Orgam der* Beiffische Werkliedenpartij. Verschjjtimda aie dagen. DmfeeterU Kgeefatet S^aMaatschappij H ET LfCHÎ bestuordcr » p. DE VIS CH . Ledeberg-Gent ,. keoactie . . administrât^ HOOGPÛORT. 29. GENT ABONNEMENTSPRIJS BELGIE Drfe maanden. JJM 2m maanden • » ■ » « lr. 6 50 Cen jaar. ...... fr. 1150 M «a «fconnccrt ricfe op aile pcstbaredea DEN VREEMDE Drie staanden !<Sc;getijks verzondsn). . .... tir. Ù.79 HIJ IS HET HART IN S Een onzer laatste artikels over Cotte-die»st en Socialisme heeft Le Bien Public getroffen, want hij zegt te antwoor-den aan Vooruii tegen zijn goesting. Bien Pubiio 't is dat er iets is, dat U kriebelt in ons schrijven, anders hadt gij al dî geiegenheid om te zwijgen. i Wij zullen al rap gaan weten waar het paard gebonden staat. ! T-jet katholiek orgaar. beschuldigt ons van met meer geweld dan ooit, het ge-]oof der katnolieke bevolking aan te vallen, terwijl wij beweren mets tegen den eodsdienst te hebben. Wij herhalen het voor de duizendste maal, die eerste be-ichuldiging is valsch. Wij laten het geloof, zooals het is, en I velen onzer leden zijn geloovig. Vraagt aan die menschen of te ooit de minste moeilijkheid zijn aangedaan oxndat zij geloovig waren. Allen zullen U antwoorden : Nooit Mijnheer! Waarom zouden wij het geloof aanval- len? .. , Veronderstel dat wij gelukken, dat er niemand meer is die gelooft. En dan als 't u blieft Bien PubHo? Wat is er verbeterd aan onzen toe-! stand, 't zij stoffelijk, geestelijk of ze- delijk? .. , Niemendalle ! Wij zijn loonslaven gelijk voor en na. îs dat niet waar? Want de ongeloovige of anders geloo-vige kapitalisten zijn niet beter dan de katholieken. En ver3taat gij niet Bl«n PubHo dat wij, staande voor het problema van Arbeid en Kapitalisme, onzen tijd zouden verspillen aan nutteloos werk door het Oud en het Nieuw testament te gaan jiitpluizen en discuteeren. Wat zou het baten dat wij de schep-ping en het aardsch paradijs betwisten, de maagdelijkheid van de heilige Maria of het voedstervaderschap van den H. Jozei gingen discuteeren. Gevoelt gij zelven niet dat wij ons i (krdoor zouden verkleinen. Wij zouden de schaduw voor de prooi nemen, prendre l'ombre pour la proie zegt de franschman. Denkt ons zoo d'om niet confrater, gij moest eerder van 't verkeerde overtuigd lijn. * * # Wij vallen de kerk aan. Zekerlijk als haar goevernement ons verongelijkt, ons miskent en in onze klasse moorden pleegt. Wij vallen haar aan, wanneer hare fa-brikanten, zich woest, wild, onverbidde-lijk tegenover de eischen der werklieden plaatsen en de armen tôt strijd en ellen-de dwingen. Wij vallen de kerk aan, wanneer onder hare leiding organisatiën tôt stand komen gelijk het anti-socialisme, wat maar een doel heeft, de werkende klasse te verdeelen en te verzwakken. En wij zouden al die punten moeten ■ laten voorbijgaan sonder te spreken, om-dat het Monseigneur de' Kerk is, die ie pleegt of hare gewijde priesters of hare ijverige volgelingen. Dat nooit, hoor Bien PsibîlCj al cîanstet gij op uw hoofd, gelijk op uwe teenen. # * & Wij hebben in ons voritf artikel ge-zegd dat het Socialisme de kerken, al de godsdiensten vrij zou laten in de uitoefe-ning van hunne eerediensten. Le Bien Publio antwoordt : Dat is niet slecht. En hoe goed kan men zich het socialisme voor-stellen aile vrijheid latende aan deze kerk, die hij aanklaagt als de mede-plichtige der genieters en der ty-rannen.Arme Bien Public. Oude sukkelaar gij dwaalt van 't spoor af. Inderdaad, gij vergeet, dat op den dag, dat het socialisme zal beschikken