* ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^Uf^ ¥ijf-an-TwiËtigs!e Jaar, B. 13 m^-*iiU7***£x*£ a** mrnwrrt-wfu *t*t*K«SP Goflsfiienst ~ Huisgezin — Eigendom Donderdag, 14 Januari 1915. Hw^OlM^. \ AHe briefwisselingen vracht» Wij te zenden aan Aug. Van Sseghem, uitgever voor de naamL jnaatsch. « Drukkerij Het Volk h Meersteeg, n» 10, Gent. Bureel van West-Vlaanderen t ©aston Bossuyt, Gilde der Am-I bachten, Kortrijk Telefoon 523 Bureel van Antwerpen, Bra» bant en Limburg : Viktor Kuyl, iünderbroederstraat, 24, Leuven Men schrijft In: Op alle postkantoren aas 10 fft per jaar. Zes maanden fr. 6.00. Drie maanden fr. 2.50. Aankondigingen. Prijs volgens tarief. Voorop t» Betalen. * Rechterlijke herstelling» 2 fr. per regel. Ongeteekende brieven wordea geweigerd. TELEFOON N» 137, Gentk Verschijnt C maal per week»CHRISTEN WERKMANSBLAD 2 CENTIEMEN HET NUMMER te=«= De geëerde lezers, aan wien alle dagen het blad besteld wordt, zullen weer het Zaterdag- en Zondagmimmer ontvangen en dit aan den zelfden prijs als voorgaande week. lOffleieeleldeileslinieii In Vlaanderen enFransch-Noorden. (Duitsche Melding.) BERLIJN, 10 Januari. (Wolff.) — Uit het groote hoofdkwartier: f Gisteren was het weer wederom slecht. De Leie is op sommige plaatsen tot eene breedte van 800 meter buiten hare oevers getreden. I Pogingen des vijands om ons uit onze stellingen bij Nieuwpoort te dringen zijn mislukt. Ten Noordwesten van Soissons hebben 'de Franschen hunne aanvallen herhaald. 'Deze aanvallen zijn alle met voor de Franschen groote verliezen afgeslagen. Meer moeten we niet alleen trachten de gevolgen ervan zooveel mogelijk te verlichten, maar ook er uit te leeren wat er uit te leeren valt. Daarmede doelen we natuurlijk geenszins op de technische kennis der krijgskunde : dit valt volslagen buiten onze bevoegdheid en buiten den werkkring waarin onze lezers en wij zelf ons bewegen. Imltuu üuii "luAmiaihm kant'' ut.i' zaken, zijn hier lessen op te doen, die ons allen tot nut kunnen strekken. En eene dier lessen is wel deze : dat gemeenzame rampspoed nauwer gevoelen en breeder denken doet. Waar we zoo langen tijd van den heil-zamen vrede genoten, beseften we ons eigen geluk zoo weinig, dat we het maar al te dikwijls vergalden door onderlinge vitterijen en kleinzièlige beknibbelingen. Zoo menige maatregel vanwege bestuur of wetgeving, die ten slotte bleek eene wijze daad en soms zelfs eene weldaad te zijn, gaf bij zijne invoering aanleiding tot de vinnigste haarklieverijen, waarbij niet zelden de persoon die gesproken had heviger over den hekel werd gehaald dan wed hetgene hij had gezegd. Politiek en maatschappelijk verschil in neiging en stand was als met een merk-teeken in ieders aangezicht gebrand en verwijderde den een van den ander. Wie zoo of zoo dacht, kon geen goed doen in de oogen van zijn andersdenkenden gebuur en waar men de eerlijkheid en de weldoende vruchtbaarheid eener daad niet loochenen ken, daar vond men nog kwaadaardige zinspelingen uit te kramen op het inzicht, waaruit die daad geboren was. De algemeene rampspoed heeft veel van die scherpe kanten afgerond en meni-gen scheidsmuur neergehaald, die scheen voor immer opgerezen te zijn tusschen menschen van verschillenden stand of verschillende gezindheid. Men is elkander gaan leeren waardeeren volgens de werkelijke daad en niet meer zoo kleinzielig volgens het verondersteld inzicht. Op eene enkele uitzondering na — die gelukkig zóó alleen staat, dat ze juist hierdoor den algemeenen regel bevestigt — namelijk een blad, dat in dezen droeven oorlogstijd zijn uiterste best gedaan heeft om zoo mogelijk nog hatelijker en gemee-ner te zijn dan vroeger, — op die enkele uitzondering na, heeft