Derde Jaar. — N*" 13. Prijs : 10 Gentlemen per Nummer. Zondag, 20 Mei 1917 ONS VLAANDEREN VERSCHIJNT ELKEN ZATERDAG ABONNEMENTSPRIJS : j Voor België en Frankrijk : Voor een jaar frs. 4.25 Voor zes maand » 2.25 Voor drij maand .... » 1.25 Buiten Frankrijk : Voor een jaar i> 6.25 DOOR EENDRACHT STERK BUREELEN : TE GENT : 24, Wellinckstraat. TE PARUS 181, Rue de Charonne. . I Van t Yzerfront. Het Tooneel bij onze jongens. (Eigen briefwisseling). — Men zou alvast gaan meenen dat de drukkende onveran-derlijkheid van den stellingsoorlog, nadeelig zou ingegrepen hebben op 't gemoed van onze jongens en hun goed humor een knak zou hebben gegeven. Niets is minder waar. Was, na de Yzerslag, de moraal, zoo ge wilt, bij onze jongens diep in de schoenen gezonken, van lieverlede kwam de speelsch-heid en de voldaanheid van jong te zijn weer boven naarmate een beter indeeling van kleederen, een beter bedeeling van voedsel hetlichaam kwam opmonteeren, wijl het aanvullen der geleden verliezen door fris-sche versche elementen en het steeds aan-brengen van nieuw materiaal, dat een ver-zekering was van steeds grooter wordende kracht, ook den zedenlijken kant van onze jongens op zijn normaal peil terugbracht. En van toen af barstte de ongedwongen vroolijkheid van ons karakter weerom uit in aile omstandigheden en had het niet ge-weest van de magere soldij, dan had men zich allicht gelukkig gevoeld in zijnongeluk. 't Spreekwoord: « Waar drie Belgenbijeen zijn, wordt een maatschappij gesticht », zou hier ook geen leugen blijken, zooveel te meer omdat door onderling samenleven de jongens behoefte hadden aan innige-weder-zijdsche genegenheid. Eenige maanden na den Yzerslag, begon-nen de maatschappijen met zuiver verzet-en uitspanningsdoel voor geest en lichaam midden ons le^er te bloeien. Men had er aan te stippen op aile gebied : sportveree-nigingen waaronder voetbalclubs, boksers-clubs, clubs van 't hardloopen ; studenten-vereenigingen; studiekringen ; cirken (jawel, cirken die in « repos » voorstellingen geven en waar men acrobatische toeren te zien kreeg om een Barnum te beschamen) ; zangersmaatschappijen, die in de herbergen audities gaven en wat eigenlijk nergens te kort was, bij ons, voor den oorlog, tooneel-maatschappijen met de macht. Gelijk ieder dorp, voor den oorlog, een tooneelmaatschappij bezat, wier specialiteit het was de grootste draken als het schoonste tooneelwerk voor 't voetlicht te brengen, zoo bezat ieder bataljon van ieder regiment weldra zijn oorlogs-tooneelmaatschappij. 'k Heb reeds tientallen vertooningen bijgewoond in den schouwburg van 't dorp en steeds was mijn eerste indruk dat een fijnere smaak het uitkiezen van tooneelwerk onze oorlogs-regisseurs bezielde. De draken hebben uitgedaan en 't mag als een kenmerk van ons karakter en van den geestestoestand onzer soldaten op den Yzer, aangestipt worden dat op tien stuk-ken er negen zijn om den lachlust op te wekken 't zij door koddige tooneelen en omstandigheden, 't zij door bijtende scherts op oorlogstoestanden en oorlogsmenschen. En dat en spelers en toeschouwers hun deun en hun genoegen daarin vinden mag ik u verzekeren. Ieder bataljon bezit zijn tooneelmaatschappij, meestendeels onder leiding beheer van den aalmoezenier of dokter en ieder bataljon bezit ook om zeggens zijn « revue». Opmerkenswaardig was het vôor den oorlog dat een vlaamsch tooneel, hoegenaamd over geen « revues » beschikte, dat was het monopolium van het waalsch-fransch thea-leven. Nu echter bezitten we vlaamsche en waalsche, alsook tweetalige revues. Deze laatste in meerderheid, wat de goede geest van verstandhouding verraden mag. 