Zondag 20 Februari 1916 5 cbntibwbn Tweede Jaargang N' 14 QEILLUSTREERDE , ZONDAGSGAZET A.an.Js:onctxsrixisroii. : Bureel : HOPLAND 30, Antwerpen, . . A —_ __ i i __ « . ■ > 4e bladz den regel 0.30 Iteklaarn onder de ±P .A_ 1VT T L T T±j ~B Xj _A_ X3 Financée «tank. » 1.00 rubriek OVER ALLES i. reg.1.00 Abonnement : 2.50 fr. het jaar ~ ~ Begrafenisbericht 5.00 Dit nummer liestaat uit ZES BLADZIJDEN ^Iiiiiimmi i éii Iiiii-M i a iiiii m 'iiwmTirmnT miim 11111 DADEN EU ZAKEN i. Laagheid Het is reeds geruimen tijd geleden dat wij nog iets hoorden over lasterende lieschuldigmgen tegen de achtbare personen die van af de Duitsche bezet-tine ouzer start, zich aan 't werk gesteld hebben, om de Antwerpsche bevolking te helpen met raau Wii waren bijna ailes vergeten wat gevluchte konlraters in het buitenland tegen de verdienste-liikste hunner uitgekraamd hebben, en waarover in do toekomst rekening zal gevraagd worden. Doch dezer dagen is er opnieuw laster verspreid, kwaadaardig eu valsch, niet tegen één, maar tegen meerdere acbtingswaardige personen van Antwer- 'men. kan in geeh kofflliuis komen ol men lioort gewagen over een twist, neen, over een gevecht tusschen twee mandatarissen van het volk, wier eerbaarheid boven aile verdenking staat en die zich door liunne ontwikkeling zeker niet aan geweid-daden zouden begeven. . Ergens anders zal men u in de ooren fluisteren dat een stadsbediende zich pliehtig gem;iakt heeft aan eene verduistering waarvan het bedrag elken dag door de vertellers o£ oorlluisteraars verhoogd wordt. , • In een ander lokaal zal men u vragen ol gij het al weet dat bedienden van dit of geen komiteit betrapt zijn op dit of op dat ? Gelukki" voor de kwaadsprekers is het nu het oogenblik niet dat de gelasterde ot verdacht ge-maakte personen die hatelijke kereis eens bij de tong pakken. Maar die tijd zal komen Ondertusschen raden wij aile eerlijke lieden aan zich niet le leenen tôt het -helpen verspreiden van het kwaad, maar integendeel aan iedereen de waar-lieid te zeggen met de verklaring : dat er noch geslagen, noch gevochten is ; dat er niemand is aangeklaagd noch doorgezonden ; maar dat er bij den heer Prokureur des Konings wel eene klacht is nedergelegd tegen d© onbekende lasteraars en de verspreiders der leugens. II Nutteiooze Broederstrijd Vele handelsbedienden onzer stad hebben ver-trouwelijk een omzendbrlel ontvangen van eene maatschappij in vorming, aan dewelke men den titel gegeven heeft van « Ligue Belge d'Expansion Commerciale ». De stichters van die nieuwe « sjoseteit » beweren dat ze « eene leemte komen aanvullen », met eenen »ond te stichten, wclke, door het inrichten van lt.<^n voor tiUen en handelswetenschappen, îe ge-tei-'th.M.; n-.-; 1; Jjuceejiisfiieijideo zr' w* """ i vc—Lrcn.wanit:il ÔlTi III Ue lldliuciai^uicvitin • "> v werk te kunnen volbrengen. • Wie zijn die heeren stichters ? Zeker geene Ant werpenaars, evenmin kunnen het personen zijr die in de scheldestad hun zakenverhlijf hebben. Want, in beide gevalien, zouden zij op de hoogt< zijn van den toestand onzer klerken op maatschap pelijk gebied. Zeker zouden zij moeten kennis heb ben van onze twee groote maatschappij en : Unita: en Syndikaat van Handel en Nijverheid, welkt rond de 8000 leden tellen. De eerstgenoemde vereeniging uitsluitend samen gesteld uit kantoorbedienden, hield over een paai weken hare algemeene vergadering in het groo-lokaal van het Koninklijk Kunstverbond, dat feite lijk te klein was. De tweede genoemde is samengesteld uit pa tronen en klerken en kan ook in Antwerpen geer lokaal vinden om er al hare leden te vereenigen. « Unitas » en « Syndikaat » tellen onderscheidelijl meer dan 25 jaar bestaan. Deze inrichtingen leve ren uitstekend werk en nu, tijdens den oorlog zelf helpen zij hunne leden met raad en daad, ja, me daad het meest ! Zieken- en