■Tweed e Jaargan fiou 9. lonaag «januari ivco e <■*>. DE VLAAMSCHE STEM Jfe/7 volk zal ni et vergaanî ALGEMrPN RPLGI^rtH DAfiBLAD Eendracht maakt macht. IADMINISTRATIE EN REDACTIE: POSTBUS 432, 'S - G R A V E N H AG E. Onder leiding van: Dr. RENE DE CLERCQ en Dr. A. JACOB. ABONNEMENTSPRIJS (bij vooruitbetaling); Voor Nederland per jaar gld. 6.50 — per kwartaal gld. 1.75 — per raaand gld. 0.75 V'oor België, Engeland, Frankrijk en andere landen dezelfde prijzen, met verhooging van verzendingskosten (2i/a cent per nummer). ADVERTENTIES 20 Cent per regel. Bij het afsterven van Pieier Daens. Uit Vlaandoren wordt ons het overlijd< oemeld van priester Daens, stichter en 1( (1er clor Christene volkspartij. Dit is e< vergissing uit een venvarring ontstaa De overledene is niet priester Daens, deze sinds jaren gestorven, maar zijn broed Pieter, die lie m als leider der christene d mocraten heeft opgevolgd, en volksvert genwoordiger was voor het arrondissem ei Aalst. Een twintig, vijf en twintigtal jaren he maakte het sympathiek optreden van Pries ter Daens die, in prachtigen ijver, het chri ten element met het sociale verbinden wo in de Vlaamsche politieke wereld, wa oude slenter heerschte en elke bewegii scbier onmogelijk scheen, reusachtigen o gang. Over de rustig indommelende Vlaar sche gewesten ging een wonderbaar st wen en dringen. Overal stonden dappe mannen den kranigen priester ter zijde : < edelo. helaas te jong bezweken adv. DeBa ker, de voort va rende, uitstekende volk redenaar Mr. Hector Plancquaert, Priest< Fonteyne, Pieter Daens zelf en andere meer. ïe Brussel zelf s telde de jongste par in haren schoot niemand minder dan Re kin en Carton De Wiart, die later hum minder fortuinlijke strijdbroeders in d< àteek lieten en door de behoudsgezinde ki tholieke partij beloond werden eerst met ec kamerlidmaatschap, vervolgens met een n nistersportefeuiUc. Aanvankelijk echter de< :1e Daenspartij een rasschen, geweldige vooruitgang, vooral in beide Vlaandere Priester Daens si aagde er in zicli te doen ki zen in de kiesomschrijving Aalst, waar 1 in staatsminister Woeste den hoofdman z< van het Behoudsgezinde kamp te bestrijd< had. Ik herinner mij uit mijn jeugd de eige aardige meetings van Priester Daens en M Plancquaert op het platte land, het gees driftige ehristen democrateneongres in '9 of 97 te Brugge, waar ik Renkin hoorde, < de sociale roering onder de Vlaamschgezint katholieke studenten te Gent, waar ik med aan 't werk was. Het waren heugelijke d, gen voor ons. Het leek een bevrijding. I het heerlijkste claarin was de sterke Vlaar sche geest die de gansche beweging bezield Alleen de christene volkspartij, bleef a partij, de radicale Vlaamsche gedachte te allen tijde getrouw. Doodjammer, geld, officieel gezag e franskillonisme spanden saam om de moc beweging der armen en verongelijkten onderclrukken. En daar het Vlaamsc] volk, in onwetendheid en valsche nederi heid opgevoed, het buigen gewend was, ( schrikte voor laster en broodroof, dorst 1 de predikers van het nieuwe evangelie na welijks nog te nadderen, en weldra klonk ee dreigend anathema over degenen die men t voren sels redders had begroet. Door de gee telijke overheid werd Priester Da ens gewa schuwd, verketterd, gestraft. Het