I No. SIS Roinsaersfaâs 23 Sepfember a«M5 S fcexut DE VLAAMSCHE STEM fan volk zal met vergaan! ALGEMEEN BELGSSCH DAGBLAD Eendracht maakt macht REOACTIE- EN ADMI.NISTRATtEBUREELEN i KALVERSTRAAT B4, bovenhuis, AMSTERDAM. Telefoon No. 9922 Hoord. Onder leiding van RENÉ DE CLESCQ en Dr. A. JACOB. ABON-NEiI.ENTSP.RIJ8 (bij vooruitbetaling) : Voor Nederland per jaar gld. 6 60 — per twartaal gld. 1.75 — por maand gld. 0.76. Voor Belgis, Engeland, Frankryk en andere landen dezelfde pryzen, met verbooging van verzenrtingskosten (2V& cent per .nummer), A DVERTENTIES 20 Cent per regel. Kern. rm- hebren van havere, wy~ma- ICENS U VBOET, n\T GEY TF HARNAS ANE DOET ■ 0DB SPRINGT UYT TJWER MTJYTEN! 1 jsOUDENIEKS DIE SCIJNEN VERWOET, JOCH EN WILLEN OP ONS NIET RXJYTEN. ïhséîii!, dis ça nacht... gpijts laffe laagheid en gedienstige fcnecktschap, spijts kleingeestigheid en kin-derjijke hoovaardij, spijts lasterenden nijd I ca machtcloczen haafc, spijts vernepenheid, I baatzuchfc, schijnheiligheid, huich'elawj, ! an^t, verstomptbeid, smoorzucht, waàn en | dwingelandij, spijts mouwvegen, handen-: gter. koordedansen, buikliggen, onder-kruipen en onderdrukken, verkwezelen en verkstteren, spijts broodroof, spijts aile ezels ea pedanten, knoeiers en knutselaars, groo-te slaven en kleine tyrannen, — ik lioud van u, mijn volk, mijn schamel, simpel volk. Ik min u als een arme schoone vrouw, | verleid, belogen en bedrogen eu zittende in hangend haar en lompige kleeren, ten laat-I ste nog beleedigd en belasterd door de be-j werkers van haar ongeluk. Ik min n cri het zffare van uw kruis, om het zeer van den i val, en de pijn van het op6taan. Ik volg n met een verkleefdheid die. groeit in den rouw en stijgt in den nood ; ik ben en blijf bij u met zoovele vreugd en zoovele smart tegelijk, en vecht .voor uw eer als een bas-! taardklnd vocr die zijner verlatene moeder. 0 ja, mijn bedrukt en schamel volk, ik heb gescholden op allen die schnldig .zijn aan uwe ellende, en leven op uwen dood, ik heb gescholden ook op u, met venijn in den mond en honig in het hart, niet uit vuige lust als een loozo spotvogel die lacjit oa een anders lijden, maar met. spijt en diepen spijt in de ziel omdat ik het betere ! en beete wilde van degenen die ik nit liefde kastijdde. En al vallen er velen op mijn hoofd dieE, me kwaad willen omdat ik spreek met over-; tuiging uit mijn bloote gemoed, velen die ; een stroo in mijn oog zullen zien. als ik er : baîken in voel, ik hoop nochtans en be-trouw dat menigeen met mij zal boete doen | om zijn verledene.onvaderlandsche zonde [ tu aïs een verlorene zoon terugkeeren in dafc hooge huis waar hij aan toebehoort, f-'Jaar er luide feest en losse vreugd zal | zijn om dyi weergevonden broeder. - Ik roep dien tijd voor mij dat wij daar wllen zijn, mannen van langs de Leye en mannen van langs de Scheldo, mannen van de zee en mannen van uit de heide, I «amen veréénigd door ééri voelen, één wil-i '-en, één kunnen, klein in getal, maar groot in den geest! Ik zie hooge koppen met breede schede^ vlammen in de oogen, ik voel de greep v*n handen die duwen en kl mmen, en ! -*)or verwarde jubelkreten door edelen ■ geeztdriffe gevoed. En de krachtigen, die toevallig medege-Zffe<?pfc worden door den draaiwind van '^ntelwoclende politieke partijen, zullen ficli losworstelen en daar zijn met ons. En de moedigen die zich zullen wegruk-van een verouderde zede, van een ver-s^ende gedachte, van een enge omgeving e& allen dio groot zijn door den geest en i or°ot door liet hart, zij zullen daar zijn in Tijheid vereenigd. En wij zullen tôt het volk gaan, en het v°ta zal tôt ons komen, ep wij zullen het ; taiîen boven onze hoofden. 0 de eigene kracht en de eigene kunde ! 