30 Éaaï* -- 285 Prijs per mimmer : voor België 3 centiemen, voor dea Vreem.de 5 centiemsi Teidîoon s ^adactS© 247 - ^dïî5hiiist5liatis 2845 OlBïsdao 13 ©ctobes* 1 SPt 4 Drakster-U ItgeeTstef jam: Maatschappij H ET LfCHT , bestutardcf : p. OC VISCH. L*deberi-Qei»l . . REDACTIE .. ADMINISTRATIE HOOGPOORT. 29, OENT VOORUIT drgaan der Belgische WerkHedenpàrtij\ — Versehjjnende aile dagen. ABONNEMENTSPRIJS à BELGIE Oiic maanden. , . , , Ir. 3.2S 2e» maanden fr. 6.5A Een jaar. ...... fr. !2.50 Men tbonnecrt zich ep aîîe postbsreeiea DEN VREEMDE Drie maanden (dagelijks vcrzonden). « » . « « fr; ® 75 i©©r d® DiiStsoter'S Srazvt Zij zullen verder oprukken naar Brugqe ea Oosteade DE TOESTAND Onder dien titel lezen wij in Le Bien Publier Wanneer wij de nieuwstijdingen van den oorlog in hun geheel beschouwen, en niet alleen voor wat betreft ons ongeluk-kig verwoest land, dan is de toestand yan aard, om ons voile vertrouwen te schenken in de toekomst > Ongetwijfeld heeft de duitsche bezet-ting sedert een maand, in België nieuwe verwoestingen aangericht en vele slacht-cflers opgestapeld. Maar zien wij over de grenzen: vvelke verandering. De pîotselinge aanvallende houding de; Duitschers in t rankrijk, die de ver-sterkingen deed vallen gelijk kaartenhui-zen, is veranderd in een terugtocht van de Marne tôt de Aisne. Op het russiscn front, in Oost-Pruisen, heeft het duitsche leger eene zware neder-kag geleden, terwijl de Oostenrijksche legers buiten gevecht zijn gesteld, de duitsche versterkingstroepen in hunnen af-tocht mede slepende. Het duitsch plan is vernietigd ; Duitsch-and heeft al zijne reservetroepen uitge-put. Integendeel komen versche troepen aile dagen het leger der bondgenooten ferfeterken. . Dnitschland had van bij het begin van !en oorlog al zijne krachten in gereed-ieid en het moest, om zeker te overwin-}en, al zijne troepen ineens in werking irengen, aivorens de fransche reservetroepen en de krachten van Engeland touaen tusschenkomen, aivorens de min-ite mobiliseering geëindigd was. Duitschland heeft de overwinning niet iehaald die het zich voorgenomen had; zijne legers in Frankrijk trappelen op dezelfde plaats of wijken. De wanhopige pogingen die zij doen om de strijdlinie der verbondenen die van dag tôt dag sterker wordt, door te breken, geiuk-ken niet. Yolgens aile redelijke •vooruit-zichten moet Duitschland. ten slotte ge-klopt worden, binnen kort en volledig. Beperken wij onzen gezichteinder niet alleen tôt de gebeurtenissen.die zich rond ons ontrollen in ons arm vaderland. # # $ Van La Flandre libérale: De Duitschers gaan eene groote poging doen tegen ons en onze bondgenooten. Maar welke poging zien wij van hunnen t-wege niet doen in Frankrijk, die slechts op eene mislukking uitloopt? De ondervinding van den tegenwoordi-gen oorlog ten Oosten en ten Westen toont geheel wel dat de Duitscher niet onoverwinnelijk zijn. Hoe pijnlijk de gebeurtenissen van den dag ook kunnen wezen, laat ze ons be-trouwen met een oog van vertrouwen. Met iTioed en aanhoudendheid is de toekomst voor ons. Morgen zal de tegenslagen van heden terug vergoôSèn. if. # * Yooruii deelt ten voile het voile het vertrouwen dezer twee burgersbladeo. En had men van over lang onzen raad, ons programma gevolgd, er zou geene enkele reden geweest zijn, om den toestand zwart in te zien. F rosir, ara* zijt gij ? ■; De Iaâtstè