Orqaan cfe/* Belaisçhe Wèfklièdehpm'ijh —' Vorschshiwde ails csagen. Drukïtcr-U ttgeef ste» Sam: Maatschappij H ET LICHT bestuarder» P. DE VIS CH. Ledebcrg-Oent . . REDACTIE . . ADMINISTRATIE HOOGPOORT. 29. GENT ABONNEMENTSPRIJS BEwSIE Drie maanden. » » , , fr. 3.21 Zca maanden » . . . . fr. 6.50 Een jaar. ...... fr. 12.50 Men afconntcrt jkh op alie postbureeles DEN VREEMDE Dde maanden Ulageiijka > verzonden). ..... (r. 6.73 ' Socialistische Overwinningen Het is niet eenmaal, niet tien- of hon-derdmaal gebeurd, maar het is het ant-woord geregeld, van zoogauw de socia-listen eene hervorming voorstellen in een openbaar bestuur: Daar is geen geld voor! Gij wilt ons onder al te zware lasten verpletteren ! Daarbij komen nog een geheele boel verwijten, dat wij demagogen, volks-Bienners zijn en geen begrip hebben van wat de roi is van een openbaar bestuur. Ons dunkt dat het dit onzinnig verwijt is, dat thans lang genoeg geduurd heeft en moet eindigen. De teger.woordige oorlog heeft van dat zoogenaamd argument ailes vernie-tigd, waar het nog een schijn van reden van bestaan kon hebben. Inderdaad, dezte europeesche verwik-keling heeft getoond dat al de landen, zelfs degenen die den naam hebben van de armsten te zijn, wel geld hadden als het er op aarikwam van te vechten. Het was om aan te vallen of ora ver-dedigend op te treden, dat verandert er niets aan, de zaak is en blijft dat al de betrokken mogendheden geld hadden. Op dezen oogenblik is het nog niet mogelijk de gezamelijke oorlogskosten vast te stellen of met eene nabijkomende juistheid te schatten. Iets is zeker, na-melijk, dat ze tôt duizenden millioenen franken, tôt verscheidenen milliarden zullen beloopen. Dat maakt raen Qp uit de leeningen die nu nog gepoogd vvorden aan te gaan. Duitschland all^en schreef aldus eene leening uit van duisend milliom mark, V zij 1250 millioen franken. Dat is all&m voor -Duitschland om in nieuwe uitgaveii te voorzien, na de milliarden die reeds werden uitgegeven en na hetgeen er nog volgen zal. Voegt daar de uitgaven voor de andere landen bij en gij kunt cijfers veronder-stellen waarbij uw hoofd draait. Welnir stelt eens voor in een der oor-logvoerende landen: Een frank pensioen daags voor de oude werkers. Daar is geen geld! Schoolvoeding en schoolkleeding voor aile kinderen. Daar is geen geld! Eene behoorlijke vergoeding aan de ' invalidera van den arbeid, desnoods met levenslang pensioen. Daar is geen geld! Vergoeding aan weduwen en weezen. Daar is geen geld ! Voldoende vergoeding aan de werkers in geval van crisis. Daar is geen geld! Verzekering van iedereen tegen ziekten en andere onvoorziene rampen. Daar is geen geld ! Zoo zijn er nog talrijke gevallen, ook op het gebied van kunst en wetenschap, die ook meestal in armoede en bekrom-penheid voortsukkelen. Het geclicheerd antwoord is en blijft: Daar is geen geld voor ! Maar een europeesche oorlog breekt uit en zie, àl met eens wordt er geld ge-vonden, het is er en het komt te voor-schijn.Men zal opwerpen, dat men een groot deel dier milliarden en millioenen maar verkrijgt door leeningen gedekt door va-derlandslievende kapitalisten. Die vaderlandsliefde laat veel te wen-schen, aangezien Duitschland's leening van 1,000,000,000, 't zij een milliard of duizend millioen mark, nog maar voor een vijfde of 200 millioen mark is on-derschreven.Maar laat ons aannemen dat al die leeningen compleet en in vier en twintig uren gedekt wor'dcn. Waarom doet de Staat leeningen om te vechten en waarom weigert hij er -te doen voor nuttige en noodige maatschap-pelijke hervormingen? De uitgaven voor oorlog komen alfijd neer op verlies, 't zij dat men de neerlrfag lijdt of de overwinning behaalt. De gel den besteed aan de goede, nuttige werkershervormingen zijn