i.n zijn leven eene uitzonderijjke rijkdom. Hij maakte zich daarvan eene ongemeene verzameling van schilderijen hoofdzakelijk van Van Dyck. Op het laatste lavensjaar verkreeg hij den. ridders-titel.Op zijn graf, in de kerk van Coven.t Garden, werd een monument opgericht versierd met zijn borstbeeld getoeiteld door den Engel-seben beeldbouw,"er Gibbons en, een gedenk- diebt door den bekenden dichter Flatman. •* * * Laat het mij nograaals zeggen, maar de eer en bijval welke Sir Peter Lely in zijn leven genioten beeft, waren ontzagiijk, dewijl hij bijster en slaafsch het vroegere spoor na-volgde van een der grooiste kunstenaars der wereld: "Antoon Van Dyck." * * # Do echt» Engelsch» portretkunst ontkiemde en, kwam -tôt voile karakferwaardigheid een zeventigtal jaren later met de 6pkomst der bij uitstek oorspronkalijke elementen, als Gainsborougb, G. Ro-wney, Josuah Reynolds, Racbum »n Thomas Lawrence. Aloïs DE LAET.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.