30 iaar « N. 200 Prijs per nummer : voor Belgia 3 céntiemon, vcoi don Vreemda 5 ceatieman TeSî-^Jon s ReïSacîSe 247 » Adsnfnisiratîe 2845 ESaandag 2© «Juli 1914 Drukater-Ultgeelste* Sam: Maatschappij H ET LICH1 * , bestuurder : DE VIS CH. L«deberg-0«n4 . . REDACTIE . . ADM1NISTRAT1E MOOGPOORT, 29. GENT VOORUIT ABONNEMENTSPRIJS BELGIE Orie maanden. . . , , fr. 3.2S Zes ma.inden • , « , . fr. 6 50 Een jaar. ...... fr. 12.50 Men abonncert zicfi op aile postbiuefiisa DEN VREEMDE Orie maanden (dagelijks verzonden) fr. Ô.T3 Orqaan der Belgische WerkliedennartiL — Verschi/rtende aile daqen. Christene Vakbonden en de paus De raad der roomsche kardinalen Heeft over de Christene svndikale beweging een decreet uitgevaardigd, versche-nen in de « Unita catolica » van 10 Juli, natuurlijk met goedkeuring van den Paus Pius X. De vertaling van dat stuk luidt als volgt : Uit vele bisdommen van Italie, vooral uit het noorden, zijn ernstige kiachten bij den Apostelijken Stoel aangekomen nopens de schade wel-ke het swntSscaliSTTiS aan de werkers-klas en aan de buitenlieden veroor-zaakt, oui dat, zonder van 't overige te spreken, het « syndicalisme » ortaârdt in een socialen strijd. Om deze reden, en om zooveel mogelijk een zoo groot kwaad te keer te gaan, heeft Z. H. de Paus Pius X, aan den kardinaalsraad be-vclen aan aile Italiaansche kerk-voogden te melden dat het verboden is, aan aile priesters, zonder onder-sch-eid van persoon noch plaats, hun naam te leenen aan de syndicale vereenigingen, en welkdanig ambt tf vervullen OF REDEVOERINGEN TEM HUNNEN V00RI5EELE TE HOHDËN. De priesters moeten van al deze zaken verwijderd blijven OMDAT Z E N I F. T ALS M E 0 E-PLIRHTICEN ZO !J D F N AAMZIEN WORDEN VAN AL HET KWAAD DAT UIT DEZE I N S T E L L i N-G EN VQORTSPRUtT. Om ons te gedragen naar de be-velen van den Heiligen Vader, dee-len wij deze besluiten mede aan al de kerkvoogden wie de zaak aan-gaat, ten einde zij de noodige mg.at-regélen" neraen." Gegeven te Rome, in het secre-tariaat van den kardinaalsraad, den 20 Juni 1914. Kardinaal DE LAI, Bisschop van Sabina, secretaris. Jan B. ROSA, substituut * * * Dat is een decreetje dat naar den rook niet smaakt. Het konit te gepaster ure al onze artikels bevestigen die wij als bijdrage gewijd hebben aan de anti-socialistische parade te Gent. Het vakvereenigingswezen o£ het syn-dikalisme mag niet ontaarden in een socialen of maatschappelijken stri.id. 't Is juist hetgeen wij bewezen hebben.De anti-socialistische vakbonden kun-nen geen breeden socialen strijd voeren van het oogenblik dat zij getrouw de be-velen volgen van Léo XIII in zijne ency-cliek Refum Novarum en door zijnen op-volger Pius X in zijn Motu Proprio ver-vat.En die bevelen moeten zij volgen als katholieken. Daarmede is de zaak klaar getrokken, voor de oogen van elk verstandig werk- man is het anti-socialisme beslist geoor-deeld en veroordeeld. » a La Flandre libérale » schrijft __eer spotter.d artikel, getiteld : Mannelijks besluiten, doelende op hetgeen door het Congres der anti-socialisten zondag 1.1. besloten werd. Het liberaal blad haalt onder andere daar het volgende in aan : Buiten de wijwater besproeïngen, ziehier het eenig praktisoh gedeeite uit de redevoering van Pater Rutten die het Congres sloot : « Wij vernemen dat er gewichtige wijzigingen zullen voorgesteld wor-den door den Senaat aan het ont-werp van sociale verzekeringen door de Kamers gestemd. Wij wachten om de stucîie der kwestie te hernemen, tôt wanneer wij den tekst dier veranderingen zuîlcn hebben . s Er zit inderdaad in dat besluit niets mannelijks. Na de uitgebreide kamerdiscussie en de stemming valt er niet meer te studee-ren ; aile ernstige opiniën kunnen en môeten gevestigd zijn. De al of niet verplichting is het groote punt waarover de Senaat uitspraak zal te doen hebben, en het zijn de vijanden der verplichting die voornamelijk op den Senaat hebben gewogen. En een anti-socialistisch congres, bij monde van pater Rutten, durft geen positie nemen : men zal wachten en dan opnieuw studeeren. 