0 vrijlieid, de moêd, de fierheid en het «-akter! Gegroet, o warc helden, geroepen en ver- £o'cn om Vlaanderen vrii te vechten! î p egroet, gedachtenzaaier, die werpt met ^eede hand het goede zaad in de opgèdol-I v«n voren. ^°?roet, godskinderen onder de men- en zaligende kunstenaars die ;aat in den glans van uw glorie ! ^ere wrœters, die bukt onder 't ,er* a^eon, eerlijke werkers die leeft van " en niet Van aalmoes, die het licht in ^de ontvangt, en het licht uit liefde ver- Preidt, gegroet, gegroet! Ik geloof in 13ik zweer in uw macht, en verheug my l^nvwUr ben. ^raks scheuren de wolken, de zonne <kagt!.,t Hoerra! mijn vrij, mijn sterk, mijn groot ^omstio; volkl mm m qm<W& ânti-Vlaamschs lotie. Prof. dr. J. d e C o c k schrjjft ons: Z wolle 21 September 1915. Zeer Geachtc Redactie, ' Er wordt me van bevriende zijde geschre-ven: ,,Wij hoorden, dat de Leuvensche hoogleeraren zich van u zullen desolidari-seeren in een publieke vea*klaring". Zoo staat het er .lctterlijk. In hoever dit bericht waarheid bevat, kan ik niet uitma-ken. -,,De hoogleeraren" zal wel te veel ge-zegd zijn. Ik ken er wel van wie ik van te voren zeggen kan, dat ze 't niet zullen doen. Dat er zijn, die tôt een gezamenlijk optre-den van disn aard- desgevallend zullen be-reid gevonden worden, acht ik niet onwaar-schijnlijk. We leven in een tijd van opwin-ding en hartstochtelijkheid en .dan worden er dingen gedaan, waaraan men in vrediger omstandigheden niet denken zou. Ik heb langs den weg getimmerd en heb me dus blootgesteld aan veel bekijks. Dat ik ook besproken word blijf t niet uit. En zoo-lan<r het eerlijk toegaat, zoolang men zich nuchter-zakelijk houdt aan feiten en betoo-genk en niet ovorgaat tôt laster en andere onedele middelen, heb ik geen reden om mij te bekla'gen. Alleen, wie van mijn geachte collega's het ook mocht noodig vinden het tafellaken tusschen hem en mij door te snij-den, hem ben ik zoo vrij bij voorbaat te zeggen, dat ik zijn opzienbarende daad vrij overbodig vind. * Immers, ik ben niet zoo dwals geweest om te spreken uit zijn naam. Naar mijn uitdrukkelijke ver-klaring heb ik tôt nog toe alleen gesproken als lid van de Belgische staatsge-meenschap en er is stellig geen mensch in België of in Frankrijk die hem ervan ver-denkt Vlaamschgezind of althans zoo Vlaamschgezind te zijn als ik. Hij kan zich dus volkomen veilig voelen. Dat onder het artikel ,, G-ewetenscnderzoek' ' mijn naam met den professorstitel prijkt, is geschied op verzoek va-n de redact-ie van de ,,V1. Stem". God weet dat ik niets om litels geef en er ook geen waarde aan hecht: hij staat er nu maar als een bij de menigte gangbaar erken-ningsteeken van oen zeker ontwikkelingspeil, en dat is dan ook in mijn oogen zijn eenige kracht en beteekenis. En nog iets anders wil ik hem bij voorbaat zeggen, t. w. dat ik gaaj-ne hulde' breng. aan zijn wijsheid naar de wereld. Hij schaart zich aan de zijde van den machtigste, van hem die beschikt over ambten en gunsten. Wat er ook gebeure, hij waagt niets, hij kan van : zijn optreden geen schade ondervinden. Als iemand schade beleeft, zal ik het wezen. Want niet alleen in Duitschland, ook in België en elders is maclit niet altijd reclit. In België is het voor een Vlaming altijd on-voorzicntig en onwijs, want cngenoegjLijk en onvoordeelig geweest, om konsekwent te zijn en zijn overtuiging om te zetten in daden. Als zijn toeleg is om me dat aan den lijve te. doen gevoelen, dan kan mijn collega daar best in slagen: ik ben zeer gemakkelijk te | treffen voor wie mij treffen wil. Maar dan zal hij tevens alweer het bewijs leveren hoe-zeer wij, Vlamingen, gelijk hebben wanneer we telkens, maar vruchteloos, herhalen dat in het huidige Belgische Staatsve^band het Vlaamsche volk zich. bevindt in een toestand van ondergeschiktheid. Met deze verk.laringen kan ik voorloopig volstaan en ondertusschen zie ik gelijkmoe-dig, wa-nt met cen gerust geweten, aile nio^eliike gebeurtenissen tegemoet. Uw dw. .T DF, nOflTC .ua,a>-»-C 1 Es Fraie Iiiilnii Onder dezen titel plaatst Dr. Kuyper in de ,, Stand aard" de