Orukster-Ultgeeîotef t Sam: Maatschappij H ET LICHT bcstucrder s p. DE VISCH, Ledeberg-Oeirt . . REDACTIE . . ADMINÎSTRAT3E £;OOGFOORT. 29, GENT Orgaan det* Bekkohe Werkliôdenpartij. — Verschyiiende aile dagen. ABCNNEMENTSPRIJS BELGIE Dfie meanden. , » « , fr. 3.21 Zes maander? > , , , . fr. 6.50 Ëcn jaar. fr. <2.50 /".en afccnneert zscît op aile poîtbureeieo DEN VREEMDE -Drie maanden tdagelijks vpf'nnden) fr. 6.73 Openlng der groote Zaal van ons Nieuw Feestiokaal RedevoerEng t© slïsp golegcsîiîei^ siitgcspreisee daor esezoS Edward! AdSEELE Gezellinnen, Gezellen, yndanks de vreeselijke rampen, die onze os en ous iand teistereii, gevoelen > e loah geiuiuug bij de pieclitige inhuldi-l dezer i1eestzaai eu van ons menu otlokaal. jiidden op den St-Pietersheuvel verrijst yracùtig ^.n indrukweitkend als een spre-ad bewijs uer stoute, scheppende kracht ..er paru] en der Maatschappij Vooruit, a hunnen warmen kunstzin, van hunne aangeude behoefte aan verheffende uit-.panning en Jioogere ontwikkeiing, en van aun Taewustzijn, dat zij de arbeidende klasse, slechts door grootsche werken, tôt lare geschied.fcundige roi in de wereid kunnen opvoeren. Deze teestelijke inhuldiging moest plaata hebben den 15 Oogst laatst. Y an aile deeien des lands, va.n vele landen van Europa waren talrijke delegatièn' ingeschreven, en îadde de uorlog met over de wereid ge-tvoed, op half Oogst ware in onze stad eene der schitterendste Broederfeesten des Ar-oeids eu van het Socialisme gevierd gewor-den, die ooit in het geschiedenisboek van inzen stand ware bezungen geweest. Die Internationale Feesten der Sociaal-Demokratie en der Cooperatie waren eene jlansrijke bekroning geweest onzer schitte-rende Wereldtentoonsteiling en onzer Alge-meene Werkstaking voor Algemeen Stern-recht, waarin onze werkers zooveel tucht tn offerwilligheid hebben getoond, fepaard Euan een ijzeren wil om, in orde en rust, hunne weiverdiende plants in de wetgeving fan hun eigen land te veroveren. Hslaas ! ue heerscnende klassen, die tôt aisrtoe nog de leidende macht in de wereid lijn, hehbeu er anders over besiist. On Vrede, de weldoende en moeder-lijkt Vrede, die harcn onuitputtelijken ervloedshoorn over de bezittende standen aitstortte en langzamerhand een beetje welstand tôt de onderste lagen der samen-ieving kon iaten doorzijpelen, de Vrede werd verjsagd, door den brandenden toorts m de doodenzeis vervangen en waar vroe-ger de za.chte zangen in zoete zaligheid over velden en beemden weerklonken, hoort men thans het gebulder van de kanonnen, het razen der mitrailleuzen, het snikken dei vluchtelingen, het gehuil der gekwetsten, het gereutel en het verzwakkend wegkwij-nen der stervenden. Onze stervenden en onze dooden ! Onze çeresaluut aan allen, die hun schooai leven offerden voor de vrijheid des Vaderlands. Velen onze broeders, zoons en echtgenoo-ten; vele leden onzer kunstkringen, weer-standskassen, ziekenbeurzen en van Vooruit liggen thans, om nooit meer op te staan, over ons land begraven met ander gevallen Belgen of ook soins in dezelfde kui-len, lijk aan lijk, met gesneuvelde Duit-schers, dien ze nooit hadden gekend, nooit gezien, met wien ze nooit wenschten te twisten, maar veeleer den zelfden kamp wil den voeren "voor de bevrijdinf des ô.rbeids. Diep en zeer diep gevoelen wij de vreese-'ijke slagen die zoovele fauiiliën treffen en ■net de meesté oprechtheid deelen wij in 'iaar smartelijk verlies. 