't Is bespottelijk ! De anti-socialistische vakbeweging mag niet bestaan, zij mag geene sociale bcwcgmg worden ; zij heeft te wachten naar wat de groote wetgevers doen- en zij moet naar hunne beslissingen hare houding regelen. 't Is zoo klaar als kristaal, en « Le Bien Public » zegt dan ook onbewimpeld: De aanmoedigingen, gegeven door de belgische bisschoppen aan de christen syndikale beweging van België, geven ons de verzekering dat die vakvereenigingsbeweging tôt op heden, in haar geheel, nog van den rechten weg niet is afge-weken.En de kinderlijke onderwerping die de chefs dier beweging betui-gen aan de geestelijke overheid, zijn ons een waarborg dat onze syndikaten hunne werking zullen weten uit te breiden cm het volk te behoeden van do sociailstische be-smetting en terzslfdes-tijd c?s reoh-ten en de gewettsgde belangen van al de klassen der samenleving te eerbiedigen. 't Is volledig! Het anti-socialisme zal helpen om de gewettigde (?) belangen van het kapitalisme te vrijwaren en de werklieden afkeerig te maken van het socialisme dat hunne redding is. Wij hadden niet durven hopen zoo spoedig en zoo volledig gelijk te krijgen op geheel de lijn. De oogen der werkers zullen open gaan. F. H. Stillletjes erheen Naar ailes wat rondom ons op politie] gebied in 't land gebeurt, gaan we stilletjei ."ooruit naar nieuwe tijden. Vooreerst heeft hoofdminister de Broque ville, te Turnhout, op 5 Juli, en nog wel ii den yoormiddag, op het uur dat de beste ka tholieken in de plechtige hoogmis zijn, eei redevoering uitgesproken, die een meester stuk van platbroekerij en grootspraak, docl meteen een bekentenis van volslagen on macht moet genoemd worden. De stad zelf, zonder eenig aanzien in ' land, v,e laten dan nog het uur onverlet maakt reeds een indr'uk van zwakheid, vai sehuv/heid bij iemand, die zich verbergt bi( gewone menschen, in een gewone zaal, on miezerige dingen te zeggen, die in de hoofd stad zouden uitgelachen, uitgescholden wor den. 't Is ook heel lastig geweest deze redevoe ring volledig onder handen te krijgen. W< weten lieden nog niet of de voile eerste bla zijde van het klerikaal vlaamsch weekblac dat voôr ons ligt,wel de officieele tekst is er of ze in 't fransch of in 't Nederlandscl werd uitgesproken. Wat is dit ailes duister ! Doch wat zijn de denkbeelden in der hoofdministerskop ! Na een achteruitgang van nagenoeg 10( duizend stemmen, na in Limburg, bijna zon der propaganda van de tegenpartijen, twe« zetels te hebben verlore.il. zea± d« Broauevil le het volgende: «Zoo zagen we een zonder-lingen kiesstrijd, die voor de tegenpartij de meest vernederende geweest is welken ii sinds 28 jaren beleefd heb. > De man wil de pil van de erg verzwaarde soldaten'oelasting vergulden en daarom zegt hij: «Nauwelijks drie maanden na do zege-rijke verkiezingen van 1912, verkeerde ons land in een gevaar, zooals het er ssdert 183C geen gekend heeft.» Hij maakt ons thans be-kend dat men voor het behoud van ons grondgebied heeft gevreesd. Nu eehter