maal dat ik u zag was te Na-■Ètea. De Duitschers waren tôt voor Dave ■tloorgedrongen. Ik bewouderdo uw ver-■pouwen in de weerbaarheid der versterkt© ■plaats p.a de Maasvallei, terwijl ik u voor ■de rreeselijke uitwerking der belegeripgs-■artillerie, de krijgsgehalte en de listen ■van den vijand waarschuwde. De val van ■'Xamen is geschied, zoo onbegrijpelijk dat Hdo me est pessimistische vooruitzichten niet Ba aanmerking komen... En dan volgde on-Hpr het moordend mur van den vijand de ■artocht der 6e divisie, naar Frankrijk voor H<1 eanen en naar 't onbekende voor d'ande- ■ Met wat spanning hebben allen die u lief ■oebben den terugkeer der 4e divisie te ■Antwerpen afge-wacht ! Littere teleurstel-■™g : toen de troepen die ervan overble-■v®, door duizonden families blijde ver-■jtaeht, binnen onze fortengordels in veilig-■ucid waren, hebben we t.evergee£s het ■Mgeablik verbeid dat we u zouden terug- ■ Men heeft mij gezegd dat gij krijgsgevan-»cn genomen zijt. Anderen verzekerden ■cat gij ongedeerd legerdet te Lier of te ] H 11'ier anderen schenen mij een ontwijkend ■satwoord te geven, wanneer ik het vroeg of V- ;oms niefc gesneuveld waart. Ik heb u ge-B °cht tusschen de ontelbare soldaten waar-j^Lier krioelde. Ik heb u gezocht langs ■?f; nanen van Contich, waar het sfcof, opge- ■ aagd door de autos S. M. mijn bekropte i toeschroefde. Al de soldaten der 4e di- ■ ■sie welke ik ontmoette te St-Nikluas, te ■ u»rs, te Thielrode, te Elversele,heb ik naar I on<i0rvraagd. Met beklemd harfc heb H ™ lijsten der gekwetsten geraadpleegd, ■1 gasthuizen der stad afgelogpen. Op een ■îv0n '.een ^er avonden zonder licht aooals ■l J 1Q deze droeve oorlogstijden aooveel ■b,,even "" 't was te JBeveren : duizenden sol- ■ vwiVu'f'en voorbij cm Dendermonde te i en' ^emeente hadden honder- ■lriil u • j®e^ou^en en zochten naar slaapge-»: if' ^der lancier die mij in de duis-Ut "lond en van uw gestalte voorkwam, ■«ti n!- i ®e'aa,t.kijken. Wellicht von den Bec n- ?nlE'*'ee^' m,isscliien gek. Oh. «e wis-niet weten, dat mijn hart ie verlatigds. dat ik .om uw levoc rreesde. En wa-ar ik ook ging of wat ik ook deed om u terug te vinden ; hoevele uren en dagen ik u zocht en hoe moede naar ziel en lichaam ik ook was, ik vond u niet. Broeder, wa&r zijt gij ? Telkens ik bij uw rrouwtjte kom, telkens en telkens genoodzaakt iia-a-r te zeggen : «Kbg altijd niets», is het alsof mij de kracht zal ontbreken haar nog langer door fijno Tfoorden op te lie uren uit den staat van angst en vertwijfeling, waarin uV onver-klaarbaîtr «tilzwijgen haar heeft gebracht. Hoe liefdevol spreekt ze ran u ! Hoe is ze steeds om u bekommerd ! En hoe vsr-zorgt- ze uw twee lieve kindertjes opdat- ge bij uwen terugkeer zoudt zien hoe ze «bij-komen>. Arme rrouw ! Heele nachtsn zit ze aan het wiegje van uw Leentje dat toch zoo krank, zoo zwakjeï is. Wanneer ik soms het wezen van het lijdend vichtje be-zie, schijnt het mij of achter die oogjes, die erhstig staren als van een volwassene de hersenen werken van een groot mensoh. Zou het mogelijk zijn dat het zieke Leentje meer kan denken dan een gezond kind wel zou kunnen? Denkt Leentje soms aan u? Gisteren ben ik bij v thuis gekomen en zag uw Wiesje, uw schalksch roze lieve-ling, met een engelenlach op de lippen in haar bedja liggen. Een zonnestraal speelde om haar wenkbrauwen, want als uit een schoone droom