[ m jaarcanc. ZONDAG. T4 JULI 1918. HET VADERLAND I peine aankondigingen : 1 fr. per regel Groote id. bij overeenkomst Dienstaanbiedingen : voor gereformeer-den kosteloos. Belgisch dagblad, woorioopig te Parijs, 3, Place des Deux-Écus, 3 LEO VAN GOETHEM, Directeur marn w&m Fet r.ummcr : 5 centiera (Front en Frankrijk). 10 ceuticm (andere landen). Per maand (vocruitbetaald) : Frankrijk 1.75 fr« Engeiand 2 sh. Holland 1 gld. 25. Elders 3.00 fr« f 14 JULI i Frankrijk viert vandaag, met de ing „cn plecht, die aan de feesten in oo isthd past, zijn nationalen feestda< Tezamen met al de bondgenooten, zv n de Beif/en zich vandaag bij Fran, jk aansluiten, opdat dezc dag, die doc ; pranschen beschouwd wordt als ce est der vrijheid, het teeken weze va •n vaslen, onwrikbaren wil van al a ije volkeren om de wereld vrij te m< m van den dwang, dien de heerschet l de Middenrijken haar wilden ople; % Op dezen dag zullen de Belgen, lie. <nken dal de Franschen aan hum jde de eersten waren om het hoofd. i eden aan den vijandelijken inval. Z dien de harde dagen herdenken waa naast het belgische vaandel ook lu iinschè vaandel over de slagvelde ipverde, waarin naast het Belgisch oe2 ook het, Fransche bloed vloeide e ïamen met Belgische harten ook Frai he harten angstig maar vertrouzoen \ de beslissing wachtten. Op dezen dag zullen de Belgen, i ■anl'rijk, lierdenken, dat ze hier lie vol ontvangen werden ; dat Frankriji / zooveel wonden van zijn eigen ha heelen, nog tijd over had en zorg, oi t leed van de Belgische vluchtelinge verzachten. degenen, die hier geleefd hebben, w< i wat al offers Frankrijk zoo bereû llig lieeft gebracht voor de gemeei ïappelijke zaak. Zij hebben, zoowi ■ wij, Fransche vaders en Fransch leders gekend, die gelaten, den rou\ oer/en van drie, vier, vijf zonen, voc • Vaderland en voor de vrijheid g> lien. Zij hebben Fransche vroz/we ■Âen, die met moed, in de kantorei de werkhuizen, op het veld, de plaa, bben ingenomen van den afwezige ïtgenoot, van den echtgenoot, die voc \en voor allijdt eilaas, afivezig zi lij hebben Frankrijk het beste va n lijf en het beste van zijn ziel zie i offer brengen, opdat het recht zo Sîi zij weten dal Frankrijk, cvcna, j, op zijn eigen grand, den hiel voe n den overweldiger, dat Frânkri] It aan 't zelf de leed als wij. De trofeeën, die alom de opcnbare gi uwen versieren, vertooncn naast ht ansche « Blauw, rood en wit » or <en. K Zwart, geel en rood » en in a rten van al degenen, die in Frankrij nnen nadenken bekleedt naast Ju <en land ons eigen land een evc ïoone plaats. 1 let de dappere Fransche soldatei lien vandaag in de Fransche hoofi 'd enkelen van onze eigen daprpere orbijlrekkeji in slagorde. Iloge dit een voorteehen zijn van de lukldgen dag, waarop wij, op onz urt, de vertegenwoordig<,rs van h> ansche leger zullen kunnen uitnood 'i naast onze roernrijke soldaten i :e eigen, tezamen herwonnen hoofi '■d, de overwinning te vieren. levé Frankrijk ! L. V. G. — www I iras Etait! îï li TOI il Buitschland werkelijk den vredi '-j hadden wel gelijik^gister des S ie stellen naar aanlcrding van r ste redevoering van den Duits&he ielier Hertldng in den Reichstag. i