Nuiumer 12 Prijs : 5 Centiemen. 1 Mei 1914 Wij Vlaamsche Belgen eischen gelijkheidsrecht in Belqenland. Wij eischen de vervlaam-sching der Gentsche Hooge-schooi. GROENINGER WACHT Vnor Landstaal en Vlaanderen STRIJDEND VLAAMSGH MAANDBLAD Verschijnende den ien van iedere maand. I Ailes wit dit bla 1 hetreft moet voor den I5en der maand op ons bureel besteld worden. — inzender is veraniwoordelijk voor het door hem ingfzondene stuk. Buree) en Ops'elraad : Vlaamsch Huis, Turnhon'sc|l>~ baan, 3o5. Borgerhout. Inschrijving per jaar : 0.75 Frank. — Aankondigingen volgen overeenkomsr. — Ongeteekende stukkm worden niet opgenomen Adresveranderingen. Van af 1 Mei a s. zal aile briefvvisseling voor het algemeen secretariiat moeten gezonden worden naar het lokaal der Groeningerwacht Ant-werpen.De heer Désiré 't Jollijn, schrijver der Wacht, is eveneens veranderd van woning en is thans gehuisvest : Clementinastraat 80. Het lokaal der Groeningerwacht Mechelen : IJzeren leen, 17. Ter Herinnering. Ingevolge het besluit, genomen te Schaarbeek, op i5 Februari 1.1., door de vergadering van de afgevaardigden, zijn al de aangesloten Wachten verplicht ons regelmatig 's minstens 20 nummers van het maandblad af te nemen. Het Bestuur. NAAR LUIK. Wij doen hierbij nogmaals een krachtigen op-rqep tôt al de Qroeningerwachters om met Sinxen (31 Mei zoo talrijk mogelijk aanwezig te zijn op de algemeene j arvergadering. Onze makkers te Luik, alwaar dit jaar de zitting zal plaats hebben, worden langs aile kantèqbestookten bekampt omdat zij, spijts hun yerblijf in de Waalsche hoofdstad, getrouw blijven aan hun Vlaamschen oorsprong. Door de aanwezigheid der Vlaamsche makkers onzer zusterafdeelingen zullen zij aangespoord worden om met meer iever nog dan ooit hunnen kamp voort te zetten,tot het behoud van eigen taal en eigen zeden. Wij kunnen het dan 00k als een gelukkig gedacht houden van wege het hoofdbestuur, Luik gekogen te hebben De Vlamingen zijn nog te onbekend met de uitwijkelingen en helaas ja, deze verloren maar al te dikwijls hunne zelfatan-digheid.Daarom is het ons aller plicht de grootste propaganda te maken bij aile vrienden en beken-den om ons met die dagen te vergezellen. Wij moeten onze taalbroeders ginder toonen door onze talrijke opkomst, dat wii er verre van af zijn doof te blijven voor het streven der zelf-bewusten om de 60 000 Viamingen die in en rond Luik verblijven, wakker te schudden. Niet om het Waalsch haantje te tarten is hunne beweging ingericht, doch wel om de eigendom-melijkheid dier duizenden grootendeelsde koelies der Waalsche nijverheid te behuuden. De Duitschers te Antwerpen, vormen eene machtige nederzetting en blijven er trouw aan moederland en eigen taal, zij bezitten er prach-tige organisaties en talrijke bonden; 00k is het er ieder Vlaming mede eens eerbied te koes-teren voor diebîijken van nationale .fierheid en stamtrots. Waarom dan zouden wij 60.000 taal-en stambroeders laten verloren gaan en met ons vier millioen Vlamingen minder belang stellen dan Duitschland met 60 millioçn zielen voor 8 of 10 duizend rasgenooten ? Iîet ware onzin. Welaan dan, ieder aan het werk want onze getalsterkte zal voor de makkers van Luik het bestebewijs zijn onzer belangstelling, en daar er met de Sinxendagen toch niet gewerkt wordt, kan er niemand eene uitvlucht vinden van mangel aan tijd; er blijft bcvendien nog eene maand over om schikkingen te nemen en aile vrienden en bekenden (de meésten maken van die dagen gebruik om een reisje te doen) aan te sporen mede te gaan de hanc drukken dier moedige en vastberaden Vlamingen uit het