1 ?oor België 5 eentiemen, voor Merland 5 cent het nummer WÊ VIJÏTMNDl JÂXM Oinsdag 31 Maart 1914 30, St-Fieterstraat, 30, Brasse! ABONNEMENTEN: 1 jaar 6 maand i m Btlgil, nratktvrij fr. !-i,00 7,KO 4,00 Nederland, i i 20,03 10,SO S,BO Andtrelandtn > 52,00 10,00 3,00 Ben kan inschrijven op aile postkantoren De imckrijvcn voor een jaar (3 4 frank), ktèben recht op eene gratis boékenpretnu en een ffïUuttretrd tvetolijktch bijvoegtel van S bladv0 Vlaamsche Gazet Nr. 90 Dinsdag- 31 Maart 1914 30, St-Fieterstraat, 30, Brosse! ÂÀNKONDIGINGEN 4» Bladiijde, per kleine rej«l , i . tr. 0,88 J« Bladiijde > 1,00 2' Bladiijde ... tr. < en > 3,00 Reehterlijke eerherjleliinfei) > t,0& âoofdopsUller-Eigenaar : J"CJIL.3CXja HOSTE, BKUBBEL van BRUSSEL VERSCHIJNT 7 MAAL PER WEEK BESTTJUB EJ3ST RED AOTIE i TELEFOOH Itl Voor de Staatspensionneerii EENE REDE VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGER LEO AUGUSTEYI Oip het Zondag gehouden Libéra a.l- Muitu ]isch Kongnes voor die Vlaamschle Gewiesfce spnrak djet h'. vciliksvertegenwoordiiger Aug isteyns ove.r die "kwestie va.ni het oud'erdorr pea'iioeiï ieene beilantgrijike redevoeringi n welike wij cm toaar merkwaardligiheidJ iin ha. gieheeil ov&rnemen : Mijnheeren ! — Ik houd er aan in de eers plants de bernerking .te .mwken dat, indien ei delijik dte katboiliek© regeering r&i atfgeweikeai v* het gTondjbeginsel1 der gesaibsidieerdle vrijihie en nu, ten eindie eene oplossing te (kunnen gev< a an ]iet gcwiclvtiiig vraagstuik der pensioenen, g ' dwoiiigen Ls hare toevlucht te aiemen tôt die ve plichte verzekering, zulks te danken is aan ( werkiug vlan d'à vrijzânnige demokratiiie in h algemeen en niet alleen van de socialistische d mokraitre zooals sommjge bladen, die aliieen b kommerd zijn oni het belang van hunne parti nu willen doen gelooven. De werkende iklas zal immer de soouiliGtisc/i partij- d'an kbaar wezen voor wat zdj gedaanhee cm deze hervorming te doen ingang vindien 1 de we.tgevende Kamer, maar ziji zal tocli oc niet vergeten dat de libérale partij en de voo uitst 10 vende liberale partij in 'het hijzond'e dezse in vo'lkomen overeenstemming; met lia; programma, daar insgelijlks flink voor gestr den hebben, en zij zal eerlijkheid'shalve erke nen dat al de antikierikalen mogen aanspraa •maken op de zegepraal, aldn® Ibehaaldi op < reaktie, die jarenlang anet koppiodueid het st« sed1 as blijven verdted):gen dat tà] z-élve heeft mo. ten in falliet verklaren. Ik lierinner mij dat véle jairen géleden op ee vooruiitstrevend' kongres d'à trapsgewijze verai dering van d>e O'penoaa-e Weildadigheid' in ee stelsei vian maatsehappel'ijjke verzelcering wei bijgetredlen en dlat toen reeds, (het was 189( meen ik), door aile progressisten werdi erken dat de oipenbare machten het recht en dlen plidl: hebbeai met gezag op 'te troden en tôt stand "t brengen wat noodicr is om taij /.iekte, gebrek'k< lijikheid en den ouden dag van de arbeiders, d scliadelijke gevo'lgen te verzaoliten of w.eg te m men, die er onvermijdcflij'k voor de volkswe vaart moeten uit voortspruiten. Welnu, het mag gezegd worder dat Jiet vei standigsto dedl van de werkcnde lsHais het hiei over ganisdh eens i® en dwat de pvoletariërs i, het algiemeen, naar.mate zij meer bewust woi den van hunne waarde, ook diieper de vernede ring voeleni die er flligjt in het i'eit, het onteger eprekeli.ik maar treung feit, dât zij in tal va: omstandlLglieden afliankelijk worden gemaak V-a.U do pi i V 01 v/jnjirîyïttv- trrt~ it ven moeten van !het genadebrood dat hun doo de eene of d'e andere 011 altdjd na onvermijdc lijike en dilkwijds làvet-sende ondferzoéken word verstrekt. . O, ik weet wel dlat het nog lang, nog lieel lan; d'iiren zal voor onze maaitscihappij; de weldadig he;id, zooals zje nu besitaat, zal kunnen onbbe a-en en dat zij, zelfs bij hare algeheele hervoi ming nog zal moeten blijven dienen voor d> len'ging van de rampen die niet kunnen wordea voorzien, maar toeh y.al mij niemand tegenspre ken Avanneer iik zeg dat zij intueschen eene pesi zal blijven voor al' wie verplicht is er de han< toe uit te steken, en dlat ziji in elk gieval zoi moeten ophouden de bijzonderste toevluclit b "\vezeii voor de oude en invaliede werkJieden evenals voor iîninno vediuwen en ^veezen, die ni vfan honger en eFlendo moeten vergaan a<Iis zi bij haar niet kunnen terecht komen. Welnu, met de op'lossin<r dlie door de katho lieke regeering wordrt voorgesteld tôt regelin.r van de oudierdornsperL-woenen en die natuurlijlï in strijd is met hare .kiesbeloften van voor t'wex jaren, toen zij aan elkeen een pensioen verze kerdfe van een frank daags, zal lliet ongeiukki« de regel blijven dat de arbeiders bdj oud.erdon en invaliditeit in de arme n worden geworper van de we/ldadigheid en zullen de sohreiend< misstanden blijven voortbestaan, die reeds zo( dikwijife vverden aangeklaagdi en veroordeeld omdat zij wezenlijik tôt schande strekken vai onze zoogezegde