Vrijdag 4 September 1914 Prijs per nummer: 5 centiemen 45e j'aar, num. 205 FONDSENBLAD AA»K«IS»ICI»G»a : Voor aile aankondigingen wende men zich ten bureele van het blad. -o- KETELVEST, Num. 16, te GBNT. VLAÂMSCE land «* Hande], ISTijverheid, Taal en Godsdieost VERSCHIJNEN DE ALLE WERKDAGEN mSCIIRUVpcsPKMS VOOROP BETAALBAAR: Per jaar i fr. 15.«M» Per halfjaar » s.04* Per drie maanden » 4,OV ES Voor herbergiers : fr. 13.00; fr. C.50; fr. 3,50. Voor vreemde landen, de verzendingskosten bij te voegen. VT^xrTH-R TTTTQ-A.VEI S Gent. 18 Keteîvest 18 Gent I De aar<'ond4a!iIlgon wordea gepIaatst per regoï aan fr-0-40--ReUameni°ndei het staâs- ±ij XL/IN IVJJi e ' ' » ' I nieuws, per regel fr. 1 .«O. — Begraforasberichtec voor de niet geabonneerden, fr. 5.00 De nieuwe paus éekozen. Verkiezing van Z. H. Benediktus XV. Uit Rome wordt gemeld dat kardinaal Délia Chiesa tôt Pans is verkozen. Hij heeft dennaam aangenomen van Benediktus XV. Zijne Heiligheid Benediktus XV, Mgr. Délia Chiesa, was bij zijne benoeming tôt het kardinaalschap, aartsbisschop van Bologne, en was vroeger lange jaren de iiverige- medewerker en rechter arm van wijlen Zijne Eminentie Kardinaal Rampolla, staatssekretaris van Z. H. Léo XIII. De nieuwe Paus werd slechts dit jaar door Z. H. Pius X tôt de kardinaalswaardigheid ver-heven. De toestand Officiëele Belgische mededeeling. De toestand blijft onveranderd in de pro-vinciën Limburg en Antwerpen. Een « Zeppelin » is 's nachts verschenen, doch heeft boveii de stad niet kunnen vlie-gen. De zoeklichten hebben het luchtschip bijtijds ontdekt, om hem te beletten veel schade aan te richten. In de omstreken van Marchtem en Assche staken de Duitschers eenige hoeven in brand. Naar Brussel. Een onzer kennissen, die van onder-vinding spreekt, zegt dat het niet moeielijk is om in en uit Brussel te gaan. Hij vertrok Zondag per trein naar Dender-leeuw. Daar kon hij een boerenkarreken krijgen dat hem tôt aan Ste-Agatha-Berchem bracht. Van daar loopt de elektrieke tram zooals gewoontenaar Brussel Beurs. Aan den tramstilstand stonden eer.ige Duitsche soldaten en eene mitrailleuse was opgesteld en beheerschte het Westen ; dat ziet er nog al zonderling uit, zegde onze zegsman, en als men dat dmg in 't gemoet gaat, dan geeft dat een schrik. Hij heeft daar den tram genomen. De Duitsche soldaten hebben naar geene de minste papieren gevraagd. De man die hem tôt Ste-Agatha-Berchem gebracht had werd ook niet aangesprokeu en kon terugkeeren naar Denderleeuw zonder de mihste moeilijkheid te hebben ontmoet. Onze zegsman heeft tôt Dinsdag in Brussel verbleven ; er is natuurlijk geen leven en beweging zooals naar gewoonte, maar men gaat er over en weer zonder hindernis. De handel is nul ; er komen natuurlijk weinig bezoekers. Hij is Dinsdag namiddag weergekeerd. Aan het stadhuis was uitgeplakt dat de personen die de stad wilden verlaten met den tram naar Ninove, geene papieren noodig hebben ; hij heeft dan ook dien weg genomen, en is van Ninove met den trein over Denderleeuw en Aalst naar Gent weergekeerd.De gemakkelijkste reisweg is dus Gent-Aalst-Ninove met den trein en Ninove Brussel met den tram. Om Brussel te bereiken langs den Noord-er iangs daar uit te geraken gaat het veel moeilijker. Daar moet men papieren toonen ; aile brieven wordeu gelezen ; als er maar spraak is van handels en familiezaken is het wel ; maar als er gesproken of gezinspeeld wordt op den toestand dan wordt gescheurd en weggeworpen. Dagbladen worden niet binnengelaten. Er zijn personen die het goed vinden per rijwiel naar Brussel te gaan. Dat is niet aan