veeleer kapitalen op rente gepkiatst, omdat door de arbeidénde klasse stofïelijk en zede-lijk te verhoogen, men ook het voort-brengstvermogen der natie en het alge-meen peil dçr beschaving verhoogt. Ziedaar eene verpletteren de veroor-deeling van de burgerlijke opvatting van regecren. Onze overtuiging daaromtrent was sinds lang gevestigd, omdat iedereen heeft kunnen vaststellen. dat juist de landen waar de werklieden hunne poli-tieke rechten uitoefenden, waar zij de hoogste loonen wonnen en waar zij meer dan elders beschermd en gewaardeerd werden, ook de landen waren die aan het hoofd van ailes stonden: handel, voort-brengst, kunst en wetenschap. Zij waren nog niet wat zij konden en moesten zijn volgens ons, maar het feit dat zij boven anderen stonden, die min-der deden dan zij op demokratisch gebied, bevestigt ten voile onze stelling. Het was noodig en goed het bij deze gelegenheid vast te stellen. F. H. te! pveclt! «an Sonderdag îe Oenfeliflde OSTICIEEL' ~\V oensdag avond zijn Dtùlsche troepen i/an Brussel te Dende/ monde terugge-kterd. Gcdurende den nacht Jiad een on-onderbroken kanongebulder plaats. In den loop van donderdag werd een artil-leriegevecht geleverd tusschen deze troepen en de onze, die de monding ten Noor-den der stad verdedigden. 'Ioen de Duitsche infanterie zich aan de brng vertoonde, tvelke door de onzen verwoest was, werd zij op een geweldig vuur onzer mitxailleuzen ontvangen en vluchtte in ivanorde naar de stad terug. Deze poging is niet herhaald. Overigens viel geen enkel meldens-waardig feit voo.r. Men zal nu kunnen vaststellen aan het relaas dat onze opsteliers gaven, hoe on-volledig dat <coiiicieele» verslag is. Het laalste bomhardlément van Dendermonde Onze lezers héboen gistor het verslag ge-lezen onzer opsteliers, die voor het bombardement, dat donderdag om 4 ure aan-ving, 3 uren ia do stad bleven, en er een kwart uurs binnen waren tijdens liet bombardement.Vv'clau, als meD de «|oed ingelichtc» bla-den leest, dan ondervincft'meu wat deze de menschen opdissehen. Zoo zegt een blad : De Belgen hebben dus zelf de stad gebombardeerd. Daar is niets van, en het blad moet het zelf bekeunen, daar liet verder zegt dat de obussen op den dijk van Grembergen vie-len, — dààr waar de Belgen verscholen zaten ! Een ander blad zegt : Plotseling, om 3 u. 20 juist : boum ! een duitsche obus valt in de puinen van den rechter oever.Een tweede valt bijna aan onze voefcen. De obussen re-genen nu op Grembergen. Yooreerst, het was 4 u. 5 m. toen de eorste obus neerkwam en de . jen van obussen viel niet op Grembergen, maar wel in Dendermonde. Verder : Vluchtelingen zegdea dat ook de groote kerk, het stadhuis en het ge-vang door brand aangetast werden Onder het paar honderd huizen en .ge-bouwen die gespaard bleven, zijn juist bo-venstaande gebouwen ! ITog verder : Soldaten verzekeren dat er honder-den l;jkea vaij Duitschers in de straten der stad opgehoopt liggen. Zij hebben ook twee kanonnen aehtergelaten. Die lionderden moeten zijn : hoogstens tien ! En van die twee aehtergelaten kanonnen is geen schijn van waarheid. Daarop volgt : De Belgen leden geene verliezen. Onze lezers hebben gezien dat onze opsteliers zelf een jongen hielpen begraven. Ten slotte zegt een fransch blad k: De Duitschers hebben goed hun zwaar materiaal mede te brengen, zij zullen over de Schelde niet geraken. Als er moet belet worden dat de Duitschers over de Schelde gaan, dan zou het, ons inziens, niet slecht zijn dat ons leger langs de kanten van Grembergen nog al wat versterkt worde en dat het over vol-lediger materiaal beschikken. EEH NACHT IN EESTE VER-WOESTE EH VERBRANDE STAD (7an "onzen correspondent) Donderdag hadden wij in Zele de gelegenheid met eene familie te spreken welke de Weldadigheidstraat