Drukster-U itgeeïster &ani: Maatschappij H ET LICHT bcstuurder v P. D£ YISCH. Lcdcbsrg-Oent , . . REDACTiE . . ADMIN8STRAT5E fiOÛGPQORÏ, 29, GENT ûrffaan den Belgische Werkliedenpàrtsj* — Verschjjnende aie dagen. ABONNEMENTSPRiJS BELQ1E Drie maanden. . . , , fr. 3.2Î Zes maanden > , . , . fr. 6 Een jaar. ...... fr. 12.54^ Men abonneert zicîî op aile postbureelet DEN VREEMDE a ; Drie maanden (dagelijks vcrzonden). ..... fr. 6.7? ANTWOORD AAN EEN PASTOOR De parochiepastoor van de wijk Ak-kergem te Gent, komt een omzendbriefje rond te spreiden. Wij houden eraan het in zîjn geheel mede te deelen, om niet van partijdig-heid of konkelfoes te kunnen beschul-died worden. Ziehier : ♦ Beminde Parochianen, « Ik kom een dringend beroep op Uwe christelijke gezindheid doen, en u uit-noodigen elken dag de H. Mis en het Lof ten 5 uur te komen bijwonen. » Gelijk Gij ziet, Beminde Parochianen, lijdt ons geliefd Vaderland hoe langer en hor meer, EN! DAT LIJDEN !S NOG IAMG NIET TEN EiNDE. » Doch, laten wij niet morren, noch laten wij onzen moed zakken. » Hoe iang nog zal God dezen oorlog laten durèn? » Daar Hij onze vrijheid eerbiedjgt, laat Hij uit élke oorzaak de natuurlijke geyolgen voortvloeien, ten goede of ten kwade van hen, die ze bewerkt hebben. » Wanneer zal Hij tusschenbeide komen, met eene indrukwekkende "daad die zijn Almacht ontwijfelbaar zal doen uit-schijnen?» Als de mensch al zijn kracht zal ver-spild hebben ! » DAM, JA! ZAL HW ES DE ZIJNE BQVii^ OP STELLEN, de zijne boven aile andere doeltreffend. » Help U zelf, zegt het spreekwoord, zoo helpt u God. » Laat ons dus de hand aan het werk slaan, Bemmde Parochianen, en doen wat wij kunnen. » Drie maanden geleden hebt Gij met den meesten ijver en met de grootste geestdrift onzen eersten oproep beant-woord ; maar SEOERT EENICEN TIJD SCHIJN7 UWE GODStfïîUCHT EENiC-TE VERZWAKKÉN. » Laat ons onze gebeden hervatten, Beminde Parochianen : HET ÛQCSIN» BLIK 18 GEKO^EH OM VOOR GOD NEDEE TE KN&ilEN ; laten wij dus ONS GEMAK EN ONZE LU8TEN OP-OFFEREN. Laten wij in GROOTEN GE-TALE naar onze parochiekerk stroo-men, en laten de rijken daarbij het voor-beeld geven. Laat ons ons geloof open-baarlijk ten toon spreiden : dat zal een welsprekende uitnoodiging zijn tôt hen die tôt hiertoe nog niet gebeden hebben, en een machtigen steun voor allen, in deze dagen van bitteren strijd en uiter-ste beproeving. » M. de pastoor, wij moeten U voor-t eerst doen opmerken dat gij mostaard jna het eten verkoopt. Inderdaad, de oorlog begon den 4 Au-gusti en drie maanden later, dus drie maanden te laat, komt gij met uwe Hol-lowaypillen — goed voor aile kwalen — voor de pinne. Maar dat ware nog het minste, • wij zouden gereed zijn om te zeggen : beter laat dan nooit, indien uw oproep iets kon uitwerken, een goed gevolg kon hebben.Helaas, gij weet het verkeerde en gij zijt zoo onnoozel van het te bekennen, want gij begint met ons het verheu-gènd (??) nieuws te brengen dat a ons lijden nog Iang niet ton einde is. » Gij veroordeelt dus uwe eigene poging en gij verklaart ofwel de onmacht, ofwel denonwil van uwen God, do or te zeggen : dat wij nog Iang moeten lijden. Dat zegt het eenvoudig gezond ver-stand, Eerwaarde. Aan God die onze vrijheid eerbie-digi (?) zullen wij een bijzonder