Zondag 20 Februari 1916 5 CEirsrTiiEiMiEîisr Twfifidfi .Taarei'anff Nr 14 QEILLUSTREERDE ZONDAGSGAZET Bureel : HOPLA"ND 30, Antwerp Abonnement : 2.50 fr. het jaar FAMILIEBLAD —— * » ^©,n.fe;ojad.ig-in.g-©ii : 4= bladz., don regel 0.30 Reklaam onder de Financieele aank. » 1.00 rubriek OVER ALLES d. reg.1.00 RA£rrnfflni*ViArir»Vi+. R OO Dit nummêr bestaaf uitZESBLADZIJDEW DADEN EN ZAKEN I. Laagheid Het is reeds geruimen tijd geleden dat wij no iets hoorden over lasterende beschuldigingen tege de achtbare personen die van af de Duitsche beze ting onzer stad, zich aan 't werk gesteld liebber om de Antwerp sche bevolking te helpen met raa Wij waren bijna ailes vergeten wat gevlucht konfraters in liet buitenland tegen de yerdienst< liikste hunner uitgekraamd hebben, en waaxove in de toekomst rekening zal gevraagd worden. Doch dezer dagen is er opnieuw laster verspreic kwaadaardig en valscli, niet tegen één, maar tege meerdere achtingswaardige personen van Antwei P6Men kan in geen kofflhuis komen of men hooi gewagen over een twist, neen, over een gevec tusschen twee mandatarissen van het volk, wi€ eerbaarheid boven aile verdenking staat en die zic door hunne ontwikkeling zeker niet aan geweic daden zouden begeven. . {ûW Ergens anders zal men u in de ooien fluistere dat een stadsbediende zich plichtig gemaakt hee: aan eene verduistering waarvan het bedrag elke dag door de vertellers of oorfluisteraars. verhoog In"1 een ander lokaal zal men u vragen ol gi] lit al weet dat bedienden van dit of geen komite betrapt zijn op dit of op dat ? Gelukkig voor de kwaadsprekers is het nu h< oogenblik niet dat de gelasterde of verdacht g< maakte personen die hatelijke kerels eens bi] cl tong pakken. Maar die tijd zal komen Ondertusschen raden wij aile eerlijke lieden aa zich niet te leenen tôt het helpen verspreiden va het kwaad, maar integendeel aan iedereen de waa heid te zeggen met de verklaring : dat er noc geslagen, noch gevochten is ; dat er niemand . aangeklaagd noch doorgezonden ; maar dat er b den heer Prokureur des Konings wel eene klacht nedergelegd tegen de onbekende lasteraars en c verspreiders der leugens. II. Nutteiooze Broederstrijd Vele handelsbedienden onzer stad hebben ve trouwelijk een omzendbrief ontvangen van eer maatschappij in vorming, aan dewelke men de titel gegeven heeft van « Ligue Belge d'Expansic Commerciale ». De stichters van die nieuwe « sjoseteit » bewer€ dat ze « eene leemte komen aanvullen », met eene bond te stichten, welke, door het inrichten va lessen voor talen en handelswetenschappen, de g legenheid aan de bureelbedienden zal geven zic te bekwamen oni in de handelsbureelen het noodi^ werk te kunnen volbrengen. Wie zijn die heeren stichters ? Zeker geene An werpenaars, evenmin kunnen het personen zij die in de scheldestad hun zakenverblijf hebben. Want, in beide gevalien, zouden zij op de hoog zijn van den toestand onzer klerken op maatscha pelijk gebied. Zeker zouden zij moeten kennis he ben van onze twee groote maatschappij en : Unit; en Syndikaat van Handel en Nijverheid, well rond de 8000 leden tellen. De eerstgenoemde vereeniging uitsluitend same gesteld uit kantoorbedienden, hield over een pa; weken hare algemeene vergadering in het gro lokaal van het Koninklijk Kunstverbond, dat feit lijk te klein was. De tweede genoemde is samengesteld uit p tronen en klerken en kan ook in Antwerpen ge( lokaal vinden om er al hare leden te vereehigen. « unitas » en « Syndikaat » tellen onderscheideli, meer dan 25 jaar bestaan. Deze inrichtingen lev ren uitstekend werk en nu, tijdens den oorlog ze. helpen zij hunne leden met raad en daad, ja, m daad het meest 1 Zieken- en pensioenkassen, werkloozenfond plaatsingskomiteit, reisfonds, taalkursussen en va andere wetenschappelijke kennissen, zijn al i richtingen die in beide Antwerpsche maatscha pijen bloeiën. Wat komt die « Ligue Belge d'Expansion