VOORUIT Dnikster-Uitgeefster #m: Maatschappij SI ET LÎCHT bestunrder ; p. DE VISCH. Ledeberg-Gent . . REDACTÏE . . ADMSNISTRATIE HÛOÛPOORT. 29, GENT Dr garni der Belgische Werkliedenparfaj. — Verschjjnersde aile dagen. ABQNNEMENTSPRIJS BELGIE Dric maanden. , > , , Ir. y.t=~ Zes maanden * , < . . fr. 6.59 Een jaar ....... fr. 12.50 Meo aboflaeert ri eh op alte postbarcelcu DEN VREEMDE Drie maanden (dagcJ^ka vcrzondsB). ..... Ir. M? Sri m tncht in fe Niiïartoid Le Bien Public bespreekt ons artikel van « Orde en Tucht in de Nijverheid » en — wat geluk — hij is nagenoeg t' ak-Koord met onze besluiten. Hij meent dat velen onzer lezers zullen verwonderd gestaan hebben, van zoo een artikel in hun blad aan te treffen. Pardon, Bien Public, er kunnen er eeni-gen geweest zijn die niet volkomen onze opvatting deelen, de overgroote meerder-heid zal de inzichten van het artikel goed-gekeurd hebben. Dat komt omdat het socialisme zelve eene school is van orde, tucht en opoffe-ring, gelijk het kapitalisme maar al te veel eene school is van anarchie, orde-loosheid en egoïsme. De rijke Solvay's en de Godin's zijn ongelukkig genoeg uitzonderingen, die men, indien het mogelijk ware, mœst bewaren als zeldzaamheden, als rariteiten in 't muséum der kapitalistische wereld. Overigens de burgers die openlijk het socialisme zijn bijgetreden en er hun talent belangloos aan wijden, zijn eveneens uitzonderingen. Dat ailes weten onze leden zeer goed, omdat zij geoefende en gedisciplineerde soldaten zijn, en dus op dat gebied van het kapitalisme niets hebben te leeren. Le Bien Public neemt aan dat wij orde en tucht doen heerschen in onze mrich-tingen, maar wij zijn zoo puntig niet, meent hij, als het nijverheidsgestichten geldt van de kapitalisten. Vooreerst, Bien Public, wij zijn niet .verplicht van koningsgezinder te zijn dan de koning. Dat wil zeggen, dat de heeren nij-veraars die zoo gesteld zijn op hun per-soonlijk gezag, maar moeten zien dat zij de orde en de tucht doen heerschen in hunne werkplaatsen die er noodig is. Nu, wij \veten bij cndervinding, dat die Yieeren juist het verkeerde doen om de orde en de tucht te verkrijgen bij hunne werklieden, van hetgeen zij zouden moeten doen. 't Is te zeggen, dat zij zich meer en meer vervreemden van hun personeel en het bestuur overlaten aan een directeur, een of meer onderdirecteuren, die, ten slotte, ook het zwaarste van den last van hunne schouders schudden en de groote taak overlaten aan oppermeesters en on-dermeesters.En deze menschen verwarren maar al te dikwijls brieschen, schelden en straf-fen met orde en tucht. Dat is eerder de ordeloosheid en tuch-teloosheid in de hand werken. En als dat gebeurt, dan is het waar dat wij zoo puntig niet zijn. Ons stelsel van orde en tucht dat wij verdedigen, is toch op eene gansch an-dere bazis gevestigd dan 'tgeen tôt hier-toe in voege was in de kapitalistische nijverheid.* * » Le Bien Public zegt dat er bij elke massa weerspannige elementen zijn. WsrkslQozen-onderrichî (Slot) III. — De oiiderwflsinriehting. Aan het hoofd komen natuurlijkerwijze zich de inrichtingen plaatsen, die voor ailes ten doel hebben het onderwijs onder zijne verschillende vormen. Voor deze werken zouden wij willen de ofîicieele en private instellingen zien sa-menwerken voor het oogenblik hare vtijand-schap stakende — Godsvrede — in het be-lang van ons land. Is dat een onmogelijke droom? Wij gelooven het niet. Wat de onderwijswerken betreffen, drij wel onderscheidene bijzonderheden duiken op: 1) Het algemeen onderwijs. De avond- en aanvullende scholen, van aile slach, zullen a'*n de werkeloozen, wier onderwijs werd