Oerdfè )3*rgfeag - Mtuou^cr §42 f*H]a : ê c«fêli^8&ea Vrij dag 21 Dccenber 1917 ONS VADERLAND Administratif i A. TEMPERE Orukkar-Ultgavar, 17, rat d« Vie, GALA98 Belgisch dagbîad verschijnende op al de dagen der week RsdactEe i J. BÂECKELANDT 17, rua Mcriet, CALAIS — -r.^* ~--- ' ABONNEMENTS!» Ppr oaana Belsrle 1.^5 FrankrlJJtS<S5 Engeland-Eolliind 3 59 per trlmotc 6»00 » G.5Î) » .O.OO Men r ehrljvc t «. On» Vaiicrland » i?, rae de Vie, CalaSe Eecht door, vrij en vrank ! voor Goct en volk en land RBDAOTISSTUKKCNi NIKUWS T« Z5MRBN RUK MOKTET -J7 1N RUE CHANTILLY 73 CA1.AIS ABOIVOTMEIVTSPRÏJZE^ VOOR SOLDATES Fer week «Saiçexa^ 0.35 ^ rtDE2H asonnementen dienen met minstrns p.»«* 4*irt ° WUMM*M INEEN8 AANQEVMAOD EN DAOELIJK9 rtr «S»»»»» * *,ÎJ A AN HKTZELFDE AD»E8 (2SZONDCN TE WO*DRN IN MEMORIAM Professor PH. COLINET Toen ik onlangs bij het lezen vaa Vrij België van Vrijdag 23 November 11., een blik wierp op de rubriek « Nieuws uit het Land » vielen mijn oogen heel toevallig op een kort bericht dat luidde als volgt : <s Sleidinge. — Overlijden : De vorige « week is hier overleden Z. E. H. Colinet, «kanunnik van St-Baafs en professor « aan de Hoogesohool teLeuven. Hij was «een overtuigd Ylaamschgezinde en s schuwde nooit voor zijn overluiging t openlijk uit te komen. » Meer stond er niet. Geen woord over het leven van den afgestorvene, geen woord over zijne werken. SederlcLien heb ik te vergeefs aile Belgische zoowel vlaamsche als fransche kranten ingeke-ken om toch maar iets te vinden over den dierbaren doode. Vruchtelooze op-îoekingen : tijdens zijn leven ging prof Colinet oaopgemcrkt voorbij, bij zijn jverlijden spreken de menschen nog minder over hem. Vol weemoeddacht ik ;erug aan mijn zaligen studententijd in let thans zoo geteisterde Leuven, aan le aloude Aima Mater welke doorhet ifsterven van prof. Colinet een harer jeste leeraars, een harer knapste ge-eerden verliest, wien het inij toegelaten sij hiei een laatste en nederige hulde to brengen. Prof. Colinet was sedert een twintig-tal jaren aan de universiteit teLeuven werkzaam en doceerde er de klassieke en oostersche talen alsmede de vergelijkende letterkunde. Zeer populair is hij bij de Leuvensche studenten nooit geweest ; zijn norsch uiterlijk, zijn streng iseetengezicht, zijn onvriendelijk doch Liiterst rechtvaardig optreden bij de sxamemens, de vakken die hij doceerde, lit ailes was weinig gescliikt om de sympathie bij de studenten tewinnen. \an de Faculteit van Wijsbegeerle en iettcren waar hij het grootste getal oehoorders telde, doceerde hij de ge-ehiedenis der vergelijkende letterkunde. Vloeilijk vak voor vele studenten die zich 'oorbereiden tôt de studie in de rechten >n die Yan letterkunde juist zooveel ivensehen te wcten als noodig is om liet gezakt te worden. Talrijk zijn dan )ok de advocaten die thans nog met :ekeren schrik terugdenken aan hethalf jurtje dat ze voor de groene tafel door-Drachten ; menigeen heeft er een buis lit prof. Colinet's handen ontvangen. l'jch was deze zoo strenge leeraar een illerbeste kerel met een gouden hart. Lij die hetgeluk hadden nader kennis net hem te maken, ondervonnen algauw wat een schat van goedheid er onder 3eze ijskoude korst verborgen lag. Zijne daaaischgezindheid stakhij onder stoe-en noch banken evenmin als zijne de-uocratischa neigingen. Overal en te illentijde kwam hij op voor zijn meening lie hij door dik en dun verdedigde. Zijn ,itsige antwoorden hebben hem meer lan één~vriend doen verliezen, zelfs bij :ijn eigen collega's. Als geleerde heeft prof. Colinet vooral laam gemaeki