over de vrijheden der kerken de genieters en de tyrannen verdwenen of mach-teloos zullen zijn. Uw argument is dus totaal waarde-loos.De kerk zou ons niet bestrijden, ware het socialisme eene zuivere stoffelijke leer, zegt Le Bien PufeJSo. En hij haalt als voorbeeld aan, dat er Utopisten of droombeeldige socialisten geweest zijn die nooit door de kerk ver-ontrust zijn geworden. Maar gij brave jongen, 't is juist om-dat zij utopistische of droombeeldige stellingen verdedigden, dat zij niet ver-ontrust werden, omdat zij geen vrees verwekten meteenen. 't Is maar het modem socialisme dat door Marx, Engels, Bebel, Liebknecht, Lafargue, Jules Guesde, Jean- Jaurès, César De Paepe, enz., op wetenschap-pelijke bazis is gevestigd, dat aangeval-len is geworden door het katholicisme. En waren die aanvallen woordelijk en schriftelijk gedaan, dat ware geen kwaad geweest, integendeel, uit de dis-cussie spruit L_t licht. Maar juist daar onthield men zich van. Enfin waar zijn de boeken die Karl Marx grondig weerleggen, evenals dô werken zijnçr volgelingen en zijner vrien-den?Die bestaan niet ! En de aanvallen tegen het socialisme geschiedden in ellendige dagbladartikels, in gesloten kringen, dikwijls in- kerken, vervolgingen en broodeloosstelling op de fabrieken, door politiemoorden en troe-penmoorden op straat. En dat onder een kerkelijk gouvernement, om opstanden te dempen die ze door mouchards zelve doen stoken had-den.Schaamt u, Bien Pubiic, gij, uwe partij en uwe kerk. Le Bien Publie sluit met ons een vraag te stellen, als volgt : Wat zou Voortiit ons antwoorden indien wij van onzen kant hun zeg-den, dat wij inderdaad het socialisme en zijne chefs prijs gaven aan de verachting, maar dat wij ons ont-houden van de socialistische leer zelve aan te vallen en dat wij ze eerder onderschreven ? Bien PubHo, wij antwoorden u dat wij de kerk met rust laten zoolang zij binnen hare roi blijft en ons dan ook met rust laat. Wij willen u zeggen, dat al onze dis-cussiën geene godsdienstige vitterijen zijn, maar wel antwoorden op uwe aanvallen.En nu, wat gij denkt over het socialisme en zijne chefs, dat laat ons koud : het begeestert of het ontmoedigt ons niet. Voor wat uwe sympathie betreft voor de socialistische leer, wel bedankt,maar wij gaan er niet te veel op rekenen, per-mitteer ons dat. F.H. Ge vOTeringsn m het fsmliiisnts .in FraÉriik Aile spotternij doet geen kwaad en daar-om vertalen wij het volgende uit een fransch lollekensblad : Het is het féminisme niet dat ons den europeeschen oorlog op den hais gehaald heeft, inaar het is het féminisme dat in dezen beroerden tijd, zoowat ongemerkt van de een® verovering naar de andere gaat. Het feminisme is aldus zijn gezag komen planten in veel bureelen en magazijnen. Het heeft zich meoster gemaakt in den dienst der tramwegen. Het voert den hoo-gen toon in den dienst van den parijzer métro en zelfs in verseheidene openbare inrichtingen, stads-, provincie- en gemeen-t©diensten.Het feminisme laat zich niet meer af-schrikken, voert eene beheudige taktiek in de offensive, in de aanhechting, en het zal niet lang meer duren of het zal zich over heel de lijn meester gemaakt hebben in den stiel van de... coiffure. In de&eai hardnekkigen strijd heeft het feminisme zich zeer diplomatisch voor bond-genooten gezorgd en nu heeft het de fran-sche federatie van barbiers en coiffeurs ge-dwongen, niet alleen van vrouwelijka be-dienden aan te nemen eu haar het loon der mannen te betalen, maar ook van regel-matige en pralctische openbare kursussen in te