Bureel : 21, RUSSELL SQUARE, LONDON, W.C. Téléphoné: Muséum 267. Abonnement : 2sh. voor 3 maanden. SubscriptJon : 2sh. for 3 months. Voor de Vereenigde Staten : 50 cts. Voor Holland : 1 fl. Voor Frankrijk : 2.50 fr. Voor de soldaten : lsh, of 1.50 fr. 3de Jaargang, Nr. 44. (Biz. 1547-1554.) Oplage: u,ioo. VRIJDAG, JULI 20, 1917. registered at g.p.o. as a Newspaper. 8 biz. i^d. A AN DEN LEZER.—Nogmaals werd ons eene ver-hooging van 10 per honderd opgelegd. Wanneer zal het eindigert? Toch houden we vol; we zijn echter verplicht op 8 biz. te vallen tôt meerdere hulp ons toekomt. Zoo zijn we verplicht deze week, ons men-gelwerk te verschuiven bij gebrek aan plaats, daar wij op 12 biz. rekenden. Wij beloven onzen lezers echter dat zulks een allerraarste uitzondeHng zijn zal en ons Mengelwerk verder geregeld zal voortverschijnen. 21 JULI 1917. België'is officiëele dag, gewijd door de gediachtenis van den vrijdom op dien dag plechtig bekroond in 1831 ! Ons Staatslot is >een sl'eutelstuk te zijn in de sarnen ■'"bpkpli^fr 1 r W" 'crsche Staten, al zijn we dan 00k slechbs een erg-enge driehoek grands aa.n de Europeesche west-kust; meer nog, het zwaarte-middenpunt te zijn in de keizersche diplomatieën van Oost en van West. En, naar binnen beschouwd, zijn we het kruispunt det Westersohe nationale beschavingen en talen, ja zelve aïs de "terre d'expérience " v;an het moderne Staaits-leven.Kritische standpunten als deze bekleedt men niet zonder zware moeilijkheden, zonder gevaar en angst. Ook dit jaar, dezen dag is het een bede voor de to ekom st die angstig uit ons hart opwelt na het dankende "Te Deum" : Houd ons vri], Heer, vrij van w.aiar 't ook wereldsch zij ; steun onzen Vorst en licht degenen voor die heden en rnorgen onze belangen in het international pleit zullen te vertegenwoor-digen hebben. Vrij, onafhankelijk naar buiten, zooails 't was vôôr deze werelldramp, zullen we dian onder God!s hoede de verbeteringen en rechts-herstellingen wel welten door te zetten in 't binneniland ten bâte der vri je personakiteit van elken burger en der vrije .nationaliteit van Vlaanderen en van Wallonië. O De Oorlog en de Vlaamsche Volkskracht. SLEINTER-KATHOLICITEIT. tVelen, onder de edht-galoovigen, houden er ternauwernood een slenterachtig gods-dienstleven op na. Een mededoen, en een medeloopen is het met de massa, de gebrui-ken, de gewoonten, het midden, de overleve-ring, geen diepe overtuiging, geen dagelijk-sche zielnocd, geen godsdi.'nstgenot, geen godsdienstige fierheid noch bezieiing noch geestdrift. Voor hen is het godsdienstleven een juk dat zij zich gedoogen omdat het'ge-malkkelijkst is voor lhun rust en voor hun positie in de samenleving en 't bepaalt zich vooral tôt enkele gebruiken in 't openbaar leven : naar de mis gaian 's Zondags, en zijn Paschen houden. Maar laait die menschen . in de vrije wereld, laat de mur en van het midden instorten, de ovenlevering ontsdha-kelen, d'en dwang der gewoonte wegvallen, en de pralktijk van 't godsdienstig leven houdt op. Wie daar een voprbeeld van wil, werpe een vliuchfc'gen oogs.ilaig op zooveel katholieké jongens van onze Vlaamsche dorpen tlhans in 'het leger, en. de gemakkelijkheid waarmede zij hun godsdienstplicht verwaarloozen. Hij werpe een oogslag op het godsdienstig leven, neen op 't materialististih leven van zooveel gereformeerde soldaten hier in Engeiand, die u verwonderd beik.ijken als gij ze voor de ôondagmis aanspreekt en u zeggen dat zij eenmaal terug in hun dorp hun godsdienstplicht zullen kwijten. Hertzeilfde geldt voor de vluchtelingen. Wie daarover twijfelt raadplege de aalmoezeniers, wier leven en wark, in 't vluohtelingen'land, wel buiten gevaar is, maaT veël