pensioenkassen, werkloozenfonds plaatsingskomiteit, reisfonds, taalkursussen en vooi andere wetenschappelijke kennissen, zijn al in richtingen die in beide Antwerpsche maatschap pijen bloeiën. Wat komt die « Ligue Belge d'Expansion Com merciale » nu spreken van « eene leemte aan t€ vullen ! Antwerpen is gekend als de stad der « Sjosetei ten » ; uit de stichting van eene enkele, zijn er een jaar nadien soms vijf « sjoseteitjes » gefcweekt Maar zulks is begrijpelijk voor ton- en vogelpik-sjoseteiten, maar de kantoorbedienden van Antwer pen, leenen zich niet tôt zulk spel, en zullen zekei aan hunne twee degelijke goede kringen houden en aan de groote voordeelen welke zij er van ge-nieten.Aan nutteloozen broedertwist steken zij geen hand uit. ONZE VOEDING Ziehier de hoeveelheden der levensmiddelen, welke in de magazijnen van het « Nationaal Komiteit voor Hulp en Voeding » verkocht worden, waarop de koopers recht hebben. Spek : 200 grammen per hoofd en per maand. Reuzel : 300 » » » » Rijst : 1250 » » » » Boonen : 1000 » » » » Om deze levensmiddelen in de bedoelde magazijnen te kunnen bekomen, moet men eene « Voedings-kaart » hebben, welke te bekomen is in het « Cen-traal-bureel » waarvan de zetel is in het Queens-Hotei, Van Dyckkaai. Het is te begrijpen dat, wanneer die waren in de magazijnen ontbreken, ze ook niet kunnen afgele-verd worden.Wij raçlen het publiek aan kalm te zijn en te blijven, vooral aan en in de winkels en zich niet te laten opwinden door zekere personen die geene verantwoordelijkheid op te loopen noch te dragen hebben. Er wordt gedaan wat kan ; in omstandigheden als thans doet rnen niet wat men wil. XXX Personen die in de buitengemeenten nog aardap-pelen kunnen bekomen of koopen en ze naar de stad willen voeren, kunnen zich w end en naar het «Centraal-Voedingsbureel «Queens-Hotel», Van Dijck-kaai».Daar zal hen een vrijbrief ter hand gesteld worden met toelating der Duitsche Overheid, om de aardappelen naar de stad te voeren. xxx In de Lange Van Bloerstraat Zooals wij reeds aangekondigd hebben is een nieuwe winkel van het « Nationaal Hulp- en Voe-dingskomiteit » geopend in de Lange Van Bloerstraat, welke daar, tusschen de volkrijke straten der 5° en 10° wijken, wel geplaatst is. Aardappelen In aile huiskringen en koffiehuizen is de schaarsch-,- te der aardappelen aan de dagorde ; de moeilijk-heid om het noodig aantal kilos te bekomen tôt voeding van de familie is schering en inslag van aile samenspraken. Men heeft gezien aan de magazijnen, waar aard-appelen verkocht worden, hoe het volk er zich ver- i drong om deze te kunnen bekomen. Gelukkig is er tusschen ons Stadsbestuur en de Duitsche Civielverwaltung eene overeenkomst tôt verkoop van aardappelen getroffen ; de daartoe noodige schikkingen worden genomen. Vooreerst worden er aardappelkaarten afgeleverd ten huize der rechthebbenden door de politie. De prijs der aardappelen is nog niet kunnen be-paald worden.Er worden aan niemand meer aardappelen verkocht dan 300 gr. per lid van het lniisge-zih.Tôt op het oogenblik dat wij dit schrijven zijn de volgende lokalen voor den verkoop reeds in huur genomen : Nachtegaalstraat 8 (Garage). Van Kerkhovenstraat 1 23. Schijfstraat 1 3 (Kiel) Brusselschestraat (Suikerfirma Gevers). Nog andere lokalen zullen voor den verkoop gehuurd worden. Hiervan zal het publiek kennis krijgen. Andere eetwaren Buiten de aardappelen zullen er in deze winkels ook nog suiker en koffie kunnen aangekocht worden. DE PRAATDUIVEL Op de laatste zitting van het Provinciaal Komiteit voor Hulp en Voeding zegde de vcorzitter, Mr. Louis Franck, terwijl hij verslag gaf over de werkzaamheden van het Komiteit gedurende het afgeloopen jaar. « Toen ik in Zuid-Afrika was, kort voor het uitbreken van den oorlog, heb ik daar een « Afrikaansch » boek gelezen dat daar zeer populair is. Het heet » Sewe Duiwels en wat huile gedoen het « Sketse uit die Alrikaansè buiteleve door Ou Oom Jan ». Ou Oom Jan, de schrijver, was professor en de zedelijke strekking van zijn boek blijkt uit de ondertitels. Daar is « die Geldduiwel », daar is •' die liegduiwel », daar is « die drank-duiwel »... en daar is ook « die praatduiwel ». De « praatduiwel».. in het Antwerpsch zou men zeggen de « babbelduivel ». Sedert het begin van den oorlog ben ik erg bevreesd dat die « praatduiwel » uit Zuid yvfipkai is ontsn»Rt 'f" -"n taevlucht..