DruStsîer-U itgccîster Bam; Maatschappij H ET LICHT bcstuurder t P. DE VSSCH. tLedcbcrg-Qent . . REDACT1E . . ÂBMINISTRATIE HOOGPOOST. 29. GENT VOORUIT Orgaan der Belgische Werkliedenpaptjj* — Yerschjjnetsde aile cia^en, ABQNNEMENTSPRIJS ; BELGSE i Drie maanden. .... fr. 3.2Î Zes maandcn » . , . . fr. fe ïT Een jaar fr. I2.5Q' M en abonneert zich ep aile postbureele» DEN VREEMDE Drie maandcn {dageiijks verzondeo). < . . . . fr, 6.75 DeFranschen ontsnappen ia il© omslngelîng le zelil van het transe!) gcuvernernsnt word! overgebracht naar Bordeaux Orcoîe Russische overwinning in GaSicië ostenrijk en België in oorlog Elkeen wordt een beetje filosoof in iorlogstijd. De gebeurtenissen volgen elkander snel op en zijn op het eerste zicht niet altijd geheel verstaanbaar en helder. . Vandaar dat de menschen meer als m gewone tijden denken en pogen klaar te zien in den toestand. Zoo heeft de oorlogsverklaring van Oostenrijk aan België reeds aanleiding gegeven tôt veel nadenken en zelfs tôt vele gedachtenwisselingen. Oostenrijk is het katholiekste land van de wereld en het wordt in dat ge-loof dicht op de hielen gevolgd door Bel-gië.Hoe komt het, vragen de menschen zich af, dat het christelijk, Oostenrijk, den oorlog verklaart aan zijn belgische ^eloofsgenooten ?, Vveimgfen. krijgen er kop aan. Wij hebben toch geleerd dat wij allen kinderen zijn van denzelfden God, allen broeders die elkander moeten liefheb-ben.Nu, het gelijkt er niet aan. Het christen geloof gaat verder en het leert ons dat wij zelfs onze vijanden moeten vergeven en liefhebben. Voor zoover wij weten, waren de Oostenrijkers onze vijanden niet. Wij hebben daar nooit aanleiding toe gegeven, wel integendeel. De christelijke natie loog dus, wan-neer zij België beschuldigde de Oostenrijkers en Hongg.ren misbandeld te heb-■ ben. De belgische Bevolking weet dat, zij maakt deze overweging, zij wisselt hare gedachten met anderen en zij komt tôt besluiten, die niet ten voordeele van den godsdienst keeren. Dat hij machteloos was om den oorlog te beletten, dat was reeds gebleken. Maar dat Oostenrijk aan België den oorlog verklaart, hem opzettelijk wil en uitlokt zonder reden, dat vindt geene verdedigers. De godheid laat ook van hare pluimen in het débat. Wij wisten reeds lang dat God de Heer der Heirscharen, anders gezegd der légers was. Maar dat hij twee legers van twee katholieke landen tegenover elkander in 't harnas zou jagen, dat wil er niet in bij het volk. Zulks komt des te wreeder voor, om-dat België, als grootte en macht, maar een navelschrootje is tegenover Oostenrijk een beddelaken. Bij de wreedheid, komt dus nog de lafheid.. * * * ; \\ Zonderling, niemand, zelfs de katho-lieken niet, waagt het Oostenrijk' te ver-dedigen, dat ons, zijne geloofsgenooten aanvait ten gunste van een protestant-sche staat, die Duitschland is. Dat is de verkeerde wereld. Maar de verstandigen, de socialisten, stellen de, zaak op het punt. Inderdaad, wat nu! gebeurt, is de be-vestiging onzer sociaal-democratische opvatting, die de stelling verdedigt, dat de economische of stoffelijke toestan-den, de belangen van handel en nijver-heid geheel den gang der wereld beheer-schen..De huidige oorlog maakt daaxop geene uitzondering, hij is niets anders dan den strijd van Duitschland voor het ver-overen van nieuwe afzetmarkten en be-ter gelegen havens ten koste van België, Frankrijk en Engeland. 