■foensdag 14 Juni igté, Tweede ja&rg F ; 164 wiii'j" riiiniii«MniiM»9aM»aaMW»iM5egii^iibirT Marmi *m ïiiMgfira»ga%»^ia£grifc«g^,gM^^ Frip : é Gentlemen door geheel België Het Vlaamsche Nieuws Het best ingelïcht en meest verspreid Meuwsblad van- Beigiè. - Verschijnt 7 maaljper week, irHrctta«KKraaBS^m^wu«i»'s stà i j ABONNfcMRNTSPRIJZEN: Fcî aris&aâ .", i.?§ Fer S saastfsdles . Î9.— ?«■ # KKut&KS S,— Per ja»? I®.— AFGfiVAA&DIGDEN VAN DEN OP8TELRAAD: Dr Âug, BORMSi Alfc. VAN DEN B8ANDB ias£ vasta sis^swerysi vss Dr A. JACOB »DaHEi,BK i BOOfeKSTKAÀT^ 44, AjrrfrEBEEH. Tri^IflOS | i ii » i un ni i i iihhm i"" i il il i ~rrnirinTitr rir r nirn~ifTrTïr~mrrmirTrMn i iéi i7iTri'n""fTiî|TiBi i mm iimum uni—m a AAHKONDIGINGEN : Tweede blada., per regel 2.58 Vicrds bladz., pet regel.. 0.6'â Derde biede., td. 1.— Dood»b«riciii ............ S.— Voar alî« «aaoaccu, weada mes sJch : ROODBSTRAAT, 44. DE OORLOG »H;t offensief dei^Russen tegen Oostenrijk. — De taiiaansche «■K&binetskrisis. — Home Ruïe vo r lerland. - Torpe-■ deeringen. ■ De Toestafsd Bk-' Russisch offcixsief blijft zich met ■renninderde hevigheid over heel het Hsieiirijksche front, van de Pripet-moe-Hjeii tôt aan de Roemeensche grens, Br/iidelen. Het valt niet te ontkennen H dit offensief op een goed gekozen MLblik is ingetreden, namelijk toen MfOostenrijkers reeds een groote kracht-^■panning tegen Italië had geleverd, .H de tegenstand der Italianen meer ^■meer in kracht toenam. Wellicht is >H offensieve kracht der Russen ook ■ligszins door de centralen onderschat ^■orden, want de aanvallen door de le-^■rsvan generaal Broessilof uitgevoerd ^■k-n het karakter van een overrompe-Mg verkregen, zooals uit het aanzienlijk Htal gemaakte gçvangenen blijkt.Om dit Hfenvezenlijken hebben de Russen een ,■ .«aie troepenmacht in het vuur moe-)H werpen, zonder de manschappen' te Mirea, een omstandigheid waar de be-Hhtai uit Weenen voortdurend nadruk ^■leggen. De terreinwinst is eveneens ■n beteekenis : de Russen hebben ach-■eenvolgens de twee Wolhynische ves-[Higen Luzk en Dubno bezet, de eerste Ha de Styr en de tweede aan de Ikwa, H rechter bijriviertje van de Styr. ■In die streek zijn ondertusschen Duit-Bic yersterkingen aangekomen en heb-[^K in samenwerking met de Oostenrij-4Hrsde Russen terug over de Styr gewor-K rat de beriehten uit Petrograd toe-^Hen, er bijvoegend dat het vijandelijk ^■enoffensief op den rechteroever van ^■Styr gestuit werd. ■In Galieië zijn de Russen uit de rich-j^Bgvan Tarnopol vooruitgerukt en zijn Hthans ten Noçrdwesten van die plaats H den linkeroever van de Strypa in "he-Hegevechten gewikkeld. Heel de strijd ontwikkelt zich in Galieië ^■^heen hoogergenoemde bijrivier van M&njestr in de streek van Kozlow, Wis-'^■wezyk en Buczacz. Die stad werd de Russen reeds bezet, van daar uit H» ze, in Noordwestelijke richting op-Baetend, op sterkeren tegenstand ge-Hoten van Oostenrijkers en Duitschers, ■ is hun opmarsch tôt staan gebracht. .