verwaarloosd, toelaten het te hernemen of te volmaken. Zij zullen tevens genieten van eene laatste en onverwachte gelegenheid, hen geschonken door den oorlog, een onderwijs deelachtig te worden dat hen te Vr°egtijdig werd ontzegd. Yelen zullen alduseen hooger begrip opdoen van mensche-«jkheid, en de grens der ware vermaken, deze van den geest, naderen. Daar ligt eene bijzondere hooge roi te varvulien : het huidig ongeluk kan alzoo i het begin van een toekomstig geluk wezen. In veel gevallen zal de belanglooze opzoe-"Qg van het weten het onfeilbaar middel worden voor stoffelijk welslagen. 2) De teehnieke.-. beroeps- en nijverheids-! ^olen, de St-Antoniusschool, de Englisch de syndikatea hebben ook mjm» brn- Dat is juist. Onze confrater haalt als voorbeeld de werken aan van Port-Arthur, een voorbeeld dat hij zeer betee-kenisvol noemt. Vooreerst erkent Le Bien Public dat die miskontenten zonder reden, geenen steun gevonden hebben bij Vooruit, noch bij de gemeentebestuurders welke die werken besturen en die terzelvertijd socia-listische chefs zijn. Welnu, wat wil Le Bien Public meer? Pleit zulks niet voor onze stelling, dat wij orde en tucht willen in aile werken en wij deze willen geëerbiedigd zien, daar waar wij iets te zeggen hebben en verantwoordelijkheid te dragen hebben. Wij hebben een strengen maatregel ge-nomen, 't is waar, maar niet zonder tôt het uiterste gegaan te zijn, om met goed-heid tôt een beteren uitslag te komen. Ziende dat wij aldus geen stap vooruit deden, zijn wij handelend opgetreden en wij zijn tôt een zekeren uitslag gekomen. Maar, Bien Public, uw voorbeeld van Port-Arthur is wel ongelukkig gekozen als er spraak is van orde en tucht in de nijverheid. Die massa werklieden is samengesteld uit de meest verschillende elementen der arbeidende klasse, waarvan de overgroote meerderheid niets van aardewerk kende. Die massa is aangenomen zonder ver-dere controol : werkeloos zijn was vol-doende.Hetzelfde is nagenoeg gebeurd met toezichters en markeerders, de tijd was er niet om te dralen en te onderzoeken. En degenen die welwillend het opper-bestuur in handen namen, doen zulks als een kosteloos bijwerkje naast hunne an-dere en talrijke bezigheden. Er waren daarbij verscheidene dwaal-begrippen in omloop, zooals : de Stad was verplicht dat werk te laten doen, zij vreesde den opstand; hoe minder men deed, hoe langer het werk zou duren, enz. Is het, al die conditiën samengenomen, dan wel geoorloofd van Port-Arthur te vergelijken met La Lys, La Gantoise, de Widauwe, de Grasfabriek, Baertsoen en Buysse, Carels, De Kerckhove, enz., allen inrichtingen sinds lang gevestigd, die hun volk moeten kennen, met werkmen-schen die bijna aan die fabrieken en ateliers gelijmd zijn? Le Bien Public herinnert er aan, dat hij een twintigtal jaren geleden. artikels ge-schreven heeft ten voordeele der fabrieKS-raden zooals wij ze nu verdedigen. Het doet ons genoegen, maar het spijt ons dat het katholiek orgaan zoo weinig volhardend is geweest en niet volgehou-den heeft. Wij hebben altijd de fabrieksraden voorgestaan, maar 't was alsof wij van Duimken spraken. Het ware te hopen dat de bijtreding van Le Bien Public de zaken kwam ver-haasten en tôt een goed einde bracht Wij zullen eerstdaags met Le Bien Public de zaak der werkers-agitatie afhas-pelen. F. H. tengewone gunstige gelegenheid, het beste der werkersbevolking onder hunne leiding te brengen, wier nijverheidsopvoeding nog onvolmaakt is. Men kan zieh zelfs verwon-deren en het betreuren dat het werk niet vroeger werd ondernomen. Er zouden slechts lichte kredieten noodig wezen, om dat opvoedingsmachien, heden nog ongenoegzaam voortbrengend, in vol-len gang te brengen. Wij mogen verzekerd wezen van een zeer sympatiek bijtreden der besturen, waarvan er verscheidene zich reeds aan het werk stelden, en waarvan andere gereed staan te beginnen, wanneer de eerste drukking en de noodige inlichtin-gen er zullen wezen. 