minder troostrijk als M aalmoezenierschap op 't front. En wat me soms doet schreien is dat goede plichtkwij-tende families maar dit argument hebben om hun godsdienstig teven hier te wettigen : Wij hebben dat te buis altiljd zoo gedaan, wij doen hier lijk te huis. Neen, mijn brave menschen dat is niet voldoende: gij moet het doen omdat uw katholieke godsdienst de ware i'Sj de eenige ware, verstaat gij dat ! En weerom hoe weinige onzer menschen hebben waarliljk een juiste opvatting van de alge-meenheid van ons katholicisme, met andere woorden van de eenzelvigheid van het katholicisme, in leeir en daad, dte heele wereld door ! Nogmaals dat slenter-katholicisme is geen overtuiging van de waarheid, geen leven van, voor en door de waarheid. VERPOLITIEKT KATHOLICISME. Er hoeft een onderscheid gemaakt tusscihen katholieke politiek en verpo'iitiekt katholicisme. De katholieke leer, als positieve op-luistering, verklaring van natuurwet, volken-recht, en nationale wet, moet de Staatkunde leiden. H«laas, zij wordt veelal verbannen 'en de staatlcunde ontaaTdt, en buitelt hais over kop in het wettelooze. Dat is de gnoote kwaal van d'ezen tijd en de oorzaak van de oorlogskwaa*. Anderzijds nu wordt het katholicisme verpolitiefct door de menschelijke driften. Eerst wordt het een formaliteit, dan een uitwendig vertoon, dan partijschap, dan kleinmenschelijkheid, dan onverdraagzaam-heid, dan misbruik van het heilige voor meusohelijke ambities. Wat gewordt er van de vrijheid van het Eviangelie? van de naas-tenliiefde? van het bindend gezag der Kerk? van de wet Godis voor welk eenieder buigen moet? Principieel katholicisme wordt ver- waterd. En godsdienst en priesters moeten boeten voor de verwereldlijking van 't katholicisme door menschelijke partijschap be-werkt. Een Staatsbestuur, met kathoïeken naam, wordt voor de oogen der menschen het katholicisme en al de politieke fouten van dat Staatsbestuur, worden den godsdienst ten laste gelegd. Een massa menschen, uit levensnood en behoud van positie, verandert van godsdienstig vel, lijk de caméléon vol-gens 't kleur van 't Staatsbestuur. Politieke benamingen als hlerikalisme, libéralisme, socialisme beteelcenen enkel houdingen, tegen of voor den godsdienst, meer tegen of voor de bedienaars van den godsdienst. 't Is een heole verwarring, want hun eigenlijke zm is onbekend, en daar al de gedachten door politieke gevoelens verblind zijn, wil men niet erkennen en onderscheiden wat goed of slecht is in die verschillende stelsels, maar a priori wordt ailes- goed of afgekeurd. Hoe pijij.lijk voelt ons kathoùicisme daarvan de noodlottige gevolgen ! Hoeveel menschen beschouwen den priester als een politiek man, en een politieke hulp, dit wil zeggen een helper voor 't verzekeren van stoffelijke welvaar.t, en niet als de bedienaar der sakramenten en de uit-deeler der barmhartigheid. Hoeveel schijn-heiligheid en godsdienstaanstellerighe'd wordt er niet door veroorzaakt ! En hoe wordt het godsdienstig bewustzijn van zijn inhoud geledigd ! Bleef de po'itiek op haar geb'ed, lijk in de anglo-saksische landen, dan Vormelingen van Rugby en omstreken met Peter en Meter. Br. Vermast. Rev. F. Jarvis. D. Odilo Frelinx, o.s.b. Z. H. Mgr. De Wachter. ware de vrijheid van het Evangelie gehand-haafd, de fanatieke onverdraagzaamheid zou wegvallen, het katholiek liefdewerk zou kun-nen doorwerken, en de politiek zou in de eerste plaats het heil van het vaderland beoogen, op nationaal en internationaal ge-b.ed, en het katholiisme zou geen politieke stelse'/s moeten tegenwerken, omdat zij niet zouden gekant zijn tegen de waarheid in leer en daad van het katholicisme : en 't katholiek geloofsleven zou vrijen toegang