Cor merciale » nu spreken van « eene leemte aan vullen 1 Antwerpen is gekend als de stad der « Sjoset< ten » ; uit de stichting van eene enkele, zijn er e< jaar nadien soms vijf « sjoseteitjes » gekweel Maar zulks is begrijpelijk voor ton- en vogelpi sjoseteiten, maar de kantoorbedienden van Antwe pen, leenen zich niet tôt zulk spel, en zullen zek aan hunne twee degelijke goede kringen houd< en aan de groote voordeelen welke zij er van g nieten. Aan nutteloozen broedertwist steken zij ge< hand uit. OMZE IfOEDING Ziehier de hoeveelheden der levensmiddelen, w< ke in de magazijnen van het « Nationaal Komite voor Hulp en Voeding » verkocht worden, waarop i koopers recht hebben. Spek : 200 grammen per hoofd en per maan Reuzel : 300 » » » » Rijst : 1250 » » » » Boonen : 1000 » » » » Om deze levensmiddelen in de bedoelde magaz nen te kunnen bekomen, moet men eene « Voeding kaart » hebben, welke te bekomen is in het « Ce traal-bureel » waarvan de zetel is in het Queer Hôtel, Van Dyckkaai. Het is te begrijpen dat, wanneer die waren in magazijnen ontbreken, ze ook niet kunnen afge verd worden.Wij raden het publiek aan kalm te zi en te blijven, vooral aan en in de winkels en zi niet te laten opwinden door zekere personen c geene verantwoordelijkheid op te loopen noch dragen hebben. Er wordt gedaan wat kan ; in omstandigheden e thans doet men niet wat men wil. xxx Personen die in de buitengemeenten nog aarda pelen kunnen bekomen of koopen en ze naar stad willen voeren, kunnen zich wenden naar 1 «Centraal-Voedingsbureel «Queens-Hotel», Van Dijc kaai». Daar zal hen een vrijbrief ter hand gesteld w< den met toelating der Duitsche Overheid, om aardappelen naar de stad te voeren. xxx In de Lange Van Bloerstraat Zooals wij reeds aangekondigd hebben is e nieuwe winkel van het « Nationaal Hulp- en V( dingskomiteit » geopend in de Lange Van Bloi straat, welke daar, tusschen de volkrijke straten d 5° en 10° wijken, wel geplaatst is. Aardappelen In aile huiskringen en kolïiehuizen is de schaars< te der aardappelen aan de dagorde ; de moeilij heid om het noodig aantal kilos te bekomen voeding van de familie is schering en inslag van a samenspraken. Men heeft gezien aan de magazijnen, waar aar< iappelen verkocht worden, hoe het volli er zich ve drong om deze te kunnen bekomen. Gelukkig is er tusschen ons Stadsbestuur en c I Duitsche Civielverwaltung eene overeenkomst t< verkoop van aardappelen getroffen ; de daartc noodige schikkingen worden genomen. Vooreerst worden er aardappelkaarten afgelevei ten huize der reohthebbenden door de politie. De prijs der aardappelen is nog niet kunnen b paald worden.Er worden aan niemand meer aarda ^ pelen verkocht dan 300 gr. per lid van het huisg . zin. Tôt op het oogenblik dat wij dit schrijven zijn ( volgende lokalen voor den verkoop reeds in hui e genomen : t Nachtegaalstraat 8 (Garage). Van Kerkhovenstraat 1 23. •j Schijfstraat 1 3 (Kiel) Brusselschestraat (Suikerfirma Gevers). t Nog andere lokalen zullen voor den verkoc t gehuurd worden. Hiervan zal het publiek kenn r krijgen. II Andere eetwaren L- Buiten de aardappelen zullen er in deze winkels ot '■} nog suiker en koffie kunnen aangekocht worden. n . d : mmmm DE PRAATDUIVEL Op de laatste zitting van het Provincia e Komiteit voor Hulp en Voeding zegde c voorzitter, Mr. Louis Franck, terwijl h n verslag gaf over de werkzaamheden van hi " Komiteit gedurende het afgeloopen jaar. h « Toen ik in Zuid-Afrika was, kort voor hi ,s uitbreken van den oorlog, heb ik daar et j « Afrikaansch » boek gelezen dat daar zei e populair is. Het heet » Sewe Duiwels en w; huile gedoen het « Sketse uit die Afrikaans buiteleve door Ou Oom Jan ». OuOomJan, de schrijver, was professt en de zedelijke strekking van zijn boek blij' r. uit de ondertitels. Daar is « die Geldduiwel e daar is ■> die liegduiwel », daar is « die dran n duiwel »... en daar is ook « die praatduiwel n De « praatduiwel».. in het Antwerpsch zc n men zeggen de « babbelduivel ». 