't Is geheel verstaanbaar, dat God, die de handelaars uit den tempel joeg, zich met deze zaak niet inlaat. Maar dat men dan ten minste die nut-telooze missen en gebeden stake, die anders niet aantoonen in dees geval, dan de machteloosheid, dus de overbodigheid van den godsdienst. Schoenmaker blijf bij uwen Ieest ! F. H. • BERBffitiT Ons blad mag m gansch het land aan niet meer verkocht worden dan aan S CENTIEMES PEU WUWMM'R. Eegelmatige lesers betalen 20 CENTIEMES FEE WEEK (7 nummers). Aile inbreuk daarop wordt men verzocht ter onzer kennis te brengen. De administratie. g»" — Oe fesstansl De officieelë mededeeling van het Belgisch gouvernement, woensdag avond was onbeduidend, zooals men er zich van overtuigen kan : De toestand is in de provincien 'Antwerpen en Limburg onveranderd. De aZeppelin» dezen nacht verschenen, heeft niet ovei de stad Antwerpen kun-nen vliegen. De lichtw.erpers hebben hem 'bij tijds van de baan geleid, om hem te beletten groote schade aan te richten. De Duitschers hebben in den omtrek van Merchtem en 'Assche hoeven afge-brand.Van botsingen meldi men niets. Noch-tans zijn er geweest, itooals men verder zien kan door de inliohtingen ons ver-strekt door onze .correspondenten die nog in betrekking kunnen l.omen met ons. «g» -«8 • 6»' 08 fiultsete in Oost-Viaandsren TE BENBERMONBE Woensdag namiddag hebben er voorpost-gevechten plaats gehad tusschen Belgen en Duitschers. Men verzekert dat vijf belgische soldaten krijgsgevangen genomen werden in de bosschen va,n Campenhout, hetwelk vol duitsche uhlanen zat. TE HEKELGEM (Grens Oost-Vl. en Brabant) Tusschen Hekelgem en Assche is het woensdag namiddag tôt een botsing geko-men tusschen eene patrouille belgische en een 300tal duitsche soldaten. De belgische patrouille bestond enkel uit elf rnan. Deze hadden één doode en één gekwetste : twee Luikenaren. De gekwetste is in het hospita-al van Aalst verzorgd. De duitschers hadden yerscheidene doo-den.Donderdag morgend, rond 6 1/2 ure, is er opnieuw eene duitsche patrouille te Erem-bodegem gezien. TE LEBBEKE Woensdag namiddag, om 6 ure, vernam men in Lebbeke een geweldig kanongebul-der.De inwonerg waren hevig verschrikt en zagen in de verte groote rookwolken die van brand moesten voortkomen. Men meldde ook dat duitsche ruiters in botsing waren met onze troepen. De Duitschers werden op de vlucht geslagen, verscheidene gekwetsten achterlatend. Nadcrc bijzondcrheden DTJITSOHE GSUWELE1" TE LEBBEKE (Yan onzen correspondent uit Aalst) Heden donderdag morgend vernamen wij dat er gedurende den nacht bijna onophou-dend vlûchtelingen door onze stad zijn ge-trokken, de eene met paard en kar, anderen te voet, beladen met pakken, en dit zonder te weten waarheen ! Zij kwamen van Wieze, Lebbeke, Den-desbelle, alwaar zij het bezoek hadden ont-vangen van een 50tal duizend duitsche soldaten, die hunne hofsteden hadden in be-slag genomen en zich daar zonder meer, als meesters hadden aangesteld. Wij vernamen dat er eene karavaan van die vlûchtelingen zich naar het politiebu-reel had gewend, en gevraagd had hen te willen begeleiden tôt bij den heer De Smet De Vlieger, landbouwer op het gehucht Schaarbeek. Wij trokken er spoedig heen, denkende er de vlûchtelingen aan te treffen en onze lezers wat té vertellen van de duitsche gruwelen, die ze met eigen oogen hadden gezien en bestatigd. Ongelukkiglijk waren ze reeds weg, maar een der zoons De Smet kon ons toch vertellen wat hij uit hun eigen mond gehoord had : 't Was Woensdag nacht, rond 1 uur, dat er een wagen bespannen met twee paarden en waarop negen menschen waren gezeten, voor hunne woning stil hield. Onder deze vlûchtelingen was er een ge-brekkelijke ouderling van 65 jaar oud. Eene viouw had een jopgeatje van zoo-wât 9 jaren oud