hebben bij zooveel personen, die het nu uitsluiten, om reden van hun politiek stelsel en de persoon-lijke veeten van den partijistrijd. Ailes wat goed, waar, schoon en heilzaam is, immers, vindt plaats en ruimte en vrijheid in het katholicisme. Dan zou niet gebeuren wat wij nu zoo dikwijls gebeurde, dat menschen die nochtans in God gelooven, mij de deur wijzen omdat zij socia'.Sst zijn. Ja het is een gewich-t;ig vraagstuk en ik denk dat wij het moeten durven bij de hoornen grijpen, uit liefde voor de zaligheid der zielen, aile evenbeelden van God. COMMERCIEEL KATHOLICISME. Het commercieel of handelskatholicisme is het katholicisme uit geldzucht, uit geldnood, uit eigenbelang. Zoo verkatholiciseert men winkels en herbergen en cinémas en theaters, koTtorn heel het pleziefleven. Bij ons is 't katholicisme een macht, derha'.ive heeft het een zekeren geldeliijfcen rijkdom. Deze baat men uit voor zijn eigen profijt. Men keert en dTaait zijn godsdienst volgens 't meeste profijt, lijk de keizer van Duitschland, zoo-de bladen schrijiven. Met zich katholiek aan te stellen kunnen ze aan een positie geraken, verhooging krijgen, enz. Ze zien heel 't katholicisme in 't licht van het geld. Een priester is iemand wiens broodje gebakken is voor zijn leven, die er dik in zit. Of d'e priester nu den rijkdom heeft door familie-erfenis, daar kijken zij niet naar. Of de priester- nu, lijk de meesten onzer priesters, heel zijn fortuin weggeeft in ,goede werken, dat vermelden zij niet. En zij vermoeden niet dat zoo onze priesters moesten ileven met de sohaalcentjes of 't fcarig vergoedingsgeld van den Staat, dat zij honger zouden moeten lijden. Dat de kloosters smoorrijk zijn, dat staat bij onzen handelaarskatholiek vast, hoe die zoogezegde rijkdom gebruikt wordt, dat vermeldt onze handelaarskatholiek niet. Daar-bij, een goede priester vopr hem is enkel hij die hem geldelijk helpt:*want van 't merk-teeken van het heilig priesterschap daar snapt hij niets van. Wat zouden die hande-laarskatholieken schreeuwen moesten onze priesters, ilijk in de anglo-saksische landen het zesde gebod der heitige Kerk toepassen volgens welk h,et katholiek volk verplicht is zijn priesters te onder-houden, en het dost met zooveel edelmoedigheid, omdat zij de bediening der sakramenten beschouwen als de eerste noodzakelij'kheid in hun katholiek 'leven! Menige katholieken zijn met d'en geldgeest bezield, of bâter aangetast. Moet ik een typisch voorbeeld geven? Een Brus-selaar komt me voorspraak vragen voor een bediening. En, ofschoon ik er niet naar vraag—want we moeten aile menschen die in nood zijn hôlpen, om 't even hun godsdiens-t ge opinie, dat is de eerste wet der katiho'ieke liefde—ofschoon ik er niet naar vraag legjt hij mij al zijn katholieke titels voor, ten bewijze hij levert voedsel aan drie vier non-nenkloosters te Brussel. Dat is commercieele (kathol'iciteit. 'k Heb het hem ook gezegd, want ik wist heel wel dat die man naar geen mis ging. En 'Je heb lang zitten denken op dit vraagstuk : hoevelen zouden niet hun katholieke kleur verschieten, richtten de kloosters een cooperatieve in, tôt eigen be-voorrad'ng? 