bescliaafde maatschappij. Om il met geene cijfers te vermoeien, maai u toch een denlvbeeld te geven van «het uîtwerk-sel welk de ^vet zal liebben, zal ik u, zeggen dti1 zij de fameuze toeliage van 65 frank op 120 frank zal brengen voor de gepensioeneerden en da1 zij die toelage geleid/elijlk zal vevhoogm voor •vvi< aile jaren zes frank ;/al stoiten, zoodat een werkman die op 35-jarigen ouderdom zal begin nen te storben, 30 jaren zal/ moeten wachter om een pensîoen te bebben van ongeveer 19( frank s jaars, zijnde ietwat meer aan d'e helifrt van de som, die als 3olcaas heeft gediiend om bi; de laatste <kiezingen tal van goed'geloovige kie-zers te kunnen vangen. Wanneer wij nu zien dat onze weiiklieden rèedis g root e opoffer.ingen zulllen moeten doen voor de ver pliante verzekefring tegen ziekte en gebrekkelijkheid waarvoor zij aile jaren 18 fr. auîllen meer,en CePalen, wanneer wij nagaan wel-ke la- loonen in België nog bietaald worden en hoe de lievensmiddHen en uonr.in.gshaiiren maar altijd dlimrdor woi-den, wanneer wij vast^teOlen dat nauwelij,k*s 70 per duizend werklieden den ouderdom van 65 jaar bereiken en dat het sterf-tecijfer onder de nijvea-heickwerililieden veel greoter is dan onder de 1 andbouwwerûdieden, raogeri wij ons aifvragen of we niet moeten op-tred-en voor 'liet beçinsel van de staat&pensioe-neering dat in zwahg is in Enjreland en in De-nemarken en daar uitstekendo uitsilaigen Iheetft opgeleverd. Ik heb inliohtingen ingewonaien over de wet die in Bngeland bestaat, en ;!k mag u verzeke-ren dat geen enkelo politieke partij haar zou willen mtrekken en het algemeen erkend wordt diat zij den eerbied voor het mens clienleven heeft vereterkfc en de armenzorg iru gi'oote mate heeft verlicht. Het is biji de besprekin^ van deze wet dat de ontzettendste armoede werd aan het liçht gebraeht en dat werd vastgesteld dat 600,000 menseben daar in de diepste ellende leefden. Zonder overdirijving mag; gczegd worden dat de wet red'en tôt tevredenbe'd heeft ge-geven niet al'leen bij de belanghebbenden de ouden van d'ajgen, maar in aile standen van de maatschappi j, waa.r de staa ts per, sioenen be-schouwd worden ails een groote zegen voor de arme klas en men vrij algemeen tôt het inzidht komt, dat zij berusten on een recht : het wet-tplijk recht van de werkeifde klas en op een pliicht van dan'kbaarheid vanwege de gemeen-schap.Als ik denk aan onze ouden van dagen en aan den toestand waarin ze zioh bevinden. als zij de ervaring opdoen dat de maatschappij .lien niet meer zal kunnen gobruiken, als ik mij zoovelen her'nner, die heel hun leven diapper hadden ge-werkt on later bij een zoon of ren dochter, diie ook arm was, moesten gaan inwonen, hoe zij daar ook ten slotte tôt last werden en naar :t Weldadigheidsbureel moesten gaan of eenei plaats afsmeelcen in een irodshuiis, dan voel ik in mij een groote aeestdrift komen voor !het beginsel van de staatspensionneering. dan zeg ik verpliclhte verzekering ja, tegen z'ekte of gebrekkelijkheid met al de lasten, die daaraan verbonden zijn, maar daarnaast : een kosrteloos pensioen : Reoht op een onbekommerden menschwaardigen ouden dag ! ig NEDERLAND De financieelc piannen De unie-liberale « Yaderlander » is zeer mge-#nomen met de piannen van den h. lïetitling. ininistor van ge!dwe;^u, riop&ns de nieuwe redhtstreek.sehe 11 oit in g en. Het schrijfc echter : « AnçTèirB s.aîit îiofc mit de v^rlio, gin_ van den bic à oijns' c n de tabaksbe3ï}®omè« ÏJe schat-kist dzrijft ro 's < p de jere e burk en wij aeli-ten het ze&r vë^keerd, daar i ;>?j «en b;crkurk bij te voegon. 1 ^ii tabaksbe^intl'vj, ziil, n wel-ken vorm zij ook wordt in i, d'en 1, als d( biet-n, recht b:i an:iorszins>. op veel vc:zôt . uiten. Deze twee 'h-c. h ,j.!n kunneii w^j ai'Iormmst als eën gelukkrgc vinding be-e. ^ u n i*n. yVauràm tiaclub s- de h. ^ïtling met uit een bo-i:sbelasting de iiukomst^.'i te vindén, welke h j uit l ier en ta-' ibak wil halen ? Er gaan j;\;s li,i':s milliocnen ka-pitaal naar het buitenland, door de buitenland-sche fond^en, die op de Amrsterdamsche miarko worden gebracht. » Zonder ovèrdrijviing kan 'het Nedciiands^h kapitaal, dat in de laatste tien jaar naair het a" buiteniland is geplaatst, op een'ig,9i mil'l'airden i1} worden gesteld. Waaroni zou van deze buiten-'d landsche emissies niet een belastiiiig kunneai ,J1 worden geheven? Frankrijik en Duitschliand zijn e" in dezen reeds voorgegaa.il. Het lij'dt geen twij-J~ fel, of deze hefting zou het onnoodng ma ken 'e van bier en tabak een bron van inlkomsten voor de schatkist te maken. e_ » Wij hadden dan ook veel liever gezion, dat ^ de 'h. Bertling zijn keuze op een ibeïasting der J' buitenlandsche nitiritten Jiad bepaald. Do voor-Stellen van den ^îinister van Finanoiën gaan ie eSn goed eind in die richtingcn. Jammer, dat hij Ft nog niet een stapje verder is gegaan en boven ij zijn bievaccijns en tabaksbelasting aan andere k heffingen do voorkeur heeft gegeven ! » r- De vrijkaarten-kwestie i", Wij hebben aemeld dat verscheidone kamer-tr led'en hun vrijkaart op do spoorwegen gewei-3- gerd hebben. Tbans is echter uitgclekt dat de i- meeste dezer reeds eene vrijkaart b.nzaten als k beheerder van een spooirw.egniaatechappij • le Van e?n andejren kant wordt icmeld, dat oen 1- der kanierierkn, den ?ocia o'ri aat Men- ?