te Dendermonde bewoonde en, na het eerste bombardement en de ontruiming der stad door de Duit> schers, naar hun gespaard gebleven huis waa terug gekeerd. De arme lieden welke nog sidderden als zij tijdens ons gesprek in Zele het vreese-lijk kanongeschut hoorden , vertelden ons het volgende : Te laat vernamen wij woensdag avond het ontruimen der stad door onze troepen en ook dat men de brug ging verbranden. Onze straat is eenigzins afgel-egen en paalt aan het militaire gasthuis. Wij waren dus wel vsrplicht van te bli.jven en hoorden door het geraas en ook door 't gezàng, dat de duitsche troepen weder van de stad bezit hadden genomen. Vol vrees zaten wij samen in ons huis, toen wij opeens, omstreeks 11 ure, eene hclle klaarte zagen. Wij liepen buiten en zagen dat het de fabriek van M._ Philips en het militair gasthuis waren die in brand stonden. Esne reusachtige vlammenzuil verhief zich hoog ten hemel. Oogenblikkelijk laadden wij ons met onze kleertjes, van te voren ingepakt. Toen wij aan het Vestje kwamen, aan de brug, riep eene duitsche patrouille op ons: ïWie daar2» Wij antwoordden: » Goede lieden », waarop zij ons nà'lcrden. Toen-zagen wij dat wij het to doen hadden met' reservisten ; het waren allen mannen van tusschen de 30 en 40 jaar. Hieraan dankten ! wij het dat wij niet gevangen genomen1 werden. Zelfs hielpen zij ons onze pakken dragen. In het voorbijgaan zagen wij andere soldaten, bij middel van bijltjes, de ruiten stuk slaan der krotten van den gespaar-den kant van' het Vestje. Een lichte gloed bewees ons dat de overgebleven huizen het lot van hunne veorganger; ondergaan hadden.Zonder ongevallen bereikten wij den ! oever van de Schelde en gingen voort in de richting van Appels. In de verte bewezen ons het geraas en het gezang dat wij nog in de stad hoorden, dat de Duitschers hunne t verwoesting voortzetteden. Aan het veer van Appels zette men on3 over, benevens een tiental soldaten van België, welke ook verplieht geweest waren in do stad te blijven en door de duisterni» begunstigd, konden ontsnappen. Een hun-ner had zich in een leeg vat verborgen ; de anderen waren in de leidingsbuizen van de gaz gekropen. Het samenkomen der Belgen was vreugdevol. Zij hebben hun tocht ver-volgd naar Zele en zijn dan naar Gent ge-gaan.HET FABRIEK VERTGN-GEN IN BRAND? Een nieuwe brand moet in de stad ont- ! staan zijn in den nacht van donderdag op vrijdag. Eene groote klaarte is tôt in Wet-teren te zien geweest. Men verzekerde dat het de fabriek zou zijn van Vertongen, do firma die, zooala wij reeds meldden, aan de Duitschers een oorlogstaks had betaald van 1 miljoen. Dit fabriek ligt juist aan de Schelde. De teer en de traan welke men er ge-bruikt om de zware kabels te maken, die moeten dienen voor de koolputten, moeten. een zulkdanigen verstikkenden rook ver-spreiden, da-t, als er nog menschen in de stad zijn, deze het er absoluut niet kunnen uithouden en dat ook de belgische troepen, : die aan de overzijde van de Schelde opge-; steld zijn, achteruit zullen moeten wijkcn.. Gelukkig dat de Duitschers om dezelfdo reden de Schelde niet zullen kunnen nade-1 ren. J. M. ! Ste val van Luik Sedert twee jaren zou het hout dat moest dienen om de brug ; te leggen over de Maas te' Lixhe gereed gelegen kebbeif Balheim ! Een belgisch blad ontvangt volgend schrij< ven uit Bree (Limburg), op 11 Septembel' laatst: -v 1 Mijnheer d# Uitgever, Zooals gij weet hebben de Pruisen een* brug over de Maas gelegd te Lixhe-Visé. 1 Wat gij misschien niet zult weten is dat het hout, daartoe bestemd, sedert twee jaar ; gezaagd op goede afmetingen en genum-merd lag in de statie van DaLheim (duitsche grens op de lijn Antîjrerpen-Gladbach).! Dit hout was daar epgestapeld en nie--' mand wist waartoe dit was