reerste\iaarëar>ë N°. 61 Vrljoag 2rApr!ï 1915 rS Cents DE VLAAMSCHE STEM algemeen belgisch dagblad Een volk zal ni et vergaan l Eendracht maakt macht! REDACTIEBUREEL 3 PALEISSTRAAT 31, AMSTERDAM. - TELEFOON Ho. 9922 Noord. De Vlaamsche Stem verschijnt te Amsterdam elken dag des morgens on vier bladzijden. Abonnementsprys by vooruitbetaling : Voor Holland en België per jaar f 12.50 — per kwartaal / 3.50 — per maand / 1.25. Voor Hngeland en Frankrijk Frs. 27.50 per jaar — Frs. 7.50 per kwartaal — Frs. 2.75 per maand. Hoofdopsteller : Mr. ALBERIK DESWARTE Opstelraad : CYRIEL BUYSSE - RENE DE CLERCQ Mr. JAN EGGEN. - ANDRE DE RIDDER Voor ABONNEMENTEN wende men zicli tôt de A-dministratie van liet bîadi PALEISSTRAAT 31, AMSTERDAM. Voor AA2ÏKONDIGINGEN -wende mon-zich-toi-de i'irnia 3. H DE BUSSY ROKIN 60, AMSTERDAM. A DYERTENTIËS : 25 Cents per regel Paaschdagen. Onze abonnés zulien ons blad laier dan gewoonte onvangen daar de nachttreinen niet rijden. KORTE ÏNHOUD leBladzijde: Voor en na den oorlog — Edward F e et ers. Kleine Kroniek. Insclirijvingslijst. 2e Bladzijde: Uit liet Vaderland. Brieven uit Brugge. Rsisherinneringen (7) — G. E. Prkm. 3eBl ad zij de: De Europeesche Oorlog. Brieven uit Parijs. Voordrachten. 4oBladzijde: Oorlogsbibliographie — Mr. Frans W'ittc-vi ans. Voor de Uitgewokenen. Lijsten van gosneuvelden en gekwetsten. Voor en n fa oorlog. 11. De School en de Oorlog. Het is allicht mogelijk dat de lezer, bij de woordenkoppeling dio deze tweede be-schouwing aan het hoofd vcert^ zich verwon-derd afvraagt in welk betrék de» school" tot den ,,oorlog" staan kfjn. Wanneer men eohter weet dat de Duitsche schoolmeester 6T zich. op beroemt Sadowa en Sedan ,,ge>-maakt'' te hebben, rijst immers onmiddel-lijk in onzen geest de vraag op of hij ook de hand iteeffe geliad in het ,,maken" van f Leuven en Dendermonde, bijvoorbeeld ! In het ,,Paedagogiscli Tijdschrift" van Amsterdam behandeld© onlangs ds lieer J. Stamperius, de g©kende en gewaardeerde Echoolopziener van het arrondissement. Baarn, nagenoeg hetzelfde onderwerp, doch — zoôals ik het ten andere reods in ,, School en Leven'' van mijn hooggeachten vriend Ligthart nederschreef — op eene wijze die mij niet gelieel voldoet. Inderdaad, het ?s mij onmogelijk geheel en al overeen te stem-men met- de gedaohten door den achtbaren schrijver nedergeboekt, of me tevreden te stellen met een vraagteeken te plaatsen, zooals hij doet, wanneer hij zich afvraagt, lia de verzekering dat we ,,geschokt en ons evenwicht kwijt" zijn : ,,Ls het werkelijk mogelijk, dat een hoogstaand Kultuurvolk | a-Is het Duitsche nu op eenmaal woordbreuk en het doen lijden van onschuldigen goed-keurt, of ten minste verontschuldigt, met een béreep op de noodzakelijkheid ?" Mijns inziens is dat, voor wie koelbloedig t)i ob-jectief toestanden nagaat — vooral de gees-tesrichting van het Duitsche volk zooal6 die klaarblijkend te voorschijn treedt uit het ,,Manifest aan de Beschaafde Werold | der 93 Germaansch© geleerden, en meer uog uit de twe© brieven van prof. Lasson, door | de „Hollandsch© Revue" medegedeeld —, [ zco ,,schokkend'' niet... na het voltrokken I feit natuurlijk. Wat aan Duitschland ten | laste gelegd wordt is immers slechts liet noodzakelijk gevolg van de al te hoogmoe-dig opgevatte, al t© misprijzend geestdrif-| tige leuz© ,,lieutschland iiber ailes in der Welt" ? Wie zich zelf voor een ,,Ueber-mensch" houdt, legt al weinig gewicht op de rechten van den ,,Untermensoh'\.. En ,,Unt©rmensch" is ieder — zie prof. Las-son :— die géén Duitscher is. Dat is » u ecn-maal zoo en niet anders in de Germaïuscb© geestesrichting. Eet is dus wel geheel en al natuuriijk ! dat we ons mogen afvragen, welkan roi de ! school — de Duitsche school — i»* dezer. I gruwelij'ken oorlog vervuld heeft, wa-iT, ■ riie-b alleen volgens de onderscheidene ver-! slagen der Belgische onderzoekscommissie, I maar ook volgens de stellige verzekering van I ^ïgr. Mercier, de meest onmenschelijkf K gruwelen gepleegd zijn. En voor wie aan I de waarheid van die gruwelen mocht twij-I felen, mag ik liier wel even de vraag stel-I len waarom h&t voorstel van den NecLe/r-I h-ndschcn afgeyaardiflde Henri van Kol, F 0"'- etnigr Dmtsehe Rijksdctgleden met hem f Un onderzoek in het zwaar getroffen België t 171 h stcUen, van de hand gewezen werû yoor ieder onbevooroordeeld man is die ^igering inimers de onloochenbare erken-l mng der gepleegde gruwelen ! Dat de Duitsche school zich verantwoor-| <talijk gevoeld heeft voor die onloochenbare wanbedrijven, straalt genoegzaam uit het | protest der Katholieke Duitsche enderwij-I zersbonden, waarin als grondstelling aange-j nomen wordt dat Duitsche soldaten geene \ ëruwelen kunnen bedrijven. en waarin de I or,derteekenaars zich teg©n dergel'.jie be-f Gchuldigingcn verzetten, Ten eind Vlaar te doen inzien welke geest de ver^»*gen | woordigers der Duitsche school beziélt, siht ï , nuttig hier het geheele stuk mede te deelen : )}De Duitsche Yereeniging van Leerai-en met 130,000 en de Katholieke Onderwijzers-^ I>uit3<ibe Rijk met. 25?000 leden, .teekenen als de aangewezen vertegen-woordigers der Duitsche volksschoolonder-wij^zers protest aan tegen de in de pers dea* vijandelijke sfcaten verspreide beriohten over vermeende 6chandcladen en wreedlieden der Duitsche soklaten in vijandelijke landen. " „Wij, Duitsche volkssch.oolonderwijzei*s, voelen ons tôt dit protest geroepen, daar de soldaten van het Duitsche volksleger voor verreweg het grootste decl de school hebben doorloopen en daar tôt vaderlands-lievende, maar ook tôt humane menschen zijn opgevoed. ,,Een blik op het volksonderwijs in Duitschland en zijn hechtsten grondsteen, de Duitsche volksschool, moest onbevoor-oordeelde, denk©nde menschen er reeds van overtuigen, dat berichten van tuchtelooze geruchten der Duitsche soldaten tôt de nietswaardige lasteringen behooren, welke het Duitsche volk in dezen oorlog moet dulden. Bij geen onzer tegenstanders is het volksonderwijs zoo ontwikkeld als in Duitschland. De gevolgen van een zoo uit-gebreide volksbeschaving en den godsdienst-zin, die in de Duitsche volksscholen wordt gekweekt, behoeden de Duitsche soldaten tegen schanddaden jegens weerloozen, van ongemotiveerde wreedlieden jegens den vijand, aanvallen op het Roode ICruis, ver-minkingen en verbranding van lazaretten. Zij ontheffen d© Duitsche regeering van de noodzakelij-klieid, waartoe de Fransche re-geering zich ged/wongen zag, toen zij in een bijzondere proolamatie haar soldaten eraan moest lierinnei-en, dat ook de vijanden menschelijk moeten worden behandeld. ,,De vijanden van ons volk zulien wij echter door ons protest niet overtuigen en toekomstige onwaarheden over vermeende gruwelen der Duitsche soldaten niet kunnen verhinderen. Want ook deze leugen is een wapen der immoraliteit en onbeschaamd-heid, die onze tegenstanders in dezen oorlog bij gebrek aan betere gebruiken." Had ik ongelijk toen ik