de twijfel, die bij ons beston< wij deze vraag sfcelden, wordt vai î al versLerkt door hetgeen wij n. over Hertling's rede vernemen. ohier' inderdaad een telegram, di geval niet gètuigt voor een ee ! vredesgeziîidîieia" van Du'itschlan QOver de Bondgenooten in het alg n en tegenover Belgic in het bijzoï Kel; 13 Juli. — Men geeft te Berlij offîcieelen tekst uit van de verkl ?ifcter in de commissie van de ïnstag afgelegd door graaf Hertlin: een gedeelte van deze redevoerin, ^graaf Hertling in dezer voege : gtideelte van mijne politiek in overeenstemming znet c X?116 l!jnen' waarover ik u gisti Mte. Wij voeren den oorlog als ee ^^ngsoorJog, omdat wij, van h [ ^ geen enkel împerialistdsc .jen habberi gehad, niet het mins ^'6n om de wereld te beheerschei 'IaJL rôc'eri zullen onze oorlog j beantwoorden aan hetgee j-Wjllon, het is te zeggen, de oi wioairheid vaa ons gpondgebiei de vrije plaats om ons volk zich te lati ontwikkelen, namelijk op het gebif van économie, en het is natunrlijk o< te zeggen de noodigo waarboig teg< een moeilijken toestand in de toekomï e- Dit is ook volkomen in overeenster r- ming met hetgeen ik als stelhng aa: y. neem tegenover België. I- « Voor wat de toelcomst v^n Bdg 'c- betreft, de bezetting en het huidâge b >r zit van België beteekenen alleen, zo n als ik het gister zegde, dat wij een par n in handen hebben voor de toekomen< le vredesonderhandelingen. Het wooi x- " pand » zelf wil zeggen dat men ni ■s wil behouden hetgeen men als pand : }- handen heeft, indien de onderhandeli gen tôt een voordeeligen uitslag leide r- « Wij hebben 'het inzicht niet Belg :e onder welken vorm ook te behoude' 'e wij wenschen j uigt, zooals ik het op ij Februari zegde ,dat België na den oo r- log wëer opsta als onafiiankeliijke staa die niemands vassal is en die met or n in vriendschappelijke houding leeft. E \e was van het beg-in af mijn-standpui n in de Belgische kwestie en dit is ne î- mijne meening ten huidige dage. d « Mar hoe zal zich dit standpunt : bijzonderheden vertoonen? n « Dit zal afhangen van de toekomenc f- onderhandelingen. Ik kan daaromtre: 'î, geene enkole verklaring afleggen, d cl ons voor de> toekomst bindt. Ik mo n mij er bij bepalen andermaal deze alg n meene princiepen te hebben aangeg ven. 3- « Ik denk u dus deze bede te mog* t- toesturen : helpt ons ook om de eei i- heid op het front te blijven handhave: d Helpt ons allen opdat wdj deze moe e lijke tijden kunnen doormaken van de v oorlog, dien wij moe ten doorvoeren te 'r dat eene eerzame beslissing tusschei beide kpmt. » n Neen, Duitschland wil geen eerlijfe i, vrede. Dat is het eerste besluit dat men u n dezen offîcieelen tekst van Hertlin: r redevoering m^g trekken. 