^Bwrband met de Russische..vorderiu- ia Galieië wordt reeds terloops de ■"i Lemberg uitgesproken, misschien ■orbarig, misschien terecht, wij zullen B^a^'achten. ^Bok in de Roekowina is er beweging ■bmen. De Oostenrijkers melden dat ■ zich van het kontakt met den vijand B>ben losgemaakt. Zij ontruimen het ^■ordoostelijk gedeelte van die provin- zootlat de Russen het vroeger zoo Hj1? begeerde Czernowitz beginnen te ^H':ren en o.i. ernstig te bedreigen. ^BUes samengenomen krijgt men den dat de centralen tegen den over-■chtigen dmk van Rusland in den aan-zonder hoop op erastigeu tegen-■nd hebben moeten wijken, waaruit de ^Jrallers al het mogelijke voordeel heb-;,eten te trekken. Thans eerst begint ^■'egenstand zich eenigszins te organi-^■t:l! waarbij de Duitschers een behulp- hand bieden. HJerzelfdertijd is het offensief tegen ^Vië stilgelegd geworden, wat aan dit ■d wri welgekomen gebeurtenis moet W\ heeft evenwel niet meer kunnen ^Btoten dat het Kabinet Salandra^ door ■ Kamer in minderheid gesteld, is moe-f ftreden. ^B'îrschillendc oplossingen van die kri-bV v'Y)rden vooruitgezet. Men noemt de ■ten van ILeonida Bissolati, Boselli, ja van Giolitti, dien de Koning nog V' Keleden in audiëntie heeft ontvan-J!- meening overheerscht echter dat -oalitie kabinet zal worden gevormd, .■ n is het waarschijnlijk dat Salan-(*ai zoowel als -Sonnino aan het bewind blijven. De Kamer heeft door iS stet'iming een gevoelen van wan-611 ^chuldiging tôt uiting wil-tH ^gtn, naar aanleiding van de te-.■ die Cadorna deze laatste dagen '■ 1 S^leden. Een verandering in de ■'"fgspolitiek der regeering beteekent [■^snsis echter niet. ■ r: St-Teek van Verdun, geeai veran- Wij vernemen uit de telegram-Sr v'a b^de partijen, dat de artillerie->■ met hevigheid voortduurt op de K|1?°evers van de Maas, in 't bijzonder K rechts van den stroom in den sec-f *-ote Sou vil Le—For. de Tavannes. Dit vorxnt thana de tweede Fransche linie achter het fort Vaux. Aangezien het waarschijnlijk is, dat zich daar binnenkort gevechten van beteekenis zullen ontwikkelen, is het niet overbodig den toestand van dien sec-tor even toe te lichten. Hei steunpunt van den linkervleugel vormt de Côte de Froide Terre. Het is een dicht beboschte hoogte van 340 me-ter, die een beheerschande stelling in het gebied ten Noorden van Verdun in-neemt. Ten Noorden van dien heuvel loopt de weg van Bras naar Fleur}' ; kort v66r die plaats vertakt zich de weg naar het Noordwesten om de verbinding met ' het fort Douaumont te vormen. Het dorp Fleuiy ligt dicht Oostelijk van de Côte de Froide Terre, aan den voet van heuvel 261, die zich Oostwaarts bij de ge-noemde Côte aansluit en de verdedi-gingsstelling voortzet.Van daaruit maakt de nieuwe frontlinie een klednen bocht naar het Zuidoosten en sluit aan bij de redoute van Souville, die op heuvel 388 is gelegen, en aldus een voortreffelijke observatie- en verdedigingssteling uit-maakt. Verder naar het Zuidoosten voor-uitgeschoven ligt eindelijk het steunpunt van den Franschen rechtervleugel van dit frontstuk, het Fort van Tavannes, dat reeds tôt den binnengordel van de vesting behoort. Voorloopig zijn daar geen infanterie-aanvallen te vermelden. De Tnrken, van hun kant, komen meer en meer in actie. Wij hebben gezien dat zij in den laatsten tijd het Kaukasus-leger der Russen een weinig achteruit-gedrongen hebben. Thans zijn ze een reeks gevechten begonnen op het Irak-front, die tôt de bezetting van de Zuid-Perzische plaats Kasri Schirin hebben geleid (8 Juni). Kasri Schirin ligt aan den karavaanweg Hamadan—■Kermand-schah—Bagdad, in de onmiddellijke na-bijheid van de Turksche Oostergrens. Langs dien weg beproefden de in Zuid-Perzië binuengedrongen Russen naar Bagdad op te rukken, waar zij zich met de Engelschen aan de Tigris wilden