licoger van hoog-moed en misprijzende geestdrift sprak ? Qp dit protest zou mijn vriend Scepticus met den gezonden humor die hem hooit ver-laat, antwoorden : Ja, die Duitsche school-meesters zijn geen katten om zonder hand-schoenen aan .te vatten ! Bvenals de Duitsche geleerden van het beruchte Leugen-manifest, hebben ook deze brave jongens de aantijgingen, die ze eenvoudig weg ont-kennen, eerst eu vooral grondig onder-zocht... in de Duitsche, eng-gemuilbande pers. Nu verstaat ge zeer wel dat de be-schuldigingen door de onderzoekscommissie van het Belgisch Staatsbestuur in hare on-derscheidene verslagen uitgebracht, hoege-naamd niets beteekenen tegenover de k ranime bevestiging van den schoolmeester van Lognerholz bei Schweinfuss, die aile dagen de°krant leest! Och, wat weten zij van die zaken, staatsminister Cooreman, graaf Goblet d'Alviella, ' senator Ryckmans, schepen Strauss, rechier van Cutsem, rid-der Ernst de Bunswyck, en dan die gezant van den Belgischen Koning, M. Orts? Wat geven hunne bevesligingen, hunne onder-zoekingen, de door hén geboekte getuigenis-sen, tegenover de door iedereen gekende en in dit protest nog eens herinnerde feiten dat de schoolmeesters van Kai-toffelkopf en van Faulpelz het abc geleerd hebben aan jongens die naderhand soldaat geworden zijn? Ziet men niet in dat ooggetuigen niets in te brengen hebben tegen de verzekering' van den schoolmeester van Kaporalstadt die ondertusschen zijne Heuters het ,,Waclit am R-hein" aanleerde? Maar ik wil Scepticus niet verder aan het woord laten, maar liever in het verband tusschen de Duitsche school met hare leer-stellingen en het Duitsche leger met zijne „heldendaden" dieper doordringen. Geen Belgisch onderwijzer zou, bij de laffe en naamlooze lastertaal ons legertje zonder het ministe bewijs toegeworpen, durven zeggen : Dat is onmogelijk, want ik heb het hun anders geleerd! Zulke overdreven waan, zulke ongehoorde overschatting van de practische uitwerking zijner leerstelsels,1 kunnen enkel op D'uitschen grond voor-komen ! Welk is het doel der Duitsche school? Laat ons er een onzijdig schoolman over beslissen. In zijn reeds gemeld ge-schrift schrijft schoolopziener Stamperius: ,,Ieder, die wel eens een school in Pruisen bezocht heeft, heeft het kunnen opmerken, hr.e het onderwijs er op militaire leest ge-schoetd is. Iemand verhaalde mij, dat hij op d© vraag aan een Duitsch hoofd eener school, wat hij als het doel der schoolop-voeding beschouwde, ten antwoord kreeg: De jongens voor te bereiden, om goede Prni-sisohe soldaten te worden!" Is dat een los daarheen geworpen gezeg-de? Laat ons eens even nazien wat de lei-ders zeggen: ,,Gij zult", zoo schrijft de be-kende opvoedkundige Theodoor Ziegler den Duitschen onderwijzer voor, ,,bij uw onderwijs in geschiedenis veel over veldslagen 6preken en u verheugen, dat gij het weder vrij uit doen moogt. Van de belangstelling uwer jongens kunt gij verzekerd zijn, en in de schoolpoozen kunuen zij ze onmiddellijk in toepassing brengen; dat doet hwn goed! _En . zultçhgn^^trfwqzen op Gods yinger^ in de geschiedenis, ook thans weer zoo won-derbaariijk en heerlijk aan ons geopen-baard". Dat is een zijner Tien Geboden der Krijgs-Paedagogiek, îiet zevende. Ziehier ook enkele andere. ,,Gij zult uw leerl>ing©n tôt staatsburg©rs opvoeden". Begrijpt het wel: niet tôt menschen, maar tôt onderdanen van den staaf, tôt gehoorzame dienaars van het ge-zag! ,,Thans hebt ge daarvoor de schoonst© gelegenheid, want