11„ Indien Duitschland een eeriijken vr de wilde en gemeend stappen wilde zk n aanwendsn om een ein.de te stellen as n de gruwelijke slachterij, zou het opei u hartig zeggen wat het met België vs zin is. Want, het toekomstig lot van oi •5 land is en blijft voor al de oorlogvo renden het e ère le punt van de vrede k overeenkomst^ Wat de kanselier er nu over verte doet ons denken aan de bandieien, d 'I we soms in de somberste cine-dram, s t-3 zien krijgen. c Zij lichten de doe-hter op van een ri; k man en houden ze gevangen. Niet om : ■{ te houden, maar eenvoudig als ee n pand, totdat de baxxdieten van den v der hebben verkregen wat zij wensche: ?, Graaf Hertling, uit naam van Duitsc! land, spreekt niet anders als de cin « ma-bandieten in liun naamlooze en m zwarte handen en gekruiste dolken ve r- sierde brandbrieven zouden spreken. - Hij wil België niet houden, enk 'f maar zoolang totcTat de bondgenoote aan Duitschland ailes zullen hebbe n toegestaan wat het verïanigt en dat kc '■ men, zelfs uit graaf Hertlings redevo ring nog niet eens vernemen. Hij wenscht dat België na den oork \ vemjze als een onfifhankelij'ke staa . i d;e niemands vassal is en die m ^Juitschland op vriendschappelijke 5 voet leeft. || Die wensch — zelfs het laatste gedec te, dat ons echter moeife zal kosten -kan igemakkeiijfc in vervull'ing gaa: Van wien hangt het af, zex>niet vô Duitschland zeîî ? 9 Maar, graaf Hertling wil zich ni '• binden door een belofle voor de to |e komst, zegt hij. 0 Duitschland wil zijn handen vrij ho :1 den. Om ons te verwurgen ? Zooals de Pa ' germanisten het willen ? T" Neen, deze rede van graaf Hcrtlir l~ luidt nog den tijd van den vrede ni in. u En met dezen kanselier zal W: r" helm II nog niet zoo spoedig een « vr deskeizer » woraen. Den'kt hij wel eens aan de Amerik 1_ nen, waarover het « Berliner Tageblat onlangs zoo 'n indrukweikkende dinge n — mitsgaders cijfers — te geven hae: i" Indien hij er aan cîeriU, moet, hij c< 11 denken aan den tijd, waarop de bon ' genooten niet meer aan Duitschland zv. len vragen wat het wil en wat h wenscht, maar waarop zij aan Duitsc 15 land zullen zeggen wat. het te dot 'e hesft en te laten. indien het nog ee ;r natie wil zijn, indien een Duitsch n zich nog vrij door de wereld wil bew gen. h En die tijd nadert... t6 ' - — B-_ s- ~ LSEST n OP DE TWEEDE BLADZfJDE V DE LAATSTE BERjGHTEN Ï,J[ VAN DEN NAOHT S De Kweeksclioo! van Meester PIps * door FRJTZ FRANCKEN it. i-i-... Het schrille stoomfluiten van ie trein gilde in de verte. e" — De trein loopt binnen, zei Toon 3" vol ongeduld wandelend naast Wal — 't Is nog geen elven, plaagde F; j: — 't En doet. *t Is al geslagen. , — Luister ! Wannes zit op zijn kl e ken te tooveren. n Wannes, dat was het stedelijk bei; n" dierken. 's Zondags, in den voorne P.." van elf tôt tvvaalf, spevlde hij gewe 'e li jk op het mooie klokkenspel dat der volleddgste en oudste heette ' "i Vlaanderen. Wannes, een leerling ■ ^ Jef Denijn, bezat klauw en gevoel. .Q' speelde uitmuntend. Hij evenaa ^ schfer zijn meester in tekniek en ^ vaardig hamerden zijn vuisten over houten stokken van het- klavier en lenig schaatsten zijn trappende voc over de zware peidalen der bastonen. proeludeerde somtijds zijn concex ,. met een rits van gamma's die al p; j lend uit de galmgaten drupten en i - plots door een nieuwe golf overzw; *, werden tôt ze al te gaar versoiolten Cl een brusk akkoord. J\Iaar hetgene e" meesterlij'k vertolkte dat was Men<i e" sohn's « Friihlingsïied ». Thans weer speelde hij 't en Wa n hield Toontje staan, te midden der k< om aandachtiger te luisteren en bete: genieten. ^ 