mis o] dragen werd hem verboden. Zijne farnil ondervond wat zwarigheid het in zich heei mannen voort te brengen, die tegen dwai on dweepzucht in, opkomen voor de godsg rechtige zaak van het volk. Zooals het g woonlijk gaat, voelden de meesten innerli veel voor de jonge vervolgde partij, ma op verkiezingsdagen droegen ze hun ster men in den regel elders. Meer dan een pa gekozenen kregen christene democraten t kamer niet. Toch had hij er invloed ; Niet alleen vc tegenwoordigde zij daar een werkelij] btrooming onder het volk ; priester Dae zelf was een helderziende, kranige staat man, een bezield redenaar en onbetwistba sen persoonlijkheid. Na zijn dood werd zijn broeder Piet( uitgevcr van het blad ,,de Werkman r 1 liootdleider der partij. Alhoewel in men Dpzicht minder begaafd dan zijn voorgang wisfc hij, door zijn karaktervastheid, zijn o vcrpoosd werken, het populaire in zijn spi ken en schrijven, en vooral door zijn ong maakt vriendelijken omgang met den mi deren man, den naam der Daensen in 1 volksgunst te doen voortleven, en ter plaa waar hij persoonlijk de propaganda voerc werd zijn streven doorgaans met goeden u slag bekroond. Te Aalst zag men het aant stemmen, door de christene democraten 1 reikt,in de laatste verkiezing bijna verdubbel Was Pieter Daens in de Belgische Kam ook niet een schitterend figuur, ijverig < plichtgetrouw, eerlijk en koen, vertegenwoc digde hij er een idee ; en noch guiistbelovi noch machtsbedreigen, noch hoon noch sp( konden hem afbrengen van zijn eigen rec ten weg. De laatste maal heb ik den ouden bravi Daens ontmoet, toen hij, tijdens het beg van den oorlog uit Aalst geweken, zijn pa tijgenooten in Jvortrijk een bezoek wou bre gen. Te Waereghem zijn we, in eigenaard dramatische omstandigheden, voor den ti van elkander gescheidën. Nog een vriei die heenging. In Pieter Daens heeft de Vlaamsche zat ilwedcr een dannerea strijder verloren. G lukkig begroeten we in Mr. Hector Plan quaert die hein als kamerlid voor Aalst, v; rechtswege opvolgt, een onzer kloekste < gezaghebbendste leiders. Mr. Hector Plant >n quaert is de hoofdredacteur van het Weel ;i- blad .,Het Recht", en medewerker aan < m .3Vlaamsche Sten". n. Met Priester Fonteyne, Kamerlid vo is Brugge, zal hij voortaan de ehristen dem er cratische partij in de Kamer vertegenwoo e- digen ; Met Adelfons Hendrickx en Augu e- teijns, met tal van trouwgebleven en i ît 11 ieuwbekeerden, de jonge, zegevierende Vlaamsche gedachte. r_' Dr. RENé DE CLERCQ. s. (Nienwc Amsterdammer u, IV f Een gevaar voor den Neder t landschen Stam ? re le Nederland en de Hoogeschool van Gen Q- Het wil mij voorkomen, dat het artikel vi | dr. M. M. in de Vlaamsche S'cm van heden ni I tôt de golnkkigste uitingen behoort, die wij W den laatsten tijd van Vlaamsche zijde te lez y gekregen hebben. il- " 't Is waar, in dezen tijd waarin zoo ailes i ïe zijn voegen getrokken i*>» en het zoo ontza; »n lijk moeilijk valt zijn indrukken en prikkelbaï i- heid onder zelfbedwang te hônden ; waai ,n Nederlanders niet maar ..Xederlanders" zij : maar pro-gealHeerd of pro-Dnitsch, elk dez _ " groepen voor de andere geen bitse scholdnam ■ genoeg bedenken kan ; waarin de Vlaming ,n onder elkander al even fel verdeeld zyn en ge II • hunner eigenlijk in zijn ,,sas" is : dezen omd e- ze onder Duitscli bewind, geven oindat ze lij het buitenland ver van honk en hun gewo ■lf doening moeten leVen ; — in deze tijden is h 'n °P zich zelf meer te verwonderen als men uiti gen onder d'oogen krijgt van elkander begr pen dan van het omgekeerde. Maar toch. 1) is wat al te gemakkelijk dadelijk met zijn pri 1 ■ kelbaarheid te koop te loopen ! En nu ik t< ^ kens weer tracht den verdeelden Vlaming B- elkanders standpunt te doen begi*ijpen,en o^ >n in ons eigen land een beter begrip van ; le Vlaamsche kwestîes te verspreiden, mag ik.r c. wel veroorloven den gcachten inzender vooral hem tôt wior tolk hij zich maakt , vragen, nu toch niet zoo aanstonds hun g 'n tegen ons Nederlanders te laten oploopen. Z( 1" komen wij er niet. 3. * * ls * n Het is in deze ernstige tijden, die wy belev allerminst van nut, ons zeli wat ,,diets" te m n ken. ' En dat zouden we doen, als we al te veel n l druk legden op -een reeds bestaand gevoel v: stam ver wantschap tusschen Nedc 10 landers, Vlamingen en Boeren. Het is e ?" venvantschap, waar in den loop der eeuwi -n geweldigde mot in gekomen is, en die pas lij de laatste twintig jaren heel, heel langzaa n- weer aan het aangroeien is. Maar het is ni in pas een begin. En we doen wijs dat in het o< te houden. Het wederzijdsch banktegoed T maar klein, en als we er al te groote wisst 3" op willen trekken, loopen we willens en wete ar gevaai' ze onbetaald terug te krijgen. En zo lang dit tegoed klein is, doen we, àls de wi ie sels onbetaald terugkomen dus oôk wijs, o t, niet boos te maken op den bankier die ze ni io- inwisselde, dooh te erkennen, dat dit niet a q_ ders dan rechtmatig gevolg is van den n-p heerschenden toestand. „Vlaanderen en iïolland — schrijft dr. ï l1^ m. — „moeten elkander wederzijdsleeren ker ir nen, begrijpen, steunen, liefhebben". Lat< we ons voorloop.g maar bij do dne eerste ho î-r den, dan komt N° 4. van zelf wel. En als b er cirage tôt dit wederzijdsch keimen en begr pen wil ik nu nog eens even (le positic aang r_ ven, voor Nederlanders, oj) dit oogenblik, t genover die van Duitsche zijde aangekondig« vervlaamsching der Gentsche Iloogeschoi Daarby denk ik dan niet aan onze pro-Dui s" schers van het Toelcomstû&g en aan de pi geallieerden van do Telcaraaf-zijàe. Want d zen denken niet over de dingen na ; zo zijn b< :r, de weer instinctieve wezens geworden : dn le op den knop en het bekende beeld komt icr voorschyn. De eersten vinden dus dezen ma£ ® regel der Duitsche Ilegeering vanzelfsprekei weer een grootaardig denkmaal van den Du a" schen Kniturzin ; de tweeden vinden ze ev^ e" van zelf sprekend een onbeschaamdheid van e" Boches, en verfoeien iederen Vlaming die n- aan denken zou, deze vervlaamsching te aa le vaarden. Ook de kwestio van het aannem ts van een Professoraat door Nederlanders e voor elk dezer groepen dus bij voorbaat i +1 gemaakt. Laat men aankloppen bij de Profe . ï sorale groep van Do Toekonist en deze heer a zullen — principieel — zoo bereidvaardig bl ?" ken als Dickens' beroemdo Barker : in Dam Copperf ield ; kom er mee bij Prof. Hector Trei er Cm iS< en ge kunt zoo goed als zeker zijn, dat 3ii den trap afgaat. Dat is ailes zoo klaar als e> r- klontje. Maar