de oorlog is een opvoeder tôt staatsburgers van den eersten rang." De oorlog opvoeder; dat is deechte, onver-valschte Duitsche opvoedkunde ! ,,Gij zult bij uw lessen in het Duitsch Schiller lezen, zooveel gij kunt en moogt ; want hij is de mannelijkste onzer dichters. En aesthetici te. kweeken heeft geen v>aarde meer." Doet dit laatste ons niet onwillekeurig denken op de stelselmatig© verwoesting der lieerlijke voortbrengselen van onze beschaving en van ons schoonheidsgevoel ? ,,Gij zult nog meer dan anders ©1k uur tôt ©en Duitsch. uur mak©n en uw leerlingen den stiil van den Généra al-kwarti©rmeester von Steyn aan-leereni Gij kunt dat ook bij uw latijnsche en mathematische lessen doen." De stijl van den Generaal-kwartiermeester von Steyn... de man die berucht is door zijn stelselma-tig verzwijgen der tegenslagen en zijn even stelselmatig ophemelen der voordeelige uit-slagen ! Inderdaad een treffend voor.beeld voor de toekomstig© Duitsch© soldaten ! ,,Gij zult in overweging moeten nemen, of er niet inderdaad een onderscheid bestaat tusschen den lieldenmoed van den man en dien der vrouw. Daarom dient gij het vraagstuk der coëducatie opnieuw in 6tudie te nemen. Want wij hebben mannelijke mannen noodig en vrouwelijke vrouwen : en elk heeft zijn baak in den oorlog te vervullen." Vermits d© oorlog ©en opvoeder van eersten rang is, mag men natuurlijk de vrouw niet buiten-ïluiten. Jammer genoeg dat Ziegler de baak der vrouw in den oorlog niet nader be-3chrijft ! ,,Gij zult er u over verheugen, dat het uit is met de ,,Eeuw van het Kind", want dit was een bij nitstek dwaze leuze. Onze legeraanvoerders zijn mannen van bus6chen de vijftig en zeventig jaar; en ook roerend naïeve knapen. die als de jongsten soo vol doodsverachting zijn uitgetrokken, zulien als ernstige mannen van !hun zwaren mannenarbeid terugkeeren en op de komen-ie tijden hun stempel drukken". Op het (X»genblik dat de zielkundige navorsch©rs eindelijk al de waard© beginnen in t© zien van Rousseau's raad : het kind in het kind te laten rijpen, komt dez© Duitsche pedagoog bet kind dienstbaar maken aan de massen-moord, ©n ziet in hem slechts levend kanon-vleesch ! Is het dan te verwonderen dat de Vaeda-yogische Zeitung dorst schrijven: ,,Ons leger staat boven dat van ieder ander volk, ©venais onze school. De Duitsch© volksschool en h©t Duitsche leger! Twee beschavings-en opvoedings-instituten, die tevergeefs hun gelijken in de wereld zoeken" ? En de ,,IIessische Schulzeitung": ,,Nu zal blijken wat de beide Duitsche instituten van op-voeding, het Duitsch© leger en de Duitsche school, be teekenen, algemeen© leerplicht ©n algemeene weerplicht, de grondslagen fan den Duitschen opbloei! Een sterk leger en een sterke vloot ziin nu Duitschland's heil. Bij hen voegt zich de Duitsche schoolmeester, die als overwinnaar van Sadowa ©n Sedan gold ;hij zal ook in dezen ontzaglijken wereld,oorlog het veld behouden" ? Nog krachtiger, nog doeltreffender uit zich de ,,Neu© West-Deut6che Lehrer-zeitung": ,,Wat zulien wij verder zeggen? De paedagogiek rust: nu wordt op de jyroef (,festeld, wat de Duitsche school in de laatste jaren tôt stand gebraeht heeft". Klinkt dat niet elken opvoedkundigen, elken on-bevooroordeelden denker als een bitteren s|X>t in de ooren? Tôt stand gebraeht! Visé! Leuven ! Aarschot ! Mechelen ! Diksmuiden ! Nieuwpoort !" Ziet de lezer thans in wat innig, onver-breekbaar, en door de pedagogen zelf luide erkend betrek