't Is 't oude woord : wienis brood men eet, diens taal men spreekt. Dan s'Iaat dat commercieel katholicisme samen met het verpolitiekt katholicisme : en daaruit komt 'het voort dat zoo weinig in ons land werd gedaan, op afdoende doelmatige wijze, voor algemeen nationale belangen, als het drank-jnisbruik en de openbare zedelijkheid. Hoeveel katholieke menschen hier in Engeland deden niet protestantsch omdat zij van een protestantsch komiteit afhingen, ja spra-ken tegen hun eigen katho.lieken godsd:'ienst, omdat zij dachten meer te krijgen van hunne gastheeren? Deze ervaringen zijn van de droevigste uit mijn leven : dat voelen, dat tasten van de onzelfstandigheid van ons volk, van zijn slaafschheid in ailes. Neen, het katholicisme is geen koopwaar, waarop men afdingen kan : " C'est à prendre ou à laisser." .Het vergt dat men aile stoffelijke welvaart kunne opofferen aan zijn princiepen : ja, tôt daar waar de princiepen zich tegen ons kee-ren, tegen ons vleesch en bloed. Daar is zijn hoogste bloei : het lijden 'en het marte-laarschap.ONWETEND KATHOLICISME. Hooger teekende ik reeds aan het onloo-chenbaar feit der vierheidensching dus der ontchristelijking onzer moderne wereld. Het matérialisme heeft ai'ls leer en daad, de gees-telijke levenswaarden als iets bijkomends en vormelijks gebannen. De wetenschap, de positieve en proefondervindelijke schijnt het nieuwe licht te zijn, maar de wereld verbetert er niet door omdat 't zedelij'k karakter wordt verwaarloosd en de blijvende beginselen van wijsbegeerte en godsdienst vergeten. Maar ook ons katholicisme gaat achteruit omdat zijne volgelingen niet voldoende onderlegd zijn in de wetenschap van hun geloof. Ik wil echter die wetenschap niet te hoog aan-s'iaan. Wetenschap zal altijd het voorrecht zijn van enkele uitverkorenen. De massa vol'gt de leidende starren en in godsdienst-zaken vooral, wordt de massa veel meer bein-vloed door godsdienstige daden dan door godisdienstige bestihouwingen, ten is altijd oon-servat-'efgezind binnen de overlevering en de opvo'eding. Maar we mogen de daad niet scheiden van de gedachte. Voor ons Vlaamsch volk vrees ik niet dat, te dezer tijde, de wetenschap een gevaar zou zijn voor den katholieken godsdienst!. Ten andere echte wetenschap is voor den godsdienst nooit een gevaar. Het is er teen sterkte en een bewijs-voering van. Want velen vergeten wellicht dat ons geloof een redelijk geloof is, en dat er een wetenschap bestaat van de geloofwaatr-digheidsgronden van ons geloof, zonder nog te spreken van de godge'eerdheid. Een tijd ' echter komt, dat de wetenschap feitelijk een gevaar zou worden, zoo wij er niet op tijd op bedacht zijn om de harmonie van' geloof en wetenschap en de redelijkheid van ons geloof aan ons volk in te prenten. Te dezer tijde, echter, bewijst de nauwkeurige studie van de opwerpingen tegen het geloof, in onze Vlaamsche middens, dat die opwerpingen meestal voortkomen uit een keeraafsche voorstelling van onze geloofspunten. Daar ligt het feit van de onwetendheid van onze katholieken in godsdienstzaken. Zij kennen wel hun gebe-den en hun pïïchten, maar zij zijn hun cathe-chismus vergeten. Zij hebben hem eertijds wel van buiten gekand, maar nimmer van binnen verstaan, en tal van woorden uit den catechismus zijn voor hen Fr-!. eeuwsch ge-bleven. Hétze'fde geldt nog v. 1 meer voor de liturgie i , kerkelijle pléuit gheden. Ons volk geniet dat niet, voelt er niet de schoon-heid %'an. Zij gaan naar de mis, maar stel hun eens de vraag wat de mis is? Is het niet bevreemdend dat onze vluchtelingen en soldaten zoo- zelden de mis laten lezen voor hun levende of overi'edene bloedverwanten en vrienden? Hier moet ons Vlaamsch katholicisme votstrekt onderdoen voot het Iersch katholicisme. Ik vraag mij waarlijk af, of wij ons volk niet moe hebben gepredikt. In elk geval, we hebben te veel gemoraliseerd, niet genoeg de rijkdom en beteekenis onzer dogmas ontplooid, met genoeg onderwezen, in menschentaal, niet methodisoh geloofspunt na geloofspunt uiteengezet. We hebben te veel gedaan aan groote sermoenen die nemand verstaat, ofschoon elk zegt dat hij het heeft verstaan. En we vergaten wellicht, dat zoo er duizenden nog onze keîrken vu'len, duizen-den wegblijven die