de stamverwantschap tussch ïn Nederlanders en Vlamingen heeft hier ree. mee te maken. Al deze verblinden zijn imme h' voor de eerste jai-en totaal ontnederlandsch ze vinden zelf de Nederlanders, die 'lien ni naar den mond praten of lien volgen, het u: :'u schot dos menschdoms. Men is bij lien pro J in of pro-F. of men is zeker van erger dan hi r- ateeds aangroeiende misnoeqdhcid. n- * * ig * jd We moeten de beschouwing der zaak, was i over 's lieeren M. M.'s artikel loopt, dus o vermijdelijk beperken tôt het lieusch zeer kl< ne groepjo Nederlanders, dat in deze moeilijl ^ tijden zijn evenwicht en zijn Nederlandserschi e- heeft weten te bewaren, on dat wo „horrib e- dictu !" dus als — „onbevangen en wezenli m neutraal" mogen besclior.wen. Uit het geziclr in pimVvan een groot aantal Belgen zijn jn j. deze Nederlanders het ergste slag : want ook c Belgen verlangden immers dat we partij p i kozen zouden liebbcn voor hun land. M ziet — eigenlijk is, uit dit gëziehtspunt, ook door dr. M. M. opgewoipen kwestie te vor )r beslist : zij kan slechts beteekeni? hebb ten aanzien van de ventrale Nederlanders, ■ r- juist deze zijn bijvoorbaat gedoemd ! Zij ku s- nen heel en al geen goed doen ; vanzelfspi »n kend dus ook niet ten opzichte van die Gor sche Hoogeschoolvraag ! Laten we nu in tusschen even deze vonn: velling bijvoorbaat als niet geschied besoho wen. En ons eens afvragen hoe een neutra \ Nederlander in die Gentsche Hoogescliot ' kwestie zich zou dienen te gedragen. Dr. M. M. wil mijzelf allicht aanvaardon s een Nederlander, die altijd getracht hec Vlaanderen „te leeren kennen, begrijpen, h te steunen en zelfs lief te hebben" Welnu, moet bekennen dat ik het vaststellen van mi, houding ten aanzien van deze vervlaamschii der Hoogeschool te Gent heel, heel moeili, lieb gevonden. Ik feon me zoo heel goed i denken in het standpunt van een deei der VI m'ugen. dat er îiieta van weten wil; niet al1e< uit politieke loyauteitsovenveffingen, ma • ' uit heel loutere gevoel s'ngevmgen. Zooals ^ zou aarzelen, wauneer ik van iemand, dien als woekeraar kende, een aanbicding kreeg v< -, een belangrijke som voor mijn instelling. I rl_ ik ben dan ook pas na ervaren te hebben h> '" weer andere Vlamingen, aan wier oprech gezindheid niet te twijfelen vîel, het vo'.ksb lang bij die vervlaamsching îneenden te mo ' ten stellen boven hun afkeer van de schenkc ;n tôt het inzicht gekomen hetwe-k dr. M. M. Ml dezelfde Vlaamschc Siem van 18 Jan. uit i N. A. overgenomen heeft kunnen vinden. ai Docli tusschen de «erkenning dat de Vlaming» ;u recht zoo niet den plicht kunnen hebben d zen maatregel nu uit Duitsche handen te aa vaarden en het zich als Nederlander tha: n. beschikbaar stellen voor een hooglèeraarscha ligt toch wel weer §en afstand, en ik zçu g wenscht hebben dafc.ar. M. M., in plaats v« nu over V aamscheTontstemming uit te w< j den, op zijn beurt eens een poging gedaan hî om Noord bij Zuid t*- doen begrijpen. Het jjj j juist voor een neu^faal - Nçord-Nederland le een stap, die wel ovo wogen wil wezen. La ie i Dr. M. niet vergoben dat wat hij ons kwali neemt niet -te willen, imst door andere VI mingen gewraakt zou worden als een ingrijpi al in Belgisch-innerliiké aangelegenheden, M dien we