6tille treuriiis en neerslachtigheid druk-^fii op ons allen; er schijnt als een rouw-ers over onze steden en do»pen uitge-►reid en er iets heiliï in Jen v/eemi cd ae gansch ons volk doordringt. liu u>ch mu.ien wij wj&eu op ons eigen zelven, voor de toekomst onzer klasse en yan ous land. Wee ons volk als het zich door zijn lijde:i : zijn verdriet laat meevoeren en het zich "t krachtdadig bven zijne eigene rampen . lieft. De oorlog met zijn nasleep va.n weeën, ietîgcle familiën, verwoeste steden en i"pen, geruïueerde en verhongerde_bevol-^en, za,a;t mild over den la^cle de kie-n van lichamelijk, verstandelijk en zede-,/t verval. Wee ons a.la wij zelven die kiemen kwee-i ! Er wacht ons volk iets ergers dan den >d en dit is_: de onwaardigheid in het ven, het verlies van den lust an van de ■ide tot het werk; het verlies onzer eigen-«aarde;van den eerbied tôt ons eigen vaarde; van het geloof in eigen kraoht, in ■ngen toekomst en in eig-en redding. Laat de tijden zoo vreeselijk zijn als ze ^iSien, geene moedeloosheid, gezellinnen en ^' i'ellen ! Hoog de harten ! Het hoofd om-iog ! Het lichaam recht ! Spieren en zenu-ien gespannen ! Met koenen blik, kalmen en ijzeren wil de toekomst ihgeHikt en met mannenmoed en mannentaal gezegd: «Wie of wat gij ook zijt of wilt, wij smeden ons eigen lot en leven, het vrije, hooge niensehelijk leven van den zegeyierenden Werker ». En mocht iemand aan dien gelukkigen aitslag twijfelen, de geschiedenis van ona sigen land en onzer werkersbeweging ant-Wr>orden afdoonde. Ons iand I .Wat was het is isryJoge» tijden î Moerassen en bosschen. Aan de boor den onzer rivieren en stroomen, aan de zoo-men onzer wouden, op de hoogvlakten, wa: hier en daar een drooge plek. Daar werder door onze vaderen enkele hutten getimmerd wat land bezaaid, de jacht- en visehveldei verzorgd, eenige huisnijverheid uitgevoerd de wapens gesmeed, een gebed gepreveld er zoovele huttengroepen, zoovele wiegen var dorpen en steden. En daaruit groeide een der nijverigste vol ken der wereid dat vele overheerschinger heeft gekend: de Romeinsche, de Frankische de Spaansche, de Oostenrijksche, de Fran sche. En de geschiedenis onzer werkersbeweging? V66r 40 jaar bestond er in België zoo-gezegd geene en in Vlaanderen nog minder. Te Gent, en hier en daar elders, leefde ech^ ter een groepje mannen, jong, stout en on-versaagd, voor niets verlegen, vol geloof in eigen kracht en in de toekomst onzer wer-kerszaak. En ziet nu. Bijna geen stad in Vlaanderen of Walenland of het heeft zijn Volkshuis. Met onze partij moest vôôr den oorlog gerekend worden en geene regeering kon zich aan haren invloed onttrekken. De Belgische werkersbewegingen zijn als de wereid, volgens het Bijbelsch verhaal, gepchapen in het niet. Wij, sociaal-demokraten, werden nooil door niets noch door niemand ter neergesla-gen en wij zouden ons laten vervallen door den oorlog, die juist, door zijne vreeselijkhe-den, de waarheid van sommige onzer stel iingen komt bewijzen t De oorlog is uitgebroken door de over-macilt van den bezittenden stand en de on macht der werkende klasse. iJe internationale bociaal-Demokratie, 't orgaan van den werkenden stand, heefl zich in aile landen besiist tegen den oorlog verklaard ; te zwak om hem te beletten is zij overal medegevoerd in den nationalen krijg voor het behoud van het bestaande. Hadde de georganiseerde arbeidende klasse zooveel macht gehad als den bezittenden stand, de Vrede werd niet geschon' den en triomfeerden weldra de hand- en geesteswerkers over de maatschappij van het geld, de wereldvrede heerschtel onge-stoord.0, Arbeid, ailes scheppende Arbeid, hoe rijst gij thans