arti-kel wijden, want zulke bewering gaat wezenlijk de païen te buiten. En ailes wel ingezien, stelt gij uwen God toch in eene belachelijke positie, die zelfs een overtuigde vrijdenker zich niet zou permitteeren. God zal tusschenkomen als de mensch ZIJNE KRACHT ZAL VERSPiLD HEBBEN.Weet gij wel, Eerwaarde Heer, dat gij uwen God hier veel klemer aanstelt dan Manneke Pis van Brussel? Tusschen komen als de menschen hunne krachten verspild hebben ! Wat meesterstuk ! Wat heîdendaad ! En dat durft gij betitelen met den naam van Almacht? Wat ^oudt gij en îedereen zeggen, Mijnheer de pastoor, van een policie-agent, die geroepen wordt bij een ge-vecht tusschen twee of meer mannen en die geheel filosofisch zou zeggen : «bah ik zal ze maar eerst laten uitvechten, hunne krachten laten verspillen, malkan-der laten vermoorden of doodelijk kwet-sen en dan zal ik laten zien, wie ik ben.» Mijnheer de pastoor, die agent zou met klank zijn congé krijgen en federeen zou daarmede instemmen. Zulks is nochtans de roi die gij geheel lichtzinnig volgens ons, aan uwen God te spelen geeft. Waren wij pastoor, wij meenen, dat wij het ten minste behendiger en ver-standiger zouden doen. Gij haalt het spreekwoord aan : Help U zelf, zoo helpt U God ! Gij moet nochtans t' akkoord zijn, eerwaarde, dat dit spreekwoord in de hui-dige omstandigheden noch kop, noch staart heeft. Hoe moeten de inwoners van al de ge-teisterde steden zich zelven helpen? On-der hen zijn er burgers die zoo goed als geruïneerd zijn ; werklieden zonder werk, zonder dak, zonder brood. Hoe moeten zij zich zelven helpen, in afwachting dat het God belieft hen te helpen ? Duizende gezinnen leven in angst zonder nieuws van den zoon, den broeder, den echtgenoot en den vader die naar 't . slagveld trok en waarvan velen onder de kille aarde den laatsten slaap genieten. Als 't U belieft, mijnheer de pastoor, wij vragen het U, hoe moeten al die menschen in 't verdriet zich zelven helpen? En is uw God almachtig, ehwel wij zeggen U dat hij onmachtig is de lijken der gevallenen, levend terug te schen-ken aan hunne familie en daar het ge-stoord geluk terug te brengen. Met uw verloof, Eerwaarde, dat kan uw God niet. Is het dan te verwonderen dat de gods-vrucht uwer parochianen — en van aile parochiën, mijnheer — verzwakt is ? Iets is wonder, integendeel, namelijk dat er van den godsvrucht nog iets over-blijft.* * * Mijnheer de pastoor, de tegenwoor-dige oorlog heeft den godsdienst eene doodelijke wonde toegebracht, meer dan aile vroegere oorlogen. De werkende klasse, die de geloovig-ste was, is de wreedste getroffen op aile gebied. Maar zij is die schaapachtige massa niet meer die bukte, zuchtte, bad en haar lot met gelatenheid droeg in de hoop op hiernamaals. Woorden hebben geen vat meer op haar, de feiten spreken te luide en te helder. In dezen oorlog staan katholieke na-tiën gelijk Oostenrijk tegen katholieke natiën gelijk België en zelfs Frankrijk. En het katholieke Oostenrijk is ver-bonden met het protestantsçhe Duitsch-land.,J Wat besluit wilt gij dat de bevolking daaruit trekke ? *■ Natuurlijk dat de godsdienst geene of eene totaal machtelooze en onbeduiden-de roi speelt in den oorlog. En dat is de waarheid. , ' , En ons dunkt, mijnheer de pastoor,dat gij wijzer zoudt doen den godsdienst onverlet te laten en de rijken aan te spo-ren in plaats van te bidden.van hun best te doen om den nood te lenigen en de wanhoop te voorkomen. 