't Frazelde zoo zoeiekens in den sti , migen voornoen en 't scheen Waltej er nu over de aarde een wonnige vr v zeeg dee de laatste, gels octoberroz omhè&n de pi j len der gaanderij schi 11 kend, troosten kwam nu ze sterven ; it S'en. En na die eerste trage maten vers: ' de het tempo der melodij en dan i het als een regenwol.kjo waar zor pijlkens in zinderen en dat openbre in met een geruisch van droppels, fri.se ,n Walter bliktè verrukt .ten hemel, n oogen half gesloten. Toontje lette op ijzeren hekken dat uitzicht gaf of groota ingangspoort. 't Lied eindi " na een laatsten jubel, glimlache zacht. ,, Nog een poosje bleef Walter staan ; — Heerlijk ! zuchite.hij. Ik voelde groeien van genot. En gij Toontje? — Fijn! fijn! zei Symoens. Een be , muziek 's Zondag is nog zoog pleizie De vleugels der ingan.?sr>oort dr. den schreeuwend op hunne schar. ren. Waren er reads bezoekers ? a" — Moeder ! juichte Toontje. En M ' ctaleentje ! ' En als een bezetenc^ stoof hij er oi sï en vloog h en om den hais. Andere ir r_ schen nog drongen naar voren. M hoe Walter ook reiklialsde, hij ontw; de vader noch moeder onder de bc menigte die onder de welfpoort binr |n stroomde. Al de jongens kwamen toegeloo e. om bloedverwanten of kennisser groeten. Er werd verwelkomd en < v_, helsd, hartelijk en teeder. «Walter f derde den liakelenden groap, bedee Q{ Wio kende hij ? Tooh, daar wen ,n iemand ; Vermeersch' vader •— Dag meneer Faes, Hoe stelt g j. nog ? Waar is onze Gaston ? __ Walter boog minzaam en beleefd. 2 — Gaston ? Wil ik hem roepen?.. ^ — 11a ! Gmder komt hij ! Walter wou zich terugtrek-ken. et acht-te het mispiaatst getuigen te ; van al die ontboezemingen. Een welbekende stem riep : j. — Walter ! Toontje greep hem bij den arm. — Moeder, dat is nu mijn vri waarover ik schreef. Walter Faes, n |0. moeder, mijn zus. — Aangenaam ! —• Aangenaam rnevrouw, mejuffer j. De voorsitelling was geschied, sirr e. en bondig. — 't Is hier groot, meende mevre a_ Symoens. j.,, — Vindt ge, babbeide Toontje. n Bolla-Stock wandelde voorbij. Tooi !*? fluisterde moeder wat in 't oor. Wa kiesch wendde zich tôt Magdaleentjf ^ — 't Is de eerste maal dat u hier ko i„ mejuffer'? -- 0! ja, meneer. Een provin rj. stadje... 1T1 — Neen, ik beduid in de school. ,n — Ja, 't Sehijnt me hier ruim en a 3r genaam. g. — Zoer aangenaam, ioog Walter. Toontje viel in : — Wel, Magdaleentje, zijt ge 'i al woon ? Moeder Symoens bezag haar doch met verteederde blikken. .— Waarom niet ! Parijs is een, fraaie stad maar Oost, West, thuis b Wil ziln, te:., casanier» X een — Te hokvast, vertaalde Walter. — Juist, zei Magdaleenfje ,te hoÈ tje, vast. ter. Stemmen drcelmden door elkaar, vei les. ward. Blijde uitroepinkjes klaterder Er waren jongens die met zware pal-ok- ken heenschommelden. Eenieder vei heugde zich in die korte wederzage iar- Walter bemerkte hoe Luyten — ee: en, wees — dit vroolijk schouwspel va on- achter een pijler afloçrde. De arme ke een rel verwachtte niemand. Hij stond a iTan leen op de wereld. fan — Moeder ,verk!aarde Toontje, na Hij eten trekken we den buiten in. De on rde slreken zijn magnifiek. En dan kunne hof we even aanloopen bij « Tony », waa de de « Jackop » uitstekend is. Wal te hoe gaat mee. A propos, Walter, er is no ten niemand van huis. Hij Faes schudde mistroostig het hoofd. ten — Ze zullen met den trein van ee ire- uur komen, zei mevrouw Symoens. lan —Ik peins het, mevrouw. Moeder zê ilpt in aile geval komen. in Sdnte-Pieter, de handen in den hors hij lap van zijn blauwe schort, verscheer iel- Hij trok zijn uurwerk uit den zak, e sleuterde hoestend naar de bel. Iter Tinge-ling-geling-ling-ling ! >er, Twaalf uur. De jongens gingen in de r te haast middagmalen. Ze roerden schie niet aan de spijzen, en er lepelden no 3m- jongens in hun teljoor als Toontje reed ■ of te loeren zat naar het signaal van Be ede la-Stock. Gelijk een haas schoot hi en, naar buiten. Walter s.dioorvoette her an- achterna. Toen Symoens hem reeds g< cin- lcersd en gespoord opwachtte was e niemand voor Walter.Zij kwameç eve: iel- een rnalkaar te ontmoeten bij Tony or vas, drie uur. En met een lichte buigin .ne- uam Faes afscheid van mevrouw S^ ekt moens en haar dochtETr. h... — Tôt straks dan, Walter, kraaid de Toontje een laatste maal. Walter knikt< het toestemmend. cie De tijd verliep al te spoedig. Ha ! eir gde delijk daar was moeder. In twee, dri nd, sprongen stond hij bij haar. Vurig ku: te h:j haar op de ingevallen wangen. Dac-, Walter, stamelde ze, ontroere me — Dag, moedertje. Komt vader niet — Neen, hij kan niet we?. ;tje Ze overhandigde Walter een kistje s rig. garen. lai- — Hier, dat is 'n cadeautje van vade: lie- —Ha ! dank je. Een minuutje, moi der. Ik ga me rap wat opknappen. 'ag- Vijf minuten later verlieten rnoede en zoon de kweekschool van Mceste » af Pips. en- FRITZ FRANCKEN. aar (Wordt vervolgd). . i wt/tw ■— i m . iiite "2 Frankrijk's recht 2 op Eizas-Lotiiaringen na- :sd. Wij Henken het nuttig, nu juist, o liste dezen 14 Juli, op Frankrijks nationale feéstdag, onderstaand artikel to gever 3 't dat professer Niermeyer — een Hoilar der — onlangs in de «Telegraaf» wijdd aan de kwestie van Frankrijks recht o Élzas-Lotharingen : Noch het ras, noch de taal ondei Hij scheidt de natien. De menschen gevoele :ijn in hun hart, dat zij eenzelfde volk zijT wanneer zij een gemeenschap hebbe van denkbeelden, van bslangen, va svmpathieèn, van herinneringen, va verwachtingen. Dat maakt hefc vade: 3nd land. Daarvoor willen de menschen s: iijn œengaan, samen arbîiden, samen stri. den, leven en stenren, do een voor d ahder. Het vaderland, dat is wat me liefheoft. pel Het is mogelijk, dat de Elzas Duitsc is door het ras en door de taal; maa uw door de nationaliteit en het gevoel von het vaderland is zij Fransch. En wee gij wie haar Fransch gemaakt heeft îtje Dat heeft niet Lodewijk XIV gedaar Iter maar onze revolutie van 1789. Van de 5. oogenblik af heeft de Elzas al onze lot: mt, wisselingen gevolrd; zij heeft ons leve geleefd. Al wat zij dachten, dat dacl cie- zij: al wat. wij gevoelden, zij gevoeld het ook. Zij heeft onze overwinninge gedeeld en onze tegens'lagen, onze glori an- en onze fouten. al onze vreugde en r onze smart. Zij heeft niets met u gernee gehad. Het vaderland voor haar wa Frankrijk. De vreemde was voor haa ge- Duitschland. Juister