ver-eenigen. Thans schijnt de Russische opmarsch tegen de Turksche grens tôt staan gebracht te zijn. Eussische troepen op Roemeensch gebied? Boekarest, 12 Juni. — Officieel. De « Vitorul » meldt : Vol gens beriehten in de bladen heeft een Russische troepenafdeeling bij Ma-mornitza Roemeensch gebied betreden. Ongetwijfeld (zoo fechrijft de « Vitorul » verder) kan een dergelijk feit siechts aan een vergissing van den bevelhebber van de Russische troepenafdeeling worden toegeschreven, daar in verbaud met de betrekkingen tusschen Roemenië en Rusland niemand een schending van gebied uit audere oorzaken zou kunnen verltla-ren. Zij zal stellig spoedig weer goedge-maakt worden. Boekarest, 12 Juni. — De koning, die een feis op den Donau maakte, is van-nacht hier teruggekeerd. Boekarest, 12 Juni. — Nadat Vrijdag ongeveer 40 Russische kavaleristen op Roemeensch grondgebied waren geraakt eai daar waren ontwapend, rukte van-nacht een regiment kavalerie over de Pruth op Roemeensch gebie:d. De Roemeensche troepen in Botoschan kregen bevel de ontruiming van 't Roemeensch gebied te verlangen en zoo noodig af te dwingen. De Roemeensche regeering heeft bij den Russisch en gezant alhier geprotesteerd en aan den Roemeenschen gezant <te Petrograd opgedragen hetzelf-de bij de, Russische regeering te doen. In Egypte Louden, 12 Juni. — Het ministerie van oorlog deelt mede, dat vijandelijke vliegtuigen Kantara met bommen en Romani, in Egypte, met machinegeweer-vuur bestookt hebben. Zij werden echter dor vliegtuigen verdreven. Te Kantara enkele verliezen van geringe beteekenis, te Romani geen verliezen. Voorspoedige patrouille-gevechten op de oostelijke grens in het district Katia. Lees vcrvolg << 0orlogstelcg*ammen j) Onze Groote Geïllustreerde Letterkundige Prijskamp Het Lied.der Vlaamsche Uitwijkelingen » t. In verband met het artikel van heden, Hebben wij onlangs niet vernomen, onder Iefs voor iederen dag, moeten we dat de Mechelsche meubelmakerij, om nog een der oudste Vlaamsche liederen siechts die te noemen, ook bijna geheel aanhalen. en gansch sitids 1914 naar Engeland is Vlaanderen heeft roemrijke tijden be- verplaatst? ieefd, doch heel zijn geschiedenis is een Zal Mechelen zijn bloeiende nijver- ii.i densgeschiiedeni*. Iieid nog ooit terugzien? in fitp aânvang der twaalfde eeuw^als Te dezer gejegenheid moeten wij ook onze Kerels in de- wouden en duinen nog een andere groote ramp mededeeleu : wconden van het nog wilde. Noordzee- De Acinbidding van 'l iMtn Gods der van stiand, spoelde de zee duineii en dijken gyokeji, het meesterstuk der ineester- weg en golfde woest over het land. Dit stukken, dat met Rubens' Afdcening gebeurde in het tienjarig^ tijdstip van van Kruis, onze rijkste en onverge- 1129 tôt Ilo9. Een verschrikkelijke hoii- lijkbaro kunstschat uitmaakt, dit won- gersnood was daar het gevolg van. Dui- derwerk werd naar Engeland overge- zenden landlieden en stedenbewoners [>raclit ! vonden hun nooddruft niet meer op de v . > „„ i,,, . i i i, 1 • Zal het nog ooit te Cent terugkeeren blankstaande akkers en een volksverhui- ■ T. , , , , „, zing had plaats van het Westen naar het en ^ ^gelsch^ handen worden losge- r, 4 ' , r r , 7 maakt? lulaas wij vreezen van neen . Oosten, van de Lage Landen aan Zee ^ ( „ -i- r, , i j r\ ii i De Afdoenmg van t Kruts bleef veuig naar Duitschland, naar Oostland. . '. a \ ,„i