3) De huishoudkundige scholen hebben ook eene even belangrijke roi. Onze werk-meisjes reeds van haar 12 à 13 jaar op de fabriek, hebben den tijd niet gehad de noodige elementen harer roi als vrouw te leeren kennen : naaiwerk, haken, gezond-heid en ailes wa.s noodig is om een goede huisvrouw en moeder te wezen. Welke beste gelegenheid laat men ont-snappen goede huishoudsters, en bijgevolg goede huishouden® te vormen. # * # In al deze domeinen is het hoog tijd, dat de belgische bevolking zich aan het werk begeve, en eene instelling scheppe waardig van de uitgebreide en prachtige organisa-tie van het Landelijk Hulpeomiteit. 4. — De werken van algemeene opvoeding. Als algemeene opvoedende werken zien wij bijzonderlijk : 4) De leeszalen welke men moet verdub-belen ; bijzonderlijk als de dagen korter en •ombftrdor MiUen worden, en dat het gé mis aan licht en vuur de huiselijke bezifj iieden zullen beletten. Veel zalen bestaan er die, met weinig kosten, ten dien einde zouden kunnen worden ingericht. Hetzelfde kan worden gezegd van de boekerijeijn : een goed boek is een vriend,die nooit bedriegt, en die tien maal er meer van weet dan de groofcspreker aan den toog of van de straat. Het spelen met de echecs, de dominos, of andere spelen eenige geestelijke inspan-ning vergende, kunnen dezen vermaken, voor wie de fiere vermaken van den geest weinig aantrekkelijkheid bieden. Beter een verstandelijk spel, dan vat dwaas gepraat of het doeiloos slenteren langs den weg. 5) De eursussen en de voordraekten zijn een^ der beste geestelijke bezigheden welke men kan vinden voor den werkelooze ; îedereen kan hier medehelpen : de profes-sers der universiteit, de leeraren der universitaire uitbreiding, de advokaten, de geneesheeren, de onderwijzers der lagere scholen, de sprekers der verschillende par-tijen, werklieden, goed op de hoogte der teehniek in hun vak, leden eener sprekers-school, enz. ^oo kunnen er voordrachten met honderden worden gegeven, en het zullen altijd niet dezen zijn met de schoon-ste diplomas, welke de meeste aanhoorders en den meesten bijval zullen hebben. Soms zal het wel noodig wezen de voordrachten te onderbreken met concerts of andere aantrekkelijkheden. De inrichting schijnt zeer gemakkelijk, doch het is noodig on-middellijk eene eerste uitvoering en eene organisatie aan dit noodig werk te geven. 5. — De nitspanningen en vermakelijk-heden.Eindelijk hebben wij de uitspanningen die met geestelijke inspanningen zouden moeten afwisselen. In praktijk zullen deze voor al de werklieden niet toegankelijk wezen. Wij halen aan als bijzondere inrichtingen: Vertoonin-gen inrichten die zoowel de uitvoerders als de aanwezigen vermaken; de gymnastiek, zwemoefeningen, bootvaren, loopen en wiel-rijden, kunnen eenige afleiding brengen in een leven, dat door eentoonigheid en afkee-riçheid vol gevaren is geworden. De kosten dezer vertooningen worden ver-minderd in evenredigheid van den mogelij-ken grooten toevloed. 7) De kunstvortooningen zijn insgelîjkis zeer geschikt. Het tooneel, de koorzang, de liederen, de symphonie, het blijspel, de dans, kunnen op eene aangename wijze de verveling dooden, welke sedert maanden lang op onze ongelukkige aan hun lot over-gelaten werkloozen weegt. 