-' ■ ri- , H,,r •" Nog nooit heb ik dwazer geruchten de ronde hooren doen en verstandige pienschen zelfs blijken zien geven van grootere lichtge-' loovigheid. Zoo werden mij daar juist praat-jes verteld over grove onregelmatigheden die . zich zouden hebben voorgedaan in den be-\ voorradingsdienst der stad Antwerpen, over ontslaggeving van ambtenaren enz. enz. De geheele geschiedenis is uitgevonden van A tôt Z. Er is geen woord waar, het is leugen en laster van het begin tôt het einde en ik hoef er wel niet bij te voegen dat het zelfde geldt voor het Provinciaal Komiteit of het plaatselijk Komiteit dat er van afhangt. Hoe is het mogelijk dat men zich, zonder eenig bewijs, zonder eenig onderzoek, een-voudig uit razernij van te praten en te bab-belen, met het rondventen van dien slechten klap kan inlaten î Begrijpt men dan niet dat, ' indien zulke gezegdens zekere ooren bereiken die een onmeetbaar gevaar ten gevolge kunnen hebben? (Algemeene toej.). Hoe zulke praatjes in de wereld komen kan ik overigens, in dit geval gemakkelijk volgen. Wat waar is, is dat bij de Commission for Relief en het Nationaal Komiteit voor Hulp en Voeding van België een beklag is ingekomen van de Engelsche Regeering aangaande eetwaren voor de Belgische bevolking ingevoerd en die eene andere bestem-ming zouden hebben gekregen. Maar noch het Nationaal Komiteit, noch het Provinciaal Komiteit van Antwerpen of het plaatselijk Komiteit hier of één hunner leden hebben daaraan eenige schuld. Het geldt de opkoo-pers, schacheraars en woekeraars in levensmiddelen die geheel buiten het Komiteit staan en trachten, door toedoen van doppers of andere slinksche middelen zulke eetwaren te bemachtigen en dan voort te verkoopen. Het is hier niet de plaats en ook is het niet onze bevoegdheid om te onderzoeken of en in hoeverre deze klachteu gegrond zijn. Maar dit wensch ik te zeggen : dat wij de strengste kontrooldiensten sedert maanden hebben in gevoerd en zullen blijven in werking houden omdat heel het probleem van de voeding van het land met deze zaak gemoeid is. Ik doe een beroep op al de Komiteiten om deze controoldiensten onder aile vormen te helpen. Zij zijn volstrekt onontbeerlijk. (Toej.) Het is op deze eenvoudige feiten dat de « praatduivel » aan het fantazeeren is gegaan en ze heeft omgewerkttot smadelijken laster. Hetzoumij niet verwonderen dat deze ge-meene leugens welwillende verspreiders hebben gevonden bij die soort menschen die uit eigen belang, in tijden zooals wij ze nu bele-ven, zich niet schuwen door pogingen waarvan ik gewaagde, de bevoorrading van geheel het volk in gevaar te brengen. Het Parket van Antwerpen, aan wien ik hulde daarvoor breng (toej.) vervolgt ze zonder genade en het is dan ook niet meer dan ver-diend. Want men moet laag gezonken zijn en van aile eergevoel beroofd om zulk werk te drijven. (Lange toej.) Indien ik, Mevrouwen en Mijnheeren, ging de Voorzitter voort, over deze zaak héb uitgeweid, is het niet omdat de deftige menschen, door iedereen geëerd, welke de bevoorradingsdiensten geheel belangloos lei-den, moeten verdedigd worden, zij staan ver boven elken laster ofelke verdenking (toejui-chingen). Maar wij leven in tijden v/aar elkeen in de gemeenschap de plicht heelt dit werk te steunen en zijne woorden te bewaken sn den « praatduivel » ait liet land te houden [gelach