teiaden, tenzij het rijwiel meer dan lialf versleten is ; is het goed men loopt gevaar dat het door de Duitschers opgeëischt worde. De heer Strobbe, huurhouder te Brussel, is voor de aankomst der Duitsche troepen in Brussel, met zijne paarden, een 20-tal. naar KnesSelare, zijne geboorteplaats, gevlucht. Over eenige dagen ging hij met zijnen schoonbroeder per velo naar Brussel, om wat huisgerief te halen. Hunne tweerijwielenzijnaangeslagen. Ze zijn echter met hunne pakken kunnen weer-keeren, maar ailes werd onderzocht ; eene matras werd opengesneden en doortast, mis-schien om te weten of er geene wapens in zaten. Wie naar Brussel moet of wil gaan, neme den weg langs Ninove. In het Meetjesland. E... is als eene groote garnizoeustad gevvor-den. Inderdaad, het wemelt er van soldaten, al voetvolk, doch er -wordt wellicht ook ruiterij verwacht. Bijna dagelijks, zoowel des nachts als over dag, trekken militaire treinen door de streek. Honderden vluchtelingen uit Mechelen en andere overweldigde streken, verbleven ook te E... Om echter aan de militairen de noodige herbergzaamheid te verschaften, veerden talrijke vluchtelingen reeds naar de grensgemeenten of in het omlig^ende overgebracht. Aile drankslijterijen moeten omfure 's avotids sluiten, en des nachts wordt aile licht gedoofd om verkenningen van vijandelijke luchtschepjn te bemoeilijken. De eigenaars van hondengespannen moesten hunne dieren en voertuigen komen aanbieden. Van sommigen werden de honden, van anderen de karren genomen, ailes bestemd voor den dienst van het leger. TE LUIK. Te Luik is ailes rustig ; alleenlijk is er gebrek aan geld, doch de bewoners helpen elkander voor de levensmiddelen. De Duitschers verkeeren in onrust Een Engelschman, te Brussel aange-komen, zoo verhaalt een medewerker van de « Times », heeft met eenen Duitschen kapitein gesproken. Deze laatste vertelde dat de overgroote Duitsche legermachten bestemd waren om indruk te maken op de bondslegers en voor-namelijk op de Engelschen. Niettegenstaande de reeds bekomen over-winningen, zijn de Duitsche soldaten van meening dat zij niet zullen opgewassen zijn om te strijden tegen de talrijke legers van de Fransche en de Engelschen, De krijgsoverheden doen al het mogelijke om aan hunne troepen de Russische zege-pralen te verbergen, maar het gerucht der overrompeling van Polen is tôt hen door-gedrongen en heeft hen allen zeer ontstemd. Wat nog meer de Duitsche soldaten ver-ontrust heeft, dit is dat twee Duitsche legerkorpsen in der haast over de Maas zijn getrokken langs de bruggen van Ardennes en van Seilles tusschen Namen en Luik op weg naar Duitsch Polen. De keizer heeft aan ieder soldaat bevolen Parijs te nemen of te sterven. De Duitsche kapitein deelde ook aan den Engelschman mede dat 800.000 Duitschers door Brussel zijn getrokken. Een groot deel der Duitsche troepen is van den voorgeschreven weg afgeweken, om * li fn i r-» v 111 r fo m?ilrûn en vrees aan te jagen. la Duitschland. Het Portugezer blad A Lucta deelt den volgender brief mede die eenen Duitschen letterzetter uit Munchen geschreven heeft aan eenen zijner sccialistische vrienden te Lissabon : Wij zijn geheel afgezonderd van het overige der wereld; enkel langs Qostenrijk en Italie, Komen ons nog brieven toe maar zeer onregel-matig.Het maatschappelijk leven is volkomen ver-lamd ; onze eenige verstrooiïng is 's morcends naar de Mariënpfatz, de officiëele bulletijns te gaan lezen en 's avonds samen te komen om de tiidingen der dagbladen tebespreken. Nieuws van den oorlog hebben wij niet veel ; de ofHcieele mededeelingen zeggen niemendalle en de dagbladen, aan de strengste censuur onderworpen, deelen niet andersmede dan lang-gerekte zoutelooze artikels tegen Engeland, Rusland, Frankrijk, Italie, enz. De meest uitgelatene zijn de « Lokal Berliner Anzeiger ?