ontwakend, opende Wiesje haar blauwe oogjes en riep de armen rei-kend: «Papals ïranen welden in de oogen van uw vrouwtje. Zij heeft uw lieveling uit haar bodje getild en haar toch zoo vurig hartstochielijk gezoend ! O, wie zulk schoiuwspcl voor oogen krijgt, begçijpt eerst ten goede wat moederliefde is. En raad wat uw Wiesje toen deed ? Haar frissche lipjes op de broche drukkend, die haar moeder droeg, kuste de lieve engel papa! Dit schouwspel ontroert en beangstigt mij meteen. Wat zal er van uw vrouw en kin-deren geworden, indien binnen enkele maanden de moederzorg aan de deur klopt? Uwe gade draagt nog bloed van uw bloed, vleesch van u./ vleesch cnder haren boe-zem... Nog enkele maanden... Zal haar noodlot ïoo wreed zijn dat haar derde ter wereld komt zonder vader? Broeder, waar zijt gij ? Ik herinner me nog dat gij, nu tien jae,r geleden, dienst naamt als vrijwilliger bij het leger. Weet ge nog hoe ik toen geleden heb bij de gedachte dat gij u leendet tôt werktuig van het menschonteerend militarisme î En toch, foen ik u eenige maanden later — o, zonder geestdrift — weerzag in , uniform van brigadier de t , jangi,f r», hoe vond ik u zwierig en flink ontwikkelt in uw soldatenpak... De geestesontwikkeling bleef, gelukkig-lijk niet uitgesloten : het verstand kwam met de jaren. Hoe heeft mijn hart van vreugde geklopt toen ik in uw brief aan uw vrouwtje las, dat de oorlog eene afschuwe-lijke misdaad is en het u oneindig leed deed te moeten vechten tegen menschen die achter ailes af toch uwe broeders zijn en selfs tôt den oorlog gedwongen worden, maar dat het moest voor de verdediging van onze haarden, onzer ouderlingen, onier yrou-wen en kinderen. Nu dat zoovele vijanden van het militarisme zullen noodig zijn om de bewapenings-furie met al de ons ten dienste gestelde geesteswapens den godsklop te geven ; nu de miskende apostels van het socialisme zullen mceten eropbouwen al wat de glorie der be-achaving bevorderde en op enkele dagen door barbarij vernietigd werd ; nu zij aile krachten dienen in te spannen om duurza-men vrede en broederlijkheid onder de vol-keren te brengen, waarom moeten we u ver-liezen op het oogenblik dat ge voor de Groote Zaak gewonnen waart? Zijt ge tijdens den bloedigen aftocht uit Namen gekwetst opgeraapt en door liefde-rijke verpleegers verzorgd 1 Hebben de duitschers u met de lans in de vuist overmand en gevangen genomen 1... Ofwel zijt ge op het slagveld te midden uwer kameraden gesneuveld als een dappere met het front naar den vijand? Onze moeder wordt angstig; uwe vrouw weent in stilte; uwe Leentje verkeort in stervensgevaar; uw Wiesje roept: Papa! Uw derde kind mag niet als weer geboren worden en het socialisme hcoft rerdedigers noodig- Wij alien die u flefheuben aien zoo verlangend naar uw terugkomstt Eroeder, waar zijt gij 1 Eilgii lot 600 fÈrraÉig ïirioii uitgenoodlgd Naar aanleiding van het bericht, dat ge neraal von der Goltz door bemiddeling van den heer Woeste aan de Belgische regee-ring voorstellen heeft gedaan bctreffende het sluiten van een afzonderlijken vrede, welk voorstel koning Albert hooghartig heeft afgeiiagen, v»rklaart de «Temps» in «en hoofdartikel, getiteld : «Le pacte indissoluble», dat België zich hiermede heeft aangesloten als vierde man bij de verkla-ring van Londen. Te midden van den strijd, zegt het blad verheugd, is het viervoudig verbond