en toej.) » J Wij kunnen deze wguwgmstechts beamen. De uitvinders van zulke v4atjes behooren :ot dezelfde klas van méitCt-ien die, destijds, iltijd rechtstreeks het « p'in ute » nieuws van 3en Generalen Staf ha^J.v i ^ehoord. Toen had hun geklet; ' ■ > r één belang : de irertel'er belachelijk t, maar in het liuidig geval schuilt esiw ' éwauwel en in de lichtgeloovigheid i,,. .. menschen het ïrootste gevaar dat i' zal begrijpen. Ook vernemen wij met Jien dat de Heer Burgemeester order rc sgeven aan de politie om in elk geval v/f.iiyleze laster ge-iioord wordt, dadelijk ,i. o --'.-verbaal op te 'tellen. Wij willen overige'^ !4daten te herin-leren dat buiten de\"' - ^Voorzitter Mr. Louis Franck het beht Vjden bevoorra-iingsdienst van de P ;ie (welke eene samenwerkende maats- ij vormt) ook als aeheerders telt Mr. Ed ige. onder-Voor-sitter van het Provi . Komiteit, M. Castelein, Voorzitter d ^ndelskamer, W. Friling, W. Blaess, C;jvikv,. beheerder der Nationale Bank, Montt*''',, 'i lder Bestendige Deputatie, raadsheerl J^finnoye er. M. Verbeeck. Het Antwerpsch Kpi i;îé',t van Voeding heeft voor Voorzitters (fi H Oools en Straussj als onder-Voorzitter, j „u; 'tor Leclef, als àchatbewaarder M i .rauwels en als secretaris, raadsheer \ ej't. Dat zulke mannen ge snc onregelmatigheden zullen laten bega*--1 .-onder het mes in de wond te zetten, hoé" vc. geen betoog. W £ BEZIJDEN D); i OORLOG Waren we vroegere jaroi. • en om de karnaval ; werd er dan Geuze-, krieker nbiek, faro, gersten 3n ook veel Champagne en vt ^gedronken. thans worden bier-en wijnpotC- t droeve gezichten oekeken, alleen de koffieka» ,'brdt aangesproken m... veel besproken. " > , lT^ We leven heden in een o ;angstijdperk en wel ,n het laatste stadium er va ,^'ij burgei^s kunnen aiet beter doen dan lezen, 1 ^ élkander wat rertellen. Ik wil u dus het* iets over den ioffie verte] len. ^ ^ ;an onze1 loffiè^B. j. Jdus : l — « 'len tijde dat in het z ..en de Onde wijsheid bloeide was het de ^jewoonte dat de jonge-liijg aan de uitverkorene zyrfer liefde een halssnoer schonk. Nam de maagd dit aan, dan beteekende dit, dat zij haar leven aan den gever schonk. Toen waren de menschen echter nog niet zoo slecht, het beduidde dan ook meer, geliik onze trouwring, het in het openbaar gedragen bewijs, dat de vrouw in echtelijken staat leefde. Op zekeren dag was er nu eens een arme jonge-ling, die verzot was op Mirenda de dochter van een sterrewichelaar. Ook de jongeling Ali was een denker, en zoo kwam hij op de gedachte, de mooie roode kersen van de coffea tôt een snoer bijeen te rijgen, opdat Mirenda door dit simbool zou begrijptn dat Ali's liefde was : vol hoop, gelijk de altijd groene bladen ; rein gelijk de witte bloemen ; voortdurend, gelijk de altijd bloeiende coffea, terwijl het rood der bessen beteekende dat hij zijn bloed of leven aan haar gaf. Ali plukte een korf schoone, bijna rijpe besseo, ging naar zijn woning, zocht er de schoonste uit. De overblijvende wierp hij weg op enkele na, die hij uit nieuwsgierigheid onderzocht, zooals kinderen wel eens vruchten cndeizoeken Toen zijn weetzucht bevredigd was, smeet hij de resten op het bijna gedoofde vuur, doch hoe verwonderd was hij niet als eenige tijd daarna een heerlijke lucht in zijn neus drong, die hem als het ware verlevendigde. Naar het vuur gaande rakelde hij eenige pitten uit de asch en, deze gebrande koffieboonen beziende en tusschen zijn vingers tôt poeder drukkend, kwam hij op het gedacht dat wellicht van het poeder dezer gebrande pitten een geestrijke drank, een wonder-drank, die hem een helderen geest zou schenken, gemaakt kon worden. Zoo is onze koffîedrank ontstaan, de troost voor ouden en vrouwen, doch de mannen lusten ze ook. Eo dat er koffie gezet en gedronken wordt bewijzen u de volgende eijfers (van de laatste jaren ontbreken mij er enkelen, waarom