het wèl deden. We verkeeren echt den toestand van den „middelman, die knj van beide kanten ervan" — ,,Het is, dun me, een van die levensproblemen, die ied menscli, die ér voor cesteld wordt, voor zr a- zelf moet oplossen. Want', afgezien van ■ moeilijkheid ten aanzien der tegenovergest-a- de Vlaamsche zienswiizen, is er in dezen oc tn logstijd de zeer moeiliike van de internati r. nale positie. Een Nederlander, door den Du îii schen"bezetter naar België tôt den staatsdier )n geroepen, zou toch wel in een heel moeilij in internationale gesteldheid geraken. ^?ur/^ m Duitscli of Belgisch ambtenaar worden ! Z< Vr hij tegenovor de machthebbers in bezot B< gië zijn volkomen zelfstandigheid kunnen b îs waren ? Hoe zou later zijn verhouding worch ls tôt het hersteld Belgisch Gouvernement 1S Hoe zou die blijven jegens zijn eigen Gouvc o- nement, indien hij een Nederlandsche staat s. betrekking had op te geven ? Welke toekoms is verzekerdheid zou hem voor zich zelf on zi, st gezin geworden ? Hoe zou het Belgisch Go vornement zulk een toetreden van Nede y'cr landsche onderdanen beschouwen ? Een VI ° ming mag zeggen, dat hij maling heeft a£ 1 zijn verfranscht gouvernement, voor een onde daan van een ander land zou zulk een houdii m toch wel zeer ongepast zijn, en ik ben zoo zeb Ll. niet dat het hem niet vergaan zou als don lo< ij. die in een twist tusschen zijn gastheer en gas jj vrouw partij voor hàar koos, maar ten slot \ c q.. haar te hooren kreeg, dat hij haar man ong e moeid had te laten — de middelman ! le Zoodat de Noord-Nederlander, die nu e( ,1 Professoraat te Gent ging aannemen of zou mo t! ten zijn een dubbelovergehaald Pro-Duitsche 0\ of een S t r e b e r, die nu eenmaal dolgraaç pr e; fessor wil hceten ; ôf een zoo overtuig'd Groo ,j Nederlander, dat hij, om .de Vlaamsche zaak ji" dienen ailes wilde of'feren. Doch die laatste gro< zou toch wel de kleinste zijn, vrees ik (zio hie 4. vôor). 'd Als dr. M. M. waarlijk Vlamingen en iNede landers tôt beter onderlinge waardeering ( kennis van wederzijdsche inzichten wil brenge laat hij dan zijn landgenooton die oni dè kwestie ernstig misnoegd jegens ons zouden wo den dan eens clèzen kant van onze situatie gaî " luteenzetten. n L. SIMONS. is s- l>" Nog de Vlaamsche Hooge >' school en de Nederlandsche S Neutraliteit în -E Elkander leeren kennen ; begrijpen : -teunei rs dat moeten Vlamingen en Nederlanders. b ; De geachte Heer L. Simons stolt zich jui et ten doel ons de Noord-Nederlanders beter te cloi t- kennen. En hij schetst ze ons : aan de 6é: ). zijde een groep verblinden. menschen die vc n komen „ontnederlainb;cht. zijn ; aan de a dere z\jdc een dergelijko groep . daar te.midcl in, één zeer kleine groep „neutralen". Omtre de denkwijze van deze noutralen worden i ,r- ook ingeliclit ; wanneer mon hun vroeg ei a- professoraat aau de Gentsche Universiteit si- aanvaârd'en, dan zouden deze neutralen a? :e liet voigende denken : de rechtskundige g Lp steldheia van zulk een ambtenaar ; hun to lie komst wanneer de Belcische iiegeering teruj jk keert ; de toekonist van liun gezin. Het mach-;s- tig Groot-Nederlandscli belang zouden slechts st niterst weinigen overwegen. ;ie Maar God bewaro mij, Mijnheer Simons, e- scliildert de Hollanders