geboren, als waarborg voor den toekomstigen vrede. Deze aansluiting zal duren ook n& afloop van den oorlog. Bij de herziening van de kaart van Europa, zullen Frankrijk en zijn bondgenooten do Belgische belangen verde-digen als de hunne. Het zal niet voldoende zijn de on&fhan-kelijkheid en de veiligheid van België voor de toekomst te verzekeren. Onze plicht is, gaat de «Temps» voort, het Belgenvolk te helpen zich een toekomst te scheppen, zij-ner waardig. Een sterk vergroot België, in staat zijn® krachten en energie tôt ontwik-keling te brengen, zal een waardig en waardevol licî worden van de Europeescho familie. Wij zullen ons gelukkig achten België de jjlaats te zien innemen in de famileraad der volken, welke het toekomstige Europa zijn zal. Wij zulen onze dankbaarheid tegenover onze vrienden en wapenbroeder» toonen. Tôt daar de «Temps» : De blijken van sympathie ons door Frankrijk bewezen, treffen ons diep. Het zou eene schreeuwende onrechtvaardigheid zijn,moest België geen schadeloosstelling bekomen voor al het doorstàne leed en de verwoesting van ons schoon en vruchtbaar land. Echter, men meene niet dat uitbreiding van ons grondge-bied als schadeloosstelling kan aanzien den : 't ls de veroveringspolitiek die al de onheilen over ons land heeft ontketend. Aanhechting van grondgebied bij Bedgië aou sleehts de denr op*eH«n voor ni«uw o#r-l*g»gevaar.Uit de wreede gesehieâeni» va* keden *oe-ten wij de les putten dat alleen het ver-meerderen onzer vrijheden en nauwer aan-eensluiting tusschen aile volkeren op bazis van algemeene ontwapenicg en humane op-v«eding, de eenige blijvende en rechtzinnige opd*ssi*g iï. Payheca etreyen .yii.- • v Europeesche Oorlog il DUiTSÛKRS TE OENT Om 9 1/2 ure zijn aan hefc stadhuis aange-komen, 10 uhlanen, 6 te paard en 4 per rijwiel, komende uit de richting van de Dampoort. Een sergeant is het stadhuis binnengetreden en werd ontvangen door het Collège van Burgemeester en Schepe-nen.De Duitschers eischten dat de Duitsche vlag aan den gevel van het stadhuis zou gehesehen en de andere vaandels verwij-derd worden. De heer Burgemeester antwoordde dat hij Eich aan de macht onderwierp. Ondertusschen was het volk naar de Bo-termarkt gestroomd, welke plaats 4inds oen drietal dagen heel en al was afgezet met bareelen van den stedelijken beplan-tingsdienst.Om 10 1/4 kwamen ook uit de richting der Dampoort twee Duitsche officieren, vergezeld van vier dragonders en een or-donnans, allen te paard in hun grijien uniform. Da twee officieren bestegen langs den grooten trap het stadhuis, waar zij met den heer schepejj De Weert epraken. Schcpenen Anseele en C. De Bruyne hebben te voet de afvaardiging der Duitschers vergeeeld. Na een bezoek aan den Middënpost, waar zij het geld hebben aangeslagen, 18 centiemen, begaven de Duitschers zich met de SScKepenen langs over de St-Michielsbrug naar de Brugschepoort, tôt op het grondgebied van Mariakerke. Juist toen zij daar aankwamen, zag men in de verte een automobiel met 4 Engelsche officieren aanrijden, die op verkenning kwamen. De Duitschers schoten naar de Engel-schen, die zich spoedig uit den weg maak-ten en terugkeerden in de richting van Mariakerke. De Duitsche onderofficier beweerde dat de heer schepen De Bruyne een policieeom-missaris gezonden had, om de Engelschen te verwittigen en dat men hen verraden had. De heer De Bruyne deed de