ik dan ook de eijfers van 1901 geef, als de keffietrust nog niet bestond). Toen bedroeg de koffievoortbrenffing der geheele aarde 15,460,000 zak van 60 kilogram ; daarvan leverde Brazilë 11,500,000 zak, Guatemala, Costa-Rica. Mexico, Salvador en Nicaragua te' zamen 1,150,,000, Venezuela, Colombia. Ecuador en Péril te zamen 1.050,000. Portorico, Jamaika 200,000, Haiti 450 000, Nederlandsch Indië 570,000, Engelsch ludië, Ceylon en Manila te zamen 225,000 zak. De voornaamste koffiemarkten der wereld zyn, of beter gezegd waren New-York, Hamburg, Lon-den, Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen. De koffie is geen voedingsmiddel ; het aftrekken der gebrande en tôt poeder gemalen koffieboonen werkt opwekkend op het zenuwgestel, van da^r d^t het meerendeel koffiedrinksters zenuwachtig is, doch ei:n « mazagran « oftewel « kopje koffie » na het eten bevordert de spijsvertering. Bij prikkelbare personen veroorzaakt het over-vloedig drinken van koffie hartkloppingen en maag-krampen.De belangrijkste eigenschappen der koffie zijn haar vermogen om den honger voor het oogenblik te stillen en haar kracht om de werkzaamheid van den geest te verhoogen, tijdelijk, en hierom dus schadelijk, want een jarenlange waarneming hebben mij tôt de overtuiging gebracht dat veel neuraste-nieken door het gebruik van koffie hun kwaal hebben veroorzaakt of verergerd. De eigenschappen der koffie berusten op haar coffVine gehalte en ook op andere bestanddeelen, waarvan enkele zich eerst bij het branden vormen. Doch niet alleen onder de menschen, ook in de | dierenwereld heeft de van 5 tôt 15 meters hooge koffieplant vereerders had. Vertelt een Arabische overlevering ons niet, dat de koffie ontdekt is door een geitenhoeder, die opmerkte dat zijn kudde, nadat ze van een zekere plant de groene, lederach-tige, elliptisch gevormde bladen, de bij schermen vereenigde welriekende witte bloempjes en de kersachtige vruchten gegeten hadden, zoo onrustig werden en 's nachts in plaats van te slapen, bleven rondspringen alsof zij* de menschenkarnaval in hun geitenkop hadden ? De hoeder deelde dit zonderlinge geval mee aan den wijze — de tooveraar geneesheer en priester — van zijn stam. Deze probeerde de vruchten en vond dat ze een verfrisschenden invloed hadden, den slaap verdreven en « de religieuze plicht van nach-telijke gebeden zeer vergemakkelijkten »• zooals het in een 17e eeuwsche verhandeling over de koffie luidt. De koffiehandelaars kennen allen een kevertje, dat alleen van Oost-Indische koffie houdt, maar de Braziliaansche nooit zal aanraken. De aanwezigheid van dezen fijnproev.er in de koffieboonen geldt te Menado en in de Preanger zelfs als een bewijs van de uitstekende kwaliteit. Sommige vrouwen bezit-ten ook de eigenschap niet alleen om de beste kwaliteiten op het oog te onderscheiden, maar een heerlijk bakje voor de gasten te zetten, iets Wat zelden gebeurt wantmeestal krijgt de bezoeker wat aftreksel van peeën-koffis. Tabak, alkoholische mengsels en allerlei theesoorten of plantenaftuek-sels gelden onder menschengroepen voor afwer-kend ; eene goede straffe " tas koffie » 's morgens vroeg genomen wordt ook deze eigenschap toege-kend Of dit waar is weet ik niet, ik voor mij houd het met appels, ongekookte wortelen en vruchten, toch schijnt het dat de geheele vrucht der koffie d&rmzuiverend is. Op Java komt o. a. een marter-soort voor, de paradoxurus musang, die behalve kleine zoogdieren en vogels, ook koffie eet en de sappigste vruchten voor zich uitzoekt. Deze marter verteert echter alleen het vruchtvleesch, de kern, pit of boon geeft hij weer aau de plantage-bezittera terug.Ondanks den. ongewonen weg,die ze alleggen, zijn echter juist deze boonen bijzonder gezocht. In haar omhulsel — de hoornschil — zijn ze volkomcn onbeschadigd gebleven en een drank uit deze boonen bereid, geldt