uJ- r, - , • ,, , • , , . , . , te Antwerpen, dank zjj vooral aan het Zij vestigden zich m het land tusschen s -, { ' , . Dresden en Berïijn en nu nog is çr een Antwerpsch geineentebestuvn en t on- streek tusschen Whtenberg en Jùterbog Ï °P CI1 konservator Po1 dat door de aîstamnielingen van die e on " . ..... Vlaamsche landverhuizers wordt be- _Pe Vlaamscne uitwijkelingen \an woond en nog geheet^n is FlUmin'g of Midden-Duitschland hebben gebruiKcn Flaming en ze^en bewaard uit Vlaanderen, die m Die uitwijkelingen kwarnen uit een werken van Duitsche geleerden geboekt land dat beroemd was om zijn bloeiende werdeu. en kunstige wolnijverheid en zoo brach- Wij geven nu het Verhuizvngslied van ten zij dit vak in het nieuwe vaderland. de 12de e.euw. { 23 U1TWIJKE |! , (Xllde I Naer Oostland willen wy ryden, Naer Oostland willen wij mêe, I Al over die groene heiden, ; Frisch over die heiden, Daer isser een betere stêc. 1 Als wy in Oostland kome.n fyn, 1 Al onder dat hooge huis | Daer worden wy binnen gelaten, | Frisch over die heiden : | Zy heeten ons wllekom zyn. 1 Ja, willekom moeten wy wezen, s Ze.er willekom moeten wy zyn. I Daer xullen wy, avond en morgen, ^ | Frisch over die heiden, | Nog drinkeu den koelen wyn. p, Wy drinken den wyn er uit schalen, |! En 't bier ook zoo veel ons beli.eft ; Daer is het zoo vrolyk te leven, |! Frisch over die heiden, | Daer woonter myn zoete lief. « Ik hebbe de groene straten Zoo dikwyls ten einde gegaen ; Myn schoon lief heeft iny verlaten. Frisch over die heiden : | Dat hebben die kwaden gedaen. | Al vore myn zoetelie.fs deure | Daer staender twee boomekens klein, | En d'eene draegt noten muskaten, Frisch over die heiden : 1 En d'ander draegt nagelen fyn. ! LINGSLIED eeuw) Die noten die zynder zoo zoete, Die nagelen rieken zoo goed ! My vrydt er een ridder verkoren, Frisch over die heiden, Een ridder zoo stout en zoo vroed. » - rJ-VSui.- Die ridder nam liaer by der handen, Hy nam hare, sneeu-wwitte hand : Hy leidde ze al zoo verre • Frisch over die heiden. En leidde haer naer zyn land. « De zonne is ondergegangen, De sterren die blinken zoo klaer ; Ik woude dat ik met mijn liefste, , Frisch over die heiden, Tn eenig boomgaerdeke.u waer. » — « De boomgaerd is vaste gesloten, En daer en mag niemand meer in Dan die fiere nachtegalen, Frisch over die heiden : Die vliegen van boven daer in. Ik zal u, o nachtegael, binden, Uw hoofd aen uw voetekens doen, Zoodat gy niet meer en zult klappen, Frisch over die. heiden, Wat twee zoete lievekens doen. » « — Al hebdy my vaste gebonden, Myn hert is toch mijnder gezond. | Ik zal nog al evenwel klappen, Frisch over die heiden, Wat gv met uw liefste bestond. » •cir-r-., ■■ I » ' Hœ frisch, hoc dichterlijk, hoe edel « Zçkere bisschop van Lubeck, die klinkt het niet? kapellaan geweest was van den Room- Wat een beschaafd en schoon volk dat schen koning W illern van Holland, zoo dichten kon en zoo te zingen ver- schijnt omtrent het jaar 1254 velen van langde ! zijn landgenooten (hij was een geboren Dater, bij de pachthof-verhuiziugen Brabander, van Diest) ter ontginning van Sint-Pieter, als de boeren van de van. onbebouwde lande.n in zijn diocesis eene pachtstee naar de andere verhuis- te hebben geroepen, en uit die omstan- den met opgesmukte wagens, wejd digheid laat het zich verklaren waarom Naar Oostland willen wij rijden ons lied in de omstreken van Diest, veranderd in meer dan i/i andere gewesten, gehoord Naar R 1zenland willen wij rijden. wordt. n Nog een bijzonderheid door Jan-Frans ^ LUC. Willems medegedeeld : PnArri i ii#cru yiriiiuc akkers kloven en stof.u,arrelt ^ UAbtLIJIVabn RltUWO simoen uit de zandwœstijnen. "" Van 't jaar is de aarde gedrenkt ; t is sompig op de akkers alsof we in de Pri- PINKS1EREN. petmoerassen zaten. 