- dels, ziyih vriikaavt roe;v"ï verloven 'hcoft De Zaak Caillaux te Parijs d ' ■ v ... ), d Welke belangrijke stiîkken de h Calmette bezat t e Parijs, 30 Maart. — In het verslag over het .. onderzoek fier zaak ,Calmette., door den Figaro o, meclegedeeld, stipt m'en aan rlat, op 12 Maart, ». Calmette aan vers* heidène zijner opstellers het . dokument Fabre had voorgeJezen. en <Uvt zijn medewei'kers van een andjeren liant wisten dat hij twee verpletterenije siukliei) 1 r '.at, over de onderhandelingen, in t geh^im door den heer ^ Caillaux met Dnitschland geleid. De t /eede Zondag van Mevr. Caitlaux Parijs, 30 Maart. — Daar ze s-lnds twee djagen n:»et meer ondervraagd werd, was J Mevr. Caillaux Zondag wat kalmer geworden. Haar, mari biaoht ? namidclap»s meer dar^. v twee uîen i^ij haar door. Na haar brieven te . hebben gelezen en een kortstondige wandeling t op de binnenplaats der "gevangenis, schreef zdj een -en arider en ontving dan 't bezoek r. van haar dochtertje, welke om tien mur I toelcwam en tôt elf uur bleef Een bl-ad - sch.rijft dat ze tôt. ontbijt mosselen en kalfs- - gebraad had gekozen. ? —: : x : ^ DE ZAAK R0CHETTE J De werkzaamheden der onderzoekskommissie U Parâjs, 30 Maart. — De ondei*zoe3cslvommis-i sie over de zaak Rochette vergaderde heden. > De h. Jaurès meldde den h. Bronet over het » artikel , in een dagblad der Pyrenieëen ver-[' schene-n, te ondervragen, • Hij vroeig aan den proliiirenjr-genei'aal jme-diedeeliiig van de proeven van het boeik van ; Roohette, waarop in de dru'kker:j Chaix be-» slag werd gele-gd ; Daarna werd het ve^rslag, cfoor den h. Jau-' rès opgesteïd, besproken. • De bespreking lieip over de roi van heer [ du Mesnil, bes-tuurder van Le Rappel, tegen-l over Rochette. : DUITSCHLAND ' Keizer Wilhelm en het katholicism Toen de landgiravin van Hessen indertijd • van het Protestant.ivsni naar het KatholàGi'sm i overgi'ng, heeft keizer Wilhelm haar .een lanigen : brieî igezonden, waarin niet veel vnendelijlvs i aan het aoïes van het geloof hatrer keuze stond'. i Deze ifcirief van den Keizer \yerd, door de Land-gravin aan kaj*dinaal Ivopp getoond ; dieze miam den brief iin hewarlng, omdat hij vree&de dat « zoo <d)it sclirijven bekend wordt,, vele Katho-lieken hun hooga.ahting voor den .Keizer zou- • den verliezen ». De oor'&pronkelijke brief is echter waatr-schij nlijk vern/ietlgd, althans de Nord. Ail g. Ztg. veirklaarde, dat de ruavorsohingen foft geen resultaat geleid heblben. Inmiddieks zijn inder-tijd eenige afschriften van liet «chrijwen ge-maaJl<t, en thans kiomt in de Allgemefele Rundschau die afgevaardigde dir. E'i^gen Jàger, medie-deelen, dat hij van dr. Armm Kause, de op-richter van het tij'dsohrift, indertijd een af-schrift van dien brief heeft gekiregen, met ver-zoek dezer bij voor.komende gelegenheidi te publlceeren. Die gelegenheid is thans, ^naar dr. Jàger meent, gakomen. Bij haar overgang tôt, de Roomsche Kerk, a.ldus verklaart dr. Jàger, kre'eg de Landigravin een telegram van den Keizer, waarin haar, zoo zij volhard'de hij haar plan, werd medepedjeeld. dat de Keiizer haar uitsloat uit. het Huis Hohen'zollern en '■ haar aile verk'eer met aile andere leden-van dat Huis verbood. Dit telegram werd gevoi^d door een vele paigina's langen, eigenha.ndig ge-schreven brief, vtaariii vele toornige uildruk-kiinigen over Pans, bisschoppen en pri esters voorkwamen, en waarin over d'e Katliolie.ke. 1 Ker.k werd gezegd . « Gij treedt dus over tôt : een bijgelpGf, <lu m ijn levenstaal< -mij oplegt 5 uit te roeien >. . 1 Het was deze brief- die de LâhdejJ&vih. aan ] kardinaal Kopp liet zien. Hoewel naar dr. Jàger meent, de afsohriften niet juist ziin, is hij er zeker van. ^de stemminig van <1 n oor- * sprorikel.'j-eii brief en van de afschnft'r'n gtelijk-Juidend is. Da?r n,:^n ri.-inn;^emt. dM kardinaal Kropp .den ocrspi )nkelijken brief, diien hij in bewann^ had, y'p.rn'.ieti.'gcl l'°eft, zal h'jt moei-lijk zijn, nu rîeu juiste i te^-t van dit schrij- ^ ven van den Keizer vast te steUen. De werkstaking der brouwersgasten Beriijn, 30 Maart. — De brouwersgasten van ■ Berlijn en omstreken kwamen. bi j een en beslo- ■ ten met 2566 tegen 1230 stemmen tôt de werkstaking over te gaan. Zij eischen den achturenarbeid. SPANJE Aanslag op den gewezen voorzitter van Venezuela ' Barcelona, 30 Maart — De Venezulaansche , nationalist Rosas drong Zondagmorgen in de woning van den oud-voorzitter van Venezuela, : Santos Zelaya, te Barcelona, en loste op dezen verscheidene revolverschoten, zonder hem te , treffen. De dacler van den aanslag werd aan