het algemeen léven, onder den druk van den gemeenzamen tegenspoed, een nauwer, een inniger verband gekregen; is men dieper gaan gevoelen dat men eigenlijk toch tot een zelfde levenswezen behoort; heeft men daardoor geleerd verdraagzamer over elkander te oordeelen, met breeder geest van toegevendheid aan elkander te denken. En wanneer men tot het besef daarvan gekomen is, heeft men een genot gesmaakt, dat een weinig balsem kwam leggen op de wonde, die de huidige rampsoed in ieders hart geslagen heeft. En met breeder geest heeft men tie gedachte opgevat en misschien zelfs reeds laten rijpen, dat het toch onverstandig wezen zou tot de vroegere engheid van begrip en oordeel terug te keeren, wanneer eens die rampspoed zal voorbij zijn. Wij deelen ten volle die meening. Niet dat. wij durven hopen, na den oorlog geen I verschil in neiging of strekking bij ons volk meer te zullen aantreffen. Dat ware al wakende droomen. Daarvoor zouden we allen tot de volmaaktheid moeten geraken, en die is van deze wereld niet. • Maar hopen durven we toch, dat het nu in rampspoed gesmaakt genot van inniger voeling en breeder begrip met en voor elkander, bok na dien rarnpspoed door de meerderheid zal blijven betracht worden. Wij wénschen het ons volk uit ganscher harte toe en durven zelfs een welverdiend mislukken voorzeggen aan hem, die er eene uitzondering zou willen blijven op maken. Engeland en Amerika, Amerika had aan Engeland eene vriendschappelijke'nota gestuurd, om aanmerking te doen tegen de moeilijkheden die de bewaking der zee oplevert voor het verveer, van allerlei koqpwaren naar Staten die tegenover den oeirlog onzijdig staan. Engeland heeft thans even vriendschappelijk die nota beantwoord, zeggende alle punten der Amerikaansche nota in den-zelfden geest van openhartigheid en vriendschappelijkheid overwogen te hebben. Het antwoord» van Engeland vergelijkt de cijfers van den uitvoer van Amerika naar de voornaamète onzijdige staten over November 1913 met die over November 1914. De. nota van antwoord geeft daarbij de volgende vergelijkende cijfers: November 1913 November 1914 Zweden .. ki Noorwegen . Denemarken. Italië ...... Nederland. 877.000 477.000 588.000 2.971.000 4.389.000 2.858.000 dollar 2.818.000 t . 7.101.000 » 4.781.000 » 3.960.000 Het antwoord wijst in het bijzonder op het geringe aantal schepen, dat naar het prjjsgerecht is gezonden, welks beslissing voor de onzijdigen ni°t ongunstig is geweest. Tusschen 4 Augustus en 3 Januari zijn 773 Amerikaansche schepen van de Veree-nigde Sinten naar Nederland, Denemarken, Noorwegen, Zweden en Italië vertrokken. Daarvan zijn er slechts 45 naar het prijsgerecht gebracht^ Het antwoord legt bjjzonderen nadrukop de onmogelijkheid om verdachte schepengoed te onderzoeken ia. vol'e zee, de ladingkan alleen fcbed Worden onderzocht in eene "am>6B,"Ba w?fcC'èiüp tiax jtatoén nooit'óp de lijst van contrabande is gezet, maar Enge-geland speciaal gewaarschuwd' was dat inkatoenladingen koper verborgen was en deeenige manier om dit te onderzoeken isde balen uit te laden en te wegen en dit isalleen mogelijk als het schip in eene havenligt.Ë$w Het antwoord zet uiteen, dat het voor Engeland moeilijk is om toe te staan dat rubber van zijne koloniën naar de Vereenigde Sta&m wordt uitgevoerd, waar rubber voor de oorlogvoerenden onontbeerlijk is en sedert het begin van &>n oorlog een nieuwe uitvoer van verdacht groote hoeveelheden rubber van Amerika is ontstaan. Aan het slot zegt Grey, die de nota van atAwoord heeft onderteekend, dat Engeland zeer verlangend is in het belang zoowel van de Vereenigde Staten als van de ander onzijdigen, dat het optreden der Engelschen den normalen invoer en het gebruik van