noch welsprekender is het g< ter, zegd of kan het gezegd worden dan i deze woorden van den grooten histor een eus, die tevens een groot leermeester e est. «en greoti schxijver was ; Fustel do Col langes. « Is de Elzas Fransch of Duitsch ? $ Onder dezen eenvoudigen titel schre^ hij zijn vermaard antwoord aan de heer Mommsen, hoogleeraar te Berliji Antwoord op drie brieven, door Momn sen in Juli en Augustus 1870, dus in h begin van den Fransch-Duitschen oo log, geschreven in Milaneesche blade en daarna aïs brochures verschenen. Dg beide eerste brieven dagteekende uit het laatst van Juli, dus na de oorlog verklaring, maar voor het begin de vijandelijkheden. Daarin had Mommsc vooral trachten aan te toonen, dat Pru , sen kwaadaardiglijk was aangevallen c ^ slechts een verdedigingsoerlog voerd Q Een voorstelling, die ons ook sedert 19J van Duitscne zij de niet bespaard ble en waarover de Coulanges zijn colles Mommsen fijntjes toevoegt: «Het ij waar, dat wij op dat oogenblik de aa vallers schenen te zijn en dat het ve n oorloofd was zich hierin te vergissen r Hij voegt er bij : «Overigens, mijnhee r bewonder ik de edele gevoelens, waa * aan gij uiting geeft ten bate van de ° vrede en van het goed recht... in c maand Juli.» n De derde brief dsgteekent van ee maand later, uit einde Augustus, en e . verman rde g e s c.h i ed 3©h r i i ve r Mommse ' slaat daarin een heel aivleren toon aa: Men is nu midden in de Duitsche ove winnmgen. Gij houdt u niet meer c met de verdediging van uw zoogenaarr n* aangevallen vaderland, maar met zi vergrooting. Er is voor u geen spral meer van redding, maar van verov 1 ring. Zonder den minsten omha £ schrijft gij, dat Prui-sn zich meesti ° moet maken van den Elzas en diè beho: | den.» '• Dat noemt Mommsen het «national ^ teitsbeginsel». Hij voegt er bij : «W willen ailes nemen wat van ons is, nie meer, niets minder.» Waarlijk, hij ga zoover van te beweren, dat Duitschlar ook aanspraken heeft op Lijfland en c 0- ! Rio'1" f (ri j past het nationsliteit^beginsel av rechts toc, zoo voert de Coulanges he tegemoet. Dat bcginsel spreekt het rec f uit van een landschap of een volksdee om niet tegen zijn zin aan een vreemde meester te gehoorzamen. Het beliohaar l" een recht voor ds zwakken; het is ge* e voôrwëndsël voor de eerzuchtigcn. H nationaliteitsbeginsel is niet, onder en I riiéuwen naam', het oude recht van de ^ sterkste. « Wii bezitten in d& 19e eeuw — zt ,/aat bij voort — een publiekrechteli " beginsél, dat oneindig helderder en mi (1er br'wistbaar is dan uw zoogenaan nationaliteitsbeginsel. Ons beginsol i dat een bevolking alleen geregeerd ke worden door de i nstel lin gen, die z r vriielijk aanvaardt en dat zij ook get r deel van een staat moet uitmaken dé door haar vrije beslissing. Ziedaar h moderne beginsel. Het is thans de eer ge grondslag der orde en daarm^d© mo ieder zich vereenigen, die tegelijk vrier is van den vrede en voorstander vs den vooruitgang der menschheid. ( Pruisen het wil of niet, dat beginsel z eindigen met te triomfeeren. Als de E zas Fransch is en blijft, clan is dat c leen omdai zij het zijn wil. Gij zou haar alleen Duitsch kunnen