in grootheid te midden der ruïnen op ! De ellende is verschrikkelijk en zij stijgt nog met elken dag. Waarom? Al de over-heerschende elementen van vroeger be-staan toch nog : de burgerlijke staatkun-digen, de financiers, de intellectueelen, de techniekers, de nijverheidshoofden, de leoraars der hoogescholen en der kerken I En zij vermogen niets ! Zij worden zelven door verval bedreigd, omdat de Ar-Deid stilligt. Millioenen werkers en werk-sters over heel de wereid zijn als lam ge-slagen ; de scheppende kracht des arbeids is gebroken, de bron van allen rijkdom is gestopt en de techniekers, geestelijken, leeraars en staatkundigen zijn onmachtig de ruïne in welstand te herscheppen. O, Arbeid, ailes scheppende arbeid, diep miskend en verstooten, uwe onmisbaarheid, die thans allen de oogen uitbrandt, De-reidt uwen zege voor en dien der Geestes-en Handenarbeiders ! Waarom zouden wij na dit ailes wanho-pen? Wij, strijdende werkers, hebben voor-al in de XIXe en XXe eeuwen de mensche-lijke deugd der solidariteit in eere gehou-den en doen gedijen, en in haar vonden wi; de kracht, den steun, den moed, het zelf-vertrouwen, het geloof in onzen zege ! Ed thans zien wij dat de bezittende standen tot solidariteit zijn verplicht, willen zij niel tot ondergang worden gedoemd. Onze arbeid, onze solidariteit worden als onmisbaar geëerd en in praktijk "esteld. en wij zouden twijfelen in de toekomst? Neen, partijgenooten, schoone dagec staan onze gedachten en onze klasse te wachten. In ons land, in aile landen, zijn de men-schen door de school des lijdens gerijpt. Partijen en klassen zijn elkander genaderd, hoogere waardeering, rechtvaardiger er-kenning van wederzijdsche belangen en in-zichten zijn er uit voort- gesproten. Daai zal iets goeds van overblijven. Laat de Vrede weder haar liedeken zin-gen, de belangen zullen ons opnieuw split-sen, maar do stelselmatige politicke afzon-dering onzer klasse als vroeger, die is niel meer mogelijk. Waar zoovelen der onzen vqpr 't Vader-land zijn gesneuveld, moet en zal onze stand tot de leidende lichamen onzes lands worden verheven en uit de weëeh des oor-logs, zal onze officieele erkenning politiek en ekoncmisch oprijzen. Gezellinnen en Gezellen, wij gaan thans den Golgotha niet op met hefc.rarnis in het vnrschiet, neen, maar deit Dornénwes: met als einddoel : de erkenning onzçr klasse, als deelmakend vaD de regeering ."dus met ^ de iieddinte voor d« -poses. I pra dit schitterend vooruitzicht te verwezenlijken zijn werken ais ons Feestgaleis van het hoogste nut. Ons Feestlokaal is door den oorlog als geheiligd. Dank zij de honderdeu vluchte" lingen die het heeft geherbergd, werd het gezegend door hunne zuchten en gewijd in hunne tranen. Thans dat de duizenden vluchtelingen, die Gent doortrokken of er weken lang iiefde-vol werden verzorgd, naar hunne haard-steden zijn teruggekeerd, zullen wij in dit Feestlokaal in stil kunstvermaak de treurige avunden slijten en balsem spreiden op de geBlagen wonden. Hier zullen wij onze groepen samenbrengen, ze bezielen met de warmte van het Geloof in betere tijden en met het verhaal der heldendaden onzer ka-meraden. Hier zullen wij in gezellig samen-zijn en vredevolle ontboezemingen onze verzwakte krachten versterken, onze door den oorlog gedunde rangen weder aanvul-len, en onze intelligentie voorbereiden voor de groote roi die onze partij en onze klasse wacht. En weldra nadert de dag, dat dit huis zal vol zijn, bomvol van onder tot boven, met de meer dan 4000 gezellinnen en gezellen die onze zalen