> en de « Vossische Zèitung », die medegesleept zijnde door hunnen haat en hun oorlogszuchtig optimism, bekwaam zouden zijn de verdwijning der gansche wereld af te kondigen. DeBeierlingenzijn niet geestdriftiggestemd voor den oorlog ; zij trekken er naartoe gelijk ails Duitschers om hunnen plicht te doen maar verbergen hunnen afkeer niet voor het overdréven pruissionism dat sedert zoolang het bestaan en de toekomst ten onder brengt van dit volk dat diep vredelievend, werkzaam en kunstenaar is. Al de fabrieken zijn gesloten en al de werk- ; huizen verlaten. ;>yit Berlijn weinig nieuws, maar onze gemeen- j zame vriend, wiens_ socialistische gedacnten gij | kent, verzekert mij,- dat indien h^t kgçr niet j kortelings eenen beslissenden en geruchtmaken- ] den zegepraal behaalt, ernstige gebeurteniss.-n ! voor de deur staan. Tôt hiertoe is er niemand die zich roert, uit vrees voor de strengheid der krijgsoverheden die alleen baas zijn. Wat allen het meest bekommert en waarover wij het meest spreken, buiten den ondergang van de nijverheid, is de stilstand van den handel en de kwestie der voeding. Reeds is de prijs der meest noodige voedings-middelen met de helft gestegen. Wat zal er dezen winter gebeuren indien wij twee of drie maanden afgezonderd zijn. Volgens echt bevoegde mannen, zal de oorlog lang duren ; ik wil niet denken aan hetgene gebeuren zal als de honger zich zal beginnen doen geyoelen hetgeen niet lane: meer kan duren. Zou hij, somtijds, geen machtige en misschien de meest afdoende bewerker van den vrede kunnen zijn. Wie weet het ? Ik heb geen verstand van die dingen, maar ik kan bevestigen dat ik, als ik" aan dat ailes denk, met verstomming geslagen ben en ik ben niet alleen in dit geval. Een zeer ernstig nieuws komt mij toe : het schijnt dat de Tsaar het oud koninkrijk Polen zou hers'eld hebben, dat tengevolge daarvan wanorders zouden uitgeborsten zijn in een groot getal plaatsen van Pruisisch Polen, op de grens. Het is zeker dat zulks groote gevolgen zou kunnen hebben want de nationale geest is in het hart der Polen niet verdoofd. Ik die van Polakken afstam, kan daarover ge* tuigen. Na de verklaring van den oorlog door Engeland, welke niemand verwachtte, omdat allen, te beginnen met het Gouvernement tôt den nederigsten winkelier, vast overtuigd waren dat de Engelschen onzijdig zouden blijven, kon er geen nieuws meer komen dat zulk uitwerksel kon teweegbrengen, omdat de tusschenkomst van Engeland wel het begin zou kunnen zijn van het einde, het begin van de verdeeling van het keizerrijk, met zooveel geduld tôt stand gebracht door Bismarck, den man van genie, welke wij nooit genoeg zullen betreuren. Ware hij nog in leven 'geweest, wij zouden dezen oorlog niet beleefd hebben,die de oorzaak kan worden van on zen ondergang. IN HOLLAND. llitvoer verboden. Tôt nader bevel werd in Holland de uitvoer verboden van de volgende artikelen: Paarden (behalve van veulens tôt 1 jaar oud, hooi, strooi, haver, steenkolen, cokes, I tarwe, tarwemeel, rogge, roggemeel, garst, gort, peulvruchten, zout, machienolie, leder, smeerolie, automobielen en onderdeelen, motorrijwielen, voertuigen voor paarden-kracht, boekweit, suiker, siroop, aceten, aether, salpeterzuur, zwavelzuur, natrium-salpeter, ammunitiën, buskruit, mijnhout, dokters-instrumenten. De toestand in Frankrijk De medewerker van «Le Nord Maritime» van Duinkerke, deelt het volgende mede : De vijandelijke legers, aangezet om een beslissend gevecht aan te gaan, zijn Woens-dag begonnen met eene omsingelende beweging te maken. De Fransche staf heeft aan de generaals voorgeschreven daar geen aandacht aan te verleenen en zich te ontplooien. De uitslag daarvan was, dat de vijand nuttelooze moeite heeft gedaar. ; hebben de Duitschers een weinig grond gewonnen ; zij zijn nog ver verwijdeid van hunnen provian-deering basis. De vijand is dus meer en meer van zijn doel af. Het is dezelfde fout van Napoléon I, die Moskow wilde bereiken. Zekerlijk dat het vooruitrukken der vijandelijke legers voor de streek, bedroevend is. De bevolking is gelaten en offert ailes op in het belang van het Vaderland. De opperveldheer en zijne uitstekende medewerkers wetea heel goed wat zij doen en wij mogen er voile vertrouwen in hebben. De vijand put zich uit en verzwakt, terwijl het Fransche en het Engelsche leger zich van dag tôt dag versterkt. Zij hebben Parijs en geheel Frankrijk achter zich!... Het uur voor onze legeroversten zal aan-komen. Totdan kalmte en vertrouwen. Het zal het uur der zegepraal zijn ! De oorlog was voorbereid. Een Duitsche volksvertegenwoordiger,die verleden jaar verslaggever was van de oor-logsbegrooting, schrijft het volgende : Aan de bespreking der kommissie voor de oorlogsbegrooting, namen meer dan 40 offî-cieren deel. Gekomen aan het punt « Bewapening », verzocht de overste van het département van oorlog, dit punt niet te bespreken. Toen de zitting geëindigd was, deelde hij nog vertrouwelijk mede, dat dit punt in betrekking was met de nieuwe mortieren van het beleg, die nu te Luik werden ge-bezigd.De stafoverste verlangde dat de begroo-tingskommissie daar geen woord overrepte. Zelfs de aanwezlge officieren wisten niets van dit nieuw materieel. Doch geheel de etat-major wist dan reeds « waar en wan-neer » zij zouden gebruikt worden. De roi der Fransche, Eugelsclie en Russische legers. De militaire briefwisselaar van den Times schrijft : Er is een groot versch'l tusschen de roi der verbonden legers in het Westen of in het Oosten. De taak der Fransche en Engelsche legers is hoofdzakelijk weer-stand te bieden en deze der Eussen moet zijn, den vijand te verpletteren. Onze strijdmachten, en onze toestand in het Westen, is aldus, dat er eene wezenlijke en buitengewone kans zou noodig zijn, opdat wij eene beslissende zegepraal zquden kunnen bekomen, en den vijand plat slaan. Onze taak is dus van onze verdedigings-lijnen te behouden, terwijl Rusland vooruit-rukt.Wij moeten vechten.achteruitwijkende, zoo noodig tôt aan den Atlantischen Oceaan, doch mogen ons nooit laten « knock-out'» slaan. Duitschland wil ^cenè z-egepiaaî maar eene vernietiging. Het moet een Metz en een SedaD hebben, terwijl een langdurigen oorlog nadeelig zou zijn voor 7ijne nijver-heidsbevolking, wanneer ailes zal stilliggen en de zeeën zullen afgeslolen zijn. Gansch zijne krijgskunde en taktiek wor-, den door deze gedachten beheerscht ; wij moeten dus al doen wat mogelijk is om hem te beletten dat doel te bereiken, en onze kansen niet te verspelen in eenige waaghalzerij. De vrees is de oorzaak der Duitsche taktiek, van het Duitsche wandalenwerk en der Duitsche wreedheden, gepleeed om de burgerlijke bevolking schrik aan te jagen. Deze schrik der Duitschers is geene natuur-lijke vrees, doch de vrees voor de gevolgen welke de oorlog voor Duitschland hebben zal, indien Frankrijk en Engeland niet spoedig verpletterd worden. Het is waar dat de zuivere verdedigings-rol weinig