richten voor « aile meisjes die goesting hebbsn om met schaav, ta.ng en scheers om te gaan, om de geheirnan van den shampooing aller volkeren te leeren kennen. » Het feminisme heeft met zijn scherpen blik gezien dat duizenden en duizenden haarknippers, baardscheerders en andere coiffeurs naar het front zijn, en het heeft er van gerofiteeerd om overal binnen te sluipen — om zich overal zoo binnen te spe-len dat men het er niet meer zoo gemakke-lijk uit zal krijgen. Het feminisme heeft ook wel gezien dat het getal der mannen, die zich het haar laten afknippen, laten scheren, krullen laten leggan en zich laten besmeren meit poe-ders, zalven of welriekende vochten, veel verminderd is en nog veel zal verminderen, maar het is vindingrijk genoeg om eeuige nieuwigheden in te voeren op het gebied vaji coiffure, parfumerie, enz. voor do menschen die in de ijdelheid der ijdelheden wenschen te blijven leven. Om het even hoe de mannen over deze veroveringen van het feminisme ook den-ken, toch moeten wij moed genoeg b^itten om hen ronduit te zeggen dat de vrouwen op dit gebied eene prachtige toekomst in het verschiet hebben en er zeker wel nooit meer zullen aan denken om zich achteruit te trekken. Aile verstandelijke mannen — en van de domkoppen houden de ontvoogde vrouwen geene rekening meer — zullen beken-nen dat de spierkracht in dezen stiel wei-nig van lel is. Ailes hangt hier af van de oplettendheid, de zorgvuldigheid, de vin-gervaardigheid en de spitsvondigheid om te raden op welke manier de kalanten wenschen dat zij er wat knapper of... jon-ger uitzien als zij den salon verlaten. En aile eerlijke mannen zullen met' ons zonder moeite bekennen dat de vrouwen — zelfs de vrouwen die den stiel nog niet aangeieerd hebben — al deze hoedanighe-den in veel ruimer maat bezitten dan wij. Wie zal er ovorigsns aan twijfelen dat de vrouwen een allerfijnsten bhk hebben en op den stond kunnen oordeelen hoe een man er zal uitzien als hij van zijn baard een punt, de favoris of den snor laat staan, als hij hier of daar met de warme tang bewerkt is î Wie zal er aan twijfelen dat de vrouw veel beter dan de man in- staat is om te oordeelen hoe de kalant er zal uitzien als hij in het' hoofdhaar de streep links, rechts of in het midden draagt, als zijn haar hier kort of daar lang zal zijn, als zijn haar hier of daar gckroezeld is? En is daarenboven-bij de vrouw he>t reuk-orgaan niet veel meer ontwikkeld da-n bij den man, zoodat zij' op voorhand, instinkt-matig kan raden welke voorliefde hij heeft voor de soort van poeder, pommade of reukwater waarmede hij moet ingesmeerd worden ? Laten wij daar maar bijvoegen dat de meeste mannen zi'-'h lang zcoveel aiet zullen embôteeren als zij « onder het mes » eener vrouw zullen zitten. Zij zullen zoo den uurwerktik niet meer zitten tellen en zij zullen het liever langer dan korter laten duren. Zij zullen heel zeker zoo vies niet zijn van de vrouwenhanden als van de mœnnenhanden. En wij zouden bewijzen dat wij niet' op de hoogte vain onzen tijd zouden zijn als wij hier niet nog bijvoegdeu dat de ge-sprekken — die natuurlijk alleen in de roi van de artiste zullen blijven, eene heel andere en wellicht veel aangenamer betee-kenis zullen hebben. Als de vrouwen zich, zooals zij zich voor-steîlen, meester gemaakt hebben van den barbiers- en coiffeursstiel, zullen wij wellicht geen Aurelien Scholl meer hoorén die, toen hem een praatzieken figaro vroeg hoe hij wilde geschoren zijn, antwoordde : — In stilte, manlief! il pois bosschen 1er aards Door de