bij zich, en had haar man, twee zoons en eene dochter, achtergelaten, waarvan zij maar niet gissen kon waar zij zich wel mochten bevinden. Het waren al menschen van het gehucht «De Drooi», gelegen tusschen Lebbeke en Wieze. De Duitschers waren op hunne hofstede gekorçien, hadden er zich geheel brutaal aangesteld en hadden 9 melkioeien, 6 vaar-zen, 3 varkens uit den stal gehaa-ld en in 't wild laten loopen. Twee paarden had de boer kunnen be-meesteren, die nu dienst hadden gedaan om die karavaan van 9 vlûchtelingen te ver-voeren, en twee andere paarden, die in den meersch rondliepen hebben de duitschers doodgeschoten. De zoon van den eigenaar van den wind-molen deed dienst als burgerwacht en droeg als kenteeken een band met de nationale kleuren rond den arm, gemerkt met den stempel der gemeente. Hij werd aangehou-den ; de band werd hem van den arm ge-rukt. Hij is gelukkiglijk kunnen vluchten na den band terug uit de handen te hebben kunnen rukken. Hij bevond zich tusschen de vlûchtelingen. Zijn vader, die werkzaam was op den molen, is er aangehouden en verplicht ge-worden al zijn geld en levensmiddelen af De verwoesting van Leuven Verhaal van een ooggetuige (Vervol g en slot) Aan de statie moesten we eenige uren ■frachten, voordat de trein vertrok. We hadden toen gelegenheid de verwoesting van onze mooie oude stad met hare prachtige gebouwen gade te slaan. Onbeschrijfelijk is het schouwspel van die vuurzee, dien ailes rsrteerenden vuurgloed. Soldaten met brandbare stoffen en met bommen liepen rond om, waar de boel nog niet brandde, opnieuw den brand erin te steken. Buiten ons waren er geene andere inwo-ners aan de statie. Alleen gewonde .Duitschers werden in den trein gebracht. Na eenigen tijd kwamen echter eenige soldaten, een vijftig menschen voor zich uitdrijvende. Aan den bevelvoerenden officier vertelden de soldaten, dat ze deze menschen hadden gevondcn in huizen, van waaruit geschoten v,as. Zij bezwoeren handenwringend niet ge-8choten te hebben. korten tijd werden aile ongelukkige n"°rgesdhoten. Gelukkig vertrok eindelijk te uur «Je trein, die ons wegvoerde uit deze Poel van ellende en jammer. De trein reed zcer langzaam. Overal langs den weg pas-seerden we verwoeste dorpen; ailes is ver-Inield en verbrand. Even voor Luik is blijk-/Daâr een spoorwegongeluk voorgekomen, al-/thans langs den sïioo.rL^n Jascen twee trei-_ nen, waarvan de wagens geheel in elkaar waren geschoven. Op de statie te Luik stond met groote let-ters geschreveû : « Neu Duitschland » en daarnaast geteekend het portret van koning Albert, een halsdoek om en eene duitsche pijp in den mond. In Aken werden we liefderijk ontvangen en van eten en drinken voorzien. Daar we geen papieren hadden deden we onderzoek naar den Nederlandschen consul, die daar echter niet was te vinden. We zijn toen naar Herzogenrath gegaan, waar we van den corpscommandant een bewijs kregen, waar-mede we ongehinderd naar Holland konden gaan. HOE DE DUITSCHERS HUNNE WAN-DAAD UITLEGGEN Wij hebben reeds vroeger de redenen doen kennen die de Duitschers inroepen om hunne wandaad vrij te pleiten. Zij houden maar altijd staande : Ofwel, dat geestelijken het volk hebben opgeruid, ofwel, dat er Engelschen vermomd in de stad waren gedrongen. Zij gaan zoo ver te beweren dat een ganache compagnie landstortn werd neergescho-ten ! ! 