kunnen bevatten en die hier zullen samensfcroomen voor aller-lei hoogere beschavende doeleinden, voor zoeten zang en overheerlijk spel, voor voor-lezing en Kamermuziek, voor goedkoope avondstonden en samenzijn, voor onze al-gemeene vergaderingen, en er te genie-ten van de alzijdigheid des levens, van het diep ontroerende der kunst en het we-reldsch omvattende van onzen internatio-nalen strijd. Gezellinnen en Gezellen. De oorlog scheurt de volkeren van elkander en schijnt de Internationale Vereeniging aller werkers voor lange, lange jaren onmog>elijk te maken. Wij ontkennen niet, dat de Internationale Werkersvereeniging een ge-voeli^en slag heeft bekomen, maar vergeet niet aat diezelfde Internationale werd ge-boren en tot eene groote macht is geste-gen in de XIXe eeuw waarin schier al de volkeren van Europa met elkander in oorlog zijn geweest. Dit komt omdat de maoht der feiten sterker is dan den haat en den wraakgeest door bittere tijden en nationalisme verwekt. In do laatste jaren heeft maar ééne macht de Vrede gewilcî «gb, dat was de Georganiseerde Werkersmacht. Zij alleen kan rechtzinnig in de toekomst den Vrede willen, omdat de Verlossing van den Arbei-denden stand is verbonden aan den Yv e-reldvrede te midden der ongebondene ont-plooiing en ontwikkeiing der verschillende nationaliteiten en volkeren. En daarom, Gezellinnen en Gezellen, moeten wij ondanks het wraakgeschreeuw der strijdende met meer kracht en geloof dan ooit onzen heilkreet aanheffen : Leve het Internationaal Socialisme! Leve de Verbroedering der Werkers, want die Ver-broedering is Wereldvrede ! Wij zijn îagen dsa Godsdienst niet maar vel tegen den politieken Godsdienst ^ wi < la vnwwiwiiiin , Eesî teeede eei Oaaisfe @ei£< p @sb ' Het Gcnteaaarkc's opsteller heeft boven-staand artikel beantwoord met zeever-praat.bedert zijnen terugkeer uit Holland is hij niet wijzer geworden. Integendeel. Men zou zeggen dat hij nog meer dompersideeen heeft medegebracht. De redacteur-vluchteling spreekt over ' «licht». Het is waarlijk om te barsten van lachen. Menschen die mede helpen om het 1 « licht » onder ons volk uit te dooven, dur-1 ven spreken van « licht 2 ! Ons wederantwoord gaat kort zijn. Van den bul « Domimeus ac redemtor s noster » durft het Gentenaarke niets schrij-1 ven. Zulks is te versta-an. De bul is een historieke waarheid en de waarheid kan 1 nooit geloochend worden. ' 't Gentenaarke die eerst om raad en om boeken geweest is in de Savaanstra-at en Bestormstra-at, vraagt ons om eens een tweetal werken over de Jezuieten te komen 1 lezen. Vooruit kent die werken, Gentenaarke. Dra.agt ze maar terug n&ar de bibliotheek der Jezuieten en overweegt intussohen wat er in « L'Histoire de l'Eglise ancienne » van Mgr Duchesne te lezen staat. Neen, Gentenaarke, dezen keer hebt gij bewezen een slechten verdediger te zijn. ' Historieke feiten vervalschen gaat niet, redacteur-vluchteling. Maar indien gjij waarlijk van « licht » wilt weten. schrijf 1 eens wat over : de staatkundige stormen s van 1848, waarbij Pius IX zich gencodzaaKt zag de Jezuieten uit Rome te verwijderen. Hetzelfde geschiedde in de overige staten van Italië en Oostenrijk. 1 Spreek eens over het in 1679 veroordee-lend vonnis door Innocentius XI uitgespro-> ken over 65 stellingen der Jezuitische ca-suïsten.Licht eens uwe le2^rs in over de jaren » J. 1667. 