Walenland. Verder aile mededeelingen betreffende de dag-orde der vergadering als mede den uitstap zelve zullen aan de Groeningerwachten verstrekt worden door het dagelijksch bestuur dat 00k gaarne aile gewenschte inlichtingen zal beantwoorden. Men sture dienaangaande aile briefwisseling aan de Groeningerwacht Antwerpen, lokaal De Vlaamsche Leeuw, de Keyserlei, 21. Potsierlijke effecten van tweetalige cultuur in Vlaanderen. Gelezen op visietkaartjes ter gelegenheid eenei begrafenis, in eene nog al voorname stad van West vlaanderen. Jean X. (tailleur pour dames). Sincere condoliance. Joseph X. (plombier gazie'r - électricité). P. C. Victor X (tailleur). P. C. ainsi que toute la famille. Joseph X. — Sincier condolléans. Josefh X. (marbrier - chaux et ciment). S incère condolias. Madame X. (accoucheuse diplômée). Condoléances et affliger. Léonard X. (Louageur de voitures - omnibus *-sellerie).Condoleans pour Madam (hier de naan: der overledene). Louis X. (sacristain - koster). Sincère condollaéns. Jos. X. (koopman in koolen en gruis) Voor het smartelijk verlies van niada»l. Sincère condoléanse. Mlle X (ganterie • mercerie). Nous compaYtissons à la tristesse de toute la famille. Léonard X. (Glazenmaker - encadreur) vader._ Excusé que je ne peut venir au service de madame dont nous gommes très touchez de la mort. Gij lacht misschien met al dat koddig gebrab-bel ! eilaas ik... ik kan niet, want eene andere maal zie ik de diepe geestarmoede van mijn arm Vlaanderen blootgelegd — naaktheid vol diepe, diepe schande. Zielellende van een toi sniiHen verknoeid volk ! « Diep rouwbeklag » « wij deelen in uw smartelijk verlies », « aanvaard onze innige deelne-ming », deze drie kleine zeggen uit de landstaal zijn wellicht niet voornàam genoeg vooi handelaars in koolen, snijders, bakers en kosters ! Is het niet om te weenen, of, zooals gij hel opnemen vvilt, om van lachen te bersten. En zeggen dat er tusschen de p Dlitiekers, voor-mannen in aile partijen gevonden worden die van geene middelen hooren willën om hel Vlaamsche volk. door eigen kultuur in eigen taal, een weinig op te heffen boven den schater-lach der beschaafde wereld ! Ontvangt, beklagenswaardige snijders, bakers en kosters mijne Sinceér condollaéns. EEN KRANIG M AN S<îdert ettelijke iaren bestaat er eene Belgische federatie van leeraars uit koninklijke Athenea er gemeentecollegies, aan wier bestuur sedert der beginne zekere heer Discaillesals voorzitterzetelt Een kader van vijf of zes franschdolle heeren om-geeft glorierijk den franschdollen heer Discailles Dit zevental beheert in de taal van « Outre-Quié vrain » nagenoeg 3oo aangesloten bondsleden. Melden we nu, dat te midden van deze heer-schappen en talrijke vlaamschvijandige Walen de heer Borms, Voorzitter der Groeningerwach van Merxem, gelijk vroeger Edward Coreman; in de Kamers, voor de eerste maal onze geliefd( landstaal heeft doen klinken. Onnoodig te zeggen hoe, bij het eerste optre den der « asschepoetster » de neuzen van versma ding werden opgetrokken. Er werd op de Vlaamsche bondsleden geschol den en men maakte ze uit voor indringers er « traquenards » Dat laatste groote scheldwoord staat bover mijn begrip; ik heb eens eventjes mijn c Larive et Fleury » opengeslaan en met groot plêzier der volgenden uitleg waargenomen : Traquenard -= Piège en forme de trébuchet pour prendre des animaux nuisibles !!! (1) Het voorbeeld van onzen vriend Borms werd oogenblikkelijk door Dr Victor Maes van Antwerpen en vele andere heeren gevolgd Plet was eene overrompeling, want op dien heuge-lijken dag sloegen onze taalvriendeneens