'k Heb zoo'n meid Pinksterdag als tuin en hagen gekend : Looverkens en bloemen dragen — Marie ,er is te weinig zout in de zooals de « Reinaert de Vos» begint, soep! was van 't jaar guur en nat als een '$ Anderen daags kondt ge ze riiet eten buiïge Bamisdag,Gisteren, Dinsdag, nog dat ze te brak was. kouder. De menschen hebben hunnen \jet zoo ^e préposé ofte aange- « badfries « uit de kast gehaald, gaan steide der hemelsche waterleiding. gekleed gelijk met Allerheiligen- of km.- Te weini^. pen bi] de brandende kachel. . , , «• 1 r i j i Al de hemelsluizen staan wagew' d kranen dicht o a e v . open. Het giet niet,' het gutst ; 't zijn Dat we t zeU eens mochten doeo. geen vlagen, 't is een zondvloed. t u ,3'*t:er zl)n> l^urL^t me" Heilige Medardus, houd op! BELGEN EN NEDERLANDERS Wat k réglatie » hierboven! [N LONDEN. — Het «Hamburger Verleden jaar, snikheet of halfheet, Fremdenblatt » weet — naar wij in de maar poeierdroog en geen druppel re- «~Kôlnische ZiStung » lezen — te vertel- gen. De oogst verschroeit va.n de droog- len, dat Nederlanders te Landen ge~ te ; de weiden verbranden tôt hooi ; de dwongen worden naar hun land terug te keeren, omdat men hen voor spionen houdt die v66r à&û grooten zeeslag aan de Duitschers inlichtingen over de En-gelsche vloot zouden hebben gegeven. Ook de Belgen worden verdacht. Het zou zelfs tôt kloppartijen tusschen Engelschen en Belgen zijn gekomen. De Engelsclie politie, heet 't verder, haalt de Belgen, die zich niet voor het leger aaninelden, uit huis. L1EDERAV0NDEN VOOR HET VOLK (A. N. V.), lokaal « Antwerpsch Koffiehuis », Van Straelenstraat. — Wcensdag 14 Juni, te 9 uur 's avonds .(torenuur), algemeene herhaling. Aan-vong met een reeks nieuwe liederen. Toegang wij. / EENE NIEUWIGHEID OP KET GEBIED VAN HEELKUNDE. — Op de laatste zitting van de « Académie des Sciences a, gaf professer d'Araonval, in naam van orofessor Boudas, oene zeer be-langwekkende mededeeling over de be-handeling van wonden door geozoniseer-de zuurstof, hetzij onder den vorm van gasachtige baden, ofwel van geozoni-seerd water à 2 of 3. Deze nieuwe thwapeutische methode werd in de behandeling van oorlogswon-den in den dienst — afdeeling van professer Gosset, in het Buffon-hospitaal — toegepast, en heeft de beste resultaten gehad. DE BESTRÏJDING VAN DE TU. BERCULOSE. — De zitting van de «Académie des Sciences » te Parijs, heeft eene bijzonder emstige wending geno-men tengevolge van eene voordracht van Dr Chauveau,die aantoonde dat de voort-durende gevalleai van tuberculose onder het personeel der herbergen minder door drank en zijne verwoestende uitwerkin-gen voortgebracht werden dan wel door besmetting, daar deze herbergen, in den regel, anti-hygiënische verblijven zijn. Dokter Landouzy, dezelfde theorie aannemende, verhief zich met kracht tegen het gémis van eene ernstige organi-satie, in Frankrijk, om de tuberculose te bestrijden. Hij haalde werkelijk schrik-wekkende cijfers aan : van 