11 Sedêrt het begin van den oorlog ben ik ei " bevreesd dat die « praatduiwel » uit Zu l, Afrika is ontsnapt en zijn toevlucht hee •e gevonden in oas ...v „ Nog nooit heb ik dwazer geruchten c n ronde hooren doen en verstandige menschc zelfs blijken zien geven van grootere lichtg te loovigheid. Zoo werden mij daar juist praa jes verteld over grove onregelmatigheden d zich zouden hebben voorgedaan in den b< :e voorradingsdienst der stad Antwerpen, ovi ontslaggeving van ambtenaren enz. enz. ^ De geheele geschiedenis is uitgevonde jt van A tôt Z. Er is geen woord waar, het e- leugen en laster van het begin tôt het einc en ik hoef er wel niet bij te voegen dat he 'n zelfde geldt voor het Provinciaal Komiteit ' het plaatselijk Komiteit dat er van afhang ik Hoe is het mogelijk dat men zich, zond< e- eenig bewijs, zonder eenig onderzoak, ee: f: voudig uit razernij van te praten en te ba e belen, met het rondventen van dien slechtf s, klap kan inlaten ? Begrijpt men dan niet da ir indien zulke gezegdens zekere ooren bereik< n' die een onmeetbaar gevaar ten gevolge ku p~ nen hebben? (Algemeene toej.). n- Hoe zulke praatjes in de wereld kom< te kan ik overigens, in dit geval gemakkeli ,j_ volgen. Wat waar is, is dat bij de Commissii m" for Relief en het Nationaal Komiteit voi ;t. Hulp en Voeding van België een beklag k- ingekomen van de Engelsché Regeerii f" aangaande-eetwaren voor de Belgische b ~,n volking ingevoerd en die eene andere bestei e- ming zouden hebben gekregen. Maar no< het Nationaal Komiteit, noch het Provincia ;n Komiteit van Antwerpen of het plaatseli Komiteit hier of één hunner leden hebbi - daaraan eenige schuld. Het geldt de opko pers, schacheraars en woekeraars in leven middelen die geheel buiten het Komiteit sta; en trachten, door toedoen van doppers 'jt andere slinksche middelen zulke eetwar< le te bemachtigen en dan voort te verkoope Het is hier niet de plaats en ook is het ni d. onze bevoegdheid om te onderzoeken of ( in hoeverre deze klachteu gegrond zijn. Ma dit wensch ik te zeggen : dat wij de strengs kontrooldiensten sedert maanden hebben i ■s! gevoerd en zullen blijven in werking houdi n- omdat heel het probleem van de voeding v; s- het land met deze zaak gemoeid is. Ik d' een beroep op al de Komiteiten om de ee. controoldiensten onder aile vormen te h< jn pen. Zij zijn volstrekt onontbeerlijk. (Toe h Het is op deze eenvoudige feiten dat i Ie « praatduivel » aan het fantazeeren is gega; ° en ze heeft omgewerkt tôt smadelijken laste ,1s Het zou mij niet verwonderen dat deze g meene leugens welwillende verspreiders he ben gevonden bij die soort menschen die \ p. eigen belang, in tijden zooals wij ze nu be le ven, zich niet scliuwen door pogingen wa: et van ik gewaagde, de bevoorrading v :k" geheel het volk in gevaar te brengen. H ir. Parket van Antwerpen, aan wien ik hul de daarvoor breng (toej.) vervolgt ze zond genade en het is dan ook niet meer dan v< diend. Want men moet laag gezonken z en van aile eergevoel beroofd om zulk we 5n te drijven. (Lange toej.) ie- Indien ik, Mevrouwen en Mijnheeren, gi :r_ de Voorzitter voort, over deze zaak h er uitgeweid, is het niet omdat de defti menschen, door iedereen geëerd, welke bevoorradingsdier.sten geheel belangloos 1 :h- den, moeten verdedigd worden, zij staan \ k- boven elken laster ofelke verdenking (toej ;ot chingen). Maar wij leven in tijden v/; lie elkeen in de gemeenschap de plicht heeft werk te steunen en zijne woorden te bewal 1- en den « praatduivel » uit |jet land te houd (gelach en toej.) » Wij kunneri deze woorden slechts beami le De uitvinders van zulke praatjes behooi >t tôt dezelfde klas van menschen die, destiji ie altijd rechtstreeks het « laatste » nieuws v den Generalen Staf hadden gehoord. d Toen had hun geklets maar één belang : vertel'er belachelijk te maken, maar in 1 3- huidig geval schuilt er in hun gewauwel en ). de lichtgeloovigheid van de menschen 1 3- -grootste gevaar dat iedereen zal begrijpi Ook vernemen wij met genoegen dat de H< [e Bu"-gemeester order heeft gegeven aan ir politie om in elle geval '.vaar deze laster ; hoord wordt, dadelijk proces-verbaal op stellen. Wij willen overigens niet nalaten te her neren dat buiten den Heer Voorzitter R Louis Franck het beheer van den bevoor: dingsdienst van de Provincie (welke ee samenwerkende maatschappij vormt) ook 'P beheerders telt Mr. Ed. Bunge. onder-Voi 10 zitter van het Provinciaal Komiteit,-Castelein, Voorzitter der Handelskamer, 1 Friling, W. Blaess, Carlier, beheerder c ik Nationale Bank, Montens. lid der Bestendi Deputatie, raadsheer Delannoye en Verbeeck. Het Antwerpsch Komiteit van Voedi heeft voor Voorzitters HH.Cools en Strau als onder-Voorzitter, Senator Leclef, schatbewaarder M. L. Crauwels en j secretaris, raadsheer Verrept. e Dat zulke mannen geene onregelmatig' den zullen laten begaan, zonder het mes de wond te zetten, hoeft wel geen betoog. ï BEZIJDEN DEN OORLOG it e Waren we vroegere jaren in en om de karnav ■werd er dan Geuze-, kriekealambiek, faro, gers >r en ook veel Champagne en wijn gedronken. th; <t worden bier- en wijnpotten met droeve gezich bekeken, alleen de koffiekan wordt aangesprof en... veel besproken. ". We leven heden in een overgangstijdperk en ■ .u in het laatste stadium er van ; wij burgers knni niet beter doen dan lezen, leeren en elkander ^ ■g vertellen. Ik wil u dus heel beknopt ieta over i ^ kofBe vertellen. ft lu « De vertellingen van mijn grootje » luidt legende van onze koffie (d. i. gebrande) aldus : [e —• '« Ten tijde dat in het zaehte Oosten de Oi :n wijsheid bloeide was het de gewoonte dat de jon e- ling aan de uitverkorene zijner liefde een halssn t- schonk. Nam de maagd dit aan, dan beteeke: ie dit, dat zij haar leven aan den gever schonk. T' waren de menschen echter nog niet zoo slecht, ;r beduidde dan ook meer, gelijk onze trouwring, . in het openbaar gedragen bewijs, dat de vrouw ,n echtelijken staat leefde. is Op zekeren dag was er nu eens een arme jon ie ling, die verzot was op Mirenda de dochter van t- sterrawichelaar. Ook de jongeling Ali was 3f denker, en zoo kwam hij op de gedachte, de me t. roode kersen van de coffea tôt een snoer bij ;r te rijgen, opdat Mirenda door dit simbool n- begrijpen dat Ali's liefde was : vol hoop, gelijk b- altijd groene bladen ; rein gelijk de witte bloemi :n voortdurend, gelijk de altijd bloeiende coilea, t, wijl het rood der beesen beteekende dat hij ;n bloed of leven aan haar gaf. ti- Ali plukte een korf schoone, bijna rijpe bess ging naar zijn woning, zocht er de schoonste :n De overblijvende wierp hij weg op enkele na, jk hy uit nieuwsgierigheid onderzocht, zooals kinde )n wel eens vruchten endeizoeken Toen zijn weetzc 5r bevredigd was, smeet hy de resten op het b is gedoofde vuur, doch hoe verwonderd was hij : îg als eenige tijd daarna een heerlijke lucht in e- neus drong, die hem als het ware verlevendig n- Naar het vuur gaande rakelde hij eenige pitten ;h de asch en, deze gebrande koffieboonen beziende al tusschen zijn vingers tôt poeder drukkend. ku jk hij op het gedacht dat wellicht van het poeder d< ;n gebrande pitten een geestrijke drank, een won 3- drank, die hem een helderen geest zou schenli s- gemaakt kon worden. m Zoo is onze koffiedrank ontstaan, de trt °f voor ouden en vrouwen, doch de man ;n lusten ze ook. En dat er koffie gezet en gedron n- wordt bewijzen u de volgende cijfers (van de laa et jaren ontbreken mij er enkelen, waarom ik dan ;n de cijfers van 1901 geef, als de koffietrust nog : lr bestond). Toen bedroeg de kofflevoortbrenging 'e geheele aarde 15,400,000 zak van êO kilogra n daarvan leverde Brazilê 11,500,000 zak, Guatem în Costa-Rica. Mexico, Salvador