er bestaat tusschen school en oorlog in Duitschland al thans? De geest die de school over den Riin ademt is een oorlogszuchtige, verderfelijke geest, 'waar-van wij, thans niet meer in aanbidding voor de hooggeroemde Duitsche paedagogiek, onze kinderen moeten vrijwaren, nu wij er klaar en duidelijk de gruwelîjke gevolgen van zien. Voor ettelijke jaren schreef de grijze lei-der Domela Nieuwenhuis, dien ik als menscli ten zeerste hoogschat en dien ik onder dat opzicht vereerd ben .,mijn vriend'* te noemen, niettegenstaan de d© uit-eenloopendheid onzer wederzijdsche grond-beginsel©n, een stuk : De school voorvortaal der Kazerne. Reeds dan legde hij den vinger op de wonde die in Duitschland zulke afgrijselijke uitbreiding genomen heeft, en waartegen, dat zal voor iedereen nu wel klaarblijkend zijn, strenge maatreçrelen moeten genomen worden. D© 6chool mag niet opleiden tôt den dood, maar tôt het leven ; niet tôt den massenmoord, maar tôt d© broederlijkheid : niet tôt den oorlog, maar tôt den vrede. Ho© dit moet uitge-werkt worden zulien wij in eene volcende be-schouwing onderzoeken. , EDWARD^ETER^. Kleine Kroniek. De hongersnood. "VVij zijn tevreden de Duitschers zelf aan 't woord te kunnen Maton over een mogelijken hongersnood in Duitschland. Wie er nog aan twijfelde, zal hier het bewijs vinden in hun eigen, naïve fbekentenissen. ,,In geval van een oorlog, waarbij de in-voer van voedingsmiddelen ons zou worden ai-gesneden, bou onze toestand kritiek worden. Het succès onzer legers, zelfs groote successen . zouden tôt niets dienen en slechts onvol-doendo benut kunnen worden, als de tegen-stander er in slaagde, een nieuwo taktiek op ons toe te passen: de taktiek vaAb den honger." ('Sclimollers Jahrbucher 1912, pag. 590 en 591). j,Als de oorlog langer dan acht xnaanden duurt, zulien wij geen graan oneer heblben.,, (Georges Hélni in de ..Frankf. Ztg." van 20 Oct. 1914.) ,,'De voorraad levensmiddelen is dit oorlogs-jaar minder dan de voorraad in vredestijd. Als wij onze gewoonten van den vredestijd blijven volgen, zal deze voorraad mogelijk on-toereikend zijn om ons in staat te stellen, den volgenden oogst af t© wachten." (Prof. (Schumadior, Bonn, in de ,,Koln. Ztg." van 5 Nov. 1914 no. 1204.) ,,Als de oorlog lang duurt, en dat is thans zeker, dan zal onze «positie moeilijk en zeer kritiek worden. Dat mon besluite, maatrege-len te nemen voor het te laat is." (,,Deutsche Tages Ztg.", orgaan van den Bv-nd der Landwirtc, aangehaald door de Frankf. Ztg." van 17 Oct. 1914.) Zijn wagetje. Hi| had gedacht Parijs ibinnen te rukken. aan het hoofd zijner fiere Teutoonsclie liorden_. die de kultur kwamon brengen aan de Ville lumière, de stad van het heerlrjke lioht der -beschaving. Hij had zich voorgestold Parijs in asch te leggen en ze weder te doen opbouwen in zuiver, oerteutoonschen kazerncstijl. Aan elken hoek van elk© straat zou zijn beeld ge-plaatst worden in. aile mogelijke en onmogelijke 'houdingen en uitibeeldingcn, waarvoor pries-teressen wierook zouden ibranden in gouden schalen. Maar als aile idcalisme, is ook dit doodge'bloed in de kijle werkelijkheid des levens.... 