strookt, met het Fransche tem-perament. De Franschen zouden liever de « verplettering, » roi der Russen spelen. Het is evenwel eene dwaling te denken dat de Franschen geene schitterende daden kunnen uithalen, in eenen veldtocht, die voor hen enkel bestaat in eene strategische verdediging. Daardoor blijven de voort-durende aanvallen niet uitgesloten, waar de Franschen naar lust hun hart kunnen ophalen en hunnen moed laten blijken. Wij kunnen de Franschen en Russen van plaats niet doen veranderen. Wij moeten dus strijden in de positie waarin wij ons bevinden. De kaarten welke men in handen heeft, wijzen aan wat spel men spelen moet. EEN BEVEL van hetFranschMinisterie van Oorlog Op bevel van het ministerie van oorlog zijnIe Al de manschappen van de dépôts naar hunne haardsteden gezonden, terug-binnengeroepen.2e Het minisierie roept insgelijks al de mannen en reservisten op, tôt hiertoe nog niet opgeroepen of in afwachting na de mobilisatie huiswaarts gezonden. Al deze mannen moeten zich onmiddellijk naar Duinkerke begeven en zich aanbieden bij den gouverneur der plaats. Deze maatregel doelt de arrondissementen van Boulogne, St-Omer en Hazebroeck. IN IT A LIË. De hertogr der Abbruzzen vertrekt naar Tarante. Men meldt uit Rome : De hertog der Abbruzzen, opperbevel-hebber benoemd der Italiaansche zeemacht, is, na een onderhoud met den Koning en den minister van oorlog, naar Tarente ver-trokken.leme iMiBFraiiriit De Regeertng verlaat Parijs. Ten einde te ontsnappen aan de Omsingelende i beweging der Duitsche troepen, heeft generaal | Joffre, in oncunstige omstandighedén geenen | slag willende leveren, besloten dat de Fransche : en Engelsche troepen zich langzaam zouden j terugtrekken naar het Zuiden en het Zuid-j Westen. Dientengevolge hebben de président en de regeering der republiek in een manifest bekend gemaakt, dat op aanzoek der krijgsoverheid, de zetel der regeering voorloopig wordt verplaatsl naar Bordeaux, vanwaar de regeering opbesten-dige wijze kan in gemeenschap blijven mei gansch het land. Het manifest aan de Fransche natie. Uit Parijs wordt gemeld dat de président der Fransche republiek en de regeering besloten aan het land het volgend manifest te zenden : « Franschen ! Sedert verscheidene weken zijn onze heldhaftiçe troepen in eenen hardnekkigen strijd gewikkeld met het Vijandelijk leger. » De dapperheid onzer soldaten deed hen op verschillende pu»ten groote voordeelen bekomen, maar in het Noorden dwongen sterkere Duitsche legermach'en achteruit te trekken tôt op onze verdedigingslijn. » Die toestand legt aan den président der Republiek en aan de regeering eene pijnlijke beslissing op. Om te waken over het heil van 't Vaderland, hebben de openbare machten voor plicht zich tijdelijk uit de stad Parijs te ver-wijderen.» Ondcr eenen uitstekenden opper-legerbevel-hebber geplaatst, zal het Fransche leger vol moed en geestdrift, de hoofdstad en harevader-landslievende bevolking verdedigen tegen den indringer. Maar de oorlog moet gelijktijdig voortgezet worden op de andere deelen van het Fransch grondgebied. » Zonder rusten noch verpoozing, zonder oponthoud noch verflauwing zal de geheiligde strijd voortgezet worden voor de eer der natie en de herstelling van het geschonden recht. Niet een onzer legers is vêf'slag'en. » Indien eenige onder hen gevoelige verliezen leden, mogen wij verzekeren dadelijk werden aangevuld door de manschappen der dépôts en het binnenroepen der rekruten, verzekert ons voor morgen nieuwe hulpmiddelen in manschappen en in krachtdadigheid. » Aanhouden en strijden moet het ordewoord zijn