'k Heb in mijn leven veel aan theâter-spel meegedaan en veel theaterspel geschre-ven, en ik kan dan ook met kennis van zaken meedeelen dat deze oorlogsrevue's, in 't algemeene, in degelijkheid, humor, pittigheid en handeling verre te verkiezen zijn boven de alledaagsche moppen die men ons vôor den oorlog opdiende, met de be-doeling ons te vergeestigen. De vertooning van zoo'n revue kost onzeg-lijk veel moeite. De auteurs — want die zijn meestendeels eene heele groep,— kun-tien hoogstens twee of drie maal samenko-men om 't stuk in een te steken, de rollen [eert men aan, afzonderlijk in de loopgraven, zonder ooit te weten waar de medespeler zit, en de gezamenlijke herhalingen hebben hoogstens gedurende een achttal dagen plaats, maar de goede wil is er en ,'t spel loopt dan ook altijd vlot van de planken. | Voor ieder feest teekent. een «kunstschilder'» een schreeuwende affiche, die dikwijls een kunstvoorkomen heeft en op ettelijke exemplaren in de bijzonderste winkels van c 't dorp ten toon hangen. Ze kennen de ( waarde van de reklaam onze piotjes ! \ Uitsluitend vlaamsche revues hebben we c ook. De eerste die het licht zag en reeds o ettelijke malen cpgevoerd werd met een g succès dat genoegzaam bewijst dat het een d van de beste is die bestaan, werd gemaakt door E. H. A. Nobels, aalmoezenier van t< 't vierde piotten. De eerste opvoering van « Ontploft » — zoo is ze getitelt — was een gebeurtenis van belang en wil men jc op onze dorpstooneelen, na den oorlog, rr ons volk eens ter dege het volkleven in den oorlog doen meeleven, dan zal men slechts L » Ontploft » hoeven boven te halen. De <( revues » worden huidig gespeeld t] met een pracht van kostumen {men beleeft d en men geeft de werkelijkheid echt weer!) d en van décors waarvan men zich geen ge-dacht vormt ! En onze jongens loopen zich in 't zweet uren ver om die stukken ^ bij te wonen. We zijn immers het volk ^ dat het meest aan tooneel liefhebbert en wijl op den Yzer nog steeds het bloedig too- w neel van den oorlog aanduurt en gespeeld u wordt in zijn hoogstetragiek, verkneukelen oi onze soldaten zich eenige kilometers achter ^ de gevechtslijn aan het zoete spel der ^ minne en der geesttigheid « in oorlogstijd ». g( Om te eindigen schrijf ik hieronder een liedje over uit de revue « Ontploft » en zulke zijn er bij honderden. Het is een' Qi karikatuur op de zakskens waarin men ons ei vaderland schept : 01 « Zakskens Dragen » ei Refrein : v( Niets zoo leutig als zakskens dragen : 't Is groot genoegen van de tranchee, Geen piotje zal daarom klagen : Kleinen arbeid en groote preê ! !... Als wij komen in de trancheën, r€ Moegedragen aan onzen zak, ^ Staat de korporaal al te schreeuwen : « Duizend zakskens, elk zijnen pak ! » ge Als we pas in ons kotjes kruipen ^ Achter vier-en-twintig uren wacht, Komt de sergeant ons wakker schuppen : tri « Zakskens dragen van dezen nacht ! » j_e Als we van de corvée weerkeeren, Dwarsdoor nat en de lenden slap, be Komt de luitenant ons enguueleeren : de « Zakskens gaan vullen een beetje rap ! » Als we spetten in den duisteren ge En eens ademen wat op zij, in Komt de commandant ons toefluisteren : we «Spoedt u of g'hebt er nog honderd bij !» ve Als we de zakskens soms verliezen, — Anders duurt het werk te lang — Dan maakt onze majoor hem vies en ze Nieuwe zakskens zijn al op gang ! Rf m< Als de zakskens op orde liggen En het werk is gedaan op 't eind, Dan laat de kolonel ons zeggen v0 Dat hij een nieuwe tranchee begint ! Als wij ons in repos verheugen, ste De armen stijf en de beenen lam, Co