veel zwarter af dan ik-^n zelf ! Is dat de werkelijke toestand dien u ons le wilt leeren kennen ? Ja, eigenlijk zegt u pre-3n ci es hetzelfde als wat ik gezegd lieb, alleen 3ii kleurt u liet tafereel somberder. m Toch is er nog een ander verschil. U verlangt n- dat we eeii tweeden stap zouden doen, en dat e- wo dit gebrek aan . Nederlandscli en Groot-t- Nederlandscli stambewustzijn zouden leeren begrijpen. Toegegeven ; we begrijpen volko-s- men ; de geschiedenis is daar om ons te leeren ; n- de revolutie van 1830, godsdienstversclu'len, al de eeuwenlange invloed van Frankrijks be-t\- schaving, de wereld over de invloed van den hande en de patr<ciërs, al deze factoren en ls nog veel andere zijn de oorzaken van de be-ft staande toestanden : ailes wat bestaat heeft et een oorzaak, en is als dusdanig begrijpelijk. ik Maar begrijpen ù niét goédlceuren. in ig In het complex van oorzaken en gevolgen jk willen wij met krachtige hand ingrijpen, en :i- zel? een factor worclen in don ontwikkelings-a- gang van den Nederlandschen stam. in Dat is de derde stap, die 1 iden inoet tôt het ir elkander weders'jds steunen. ik Uzelt erkent, niijnheer Simons, dat vele echt ik neutrale Nederlanders, vele Groot-Neder-m landsch voelende, Vlaanderen niet ter liulp in durven komen int vrees zich met Belgische 5e aangelegenheden te bemoeien. Juist voor die te Nederlanders, die we wel de besten mogert noe-e- men, is mijn artikel bestemd, om lien erop te e- wij zen hoe ?'] tegen den Nederlandschen geest rs hande'en, en hoe y] de Vlamingen van zich in gaan verwijderen door verkeérde opvattingen le of door vrees zich in anderman^ zaken te bemoeien.>n En men mag nu denken of wenschen wat e- men wil, er komt ontstemming onder de Vla-i- mingen» dat; is heel eenvoudig een feit, en het is is van het grootste belang dat de Hollanders p, die het'goed meenen intijds op dit feit gewezen e- worden m Ja, zeker duide men hun de neutraliteit i- euvel ! Maar niet die neutraliteit waaraan U td denkt. De Nederlandsche staatsburger heeft is zich niet te mengen in de aangelegenheden van 2v den - Belgisclien Staat; maar liet Noord-Neder-it landsche volk heeft liet recht, neen, de plicht ik zijn Ziiid-Xeclerlandsche stamgenoten iuec bail a.- en ziel bij te staan en te helpen, hierbij abstrac-;n tie makend van het staatsverband. m Dat is het wat wij van de Nederlanders be in komen willen ! gfc Uzelf, Mijnheer Simons, hebt ons in dezen kt strijd tegen laksheid en traditie de onschat-er baarste diensten bewezen, en TJ staat ook of *h dit oogenblik toch aan mijne zijde, al verscliilt le de wijze waarop U Uwo gedachten inkleedt. -1- Daarom stel ik uw ingezonden stuk .in lioo-r- ge mate op prijs. En ik wil zelfs met nadrulv 0- wij zen op eilkele punten die er in voorkomec t- en welke mij met vreugde vervullen omdat zc st door zulk een goed Groot-Nederlander als L tee gezegd zijn : lij U drukt erop dat, wanneer gesproken wordl >u over „het Nederlandsche volk", het groote ge :1- «fcal Duitscli- on Alliés-gezinden buiton beschou wing moet blijven en dat alleen de (naar uwc 'n meening weinig talrijke) echte, neutralo Ne • dorlanders in aanmerking kunnen komen. r- Dit is hetzelfde standpunt dat ook ik heb uit s- eengezet, met betrekking