heeft «'t Parlement met moed zijn plieht vervuld. dank aan zijn wijs beleid, zijn wij er thans zeker van Belg te blijven en onzen bodem ongeachorrden te bewaren.» Dit is niet enkel belachelijk ; het is gek. De minister moet ons volk voor buitenge-woon dom aanzien, om te vertrouwen dat er iemand hier kan gelooven dat ons legei in staat is om een groote mogendheid van ons grondgebied te houden. Wat we met het oog op den ondoeltreffen-den maatregel tegen schoolverzuim en ovei de zwakheid van den leerplicht hebben ge-zegd en geschreven, wordt thans door den minister zelf bevestigd. De straf, die den nalatigen huisvader bedre'igt, is een spot-ternij : de verplichting tôt 14 jaar bestaat niet; die tôt 13 jaar al even min. < In de toepassing van den schoolplicht hebben we geen plagerijen willen invo_e- ren... De overgang zal gematigd en geleidé lijk g-schieden. Persoonliik vond ik het wer schelijk den schoolplicht niet boven de 1 jaar toe te passen... » Luister nu naar ongelooflijke waarheid « i>3 4de graad kan zoodanig geregeld wor den, dat de kinderen, met e«n halven da; schoolgaan, of met het schoolgaan geduren de herfst en wintertijd alleen,-of mits ce: vereeniïïing van beide stelsels aan dei schoolplicht kunnen voldoen. » Over maatschappelijke hervonning, ar beidsbescherming, ontlasting van den min dere, belasting van de ailes bezittenden over algemeen stemrecht, over ailes wa de werkende klasse voorstelt als noodig on haar levensverhooging te bewerken, zeg het hoofd van de belgische klerikale parti geen woord. Doeh omdat het nu juist de Vlamingei zijn, die dezo partij in de verkiezingen dei duivel hebben aangedaan, zegt de Mini ster : Gij krijgt een hoogeschool, omdat gi dit als Vlamingen rechtmatia eischt. Ne zoo had dezelfde heer de Broqueville, voô d ■ verkiezingen, en nog wel te Hoei, waa; de klerikale partij voor verzwakking vrees de, gezegd tôt de Walen : Niets krijgen di Vlamingen, wat gij Walen niet zult goed keuren. Dat noemt de redevoerdçr var Turnhout dan zoo : « Mijne hooge waar digheid verplicht mij de armen te openei voor iedereen ; ik ben Minister voor het ge heele Vaderland en niet voor het Noorder alleen. » Kort : de ministrieele redevoering is dit 'van een verzwakt hoofd, dat op een er£ verzwakt lichaam staat. In een ander deel van de Kempen, t( Hasselt|Hiebben verleden Zondag de libe ralen hoogdag gevierd. Eefc was daar vooi die partij een allergewichtigste en prachtigf vereeniging. Zeker 400 man zaten er aar de feesttafel. Daar waren al de leiders uii al de streken van Limburg. Tôt uit de dui sterste Kempen van het ^Noorden, wàrer eenvoudige dorpelingen overgekomen, — en dat is beteekneisvol. Doch boven al de Limburgers, zoo we den afwezigen licer Paul Hymans niet mederekenen, waren de voornaamsto hoofdmamjen uit den lande aanwozig. "Wij noemen mâar dën h. Meche-lynck, voorzitter van de liberale partij ; der h. Goblet d'Alviella, hoofdman van de li-beralen in den Senaat; de hk. Devèze: Magnette, Journez. Door de hh. Goblet, Devèze, Persoons Neven en Pefcen werd met klem, en telken! onder eiaverend en langdurig handgeklap, verklaard dat het tegenwoordige kiesstelsc. moet verdwijnen en plaats maken voor vol komen gelijkheid. De h. Louis Huysmans Limburger van afkomst, die om gezond heidsredenen niet kon aanwezig zijn, hac een langen brief geschreven, door den heei Hechtermans, voorzitter van -de liberale ver eeniging te Hasselt, in do feestzaal voorge-lezen en 's anderdaags door het zeer doctrinaire en zoetwaterblad « La