in den vreemde ; zijne verken over oostersche wetenschappen n over vergelijkende godsdienstleer taan koog aangesehreven.Ilij behoorde ot deze schitterende school van orien-alisten welke te Leuven omstreeks de aren 1880 entstaail is en op talrijke aannen van beteekenissen kan bogen 1s Beelen, Nève, Lanoy, de Harlez, Ab-eloos en de thans nog in leven zijtide irofessors Ilebbelynck, Forget, Van loonacke, Landeuze en Lefort. Een be-oegder persoon dan ik zal de eerepiaats unnen aanduiden welke prof. Colinet a deze pleiade toekomt ; het weze hier nkel gezegd dat zijne werken zeer ge-i'aardeerd werden door de gelecrden an gansch de wereld, doch vooral jn Engeland. Sedert verscheidene jaren publiceerde hij samen met prof. L. de la Vallée Poussin van Gent het in 1881 ge-stichte tijdschrift « Le JUuséon » dat uit-sluitelijk aan Oostersche studiën gewijd is en niet moet onderdoen voor al het-geen er in het buitenland op dit gehied verschijnt. Het is echter niet om den naam welken prof. Colinet als orientalist gemaakt heeft dat ik de aandaoht hier in dit blad op hem wil vestigen. Voor ons Vlamin-gen is hij nog van veel grooter beteeke-nis wegens de dien sten die hij in weten-schappelijk opzicht aan onze moederlaal bewezen heeft door het stichten en uit-geven der «Leuvensche Bijdragen op het gebied van de Germaansche philologie en inzonderheid van de Nederlandsche Dialectkunde ». Dit tijdschrift kwam in 1896 tôt stand en had in den aanvang als vaste medewerkers de Leuvensche pro-fessors C. Lecoutere, L. Seharpé en W. Bang. Colinet was er de leider van en is het gebleven tôt bij het uitbreken van den oorlog. Daarin is vnrschenen zijne phonetiseh-historische studie over het Aalslersch dialect die zulk een grooten opgang gemaakt heeft. In dit werk, het eersle dat in dien aard in België ver-scheen, breekt prof. Colinet af met het dilettantisma ran degenen welke zich vroeger met dialectstudie hebben bezig-gehoudea. Hij behandelt zijn onderwerp streng yretensehappelijk en volgens de beste niethada der moderne taalkunde, Naar het voorbeeld van den E.ll.Rous-selot, professor aan het « Collège de France » riohtto hij te Leuven een wel-iswaar bescheiden phonetisch laborato-rium in waar de proefondervindelijke phonetiek voor het eerst werd toegepast. Dit laboratorium heeft uitstekende uien-sten bev/ezan aan al de jongeren die aangewakkerd en geleid door professor Golinet, hunne beste krachten durfden te wagen aan ds zoo inoeilijke studie der dialecten. Hetresultaat was prachtig: op minder dan tien jaren tijds konden er twee voliedige studies in de n-I^çuvcn-sche Bijdragen v verschijnen, namelijk het Leuvensch dialect door L. Goemans en het l'oDgersch door Lud. Grootaers, terwijl een aanvang gemaakt werd met het publiceeren van het Breeseh dialect door Jos. Dupont. In 1914 lagen nog verscheidene werken over aniàere dialecten uit het VlaamsGUe land persklaar. Zoo-ver waren de zaken reeds gevorderd dat er in de nia&ad Mei van daUelfde jaar te Leuven eene vergadering kon plaats grijpen waar op vaorstel van professor Seharpé besloten wefd eene vereeniging te stichten die zich uitsluitend het be-studeeren der gewestspraken van gansch Vlaamsch België zou ten doel stellen. Bekwame Hollanders als Dr Jac. van Ginniken en andero hadden reeds hunne medewerkiug toei,rezegd. De oorlog heeft ongelukkig al deze schoone plannen verijdeld. D# invloed van prof. Colinet is in al de bovenganoemdç werken en feiten waar te nemen al hebben zijne voort-zetters in meer dan een opzicht beter werk geleverd dan hij, zoo b. v. wat