Zegt de generaal dat we meugen Zaksken gaan vullen mee den tram ! pr< A. N. Co Tuul Filliaert. va ge< Nota der redactie : Deze briefwisseling was , ons reeds toegekomen, wanneer er ter onzer de1 kennis gebracht werd dat de militaire dei overheid order gegeven heeft van aile te vereenigingen van soldaten : studiekringen, aie bonden enz. enz., te ontbinden, en ten strengste verboden heeft er nieuwe op te gel richten. Voorwaar een schoone maatregel ! of De verantwoordelijke auteur van dit besluit er dient gelukgewenscht ! we Het Recht op het Vluchtelinggeld » . - ~ -1-1 De Fransche regeering heeft de princiepen .ie het toekennen van het vluchtelinggeld allocations) regelen, nogal grondiggewijzigd. Vij doen de nieuwe regels die dit belangrijk nderwerp vaststellen kennen, enkel doen de pmerken dat de uitgeweken Belgen op ansch denzelfden voet geplaatst worden als è Franschen. Niet gehuwden (man of vrouw) bekwaam )t werken gelogeerd en gevoed met loon : ■een allocatie. Niet gehuwden (man of vrouw) niet ge-igeerd en niet gevoed ; Loon van ten .insten 5 fr. per dag : Geen allocatie. Buisgezin zonder kind 3on van den echtgenoot ten minsten 5 fr. per dag : Geen allocatie aan den man. Allocatie aan 3 vrouw ten ware deze een loon verdiende ie gevoegd zijnde bij dit van den man een îgelijksch inkomen van 9 fr. maakt. Huisgezin met kinders onder de 16 jaar : Zelfde regel als in voorgaande geval. Aan 3 kinders mag de allocatie toegestaan orden, ten ware de ouders genoeg winnen Dor het onderheud van het gezin. In aile geval moet de allocatie toegestaan orden aan de gezinnen enkel bestaande it vrouwen, kinders en ouderlingen en die ibekwaam zijn om te werken, 't zij omdat j de kinders moeten bezorgen, 't zij dat an gezondheidstoestand lien niet toelate : werken, op voorwaarde nochtans dat zij :en ander middels van bestaan hebben. Hebben geen recht op de ailocaties : a) De uitgeweken families, wier- hoofd als ficier of onderofficier onder de wapens is i dusdanig eene nuiandeiijksche soldij îtvangt. b) De families der schippers die werken t die huisvesting hebben op het schip. c) De uitwijkelingen die in instellingen )lledig onderkomen genieten. Voor Nieuw-België De Regeering heeft een heilzame maat-gel getroffen met te besluiten de alcohol-vestie eens voorgoed op te lossen. Nieuw België, gezuiverd van den duitschen pingeland, mocht niet den anderen dwin-land, oorzaak van zooveel onheilen be-'uden. Wij doen hier de voornaamste elen van het verslag aan den koning, be-îkkelijk het verbod van het slechte vocht nnen., Onze lezers vinden den tekst van het sluit op 3e bladzijde van « Ons Vlaan-ren. » : « Ten gevolge der schikkingen genomen durende den oorlog, bevindt België zich . den toestand het eening land te zijn van istelijk Europa, waar de verkoop en het , rbruik van geestrijke dranken volkomen ^ rboden zijn. In het hooger belang der stoffelijke en ] delijke gezondheid van ons volk, acht de :geering het ten zeerste wenschelijk dat < ;n, van nu af aan, door de eensgezind- ] id van allen die van goeden wil zijn, de komene uitslagen bevestige en de toekomst -jrbereide. Ten einde dit dubbel doel te bereiken, lien wij aan Uwe Majesteit voor eene mmissie in de richten. Er zou geen spraak van kunnen zijn het jgramma van de werkzaamheden dezer mmissie te bepalen bij het onderzoek a een stelsel houdende verbieding van :strijke dranken. \ In der e vraagstukken doen zich voor, t velke de openbare financiën, den handel, \ î landbouw of de nijverhijd aanbelangen, î zelfder tijd als den strijd tegen het \ oholisme. r Eerst eh vooral, de verbiedende