Meuse » var Luik ten voeten uit medegedeeld. « Zoo dus, alzoo de h. Huysmans, door het uitwerksel van de bestaande wetten, de Eegeering eene meerderheid heeft in de Kamer, zonder die te hebben in het land, dan is het omdat de wetten gebrekkig zijn en moeten hervormd worden... De eerste plicht van de Eegeering is dus de Wet op de evenredige vertegen-woordiging te herzien, er de ondeugden van te verbeteren, er de leemten van aan te vul-len. Moest de Eegeering dit vergeten, dan zou de liberale tegenpartij niet nalaten haar reeds bij de opening van het Parlement het geheugen op te frisschen. « Anderzijds verklaarde daar do Waalsche hoofdman, het vooruitstrevend kamerlid, de h. Journez van Luik, dat de Vlamingen het reçht hebben in hun eigen land voile-dige vrijheid en rechten voor hunne taal te vragen en het noodig is dat de Walen, die een ambt bij de Vlamingen bekleeden, ooli do taal van dit volk moeten kennen. Deze laatste verklaring werd wel niet door de waalsche liberale bladen opgenomen, doch ze werd niettemin duidelijk uitgesproken. Wij hebben ze met al de aanwezigen ge-hoord en toegejuicht. Ook door de liberalen werd weinig oi niets verklaard met het oog op hervormin-gen tôt voordeel van het werkvolk. Een jong waalsch spreker deed zelfs een uitval tegen het collectivisme. Hij zal dit wel geen tweede maal in Limburg doen, omdat men hem aan 't geheugen zal brengen, dat zonder de limburgsche socialisten, die nu een-drachtig met de liberalen tegen den ge-meenschappelijken vijand, het klerikalisme, te velde trekken, do hoop op een liberale zegepraal een hersenschim zou worden. Laat ons niet alleen luisteren, doch wa-ken en eischen. STEVEN BOEESEN. Schrikkelijke ontploffiing IN FRANIvRIJK Eergister had eene erge ontploffinf plaats in eene loodgieterij, afhangende vai de dynamietfabriek van Cuguy. De kna werd nogal ver gehoord. Men snelde toi en vond de vier werklieden die in de lood gieterij werkten, ten gronde uitgestrekt, Drie bnnner waren op den slag gedood, dt vierd» vn nçgal erg gewond.. De inhuidigingsfeesien TE 0E1T op 1® "I© Oogst Talrijke groepen en vereenigingen kondi-;en in de partijbladen aan dat zij op L5-16 Oogst deeïnemen aan de Inhuldi-;ingsfeesten van «Vooruit»'s ISÎieuw Eeest-okaal.Zij worden bij deze vriendelijk verzocht :oo spoedig mogelijk hunne deelneming te ,turen aan gezel A. VEESCHEAEGEN, ;Ons Huis», Vrijdagmarkt, te Gent, ten iinde de samenstelling van den Volksop-iocht te regelen, alsook het aanduiden mnner commisarissen. Een te volgen voorbeeld Te Aalst, evenals overal, heerscht gewel-dige krisis. Meer dan een jaar reeds zijn sommige fa.brieken door deze ramp getrof-fen. Dat armoede oneler de werklieden de-zer fabrieken moet heerschen, hoeft geen betoog. Gezel Henri Flips, sekreta-ris uer vakbonden te Aalst, schreef brieven tôt het verleenen van hulp aan de werklieden. Een dezer fabrikanten, de heer De Naeyer, der katoenspinnerij Eoos-Gee-rinckx-De Naeyer, heeft gehoor -egeven aan de vraag van het socialistisch syndi-kaat. Ziehier wat wij daaromtrent in het weekblad « Eecht en Vrijheid » lezen: Eene goede tlaad Vrijda-g namiddag, dus 2 dagen nadat we den brief aan den Heer De Nayer hadden gezonden, zijn de werklieden va.n dat fabriek venvittigd, dat ze iedere week eene toelage zullen bekomen, wel-ke 30 tôt 50 per honderd van de loonen bedraagt, en dat volgens de jaren die de werklieden in 't fabriek werken. Wij hebben het Bestuur van dit fabriek reeds per brief hiervpor bedankt en doen het nu in 't openbaar. Of de