klankindeeling en transcriptie betreft. De grootste verdienste van prof. Golinet blijft echter hierin bestaan dat hij esn baanbreker geweest is en dat hij in België de dialeetologische studiën op de-zelfde hoogte heeft weten te brengen als in de omliggenda landen. Iloe ver-dienstelijk Gezells, De Bo, Scheurmans, Tuerlinckx, Joos, enz.,voorhun tijd ook geweest zijn, te«i kan hua werk in de verste verte niet vcgeleken worden met de dialectstudiën die in de « Leuvensche Bi'dragen » verschenen zijn. De eersten waren liefhebbers die in liun vrijen tijc! graag eenige uurtjes besteden aan het verzamelen van dialectische woorden en uitdrukkingen diezij wegens hunne ge-brekkelijke kennis der phonetiek vaak onjuist weergaven ; van een aleremeen be.grip der taalkunde was er bij hen nauwelijks sprake; zij hadde.n trouwens geen wetenschappelijke opleiding geno-ten. Hun werken die meer van goeden wil dan van kennis getuigen, hebben alleen nog waarde voor het materiaal dat erin opgestapeld ligt en dat bijna heelemaal zal mocten omgewerkt worden.De school van prof. Colinet daaren-teg-en eischt een grondige kearJs der philologie en indeihoud der phonetiek ; zij houdt zioh op de hoogte van al hot-geen er op haar gebied in Frankrijk, Duitschland, Holland, Engelaiid en elders verschijnt en benultigt de laatste verbeteringen die aan hare methode kan gebrachtworden. Vele blijkenvan waavdeering van Belgische zijde mocht prof. Colinet tijdens zij a leven niet ontvangen Voor de meeste Vlamingen was hij een onbekende.Enkel eenige ingewijden kenden en wiardeer-den zijn taaie arbeidskracht. De meeste abonnementen op de « Leuvensche Bijdragen » kwamen trouwens uit het buitenland, o.a. uit Duitschland enHolland waar prof. Colinet en als orientalist en als dialecîkiindige een naam verworven had die de Leuvensche Universiteit tôt eer strekt. De noodige hulpmiddelen ontbreken me om de talrijke bewijzen aan te halen van de achtin- welke vreemde geleerden dezen verdienstelij-ken Vlaming toedroegen. Ik wil hier enkel wijzen op een artikel dat een paar jaren. voor den oorlog in het « Neder-landsck Muséum » als ik me niet vergis, verschenen is en waaris prof, van "\Yijek met den meesten lof over prof. Colinet en zijne « Leuvensche Bijdragen* sprak. Ook in Eraakrijk werd hij gewaardeerd, vooral door den E. H. Rousselot, de schrijver van de meesterlijke «Principes de phonétique expérimentale ». Ilo» bedroevend is het dan te moeten vaststellen dat ontwikkelde Vlamingen, die het aochtaas zouden moeten weten, niet eens den taam kennen van den man die ecn grootdeel van zijn leven besteed heeft aan werken gesebreven in en over onze moecLertaal. Pijnlijk was ik aacge-daan toenik voor eenigec tijd het overi-gens in vele opziehten uitstekend feoek van Dr Jul. Persyn : « .4 Glan- e at the Soul of the Low Ceuntriesn las. Opbl.114 van dit werk vermelrft de schrijver de Idioticons van De Bo, Seheurmans, Teurlinckx, Joos, Teirlinck,Corne!isseD, Vervliet an noemt ze « ail monuments of scientific study of Flemlsh dialects and folklore». Die bewering zullen we maar niet vertalea en voor rekening van den heer Persyn laten. Over Colinet en de « Leuvensche Bijdragen » komt er geen enkel woord voor in dit boek dat nochtans bestemd is om Vlaanderan en zijne verdienstelijke mannen in Engeland bekend te maken ! Prof. Colimet is gestorven zooals hij geleefd heeft : in diepen eenvoud. Zijn osd-studenten, voortzetters van 't werk dat hij eens met zooveel moed aange-vangen heeft, zullen hem echter niet vergeten. Het schoone gebouw, dat hij met zooveel