volgende merkwaardig.? Drie^tar, die wij ter docuimenteering over-nemen : Vooral door het publiceeren van de Diplo-matieke bescheiden is het nu nog 6telliger dan vroeger gebleken, dat het Belgisch Bewind er steeds op bedacht was, om neutraal te blijven. Alleen maar, 't voorzag sinds 1904 reeds, dat er toch weer een oorlog broeide, en het be-greep uitnemend goed, dat, brak die uit, ook België weer kind van de rekoning lcon worden. Béret was het nog langen tijd de spanning tus-sclien Engeland en Frankrijk, maar vooral toen 't onder koning Edward vari allen kant op con-flict met Duitschland werd toegelegd, eu het booze plan om Duitschland schaakmat_ te zetten, steeds meer' deelnemers vond, wist men te Brussel ook wel, dat 't arme België weer slagveld stond te worden. Vandaar do dépêchés der Belgische gezanten uit Berlijn en elders, om toch op zijn hoedo te zijn, als 't tegen Duitschland los zou gaan. •Duitschland zou niet beginnen, maar 't werd op Duitschlands aftakeling toegelegd. Niet genoeg kon daarom do Belgische Re-geering voor het nakend gevaar gewaarschuwd worden, en die waarschuwing gaven haar Gezanten haar van allen kant, bestendig, aldoor, en trouw. Toen is er van Overzee allengs het iokspel bij gekomen, en niettegenstaande men te Brus-sel nog steeds niet anders wilde, dan in vrede met allo buren blijven, is toch ten slotto allengs ingezien; dat het op een Europeesche worste-ling uit zou' loopen, en moest men zich wel de vraag stellen: Komt 't daaraan toe, wat danf En toen, dit kan en mag men zich niet verhelen, kwam als vanzelf de neiging naar Frankrijk tyoven. De hooge stand van België leeft in 't "Fran-sche element. Parijs is zijn dorado. Vlaanderen telt niet meo. Naar Holland kwam men nooit. Brussel was petit-Paris. En daarom kon 't niet anders of. toen 't ornst werd, moest de sympathie wel veel sterker naar het Zuiden en Westen, dan naar het Oosten trekken. En de ! kans scheen veilig. Of was men op 't Ooster-front niet door Luik en Namen gedekt? En Engeland zou immers inspringen. Had 't Vlaamsche element ook in de Regee-ringskringen zich luider kunnen doen hooren, allicht ware het anders geloopen. Maar sinds 1830 is de franoiseering van het YIMHJSSILQ teeij zasaei bu.âa Skw^lsa bii de Liberalen, pasmunt geweest. Aan die franciseering dankto België zijn we-reldbeteekenfe. Brussel werd steeds meer als klein-Parijs geëerd. België teldo veel meer dan Nederland in het Europeesch zelf'besef mede. Zelfs in de generale statistiek vindt ge steeds wel België, maar niet dan bij hooge uitzon-dering Nederland. Hier schuilt mee onze schuld. Wij hebben van de jaren 1815 tôt 1830 België dien kant opgeç[reven. Moge do nadere lcennismaking en de band die nu gelegd.is, iets beters doen hopen voor de toekomst. ,,Had 't Vlaamsche element ook in de Regecnngskringen zich lnider kunnen doen hooren, allidht ware het andei*s geloopen." Dit klinkt als een vraag tôt ons. Z.Exc. zal het ons ten goede houdèn, dat wij die niet kunnen beantwoorden. De Vlaamsche geest doorstaat in dezen tijd een pijnlijken innerlijken tweestrijd. En al is hij daarom niet tôt zwijgen gedOonid, toch verzwijgt hij de pijn in eigen boezem. Dit staat vast: Duitschland is en blijft voor ons de vijand van buiten, terwijl de Fransche kanker woekert in ons binnenste Tegen dit dubbele kwaad gaan wij ' in, hart&tochtelijk. Ons mag het niet ten kwade geduid worden, dat wij niet onbevooroor-ci eeld zijn en de onpartijdigheid (de plidht der onzijdige geestelijke probiteit) niet kunnen betrachten. Eén ding echter mogen en mooten wij er-kennen : Dr. A. Kuyper, met de hem eigen scherpzinnigheid, heeft eens 'te meer den vinger gelegd pp de wonde plpk in het Belgische staatswezen. Met de welmeenende slotwoorden stemmen wij AHamingen van harte in. Mr. Dr. L. B. le Vires stondei... De felle winden sclrad'den met geweld zoovele vlaggen boven 't Vliaamsche