tôt onze toestanden : t- waro Vlamingen zijn cliegenen welke Vlaan-in deren boverial liefhobben' en aan die zyde al-1" leen kunnen sich Groot-Nederlanders scharon r" die werkelijk stambewust zijn. Deze vrije Vla- 1- mingen zijn het die het innigste wezen van n deren tôt uiting brengen, zij zijn werkelijk lie r" Vlaamsche Volk ; ook al waren er nog zoovee 'S. Franskiljons. ïr u bëvestigt nogmaals dat uws inziens d( 5® Vlamingen in dezen strijd op leven en dooe t- vastberaden do Vlaamscho Hoogeschool moe -n ten aanvaarden. U stemt too dat werkelijk bewuste Neder landers, die trots de mogelijko moeilijkheder !11 de Vlaamscho zaak willen dienen, een hur B* aangeboden professoraat moeten aannemen, T> Mochten deze inzichten weldra door de al gemeenheid der Nederlanders erkond worden f- Vastknoopende aan de Universiteitskwes tie wil ik er nog op drukkon dat de Vervlaam-P sching volkomen in overeenstemming is mel i'- de bepalingen cler Conventie van Den Haas Art. 43, zoowel als met de interpretaties clic r" do beste geleerden op gebied van internatio-11 naal reclit hebben gegeven ; we mogen dus met zekerlieid verklaren dat ook de rechts-îe toestand der professoren volkomen geregeld r* is : het is volkomen dezelfde als die van de m. îeeraars voor Lager en Middelbaar Onderwijs welké" nôg aile dagen benoemd worden, of van welke staatsbeamten ook die in het bezette gebied iungeeren. Ze zijn aangesteld als Belgische ambtenaars door het Duitsch boheer dat voorloopig het bestuur waarneemt ; zulk eene aanstellirig wordt op liet oogenblik van den vrede door aile mogendheden onmiddel-y, lijk erkend. ' Het weze me nu eindelijk nog toegelaten Mijnheer Simons' to wijzen op een an deren •xroep personen dan die door hem bedoeld, on t ; welke mijns inziens zeker de meerderheid zouden vormen van de te Gent doeeerencle Hollan-st ders : het zijn de bekwame vakmensclien, die în met medegedaan hebben aan Groot-Neder ie landsche. beweging noch aan congressen noch ,1- aan polemiek ; maàr die hun wetenschappelijk Q. werk hebben uitgevoerd in Nederlandschen »n geest, die in de reine Nederlandsche taal heb-at ben geschreven, en die onbewust do dragon /e zijn van Ilollands hoogste kultuur. în Die zullen het ambt dat huu zou wordec to aangeboden zonder aarzelen aanvaarden. Een-^n voudig omdat ze zich geroepen voelen tôt pries-b- ters der Wetenschap,en weten dat ze die het 3- bestudeeren wanneer ze nieuwe jonge scharcn m den tempel yviiden. En misschien ook wel eenigszins om een krachtig volk, na eeuwenlange verdrukking, te helpen zich ont-worstelen aan de onvrijheid, en hette maken tôt een sclioon en beschaafd land, een zegen voor de gansche menschheid. » Dr. M. M. Nota der Bedactie : Om het débat te sluiten, meenen wij goed te doen met resumeorend do voigende punten vast te stellen • Op het eerste gezicht schijnt inderdaad de kwestie moeilyk en ingewikkeld. Ter oplos-sing diono liet voigende: 1. De getroffen maatregel strijdt niet tegen het formeele recht. 