tegenover elkander staande légers wordt er vreeselijk huis gehouden in de Eransche en in de Russische bosschen en daarom is het niet ongepast hier een vak-man aan het woord te laten komen, die de aangerichte verwoestingen gsring schati in vergelijking met den zorgeloozen woeker-handel dien men jarenlang in de rijke bo«-schen gedreven heeft om er zooveel geld mogelijk uit te trekken. De planpenlooze en dus onverantwoorde-lijke manier waarop de kapitalistische geld-schuimers tôt voor enkele jaren huis gehouden hebben in de overschoone bosschen van Europa, den spot drijvend met aile waarschuwingen van vakmannen die aan-drongen op een verstandiger beheer der heerlijke wouden die ons van allerhand» houtsoorten moeten voorzien, heeft niet alleen voor onvermijdelijk gevolg gehad dat de europeesche weergesteldhaid 1 iel ver-slecht is, maar ook dat er nu feiteljjk geen enkel land in Europa meer bestaat dat kan wijzen op eigenlijk heilzame reuzenwoudea die d© algemeene houtvoorraden kunnen waarborgen. Na Europa was het Amerika dat onb«-zorgd zijne uitgestrekte reuzenwouden dooi de kapitalisten liet aanranden, dat duizen. den en duizenden vierkante mijlen van zijn grond leterlijk liet ontbosschen, zonder t» denken aan maatregels voor de horbeplan-ting, zonder zich te bekommeren om de g*, volgen van dit vandalisme. Gelukkiglijk i« er in den laatsten tijd, hierr en daar een einde gekomen aan die onbe-grijpolijke onverschilligheid en staan er overal vakmannen op die op wetenschappe-lijke gronden bewijzen hoeveel belang d# menschheid er bij heeft een verstandig boschbeheer in te richten, hare bosschen te behouden en zoo veel mogelijk te herplaotoa, daar waar zij verdwenen zijn. Men moet uit dit ailes niet besluitsn dat er zoo spoedig gebreke aan allerhande houtsoorten zou ontstaan ! In Europa en Amerika kan ailes aog h«r-erteld worden als de regearingen krachitda-dige maatregels willen nemen ea de noodiga herbeplantingen willen voorschrijven op de mee3t bedreigde plaatsen. In Amerika liggen nog onberekenbea» uitgestrektheden van oerwouden met eeu-wenoude boomen van aile soorten. Eanacîa beschikt nog over boschoppervlaktwn ran1 2750 kilometers lang op 10C0 kaiomoter# breed, zich uitstrekkftnd over de Steten van Quebec en Ontario tôt ver op het schier-eiland Labrador. In Afrika, in het oeotrum, tusschen den Kongo en de bronnenstreek van den Nijl, over heel Zambesi, liggen nog veel ttitge-strekte bosschen, die de b9ste houtsoorten opleveren en met gezond beleid onuitputte-lijk zijn. Maar de uitgestrektste oerwouden, (&» de beste aller houtBOorton opleveren, die ae' grootste woudreuzen bevatten, liggen nog in Azië. In het Noorden van Siberië, tusschen de groote stroomen Ob en Lena, ligt een on-, onmntelijk bergwoud dat oon lengte vaJi 4800 kilometers bij eene breodte van 2700 kilometers heeft. Dit aziatisch bergwoud is zeker het groot-ste van de heele aarde, dat alleen in zijne randen door de menschen betreden is, dat dus nog heelemaal moet doorzocht worden! en dat zeker de kostelijkste houtsoorten moet bevatten. Wie weet of de huidige oorlog niet dat voordoel zal gehad hebben, de algemeene aandacht van de regeeringen te vostigen op het kwaad dat gesticht wordt door de onbe^ zonnen uitroeiïng der bosschen in Europa, een kwaad dat nog gexnakkelijk te herotel-len is als men de noodige maatregels wil na-men. Rond den Met Het modoreie aptlNertegwM De «Matin» deelt mede, dat de vador T«n het moderne artilleriegeschnt een onbekend gebleven Franschman gôwoast k, Pierre Ducroquet. Krupp