veld, waar foalf Europa strced en half Europa leed... Oh ! sohoone kleuren in de luclïten ! Oh ! vlaggen, die niet wildet vlnchten wèg van 't bloedig oord, wèg van d'Yzer-boord !... Oh ! zwarte bloem op gouden veld, Oh ! Leeuw, gij, zinnebeeld van vroom ge- (weld, wij zagen en wij zoohte^, wij atreden en wij voohten... In de lucht-eoi vonden wij n niet... En wij stiôrven,... en ge waart er niet... En toch voor ons en was 't geen smart-: Oh ! Leeuw,... ge leefdet in ons hart ! Voor ijzig doodsgevaar reclit onbeducht zoo vele stemmen klpnken in 't. gelucht, waar half Europa streed on haïr Europa leed... Oh ! schoone klanken in de luchten ! Oh ! klanken, die niet wild-en vluchten wèg van 't bloedig oord, wèg van d'Yzer-boord !... Oh ! stoere taal als vàder sprak, mijn Vlaamsoli, zoo zoet als moedei* sprak, hoe kondet ge ons bezielen die stredcn en die vielen... Taal! zoo diep gehooaid,... vergeten niet, want die sterven,... stierven met- een lied !... Het Lecuiwe- lied, dat klonk geducht als vrijheidskreet in bango lucht !... ' 1 De volk'ren stonden, 't wapen in de hand, tôt strijd en dood ->gereed in 't Vlaamsche (land, 1 waar half Europa streed en half Eurd-pa leed... Oh ! sohoone mannen in de vëlden ! Oh ! nameloozen en toch helden, dood In 't bloedig oord, d&od aan d'Yzer-boord !... Oh ! Vlaamsche ras met eer vermeld, mijn vofk ,te lang in band gekneld, wij stormden en wij streden, wij'vielen en wij leden... In uw strijd om recht, — zij dàt uw lied !... En wij stierven,... oli! vergeet hèt niet! Dan wordt ons vroege dood nog zoet: uw vrijheid groeit weer uit ons bloed ! WEERMAN. Uit: ,,Antwerpen Boven".) ■un i rr ~"n — , Sslgië's biiitgnlandscho Faiitiek. De ,,N. R.. Ct." sohrijft: ,,De conferentie voor een economische toe-nadering tusscihen Frankrijk. en Italië is afgeloopen. Zij is uit den aard der zaak van voorbereidenden aard geweest. De afgevaar-di^den bleken de stichting van een tolver-bond welgezind. Verder zijn tal van onderwerpen besproken : betere spoorverbindingen tusschen | beide landen, bevordering van let onder- i wij s in de Fransche taal in Italië en omge-keerd, uitwisseling van leeraren en scholie- 1 ren, geldigheid van academisc'he dipk>ma's in beidè landen, enz. Besloten is, ook Belçjië uit te noodigen lot deelneming aan verdere besprcjcinç/en, die te Parijs zullen worden gehouden." Zullen, wat België betreft, deze bespre-kingen eveneens loopen over het bçvôrderen van de Fransche taal in Zuid-Nederland, over het behouden voor de Fransche bescha-ving van de Gentsche Universiteit bijv., dat bolwerk van Romanisine in Vlaanderen, de lievelingsideo van onzen Eersten Minister Baron de Broqueville en den Françchen Minister David? En moeten wij in dit bericht een voorspel zien van het opgeven door de Belgische Regeering van de Belgische neutraliteit, een opgerven waarvoor in regeeringskringen in den laatsten tijd druk stemming wordt ge-7uaakt,_maar waartegen 'wij Vlamingen met aile kracht moeften opkomen ? België nçiiirmll. Zie^aar de le.us J[la-Lminge^ ' Een. niet-Nentraal België kan niet anders zijn dan een verfranschend, romaniseorend België: wat een matelooze versterking zou beteekenen van de franskiljonsche invloeden, die Vlaanderen nu sedert 85 jaren houden geknecht. Het Vlaamsch Belang e-ischt het haoïdha-ven van België's neutraliteit. En dit belang înoet te Havre zoo zwaar wegen als het Waalsch Belang. ]Vat heeft d-e Belgische Regeering met de neutralvteitskwestie voor ? Vlamingen, op uw hoede! Hier liggen voetangels en klemmen ! Dr. A. J. -— - le Wereld is lois. Do wereld is boos, de wereld is valsch. Haar wervelen plooit den onschnldigen liais Eu stijft een die rechtgaat in onrecht. Geld Is de god waar men goodjes mee koopt, en stelt Op een pronkblad. Knielt! Geen knielen verlaagt Wie buigend het hoogste bedoelt... en slaagt. O gouden kapellen, zoodpa ge niet vliegt, Zijt ge rupsen