als «en bijzondere delicatesse. Gelukkig zijn wij sedert jaren al gewend ge raakt — niet aan « delicieuse koffie w maar aar allerlei soorten vette of verbrinde koffiesurrogaten De hemel weet wat we nu nog te drinken zulier krijgen, waarom ik dan ook slechts deze raad kai geven, koop doffe koffie en maal deze zelf. te'îrtIML* Ik heb deze week, terwijl ik door Brusseî's stratei sleinterde, een ontmoeting gedaan waarvan ik dei lezers van de Zonpagsgazet een relaas moet voorschc tel en. Maar eerst moet ik U vertellen waarom il als een verloren schepsel overal ronddoolde. G moet weten, ik woon niet in de hoofdstad zelve maar op eetn dorp dat niet bij Groot-Brussel be lioort. En ' daar is, hoe zonderling dat ook mog schijnen, geen enkele pattat meer te vinden 1 Gaa ge bij de boeren, dan verteQJen zij dat ze geen aar dappelen meer hebben, dat ze alle6 liebben ver koclit, en nog juist genoeg ovèrhielden voor hui eigen gebruik ; en zij hebben daarbij nog den « tou pet » te klagen, steenen uit den grond, omdat zi niet weten hoe ze aan plantsoen zullen geraken. Ik lach echter om die kilachten, want sedert d' jaren dat ik den buiten bewoon heb ik onze boer tjes haarfijn leeren kennen : klagen is hun ge woon te ; in iiet voorjaar, als ze op het veld werken en ge zegt hun : « Goed weer, he, pachter ? » omda het zonnetj.e heerlijk schijnt, dan moogt ge over tuigd wezen dat ge voor antwoord krijgt : « Neeje menhier, 't is slecht weer, 't zou moeten regenen I Regent het, dan vinden zij dat de zon zou moetei schijnen ; is er wînd, dan zou het moeten sti wêer zijn, want dan zouden ze moeten zaaien ; i er geen wind, dan zullen zij er wenschen om d sleclite wolken af te drijven, en zoo is het voor d boeren aitij'd te dik of te dun. Ik geloof dat onz' Lieve Heer het moeilijk moet voor hebben om di< menschen kontent te stellen ; maar ik ben over tuigd, moest onze Li«ve Heer aan de boeren vragei wat weder hij moet maken, hij dan nog meer zoi « geëmbeteerd » zijn, want ze zouden zelf niet wetei te zeggen wat ze eigentlijk wiMen I Maar om terug te keeren tôt de aardappelkwestie ik kan dus op den Brusselschen buiten geen patat ten meer krijgen ; en nu was ik naar de stad geto gen om er daar te zoeken. Ik trok den eerster groentenwinkel binnen die ik zag, en vroeg er naa; eenige kilos dier rariteiten ; de winkelierster be keek me eerst eens van kop tôt teen, raakte met dei vinger haar voorhoofd eventjes aan, schuddeboldi en viel toen uit : « Oeh erreme, menhier, as ge zo zaat moetj-haa doen soigneere, zelle I In Evere e: er nog pioche ! » — Maar, vrouwken, antwoorddf ik, 'k begrijp Uwe gramschap niet !» — « Wel, wa( 't antwoord. weet ge dan niet dat er geen patater meer zijn, in Brussel, en dat er voor gevochter werd toen er verleden week te Etterbeek aan d< werkeloozen verkocht werden ? » Ik bekende mijr onwetendheid in deze, en trok verder. Op de Katelijnemarkt ti'ok ik toch weer mijr stoute schoenen aan, en trad op een der vele .kraamtjes toe, waarvoor groenten en fruit bij hoo pen opgestapeld lagen ; mijn gedaclit was dat, d< oogst der aardappelen zoo goed gelukt -zijnde, ei hier wel zonden te krijgen zijn ; en ik vroeg dar ook heel beleefd aan 't vrouwtje of ik geen paai kilos zou kunnen krijgen ; maar nauwelijks had il het woord « pataten » uitgesproken, of ik kreeg eei: hoop liefaijkheden naar den kop zooals me iioé nooit op de Katelijnemarkt gebeurde, wèl op d( Hoogstraat. Het venijn riep dadelijk tôt haar ge buurvrouw : « Zeg iche Fien, eje gin patate vei dane springnotvet hie ? » — « Zenne hiele sm... es et pataat I » klonk het nijdige antwoord. En daar ik min of meer verbauwereerd bij dit lieflijk ont haal, uitleggingen wiilde geven, riep ket helsch( wijf, zich bukkend : « Moktch-haa voech, zelle, oe: ik sloeg haa mennen blok in ave nek 1 » Wie zou voor zoo iets niet op de