moeite heeft opgetrokken zal niet vervallen. Wanneerwe in ons lief landje zullen weergekeerd zijn en de handea weor kunnen aan het werk slaan, zullen mst vernieuwden ijver het eens begor.nen werk voojtzetten. De « Leuvensche Bijdragen » zullen op de-zelfde hoogte gehouden worden als tijdens het leven van hunnen stichter. Onze eerste daad echter zal wezen eene daad van dankbetuiging en hulde aaD prof. Colinet, den nederigen pricater, den geleerden professor, den leider en baanbreker op het gebied der Dialect-kunde in Belg-ië. Le Havre 13-12-17. Jan GRAULS. De vrees voor dulfsehe vîiegers in Amerika New-York lSDee. — Deonderadmiraal E. Perary die zich in Amerika met den vliegdienst bezig houdt, voorziet binnen korten tijd duitsche luchtaanvallen op de Amcrikaansche kuststeden. Ik openbaar geen gelieimen, zegde hij onlangs in eene redevoering en ik geeî geen inlichtingen die niet reeds werden besproken, als ik beweer dat een ra:d van duitsche vîiegers binnen kort plaats zal hebbén op de kuststeden van den Atlantischen Oceaan. Indien deze ge-beurtenis zich voordoet, zal zij zooveel oplpraak verwekken als de aaakomstvan de W-53 te Newport. flBONfiEHEÎiTSPRIJZEfJ Belgie, par maand 1.75 per trim. 5.00 Frankfijk » 2.25 » 6.50 Engeland-HoUand » 3.50 » JO.OO Voor Saldaten : Per wesk (7 dagsn, per 10 gsnomsn) 0.36 Per maand 1-50 DE VOEDINGSKRISIS IN DUITSCHLAND De aardappclen Het schijnt dat de aardappeloogst in Duitschland niet opbracht wat men er Yan verwachtte. De voorzitter van het voedingsoffice seint dat men op geen verhooging van't aardappelenrantsoen moet rekenen noch nu noch in de lente. Volgens het verslag van 188 experten, zullen de aardappelen die niet njp zijn geworden niet zoo goed bewaren als deze lang in den grond gebleven.Welnu dit jaar werd het meerendeel der aardappelen voor den vollen wasdom inge-oogst.Hcî forood De « Vorwacrts » van 12 Nov. meldt dat het vastgestelde broodrantsoen te Berlijn niet kan uitgedeeld wrorden. Het wordt gewoonlijk van 50 tot75grammen verminderd. Boîer, veî en ©lie Het boterrantsoen wer4 per week te Berlijn van 50 op 30 gr. gebracht. De margarine werd van 30 gr. op50 gebracht. De « Berliner Tageblatt » zegt dat deze wijziging zeer gevoclig is gezien de slechte hoedanigheid der margarine. De bewerking der oîieinhoudende vruchten geeft nietaltijd even goede uitslagen. Een vertegenwoordigerin den Pruisischen L«ndtag vërklaart dat men de kleine oliemolens niet moet afschaf-fen daar de voortbrengst der groote fabrieken dikwijls voor de voeding on-geschikt is. Fruit vruchten, melk Geen verbetering wordt te Berlijn bestatigd in de bevoorradiug in groen-sel. Een geineenteraadslid verklaarde op 2 Nov. : De bevoorrading in groensel laat ailes te wenschen : de markt van de stad ontving niets dan rapen. Volgens de « Berliner Tageblatt » is het gebrek aan fruit even groot. Berlijn ontvangt 30.0001. melk te weinig voor de kinderen en zieken. In de groote steden Berne 18 Dec. — De burgemeesters van Berlijn, Munich, Leipzig, Keulen, Dresden, Frankfort, Mannheim enz., hebben op 14 Dec. bij den sekretaris van het voedingsoffice geprotesteerd tegen het gebruik van aardappelen alsvoeder. Zij vragen daarbij, niettegenstaande de tegenkanting der overheden, het ver-hoog van het aardappelenrantsoen. Men moet zich eerst om de bevolking bekom-meren en dan om het vee. De inwoners der groote steden vreezen de nadering van den winter. De bevoorrading schijnt moeilijker te zijn dan gedurenne eender welk tijdstip van den oorlog Bij de verhooging der prijzen Yoegt zich de vrees dat