weer, kruipt en kuipt en liegt. Veracht wie zoo rijst, veracht wie be^'ust, Maar zorgt voor het zijne en maar lust zijn lust; Wie een kringmuur trekt om zijn vrouw en zijn vreugd, En zijn kinderen prijst de profijtige deugd ! Is het volk zonder werk? Is het kwaad aan 'ii bowind ? Wat nood? Zijn erf zal hij schutten voor wind, En rankelen roosjes in zijn tu in,. Als steden storten tôt stof en puin. RENÉ DE CLEKCQ. lijt |i| aveibtigd, ■ eischt dan! Zijt gij er van overtuigd, dat in den bloe-digen reuzenstn'jd, waarin: wij fataali zijn meegesleiépt geworden, hèt Vlaamsche ras zijn plidht, ja meer dan zij n plicht heeft gedaan ? Dat getuigen overigens nog gedurjg aile bladen en tijdscliriften, Belgische met in-begrip van # Fra nschk iI j o îinenbl ad en e n vreernden; een menigte redenaars in aile werelddeelen en bijna in aile beschaafde landen, zelfs de anti-Vlaatmsche Maeterlinck te Milano, hebben het beves'tigd. Engelschen en Franschen drukten meer dan cens in 't openbaar liunne bewondering uit over den lieldenanoed der koene Vlamingen. Offerde ons Volk ook' niet ailes ôp voor 't Vaderland ? Het kerngeoîondste gedeelte van het Belgische. volk, h et Vlaamsohe volk f-chonk duizenden en nog duizenden zijner kloekste zonen, ,die met den Leeuw op het hart en onder de machtige tonen van den Vlaamschen Leeuw den vijand te pletteren liepen. Duizenden zijn dan ook als bloedig offer gevai'len liunner vaderlandsche plicht. Ver-geet niet, VLamingen, dat gij niet alleen het baste deel, maar meer dan 63 % van het thans strijdende Belgische leger nitmaakt! Stroomen Vlaamsch bloed drenken voort-dnrend den Vaderlandschen bodem. 't Is al ellende, dood en vernieling da.t zonder ophouden heenschrijdtr ever ons land, dàt o ramp ! half verwoest, in puin her-schapen, nog kraakt en brandt. Zijn hâve, zijn goed met al de ontelbare kostelijke schatten overgeërfd uit dit roem-rijk verleden, waar geheel onze ziel in opstijgt-, waarin een volk leef de dat de wereld verbaasde door zijne hooge reine b'j-schaving. Zijn kunst, zijn nijverheid, zijn liandel, zijn vrijlieidsgeest, zijn stooite on-gekende fierheid en eerlijke trouw aan Vorst, dat bad, sprak met Eoningen m Keizers, bestuurde, oordeelde in en door zijn moedei*taal, dat ons een menigte, wel der prachtigste G-othische tempels, stooite. fiere Belfoi-ten, middeleeuwsohe hallen en Koninklijke stadhuizen sohonk, geheel ons land en stedensohoon, de luid sprekende g«?-schiedenis van Vlaandrens geniaal Kunst3-naarsvolk : dit ailes hebben we zien vernie-len, met tranen in de*oogen, het hart over-stelpt van Smart en tôt bloedens toe ge-wond, in liefde geofferd op het bloedig nl-taar der Vader 1 andsliefde. En heel dit tragisoh lijden hebben we en verd.uren we nog zonder de minste kLacht en met een wondere Nvilsikracsht en verknochtheid aan Vorstenhuis en Vaderland. Ja, overtuigd zijt gij, Belgen, bondge-nooten, vijanden en geheel de beschaafdo wereld, dat het Vlaamsche volk zijn plicht, meer dan zijn plicht.Beeft gedaan. Maar waarvan gij misschien no£ niet geheel en al overtuigd zijt, zijn de smarte-lijke, diepgrievende vernederingen, bespot-tingen, verdachtmakingen, aanslagen op zijn gewettigd zelfbestaan, die het diepbe-proefde Vlaamsche volk, van af het begin en tôt heden, gedurig te verduren heeft van zijn eigen landgenooten. Bij het uitbreken van den wereldoorlog beloofde de tsaar van Rusland Zelfbestuur aan de zoolang en bloedig onder druk te>, Polen, indien zij hun goed en bloed vèil i hadden voor hunne onderdrukkers. Kleme . volken hebben recht op bestaan, is de grond-steen en geestelijke inhoud van "Belgfiëa strijd en ook die*van de Vlaamsche Bewe- ging- Vlaanderen, dat sedert jaren bidt, smeekt, kruipt en hunkert naar recht en gelijkheid, nam nochtans zijn lijden en zijn ontbering vrijwillig aan, zpnder van zijne j verdrukkers de minste belofte te eischen. Het was immers een