gehouden. Deze zou in Venezuela den oom van ( Zelaya vermoord hebben en had sinds lang zijn nieuwen aanslag beraamd. FRANKRIJK Betcoging van kiesrechtvrouwen Parijs, 29 Maart — Een zeker aantal l.iei rechtvrouwen had in een huis dèr Feydeai straatt te Parijs, een betooging voor het vroi wënstèmrecht ingericlit. Talrijke nieuwsgier gen wachtteu voor hei. huis waar, aan het ba. kon, een opschrift hing, de huichelarij der we aanklagend, die aan de vrouwen de hoedahig heid van « Fransche» toekent en hun de hoeda nigheid van burgerinneu weigert. In het hui werdien redevoeringen «uitgesproken. Dan poog den-de vrouwtjes op de Parijsehe lanen te gaai betoogen, doch de politie stelde er een eindi aan. Een verschuivende berg Bives, 30 Maart. — Men meldt uit Noailhac dat aldaar een berg op eene oppervlakte vai 15 hektaren verschuift. Rotsen en aarde ver nielen ailes op hun tocht. Hoeven en huizer worden weggevaagd en de menschen ontvluch ten hun huizën. De banen op Briv1 en Lan teuil zijn over een lengte van 800 m. vernield ALBANIE Gevechten tusschen Albanaazen en Epiroten Athene, 30 Maart. — Het Atbeensch tièlegrâaf agentsehap melclt dat Aohmet-bei, de bevel hebber der ongeregelde Albanee&che troeper bij Erseka, de heilige (Grieksche) bataljon; opvorderde hun opmarsch naar Erseka te sta ken, onder bedreiging hen anders aan te val len eru, uiteen te slaan ; hij zou dan de ge> Lee le kristelijke bevoïkdng van den omtreil bestraffen. De bevelhehber der heilige batal jons amtwoordde daarop : « Wij komen ! ». Tusschen de Albaneezen, d:e zeer talriji waren, en de Epiroten ontstond dan een ver woed geveoht, dat verscheiidene uren dnurde. De heilige bataljons, hoewel veel minder sterli zljnde, ^gelukten erin verseheld'ene stellin/gen te veroveren. Zij hadden 30 man buiiten ge vecht, docli de veriiezen der Albaneezen zijn veel grooter. De heilige bataljons ontvinger versterking. OOSTENRIJK De Duitschsprekende Kongaren In Hongarije en vooral in het Zuidelijk ge-deelte van dat rijk zijn sederl eeuwen Duitsche kolon-ies govestigd ; verscheidene steden zijn ei zelfs gehee! Duit&ch. Bij deze Duifschsprekèndc Hongaren is thans eene beweging ontstaan orr hunne taalrechten door de regeering te Boeda-pest te doen erkennen. De reeeering toont zich echter vveinig in-schikkelijk en als gevolg daarvan zijn, naar een telegram uit Boedapest meldt, de twee af-gevaardigden der Duitschsprekende Hongaren. <la Kprn.^>r]p/ien Copouv en rrnnd<;ch uit d regeeringspartij getreden én tôt de opposi'tir overgegaan. âMERIKA ÎJE MEXIKAANSCHE KRISIS De strijd om Torreon New-York, 30 Maart. — Generaal Villa heeft een nieuwen aanval tegen Ton-eon gehouden, doch zonder bijval. De. stad biedt hardnekkig weerstand. De troepen, uit Moxiko afgezonden om Torreon te ontzetten, zijn maar 80 kilome-ter van de stad meer verwijderd. De verbezon door belegeraare in de laatste dagen geleden zijn zeer groot, doch dio der be-legcrdrii moeten omtrent even aanzienlijk zijn. Verscheidene hoogere officieren zijn gesneu-veld en het gerucht loopt zelfs dat generaal Velasco. de verdediger van Torreon, zelfmoord zou gepleegd hebben. Torreon, de sleutej van Mexiko . Torreon, de stad waar de strijd thans zoo he-vig is, staat bekend als de sleutel van Mexiko. De stad heeft in deze derde Mexikaansche re-volutie reeds een belangrijke roi gespeeld. Het is eeri belangrijk strategisch punt voor de ver-binding van Noord en Zuid, en reeds m JuAi 1913 beproefden de aanhangers van Carranza zich van deze plaats meester te maken. Dapper verdedigden de regeeringstroepen zich, maar in het Iaatst van September viel generaal Alvirez in een hinderlâa^, toen hij een uitval deed en het gevolg was dat op 1 Oktober de stad in handen der rebellen viei. De nederlaag van Alvirez, w:ens troepen volkomen vernietigd werden, gaf n.l. den bevelhebber te Torreon, Mun-quia, aanleiding de strategisch zoo belangrijke stad te ontruimen en zjicli met de tvoepen van een anderen generaal te vereenigen ]>eze generaal, Trucy Aubert, wras echter een verrader, die de wapens en munitie van zijn troepen aan de opstandelingen verkocht. Huerta kon daar om voorloopig niet veel doen, en Villa werd in dit gebied oppermachtig. Maar in December kwamen berichten omtrent nieuwe gevechten van de bondstroepen met de rebellen. Honder-desn opstandelingen zouden daarin den dood hebben gevonden en de regeeiangstroepen ver-meesterden weer de stad, waarsch ijn lijk ook ten gevolge van het feit, dat de hoofdmacht van i Villa naar Chihuahua was getrokken. Thans sohijnt Villa er ailes op te zetten, « den sleutel j pan Mexico » te lieroveren. Hei gevecht om Tcrrecn. — De verliezen Londen, 30 Maart — Men meldt dat de ver iezen in het gevecht om Torreon aan doo-:len en gewonden wel 4,000 man zouden bedira-;enEEN NOODLOTTIGE BRAND Zes doodan en twaalf gekw/etsten Wellin.cton, 30 Maart. — Een hevige brand jrak .uit in een magazijn te Upper-Hutt. Perso-ren welke liunne