men over geen voldoenden voorraad zal beschikken. Iedereen weet dat het broodrantsoen zeer moeilijk zal behouden worden. Men vraagt zich af of de verantwoorde-lijken den voor handenzijnden voorraad bewaren. Een nieiîwe vredesveîdtôcht Amsterdam 18 Dec. — Het gerucht is in omloop dat de keizer het inzicht heeft met Kerstdag een vredesmanifest af te k ondigen. XDe ^ixssisclie war'iDoel Von Kulnmnn en Czernin zullen de onderhandelingen besluren De middenrijken schijnen haast te hebben om met Rusland een afzonder-lijken vrede te sluiten.We mogen nochtans overtuigd zijn dat Duitschland met de grootste omzichtigheid zal te werk gaan. De Duitsche pers verbergt niet dat de onderhandelingen met groote moei-lijkheden zullen gepaard gaan. Een snelbericht uit Weenen meldt dat Czernin naar Brest-Litovsk zal ver-trekken als voornaamste afgevaardigde van Oostenrijk. Deze keus bewijst dat Oostenrijk een uiterst groot belang hecht aan de onderhanden en dat het voor moeilijkheden vrèest.' Van een anderen kant beweert men dat Duitschland von Kuhlroann zou af-vaardigen.DE TEKST VAN DEN WAPENSTILSTAND Baie 18 Dec. — De Wapenstilstand op 13 Dec. te Brest-Letowsky geteekent luidt als Yolgt : Tusschen de gevolmachtigde ageYaar-den van Duitschland, Oostenrijk en Bulgarie en Turkeyevan deneeneu kant en Rusland van den anderen kant werd de volgende wapenstilstand gesloten, ten einde aile partijen tôt een duurza-men en eervollen vrede ta brengen : Art. 1. — De wapenstilstand begint op 17 Dec. en eindigt op 14 Jan. 1918. De onderteekenaars kunnen hem den 21n dag opzeggeD. gebeurt dit niet hij verlengt tôt afzegging zeven dagen op voorliand. Art. 2. — De wapenstilstand geldt voor de machten te lande, in de lucht. tusschen deZwarte Zee en de Baltische Zee. In dien tijd mogen de troepen op het iront niet versterkt noch verhoogd worden. Geen troepen mogen naar andere froaten gestuurd worden, tenzij deze die nu op wegzijn. __Art. 3 handelt over de afbakering der l'jnen. De verbroedering Art. 4.-— De onderlinge betrekkinger zijn enkel toegelaten tusschen het ri j ■ zen en dalen derzon op bepaalde pun ten ten getalle van twee of drie per sektor tegecover het front van een Rus-sische divisie. Op ieder van die punten mogen van beide partijen niet meer dan 20 ongewapenden bijeenkomen.Berich-ten en clagbladcn mogen gewisseld worden. Open brieven mogen overhandigd v.orden ten einde hunne bestemming te bereiken De veikoop van koopwaren van dage-lijks gebruik is toegelaten in spéciale bureelen. De terugkeer van mannen achter de afbakende lijn mag enkel goedgekeurd worden in de vredesonderhandelingen. Deze maatregel moet ook toegepast Trorden op de Poloneezen. Vlootkwestie Art. 5. — Langs weerzijden moeten de aanvallen op handel- or oorlogssckepen zooveel mogelijk vermeden worden. Lncht of zeeaanvallen op de kusten en de haveas zijn verboden.Het is even-eens verboden deze liavens op vastge-stelde iijnen te overvliegen. DeRussische regeering levert waar-borgen dat do zeemachten derverbon-de.nen die zich te W. van de afgebaken-de lijn bevinden op den oogenblik dat den wapenstilstand gesloten wordt, zich zullen gedragen evenals de Rus-sische zeemachten. Handel en zeevaart is toegelaten ifi bepaaldewateren. Art. 6.—Om aile wanordelij'-heden te voorkomen zullen geen inlaiiterie-oefeningen plaatshabben min dan 5 km. van het front. De vliegtuigen zullen het front niet aaderen op 10 km. De mijn-oorleg is volledig gestaakt. Stellingswerksn zijn toegelaten achter de eerste Iijnen maar deze mogen niet dienen als voerbereiding tôt ann-Yallen.Art. 7.