strijd voor eer en reclit! Het wilde rechtzinnig, eerlijk, zon-| der de minste bijbedoeling, zijn plicht doen3 vastvertrouwend dat zijn taal en volksrech- Ltapi 4s®E kaegeWj geëerbiedigd en erkend worden. En in dien geest streden onze kloeke Vlaamsche zonen als helden. — Après la guerre, on n'en parlera plus du flamand, — schreven en schreeuwden de vulgarisateurs, Maeterlinck op zijne rond-reis in Italië, verklaarde dat Vlaandren zich nu voor goed bij de Fransche bescha-ving zou laten inlijven. Gérard Harry, deelde in de ,,Petit Journal" van Parijs mede, dat de Vlamingen nu voorgoed inza-gen dat hunne gewestspraak tôt niets dien, ,,zoo waardeloos is als ongeldige munt" en dat zij voortaan, allen, partijgan-gers zullen zijn van de alleenheerschappij in België van de Fransche taal : Le verbe Français, qui est le sésame de toutes les portes et de tous les coeurs. (Het Fransche woord, dat als een tooverspreuk al de deu-ren en al de harten opent.) Bijna aile Fransch-Belgische dagbladen en zelfs vreemde, bespaarden ons liunnen laagsten en gemeensten lastêi- niefe. Wat we de laatste tijden hebben verno-men, bestatigd en zien gebeuren, overtreft in ailes wat men ons Vlamingen ongenadig naar het hoofd slingerde. Het stelsel van lasteren en verdachtmaken is tôt in onze eigene strijdgelederen doorgedrongen. De besten onder ons worden eerloos besc/iimpt, belasterd en beschuldigd., Het verrr/derlijk mollenwerk door onze gemaskerde tegen-streverg begonnen heeft onzen eigen bodem omgewoeld, oneenigheid en twist gezaaid onder diegenen die de belangen van het levonskrachtige Vlaamsche volk als.een bei-iige relikwie in handen droegen. En terwijl nu sommige Vlamingen geheel hun verleden, hun dure eeden met de voeten treden en heulen met de vijanden van hun eigen volk, zijn maagsohap vermoorden, staan bevend en ongewapend de verradei"s en woordverdraaiers nevens de schater-lachende verguizers, die spottend, verach-telijk neerzien op hunne slachtoffers. O bittere spotternij ! O dubbele ramp ! O Vlaandren^ wat wordt ge -diep beproefd ! Overtuigd dat wij waren een strijd aan 't strijden en voor België en voor Vlaanderen, blijkt dit laatste eèn misdaad, een anti-nationaal werk voor velen. Niemand durfde het ooit aan, in geen enkel der strijdende partijen van den huidi-gen oorlog, in het minst inbreuk te maken op de vrijheid, eerlijkheid en waardigheids- ' gevoel van die kleinè nationalitedfcen, die mede hun bloed vergieten voor het gemeen-schappelijk dœl. Onze vijanden beloofdèn noohtans zoo plechtig deri vrede in ons midden te bowarèn. Er zouden voortaan alleen Belgen zijn, geen tValen, geen Vlamingen. Gelijktijdig, ver-trapten zij, het eerst, hunne belofteii met de voeten, met de Vlaaimscihe leiders en al wat maar een tintjè Flamingant vertoonde, verdacht te maken en de Vlaamsche Bewe-ging als één Duitsch verraderswerk voor te stellen. • | De Vlamingen verdroegen aanvankelijik met kalmte en opreoht bewonderensw aaaxlige toegevendheid, al die eerlooze beschuldigin-gen en verdaclirbftiaikingen tôt eindelijk, genoeg gesand, genoeg beklad, besohimpt en vernederd, het Vlaamsche volk, fier .en zonder aarzelen, luid zijn stem liet weerklinken boven die der vijanden, lien beslist naar waarheid en feiten vroeg. Ze schenen als meteen vei^lagen over de algemeene veront-waardiging, die alsdan opging onder aile weldenkende landgenooten. Wie beging hier het misprijzendste anti^ nationaal verraderswerk dat ooit gebeuren kan iri deze tragische tijden ? Aan u het antwoord. Heeft het Vlaamsche volk zijn plicht gedaan ? « Heeft het Vlaamsche volk recht op eerbied en bewondering ? i Heeft het. Vlaamsche volk, nevens het ; Waalsche volk recht op zelfstandige, voile-dige ontwikkeling ? Zoo ja, smeekt, noch kruipt, noch vraagt • aan uwe verdrukkers, maar ei-scht "oortaan : i Zelfbestuur, als eenige waarborg voor de toekomst. Dus nog eens: ,,Een vrij