goederen wilden redden, wer-len slachtoïfers eener' ofltploffingj door ace-yleengas venvtekt. Een politieagent, een post-neester en twee snoorwegarfceiders, een maga-Jijnier en een andere persôon, werden gedood rwaalf menschen zijn zwaar verwond gewor-len.Eene ondervvijzeres door een harer leerlingen vermoord New-York, 30 Maart. — In het bosch van Poland werd het lijk ontdekt eener jonge on-lerwijzeres, Lydia Beecher. De 17-jarige Gia-îini, een hàrer leerlingen, die haar had willen mteeren en haar dan doodsloeg, werd aange-louden. AFR1KA Nog de Zuidafrikaansche Spoorwegstaking Burton, de Zuidafrikaansçhe minister van s'poorwegen, heeft in den Volksraad meegedeeld lat voor de laatste spoorwegstaking al'leen de I tôt 500 belhamels — dat zijn zij die niet na ?ersten of tweeden oproep het werk hebben lier-rat — gestraft zullen wo'-den. Die straf bestaat n ontslag uit den dienst. Oorspronkelijk had de regeering voorgesteld le stakc-rs, die na eersten of tweeden oproep let w ork hadden hervat, met boéten te straffen, ïoeh dat heeft zij nu ingetrokken. Het personeel dat niet gestaakt heeft, krijgt îiikele dagen buitengewoon verlof. Na het Liberaal Mutualistisch k- nt|fe riink iioeraal Werk st e 1. i Lf raa A i irtuailsti scia ■ koiîgre ^Vrlaamsc|ié 'gevv^s-teii is iK>fen"''-a!i . venvacl Ajjg j 85 kringcu Varéi^lcç . getrcdei ;«n .mt^er dan 300 afgevaa.rd%den Va Warij ;^^pnen de ijst dei tyèg-etieciei] km 1 gen iia«. ;"ât,'«.lan, .ziet 114g-cnoeg-fc.il 3 arfondi^Mmeiilon J^rteg-biiwooidigd 'waren ZuJLs L^vijst, dat de libérale mutualiteite: met den (dag tairjfkeiJ-\vonden en dat Vie tib-e j 1 .lit: 11111 na i 1 sien een aiacht worden m de pai L De b-^piekuig^ii, w.iivn'erp.-.iig en lèerrij! v.n / Nil ,i zag iïien zociveel li'ycialen vereeflô^t . om hui aandachr te u îjdêii een, maat . sehapp.e 'jË".' vraagstuk : de Sociale Vërzeke ring, opiz.ulkc- voortieltelijls^ »\ijze^to^gelich •door derlh.^-Heymans-'lie mtgedrtikte weii schen zu^en "dau ook een 1 iehtsnoer zijn vou de libt Sfô Vol ksverteg eqwoordige.rs iSij d.< bespreki»- m de Kamer enSreeils bel6ofdi . de h. P«er zijn v*etsvoôrstoi iiiiièn zin die ■ wensohe.^^^E îjzigen. De tai'iijke opkomst der kongresledèn end» 1 aandach^Haarmee zij de besprekingen vol gen, is v^&or een goed dee] te wijteu aan he | feit, datJde atge\aaicligden vvistenj oat zi . daar thws zoudeh. zijn en hun. g-eda^en h . hun eîgs4| ta al zouden kunnen. uitdrukiken : 1 - het pun :H« Po.liitieke verstandhouding tjjs schen gMjjjfceraie mutualité-ter, van he \ kidiiisc ie li n i >■ toelichtte en er op wees sioenkas en," voor plicht hebben zich bij he Liberaaii^iaamsch Ve - bond aarf té sluiten Van ,ston|en aan Jaar het' zich aanzien-, dat.a de toegjd®eden mutualiteiten dien wenk zul len volg-^^B Heti^beraal Vlaamsch Venbond .Ntre-ei immers; 'e verwezenlijkirig der demokratisch beginsel' n in de Iiberale partij na en, indiei het de ..berale mutualiteiten tôt aansJûitim oproe-pE, dan. i> bet ook. omdat het er vou ijveren »i aan de mutuaiiteiten, zccnveJ .al m de hi raie jxditiek te verleenen. Daarr i mag hce Liberaai Vlaamsch. Ver-■ î.d e: z.ch ( yec \ ciheugjen, "dat het liiberaal Miruabsîisoh Kongres zoo jj-raclitig slaagde, \yar.t het getuigt ervan, dat'zijn stre - ■ Dank /jj het Tink liberaal werk, dat he verricht. groeit de macht van het VerboiK met den dag aan en, naarmate die macht aan groeien zal, zullen ook de vrijzinnige gedach ten in de Vlaamschc gewesten veld winnen Léo. —V—^ Groot Nederlandsch Studentenkoogres EEN OPROEP TOT NOORD EN ZUID IJverig wordt er gewerkt, om het vijfde Gro'ot-Nederlandscli Studentenkongres, dat te Gent op 4-5-6 April 1914 wordt gehouden, prach-tig te doen slagen W i.j ontleenen het volgende aan e en-en oproep tôt déelneming . « 7000 voorloopige programma's en 7000 deel-nemingskaarten zijn door de inrichters op 't oogenblik gansch Groot-Nederland dôôr ver-spreid geworden, tôt in Londen en Edinburgh, tôt 1 Aken, Bingen, en Zurich. « Toch achten we het nog noodig eenigo verdere inlichtlngen mede to deelen nopens de feestelijkheden van ons Kongres, en nog eens te herhalen wat van élk Groot-Neder-andsch student wordt gewenscht. « Vooreerst, om aile misverstand te vermij-den, de verzekering dat ons Kongres zai ver A k ad émise li is; geene Dhilistërs kunnen eraan deelnemen! Het is de intellektueele jeugd van onzen stam, die in dit Kongres haar stre-ven uit; liet Kongres moet. en il een Studen-t e n kongres zijn. «Van het hoogste belang zijn, - juist daar-om—, de W e t e n s c h a ppelijke Z i t-tin gen van het Kongres. Dit punt van de agenda is overgenomen uit het programma i ^er Vlaamsche Studentenkongressen; het komt er natuurlijk niet op aan op neze Wetenschap-pelijkè Zittingen door diepzinnige bespreking en gedaclitenwisseling de v/efênschap te doen voornitgaan » Men verwachte dus niet gewichtige ont-i dekkingen, maar een bonté opsomming' van allerlei vvaarnemingen, beschonwihgen, proeven. die