der verbonden Engelsqhe, Russische, Bel- ■ gische en Fransche legers. Aanhouden en strijden, terwijl de_ Engelschen ons helpen de gemeenschap afsnijden van onze vijanden met de wereld. » Aanhouden en strijden terwijl de Russen dagelijks îancs om meer vooruitdringen om aan het hart van het Duitsche keizerrijk den beslissenden doodsklop toe te brengen. » 't Is de regeering van de Fransche republiek, welke de taak moet waarnemen dien hardnekkigen weêrstand te besturen. De Franschen zulien overal opstaan voor de onafhankelijkheid. Doch om aan den reuzen-strijd al zijne kracht te geven, moet de regeering de handen vrij hebben. Op aanzoek der krijgsoverheid verplaatst de regeering dus voorloopig haren zetel naar een punt van het grondgebied van waar zij bestendig in gemeenschap kan blijven met gansch het land. De regeering verzoekt de parlementsleden zich niet te verwijderen, ten einde zich op aile oosenblikken, met hunne kollegas in eenen nationalen bond te kunnen vereenigen. Het gouvernement verlaat slechts Parijs na de verdediging ervan verzekerd te hebben, door al sijne middels. Het vindt het onnoodig aan de bevolking nogmaals de kalmte en de koelbloedigheid aan te bevelen. Het volk toont, sedert den oorlog, op de hoogte zijner plichten te zijn. Franschen, wezen wij waardig van dezetra-<*lsche toestanden. Wij zullen de eindzege behalen, door onzen vasten wil en onzen moed. Eene natie die niet wil vernietigd worden en die, om te leven, voor den vijand niet wijkt noch door het leed, noch door de opofferingen, is zeker van de overwinning. (Volgen de handteekens v*n M. Poincaré en van al de ministers). Uitlegging: van het manifest» Zooals het blijkt uit het manifest der regeering is het, op aanzoek der krijgsoverheid, dat het gouvernement zijnen zetel buiten Parijs heeft geplaatst. De krijgsoverheid deed aan de regeering opmerken, dat het geraadzaam zou zijn, dat de openbare machten hunnen zetel naar elders zouden overbrengen, van het oogenblik dat Parijs als een middenpunt zal worden voor het leger, zonder te rekenen den plotselingen aan-val die de Duitschers zouden kunnen wagen op het verschanste kamp rond de hoofdstad, Bijgevolg heeft men geoordeeld dat Parijs een bijna uitsluitend militair karakter moet hebben. De verdediging van Parijs. Men las W.oensdag in de Humanité : Eergisteren liep hefe gerucht, dat, indien de Duitschers omirent Parijs kwamen, en de stad bereikten, de regeering Parijs eene opene stad zou verklaren. Dit voorstel verwekte eene volks-beweging in de voorsteden, en kon door de ministers niet aangenomen worden. Ailes zal in het werk gesteld worden om de overweldigers te beletten tôt aan Parijs te geraken. Aile werken zullen worden uitgevoerd voor de verdediging der stad zelve, die hardnek-kig zal worden doorgedreven. Hoog is de nood in 't Oosten ! Allen terug naar Duitschland. Een korrespondent van de « Nieuwe Rotter-damsche Courant te Maastricht, meldt ons dat een kolossale hoeveelheid Duitsche .soldaten Luik en omstreken verlaten hebben. Op den buiten, in de verwoeste dorpen, zijn er geene meer te zien, en van uit Hollandsch Limburg kan men weer ongehinderd tôt Luik doorkomen. Zelfs zou binnen enkele dagen het treinver-keer tusschen Eysden en Luik hersîeld worden. Als echte verldaring voor het aftrekken der Duitschers geeft deze korrespondent op : De kommandant, majoor Bayer, had Zaterdag bevel gegeven dat de Duitsche troepen, die de dorpen en gehuchten langs de geheele Maaslinie tôt Luik toe bezet hielden, zoo sp .edig mogelijk naar Duitschland moesten optrekken. Hun hulp was daar van