1 Het «Berliner Tagebl&tt» durft het zoover niet drijven, maar zegt toch ': «Dinsdag middag, kwam het bericht van den dreigenden uitval uit Antwerpen. Onze troepen verlieten Leuven. Slechts weinige soldaten bleven in de stad achter.Het batal-jon landstorm uit Neuss bleef de statie be-schermen ,terwijl de comandeereride gene-raal met een gedeelte van zijn staf zich naar het front spoedde. » Op dat oogenblik begon op verscheiden plaatsen in de stad een moorddadig vuur. Het andere gedeelte van den staf werd aan-gevallen. Vijf officieren werden door kogels getroffen en aile paarden van dat gedeelte van den staf werden neergeschoten. » Uit de lcoffiehuizen om de marktplaats heen werd uit hinderlagen van daken en van achter schoorsteenen geschoten. Het vuur werd beantwoord. » Twee priesters, die, naar kon worden bewezen, munitie hadden uitgedeeld, werden bij het gedenkteeken op de markt doodgeschoten.« Het straatgevecht nam onverwacht groote afmetingen aan. De Duitsche baga-gecolonnes kwamen in de stad en werden in het gevecht gewikkeld. Onder andere schoot men uit een hinderlaag een transport benzine in brand. Alras was er op verschillende plaatsen van de stad brand ontstaan. Het straatgevecht duurde tôt dinsdag avond voort. Woensdag middag was de stad, alsmede de Noordelijke voor-stad Herent op vele plaatsen in vlammen opgegaan. Het zal wel niet noodig zijn het onmo-gelijke, het onwaarschijnlijke van dit verhaal te doen uitschijnen. Die geestelijken die munitie uitdeelen, dat beschieten van op de daken door vermonde Engelschen, zoo'n roman hangt nu toch te .weinig in-een om geloof te vinden... of ze moeten in Duitschland ailes gelooven, Jt onmogelijke vooral, om hun pad schoon te vagen. DE KEIZER EN HET WANDALENWERK VAN LEUVEN Wij vernemen dat keizer Wilhelm ver-klaard heeft «dat het eenige middel om verraderlijke aanvallen te voorkomen van weige de burgerlijke bevolking, was, te handelen met groote strengheid en het Belgisch volk te treffen door den schrik.» De verwoesting van Leuven is hiervan het eerste gevolg. DE VERONTWAARDIGING IN ENGELAND EN IN DE VEREENIGDE STATEN De « Times » komt in een hoofdartikel verontwaardigd op tegen het ruwe optre-den der Duitschers in België, dat zijn top-punt heeft in de verwoesting van Leuven. De «Westminster Gazette», een zeer ge-matigd blad, schrijft: « De verwoesting van Leuven is een schandelijke daad, die niet gerechtvaardigd kan worden met een beroep op militaire noodzakelijkheid. Geen dappere slodaten bedrijven dergelijke dingen, maar menschen, dol van angst voor eigen veilig-heid.» Het is een noodzakelijkheid voor de Duitschers, hun verbindingslijnen te doen bezetten door het kleinst mogelijke aantal troepen en daarom moet de bevolking worden geterroriseerd. Deze wijze van optre-den zal echter het tegengestelde uitwer-ken van 't geen ermee bedoeld is. Het zal de bondgenooten tôt volharding aanspo-ren. » te geven. Hier geldt het dus eene echte rooversy daad. De vlûchtelingen hebben oolc gezien da{ er twee groote pachthoeven door de DulfcJ schers in brand zijn gestoken, en dat ci twee boeren werden medegenomen die vooï hen moesten marcheeren ; dat een jonge-ling die uit schrik in den gemakput was ge-sprongen er uit is gehaald en gebonden mede is gevoerd door de brutale en hard-'j vochtige Duitschers, die niet luisterden naar het geween en het gesmeek zijner oude, moeder, die ailes wilde afstaan als men maar haar zoon vrij liet. j In een woord, indien ailes waarheid is1 wat men ons zegde,' dan hebben wij hier: niet te doen met cen oorlogvoerend volk,! maar met eene rooversbende, die er enkeïj op uit is om te rooven, te branden en tei moorden. Ten einde nog meer schrik onder de be->. volking te verspreiden, zegden de Duit-{ schers: «Nog vier dagen en Antwerpen is, ingenomen en 't is gedaan