werklieden ook tevreden zijn, hoeft niet gezegd te worden. Wij willen hier doen opmerken, dat in het fabriek de hulp niet gevraagd werd voor de door de krisis getroffenen, maar voor de werklieden die cloor eene groote braak we-ken lang werkeloos zijn. Wij stellen deze da.ad tôt voorbeeld der andere fabrikanten wier werklieden zoo erg door de krisis getroffen zijn. Eene geheimzinnige zaak' IN FKANKRIJK Te Nantes vond men onlangs op da^ spoorbaan het onthoofd lijk van zekeren, Edouard Guenet, 20 jaar oud en te Gué-, méneî-Penfao wonend. Daar het gerucht in omloop was dafc, Guenet het slachtoffer was eener nioord, kwam het parket een onderzoek instellen,> doch niemand wilde of kon over de zaak de minste opheldering geven, zoodat de! magistraten onverrichter zake moesten vertrekken. Dezer dagen kwamen er echter bij heti parket twee zeer gewichtige getuigenissent toe. Zekere Jaguet, landbouwer, verklaari dat hij op den avond der moord nooâkre-ten gehoord heeft; een ander getuige deelti een gesprek mede dat hij afgeluisterd Iieeft1 tusschen twee personen. Het parket zal dus weer ter plaatse komen om een nieuw; onderzoek in te stellen, en zoo mogelijk dar îen ingenieur verdwenen IN ITALIE Sedert eenigen tijd was te Milaan eenar maatschappij tôt stand gekomen om eene uitvinding van ingenieur Imili uit te ba-ten. Dezo had verleden jaar een middel ge-vonden om bommen van op afstand te laten ontplofîen. Ailes was gereed om proef-nemingen te doen en men had er reeds meer dan 100,000 fr. voor uitgegeven, doch nu is de ingenieur eensklaps spoorloos verdwenen. Over eenige dagen vertrok hij uii Florencic, men we>et niet waarheen, en sinds dien vernam men niets meer over hem. Herhaaldelijk hadden ele duitsche en turksche regeeringen aan M. Imili voorgesteld zijne uitvinding af te staan, daar zij in oorlogstijd de grootste « diensten » kan bewijzen. Gister zou te Florence dç bekende uitvinding beproefd worden van den ingenieur Imilli bestaande in een electrisch toestel, waardoor het mogelijk zou zijn, van een afstand van 100 K. M. miinen toi ontploffing te brengen. Van deze "beproeving is niets kunnen komen, aangezien de ingenieur er den vori-gén dag met de dochter van admiraal For-nari van door was gegaan. Admiraal Fornari had Imilli geld voor-geschoten om zijn zoogenaamde uitvinding te verwezenlijken. Imilli zal de bommen nu met de dochter van den admiraal beproe-ven. Het Proces Gaillaux-Calielte te Psrijs ■ De procureur-generaal Herbaux, in de uitva&rige uiteenzetting in de akte van be-schuldigmg, zegt dat mevrouw Gaillauî voor het piegen va.n den moord op Calmette in een toesta-nd van « moreele opwinding 5 gebracht kon zsjn. Procureur-generaal Herbaux zegt dan ir het zielskundige dokument, waarin. hij d( beweegredenen tôt de misdaad nagaat, o m. het volgende : «Mevrouw Caillaux, geboren Henriette Eainouard, was in 1S08 gescheiden, na ir 1894 een eerste huwelijk aangegaan te lie ben, terwijl de heer Caillaux, die in 19CC met mevrouw Gueydan gehuwel was, in 191! is gescheiden. In den loop van het jaar 1909 heeft de heer Caillaux, die zeer vriendschappelijke betrekkingen met mevrouw Henriette_ Eainouard onderhield, aan deze twee briever gericht, die, naar het schijnt, talrijke toe spelingen bevatten op kwesties van politie-ken aard, welke nauw verband hielden me' onderwerpen van de intiemste soort. Nu werden deze brieven, die de heer Cail laux van mevrouw Eainouard terugverzochi had, door mevrouw Gueydan, zijn vrouw, onderschept. In haar handen waren zij eer