't Zal eene laattijdige teruggave zijn, maar toch weîkom. Beleefde groeten van uwen parochiaan F. H. Oit de internationale Mlewepg De Engelsche bond van VSk-vereenigingen en de oorlog De Engelsche bond van vakvereenigin-g»n, die met zijn 1.006.904 leden tôt den pnternationalen bond va-n vakvereenigingen behoort, heeft den tôt dusver door andere ^SïtSEfllXPordiggn^ der_ Engeb sehe avbeiderèklasse uitgevaardigden oproep ten gunste der recruteering enz. onderteekend. Den 19en October heeft zij nog een bii-zonder ma-nifest openbaar gemaakt dat den nadruk legt op, de eisehen der socia-listen : een meer krachtige financieele ondersteuning der vakvereenigingen door den Staat en een rninimum-pensioen van 25 fr. per week voor de invaliden door den oorlog^ Over de internationale betrekkin-gen wordt gezegd : , « Het bondsbestuur verwaarloost geens-zins zijn verplichtingen tegenover de arbei-ders van ^aa-der® landen en hoopt, dat de internationale vriendschap weer aange-knoopt en de arbeid hervat moge worden ; voor het oogenblik echter liggen zijn plieh-ten in het geboorteland. > Over het deeltiemen van Engeland aan den oorlog zegt het manifest : « Loyaliteit tegenover zich zelf, tegenover de beste overleveringen en de uit ver-dragen voortvloeiende verplichtingen van het land, maakten hefc onmogelijk, buiten dit conflict te blijven Sedert wij eenmaal in den oorlog verwikkeld waren, stond de plicht der beweging vast. Het werd nood-zakelijk, geheel afgezien van persoonlijke overwegingen en vriendschap, den aanval-ler den heftigsten tegenstand te bieden en aile offers te brengen. die noodig zijn, om den oorlog tôt een beslissend en eervol einde te brengen. » Het manifest is door aile leden van het bestuur onderteekend en wel door : Afgevaardigde O'Grady (meubelnijver- ] heid), voorzitter; J. Gross (bond van we-vers). 2e voorzitter; afgevaardigde John Ward (grondwerkers), penningmeester ; J. Crinion (textielnijverheid) ; Alex Wilk'ie (scheepsbouw) ; J. N. Bell (opperlieden) ; Ben Cooper (sigarenmaker) ; J. A. Guignan (blikwerken) Ben Tillett (dokwerkers) ; T. 'Màllaliek (hoedenmakers) ; W. Marsland (spinnerijen) ; A. Short (ketel-smid) ; T. F. Richards (schoenmakerij) ; J. Taylor (alge-meen verbond); H. A. Appleton, secreta-ris. • Voor den Vrede In een manifest uitgegeven door de nieuwe p^rtij « The Union of Démocratie Central » van Engeland waarvan de oud-ministers Ch. Trevelyan, Morley en Burns, die tegen de oorlogsverklaring stemden, de hoofden zijn, lezen wij het volgende ; In Engeland leeft de stille hoop, dat de huidige oorlog iederen oorlog in de toekomst zal onmogelijk maken. Dat is echter onmogelijk, zoolang het politiek systeem, dat aan dezen Europeeschen oorlog voorafging, zou worden gehand-haafd. De volgende beginselen dienen daarom bij het sluiten van den vrede in acht genomen te worden : 1. Geen grondgebied mag van de eene regeering aan de andere worden afge-staan zonder de toestemming der bevolking van het betrokken gebied. 