17KA. - ' Maar dat zult gij niet durven, hé? En eindigt dan met een woordje te zeggen over België iu 1830 waar vooral door den ijver der Jezuieten de omwenteling tot sta.nd kwam. Vooruit eindigt met dit wederantword en zal over de kwestie niet meer antwoor-den op den zeeverpraat van 't Gentenaarke met te zeggen, dat in dezen oorlog de Jezuieten Generalen Raad eene overwegende roi spelen. I. N. ZenJer. Admiraal von Tirpitz De vermaarde duitsche, sedert lang in Amerika ievende dagbladschrijver, i^arl von Wiegaud, die uitgezonden was door de amerikaansche «Associated Press», beeft dezer dagen een lang uncterhoud gehad met den duitschen grootadmiraal von Tirpitz, die hem onder meer zegde: « In Amerika heeft men het niet noodig geacht de stem te verheffen om te protes-teereu tegen het besluit der Engelschen, die eenvoudig de vaart op de Noordzee af-gesloten hebben. » Maar wat zou men in Amerika zeggen als wij bij middel onzer onderzeeërs den oorlog verklaarden tegen aile handelssche-pen die -er varen voor rekening onzer verbonden vijanden? » De Engelschen zouden ons wiilen te verhongeren zetten, maar wij zouden tegen hen hetzelfde spel kunnen spelen... Wij kunnen Engeland heelemaal omringen en gemakkelijk aile schepen in den grond bo-ren die het zouden beproeven eene engel-sche baven binnen te loopen ! Sprekend over de roi der onderzeeërs, vroeg de reporter aan den maarschalk of hij, zooals sommige engelsche generaals van gedacht was dat de dreadnoughts uit-gediend en als oud iiscer konden verkocht worden, iets waarop de groote oorlogskun-dige na overweging antwoordcle : Het is voor den oogenblik gewaagd besiist te antwoorden op eene dergelijke 1 vraag. Het is waar dat geen vakkundige meer twijfelt aan da voertreffelijRheid en' de doelmatigheid van den onderzeeër... | Maar men mag niet uit het 00g verliezea dat de beste onderzeeërs slechts met zeker-heid van goede uitslagen kunnen gfebruikt worden in de ondiepe waters, la*gs do kusten, bij voorbeeld in het Manekenouwj en langs de engelsche stranden. I Gedurende dezen oorlog echter hebben wij reeds onschatbare ondervindimgen op-gedaan met onze onderzeeërs, lessen waar-mede wij wel ons voordeel weten te doen. Hieromtrent kan ik u zeggen dat wij tot voor den oorlog meenden dat onze bests duikbooten niet langer dan drie dagen' konden verwijderd blijven van hare hande-lingsbazis, wijl de bemanning gedurende dezen tijd zoo goed als uitgeput zou zijn.- ïhans reeds hebben wij de zekerheid op-gedaan dat onze soed toegeruste onderzeeërs gemakkelijk veertien dasen lang op zee, of liever in zee kunnen blijvea en e;o-rust rond bngeland kunnen vafen om t4 zien wat zij daar kunnen aanvangen. Het spreekt van zelf dat er maa-tregeli moeten genomen worden om aan de be-, manning van eene boot, die eene zulk< reis onderneemt, de noodige rust en ont' spanning te verzekeren. Deze rust en ontspanning kunnen wij thans aan de bemanning bezorgen en verzekeren door ze te îaten vertoeven in de kalme waters of op den bodem der zeet zelf, waar zij a-lles aan hunne beschikking hebben wat er noodig is om zich lichamelijk en geestelijk te herstellen, om zich te sterken voor de verdere reis onder het wa-ter.Op de vraag vaa den amerikaanschen re-j porter of de duitsche vloot aan de engel-. sche gelegenheid zal geven voor een ge-, vecht, antwoordde de grootmaarschalk be-; slist : « Als de Engelschen ons een® gunstige gelegenheid geven zullen wij hun zeker) overvallen !... Maar wie is eenvoudig ge-1 noeg om te denken dat onze duitsche vloot-,! die nog niet het derd© van de engelscho' vloot beteekent, gebruik zal maken van' eene oagunstige gelegenheid om het britsch' monster te ga-an aanranden of om het in de klauwen