makèn,wa p neer zij, te eeniger tijd reden had o n Duitsch te willen zijn.» i, Helaas, de Coulanges is te optimi 1- tisch geweest. Meer dan 40 lange ja^< e hebben de Elzas en Lotharingen het ji p der Duitsche dwmgelandij moeten dr gen. Zij hebben het stesds als een ji •- gevoeld — ondanks de taalverwar n schap. In al dio jaren is Duitschland t, niet in geslaagd de Elzas Duitsch te m n ken; en Lotharingen evenmin. n In. het lot van Elzas-Lotharingen li n een ernstige les beslcten voor de taa •- maniakken, die meenen, dat do taal h i- critérium vormt voer de nationaliteit i- die daarorn leeren, dat er geen Belg; e zijn, maar slechts Walen en Vlaminge n en dat. tussohen dezen een diepe klo moet gapen, terwijl Vlamingen en N ht derlanders nauw verwant he^ten. r Zulkc opvattingen, die met een air Vc r wetenschappelijkheid plegen te wordf >t. aan gedienid, zijn in don g rond ver v; ? wetenschappelijk. Groote invloed wor i, op de geaardheid van een volk geoefei ,t door de natuur, het klimaat, de gestel heid van het milieu, waarin het lee1 r. zoowel ;ils door zijn geschiedçnis, zi t Mgevallen, zijn économise* h e ontw: e keiing. Maar gelukkig om de national n teit van een volk te bepalen is het ni e noodig. dat de wetenschap eerst hee .1 uiteemaakt, welke dezer factoren in ee r bcpaald geval domineerend geacht mo s ten worden. Die nationaliteit worci r Fustel de Coulanges heeft het zoo tre fend juist gezegd, bepaald door de vri wilsbeschikking van de volkeren zelv n Die vrije wilsbeschikking, zoo z men opmerken.kan alleen uit een volk n stemming blijken, en in Elzas-Lothari: l- gen behoort élus een volsksstemming g houden te worden. Die meening is z : Kieaws ait Bclaift lt oas T.VLA& MOE fZE® r- HET KANAAL VAN ZEE3RUGCE j n NOG GEBLOKKEERD Twee Engelsclie vliegers, die in Wal«j 11 cheren hebben moeten landen na Zeet bruggo te hebben beschoten, hebben eeq ■r onderhoud met een jongen journalisi n gehad, om te verklaren dat het kanaa| i" van Brugge1 naar de zee steeds gebloi n keerd is, zei een der vliegers. De Brit-j sche aanvallen vernielen de herstelliiw \ gen weer systematisch. «'t Gat in dei| pier hadden ze overbrugd, vervolgde hij^ ;a maar zslf heb ik meegewerkt om de^ i? brug weer te bombardeeren en ik he!} r ze in' de lucht zien vliegen.» eD gezonken schepen liggen stoèds o^ •" dezelfcle plaats, waar onze marine zeç r' hiacht. De Duitschers kunnen ze moei-j r" iijk doen springen, want met al dat ce-» .n ment is daarvoor zooveel springstof noo^ dig, dat tegelijk ook de sluizen opg&« bîazen zouden worden en dan haddeiï (n wij ons doel nog beter bereikt. Die aani val. van April was een zware slag voon n do duikbootcamipagné en wat ge vanj l' Zeebrugge ziet vertrekken, zijn de tor^ p-edobooten. welke in de buitenhaved lagen en die we gisteren nog bombai^ c' deerden. Ook de «Vindictive» tusseheil n de pieren van Oostende zag ik hederi nog. Ze ligt eveneens op dezelfde plaats en is alleen wat overzr j gezakt. Daar i3 ^ de afsluiting minder dicht ofschoon de ÎV Duitschers er ook veel moedte hebberf 1 dt- ha ven in en uit te varen. Maar hefi .. kanaal van Zeebrugge naar Brugge is ■ ' nog altijd gesloten. Do