2. Hij is de verwezenlijking van het ideale recht van het Vlaamsche vo k. 3. Hij stemt overeen met het concrete Belgische recht, daar het wetsontwerp Franck, Huysmans Van Cauwelaert do meorderheid in do Kamer afdeelingen. had behaald en de Belgische regeering in Havre, b\j monde van Minister Van der Veldo, hare instemming met de Vervlaamsching heeft betuigd. Gevolgtrekkmgen • 1) Staatsrechtelijk zouden aangesteldo professoren volkomen gedekt z\jn. 2) Nederlanders liebben den idealon plicht mede te werken aan de geestelijke bevrijding van het Vlaamsche volk. De vervlaamsching der Gentsche Iîooge-schoo.l beteekent niets meer en niets minder. ^>*♦1 o» Kern. Het doel van de Vlaamsche Beweging îs, cloor het scheppen van gunstige toestanden in de Vlaamsche gewesten, de ontwikkelihg te bevorderen van al de krachten die nog sluimeren in geheel het Vlaamsche volk. Gaarne met bebulp van wat vreemde volke-ren voortreffelij ks bieden, maar ook desnoods ondanks lien of tegen hen. Dr. A. JACOB, Gonscience's-Briefwisseling. Boskam. Knipsel uit de Stem uit België. De „XXe Siècle", wier kernels niet meer om tellen zijn heeft er weér een geschoten, waarover ze geen vim verroeren zal. Ze bericht haro arme lezers over de kwestie van den dienstplicht in Engeland en ,,l'Attitude des Irlandais" : „L'archevêque catholique d'Armagh, primat d'Irlande, adresse à la presse anglaise une lettre où il proteste contre l'idée de ne pas étendre à l'Irlande la loi sur le service obligatoire. Nous voulons, écrit-il, être victorieux et porter notre part des sacrifices , qu'on demande à l'Empire. Exclure l'Irlande parce que d'aucuns préfèrent que nos volontaires soient les seuls à souffrir pour eux, ce ; serait une honte éternelle pour notre pays <„X2£e Siècle," 7 Jan.) Cardinaaî Logue, de katholieke aartsbis-schop van Armagh en privaat van geheel lerland, „Our Irish-speaking Cardinal" ge-lijk de Iersche nationalisten hem fier noe-men, heeft met dat.briefje hoegenaamd geen uitstaans. Het komt van den parochivaan-loozen protestantschen mijnheer die zich ; aartsbisschop van Armagh noemt en daar enkel is om het katholieke lerland tegen te , gaan. Indien de „XXe Siècle" een brief van een katholieken Ierschen bisschop wil dan is daar de felle brief van Mgr. O'Gwyr, bisschop van Limerick, van 10 November, 1915, in „The Munster News". Wij hebben hem destijds niet willen drukken om zijn streng woord tegenover het land dat ons de gastvrijheid geeft. Het blijft echter een dokument voor den historiker die geen argumenten, maar do waarheid zoekt. Er wordt hier ook gezegd dat de Ieren in Engeland, die onder de „conscripte" zouden vallen, al het mogelijke doen om hun woord gestand te blijven van vijandschap aan Engeland en o.a. traehten in het Belgisch leger te komén want voor de ges.chondene Belgische neutraliteit willen zij vechten. Mogen deze eilkele nota's—juist zooveel als de omstandigheden toelaten, — de re-daktie van de „XXe Siècle" tôt meer waar-heidszin stemmen. De Vuile Kvvast. In het laatste nummer van Vrij België beklaàgt de heer van Cauwelaert zich er over dat ook hij door de Métropole voor Duitsche agent is uitgescholden geworden. Het is niet goed, zegt hij, de Flaminganten te dood-verven als Duitschgezind. Vlaar heeft hij niet zelf die ,.vuile kwast" tegenover eilkele onzer medewerkers met onverantwoordelijke lichtvaardigheid ge-han.eerd.VLAANDERENS DXEPVERN£DERDE OORDEN VRAGEN DADEN, MAAR GEEN WOORDEN.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.