1 Augustus 1914 tôt 1 Maart 1916 heeft het léger, wegens tubei-culose, 80.000 man, bijna drie legerkorpsen, moeten reformeeren of buiten dienst stellen. Ert tuberculose kan vermeden en be-streden word ! Het aantal patiënten en stei'fgevallen zou in groote mate kunnen verminderd worden. De_geleerden wen-schen niets liever dan de bestrijding in te riehten. Het is niet aan te nemen, dat de regee-rende parti jen langer doof zullen blijven voor het geroep van het ras, welk door wrgtloosheid ten gronde gericht wordt. DE OORLOG EN DE WEDERBE-VOLKING VAN FRANKRIJK. — « Temps ». — Van 1870 tôt 1900, heeft de bevolking van Frankrijk met 2 înil-lioen zielen toegeuomen ; in dien tijd stelde Duitsehland 26 millioen inwo-riers meer. In ditzelfde tijdperk ging ons land, in dit opzicht, van den tweeden op den vijfden rang over onder de groote Europeésche mogendheden. Ziedaar wat professor J. Courmont uit Lyon op de vijftiende der voordrachten, welke door de « Alliance d'hygiène sociale n opgericht werden, onomwonden ùiteengezet heeft. Aan de hand van fei-ten en juiste teksten, heeft de spreker getracht den invloed aan te toonen, welke deze ontvolking op het uitbreken van den oorlog gehad heeft, de belangrijke roi die zij thans speelt en zal spelen als de vrede zal gesloten zijn. De heer Courmont gaf twee vooruame wijzigingeri aan welke in onze wetten moesten ingevoerd worden. Van den eenen kant, de vrijheid aan den huis-vader om te vennaken, van den anderen kant, de verplichting om aan de arme gezinnen bij de geboorte van elk kind eene geldelijke belooning te geven. Dat zal wellicht duur te staan komen, doch dit geld moet logisch van de ongehuw-den en van hen, die geen kinderen hebben, gevraagd worden. Doch de geboorte te doen toenemen is niet het eenigste middel, er moet nog bovendien het sterftecijfer verlaagd worden. Men moet steeds, voortdurend strijden voor de ge-zondheid tegen de onvennijdelijke ziek-ten, welke het meest verwoestend zijn en vooral tegen de tuberculose, de meest overkomelijke en de vreeselijkste van al-len. Ook moet er onverpoosd tegen het drankmisbruik ten strijde getrokken worden. Professor Debove, die de zitting voor-zat, wist aan te toonen, wat de plicht van eenieder, in dergelijke aangelegen-heden, was, en dat de huidige oorlog te vergeefsch zou zijn geweest als de Franschen daarna zouden gedoogen dat Frankrijk meer en meer zou wegkwij-nen, om ten slotte, door de jaarlijksche vermindering zijner zonen, af te sterven. lets voor iederen dag VlfUînsche Uitwijkelingen Nu staan we in onze Geschiedenis van de Letterkunde aan de Burgondische overheersching, die zoo noodlcttig was voor de ontwikkeling van den Vlaam-schen volksgeest en voor die van de Diet-sche taal. De verbastering zullen we in de let-teren zien inkankeren. De invloed van dit Fransche hof zal als een vriesnachjpkonren over den wit-bebloesemden Vlaamschen letterkundi-gen boomgaard. De Gouden Poort van den Sporeuslag, die de 14de eeuw opent in 1302, wordt gesloten en, onder den ijzigen waai der verfransehing, verstomt het lied in het Vlaamsche woud. Wij Ringen naar een opluiking, die misschien van onze moedertaal een we-reldtaal in de letteren zou gemaakt hebben : de voor Vlaanderen zoo noodlot-tige Fransche taal verwelkt den bloei, drukt loodzwaar op de gèesten en stikt het reine, suivere Dietsche lied in do keel. De groote