oneindig meer nut dan hier. Daarop is dan ook ailes wat maar I soldaat was, overhaast vertrokken. Zelfs het veelbesproken legerkamp van Mouland is opge-broken en bestaat niet meer. Ailes ging naar Luik en met spéciale treinen over Verviers-Herbestal via Aken verder. AHe treinen voor soldaten. Naar wij vernemen, zijn van Woensdag de treinen in Duitschland gedurende vier, vijf dagen niet anders dan voor vervoer van den landstorm bestemd. DUITSCHE NEERLAAG. Een korps Duitsche artillerie, naar het fort van Compiègne afzakkende, werd door de Engelschen verrast Tien kan ons vielen in dehanden der Engelschen. Intusschen marcheerde een andër Duitsch artilleriekorps in de richting van Soissons-Anidv. Te Rethel en in het distiikt van de Maas was de vijand geenszins haastig om slag te leveren. Volgens de « Daily Telegraph » hebben de Duitschers sedert eenige dagen, aile ontmoeting met de Engelsche cavalerie zeer zorgvuldig ver-meden.Zij bepalen hunne aanvallen, bij kanon-geschut, op grooten afstand. Water moet verteerd worden om tijdens den oorlog éénsn man te doocfôn. Generaal Percin, een gekend Fransch leger overste, schrijft het volgende « Ik hfeb in een Amerika'ansch blad gelezen, dat, om eenen man te dooden, in eenen heden-daagschen oorlog men ongeveer 75.000 frank zal moeten verteeren. » Daar dat cijfer mij overdreven toescheen, het ik getracht het te kontroleeren. Nu, mijne opzoekingen hebben mij bewezen dat net Amerikaansch blad eerder beneden de waar-heid was. » De som welke moet verteerd worden om eenen menschte dooden in eenen hedendaag-schen oorlog is inderdaad de uitkomst of het cijfer verkregen door eene deeling. Men neemt de som gelds welke de oorlog gekost heeft aan een der oorlogvoerende landen. Men deelt die som door het getal personen die gedood of ge-kwetst werden in het vijandelijk leger en men weet wat elke doode gekost heeft. » Nu, Frankrijk heeft in 1S70-1871 omtrent 2 miljards frank verteerd aan eigenlijke oorlogs-kosten. Frankrijk heeft daarenboven een miljard verteerd, om, na den oorlog, zijn gehavend of verloren materieel weer in orde te brengen en ook om de menschen die door den oorlog geleden hebben, schadeloos te stellen, al uitgaven welke moeten gerekend worden bij de eigenlijke oorlogskosten. « Frankrijk heeft insgelijks 5 miljards aan Duitschland moeten betalen als oorlogsver-goeding, en daarenboven twee andere miljards voor de intresten dier som, voor de kosten der leening, de verliezen van niet betaalde belastin-gen, de belastingen opgelegd door den vijand en het onderhoud van het Duitsch bezettingsleger. Maar aangezien die derde kategorie van uitgaven zich niet altijd voordoet in aile oorlogen, zou het niet rechtvaardig zijn die som mede te rekenen. » Ziehier in dezelfde orde van gedachten eenige inlichtingen betreffende de uitgaven ge-daan voor andere oorlogen : » De Russisch-Turksche oorlog (1877-1878) : Turkije, 2 miljards ; Russisch-Japansche oorlog (1905) ; Ruslandj.6 miljards. » Anclerzijds, is het getal hunner gedoode of gekwetste mannen het volgende geweest : » Fransch-Duitsche oorlog : Duitschers, 28.600 man ; Russisch-Turksche oorlog : Russen, 16,600 man ; Russisch-Japansche oorlog : Japaneezen, 58.000 man. » Daaruit volgt dat een gedoode persoon in die oorlogen, de volgende som vertegen-woordigt : » In den oorlog van 1S70-1871 : 105.000 frank ; in den oorlog van 1877- 1S78 : 75.000 frank ; in den oorlog van 1905 : 102.000 frank. » Dus, cijfers die overeenkomen met diegene opgegeven door het Amerikaansch blad en in een paar gevallen hen overtreffen. » Ik verwachtte er