heeft het denkbeeld vaa deo Franschman om by het maken van kanon-nen brons door staal te vervangen geëx- ploiteerd. Ducroquet werd n. 1. tbeacther-* Dieren en pianten in verband met dsn wgmg ^oordrachten gehouden door Dr. C. DB BRUICKEE, in het «Feestlokaal van Voornit», te Gent. (Tljfde vervolg en riot) ,^W6 een vereeniging cellen besohouwen «s één wazen, dan mogen we zeggen dat dit *wen reed» voed hooger staat. ,^P zeker oogenblik vennenigvuldigen nch de cellon dan niet meer ; iedere oei "l'Jït leven, groeit aan, maar verdeelt zich H meer. In vele gevallen zijn do eencel-•ge mdividuen, die de «kolonie» uitmaken, wn.jnbaar gelijksoortig. Er bestaat echter v 2 fen ,verdeeling van werk ; zoo is de oortplantàng b. v., slechts opgedragen aan zeltere cellen. De klokdicrtjes (lagere eencelHg» diwren), I !rf en a%ezonderd, en ook wel samen. i",®' ?evil vormen zij eeoe kolonie, waar tr v. uLert]e °P rich 2-elf ; bij vele ech-tnL l eencellige diertjes betrekking schen malkaar; dan bestaat er een band ma lU i! W8zel}s verbindt en ze solidair sorlni ■ "itwendige gevaren : het is de ,jn 6 'nnchting in den meest eenvoudigen kolonifién bsstaaiL uit ma baL. waar de talrijke cellen zich op de opper-vlakte bevinden ; de bol is van binnen hol. Als de cellen te talrijk worden, «buigt» de oppervlakte naar binnen, er vormt zich eene soort klok, met langs binnen en langs bui-ten cellen. De binnencellen komen niet in aanraking met de buitenwereld, en hebben ook heele andere verrichtingen dan de bui-tencelUn ; deze laatste hebben als werk de verdediging der kolonie tegen de buitenwereld ; de binnenste zijn de organismen det voedingsvertering. Er bestaat dus verdee-ling van werk. Met de verdeeling van den arbeid treedt ook op, ©an wederzijdsche afhankelijkheid ; deze dwingt tôt onderiing dienstbetoon. De wet die het samenleven beheerscht, is driedubbel : 1) Optreden van verscheidenheid. 2) Verdeeling van den arbeid. ,3) Wederkeerig dienstbetoon. Het beste voorbeeld daarvan, zijn de zee-anemonen. Ieder individu bestaat uit een zak, met een binnen liolte, die in verband met de buitenwereld staat door middel van een mond, rond den welke uitwasjes ge-plaatst zijn, de grijparmen. Ieder dier vormt één geheel ; er bestaat een verbond tusschen de verschillende lichaamsdeelen,een arbeids-verdeeling, een samenwerken van aile dee-len.Op het lichaam der zeeanemonen, ver-sch'ijnen knoppen : dit zijn de latere jonge dieren. Als deze groot geworden zijn, blijven ze aan het' moederlichaam gehecht, en vor-men al te zaam een kolonie. Ieder individu leeft er gescheiden ; de band, die er bestaat tusschen al de leden der fatififlia. ia zeer los. Ean ander voorbeeld zijn de kwallcn, vrij-levende holzakdieren. Hier ook bestaat het lichaam der dieren, uit verscheiden organen, verschillend in aard ; de eene dienen tôt de voeding, de andere tôt' de voortplanting,enz. Er zijn kwallen die bestaan uit : zwein-diertjes, wreetpersonen, voortplantingper-sonen, vereenigd tôt één kolonie. Dit zijn, wat men noemt, staaUhwallen, naam die gemakkelijk uit te leggen is. De hoogere dieren vereenigen zich soms tijdelijk, tôt groote kudden of benden. De wolven b. v. gaan op jacht in groepen, peli-kanen vissohen tezaam : ze plaatsen zich in een rivier, vormen een breeden halven kring, bek nevens bek geopend in het water : zoo worden de visschen gevangen. Roofdie-ren ook komen soms bijeen; de trekvogels tijdens de groote reis vereenigen zich. Buf-fels, wilde schapen en geiten leven altijd in kudden. In de poolstreken