2. Geen verdrag en geen bindende af-spraken mogen in naam van Engeland worden gesloten, zonder voorafgegane toestemming der volksvertegenwoordi-ging. Daarom moeten er maatregelen genomen worden ter verzekering van een democratisch kontrol op de buitenland-sche politiek van Engeland. 3. De buitenlandsche politiek van Engeland mag niet gegrond zijn op een politiek evenwicht, verkregen door het sluiten van verbonden. Het doel moet veeleer zijn een samenwerking, te ver-krijgen van aile Europeesche staten, die een gemeenschappelijken oppersten raad dienen te benoamen, wiens beraadsla-gingen en besluiten publiek moeten zijn. 4. Ter verzekering des vredes moet Engeland een plan ontwerpen, dat ten doel heeft een vermindering der oorlogstoe-rustingen van de thans oorlogsvoerende staten. Om deze vreedzame politiek den weg te effenen, dient men het daarheen te leiden, dat de fabricatie van oorlogs-materiaal staatsbedrijf worde en ten slotte dient in het bijzonder de uitvoer van oorlogstuig uit het eene land in het andere verboden te worden. De TurMssisciie oorlogen h 't verleden Zooals te vreezen was neemt de vreeselijke europeesche oorlog nog eene schrikwekkende uitbreiding door het thans niet meer te be-twisten feit, dat Turkiie mede in den dans gesprongen is. Zooals aile op de hoogte zijnde menschen weten is Turkije de erfelijke doosvijand van Piusland — en wordt het door zijne poli-tieke hoofdbelangen gedreven naar de zijde van den (italiaansck-duitsch-oostenrijk-schen) Driebond. Het was voorzegd dat Turkije niet zou hebben kunnen stil blijven tôt op den dag waarop dobr het geweld der wapens zou be-slist zijn tusschen den Driebond en de (fransch-engelsch-russische) Overeenkomst. Het was voorzegd dat het op zekeren oogenblik zou moeten tusschen komen om zijn in-vloed op den gang der gebeurtenissen te doen gelden bijmiddel van zijne wapens. Hoe tengevoige der turksche tusschenkomst de balkanvolkeren zich nu zullen houden, dat ia eene nieuwe vraag waarop het zeer ge-yaagd ao.a ziiii^enig,.ant^ogid te^&Ygn. De inlichtingen die hieromtrent te beko-mon'zijn blijven schaarsch en zeer uiteenloo-pend en daarenboven zijn zij zoowat verioren gegaan in den bayerd van de europeesche conflagratie. Alleen kan men thans met zekerheid zeggen dat de Bulgareo nog altijd zware grie-ven hebben tegen Servië en Rusland — en daarom is het zeer waarschijnlijk dat Turkije, alvorens aan den gang te gaan, zich zal Vbrzekerd hebben van de medewerking, zoo-niet van de welwillende onzijdigheid van de bulgaarsche regeering En indien Griekenland van deze nieuwe verwikkelirig wil profiteereen om zijne heer-schappij te vestigen op sommige eiianden van do Egëische Zee of langs de kusten van Klein Azië, zal men 00k met zekerheid kunnen voorspellen dat de oorlog in deze streken 00k eene schrikkelijke uitbreiding zal ne-men ! Wij hebben zooeven geschreven dat Turkije den erfelijken doodsvijand van Paisland blijft en om dat afdoende te bewijzen moeten wij in de geschiedenis niet verder terug ga^.n dan tôt den oorlog van io.