niets meer vernemen van godsdienst-'g onderwijs, tenzij den dag van hun huwelijk of op hun sterfbed. Waarlijk we moeten ze gaan opzoeken in hun huis, op hun werk. Door onze sociale werking kunnen wij ze benaderen, maar is de tijd niet aangebroken om openbaar op de hoeken van de straten Christus gekruisigd te gaan pred:-ken? Of zouden onze onverdraagzame menschen met steenen'naar ons hoofd gooien? Maar aile verderf mag openbaar gepredikt worden, krachtens de vrijheid, is het dan niet hoog tijd dat ook wij de wet der vrijheid in onze handen nemen, tôt uitbreiding van het rijk Gods in de zielen? HALF KATHOLICISME. Geheele menschen zijn zeldzaam. Halve menschen of een kwart of drie kwart menschen, de wereld loopt er gruisdik van. De wereld haat niets zoo> zeetr ais een geheel mensch, "un homme intègre," zegt de l'ranschman, wiens levenswijze integraal is. Geheele katholieken, onomkoopbaar, beoefe-nende het katho'.iicisme, voluit en volledig, daaraan heeft ook Vlaanderen een schrome-lijk tekort. Het katholicisme is goed voor vrouwen en kinders. Dat is de spreuk van zooveel onzer opgegroeide mannen, die al-hoewel gedoopt, en gevormd en katholiek onderwezen en opgevoed zoo maar hun geloof op een cynische wijze verlooehenen, wat zeg ik, onteeren en ontheiligen, m-et het hoog-moedig en zelfgenoeigzaam als minderwaar-dig op zij te zetten, om het weer te hernemen met den ouden dag omdat zij dan weer kindsch worden en vrouwelijk. En is dat niet de weirkelijkheid? Is minachting van 't geloof niet de welbekende waarheid be-strijden en zondigen tegen den heiligen Gèest? Het katholicisme is goed in vredes-tijd, maar niet in oorligstijd: Is deze niet een mondgemeene soidatenspreuk van veel onzer Vlaamsche katholieke jongens, alsof men het recht had het geloof buiten te cijferen voor een tijdeke uit ons menschelijk leven? Het geloof is goed als wij weer te huis zijn in ons dorp of onze stad, zeggen veel anderen, alsof het katholicisme iets regionaals ware en niét algemeen geldend, en universeel. Verder, hoevelen die hun katholicisme in hun broek-zak steken, binst hunne bediening van zekere posities ail» de kruigsdienst, de koloniaîe dienst, de politiek, enz., weerom alsof 't katholicisme maar een speelgoedje ware voor 't privaat of 't familieleven, en niet in de eerste plaats de opluistering ware, de vere-deling,' van aile hoogere en buitengewone bedieningen. Waarom zou een theaterspeler, een sportman, een vlieger, enz., niet even goed katholiek kunnen zijn, als een vreed-zame burger zonder dat zijne professie er bij ver'.liezei? Van waar komt dat gedacht van tegenspraak tusschen een wereldsche bediening en katholicisme. Hetzelfde stukken en brokken katholicisme Wordt toegepast in 't zedelijk leven. Ja ik weet wel die beschul-diging van half katholicisme is toepasselijk op heel de katholieke wereld. 't Us mets anders als een bewijs van den af stand tusschen ideaal en zijn verwezenlijking, tusschen t' weten van de waarheid en 't doen van de waarheid, tusschen de helderheid van den geest en de wispaiturigheid van den wil, tusschen 't goede voornemen en de krankheid van het vleesch. Maar het schijnt me dat er bij velen onzer katholieken iets meer is, name-lijk het cynisme van hun spr'eken over en hunne houding tegenover het geloof. Een katholiek van de daad zal graag erkennen dat hij zondigt, en het betreuren, uit drang van zijn geloof, maar onze halfbakken katholieken erkMinen hun zondigheid niet, berou-wen er zich niet over, maar handelen juist alsof het hunne koude kleeren niet raakte. Zij maken zich een godsidienstje op hun e-'gen hand, zij beoefenen het vrij onderzoek in

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.