te meer den Waalschen draak Courtoisie den kop in. Makkers, spiegelen wij ons aan het voorbeeld dezer heeren. Hoog en luid klinke de landstaal waar zij recht heeft. G. Audeo (1) Soort van klinkval om schadelijke dieren te pakken. — Ter Loops. Heer Gaewy, burgerwacht uit Yperen, behaalde over enkele weken den eersten prijs in den schut-terswedstrijd te Brussel. Ter gelegenheid dezer hooge onderscheiding werd de stad verlicht en speelde de beiaard; dat de heer Gaewy 00k onze zeer oprechte gelukwenschen aanvaarde. Heer Van den'Abeele, de talentvolle Bestier-der der stadsmuziekschool van Yperen een goed en kunstlievend flamingant, zoo ik het wel heb, behaalde verleden jaar tusschen tweehonderd mededingers den isteprijsals componistte Genua. Dit jaar werd de heer Van den Abeele primus uitgeroepen op den wederlandschen 'componis-tenwedstrijd te Lyon. Ter gelegenheid dezer kleine onderscheiding brandde dan 00k te Yperen niet het minste keersje en zweeg de beiaard als een... karper in de Yperlee. Moeten we nu uitroepen : hoe droef, hoe onbe-wust ofhoe dom ! Au choix ! Zouden er nog Vlaamsche grieven zijn ? Onder deze hoofding vinden wij in de « Tijdin-gen » van het Kath. Vlaamsch Secretariaat eene reeks grieven. Wij laten er hier eenige staaltjes van volgen hopend dat het voor de lezers der « Groeningerwacht » wel van eenig belang zal zijn. Ministerie van Oorlog (Minister : M1 De Broqueville). Te Leuven, in de kazerne van het studenten-korps. zijn mobilisatieboekjes, verlofbriefjes, toe-latingsbriefjes, aankondigingen en berichten uitsluitend Fransch Toch werd er in Januari 1914 een Vlaamsch ? bericht gegeven aan de bedienden. Als staaltje van sergeantenvlaamsch werd het overge Irukt in 't « Handelsblad van Antwerpen ». Er komen uitdrukkingen in voor als « op het punt van den dag » enz. In het eerste linieregiment te Gent zijn de verlofbriefjes 00k uitsluitend Fransch. In het fort te Lierzele worden de dagorden uitsluitend in 't Fransch bekend gemaakt. In het fort te Breendonck, zijn berichten, op-: schriften, enz. uitsluitend Fransch. Bij de artillerie te Luik, wordt de « theorie » onvoldoedde in 't Nederlansch gegeven. De 9/to der gegradeerden zijn immers Vlaamschonkun-dige Walen. De Vlaamsche soldaten worden er achteruitgesteld, alsminderwaardigen beschouwd uitgemaakt voor « sales flamins » enz. De bladen, bijzonderlijk de Fransche, schreven onlangs geweldig veel over het geval te Zabern, maar over de beleedigingen onzer Vlaamsche soldaten kraaitgeenhaantje, vooralgeen Waalsch. 1 Op het fort te Wytieghem, wordt de middag-roep allenlijk in 't Fransch gedaan. De cantinier, die voortdurend met de soldaten in betrekking is, kent geen Nederlandsch. En wat vooral erg is, de korporaal-dokter is 00k Vlaamschonkundig. De Vlaamsche soldaten, die zij ne hulp behoeven, moeten door gebaren-1 spel met hem onderhandelen Is 't kluchtig of treurig ? In de Vuurkunstschool te Antwerpen, staan 600 Franschonkundige Vlaamsche werklieden onder het bestuur van 3 Vlaainschonkundige Waalsche ingénieurs. Overal elders trachten de ingénieurs de taal der werklieden te kennen, hier in Vlaanderen is 't omgekeerd en overigens 00k verkeerd. Bij de gewapende macht te Halle, is een nieuw plaatsbevelhebber die, evenals zijn voorzaat, geen woord Nederlandsch kent Uit eerbied voor de traditie zeker ? Ministerie van Spoorwegen (Minister : Mr Segers). Te Antwerpen worden de vrachtbrieven (tarief II) met een uitsluitenc Franschen stempel getee-kend.Te Hasselt worden Fransche reiskaartjes be-steld.De Waalsche « Surveillant des voitures » voor