- — na de-welke Turkije de uitgestrekte landen yau Podolië en Ukranië verloor. Met het 00g op de herverovering van deze landstreken had er een nieuwen, bloedigen oorlog plaats in 1709-11, die zonder uitslag bleef maar vele menschenlevens kostte bij on-berekenbare stoffelijke schade. In 1737 brak met hetzelfde doel een nieuwe1 oorlog uit waarin Oostenrijk zich onver-wacht aan de zijde van Rusland schaarde tegen Turkije, oorlog die een çinde nam met het verdrag van Belgrado, verdrag dat ze-kere voordeelen toestond aan de Tur^en. Steeds met hetzelfde doel van landverove-ringen brak een derde oorlog tusschen Turkije en Rusland uit in 1768, na dewelke de Russen de hancl legden op de aanzienlijke landstreken van Moldaviëen Yalachië. In 1771 en in 1773 voerden de Russen nieuwe oorlogen tegen de Turken en beurte-lings bezetten de eersten de streken vaa den Krim en drongen zij door tôt diep in Bulgarië. Na deze twee bloedige oorlogen werd er } i tusschen Turken en Russen een schijnbarf «vrede» gesloten maar ten voordeele der laat) sten moesten de eersiçn heel de kust van d> Zwarte Zee afstaan en Moldavië zoowel alj Valachië laten stellen onder dte « bescher» ming » van hunnen vijand. { In 17SS brak er niettemin een nieuwen oorlog uit tusschen Rusland en Turkije, dt# zonder voorwaarden van beteekenis eindig<j| met do vrede van Yassi — en waarop weldrâ de oorlog vaij 1S06 volgde, die eindigde mel den vrede van Bucharest. 1 In 1826 verklaarde Rusland andermaal den oorlog aan Turkije en deze eindigde met den vrede van Akjerman, waarbij Rusland de voorwaarde opdrong in dewelke de vorstea-dommen van den Donau zouden voortl»#-staan.In 1829 sprong Rusland andermaal op den nek van Turkije om het de onafhankelijfc* heid van Griekenland te doen teekenen eu zich onbeperkt meester te maken van de mon> dingen van den Donau. In 1833 was er een geschil opgerezen tus< schen de regeeringen van Egypte en Turkije.. Rusland kwarn er zich tusschen stellen en, steeds gedreven door zijne barbaarsche ver-> overingszucht, dwong het Turkije de Daçda-nellen afgesloten te houden vàor... aile vijan< den van Rusland ! Na den beruchten Krimoorlog van 1853 ge< lukte Turkije erin eenige van zijne verioren landstreken terug te bekomen — en zijn rechï op bestaan te doen waarborgen door eeniga, belanghebbende mogendheden. Eindelijk moeten wij nog gewagen van den oorlog van 1878,met ziijn vrede van San S te-; phano die, gewijzigd door het verdrag va» Berlijn, uitliep op de onafhankelijkheida^ verklaring van Rumenië, Servië en Monténégro, waarbij Turkije nog het gebied vatf Dobroudscha moest verliezen. Er valt hier niet te denken aan eene b« naderende opgave der verliezen aan men< schenlevens, der verliezen aan milliarden van rijkdommen en er blijft ons alleen oveï een vloek uit te stooten tegen troon, kerk en kapitaal, den afschuwelijken driebond die de oorlogen in het leven roept- omdat bij van) den oorlog moet bestaan ! ! Europeesche Oorlog In West-Vlaanderen es? m 't Noorden van Frankrijk Uit Frasiscti© fepesa PARUS, 2 November. (Reuter.) • Het of-ficieele bericht van den Franschen staf van hedenmiddag 3 uur luidt: « Op onzen linkervleugel zijn gisteren de Duitsehe aanvallen in België en Noord-Frankrijk met dezelfde hevigheid voortge-zet.» Wij hebben vorderingen gemaakt tusschen Di^muiden en de Leie. » De vijand heeft zonder succès een groot opgezetten aanval gedaan op de buitenwij-ken van Arras. Eveneens op Lihons in Santerre (bij Péronne) en Le Quesnay (bij Avesnea). » Daarentegen hebben wij geringe vorderingen gemaakt