8) De uitstapjcs hebben wij ook nog. Deze naar den vreemde zijn onmogelijk, doch, in de stad zelf, voor de uitgekozen belangheb-benden, onder eene bevoegde leiding, een be-zoek aan de muséums, fabrieken, slachthui-zen, gas- en elektriciteitsgestichten, zekere nijverheids- en teehnieke inrichtingen, zou veel bijdragen tôt,de ontwikkeling van het maatschappelijk en verstandelijk leven de-zetr bezoeker. Dit zijn de acht bijzondere onderscheiden werkingen va<n vorming en ontwikkeling, die ons toeschijnen te mogen aanbevolen worden. Andere zullein zullen z'eiker nog wel worden a&ngeduid bij een omstandig onder-®oek der voorstellen. Doch reeds met deze acht afdeelingen, met elk een bijzonder wel eigenaardig personeel, is het mogelijk plaats te maken voor mede-hulp, welke aldus eene nuttige afleiding zal brengen aan de werkloosheid. 6. — Wyze van inrichting. Het schijnt ons niet noodig van nu af eene houding te nemen in de verschillende kwestiën van inrichting, welke het hier boven aangeduid programma opwerpt. De werkersmaatschappijen hebben overigens geene hoedanigheid om te beslissen, hoe de eursussen van beroepsvolmaking zullen worden ingericht; het zal noodig wezen, te dien einde, dat de verschillende belangheb-bende elementen zich na een volledig onder-zoek uitspreken. Onder de meest belangrijke kwestiën komen ons deze voor, welke wij, voor den oogenblik, ons vergenoegen aan te halen: 1) De bijwoning der lessen, zullen deze verplichtend wezen 1 2) Zal de verplichting voor allen toepas-selijk wezen, het is te zeggen, voor ouden als voor jongen, voor vrouwen als voor man-nen?3) Zullen de belanghebbenden recht hebben van keus der lessen ? Het is hier dat de raad der beroepsvereenigingen bijzonderlijk nuttig zal wezen. 4) Hoeveel uren les of zittingen zal men mogen eischen? 5) Hoelang mogen deze duren? 6) Zal het genoegzaam wezen deze bij te wonen, of bewijs van belangstelling te geven?7) Wie zal de onderwerpen der lessen of voordrachten kiezen 'I 8) Zal er methodisch worden geleerd? 9) Of zal men de raadgevingen der leer-lingen of deze der professera volgen 1 Zekere onderwerpen zullen worden ge-weerd, andere worden aanbevolen: de voordrachten over gezondheid, kinderenzorg, praktische geneeskunde, zullen bijzonderlijk nuttig wezen; de taallessen, rekenkun-de, zullen grooten voorkeur hebben. De vol-strekte onzijdigheid dringt zich op voor de lessen door het comiteit zelï gegeven, Doch hoever strekt die censuur v/at betreft de zittingen door de aangesloten maatschappijen ingericht 1 10) Hoe zal men de propaganda maken? Wij hebben gezien te Amsterdam, dat er kleine schriftjes in omloop waren, wekelijks ; aantoonende al wat er, op gebied van be-roepsonderwijs, in den loop der week was ondernomen, zoowel door het comiteit als door de aangesloten maatschappijen. Het vertoon eener naamkaart zal voor-zeker worden geëischt. Hoe zal men te werk gaan in iedere inrichting? 11) De keus der lokalen zal bijzonderlijk moeilijkbeden aanbieden. In welke mate zullen de aangesloten maatschappijen ge-bruik mogen maken van de hunne? Hoe zal elk dezer het best in aanraking kunnen blij-ven met zijne leden? Het schijnt ons noodig dat er eene breede zelfstandigheid zal moeten gelaten worden aan ieder der groepen, en zich te verlaten op het gezond verstand, mits de algemeene voorschriften worden nageleefd. Alleenlijk onderwerpen rechtstreeks poli-tieke, philantropische en godsdienstige over-tuigingen rakende, zouden moeten worden geweerd. De tegenstand zelfs der minderheid zou moeten gelden in deze kwestie. 7. — De geldelijke kant. De geldkwestie valt in de bevoegdheid der aangesloten maatschappijen aan het Werk, en wij meenen er hier niet te moeten va,n spreken. Overigens schijnt zij niet van een ernstigen, bezwaarlijken aard. De verdee-ling der toelagen en de betaling der uit-gaven zaJ de bijzondere taak wezen van het uitvoerend oorniteit. 