'Hij had z'n koetske meegebracht. zijn gouden koet-sko met de zes vùrig© paarden. En ze hadden dat speelding reeds to Luxemburg -gebraeht, in afwachting dat 't zou rondtoeren tusschen de puinen der lichtende wereldstad.. Maar de ipleiziertoclvt is zo6 sohitterend gelukt, zoo verblijdend was de uitslag van het reisje, dat ze âllen rechtsomkeert helbben gefmaakt, en stillekens aan 't terugkruipen naar hun eigen hok. En het gouden koetsken hebben ze maar weer opgeborgen te Potsdam, waar zij het ver-steken achter geheime deuren, om te beletten dat de staatslioofden der Verbondenen er van gebruik zouden maken, ter gelegenheid van hun aanstaand bezoek te Berlijn. De tlag tfsr vergeîdtng. Wel eens hoort men sommigo Belgen over de toekomst beangstigd zijn. Zal België onaf-liankelijk blijven of zulien wij het lot van Po-len en Sleesw.-Holstein ondergaan ? Ieder wèet nochtans dat de Eerst© Ministers van Frankrijk en Engeland herhaaldelijk ver-klaard hebben dat België verlost en zelfs schadeloos zal gesteld worden. Nu wederom heeft do Engelsch© minister van buitenlandscho zaken, E. Grey, een der bekwaamste vStaatsmannen van dezen tijd, in het Lagerhuis o. m. hot volgend© gezegd : ..Een der hoofdvoorwaarden voor den vrede moet zijn, dat aan Bolgië zijn onafhankelijk-heid en zijn nationaal leven worden temigge-geven. on het vrije bezit van zijn gebied, be-nevens vergoeding, voor zoo ver dat mogelijk is, voor het wreede leed^ het land aangedaan." Een Centsche Piot. Op Klaasdag verscheen een manneken van & jaar, gekleed in Belgisch patriot van 't jaar '30 in de straten van Gent. De Duitschers hielden Ihem aan. De kleine, door zijn va der v©rgezeld, moest naar de kommandan-tuur. Onder grooten toeloop en onder spot-gelach van 't volk, brachten d© Duitschers, den kleinen gevangene op. Op de Komman-dantur hield de vader staan, dat het in Gent ,,mode" is op Klaasdag soms de jon-gentjes te kleeden als soldaat. Een boek van Joergensen over België. Een voor Bolgie's zaak verblijdend© tij-ding is dat do vormaarde Deensche schrijver en bekeerling Johanncs Joergensen, profes-sor der hoogeschool van Leuven, eerlang een lx>ek zal doen verschijnen over de heldhaf-tigheid van België, waartegen hij met groote bewondering opziet. H ijheeft van zeer nabij de groot© gebeurtenissen van den huidigen oorlog gevolgd en een ijverige studio gewijd aan ailes, wat er op betrekking heeft. Joergensen had juist een groot geschiedkun-dig en mystiek werk ondernomen over d© H. Catherin a, maar hij liet de desbetreffende stu-diën varen, om zich gelieel te kunnen wijden aan de nieuw© en meer actueele taak, waarvoor de Belgische regeering hem vele documenten ter beschikking heeft gesteld. Het boek zal tegelijk in do Deensche, Fransche en Nederlandsch© tar len verschijnen. , . »!■■■ ■) - i Honger is een scherp zwaard! Heden kwam ons onderstaande Brotschein in handen: Stadt Frankfuri am Main Brotschein Zum Einkauf von S60 gr. tichwarzbrot = ein 2 Pfunderleib oder 600 gr. Weiszbrot oder Zwicback oder Ô0L) gr. Mehl. Giilt. v. 22 Marz/4 April 1915 einschl. Op onze vraag hoeveel dergelijk© Scheine aan een persoon in 14 dagen worden afgege-\en luidde liet antwoord , slechts één5'. Wij waarschuwen de Duitschers niet al te gulzig te eten. Ze zouden allicht, een bedor-ven maag krijgen. Het lot van België, Alfred C'apus lioofdredacteur van de ,,Figaro", wijst er op dat w© ons aan den meer zachtzinnig gestemden toon van den Vor-waerts niet mogen laten vangen. En Capus voegt erbij: ,,D© scheiding van het grondgebied dezer edele natie is eene onvergankelijke schande voor al de barba-ren, die met de overweLdiging hebl>en in-gestemd, en wa.arvan nog geen enkele gepro-testeerd heeft. De herinnering ervan zal slechts uitgewischt worden na een lange op-volging van generaties en zoolang