— De zeven koinmissarissen sa-mengesteld uit de hoofdkwartieren van de 7 Sektors zwllen zich Yereenigen om de schikkingon te regelen betrekkelijk de uitvoering der voorschriften van de wapenstilstand in iederen sektor. Art. 8. — De wapenstilstand van 3 D. ' is geëindigd na de onderteekening van den tegenwoordigen wapenstilstand. Art. 9. —De vredesonderhandelino-en - zullen onmiddellijk beginnen. Perzie Art. 10. — Betrekkelijk de princiepen van vrijheid en onafhankelijkheid der onzijdige staten zullen de Russische en Turkscheopperkwartieren hunne troepen uit ParzieJ terug trekken Zij zullen ou-middelijknietde Perzische^regeering re-gelingen trefïen. Art. 11. — Ieder partij ontvangt een afschrift van het huidig verdrag in de Duitsche en Russische taal. Wat de Duitsche pers zegf De « Post ». — In het Westen blijven nog altijd millioenen Franschen en En-gelschen. Er is nog veel te doen. «Vorwarts ». — Aan geen werk zullen de duitsche socialisten meer hunnen steun verleenen dan aan dit van den vrede die nog altijd door groote gevaren bedreigd blijft. « Lokal Anzeiger ». — Indien wij den vrede bekomen met Rusland staat ons nog veel te doen. Wij staan tegenover zeer moeilijke vraagstukken. Onzevijan-den denken er zeer ernstig aan den strijd voort te zeten. Niets ware gevaar-lijker dan min krachtdadigheid aan den dag te leggen. « Berliner Tageblatt ». — 't Is eene gelukkige gebeurtenis, maar wij mogen niet te veel verhopen van de vredesonderhandelingen die groote moeilijkheden zullen entmoeten. De d. itsche kanselier onderhandelt met de partijhoofden Zurich. — De kanselier en von Kuhl-inannhebben een lang onderhoudgehad met de voornaamste partijleiders. De besprekingeri liepen over eenige bijzonderheden betrekkelijk den wapenstilstand en over de toekomstige vredesonderhandelingen.Graaf Ilertling heeft uitleg gegeven over de duitsche vredesvoorwaarden. De kanselier heeft de programmai der middenrijken laten kennen aangaande de Baltische provincies en Russisch Polen. Laatste officieele berichten Belgisch front Le I-îavre, 2G Dec. rifsidde!m3tige artlierîebedrijvigheid in de sîreek van Diksmuide, Kerckem. en Veurne. Den omtrek van de slatie van Adinkerke en Dainhosk werden beschotcn. ■ Fransch front PARUS, 20 Dec. 23 u. In de streek van Juvincouri langs weerzij-zijden bombardement; In VJosvre werd een verrassende aanval afgeslagen voor Règneviile. PARUS 19 Dec., 15 u. r De duitsche artillerie, ^rachtdadig door de onze beantiwoord, heeft gedurende den nachi onze eerste Iijnen gefcom^ardeerd ten Z. van Juvir.court, in Argonne en Four da Paris. Do vij nd die op dit punt onze Iijnen irachtte te bereikïn werd twee maaî afgeslagen. In Lorreinen maakten onze ronden gevan-gencn !n den sektor van Fîiray en Nauroy. Esig©Isctâ front LDNQEN 19 Dec., 15 u. Duitsche verkentiingen wsrden verspreid ten Z.-Q. en ten N.-0. van Passchendaele, Wij maakten eenige gevanrenen. LONDEN 13 Dec., 23 u. " Vijandlge detachementen vielen twee onzer posSen aan om Avion. Twee van onze mannen zijn verdwsnen. Tijdens vijandigs pegingen om Passchen-daelo maakten wij 14 gevangenen. Italiaansch front nOïïîE, 20 Dec. Do vijand heeft docr hevige aanvaiien gs-pcogd zijne lijn vooruitte brengen. Links kon de vijand na eenige honderden gevanger.en in onze handen nelaten le ' eb-bsn eenige voordeelen behouden in de tltcek van de Asolone. Rechts zijn zijne pegingen mislukt. Pogingen om cSeoude Piavete oyerschrijc'en tusschen Cagradonico en Cavala werden door ons vuur afgeslagen.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.