iets /ai bijdragen tôt het karakterisee-ren van het Groot-Nederlandsch Studentenras. f Wij verwachten met spanning vele bijdra-gen uit de vrsemde steden c 1 ook uit Neder-land ! Studenten rri onverschillig welk va.k kunnen mededeelingen doen Verse h e i-d e n h e i d vooral moeten we hebben ! — Elke spreker beschikt over hoogstens 1/4 uur - Al o n / e w a k k e r e v r i e n d e n e n p r 0-pa g an d i s t e n uit het N o o rd en moeten een b i j d r a g e lever en. » Het slot van het Kongres natuurlijk een feestmaal ,naar het wijze voorbeeld onzer voorvaderen Wij herinneren er aan, de deelneming aan het Kongres -geheel kosteloos is. De voor-drachten zijn vn plie deelnemers toeganka-iijk, alsmede het beiaardkoncert en de welen-sebappelijke zittingen. Voor de huisvesting worden hotellijsten op-gemaakt, die op aanvraag graag beschikbaar worden gesteld. Ze zullen trouwens afgedrukt zijn in het programma. De deelneming' weze algemeen, ihet Kongres echt Groot-Nederlandsch ! w m om m KM DE EERSTVOLGENDE VERGADERINGEN Dinsdag 31 Maart, openbare vergad'ering, kwart vôôr 2 uur. Darjorde ■ Yraag om uitlegging door de hee-ren Devèze en Masson tôt den Minister van Oorlo? « over den toestand van het leger in zedelijk en stoffelijk opzicht >. (Voortzetting en sluiting) ; Begrooting van het Ministerie van Oorlog voor het dienstjaar 1914 : Wliziging der wet van 6 Mei 188S op de bevordering der officieren en de inrichting der Militaire School. Woensdag 1 April. stemmingen bij naamaf-roeping 1° over het geheele wetsontwerp tôt vast6telJi) g van de Begrooting der Buitenge-wone Oi.tvangsten en Uitgaven ; 2° over het geheele wetsontwerp tôt vaststelling van de Begroot ng van 's Land's Schuld. Liberale Feestdag te Charlen J R.vEVÔERiNG VAN K&VERTEGENWOORDIGER LOUIS FRANC ît< eeè> der urttj-pdende voiksvertQ^enwoc dîgers Buisèer er; Dp Wandre, liad Zondag s tle B'eprs te Charl'eî'oi f-einfeèstpiaaltijd pkiA.t e iégericht door de Libéra Je :Vssoeié1ie'. Xamens don Jan45raaa 'de£ partit wâs voik vertegenwoui^digier L. Franck, van iiitwei'p^ afgevaaL(Î4g<i, om et liet ivooi'd te voertui \adat de vftorzùier SIronctid den heerJFraric - als libérale Ylâtping^gulhartiè welk">m gehe 2 len had bij d'e llb.eraie Walen, sprau lté t An werpsc'b Kamerlid^eene rede nit, waaytn hij*'-fi-k had over dô hoop waarmede het iiber.?I:sme c 1 toekomst iâf>14,kt. « Op den avond van $e nederlaag oie w _ ni et verwachi en jiièrt verdiepd hadden, zegf. *spreker, mo^n wij de getuigenis afl^ggen, <i; \ve nooit oris v-* rleden hebben ge.wnwikt, iiQC ^ geWîwihoopt aan de -toekomst. 1 » £e fi berale partij van t land heeft er pi\ _ op ^est^ld'/ich aap te skii.ten bij deçe bètoogin ■ter eerè van tvtee dappere medestrijders. » Na loi 4e lrëbben toôgezwaaid aan de hëere t Bûisset en Du W iihdre, gaat de redenaar voori « W'ii, libéraion. zij'n de bèlic^aming van e r wereldlijke mai ht en van den burgerli>ke , .staat. Ça meer dan op-it ve.rgen deze nvee il ■ stellingen klo.eke \erdedigfers Wat zouden 01 ï ze dappi.ï ^ , voorçangers zeggen, moesten ? r dtm liiiidfgeu jo ^land «te aanschomven kri , S,r,,Q^ L)o-y.i 1 \ 1 e 1 cl, na-me'ijk deze van het lan , van Cuarb ioi b < ft. ii^'gië groet en rijk gi - ma ïkLvDoVh «teô de, werltnuizen alliiez het f - 1 ancieei'^téteel *der îegeering toepasten, stoi t deii • ze -aan 1 erliKi'ijke \ ervolging bloot. D j .klerikaîe tpa-rtij heeft, hei (and jn i-en âllergi v viat'IijkiSÛ'ii - toesi ind. gebracht Het Ls onz plieht def'en-lo.ftstand opetfba-ar aan te ldage •'n fu't lyud k? waarsohuwen En de libéral 1 pai rit, jnci .de taak ie .yervullen âie<eij *zi'G j geslejd he*li, arbeidt ten goçde van het vol] W.»j, libsralon .wiJ m \an geen dogma's, kk -ïikale of ^orrj-b^tisrhe, hoi>ren: wij stappe : Ufcslïst -de &, laji op aei Vjijlxeid en der Reoh yaaidigbeid» Bij ons worden de openbai'e ami . ten aan de vaardigsten; aan de bekwaam&te _ toe\eitrouwd en alje.n die iets bijdragen km nen -lot de groothekl Van het rijk, moeten 1 de gftJeder^n staan. -- Louis Fpanclc • 1 Daarna zegt de h h'ranek de talrijke verga dering dank voor het gulhartig onthaal dei vertegenwoordiger van het Vlaamsche libéra lism voorbereid en maakt van de gelegenheid gebruik om over den taalstrijd te spreken et den waren toestand bloot te leggen. « Ten onrechte is het, Mijne Heeren, dat mer u heeft gezegd dat wij, Vlamingen, haat ei nijd koesteren ten opzichte van uwe Frànschi taal, deze taal waaraan de wereldbeschavin^ zooveel heeft te danken. « Wij, Vlamingen, hebben te veel ver drukking geleden, om er aan te denken onze Waalsche broeders, dit leed te doen onder staan. « Doch, wanneer men u zegt dat wij eer muur willen opwerpen om Vlaanderen van d( beschaving verwijderd te houden, zegt men t de waarheid niet. « Wat was de toestand in \ laanderen pas nog enkele jaren geleden? Geen enkel vrijzinnige spreker die de geesten wilde doen open-gaan voor de waarheid en de vrijheid, durfde zich op den Vlaamschen buiten wagen Ner-gen.