maatre- r en zouden gevaar loopen ondoeltreffend g ten minste onvoldoende te zijn, indien fc geene bijkomende maatregelen genomen d rden tegen het misbruik van de andere s • alcohol bevattende dranken, zooals wijn en bier. Heden reeds is het verboden in West-Vlaanderen likeur-of gearomatiseerde wij-nen, waarvan de alcoholgehalte 15 graden overtreft, of bier, dat meer dan 5 0/0 alcohol bevat, in te voeren, te vervoeren, te ver-koopen, te slijten of te koop te stellen ; het is bovendien verboden soortgelijk bier te vervaardigen. De Commissie zou moeten onderzoeken of er geene andere maatregelen dienden genomen, zooals de beperking van het getal herbergen, het monopolie van den verkoop, de instelling van een komiteit dat, met dergelijke bevoegdheden bekleed als het Engelsch « Central Control Board (Liquor Trafic) » zou mogen matigheidsin-richtingen stichten of de stichting er van begunstigen, de toepassing der wetten en verordeningen tegen het alcoholisme be-waken en versterken, verbods-of reglements-maatregelen voorschijven of aan de Regeering voorstelien. Anderzijds, afschaffing van den drinkba-ren alcohol beteekent niet afschaffing van den alcohol. Den dag, waarop de gestookte dranken volkomen en voorgoed zouden verboden zijn, zou de alcohol een product van eerste noodwendighed blijven voor de artse-nijkunde, de azijnbrouwerij, de bereiding van reukwerk en ontplofbare stoffen, de verlichting, de voortbrenging van beweeg-kracht. .Het betaamt zelfs erbij te voegen dat het verbiedèn van sterke dranken een zeer ernstig nadeel zou veroorzaken, niet alleen aan de stokerijnijverheid maar aan den landbouw en aan andere takken van de voortbrenging, indien men terzelvertijd het middel niet vond om het vervaardigen van alcohol vôor nijverheidsgebruik in zeer groote maat uit te breiden. De Belgische wetgeving op den alcohol voorziet reeds de volledige of gedeeltelijke ontlasting der rechten, mits voorafgaande ontaarding, voor den alcohol die uitsluitend veor de nij-verheid bestemd is. Menigvuldige nijverhe-den hebben van deze vrijstelling gebruik gemaakt. Het zal de taak zijn der Commissie de beste middelen op te zoeken om de voorbrenging van alcohol, tôt nijverheids-gebruiken bestemd, nog te vermeerderen. Ten slotte zal er te beslissen vallen of de nijverheid van den tôt deze gebruiken be-stemden alcohol privaat zal blijven, onder het minder of meer strenge toezicht van den Staat, of, indien het verkieselijk zal sijn, het alleenrecht van : a) Voortbrengen; b) klaren; c) ontaar-3en ; d) verkoopen ; :oe te kennen 't zij aan den Staat, 't zij lan eene pachthebbende vennootschap, 't r.ij aan eene openbare vennootschap van ;elijken aard als de Maatschappij der Duurtspoorwegen en de Intercommunale Maatschappij der wateren. Maar, welke ook de aangenomene oplos-;ing weze, men mag niet uit het oog ver-iezen dat het verbod der sterke dranken ^oor het menschelijk verbruik en de ont-vikkeling, onder een gunstig fiscaal beheer, 1er voortbrenging van den alcohol voor de îijverheid, voor gevolg moeten hebben de tanzienlijke inkomsten, welke de tegenwoor- " lige wetgeving op den alcohol in gewone ijden aan de Schatkist opleverde, tôt een ninimum te herleiden, zooniet totaal te loen verdwijnen. Zeker, dit tekort zou, in zekere maat door tet aangroeien der opbrengst van de andere lelastingen, hetwelk uit het verbod zou 'oortspruiten, kunnen aangevuld worden. Jochtans ware deze vergoeding ver van oldoende en de Commissie zou hare studie loeten voltooien door het opzoeken van liddelen om aan den Staat inkomsten van elijke waarde te