één Duitsche soldaat op den Belgischen bodem zich zal bevinden, kan geen beeld van vrede, zelfs geen ver of nabij beeld, in een Fran-schen geest opdoemen. Buiten de opvatting, bestaan er niets dan paradoxen, steunend op lafheid of onbewust verraad." Eene Japansche missse bij minister De BroquevHie. Te Havre yertoeft op het oogenblik een Japansche offic:«3©l© missie. l>estaande uit kolonel Tna^aki ©n d© majoors Ninomiza, Fanikama, Fakiomana ©n Janamato. Zij wordt vergezeld door luitenant-koloncl Bernard James en door een majoor van den ÎRussischen generalen staf. :f>i nsdag heeft zij ©en ibezoek gebraeht aan den .Belgischen niinister-president De Broqn»>ville. Een Duitsche... waarheidspreker. In de „Miinchener Neueste Nachtrichten" stort kolonel Médius zijn gemoed aldus uit: ,,Alwi© de goederen en bezittingen van vreed-zamo bnrgers zonder eenige aannemelijke reden verbrandt of vernietigt, is een misdadige brandsticliter en geen soldaat". Ei, ei, zou kolonel Médius bezig zijn aan een werk over d© Germaansche methode van oorlog-voeren in do twinstigste eeuw ? De hel in de Duitsche gelederen. ,,Le Petit Marseillais" publiceert een brief, gevonden bij het lijk van een Boierschen soldaat, , in Champagne : ,.Lieve mania, sedert drie maanden zijn wij op het slagveld. En waartoe, mijn God? Is het voor de grootheid van het vaderland, den roem van den keizer, of om eenige reden van dien aard? Als het zoo is, is het werkelijk weinig zaaks, en noch vereenigd Duitschland, noc-h de geëerbiedigde kêizer hadden zooveel ver-goten bloed noodig. Ik kan u niet, lieve moe-der, do helletafereelen vertellen, dio zich onop-houdelijk voor mijn oogen ontrollen. Het is mij, alsof ik in een rooden droom en temidden der vlammen lëef. Waartoe hebben mijn lang-durige studies gediend en mijn verlangens om u in uw ouderdom gelukkig te maken? Om ten slotte allercllendigst to sterven voor een ge-heimzinnige zaak. Duizenden verkeeren in het-zelfdc goyal. Ik. heb in de rukwinden van lood en ijzer ziên vallen, of van koû en bijkans van honger zien omkomen, goede en trouwe ka-ne-raden, die, evenals ik, niets anders vèrlangden dan in vreugdo en in den arbeid te leven. Het is niet meer mogelijk, dat deze oorlog wordt gewonnen. Men heeft ons in de leugen meêge-sléept. Do verbonden vijanden waren beter dan wij voorbereid om te overwinnen, en elken dag vermindert onze kracht. Ik kan dezen brief niet Iangs den gewonen weg verzenden, want hij zegt do waarheid en ik zoû gestreng ge-straft worden, indien hij door on?e chefs werd gelezen. Hij zal u, hoop ik, wordm verzonden door dengene, die mij dood zal optillen van dezen grond van Frankrijk, dien ik nimmer had moeten plattrappen. Mijn laatste gedachte zal voor u zijn. Vaarwel, voor de eeuwigheid, mijn zachte, geliefde marna." Do brief was goteekend: Otto Konigstein. ,,Hij werd op het lichaam van den Duitschen soldaat gevonden, niet door eèn van zijn wapen-broeders, doch door een der onzen,"' vervolgt het blad, .,en op pieuze wijze, langs een ge-meiden, doch zekeren weg, is hij naar zijn be-stemming verzonden geworden. Hoevt^l Duitsche moeders zulien zoo den opofferenden kêizer hebben te vervloeken?" Wij huiveren. Wij zijn geen Duitsche iirpe-rialisten en wereldveroveraars, wij zijn menschen en kunnen het diepe leed van sommige Duitsche moèders heel goed meêvoelen, hoe Kioot onze wrok ook is tegen heur onmensene-liike en schendendo mannelijke iandgenooien. Maar laten zij na den