> l onden we eene vergaderzaal bekomen. De Leidende klassen, zij die anderen moesten voorlichten, kenden de taal van t volk niet. Alleen pastoors en onderpastoors spraken het volk toe in zijne taal Doch sindsdien, welke veran-dering! De liberale leiders hebben de taal van "t volk geleerd om tôt het volk te kunnen gaan en licht in de geesten te werpen. Wij willen de Vlaamsche massa voor onze denkbeëîden. voor onze partij veroveren en wij zullen niet rusten vooralôer wij die taak hebben volbr'acht. Er va M nog veel te d oen, want ons volk is ûngelukkig en arm, doch het be-waarr. in 't diepste van zijn gemoed rijke schatten van ideaal en gerechtiglieid Laat ons dus, onder liberalen, niet langer verdeeld-heid zaaien. Elk zijn taal en elk zijn rechten, weze onze leus en trékken wij met nieuwen moed ten strijde te-r verdediging van de Vrijheid I » De rede van den h. Franck werd op donde-rend applaus onthaald en maakte den besten indriik. In zijn.antwoord op de hem gebraehte hulde, zegde het Kamerlid Buisset dan ook : « Mijn dank gaat vooral tôt den heer Franck voor de woorden die hij namens de Vlaamsche liberalen sprak. De ellendàge toestand, dien de h Franck ons van het Vlaamsche volk heeft geschetst, trof ons diep en wtj deelen 111 het lijden van onze Vlaamsche broeders. Nooit hebben wij in ons hart een gevoel van vijandsohap tegenover de Noordelijke broeders gekoesterd Wij willen dat Vlaanderen en Walenland, de recht en van al len earbiedigend, samenwerken om Belgenland grooter en rijker te maken in VIC I/VCtVUlllOt » TfENlÏDÏN SENA4T DE SCHOOLWET IN DE KOMMISSIE De Kommissie van Wetenschappen en Kunsten van den Senaat kwam Maandagmor-gen om 10 1/2 uur bijeen om het verslag van den h. Fléchet over de school wet te onderzoe-ken. Dit is zeer lang. Het werd goedgelieurd door drie stemmen links ; de leden der rech-terzijde onthielden zich. Da ;r de voorzitter, h. Descamps-David het stuk moest owdertee-kenen, zoo maakte hij aile voorbehouid aan-gaande den tekst van dit verslag. De klerikale senators zul-len eene nota der meerdèrheid aan het verslag hechten. Het is waarschijnlijk dat de wet naar de Kamer zal wordfeii teruggezonden, daar zij niet alleen slecht opgesteldi is, maar men heeft boverudien eene wet vergeten die men moest doen aanpassen met deze die thans gaat worden besproken. VERGADERING VAN DEN SENAAT Dinsdag 31 Maart, om 2 uur, openbare verga dering. Daqorde ■ 1. Voortzetting der ondervraging Hanrez ; 2. Begrooting der Rijkswacht. ,i BRIEF lilT (îBi\T " p. V<in 'onzen bèrichtgevhr • r- * «■ n Cijfers i cfjfers; cijf(S{s-! g ' '• 1 ÏJen^ 1 ■ LÏD van 't Ijoof^lromitoir der* 1/ife-s- ettoltfke .'scKjjpijffc aan '■ î """ k . ^ ^ poîj'dêr ri'beraje .-^ociatie' le^ auindui-•» djng der ^andidaten vooi; de aaustaande wei-1 i^eft aanleiding gegéven tôt 3tr ^kore kommonta.nëii ei} z^lfs tôt knfciék: ,1. ,6 , 9*hy®t mot begcepgu te'zijn, trvàerdaad, hoe li t komt; dat fomanlf die in b dlot< ornV-d komt fooi de eëirste plaats (zooals MM, lira un e ci'L-ippens)^ en1 zicli t^rugtrekt» gefen tw'oedo en lt de kandtdarft woife. h , f. ®€Zf gevolgCTeldcin^ .spruif npchtftns din- r> voort uit ue thaiis hekende cijfers. s .De h. Bo-aUn, «an 'thoofd k^end, fttaa' dovob ,v ftrekte meerderJieid.ni^t helu.Inid, kuam m baboteering n^et dien der arider-e kandidaten, dis b ^ hem de îneeste stémmen voojkf 11.. J bekw anieii . ue h. lappanss .Daar d- ze z|cli to^uètrok, wa* de e h. Lraun dus aangeduid voor de eersto platrts n - » \ «or de pl^iar>,' maakt meivde sonv^dt'r 1- stemmen, n. Ion n. & De h. Mï- ^lielviick +eixi 1- Wr'deze plahts bij voUrekt-è meerefer- e n^id, zoo^Se h, Bu vs.se voo i do $ plaat-, » i" 4.- a 'R* dfestijds ^chrevoi. wordt be>-c"- (1 tign de li Buvirçi, hôt Fi; ui.scbge?: nue j. onzer. irartij bekwam do volstîcfcÉe moorder-i_ lie ci met en.dankt '1 aan <|«Ti h. Linpens, dat hi.i met> met de^en in bal'loteeimg komen moest. e-Zal mon het oindeUjk gaautfgploovi--i^ 'dat bot îWlnskii-joiusme albi. r loe^jt -n n«" tenVzii 0 -VLnar u aarcin vernemen ^ u s'fcal,s* il Ti"> »•" PoU, Ihno» Àillce e an. Waaroni koiiciigt de Libwalo I) lljke \ ciQQa>:f|ii!g dezp z<JI niotjif- | 11 Parjital » te Gent. veiilemen dit do m...Mnal-; l'a m,< Uf -Vilriland.sche E'uSsit»ooV.It.c-lliflg<4.i\ Frt&jW n u a t 1 p 1 za! ffrmen voor liet- iurrhten raa «-n larM.al-verLoomng te; Senj. Owse v^tooning, Il n »Jke .