en Nicaragua ln zamen 1,150,000, Venezuela, Colombia. Ecua 3e en Peru te zamen 1,050,000. Portorico, Jams ze 200,000, Haiti 450,000, Nederlandsch Ii 570,000, Engelsch Iudië, Ceylon en Manila i-) zamen 225,000 zak. De voornaamste koffiemarkten der wereld i ln of beter gezegd waren New-York, Hamburg, I ;r- don, Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen. u" De koffie is geen voedingsmiddel ; het aftrek • " der gebrande en tôt poeder gemalen koffieboo f1 werkt opwekkend op het zenuwgestel, van daar het meerendeel koffiedrinksters zenuwachtig ir' doch een « mazagran » oftewel « kopje koffie » het eten bevordert de spijsvertering. Bij prikkelbare personen veroorzaakt het o er vloedig drinken van koffie hartkloppingen en m; >r. krampen. jn De belangrijkste eigenschappen der koffie rk haar vermogen om den honger voor het oogen te stillen en haar kracht om de werkzaamheid ng den geest te verhoogen, tijdelijk. en hierom eb schadelijk, want een jarenlange waarneming hel jjg mi,i tôt de overtuiging gebracht dat veel neurs ,je nieken door hetgebruik van koffie hun kwaal ej. ben veroorzaakt of verergerd. De eigenscha] •er der koffie berusten op haar coff ïoe gehalte en op andere bestanddeelen, waarvan enkele zich < iar bij het branden vormen. dit Doch niet alleen onder de menschen, ook i ;en dierenwereld heeftr de van 5 tôt 15 meters h en kollieplant vereerders had. Vertelt een Arabisch overlevering ons niet, dat do koffie ontdekt is doo ;r,É een geitenhoeder, die opmerkte dat zijn kuddf en nadat ze van een zekere plant de groene, lederach ]s tige, elliptisch gevormde bladen, de bij schermei an vereenigde welrieksnde witte bloempjes en d kersachtige vruchten gegeten hadden, zoo onrusti] werden en 's nachts in plaats van te slapen, bleve: )ej rondspringen alsof zij de menschenkarnaval in hu: jn geitenkop hadden ? let De hoeder deelde dit zonderlinge geval mee aai ;n den wijze — de tooveraar geneesheer en priester — ,er van zijn stam. Deze probeerde de vruchten en vom de dat ze een verfrisschenden invloed hadden, dei ye. slaap verdreven en « de religieuze plicht van nach 'te telijke gebeden zeer vergemakkelijkten >. zooals he in een 17e eeuwsche verhandeling over de koffu in- luidt [r# De kofïiehandelaars kennen allen een kevertje -a_ dat alleen van Oost-Indische koffie ho^dt, maar d< ne Braziliaansche nooit zal aanraken. De aanwezighei( jjs van dezen fijnproever in de koflieboonen geldt t< )r_ Menado en in de Preanger zelfs als een bewijs vai yi de uitstekende kwaliteit. Sommige vrouwen bezit. Y. ten ook de eigenschap niet alleen om de best< [er kwaliteiten op het oog te onderscheiden, maar eei ge heerlyk bakje voor de gasten te zetten, iets wa zelden gebeurt wantmeestal krijgt de bezoeker wa' aftreksel van peeën-koffie. Tabak, alkoholisch( mengsels en allerlei theesoorten of plantenaftsek-3S® sels gelden onder menschengroeppn voor afwer-kend ; eene goede straffe » tas koffie » 's morgen* vroeg genomen. wordt ook deze eigenschap toege-kend Of dit waar is weet ik niet, ik voor mij houe het met appels, ongekookte wortelen en vruchten 1.e' toch schijot het dat de geheele vrucht der koffif in dfarmzuiverend is. Op Java komt o. a. een marier-soort voor, de paradoxurus musang, die behalve kleine zoogdieren en vogels, ook koffie eet en d( sappigste vruchten voor zich uitzoekt. Deze marte] verteert echter alleen het vruchtvl«esch, de kern. pit of boon geeft hij weer aan de plantage-bezitter; terug.Ondanks den ongewonen weg,die ze afleggen . zijn echter juist deze boonen bijzonder gezochl. Ir haar omhulsel — de hoornschil — zijn ze volkomcr ins onbeschadigd gebleven en een drank uit deze boo (;en nen bereid, geldt als een bijzondere delicatesse -en Gelukkig zijn wij sedert jaren al gewend ge raakt — niet aan « delicieuse koffie » maar aai allerlei soorten vette of verbrmde koffiesurrogaten De hemel weet wat