8. — Besluiten. Het schijnt ons dus dat het noodig is: 1) Het uitvoerend comiteit te benoemen; 2) Een beroep te doen op al de instellingen, begeerig mede te helpen aan het te be-reiken doel; 3) Het nemen van algemeene organisatie-maatregelen ; 4) Het benoemen van afdeelingscomitei-ten;5) Deze zullen, op hunne beurt, onder het toezicht van het uitvoerend comiteit, de noodige ordemaatregelen nemen, tôt het re-gelen der werkzaamheden van hunne afdeelingen, de lijst der lessen opmaken, voordrachten of vertooningen die zullen worden ingericht. L. VARLEZ, Werkloozenfonds van Gent. Stelsel van Broodbakken BESTEMD OM TE D9ENEN ALS BE-SCHUTTINC TECEN DE ZELD-ZAAME-9ES0 EN DE DUURTE VAN DEN CIST, ZONDER T0EV0EC1NC VAN SCHEIKUNDIGE STOFFEN. Aangeboden aan het Comiteit van Hulp en Vcecfing der provîneie Ken$gou-wen, den 27 Juni 1915, door Victor Damien, gewezen apotheker en schel-kundige te Peruweiz. Om .'s anderendaags te bakken, be-reidt daags te voren een portie deesem, gemaakt met genoegzaam goeden gist, omtrent gelijkwaardig aan ongeveer het twintigste van het gewicht aan bloem, die gij moet bewerken. Bij dezen deesem voegt gij, opgelost in eene ge-noegzame hoeveelheid water om eene zachten deeg te bekomen : 2 grammen zuivere geconcentreerde glucose (drui-vensuiker) of 2 grammen gekristalii-seerde suiker per kilogram bloem welke den anderen dag gebruikt moet worden. Zet dezen deesem op eene warme plaats en gebruikt ze om den voîgenden dag te kneden, zelfs een of twee dagen later. Herhaal telkenmale dezelfde bewerkmg. Groote zorg voor reinheid is noodig. De deesem moet van tijd tôt tijd her-nieuwd worden en men kan dat doen door onmiddellijk eenige kilos deeg te be-reiden met genoegzaam verschen gist, er bij voegende de glucose of de suiker om zich er den anderen dag van te be-dienen. Het is zeifs tferkieselijker om op die manier iederen dag een nieuwven deesem te bereiden. Bij deze dosis ver-dwijnt de glucose geheel gedurende de gisting van den deesem en maakt het brood niet zoet (zoo ook met de suiker). Het opgaan van den deeg is natuur-lijk trager dan met gist. Dus als men nog genoegzaam gist heeft, verhaast men de rijzing door met het deesem, 1/4 van de hoeveelheid gist er bij te voegen die men gewoonlijk gebruikt en wel op het oogenblik van te kneden. Het is dat iaatste steisel dat men zal moeten in praktijk ste!!en telkenmale dat de hoeveelheid feeschîkbare gist het zal toelaten. Voorbeeld : Om 100 kilogrammen bloem te bevyerken voor 's anderen daags, voegt bij 5 kilogrammen deesem, opgelost in eene voldoende hoeveelheid water, 200 grammen glucose of suiker. Zet dien deesem in eene warme plaats en bedient er u van m 's anderendaags et kneden. Indien gij nog over gist beschikt, verhaast de werking door op den oogenblik van te kneden, er bij te voegen, terzelvertijd met deesem, een vierde van de hoeveelheid gist die gij gewoonlijk be-zigt.Met den deesem alleen gaat de op-gang van den deeg te traagzaam (4 tôt S uren), maar het stelsel van den deesem met bijvoeging van 1/3 of 1/4 gist, laat den bak in den oven toe in 1 uur tôt 1 1/2 uur na de kneding. Het stelsel, beproefd in de streek, geeft goede uitslagen en de tegenwoor-dige prijs der giststoffea, laat aan de bakkers, die het stelsel aanvaarden, toe van 2 tôt 2,50 fr. besparing te doen op 100 kilogrammen verbruikte bloem. Daar ik over geen enkelen officieelen steun beschik, heb ik deze mededee-ling op mijne kosten verspreid, geheel