Amerikaansche waren in de onzijdige landen niet zal belemmeren. De vaartlijn Antwerpen-Harwich is hersteld tusschen Hoek van .Holland en Harwich, met het doel, des te spoediger, de belgische vluchtelingen, die zich in Holland bevinden en naar Engeland willen oversteken, over te brengen. UIT BRUSSEL, Volgend bericht, gedagteekend van 9 Januari, en geteekend door M. Maurice Lemonnier, d.d. burgemeester te Brussel, is aan de belanghebbenden uitgedeeld : « Ten einde aan onze medeburgers moeilijkheden te sparen, hebben wij de eer hen te berichten dat de duitsche overheid van alle eigenaars, bijzondere huuraars, hotelhouders, herbergiers en uitbaters van gemeubelde huizen, beveelt, voor 14 van deze maand, de vreemdelingen van beider geslacht, van meer dan 15 jaren op 20 November 1914, te laten kennen, voor de volgende landen: Engeland, Frankrijk, Rusland, Servië, Montenegro en Japan. In geval van woonstverandering dezer vreemdelingen na bovengemelden datum, zullen de belanghebbenden er binnen de 24 uren kennis van geven, aan de II8af-deeling der kommandantuur. Buurllram Brussel-Grimbergen-Hiimbcek en Londerzeel en Brussel-Wemmel. (Duitsch uur.) A. Brussel-Grimbergen (electrieke tram), vertrek : Brussel-Noord om 7 ure, aankomst te Grimbergen om 7 ure 45 ; vertrek te Brussel om 8 ure, aankomst te Grimbergen om 8 ure 45; vertrek te Brussel om 8 ure 20 ; aankomst te Grimbergen om 9 ure 5 m. Dan alle 20 minuten een vertrek tot 20 ure 20 minuten; na 20 ure 20 vertrek alle 10 minuten tof 31 ure 20. Vertrek, uit Grimbergen om 6 ure ; aankomst te Brussel-Noord om 6 ure 45 ; vertrek uit Grimbergen om 7 ure 30, aankomst te Brussel-Noord om 7 ure 15 ; vertrek uit Grimbergen te 7 u#e 5, aankomst te Brussel-Noord om 7 ure 50 ; vertrek uit Grimbergen te 7 ure 25, aankomst te Brussel-Noord om 8 ure 10. Dan vertrek alle 20 minuten tot 20 ure 25, laatste vertrek. B. Brussel-Wemmel (electrieke tram).Vertrek uit Brussel-Noord om 7 ure 10; aankomst te Wemmel om 7 ure 40 ; vertrek uit Brussel-Noord om 7 ure 30 ; aankomst te Wemmel om 8 ure. DaoQ alle 20 minuten vertrek tot 20 ure 10. Een laatste vertrek heeft plaats om 2i ure 10. Vertrek uit Wemmel om 6 ure 30 ; aankomst te Brussel-Noord om 7 ure ; vertrek uit Wemmel om 7 ure 10; aankomst te Brussel-Noord om 7 ure 40; vertrek uit Wemmel om 7 ure 30 ; aankomst te Brussel-Noord om 8 ure. Dan alle 20 minuten tot 20 ure 30, laatste vertrek. C.Brussel-Humbeek (electrieke en stoom-dienst) : 3pp?rJ Brussel (V) ... 7.00 9.40 12.40 15.40 18.40 Grimbergen ... 7.45 10.25 13.25 16.25 19.25 Humbeek (A) . 8.10 10.50 13.50J.6.50 19.50 Humbeek (V). 7.20 8.2512.0015.00 18.00 Grimbergen ... 7.45 8.45 12.25 15.25 18.25 Brussel (A) ... 8.30 9.30 13.10 16.10 19.10 V.Brussel-Londerzeel (electrieke en stoom-dienst) : Brussel (V) . 8.00 9.20 12.00 15.00 18.00 Grimbergen ... 8.45 10.05 12.45 15.45 18.45 Londerzeel (A) 9.25 10.5013.3016.30 19.30 Londerzeel (V) 7.40 9.38 12.15 15.15 18.15 Grimbergen ... 8.25 10.25 13.15 16.05 Ï9.05 Brussel (A) ... 9.10 11.10 13.50 16.50 10.'5O Gent-Aalst-Assehe-Bf-usscI- Yilvoorde-Mechelen. Die reis gaan en keeren is wel eens het vertellen weerd. We zijn zondagmorgen vertrokken en waren maandagavonden Brussel terug. Aan de statie Gent-Zuid vertrekt 's morgens om 8% ure (duitsch uur) een zoogenaamde expresstrein. Electriek tot Meiral-beke, stoom van Meirelbeke tot Assche. Dat kost enkel 50 centiemen tot Meirelbeke en fr. 3,30 van Meirelbeke tot Assche. in welke klas men ook gezeten is. Regelmatig stopt deze expresstram slecht vier, maal, namelijk te Meirelbeke, S. Lie-vens-Hauthem, Oordegem en Aalst. Een tegenslag boven Aalst en het nazicht der paspoorten waren oorzaak dat we slechts te 12,30 ure in plaats