bestemd tôt het 1 De wreedheden der Duitsche soldaten en officieren in Belgie OPFÎCIEEL VERSLAG van de Belgische Coiumissie van Onderzoek, samcugesteld uit de Heeren : Staatsminister Coore-man. roorzitter; Goblet d'Alviella, on-dervoorzitter van den Senaat; Ryek-mans, sénateur; Strauss, Fehepen van Antwarpen; Van Cutscm, voorzittev der rechtbank van Antwerpen; E. de Buns-wyck, ka'oÎMtsehef van den M mister van J u s t ici? ; Orts, lcgatie-raad van den koning. EERSTE VERSLAG Antwerpen, 28 Augustus 1914. Mijnheer de Minister, De comtnissie van onderzoek over de schending van de regelen van de rechten van don merisch, van de wetten en gebrui-k.en van den oorlog, gelooft, na een on-partijdig «n opmerkzaam onderzoek der feiten, lut volgende te kunnen vaststellen : Uit de oauwkeurige en r'et elkaar over-eenkomeude getuigenissen is gcbleken dat in heel de streek van Aerschot, de Duitschers \jcare gruwelen hebben gepleegd. Een groot deel der bevolking had ver-schrikt de vlucht genomen. Op hun door-toeht staken de duitsche troepen hoeven, huizen en molens in brand, en schoten onschuldige burgers neer die zich op de wegen bevonden of in hun veld werkten. In Hersselt, ten noorden van Aerschot, yerden 32 huizen verbrand ; molenaar en| zijn zoon welke vluchtten, benevena 21 andere personen werden gedood, ter-wijl er nog geene belgische troepen in het zicht waren. De duitsche troepen zijn in Aerschot (stadje van 8000 inwoners) binnengerukt woensdag 19 Augustus, in den voormid-dag. Dadelijk na hunne intrede hebben da Duitschers verscheidene huizen in brand gestoken en in de Hanlerstraat 6 inwoners gefusilleerd, die zij uit hunne huizen hadden doen komen. In den avond, onder voorwendsel dat een duitsche hoofdofficier op de Grooto Markt zou gedood zijn door den zoon van den burgemeester, of, volgens eene andere verklaring, dat een lcomplot zou ge-sticht zijn tegen dien officier door den burgemeester en zijue aanverwanten, hebben de Duitschers aile mannen die in Aerschot waren gevangen genomen, daar-van een vijftigtal buiten de stad gevoerd, hun in groepen van vier voor zich uit doen loopen, hen neergeschoten en verder met bajonetsteken afgemaakt. Meer dan veer-tig zijn dusdanig vermoord. De Duitschers hebben de stad geplun-derd, uit de woningen roovend v.at zij konden nemen, meubelen en brandkasten stukslaand. Den volgenden dag hebben zij de gevan-genen van den vorigen dag op reien van drie gesteld, en van iedere één man genomen. Deze he3îh.en_ziiL.-iaet. den.burge meester van Aerschot, de heer Tielemans, z.ijn zoon van 15 ï]2 ju.ar en zijn broeder, op ongeveer 100 meters van dè stad gevoerd en daar allen doodgeschoten. Zij hebben vervolgeus de andere inwoners van Aerschot gedwongen de groeven te delven waarin de slachtoffers werden begraven. Gedurende drie dagcn hebben zij ge-plunderd en gebrand. — Ongeveer 150 inwoners van Aerschot zijn vermoord. — Het grootsto deel der stad is verwoest ; de Duitschers hebben vijf maal beproefd de hoofdkerk in brand te steken, waarvan het binnenste verwoest was. — Al de archie-ven van de gemeente zijn medegenomen. De ambulanciers van het Roode Kruis, dragenda de Roode-Kruis-band zijn niet gespaard. — Een hunner verklaart dat de duitsche troepen op hem hebben geschoten, terwijl hij gekwetsten opraapte en voort bleven schieten niettegenstaande hij zijn band toonde. — Daarbij gedurende den ge-heelen 19 Augustus, terwijl hij zijn dienst in het hospitaal deed, is hij bedreigd en ge-brutaliseerd. — Een duitsch officier heeft hem een revolver voor het hoofd gehou-den. — Een brancardier, zoon van den ge-meente-ontvanger, dragende den band van het Roode Kruis is door de duitschers doodgeschoten in de Hospitaalstraat in den avond van den 19 Augustus. Al de getuigenissen