belangloos, alleen met den wensch, dienstig te zijn aan 't publiek. Daarom is deze circulaire maar op' een beperkt aantal exemplaren getrok-1 ken. Bewaa.rt en verspreidt aeze circulaire. Afgezien van de besparing dat het ge-bruik van het stelsel medebrengt, is net mogelijk daar waar de gist zeldzaam zou wezen, van toe te laten, van een bruikbaar brood te bakken, met den weinigen gist, waarover men nog zoji beschikken. Peruwelz, den 20 Juli 1915. in m Oi strijd in de Arpnnen In het «Berliner Tageblatt» zet Keller-mann zijn beschrijving van den strijd in' de Argonnen voort. De Franschman, zoo vertelt hij, had aar-den werken aangelegd, vestingen onder den grond. Blokhuizen had bij in de aarde geslagen, elk op ziehzelf een fort. De kant van het dak kwam uit den grond te voor-sehijn. Anders niet. Schietgaten, machine-geweren, draadversperringen voor de gracht en een diepte met sloten. Als ik zeg hoe de strijder in de Argonnen* storm loopt, dan zal men ailes begrijpen. Het stalen schild houdt hij vopr zich, handgranaten aan den gordel, handgranaten in de vuist, het geweer op den rug en het granaat-masker voor het gezicht, zoo gaat het voorwaarts. Het is geen wandeling, geens-zins.Den 20sten Juni begon het. De mijnwer-pers openden het helsche werk en overstelp-ten de Fransche loopgraven en versperrin-gen. Het hagelde granaten. De pioniers zijn de eerste. Met draadscharen gaan zij vooruit, met loopplanken uit knuppelhouti in elkaar getimmerd. Zij vallen, maar staan weer op. Hun kleeren bijjven in het prikkeldraad hangen, voorwaarts. De strijd is aan den gang. Men vecht man tegen man. De handgranaten barsten. Om ieder stukje loopgraaf, om iederen gra-naatkuil wordt wanhopig gevochten. On-zichtbaar is de vijand. Uit het kreupelhout zwermen de projectielen van een machine-geweer. Een troep Wurtembergers stormt erin. Luitenant Sommer klimt met een paar man op het dak van een verborgen blok-huis waaruit het machinegeweer vuurt. Revolvers, handgranaten door de schietgaten. Met de bezetting is het gedaan. Lui-tenant Sommer sneuvelt. Een ander officier, luitenant Walker gelukt het in de loopgraaf van de Labordère-stelling bia-nen te dringen. Hij is afgesneden, omsin-geld, maar onder een helsch vuur houcjt hij stand met een handvol mannen tôt hij om acht uur 's avonds ontzet wordt. Twee luitenants, Spindler en Kurtz, springen in de loopgraaf en slaan naar links en rechts tôt zij vallen. Het gaat heet, het gaat wanhopig tôt», maar 's avonds was die stelling genomen. Dit was slechts het begin. De Franschen trommelen op de veroverde stelling. A«&t dagen lang, van den 21sten tôt den 29sten, doen zij wanhopige pogingen om ze terug te nemen. Zij probeeren het met aile mid-delen, gasbommen en brandende vloeistof. Den 303ten Juni gaat het verder. Nooit heeft het Argonnerwoud zulk vuren ge-hoord. De Fransche loopgraaf wordt tôt brij geschoten. De loopgraven liggen vol dooden. Een heel rr.agazijn handgranaten vliegt in de lucht, maar de Franschman vecht als een duivel. In de voorste loopgraven valt man na man. Niemand geeft zich over. In een half uur tijd zijn de werken Central en Cimetière bestormd. Het wordt nacht. Aan rust of slaap is niet te denken. Den geheelen nacht woe-len zij en graven. De morgen moet hen gereed vinden. Ook de vijand werkt uit aile macht. Lichtkogels gaan omhoog. Den eersten Juli heeft men gebruikt om de lijken in veiligheid te brengen, levem-i 31- aar -- N„ 223 Prijs p#r nmnmer : voor België 3 centiemen, voor den resmde S eontiamen Tels taon s fiadac&ie 24 7 - Ad^inistratie 2S4-S 0ondei*da«t 12 OOGST 1916

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.