te loopen? Zijn wij goed op de hoogfce van ailes, daiv kunnen wij zeggen dat de heele engelsche vechtvloot op anker ligt te loeren in dei Iersche Zee, ten Noordoosten van Engeland en da-ar kunnen wij haar gerust laten lig- Europeesehe Oorlog in Wesî-¥laanderen ©eb in •'t ioorden van Frankrijk Officieele telegraiman : liât Hiigitscis© Duitsche ambtelijbe mededeeling. — AKEN, 2-1-15. — Ten noorden van Nieuw-i poort was heb vooiuitrukken der bondge-i nooten vruchteloos. ( In 't Argonnengébied deden wij vooruit-gang op 't gansche frent. Hevige frausche aanvallen ten noorden i van Verdun en tegen Vailly-Apremont werden afgeslagen. Bois-Brûlé werd door ons genomen. Zuidwestelijk Saarburg hadden kleine voor ons gunstige gevechien iiiaats. Ten oostein de Bzura en der Rawka-rivier gingen wij aanvallend vooruit. Anders in 't oosten geene verandering. i Duitsche ambtelijke mededeeliug. — FRANKFURT A/MAIN, 2-1-15. — Gisteren avond is aan de mijn «Idylle» bij Kruffc een fransche bestuurbare ballon neergekomen. Bij de landing vond men fransche kaarten, : instrumenter signaalhoorn, duitsche en > fransche vlaggen. 1 Het commando der streek zond 200 man om den ballon naar Coblenz over te bren-i gen. De bestuurbare ballon is ongeveer 18-20 > meters lang, heeft een diameter van 4-5 m. j Een gondel was er niet aan. ■ Ust Fraps©Ii® bron PARUS 31 December (Reuter) : Het communiqué zegt dat de dag van af de zee tot aan de Aisne vrijwel kalm is voorl»ij-gegaan.In Champagne, ten noorden van Sillery lieten de Duitschers twee Fransche loop-graven in de lucht vliegen en deden c'aarop 1 afix> aanval die werd afgeslagen. In de Argonnen , bij Fontaine-Notre-Dame lieten de Franschen een mijn sprin-gen, bezetten de daardoor ont-sta.ne holte en maakten dus wat vordering. * % & yra vosv^nnjKsona esron — WEENEN, 31 December (Wolff): Keizer w- Frans-Jozef heeft de volgende leger- en. :e- vlootorder uitgevaardîgd : Gedurende de vijf laatste maanden van het thans scfiei-it- donde jaar heeft de Monarchie aan de zij de van haar trouwen bondgenoot gestaan in en den haar opgedrongen oorlog, tegen fcal-nt rijke, oppermachtige vijanden. Terugziend op de standvastigheid, de achting, de dapperheid door mijn leger en vloot aan den dag gelegd, acht ik het ne vooruitzicht gunstig, dat in het nieuwe oorlogsjaar de Oostenrijksch-Hon.çaarsche ki ijgsgeschiedenis, zoowel te land als ter zee, ook de zwaarste proef welk» de oorlog hun militaire deugden zou kunnen opleg-gen, wederom met eere zullen weten te doorstaan ten zegen van het vaderland. ~ Met weemoedige dankbaarheid gedenk ik 3n de velen, die op het bloedige slagveld het ÎQ leven voor onze rechtvaardige zaak hebben ' Q- gelaten. Met de warmste erkentelijkheid groet ik sn al mijne dapperen, opdat met Gods hulp een nieuw jaar tot de overwinning moga lT1 voeren. n- 20 WEENEN, 31 December (Wîf>*:' Offi- ' n" cicel. In den namiddag van 29 deztft kreeg het achtste Russische leger, dût voor onge veer een week het offensief tegeaover de Oostenrijksche troepen^ welke ©rer da Karpathen heen oprukten. had begennen, et zoodanige versterkins door toey*cging Be van versche divisies, dat de no«daah«lijk-ij. ûeid gebeod de Oostenrijks«he trsepeq over de passen van Gorliehe twug t« trek< ry ken. In den toestand wordt hierdoor pver< p- icens geen verandering gebracht. j >P *' * & H aar « M. 3 Pn]8 per onmmer: mr Belçie 3 centtemon, tooi den «'reemdeS centiemen îsteloon ! '4? • Mln»fî8ts*r,aiîe 4 «fanuas I tliLlS

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.