Vlaanderen in een vrij België". Zijt erij dan overtuigd van de eerlijkheid en billijikheid onzer bedoelingen, weest niet laf, aarzelt geen oogenblik maar eischt met ons. KAREL PLATTEAU. — Franskiliansah felriltewliii Dr. Aug. Botm-s, dt leider van het ,,Het Vlacum-sche Nieuwsschrijft onder bovev-staan-den titel in zijn blad: Bedreigingen en broodroof zijn altijd ge-wenschte wapens. geweest van de Vlaamsch-haters, en sedert vader Willems heeft menig flamingant aan den lijve ondervonden dut men do Fransche partij in België niet straffe- ; loos mecht aantasten. Staatsbeambten zijn daarvoor vervolgd geweest, bedienden afgesteld. liandelaars in den grond geboord, priesters gebroken: men denke maar voor de laatste jaren aan de gevallen Peeren on Guillemijn, aan onderpastoor Bamps, aan al de Vlaamschgezinde g^estelijken die met opzet naar 't vcrfranschte Brussel werd^n ' verplaatet! Wanneer Hippoliet Meert zijn antwoord aan den lieer Destrée, als een mokerslag op t hoofd onzer vijanden liet vallen, was ook het eerste dat de.franskiljonsche pers deed : drei-gen met broodroof Die wijze van strijden ligt in huiyien aard en vooral nu maken zij or duchtig gebruik van. Tegenover do Vlaamsoh-gezinden die in België verblijven staan »o natuurlijk machteloos : maar dit belet njet dat ze als een ,,Jupiter tonans" van uit hun schuiloord in I^onden, den Haver en Amsterdam hun donder laten rollen en van verre grimmen en grijnzen tegen de Vlamingen die op dit oogenblik het ordewoord niet volgen : ,,Ronflçz!" Al wie maar oenigszins verroert wordt bcbanbliksemd en bijna dag voor dag dondert het uit hunnen Olympus: ,,A bientôt cli^toe^l £^j:^jch£ri'i En ,dit_ omdat wij ons verdedigd hebben tegen de Harry's, de Maeterlinck's en de Destréo's, die van den oorlog gebruik maakten om de Viaam-sche Beweging vorraderlijk neer te halen. Nu, wo wachten met de meeste gerustheid den terugkeer onzer rechters af; wij wenschen zelfs dat zulks zoo - spoedig mogelijk gebeure. Geen woord werd door ons gezegd, goen letter ge-sohreven, geen daad gepleogd die we vdor heel ons volk niet zouden kunnen verantwoorden. Mot den kalmen zielevrede en de innigo zelf-voldaanheid van iemand die zijn heiligen plicht volbrengt en in den dienst staat van een hooger ideaal, zetten we zonder omziens do taak voort die Vlaanderen van ons ver-wacht.En vinden onze arglistige vijanden dan toch een middel om ons te treffen, welnu aile offers zijn .reeds op voorliand gebracht en overtuigd dat niets een edele zaak meer doet gedijen dan het bloed van martelaars, roepen we van nu af met Roden^jach, die ook zijn jong leven aan zijn Vlaamsch idea-al ten prïjs wilde schenken : Mijn Vlaanderen was mijn ziel, Mijn leven, het doel van mijn streven: Mijn leven voor Vlaanderen en Vlaanderen voor God, 0! mocht ih dat ivinnende sneven! Dat wij er ons geen begooeheling mogen over maken, dat de Franskiljons ailes zullen in 't werk stellen om ,,la sale race", dit zijn hun Vlaamschgezinde landgenooten, uit te roeien, daarvan vinden we reeds «bewijzen to over in de middelen die ze in 't buitenland aanwenden, tegen dezen-onder onze vrienden, welke ze reeds treffen kunnen. Zoo trekt b.v. de hoogedele Echo Belge van Amsterdam thans te vetde tegen onz.a dichter René da Clercq, die spijts beloften en bedreigingen, den heiligen strijd voor ons goed recht met al de macht van zijn geniaal talent, voortvecht in de Vlaamscht Stem. De Clercq zou zich natuurlijk moeten schik-ken naar het Franskiljonseh * blaadje, dat er openlijk op uit is Vlaanderen voor goed in het gareel der Fransche beschaving te span-nen ! Omdat de Clercq dat wil verhinderen heeft het ,,Echootje" een heelen veldtocht be-gonnen om dichter De Clercq uit zijn leeraars-ambt te ontzetten. De hee'r De Clercq, die vreest dat de bezetter hem zou doen booten voor sommige gedichten gedu rende den oorlog verschenen, heeft het geraadzaam