we nu nog te drinken zullei j. krijgen, waarom ik dan ook slechts deze raad kai len £even> ^00P ^°^10 eD raaa^ ^eze z0^* de de Hot leven te Brussel ?6~ ik heb deze week, terwijil ik door Brussel's stratei 9lentei-de, een ontmo-eting gedaan waarvan ik dei ide lezers van de Zondagsgazet een relaas moet voorschc )en telen. Maar eerst moet ik U vertellen waarom il I l als een verloreai schepsei overal ronddoolde. G ^ moet weten, ik woon niet in de hoofdstad zelve 'ie^ maar op em derp dat niet bij Groot-Brussel be in hoort. En daar is, hoe zonderling dat ook mog' schijnen, geen enkele pattat meer te vinden ! Gaa ge bij de boeren, dan vertellen zij dat ze geen aar ?e~ dappelen meer hebben, dat ze ailes hebben ver sen kocht, en nog juist genoeg overhielden voor hui sen eigen gebruik ; en zij hebben daarbij nog den « tou oie Pet * te steenen uit den grond, omdat zi niet weten hoe ze aan plantsoen zullen geraken. 3en Ik lach echter om die kilachten, want sedert d sou jaren dat ik detn buiten bewoon heb ik onze boer de tjes haarfijn leeren kennen: klagen is hun ge )n • woonte ; in het voorjaar, als ze op het veld werken / en ge zegt hun : « Goed weer, he, pachter ? » omda .. het zonnetje heerlijk schijnt, dan moogt ge ovei 51Jn tuigd wezen dat ge voor antwoord krijgt : « Neeje menhier, 't is sleclit weer, 't zou moeten regenen ! Regent het, dan vinden zij da-t de zon zou moete: ' schijnen ; is er wiud, dan zou het moeten sti mt. wger zijn> want dan zouden ze moeten zaaien ; i die er geen wind, dan zullen zij er wenschen om d ren slechte woflken af te drijven, en zoo is het voor d cut boeren altijd te dik of te dun. Ik geloof dat onz Lieve Heer het moëilijk moet voor hebben om di Jna menschen kontent te stellen ; maar ik. ben ovei net tuigd, moest onze Lieve Heer aan de boeren vrage zijn wat weder hij moet maken, hij dan nog meer zo (je# « geèmbeteerd » zijn, want ze zouden zelf niet wete; • 1 te zeggen wat ze eigemtlijk willen 1 Maar om terug te keeren tôt de aardappelkwesth en ik kan dus op den Brusselschen buiten geen pata am ten meer krijgen ; en nu was ik naar de stad getc izer gen om er daar te zoeken. Ik trok den eerste: i' groentenwiinkel binnen die ik zag, en vroeg er naa eenige kilos dder rariteiten ; de winkelierster be en> keek me eerst eens van kop tôt teen, raakte met de vinger haar voorhoofd eventjes aan, schuddebold en viel toen uit : « Oeh erreme, menhier, as ge zc zaat moetj-haa doen soigneere, zelle ! In Evere e nen er n0g pioche ! » — Maar, vrouwken, antwoordd ken ik, 'k begrijp Uwe gramschap niet !» — « Wel, wa tste 't antwoord. weet ge dan niet dat er geen patate meer zijn, in Brussel, en dat er voor gevochte . , werd toen er verleden week te Etterbeek aan d lie^ werkeloozen verkocht werden ? » Ik bekende mij der onwetendheid in deze, en trok verder. m ; Op de Katelijnemarkt trok ik toch weer mij stoute schoenen aan, en trad op een der vel kraamtjes toe, waarvoor groenten en fruit bij hoc te pen opgestapeld lagen ; mijn .gedacht was dat, d dor oogst der aardappelen zoo goed gelukt zijnde, e ika hier wel zouden te krijgen zijn ; en ik vroeg da 1(hë ook heel beleefd aan 't vrouwtje of ik geen pan + kilos zou kunnen krijgen ; maar nauwelijks had i het woord « pataten » uitgesproken, of ik kreeg ee hoop lieflijkheden naar den kop zooals me no (jiD nooit op de Katelijnemarkt gebeurde, -ivèl op d ' Hoogstraat. Het venijn riep dadelijk tôt haar gi buurvrouw : « Zeg iche Fien, eje gin patate ve dane springnotvet hie ?» — « Zenne hiele sm... es e ken pataat ! » klonk het nijdige antwoord. En daar il nen min of meer verbauwereerd bij dit lieflijk on , . haal, uitleggingen wilde geven, riep het helscli wijf, zich bukkend : « Moktch-haa voech, ^elle, o< is, ik sloeg haa mennen blok in ave nek I » na Wie zou voor zoo iets niet op de vlucht slaan Om mijn « antroesse » af te drinken liep ik een he bergsken