komen de vqgels bijeen om tezaam te broeien (de albatros b. v.). De pengouins of vetganzen vormen ook grtfote benden ; ze leven gerust, daar rooî-dieren ontbreken in de ijsstreken ; z» bou-wen hunne nesten op een regelmatige manier, per rij ; al de nesten vormen, om zoo te zeggen een stad, met straten en wegen : het zijn broeisteden, die zich soms zeer ver uitbreiden ; ds zorg voor de jongen wordt toevetrouwd aan enkele leden der kolonie, aan de t opvoeders », terwijl de ouders ba-den, visschen, wandelen. De banden zijn in al deze gevallen zeer los. Intéressante gevallen van staatsleven on-dex de diarea,. ziiu de mieren,- en biieakslo- niën. Bij deze dieren is de arbeidsverdee-ling zeer sterk uitgesproken, —effi— KORTE SAMENYATTIN8 In een staat gevormd door cellen, is ieder deel belast met een bepaalde verri>;hting j ieder or gaan heeft een specialen bouw; niet's is onmisbaar; de deelen zijn gescheiden en toch zijn ze afhankelijk van malkaar ; van de wijze waarop ieder cel hare roi ver-vult, hangt het leven van het geheele individu af. De inrichting op « sociaal » gebied van het lichaam, is het meest interressant bij de hoogere dieren. In het geval van een kudde of bende, zijn de individuen zwak gebonden, zijn afscheid-baar. Bij de mieren en de bijen bestaat er een prachtige rolverdeeling, een modelstaat, een uitgebreid wederkeerig dienstbetoon, een groote verdeeling van den arbeid, da hoogste ontwikkeling op samenlfevingsge-bied.De sociale inrichting is over het algemeen gesteund op : 1. Samenleving; 2. Yerdeeling der elementen ; 3. Wederkeerig dienstbetoon ; 4. Wederzijdsche onafhankelijkheid. De prins Kropotkin heeft er op gewezen, dat de samenleving niet beheerscht wordt door den strijd voor het bestaan. De vre-delievende samenleving is, gesteund op het wederkeerig dienstbetoon, tôt v]olmaking gebracht. De maatschappelijke toestauden hangan ook af van de individueele waarde ;de levens-ometandiaheden hebbsn eea invloed op, de maat*chappij. De naoatschappij zal verbeterd worden door het goed toerusten van ieder individu, : door de goede opvoeding van het kind, door een hoogere ontwikkeling aller loden. * * * D» dîi)s voordrachten van Dr 0. De Bruyeker zijn iets buitengewoons geweest1 voor ons publiek. Talrijk is het ieder maal, opgekomen, wat wel bewijst, hetgeen ik on-langs zei, dat ons werkend volk wil leeren ; het is dan ook gelukkig geweest de kans te hebben gehad, Dr De Bruvcker te hoorçn. De verzameling lichtbeelden, die Dr Da Bruyeker ons getoond heeft, is eene der al-1 lerprachtigste, vooral het gedeelte der laat-ste voordracht. In naam van ons publiek, bedanken wij den heer Dr. De Bruyeker van harte, hij die zooveel tijd en werk best'eedt aan dergelijk®1 voordrachten, die hij houdt voor ons volk, uit een edel doel : meer kennis daaronder te brengen ; want, lijk hij het zelf zei op het laatste zijner voordracht, de maatschpaplf zal verbeterd worden door het goed toerusten van ieder individu, door de goede op-voedteig van het kind, door een hoogere ontwikkeling aller leden. We bedanken ook den operator, die den heer De Bruyeker bijgestaan heeft in de projektie der lichtbeelden. Geacht publiek onzer voordrachten I We hopen dat gij even talrijk zult komen luis-teren, als Dokter De Bruyoker een ander keer zal spreken bij ons. d. 7, ^ ' saar. -« N. 285 Prijs per nnmmer : voor Belgie â oentiemen, voor den Vreemde S centiemen Teiefoon î Redactie 247 » Administratie 2845 Woonsdatj 13 OGTOBER 1915

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.