geacht' in Holland te blijven : hij geeft daar les in de tijdelijke Belgische school te Amsterdam. Het bestuur van deze school wordt door het Franschgezind keffertje aangevallén, .omdat het den Vlaamschgezinden leeradr niet wil af-danken ! Daarbij is hèt niet gebleven. Immers de Hol-landsche «bladen, o.a. de Nieuwe Rotterdam-sche Courant en De Tijd hebben ons verleden week volgend bericht meegedeeld : ,,De Residenticbode verneemt uit de beste bron, dat de in Amsterdam verschijnende courant T)e Vlaamsche Stem, verboden is in het Belgische leger. in het onbezette België, ?n Engeland, in Frankrijk, alsmede in aile ge-allieerde landen. Maatregelen zijn genomon om het blad niet meer te laten Lzen door ^n Nederland geïnterneerde militairen en tevens, in de kampen voor Belgischo vluchtelingen. Die verbodsnvaatregelen spruiten voort uit de jongste incidenten, die de verandering van redaotie en eigenaar van dit blad kenmerkten. Beide redakteuren, die Belgische staats-ambtenaren zijn, zullen volgens de Residenticbode weldra loon naar werken bekomen. Do Belgische regeering ccrdeelt immers, dat zij hun eed en verbintenissen in die hoedanig-heid hebben geschonden. Reeds vroeger had c e Regeering door tusschenkomst van haren ver-tegenwoordiger in Nederland een hunner aan-gezet naar België terug te keeren om er zijn ambt waar te nemen, doch de betrokkene wei-gerde, onder voorwendsel, dat de Duitschers hem in do gevangenis zouden werpen. Nu zou hij in aile geval uiterst gemakkelijk een pas kri.igen." Daarop liet de Vlaamsche Stem onmiddellijk' volgende logenstraffing verschijnen: ,,Naar aanleiding van een ook door de Nederlandscho pers overgenomen mededeeling uit een Belgische korrespondentie in de Resi-dentiebode, herhalen wij nogmaals met riadruk, dat van een verbod om de Vlaamsche Stem te verspreiden aan het front en in de geallieey-do landen, ons volstrekt niets bekend is. Dit tendentieuse bericht moeten wij dan ook ten stelligste logenstraffen. Ook - een andere insi-nuatie van dezen briefschrijver nioeten wij beslist onwaar heeten ; nooit bereikte den door hem bedoelden leider der Vlaamsche Stem van hoogerhand een bevel om naar België terug te keeren. ,,Uit de grove verdae.htmakingen die het beWusto stuk behelst, blijkt althajis dit over-tuigend, dat voor den sclirijver _ het doel de middelen' heiligt, een opvatting die meri eigen-lijk bij een Belg niet zou hebben verwacht." ' Zeker, de Clercq is er de man niet naar, noch zijn medewerker dr. Jacob evenmin, zelfs wanneer die bedreigingen . uitgevoerd moesten worden, een duimbreed te wijken t maar het is niet mogelijk dat do Regeering er een oogenblik zou aan denken tegen een ^ dier ^ Btaats-ambtenaron op te treden, zooniet kiest zij openlijk partij voor do Franskiljons en ver-klaart ze den oorlog aaft de ^Vlamingen. Dat dhrft ze niet, dat kan ze niet, vooral op 't oogenblik dat meer dan 70 of Vlamingen deol uitmaken van 't Belgische leger. Maar het boos inzicht bestaat toch vanwe^e den laffen schrijvelaar die dit nieuws heert gezondon naar den Residcntiebode, en daarin t twee onzer beste strijders bemorst en bemod-dert.Wanneer in zulke tijden en tegenover landgenooten in ballingschap-, zulke lage middelen worden gebruikt, dan kan men niet anders dan beamen wat een onzer voor mannen me eens zei : ,,De Belgische franskiljon fe het meest loozo en booze wezen dat ik ken!" Zoo do Vlamino;on maar eendrachtîg willen, maken zo de franskjlions in Vlaanderen voor •altijd^iachteloos en zijn ze voor goed van het anti-Vlaamsche schrikbewind verlost. r»r ATTfj ; — aa— Muziek. Muziek, oij allerzoetste kunst, Te recht wordt gij verheven, Want uw "zeer liefelijke gunst Doet ons in vreugde leven.: Als wij van lierten zijn bezwaard, Den druk doet gij bezwijken, Ja, mits uw allerzoetsten aard, IMoefc allô, twe^dracht wijken. L... ^

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.