binnen waar de boeren gewoonlijk d( 7er- morgens, na afgedane zaken, eene tas koffie gaa iag- drinken alvorens naar hun dorp terug te keerei Een tiental dier buitenlieden waren rond ee groote tafel gezeten, en dadelijk vernam ik dat < 7Aln hier van pataten gespnoken werd. Lach end vertelc blik een boerken hoe hij de zijne ergens in zijnen lu vau had in den grond gastoken, en die niet verklaai j had, natuurlijk, toen de veldwachter zijn onde ° zoek had gedaan ; een andere wist te zeggen dat h iben er n0g een voorraad had. van ongeveer tien duizer ste- kilos, en lachend riep hij uit, met duim en wij aeb- vinger wrijvend : « Laat ze maar doen, die zulh _n wel centen opbrengen ! » 1. Al die boertjes waren t'akkoord, scheen het m ook om hun aardappelen weg te stoppen tôt de prijzi >erst nog hooger zouden komen, en de opkoopers ze 't geheim zouden komen opladen ; van den vastg i stelden maximumprijs spraken die lieden niet eer n "e alsof ze daarvan nooit hoorden spreken ; 't is war 30ge ik ken de boeren, en onder hun onverschillig uit< 3 lijk schuilt gewoonlijk een slimme geest die aile middelen weet te vinden om reglementen en voor-r schriften te ontduiken, en de stedelingen het geld , uit hunnen zak te kloppen. Terwijil de boertjes daar spottend den aap hiel<len , met de Brusselaars kwamen er twee personen bin-lien die ik sedert lange jaren ken ; een roeper uit 3 de Hallen, en zijn helper. Dra di^agde er hoop voor ? mij op ; die zouden wel weten waar er aardappelen te vinden waren, meende ik. MaaSr jawel : Piup viel bij het eerste woord als een razende uit, vloeket tegen de boertjes die nuchter opkeken, en stilzwij-gend aan hunne koffie slurpten. « Da's nu tien dagen, zei Flup, dat ik nog geen patat over mijn lippen kreeg, tien voile dagen, zulle ! En tliuis zit ik met een vrouw en zes kinde-ren die allen zoo flauw zijn als katten van dien gedurigen rijst. Tien dagen . Nog een geluk dat 'n# inensch soms nog een borreil kwak kan binnen lap-, pen, of ik lag al lang met mijn ijzers omlîoog ! » — « Maar hoe komt het toch, Flup, dat gij hier geen aardappelen kunt krijgen ? Op ons dorp zeggen de boeren dat ze al *tiun pataten in de stad verkocht en, en daarom bfcfiMk eens naar Brussel gekomen om er hier te koopen!*» li — « Oh, clie vagabonden daar, zei Flupjqpiet zijn uitgestoken vuisfc tôt de boeren gericht, ze mo'esten hun kot met geweld plunderen. Zij zijn het die, uitv vrekkigheid en voor eenige centen, huw landgenoO"-^' ten zouden uitliongeren en het bloed uitzuigen, die liegen en bedriegen, en meer liefde gevoelen voor hun varkens dan voor hunnen evennaaste. Maar wacht, kerels, tôt na den oorlog ! Dan willen wij uwe pataten of uwe groenten niet me#r, dan doen we ze uit den vreemde komem en kunt gij de uwe zelf opvreten, daar moogt ge zeker van zijn I Geef me nog 'nen shrapnell, patron ! » Ik zag het de boe^kens aan dat ze niet gerust waren, want Flup is 'ne vent als een reus, « un fort des Halles », en menschen wier geweten niet zuiver is zijn steeds vreësachtig ; ook trok de eene na den andere er stiillekens van onder, niet zonder dat Flup hun goeden dag wenschte, hun namen gevend als : bloedz.uiger, wrek, patatendief, wat weet ik al. Ondertusschen vertelde zijn gezel me hoe hij reedis sedert veertien dagen van rijst leefde, en geen pataten meer kon vinden in heel Brussel; men zegde wel dat de gemeenten ze zouden aanslagen en te-koop stellen aan de burgers, doch daar kwam maar steeds niet s van in huis. En de man verzekerde mij en zwoer bij aile heiligen dat, zoo er hem dra geen aardappelen verschaft werden, zoo er nog lang moet rijst geëeten worden, hij met eenige kameraden naar den buiten zou trekken en do aardappelen halen waar hij ze krijgen kan, desnoods met geweld.Zoo ver zijn we nu gekomen en dit ailes dooï de schuld der boerenkinkels die hun vaderlandschen plicht niet begrijpen, of uit ikzucht