Brugge, Oostende, Heyst, Blankenberglie, Thor-hout, enz., kent geen Vlaamsch, en moet noch-tans voortdurend in betrekking komen met Vlaamsche werklieden. Hoe trekt die zich uit den slag ? Op de lijn Halle-Brussel doet een Vlaainschonkundige treinwachter dienst, het heerschap beweert overigens dat de kennis van het Nederlandsch voor hem overbodig is ! De kaartjesknippers op de lijnen Leuven-Thie-nen, Eekloo-Leuven en Geeraardsbergen-Dender-leeuw, vragen de kaartjes uitsluitend in't Fransch en de Vlamingen verstaan 't 00k... Te Turnhout, worden de reisabonnementen steeds in 't Fransch ingevuld, zelfs als ze in 't Nederlandsch aangevraagd worden. Oj) de lijnen : AntwerPen-Turnhout, Antwer-pen-Brussel en.J&&l£9cï'?V™n> hoort men niets daui Vrauacu îoeptii ». ,, Als men in de statie te Eekloo in't Nederlandsch een kaartje vraagt voor 'n verafgelegen plaats, wordt het steeds in 't Fransch ingevuld, als men erbij nog bedelt : in 't Vlaamsch a. u. b. orakelt de bediende het uit : Le français est la langue administrative! Hoortge't,Vlamen! Het Fransch is de bestuurlijke taal ! Onlangs verscheen een nieuw dienstbevel waar-door de beteekenis voor de nachtseinen werd veranderd.Het werd in het ordeboek van Meirelbeke uitsluitend in het Fransch ingeschreven opdat de stokers machinisten enz. het als bewijs van ken-nisneming zouden onderteekenen Nu, Velen dier bedienden zijn Franschonkundig,zoodat vanwege hunne zeer ernstig te vreezen onbekendheid met de beteekenis der nachtseinen het leven der reizi-gers aan die stokers en machinisten toevertrouwd, het grootste gevaar loopt. Liever menschenlevens in gevaar brengen, dan dat hatelijk Nederlandsch te gebruiken ! Weer een « exagération flamingante » ! Op de lijn Leuven-Thienen werden onlangs aan den treinwachter in het Nederlandsch inlichtingen gevraagd. De man gaf te kennen dat hij er niets van snapte. Men sprak Fransch, en de treinwachter legde volgende bekentenis af : Nederlandsch ken ik niet, ik wil 't niet leeren. en al kende ik het, nog zou ik het niet spreken ! Men zei hem dat hij zoo zijn plicht niet kon vervullen tegenover de Vlaamsche menschen welke hij moest ten dienste staan : Soit ! zei hij d i. : Wat kan 't mij schelen ! ? Meer nog, aan die flamingantjes zou hij eens laten zien wat hij durfde, Hij ging bij', hen zitten en als de trein stilhield stapte hij jaf en riep de plaatsnamen af alleenlijk in 't Fransch !... Een klacht tegen den wachter werd geschreven in het reklamatieboek te Thienen, de Heeren die de klacht hadden onderteekend ontvingen korts daarna vanvege den uitbattngstoezichter van Leuven, een schrijven hen verzoekende om een onderhoud met den statieoverste en den betrok-ken wachter. Maar dat schrijven was in 't Fransch opgesteld en geschreven op een dienstbriefkaart met uitsluitend Fransche hoofdingen. Nog al beter ! men wil eene klacht over taalwetsover-treding in orde brengen door eene nieuwe dubbele overtreding. Voeg daarbij nog de avonturen van den Vlaamt schen treinwachter, die J;e Verviers zijn plich-vcrvulde door het gebruiken der Fransche en Nederlandsche taal en door eenige omgekochte Waalsche werklieden met eene afrossing wordt bedreigd zoo hij nog een woordje Nederlandsch durfde uiten ; en ge zult 00k beginnen geloof te hechten aan het orakel van Eekloo : « de Fransche taal is de eenige bestuurlijke taal in Balgie». Vlamingen, spreekt in Vlaamsch België uitsluitend Nederlandsch met de Staatsbedienden en breng hen zoo aan 't verstand dat het volk hunne taal niet moet kennen, maar wel zij die des volks.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.