in het gebied van de Aisne in de richting van Tracy-le-val ten Noorden van het Aigle-bosch, zoomede op eenige gedeelten aan den rechteraever van de Aisne. » Tusschen het genoemde bosch en Sois-sons is de aanval, gericht tegen onze troe-pen die de hoogten op den rechteroever van de Aisne bezet hielden, eveneens mislukt. » Gisteren is vastgesteld dat het zware Duitsehe geschut weder grootere bedrijvig-heid aan den dag legt in den omtrek van Reims, tusschen Argonne en de Maas en op de Maa&heuvels. » In de Vogezen hebben wij de heuvels hernomen, welke den bergpas van Sainte Marie beheerschen en zijn wij vooruitgeko-men in de str'eek van Ban-de-Sapt. » PARUS, 2 November (Reuter.) Officiëel bericht van den Franschen staf van 11 uur 's avonds : « Tusschen de Noordzee en de Oise zijn de door de Duitschers heden ondernomen aanvallen minder hevig geweest dan gisteren. In België hebben wij ten zuiden van Dixmuiden en ten zuiden van Gheluvelt (Gheluwe? westelijk van Menin) vorderingen gemaakt. Wij hebben ons overigens in al de stellingen gehandhaafd. t In de streek van de Aisne is het hevige otfensief der Duitschers tusschen Braye in Lannois en Vailly geheel mislukt. » ^ * * Uii OuStsciae bron BERLIJN, 2 November. (Wolff). Mede-deeling van hedenmorgen uit het groote hoofdkwartifASE^»- « — - — « Bij de aanvallende beweging tegen Ypen ren werd verder terrein gewonnen. Messi» nés is in^ ons bezit. » Tegenover onzen rechtervleugel is nu met zekerheid de aanwezigheid van Indiërs vastgesteld. Deze strijden niet in eigen gesloten troepenverband, doch zijn over heii geheele front der Engelschen verdeeld. » Ook in de gevechten in het Argonner-woud zijn vorderingen gemaakt. De vijand Ieed hier zware verliezen. » ~ > * * * km da Oost-Pruisisciie gril* Uit EBuStsch® Ssron BERLIJN, 2 November (Wolff): Mede deeling van hedenmorgen uit het groott hoof dkwartier : In het Oosten is de toestand ongewijzigd De Russen zijn bij een poging, om bij Szife kehmen (Oost-Pruisen, a/d grens, ten oostel van Goldap) door te breken terug geslagen, ♦ jk 32C Aan de Russisohi-Poolsohe- j Oeiioisclie grefli SJîft Oostenrîjksch-HongaaiP WEENEN, 2 November (Wolff, Oîir cieel.) De gevechten in Russisch-Polen du-■ren voor't. ; Aan de San hebben de Russen vooral b'J Roswadow zware verliezen geleden. Wij hafe-ben 400 gevangenen gemaakt en 3 machin», geweren buitgemaakt. Ook ten Zuiden van Stary-Sambor vieleà 40) Russen in onze handen. Ten Noordoosten van Turka zijn wij vw der opgerukt. BOEDAPEST, 2 November. (Wolff.) li het gevecht bij Turka zijn 2700 gevangenwf gemaakt, w. o. talrijke Tartaren en Mongc len. Een groot deel van de gevangenen is ij dertig waggons te Nyre Gyhaza aangeko men. 3^ * ^ lu à Oostenrtj kscii-Servische peu Uit @ost0nrlJcs©h»Slo5igaffiP' WEENEN, 2 November (Wolff.): OM cieel wordt medegedeeld : Ons offensiof à| het Servische landschap Macva wordt tapi vierend voortgezet. De uit hun verschaa»W stellingen verdreven Serviërs hebben dusver slechts weinig tegenstand geboéea.i Alleen ten noorden van Sabats (aux* ® •' iiai' 29S l'rijs (ter nummer : »aor Bei^ié centicraeii, vooi deu ■' reemde S coctiemên ^jètefoopl i Hftdoçtie 247 - Admiflisiratis'■ Qdndc •.. 1014

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.