aan dien plicht te kort komen. Zoo er hun iets overkomt, des te erger voor hen : wij kunnefri met zulke lieden geen kompassie hebben ! Ondertusschen was er nog een persoontje in de herberg gekomen, een vent die er niet te nuchter meer uit zag ; want hij waggelde voor den toog, en deed niets dan lachen, en tôt zichzelf spreken. Eensklajps herkende ik den vent : 't was schele Susse, de harmonikaspeler uit den « Poeche » van « d'HuugstroeïX waar Toone de poppen aan 't dan-sen bracht. Schele Susse braoht een heel andere wending aan ons ^esprek, en het deed ons deugd eens te kunnen lachen om zijn aardige kwinkslagen en grappige vertellingen. 1 De Schele deelde ons mede hoe hij het nu maakte, 1 hoe het met Toone gaat, en wij giggeLden het bij ; zijn lollekens uit van prêt. Maar met die pataten-c zaak is mijn brief nu reeds zoo lang geworden dat 3 ik de Schele Susse de naaste week maar zal laten » vertellen wat er met onze « Poeche » gebeurde. ; j. t. t v OVER ALLES i — Op 1 6 dezer was het de 63" verjaardag ' der geboorte van advokaat Jan Van Rijswijck, . volksvertegenwoordiger en bui'gemiester van Ant-, werpen. — Tusschen net Schepencollege van Mechelen , en de verschillende maatschappijen van genoemde » stad is eene overeenkomst gesloten voor het geven J van openbare feesten, tombolas enz., ten voordeele s van liefdadige oorlogswerksn. Er zal geen toelating-e meer gegeven worden voor het inriohten van hetzij e wat ook, dan op voorw&arde dat de 75 p. h. der e bi'uto opbrengst in de handen gestort worden van ® het college, lietwelk in overeenkomst met eene i commissie, samengesteld uit twee afgevaardig»n i der maatschappijen en een lid van den gemeents- I raad, ds gelden zal verdeelen tusschen al de , erkende nuttige werken. — Verleden Zondag stonden de lieden welke in de Vlaamsche Opéra hutii'ïapgeld gingen ont- r vangen, inrangen van vier, « queue » te maken van - aan voornoemd gebouw tôt aan den hoek der; Van II Ertbornstraat op de De Kejzerlèi, in een plassen- ® den regen!. . Velen zullen er eene verkoudheid bij s opgedaan hebben, buiten de schade aan hunne klee- e deren. Waarom laat men die arme lieden niet in de s verwarmde zaal wachten 1 i i — Op Woansdag 17 dezer was het de 175e e verjaardag der geboorte van den befaamden Luik- " schen toondichter Gretry, maker van het algemaen ^ bekend lied : «Waar kan men beter zijn?» Hij stierf e te Montmorency (Frankrijk) in 1813. e — De inventari9 der aardappelhoeveelheid in r Nederland heeft aangetoond dat onze Noorderburen :1 nog in bezit zijn van 4 millioen hectoliters, afgere- '' kend den voorraad der bijzonderen. f — Bij het parket is eene klacbt neergelegd ® tegen onbekenden, die allerlei lasterende en eer-roovende geruchten verspreiden tegen achtbare péril sonen, overheden en beambten die allen zich ver-n dienstelijk gemaakt hebben en het nog doen aan den p voedingsdienst van de bevolking. De politie heeft e ord»r ontvaDgen om te traehten de lasteraars te ont-rf dekken. j — De invioed van den oorlog op het vopmen r- van nieuwe families en pp de geboorten is voor de is omliggende gemeenten van Brussel als volgt. : In n 1913 werden 5.679 buwelijken aldaar gesloten ; in 1914 viel dit aantal op 3.879 en in 1915 op 2.448. >!• Het geboortental was in 1913 : 9.513, om tôt 8,333 le ta vallen in 1914 en tôt 6.778 in 1915 ! (] — Het lokaal « Kattenhof » Lammekens-traat, r- te Borgerhout, waar nu de » Antwerpsche ïooneeû 'j listen » vertooningen geven, brandde op 17 Fe-s_ bruari 1897 bijna geheel af. 11 — De Duitsche Gouvemeur-generaal van e België heeft een besluit uitgevaardigd bepalende ni eene straf van 3 jaar of meer gevang, of eene boet in die 3000 mark kan bereiken, ofwel de twee atraiïen e" te zamen, voor al wie in bezit zal gevonden wor- den van druksels of dagbladen welke niet gecensu-ir-1 reerd zijn.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.