van te 11.30 uur te Assche aa kwamen. De paspoorten worden streng geëischt, zoowel door de trambedienden als door duuysche soldaten, die hier en daar kontrool komen "doen. Aan het beheer der trams zijn strenge onderrichtingen gegeven : zoo er reizigers zonder paspoorten bevonden worden, krijgt de tram eene zware boet. Tusschen Meirelbeke en S. Lieven s-Hau-them, over Lemberge, Bottelaere, Moortzeeïe en Oosterzeele biedt de streek met hare dalen en haar hooger gelegen dorpen een zeer lief landschap. Te Aalst wordt er op den tram min gebedeld; even voorbij Aalst staan meerschen en velden verre onder water; de strooming in de Dender is geweldig. Op den schoonen, breeden Brussel-schensteenweg komt er, hoe nader Brussel, hoe meer beweging van allerhande rijgetuig. De tram gaat niet verder dan Assche, en de electriek uit Brussel komt slechts tot Berchem-S. Agatha. De verbinding tusschen de twee, ongeveer 1 % uur, moet dus per beenvoituur of in gerij geklopt worden. En aan gerij-is er'geen gebrek; van alle soorten en naar alle goesten. In eene gewone kar kost de reê 1 frank, in voituur fr. 1,50. Van Berchem tot aan de Brussel met den electriek gaat het rap en 't is goedkoop, slechts fr. 0,20. We waren om 2 (duitsch) uur aan de Noordstatie. Dat eindeke reis had dus 5 % uren geduurd en een stuk van 5 frank gekost. Niet veel verschil met vroeger dus. Enkel dit: 't*kost veel duurder, 't duurt veel langer enjvan honger en koude moogt ge geen rekening houden. Te Brussel vernamen wij dat het broodrantsoen is ingevoerd, 250 grammen per dag en per persoon. De trams mogen be-, zijden of vóór de Noordstatie niet meer stoppen. Duitsche soldaten en duitsche policie doen dienst met blooten pinhelm. Het verkeer is veel verminderd. Wel wordt in de hotels nog een glas gedronken, maar derestaurants zijn ever 't algemeen weinig bezocht. In electriek en voor 25 centiemen werden wij op ongeveer 30 minuten van de Nord naar Vilvoorde gevoerd. Hier brachten wij in der haast een bezoek aan E. H. onderpastoor Van Noten, den geliefden bestuurder der maatschappelijke werken en aan zijn vrijen propagandist Jef Vanden Branden. Alle maatschappelijke werking ligt stil, werk is er weinig of niets en er is geen hoop dat het onder dit opzicht welhaast zal 'beteren. De vurige propagandist Jaak Van Buggenhout is als vrijwilliger naar 't leger vertrokken, nadat hij eerst in dienst vanhetBoOde Kruis was geweest. Inderhaast namen wij den tocht naar Mechelen. Dat moet in kar geschieden of te. voet afgelegd worden. In kar kost het 1 fr. 50 en men moet zijn pas kunnen toonen. Te voet worden geen pasporten gevraagd. We waren om 5 ure te Mechelen en konden daar op een klein uurken onze boodschappen verrichten. De goede vriend Alfons Ver- dellen toonde ons eenige puinhoopen. De gebouwen van den Werkmanskring znn. bijna totaal vernield; de geroemde Bloeiende vakschool eveneens. Alleen het nieuw koffiehuis bleef ongeschonden. Sommige straten zooals den Bruul liggen gansch plat. Hier en daar zagen w' een paal met een opschrift, meldende wie daar eens woonde. De stad moet de meerderheid der menschen helpen; weinig werk zooals overal elders. De bazen-meubelmakers dachten er aan te laten werken voor later, maar we liggen hier op de fortenlijn, zeggen ze, eö wie weet wat er nog gebeuren zal... Iets over zes uur keerden wij uit Mechelen naar Vilvoorde terug, waar we juist in tijds aankwamen om met den laatsten tram naar Brussel gebracht te worden... Brussel 's avonds is niet meer de stad van licht en beweging. Te 11 (duitsch) uur moeten alle lichten gedoofd en alle koffiehuizen en cinema's gesloten zijn. Dan is er zeer veel beweging met de trams om de aldus buitengedrongen