vliegers bestokeai P niet alleen Zeebrugge maar patroeljee-j ren ook onophoudeli jk boven de zee,loe- rend, op de duikbooten. \* We zijn aldus heel dicht bij de plaats» geweest, waar we nu zijn, vertelden ze.'; We patroeljeerden boven de zee in den1 omtrek van Zeebrugge, geraakten in eeiï mistbank en toen we eindelijk weer in j" "tjicht verschenen hingen we boven dit ;n hoekje van Hqllahd. We maakten na-^ tûurïijk gauw, dat we weg kwamen. et :n ker zeer verdedigbaar, al moet men in :n 't oo? houden, dat wij hier met een wel bij zonder geval te doen hebben. De be->o volkmg dezer landen heeft sedert 1871!, k volstrekt niet getoond met het Duitsche r1- bewind veizoend te zijn. Bovendien,-^ voor Frankrijk is Elzas-Lotharingen een' s, symbool geworden; door dezen oorlog m ireer dan ooit En Duitschland ? Dit ij heeft in de laatste wekeri getoond, dat! in het opnieuw op.verovering uit is. Daarin om kan het voor de rust van Europa et noodig blijken, aan den centralen on" i- ruststoker te toonen, dat gestolen goed et niet gedijdt en dat geweld voor de vali id komt, door het te ontnemen wat het: m lang verdrukt heeft: Duitsch Polen, Ho!-< )f steki, Elzas-Lotharingen. al Wordt ooit tôt een volksstemming be» il- sloten, dan zou die onder nauwkeuriga d- voorzorgen moeten geschied en. Het aan- it tal bewoners van Elzas en Duitscli-Lo- n- tharinsren bedroeg in 1910 : 1,874,060. m Daaroneler waren 295,000 immigrantes -• of hunne afstammelingen — uit do s- staten van het Duitsche Hijk. De imi- Mi gratie. het wegtrekken der bewoners ik naar Frankrijk, is minder nauwkeusig a- op te geven. De Duitsche statistiek, an- ik ders zoo minutieus, houdt zich hierme- t- de niet op ! Vidal de la Blache, in zijrf 'r voortreffelijk bock «La France de l'Est» a- schat. het getal op niet minder danf 500,000. Zij of hunne afstammelingerï î't, althans, zoover nog in Frankrijk woon- -1- achtig (de meesten vestigden zich in de et naburige Fransche departementen) zou- ; den moe-ten meestemmen, de Duitschers m niet. Wie een anders huis verovert en >n er zelf in gaat zitten, zal wel niet voon do teruggaaf gestemd zijn. 6f . De uitkomst eener dergelijke volksstemming zal wel niet twijfe-lachtig we- .n zen. Kan nxn zich voorstellen, dat, na n. de daden der Duitschers sedert 1914, na; lti hun regime in Elzas-Lotharingen in derf dt oorlogstiid, en na wat nu van hun plan- td nen is gebleken, deze menschen buni 3- verlangens te kennen zouden geven on- t, der het Duitsche beheer te blijven ? n Wanneer thans in eenig ander land k- ter wereld, buiten Duitschland, een i- volksstemming werd uitgeschreven over et de vraag : Elzas-Lotharingen Fransch of ft Duitsoh ?, bijvoorbeeld in Nederland,in :n Spanje, in Argentina of Chili, men mag e» met stelligheid aannemen, dat het ad- t, vies niet pro-Duitsoh\ zou zijn. Zelfs f- maak ik mij sterk, dat in Oostenrijk- je Hongarije zulk een stemming ten bate e. van Frankrijk zou uitvallen. Keizc" il Karel zou misschien zijn knoopen 1c1- s- len; of liever, het zou er voor hem vnn ~i- afhangen of het geheim der stemmin • b- met voldoendo .waarborgea oxarinsà e- Iwa?

Er is geen OCR tekst voor deze krant.