îiatUBîlijk een rr-nzenbijvai- éju behalsn zou waarselmnhjjv oinde Apn) <$$$,, Mei dooi' net '_*ezc;:-(:liap ,1er ^ laain^elie Opei a rail \11t- ■ »erpon*m den FràiiseNrf ScKouwbuVa oeaeveiM wo«len. -° = ge Het Groot Nederlandsch Studenlenkoiny.ps. . pftîurenlei de drie dagen van 4, 5 efi 6 April * £r , 4 sekivtenaat mnljet Gjoo^Vdferlandseli ^tudenteu.kongres gevestiga aijn in 't VlaaniscU Mmis fet-BaafspIaats, to Gent. Kongi-nsledeii en al wie an de -«'e'rkzaamlieden van het kongres belang stelleai, zuileai er aile noojige illlich-tmgen alsook de toegangsbeniizen en" kaarten voor jle /çjestelijklieden kunnen bekomen. De « Schnjtzler-flvond » in den Nederlandschen Sohouwfeurg. ^Hj . -T... . • 1 - - - œ om de zoo eenvoudig-jiiiste, dan cens zoo tra-giscli-treffend gebeelde, dan weer 200 geesti^-raak geschi derde mcnsoliolijkheid die het bevat, een vemvkkahjk tooneelspel. Een ding waaxbij men nmerhjk schreien en ladien zaf, zonder r Jlet daaxom noch sentimenteel, noeh ko-îniseh doet. \ an jeugdmenschen overgelevrrd1 1 aan liet nreede apeelsclie fatum der liefdo, het , groote mmnespel, dan eeire teeder, dan eens 1 [««w-wmhMBe. seeft dit stuk ons l,ot aandoen- lijk-treffende beedd. In uiterlijkcn vorm àéÈikt • Minnespel » ivellicht op een van deze tooneel-spelen, die dan eens ludhtig-oppervlakkig, dan " w?? êjsvoelerig-opiierylaïkkig zija, op het pu-] blitk spekuleerende afwisseîing. Men moet voor-- al dit stuk ho o te n.'Dan wordt het. een vvon-I der van fijn latgediepte psychologie, d <• liefde-I psychologie der jeug<l. Missohien is het ook waar, dat men moet galiefd liebben m jonge ! overgave vry en diep om al het humaan sch<S-1 11e van dit stuk te voelen en te beorijpeu K011-1 de menschen staan mdordaad, buiten de stem-; ming welke Schintzler in zijn Jiefdespden scliept en m dejvelke lnj met een ben'ondei-enswaardige knapneid, zoo van opmerkmg voor kleine bij-zonderheden, als van intdieping van algemeen-menseheiijk zieieleven, zijn personaadjes opstelt. e met in deze atmosteer, in deze stemming geraakt is wellicht dood voor ailes wat er moois en wreed-schoons 111 geopenibaard wordt Vç atmosfeer van het. eerste bedrijf van « -Mmnespel 11 (m se.hoone eenheid on u arm tem-po door het > an Eysden-gezelschap vertolkt) bevat, terzelfdertijd door bot. handig aanbreifc gen van tegenstellingen (de zwaarmoediae liaison van Fritz en Christine, tegenover bot luch-tige hefdehistarietje van Theodor en Mizzi), als door de vlug-diepe uitbeelding in stemmjge dia-100g van wisselend gcmoedsleven, eon "ansebo wereld van vreugdie en sma.rt. Het joimdbestaan in wat het aan bauge wanhoop on les plozior hebben kan is dit eeno bedrijf ,eods air. een symtonie droef «1 juiohend saamgeweven En het emde van het derde bedrijf (slot van het : ls net toppunt van wat logiseh-fataal groeien moest uit de atmosfeer van het bc^in De soberheid met dewelke Sehnitzlcr de fatale gang on ontknooping der liefde-ramp c-eelt is praelitig. 1 ^ ' \ an dit veri-ukkeiijk spel heeft het Rotter-damsch Tooneelgezelso'liap (Van Eysden-Vinck) een door eenheid van samenspel in ook door persoonhjke kracht van do moeste (1er speleis, uitmuntende vertoUving geleverd. Mej Bise Mauns speelde de smartolijk minnende t'hiista-ne. Mj ga,t een sober figutirtje dat eerst een-voudjtg-geyoeh^ liovend, geleideldjk wordt bot praolitmeisje dat al liaar egoïstisch leed, bij 't veniemen van Fritz' dood, uitsohreenut. Zulk spel :s meer dan een brok leven. Het behoort tôt de hooge kunst, liooger staand dan t leven. -\aast haar gaf de h. C. van der Lugt-Melsert spel, aan hetwelk verstandelijk begrip cil rijk, doo.i rlinlc beheerscht temperament. ten grond-slag bggen. Zijn jonge man, zoekend zieh te ver-nieien aan liet frissche, het opwekkende van C Iiristme s jeugd, doch reeds gebukt gaan de onder de vleugelen van het met loslatende fatum dat hem om een ander liefdeavorituur ton doode ne e, t gewijd, was. af en hiordôor verbazend aan-doenlijk. De h. Xieo de Jong eu mej. Mien Dny-niaer van Tivist, waren één als koppeltje vol losheid en vnendehjkheid en deden aan het tra-gisch slot gepast sober. De h. Henii Poolman, Cliristine's vader, caf spijtig met het spel van natuurlijken eenvoud dat we van Hans Weiring, een goede doch veel-wotende vader, moesten veTwachten. Mevr G 1 oolinan-Xuyssen was Katharina Binder. Do be-leedigde eohtgenoot deed de h. ^'e^loorn be-scheiden en pakkend. « Afseheidssouper », zooals we reeds sehreven : een yan de raak-seherpe, zoo geestio* en nauw-keurig geschilderde eenaktjes uit de° reoks lief-despelen van dien aard, getiteld « Anatol » revend in zeven « toohten » het afwisselend licfde-leven komiseh-diroef, gevoelerig, kTuchtig, hïl-moristisch, Mij, overmoedig, smartelijk, van eon vlinderaohtlg jonginensoh, werd in het »e-wenschte vhegensvlugge tempo, den juieten ra-ken toon vertolkt door mej. 5f. Dnymaer van l«ist en de h.li. C. van der Lugt-Mokert en Vervoorn. Het geschil vormde een sehoone, gedenkwaar-dige avond. Aïs inliohting . « Mmnespel » werd reeds onder den titel van • Zijn Speelgoed », door het gezelsclian van onzen Xederhindschen Sohonw-burg op 21 Januari 1907, in zeer goedo voor-waarden opgevoerd. Door lut Ttottordamseh I ooneelgezelschap werd, bij de opvoerin"- van ■iaterdagavond, de roi van het meisje "Lina dat in het twoede bedrijf een tooneeltje heeft met C hristine, weggelaton.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.