met de Belgen h Hierin zullen zij zich wel wat misrekend hebben, hopen wij. En zoo zien de buitenmenschen, al wa{ ze na jaren en jaren vergaard hebben, doorl onophoudend zwoegen hebben gewonnen,' in enkele oogenblikken vernielen en enkeli en alleen uit roofzucht en om te voldoenl aan den brutalen moordenaarszucht waar^ mede de geloovige keizers van Oostenrijk| en Duitschland zijn bezield, — die dan nogs de hulp van god inroepen om hunne wapensi' te zegenen en hunne legers naar de over-' winning te leiden !... Een god die almachtig is, die kan beletten dat de kogels treffen, dat de kanonnen ontploffen, dat er gemoord en gebrand wordt, die blijft werkeloos en laat van dag tôt dag meer moorden gebeuren, meer\ weduwen en weezen maken, meer eigea-1 dommen vernielen, meer wee, druk sa/ armoede zaaien !:.. 't Is wreed ! En 't is onverklaarbaar voorj dezen die aan 't bestaan van een god ge-1 looven. \ En de geestelijkheid blijft de lichtge-j loovige bevolking uitbuiten, dat in al zijne! armoede, in al zijn tekort toch nog centenj weet bijeen te brengen om eene ganscho week misçen te doen om den oorlog teni gnnste van België te doen keeren. , En de geestelijkheid, die toch hare vollei jaarwedde geniet, aanvaardt dit geld!... } 't Is droevig en een echte uitbuiterij. A. Nichels. (Zie iaatsfe bsriGMen bladzljfie 4> —rnlhO&Êmm ■■ , De "Zeppelin,, wierp ook bommen in Oest-VIsandiren De « Zeppelin » die dinsdag nacht ook bo, ven Gent heeft gestuwd, heeft te Semmer-zake, Gavere, Wetteren, en Eyne ook bom-, men geworpen. Woensdag morgend op omirent 250 meterg; van de Schelde, wefrd door een koeiwachter, i in een weide te Gavere eene opening ge- ! vonden die vol water stond en minstens 2; m. diep was. In de holte stak een granaat door den «Zeppelin» geworpen. In de nabij-heid vond men een stuk tapijt, wa-arin het ; springtuig was gewikkeld geworden. De bom te Semmerzake terechtgeko-i men, was voorzeker bestemd voor de Sluis- ' brug, daar dichtbij gelegen. Zij is terechtgekomen in de nabijheid der i hoeve van den landbouwer Cornelis, en is! niet ontploft. Op de wijk Fantegem. te Wetteren, werd een bom geworpen, zekar met het inzic'h^ de nieuwe spoorweglijn Gent-Brussel te ver-( nielen. De bom viel in eene weide, een put ma-, kende van anderenhalven meter. Ook te Eyne werd een bom geworpen ; er;! werd daar ook geene schade aangericht. Nog de "Zeppelin,, ie Antwerpen Het wordt bevestigd dat de «Zeppelin» de versterkte plaats is genaderd en overgevlo-gen met stilgelegde motors. Daardoor kwam het dat hij, op groote hoogte zwevende, dicht kon naderen zonder gezien te zijn. Hij moest evenwel toch de schroeven in werking brengen, en 't was dat wat zijne tegenwoordig-heid verraadde. Vooraleer de «. Zeppelin », zijn eerste bom had kunnen werpen, haddon de forten reeds het alarm gegeven. In de militaire middens is men bijna ze-' ker dat de bestuurbare luchtballon getroffen werd. Na het eerste kanonsehot won hij weer-om in hoogte en verwijderde zich in voile* snelheid. Men weet dat de Zeppelin's uit verschillende ballons zijn samengesteld, de' eene onafhankelijk van de andere. Omdat een der luchtballons dus gebarsten/ is, is het niet noodzakelijk dat de Zeppelin daalt, wanneer men voldoende ballast uiW werpen kan. Zulks legt uit waarom de «Zeppelin» ckj vlucht kon nemen. - ■ ■ ■ i ..... -21 — —— ■ • : 3Î "-aar -- N» 246 Prijs p«r nommer : Yoor België 3 centiemen, vooi den Vrecmde S centiemen Tëfefoon f ^dteotia 247 » 4dpniniÉll*flitie 2845 VpS'dan 4 September t9i4

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.