vlucht slaan ' Om mijn « antroesse » af te drinken liep ik een lier bergsken binnen waar de boeren gewoonlijk de: morgens, na afgedane zaken, eene tas koffie gaar drinken alvorens naar hun dorp terug te keeren Een tiental dier buitenlieden wairen rond eer groote tafel gezeten, en dadelijk vernam ik dat ei hier van pataten gesp*)ken werd. Lachend verteld^ een boerken hoe hij de zijne ergens in zijnen ho: had in den grond g&stoken, en die niet verklaarc had, natuurlijk, toen de veldwachter zijn onder zoek had gedaan ; een andere wist te zeggen dat hi er nog een voorraad had van ongeveer tien duizem kilos, en lachend riep Jiij uit, met duim en wij s vinger wrijvend : « Laat ze maar doen, die zulier wel centen opbrengen ! » Al die boertjes waren t'akkoord, scheen het me om hun aardappelen weg te stoppen tôt de prijzei nog hooger zouden komen, en de opkoopers ze ii 't geheim zouden komen opladen ; van den vastge stelden maximumprijs spraken die lieden niet eens alsof ze daarvan nooit hoorden spreken ; 't is waai ik ken de boeren, en onder hun onverschillig uitei lijk schuilt gewoonlijk een slimme geest aie âne middelen weet te vinden om reglementen en voor-schriften te ontduiken, en de stedelingen het geld uit hunnen zak te kloppen. Terwijl de boertjes daar spottend den aap liielden met de Brusselaars kwamen er twee personen binnen dio ik sedert lange jaren ken ; een roeper uit Be Halden, en zijn helper. Dra defeagde er hoop voor mij op ; die zouden wel weten waar er aardappelen te vinden waren, meende ik. Maafcr jawel : Flup viel bij het eerste woord als een razende uit, vloeket tegen de boertjes die nuchter opkeken, en stilzwij-gend aan hunne koffie slurpt^n. « Da's nu tien dagen, zei Flup, dat ik nog geen patat over mijn lippen kreeg, tien voile- dagen, zulle ! En thuis zit ik met een vrouw en zes kinderen die allen zoo flauw zijn aJs katten van dien gedurigen rijst. Tien dagen . Nog een geluk dat 'ne inensch soms nog een borrel kwak kan binnen lap-pen, of ik lag al lang met mijn ijzers omhoog ! » — « Maar hoe komt het toch, Flup, dat gij hier geen aardappelen kunt krijgen ? Op ons dorp zeggen de boeren dat ze ail hun pataten in de stad verkochten, en daarom ben ik eens naar Brussel gekomen om er hier te koopen. » — « Oh, die vagabonden daar, zei Flup, met zijn uitgestoken vuist tôt de boeren gericht, ze moesten hun kot met geweld plunderen. Zij zijn het die, uit vrekkigheid en voor eenige centen, huw landgenoo-ten zouden uithongeren en het bloed uitzuigen, die liegen en bedriegen, en meer liefde gevoelen voor hun varkens dan voor liunnen evennaaste. Maar wacht, kereis, tôt na den oorlog ! Dan willen wij uwe pataten of uwe groenten niet me«r, dan doen we ze uit den vreemcLe komen en kunt gij de uwe zelf opvreten, daar moogt ge zeker van zijn ! Geef me nog 'nen shrapnell, patron ! » Ik zag het de boe^kens aan dat ze niet gerust waren, want Flup is 'ne vent als een reus, " un fort des Halles», en menschen wier geweten niet zuiver is zijn steeds vreesachtig ; ook trok de eene na den andere er stillekens van onder, niet zonder dat, Flup hun goeden dag wenschte, hun namën gevend als : bloedzuiger, wrek, patatendief, wat weet ik al. Ondertusschen vertelde zijn gezel me hoe hij reeds sedert veertien dagen van rijst leefde, en geen pataten meer kon vinden in heel Brussel; men zegde wel dat de gemeenten ze zouden aanslagen en te-koop stellen aan de burgers, doch daar kwam maar steeds niets van in huis. En de man verzekerde mij en zwoer bij aile heiligen dat, zoo er hem dra geen aardappelen verschaft werden, zoo er nog lang moet rijst geëeten worden, hij met eenige kameraden naar den buiten zou trekken en do aardappelen halen waar hij ze krijgen kan, desnoods met geweld.Zoo ver zijn we nu gekomen en dit ailes dooï de schuld der boerenkinkels die hun vaderlandschen plicht