bezoekers, zooals mogelijk, door de schaarsch verlichte Straten huiswaarts te voeren. Den maandgmorgen waren wij in tijds in Assche om met den eersten express naar Aalst te rijden. Over deze stad gaven we gister reeds de laatste inlichtingen. We vertrokken met den laatsten tram en waren te 8 ure in Gent terug. Uit ESeliOa NOG BEDELAARS. — De toestandgp den buiten wordt al langer hoe bedenfè-lijker. Maandag zagen wij hier op den steenweg verscheidene groepen bedelaars, al jonge meisjes en knapen, die naar het ons scheen van Wetteren kwamen en op Melle en Gent afzakten. Geen dag gaal er ook voorbij of de huizen worden higr bestendig afgeloopen. Geven en zeMS niets meer bezitten kan toch moeilijk samen gaan. Hoe pijnlijk het is of niet, zal het toch hoogst noodig worden dat men maatregelen nemen 1 BEZOEK. — Verleden zondag werd er door talrijke duitsche soldaten bezoek gebracht aan het kerkhof der duitsche ge-«neuvelden«. Er^^eerschte drukke beweging. Oï»'G£^AST.:^^'Wa5rtirnsdagl»!een geheele verwarring alhier. Op hetoogenblik dat de talrijke personen diedagelijks met den tram naar Gent rijden,zich aanboden, werd er hun door den conducteur medegedeeld dat zij zonder pas-port niet meer meê mochten. Ieder wasverplicht zich eerst in regel te stellen; iets wat vrij moeilijkheden en vertragingveroorzaakte. Dus, reizigers, opgepast!Zorgt voor uw pasport!D. lilt TereSo&cki Er zijn hier twee bruggen, over4ret oude en nieuwe kanaal, welke eene groote verbinding in de noorderstreek van Gent daarstellen, alsook door zijne spoorwegstatie heeft de bevolking van Terdonck, van het begin van den oorlog tot nu toe, beurtelings het bezoek met verbhp van vele' belgische burgerwachten, beïgisehc en engelsche soldaten, en eindelijk van duizende duitsche soldaten ontvangen. Terdonck, tellende rond de duizend inwoners, is geene gemeente, maar behoort toe aan drij verschillende gemeenten: Wynkel-St-Kruis, Cluysen en Evergem, en is van vier tot vijf kilometers afstand van de kom en het Bestuur dezer weder-zijdsche gemeenten gelegen; deze toestand is voor de bevoling van Terdonck, met aan drij verschillige gemeenten toe te behooren en verre van de gemeentehuizen te wonen, zeer nadeelig, en nu bijzonderlijk in oorlogstijd. Want dikwijls zijn er hier troepen van belgische en duitsche soldaten toegekomen, die naar den burgemeester van Terdonck vroegen, en één uur van bier-moesten dan telkens de drij burgemeesters van Wynkel, Clyusen en Evergem opgezocht worden, om eik op zijn grondgebied de inkwartiering en opeisehingefi te doen, hetgeen niet gemakkelijk ging, aangezien het te dikwijls te doen is en dat de menschep hier .met bons geplakt zijn. Het eerste groot feit van den oor og, welke hier groote ontroering heeft teweeggebracht, was het springen — met groot geweld —; der groote schoone nieuwe brug. Dat gebeurde in den nacht van 9 tot 10 October, door belgische geniesóldaten, zonder dat de omgeving er van verwittigd was geweest. De brug stond opengedraaid, en al het binnenwerk en het draaimeca-nism is vernield, alsook eene elektrieke kabien, aan den linker oever, dicht op de vaartkant gelegen, die aan de brag de bewegingskracht verschafte. Het schijnt dat het vernielingswerk nog niet ten volle gelukt was, want den zondag lleOctober zijn Belgische geniesóldaten met eene boot teruggekeerd en hebben nog -een zestal uren van onder aan de brug gewerkt, gekapt en tandwielen uitgehaald; tijdens dat werk wierden zij langs den rechteroever naar Wynckel-St-Kruis beschermd door eene auto-mitrailleuse en andere mitrailleuzen langs den steenweg; dat scheen noodig te zijn geweest, want 's anderdaags, maandagvTïormiddag, ston-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.