oorlog voorgoed met heur slavenhandelaars afrekenen. Misschien zijn er nog wel echt© moeders in dat land van hopelooze ontaarding. Wij berichten onzen maandabon-ne's, dat binnen enke!e dagen over het abonnementsgeld, per post, zal worden beschikt. Insclirijvingslijst. Te n ^ behoeve van het X a t i o n a a l Bel ff^ i s c h S t e u n- e n i" o e d i n g ■<-c o m i t é en vàn het B e l g i .v c h C o-m. i t e i t voor a a n le o o y va n a. uto m obiele n, tôt het ver. va er van g e k w e t s t e s old dte n. * * * Wij zijn gelukkig. Wij heb b en, heel .<■///. lekexis, onze stemme doen opklin'ken en v:ij hebben een berorp gedaan op aller bereid-wiJhgheid. En zie, nu. reeds, komt. ons van •ailen hante de rijke gave en overal zien wij de blijde sympathie die ons werk sienne n komt. Met vreugde kunnen wij wij-en op de bijdrage onzer geïntcrnecrden vit A mers-foort. D<mkJ goede vrienden, van ga.nscher harbe dank. IL et is nwoi dat gij allen qeq>-' ven hebt, om vwe broeders te helpen, die strijden en lijden, en langzaam opgaan 1er zege in den opwaartsehen drang der offeren-de liefdedatlen. 7\ îj hop en, ja, un/ zrjn er-zeker van, dat. de andere kampen zulUn volgen en dat wij weldra lange, zeer lange hjx-ten zulien mogen drukken- -n.it Harderwi'/k, Gaasterland, Zeist, Oldenbroek en Gouda.' Allen, allen moeten medehclpen. Het ■U noodng. Slechts door inspanning van aller krachten en van elkeens wil- om te winn&n den strijd der rcchtvaardigheid, kunnen wij bereiken datgêne, wat in onze Juvrten is ai* schpOnstc. ho peu, als reinste bloei van t.rov-we, echte Vaderlandsliefde■. Uit hou.w / ? 7.7. . Derds lîjst. Opbrengst vorige lijsten fl. Jir)% M dit. Hoogeschool Amersfoorl ,, 20,80 Deze som werd bijeengebraeht door de b jdragen der volge-nde. geïnterneerden te A mersfoort : Van Wijmeersch, Alb , 1 00 Van de Kerckliove, Fr *, î Q0 Verelst o'.ÔO Vcrbut, Aug 0,50 Ltyne/n ^ 0 60 Roba 0 50 J)e Nies, H ; O 25 Wovlff, A u g ,, 2,00 Vole, H ,, o,50 Marguet, F, tJ 0 50 Bossaerts ^ 0,25 Degreef, V ,, 0.50 Van Lierde, W> 0,25 Smet ,, 0,25 De Bruyckcr, G 0,50 Picard ,, 0,50 Missclijn, L 0,50 llosseels ,, 0,50 Dubo'is, H ^ 0,50 FUiment ,, 0,15 Lemaire, C ,, 0,25 Gilkinet, M. ..." ,, 0,25 Pannekou-cke, A ., 0,25 Deschanmcs ., 0,25 Petit, J 0,25 Janssen$} J - ,, 0,25 PaiL-wcls, M ,, 0,25 Gu'isson, A ,, 0,25 Beresole, A. ,, 0,25 Goormans, Louis ,, 0,50 X 0,25 Mertens, Ant. ,, 1,00 Groutars, II ,, 0,25 Beugniet, F - — „, 0,25 Fellen-s, R - — .. 0,15 J 0,25 /, !.. ,, 0,05 j. S. 0,25 E. G. ,, 0,25 'X 0,25 Blockmans, J. —- 0,25 Sehwartz ,, .0,25 Van Li>nt, Paul .. 0,25 Wats 0,25 Minnebo 0,25 V och ter, Alf. ,, 0,25 Van Deuren, R. - . 0,25 Meulemeester, J — i ,, 0,25 Sehmilz t - >> 0,25 Empain, M - » ,, 0,25^ Bonjean, H. ^ 0.25 Joiris, G 0:25 Rouvroy ?» 0.2j) Vermeersch, E. a 0.50 Labeye, G. —• 0.25 Nemo —...... ,, 0.25 Bellefroid — - ,, 0.25^ Malaise »> 0.25 Gillardin A >> 0.25 * * * Mevr. K. v. d. 7j Naamloos 10- Me.vrouw Devid Oyen, Rosen- daal (Geld.) 10. .1. A. Vos, Rosendaal (Geld.) ,, 5.-— Marie Derous....~ 0.25 Jan Uytvat Vrij Vlaanderen im vrij Belgiï... ,, 5.— ,7. van Pamel >> Een klauwaart , >> 1-— 1k gaf reeds aan }t- vaderland mijn eemgen zoon, ik geef nu nog i >> 10'—* Levé God en VlaanderUnid ,, 3.—- Tleil onzen Koning >> $.50 Groot-Nederlander ^ :... ,, $.50 De Vlaamsche taal is wonderzoet ,, 2.— Naamloos Uit de Panne .10.-— 1 Qp$rpng8f>.,.fi- 209.10

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.