verschaffen, 't zij door et instellen van fiscale monopoliën, 't zij oor het opleggen van andere rechtstreek-che. of onrechtstreeksche belastingen. UIT ONS VADERLAND brugge — Zelfs voor veel geld zijn tal van levensmiddelen onvindbaar, tenzij langs slinksche paden. Aile aangevoerde eieren, boter en melk worden door de duitsche troepen in beslag genomen. Voor zieken-huizen en zuigelingen zijn echter bepaalde maatregelen getroffen. De arbeidersklasse en de armen lijden groot gebrek. Om eenigzins rond.te komen is er voor een arbeidersgezin in den tegeiîwoordigen tijd ruim veertig frank per week noodig. Maar indien men dan bedenkt dat de meeste arbeiders hier maar vijftien frank verdienen, en dat de armen hier worden ondersteund met vijf frank per week en wat soep en brnod, dan beseft men dadelijk dat het grootste deel der bevolking gebrek lijdt. Ook de spaarduitjes der beter gestelden raken op, wegens den stilstand van het bedrijfcleven en de stremming van het handels verkeer, en de zwarte armoede grijnst ook hen tegen. roesselaebe. — Binnen kort zullen wij de kronijke van 't Roesselaersche beginnen. Al dezen die ons eenig nieuws over de streek kunnen bezorgen, zullen aan hunne mede-burgers een dienst bewijzen met dit aan de redactie van « Ons VLAANDEREN » te sturen. Allernuttigst is het dat zij ook hun tegenwoordigheid en vorig adres in België doen kennen, zoo vinden verloren vluchte-lingen zich weder. Dat al onze lezers van RoeiSelaere, Rum-beke, Oekene, Iseghem, Winkel St. Eloy, Cachtem, Emelghem, Ingelmunster, Ar-doye, Beveren, Gits, Lichtervelde, Hoogle-de, Staden, Oost-Nieuwkerke, West-Rooze-beke, Passchendaele, Moorslede, Dadizeele, Ledeghem, hun best doen en niet ten achter blijven . oostende. — Toekomende week beginnen wij in Ons VLA ANDEREN : « Die Excellente Chronicke der Steden van Ons VLAANDE-REN ». Wij beginnen met Oostende en de omliggende gemeentes. Vele onzers lezers zonden ons nieuws uit de streek, wij zijn er hun dankbaar over. Andere zonden ons hun adres, hun naam zal ins Ons VLAN-DEREN verschijnen en zoo vinden verloren vluchtelingen elkander misschien Weer. Dat de achterblijven die nieuws of adressen te doen kennen hebben zich haasten. arendonck. — De zestigjarigeMathilda Ruts heeft door onbekende oorzaak den dood aan den elektrischen grensdraad gevonden. — Naar wij gemeld hebben zijn de duit-schers aan de grens weggetrokken tôt aan de overzijde van het breede kanaal. Op dezen vaartdijk doen de duitschers druk dienst. Sommigen beweren dat aile vijftig meter een dubbele post staat. En dan worden er nog verscheidene losse posten aan-getroffen. Op dezen dijk staan geen schildhuisjes- Driehonderd meter langs beide zij den van het kanaal is ailes wegge-nomen. Aile boomen zijn neergeveld. 'Zoo ver het oog reikt ontwaart men hier niets dan den verren gerichteinder. Op den anderen oever van het kanaal is de draadver-sperring aangelegd, die België van Neder-land afsluit. Als ienand zich van België naar Nederland of omgekeerd wil begeven, dan moet hij eerst het geluk hebben niet door de duitsche soldaten opgemerkt te worden en na er met veel moeite ingeslaagd te zijn het breede kanaal over te steken, wacht hem het grootste gevaar, de dooden-de draad. Aan brug 5 hebben thans de duitschers een paskontrole opgericht. Bur-jer noch soldaat mag over de brug. OFFICIEELE TIJDIKG AANGAANDE DE DEPORTATÏES. — Heel de mannelijke bevolking, van 15 tôt 65 jaar worut in de provincie Luxemburg opgeroepen, om in de grensstreken van Frankrijk en van Duitschland te gaan ar-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.