bevestigen dat de burgerbevolking van Aerschot geen deel genomen heeft aan vijandelijkheden en dat geen schot door hen is gelost ; aile getuigen zijn akkoord over de totale onwaarschijn-lijkheid der duitsche bewering, volgens de-welke de zoon van den burgemeester, een kind van 15 1/2 jaar en van rustig karakter zou geschoten hebben op een hootd-offi-cier.Noe onwaarschiinliiker is de b'everinsr van een komplot, georganiseerd door den burgemeester. Zij vermeenen dat indien — hetwelk zij niet weten — het waar zou zijn dat de officier op de Grooto Markt is ver-wond, het sleehts kan zijn door een afge-dwaalden kog.el van duitsche soldaten die op dat oogenblik door de aangrenzende straten schoten losten om de inwoners angst in te jagen. De burgemeester, een zeer bedaard man, had herhaaldelijk de burgers door a£-fichen en circulairen ge'waarschuwd zich van aile vijandelijke betoogingen te ont-houden. — Die affichen waren nog in de straten aangevlakt toen de duitschers in-marcheerden en men heeft ze hun aange-toond.De duitsche troepen die de aangronzînde dorpen doortrokken, hebben z:on ook daar aan dezelfde afsehuwelijkhedea overgege-ven. — Zij schoten op de burgers, stichlien brand en plunderden, — zonder eenige uit-dagingIn Rotselaer zijn 15 huizen verbrand. — Een duitsch officier heeft een inworier, wiens huis brandde, onder bedreiging met een revolver, schriftelijk will.'.n duen vp■ -klareû : «Dat de Belgen den brand gesticht hadden. » — En daar deze inwoners pro-testeerden, zeggende dat de Belgische troepen reeds den vorigen dag waren vertrok-ken, zegde de officier : « dat er dan zeker uit het dorp op zijne troepen geschoten was », hetgeen aile getuigen ontkenden. Ook daar plunderden de Duitsche troepen ailes wat op hunnen weg lag. De Commissie heeft nog de getuigenissen niet bijeen van de inwoners van Diest en Thienen, die den 18 en 19 Augustus zijn bezet geweest en waarmede de verbinding verbroken is. Maar een inwoner van Schaffe», een gehueht nàbij Diest, heeft xerklaaït. dat dezelfde .wreedheden zijn ge- ... pleegd in zijne gemeete en in het naburige j Lammen- en Molestede. De geheele streek is verwoest. De Duitsche troepen zijn op een uur afstands van Diest, langs den steenweg naa» Beeringen hun vernielingswerk begonnen. Naar Diest gaande, hebben j;ij ailes op hun weg verbrand, hoeven, huizen, molens. In het gehueht Schaffen gekomen hebben de Duitschers hetzelve in brand gestoken, de enkele personen vermoordende welke zich nog in de huizen of straten bevonden. De getuige noemt oas de namen en adres* sen van 18 personen, welke hij weet vermoord te zijn. Onder hen bevinden zich : De vrouw van Fraas Luyckx, oud 45 jaar met haar dochtertje van 12 jaitf, die in een beerput werden ontdekt en doodgeschoten ; Het dochtertje van Jan Ooyen, oud » jaar, doodgeschoten ; De koster André Willem, oud 23 jaar, werd aan een boom gebonden en levendi verbrand; Jozef Reynders, oud 40 jaar, gedood met zijn kleine necf, oud 10 jaar; Gustaaf Lodts, oud 40 jaar en Jan Mar-ken, oud 40 jaar waarschijnlijk levënd be-; graven. De getuige heeft verklaard dat hij zelva deze twee heeft uitgegraven en dan op hefr gemeentekerkhof heeft overgebracht. Het dorp Retliy, bij Turnhout, is het, voorwerp geweest van verwoestingen eB^ fusillades, op den dag van 22 Augustus door 17 Duitsche kavalleriste, die iDgedron-gpn waren. Een meisje van 15 jaar is doodgescho» ten. Het volgende rapport zal u binnenkorf toekomen. 1. (Volgen do onderteekeningea.). \ ____ J (Het twe'éde verslag .vol«t, Ssd.J 30 laap ■■ N. 281 Prijs p#r onmmer : voor Belgi'é 3 contiomen, voor den freemd# 5 centiomen Telcfoon s 24 ï » Adïïiiînss'Èratse 284-S &atardaw .• 9 UiajîteiRÙep 1 £st 4

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.