niet begrijpen, of uit ikzucht aan dien plicht te kort komen. Zoo er hun iets overkomt, des te erger voor hen : wij kunneh met zulke lieden geen kompassie hebben I Ondertusschen was er nog een persoontje in de 1 herberg gekomen, een vent die er niet te nuchter i meer uit zag ; want hij waggelde voor den toog, en deed niets dan lachen, en tôt zichzelf spreken. Eensklaps herkende ik den vent, : 't was schele Susse, de harmonikaspeler uit den « Poeche » van « d Huugstroet », waar Toone de poppen aan 't dan-sen machi. techele Susse bracht een heel andere g a a 5 ons gesprefc, en het deed ons deugd. i&chaq om zijn aardige kwinksiagen mi «y - % - en g veneiiingéùV ' 4 *2Î': De Schele deelde ons mede hoe hij net nu mact*,. 1 hoe het met Toone gaat, en wij giggelden het bij zijn lollekens uit van prêt. Maar met die pataten-zaak is mijn brief nu reeds zoo lang geworden dat - ik de Schele Susse de naaste week maar zal laten > vertellen wat er met onze « Poeche » gebeurde. ) J. T. t OVER ALLES ) — Op 16 dezer was het de 63* verja irdag ; der geboorte van advokaat Jan Van Rijswijck, . volksvertegenwoordjger en burgem'iester van \nt-, werpen. t — Tusschen net Schepencollege van Mechelen , en de verschillende maatschappijen van genoemde ' stad is eene overeeukomst gesloten voor het geven j van openbare feesten, tombolas enz., ten vonrdeele 5 van liefdadige oorlogswerken. Er zal geen toelating ? meer gegeven worden voor het inriohten van hetzij • wat ook, dan op voorwaarde dat de 75 p. h. der ^ bruto opbrengst in de handen gestort worden van het collega, hetwelk in overeenkomst met eene i comflfissie, samengesteld uit twee afgevaardigen i der maatschappijen en een lid van den gemeente-1 raad, ds gelden zal verdeelen tusschen al de erkende nuttige werken. — Verleden Zondag stonden de lieden welke t in de Vlaamsche Opéra hun dopgeld gingen ont- • vangen, in rangen van vier, « queue » te maken van • aan voornoemd gebouw tôt aan den hoek der Van [ Ertbornstraat op de De Kejzerlei, in een plassen-; den regen!... Velen zullen er eene verkoudheid bij ; opgedaan hebben, buiten de schade aan hunne klee- ■ deren. Waarom laat men die arme lieden niet in de ' verwarmde zaal wachten ? — Op Woensdag 17 dezer was het de 175e ■ verjaardag der geboorte van den befaamden Luik-schen toondichter Gretrj, maker van het algemeen bekend lied : «Waar kan men beter zijn?» Hij stierf te Montmorency (Frankrijk) in 1813. — De inventants der aardappelhoeveelheid in • Nederland heeft aangetoond dat onze Noorderburen nog in bezit zijn van 4 millioen hectolîters, afgere-kend den voorraad der bijzonderen, — Bij het Parket is eene klacht neergelegd t«gen onbekenden, die allerlei lasterende en eer- . roovende geruchten verspreiden tegen achtbare personen, overheden en beambten die allen zich ver-dienstelijk gemaakt hebben en het nog doen aan den voedingsdienst van de bevolking. De politie heeft , oi der ontvangen om te trachten de lasteraars te ont-' dekken. — De invloed van den oorlog op het vormen van nieuwe families en op de g-eboorten is voor de i omliggende gemeenten van Brussel als volgt : In 1913 werden 5.679 huwelijken aldaar gesloten ; in 1914 viel dit aantal op 3.879 en in 1915 op 2.448. • Het geboortental was in 1913 : 9.513, om tôt 8,333 > te vallen in 1914 en tôt 6.778 in 1915 ! 1 — Het lokaal « Kattenhof » Lammekensstraat, ; te Borgerhout, waar nu de « Antwerpsche TooneeL-j listen » vertooningen geven, brandde op 17 Februari 1897 bijna geheel af. 1 — De Duitsche Gouverneur-generaal van België heeft een besluit uitgevaardigd bepalende i eene straf van 3 jaar of meer gevang, of eene boet 1 die 3000 mark kan bereiken, ofwel de twee strafïen te zamen, voor al wie in bezit zal gevonden worden van druksels of dagbladen welke niet gecensu- - reerd zijn.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.