geduchfc wapen, zoowel tegen haar man al; tegen mevrouw Eainouard en de heer Cail laux schiint zich daar bezorgid over gemaaki te hebben, wa-nt, een difepen hartstocht ter spijt, schreef hij. op 25 September 1909 aar mevrouw Eainouard om haar een aftreder van hun verhouding voor goed voor te stel len, wat hij als b«t eenigste midclel be-schouwde om haar voor schandaal te behoeden en haar faam als vrouw en moedei te redden Na verloop van eenigen tijd evenwel werden de heer Caillaux en mevrouw Gueydar het er over eens, dat de brieven in kwestie verwoest zouden worden, wat geschiedde ir tegenwoordigheid van een vriend. Maar zoo de ware brieven al opgehouder hadden te bestaan, mevrouw Gueydan had naar ze later zelf erkend had, er fotografiër van behouden en na de echtscheiding, var het begin van het huwelijk van den heei Caillaux met mevrouw Eainouard, aijr tegenwoordige vrouw, af, tegen het einde van het jaar 1911 — de heer Caillaux was toen voorzitter van den ministerraad — drongen er onrustbarende geruchten tôt de echtgenooten door over die fotografiën, waarvan de verspreiding hun van toen ai een voortdurend en dreigend ge_vf.a-E toe-scjiçen. _ j_,_ Zij hoorden, dat die brieven aan een jour-nalist getoond waren evenals een derele brief in 1901 tôt mevrouw Gueydan gericht, n. 1. die geteekend Ton Jo, betreffende de inkomstenbelasting, die in het nummer der «Figaro» van 13 Maart 1914 openbaar ge-ma-akt is. Echter trad er na het heengaan van het ministerie-Caillaux een betrekkelijke kalmta in tôt in December 1913 na de samenstelling van het ministerie Doumergue, waarbij de portefeuille van financën aan Caillaux gegeven werd, de «Figaro» tegen dezen laatste een allerfelsten veldtocht begon. Aanvankelijk scheen niets de vrees te doen herleven voor het openbaar maken van intieme brieven, waar boven sprake van geweest is. De schrijver der artikelen, de heer Calmette, bleef op het gebied van politiek en financiën ; maar nimmer had sedert langen tijd een pers-polemiek zulk een persoonlijk kara-kter gedragen en zulk een graad van boosaardigheid bereikt. De aantijgingen van Calmette bedoelden niets minder dp.n den heer Caillaux voor te stellen als een financier, schuldig aan ambtsmisdaad en afpersing; en bijkans iederen dag verschenen er onder de rubriek die er in de «Figaro» aan Calmette toege-wezen was, nieuwe aantijgingen en nieuwe smaadwoorden. Dit ailes was ongetwijfeld in staa-t om de betrokken personen in een staat van de hoogste opwinding te brengen en het is te begrijpen, dat de beklaagde, die ha-ar man, liefheeft, verbitterd is geworden door de aanvallen, waar hij het voorwerp van was. Tôt zoover echter deed niets in die serie artikelen veronderstellen, dat d^e schrijver ergens anders da-n op een zuiver politiek, parlementait- of financieel terrein wapeus kon gaan zoeken. Ailes trouwens in het karakter zoowel als in het talent van den heer Calmette moest, schijnt het, er,toe bijdra-gen om op dat punb de belanghebbenden gerust te stellen, toen op 13 Maart 1914 in de « Figaro » do met Ton Jo onderteekende brief openbaar ge-maakt werd, waarvan niettegenstaande het weglaten van sommige zinssneden van bij-zonderen aard, het intieme karakter van een brief door een man aan eene vrouw geschreven ten duideliijkste uitkwam. Bovendien kenschetste de heer Calmette dat karakter openhartiglijk als volgt : « Het is de eerste keer in de dertig jaar, dat ik ^ jqurna-list ben* dat ik een biizonderen brieî,-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.