mij aan wanneer ik die be'rekeningmaakte, uitslagente bekomen welke zouden stijgen van 1870 tôt 1905. » Inderdaad, eenerzijds, zijn de oorlogstuigen veel verbeterd ; hunne aankoopprijzen zijn ge-klommen. Anderzijds is er een verschrikkelijke vooruitgang verwezenlijkt in de kunst om te dooden, maar die vooruitgang is overtroffen geworden door den vooruitgang in de kunst opa het dooden te voorkomen, bij zôôver dat de evenredigheid der personen die gedood of gekwetst worden,op een uur tijds, gedurende den oorlog verminderd is. » Die evenredigheid was 6 o/o tijdens Frederik de groote ; 3 °/o tijdens Napoléon ; 2 °/o in den oorlog van 1870 en 0,5 °/o in den Russisch-Japan-schen oorlog. » Maar in 1870 zijn er maar een twaalftal groote yeldslagen gele verd geworden De Fransch keizerlijke troepen hebben weinig gevochten tusschen Froeschwiller en Sedan; de troepen der Fransche republiek hebben ook weinig ge» vochten tusschen Sedan en Coulmiers. » De strijd werd hernomen in December, maar met min geweld dan in het begin van den oorlog. Gedurende dat ongelukkig tijdstip, vocht men, natuurlijk, maar men vermoeide zich en ver-teerde geld doch men doodde weinig. » In Mandchourië, integendeel, vocht men bij kans aile dagen. De veldslagen duurden : 15 dagen te Moukden ; 32 dagen te Cha-Ho, en 8 dagen te Liao-Yang. » Die vermeerdering van den duur der veldslagen heeft de vermindering va h het geta 1 dooden en gekwetsten in een uur tijds, merke-lijk ingekrompen. » Ziedaar waarom de prijs van eenen gedoode of gekwetste in 1905, niet hooger is dan in 1870. » Het is dus onmogelijk te berekenen of te voorzien wat er in den huidigen oorlog zal moeten verteerd worden om eenen man te dooden. Die som zal afhangen van de wijze waarop de oorlog zal gevoerd worden. » Indien men bijna elken dag zal vechten, gelijk in Mandchourië of in de Balkans, zal de prijs van eenen gedoode, nagenoeg de som zijn van 75,000 frank, opgegeven door het Amerikaansch blad, bereike. «Indien men vecht gelijk in 1870, 't is te zeggea, bij meer of min lange tusschenpoozen, zal dat cijfer klimmen in zekerlijk belangrijke verhoudingen. » Wat de meeste slachtoffers zullen maken in deaanstaande oorlogen, 't zullen niet degeweren en de kanonnen zijn, maar wel de'vermoeinis, de typhus en de choiera. » Tijdens den Fransch-Duitschen oorlog in 1870-1871, zijn er 380,000 Duitsche soldaten in de hospitalen opgenomen en alhoewel al die menschen niet gestorven zijn aan ziekten, werden zij toch, voor eenen zekeren tijd, onbruikbare lieden. » De oorlog in Krimea heeft aan de verbonden mogendheden vier maal meer slachtoffers gekost, die stierven tengevolge van ziekten, dan er naar de eeuwigheid werden gezonden door de wapens. » Die verhouding van 3 tegen 1 voor de Russen in 1877-1878 ; zij was maar voor 1 tegen 2 voor de Japaneezen, dank aan hunnen uitmuntenden ; gezondheidstoestand in Mandchourië. » Ik reken, in de aanstaande oorlogen, meer op den vooruitgang der hygieen en gezondheids-leër alsook op de kunst de verliezen door het oorlogsvuur te beperken, dan op den vooruitgang der schiettuigen en andere middels van vernieling. (geteekend) Generaal PERCIN. Hoe de forten van Luik ingenomen werden. Den Donderdag, 13 Oogst stelden de Duitschers vier zware stukken geschut op, om de forten te bombardeeren. Twee stonden op de Rogier-laan, omLoneux, Hollogne, enFlemalIe te beschieten. Het bombardement begon den Vrijdag mor-g end om 4 ure. Van het eerste schot, sprongen al de ruiten der naburige woningen aan stukken. De forten

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.