Vlaamsche 14de eeuw zal moeten wachten op Vondel den Vlaajn-schen uitwijkeling, eer de bloem in haar voile schoonheid en voile pracht ont-bloeit.Maar de Vlaamsche kunst, nu zij onder Burgondië, als 't ware de keel wordt toegewrongen en niet meer zingen kan, heeft haar tien vingers om zich te; uiten. Zij bouwt torens en belforten, kathe-dralen, hallen en stadhuizen. Zij grijpt naar het penseel en 't is Jan en Hui-brecht van Eyck, 't is Memlinc en Ro-gier van der Weyden. Z66 in de 17de eeuw, als weer het Vlaamsche lied in Vlaanderen verstomt onder den Spanjaard, heet onze kunst : Rubens, Van Dijck, Jordaens en Te-niers, en ri j zen de prajilgebouwen uit den grond. Is dat geen zonderling en opvallend verschijnsel ? In dezen tijd ook zou wel eens de geschiedenis der Vlaamsche uitwijkelingen mogen gemaakt worden. In October 1914 hebben wij nogmaals honderdduizenden zien vluchten voor het oorlogsgeweld, juist op het oogen-blik als voor onze streken aile oorlogsgeweld zou ophouden en een bezetting zou beginnen, die, buiten de opeisehin-gen en de oorlogsschattinge,n, in niets meer kan vergeleken worden bij de Spaansche overheersching met de bloed-plakkaten van Keizer Karel, en nog min-de-r met het Schrikbewind van Alva en Requesens, dat ons, als bekroning, do Spaansche Furie bracht van 4 November 1576. Noch bij den wilden Sanskulotten-tijd, als de kerken gesloten werden of in onze tempels voor de Godin van de. Rede wierookvaten brandden ; als de Vlaamsche priesters naar Cayenne werden gestuurd, niet uit oorlogsdriestheid, doch volgens een vastgesteld plan en naar een wijsgeerig stelsel. Ook niet bij de heersehappij van Napoléon die al onze kunstscliatten roofde en naar Parijs deed overbrengen ; die onze jongeiis op-eischte en inlijfde om ze naar al de slagvelden van Europa te zenden en aan zijn Moloch-roem op te offeren. Zelcer, oorlog blijft oorlog en 't begin is gru-wclijk geweest en heeft den schrik om de harten geslagen, doch sinds 1914 zijn de besten degenen die in 't vaderland zijn gebleven of er terugkeerden. Velen der uitwijkelingen bleven hape-ren in Holland — en dat zijn onder hen de besten — want de stemmen die wij vememen uit Frankrijk en Engeland, en nogal in den Echo Belge, werpen een treurig licht op .de bondgenootschappe-lijke verstandhouding en genegenheid, die er van kort en duur bleek. Doch wat staat er ons in de tœkomst te wachten? Gçweld der wapenen is niets bij de stelselmatige zedelijke verdruk-king van een volk. Het programma van het franskiljo-nism, dat we in Het Vlaamsche Nieuivs, nummer van Zondag 28 Mei 1.1. afkon-digden, zooals het verseheen te Londen in het groot tijdschrift The Nineteenlh Centkiry, besluit aldus : « Vlamingen zouden in 't nieuwe Bel-» gië de toelating krijgen om Vlaamsch » te spreken, de Wale.n om Fransoh te » spreken, maar de officieele taal van » België, die van den Staat en van de )> besturen, moet het FranSeh alléén » zijn. En dan, dank zij een verplicht » onderwijs, zullen aile 'Vlaamsche Bel-» gen weldra Fransch spreken. Het toe-» komstige België zal Latijnsch zijn, of » het zal niet zijn. (La Belgique de défi main sera latine, om elle ne sera rien, n Wij begrijpen zeer goed dat de toelating die we krijgen om Vlaamsch te spreken siechts tijdelijk en voorloopig kan wezen en datdie verregaande toege-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.