Duitschers begrijpen dat het een Iouter toeval was en de Engelschen op verkenning waren. De heer De Bruyne is dan met twee Duitsche soldaten naar het stadhuis terug-gekeerd, terwijl de schepen Anseele te Mariakçrke bleef, waar eene huiszoeking plaats had, die bewees dat er geen Engelschen verborgen waren. Bond den middag keerde ge»el Anseele insgelijks ten stadhuize terug. * * * Om U ure Tt> min. zijn per auto aange-komen de generaal von Beseler, vergezeld van een ander officier. Zij werden in het kabinefc van den heer Lurgemeester bin-nengeleid ; kort nadisn hebben nog twee andere stafofficieren hen vervosgd. Zij verzochten de Botermarkt te doen ontruimen. Later kwamen nog drie Duitsche soldaten per rijwiel aan, die aan den trap van het stadhuis post vatten. De onderhandeling duurde tôt 12 ure en 5 minuten op welk oogenblik de vier officieren het kabinet van den heer burgemeester verlieten. De generaal von Beseler had aan den heer burgemeester talrijke exemplaren overhandigd van eene gedrukte proclamatie in de drie talen : Duitsch, Fransch en Vlaamsch. Daarna vroeg de Duitsche generaal dat er zes gijzelaars zouden aangeduid worden om de uitvoering van de proclamatie te waarborgen. Deze werden aangeduid in de drie groe-pen van den gemeenteraad, als volgt: de heeren Mauriis De Weert, Alfred Van der Stegen, Jozef Casier, Alton* Siffer en de gezellen Anseele en Emiel Ooppi«Ur». * * * prtciaraatîe die in de stai ftRngepFftëfi il, luidt als volgt: Duitsche troepen troden heden in xiwe stad binnen. Aan geen enkel van nwe me» deburgers zal k^unad gedaan en uwe goede-ren zullen geëerbiedigd worden, indien tfy u ontkoudt van aile vyandeî^kfcaii. de duitsche troepen te schaden, zal onmee» doogend gestraft worden volgens de wet-ten van den oorlog. Aile wapens. die in de stad voorhanden zyn, zyn dadelyk op het stadhuis af te leve-ren en aldaar aan mynen gemaehtigde te overgeven. Wie nadien nog in het bezit van wapens gevonden wordt, of in wiens woning wapens verborgen zyn, wordt doodgescho-ten volgens de wetten van den oorlog. Uit-' gezonderd zyn enkel de policieagenten (niet de burgerwacht), en de personen, die een bewys van verlof hebben uitgesteld; door eene duitsche militaire overheid. , Indien nu of in toekomende in uwe stad duitsche troepen aangegrepen worden, wordt de bezetting er uitgetrokken en de; stad zal zonder genade in brand gesehoteu worden. Ik waai'schuw itJ De opperbevelhebber, v. BESELER. jeneral der infanterie. * * * .Wij hadden gis ter namiddag gelegen-] heid gezel Anseele eenige ooganblikken' te spreken te krijgen ; hij zegde ons het' volgende dat onze bovenstaande inlich-tingen komt volledigen : Gi*ter niorgend rond 9 1/2 ure kwa-J men enkele duitsche cyclisten en rui-ters, aan het stadhuis en berichtten dat aij naar Brugge wilden. De burgemeester besloot hen een poli-cieeommissaris als geleide te geven ; ik besloot mede te gaan. Daarop vertrok-ken de Duitschers en schepen De Bruyne kwam zich bij den groep voegen. Ailes ging rustig de stad door. Ik besloot te gaan tôt aan de grenzen der stad en verzocht den policiecommis- ' saris, de gemeenteoverheid van onze aan- ' komst te verwittigen. De commissaris en ■ , eenige duitsche cyclisten reden vooraan. Aan de grenzen der stad reed een auto, met, naar de duitsche sergeant be-f weerde, engelsche soldaten erin. Hij' schoot er drij maal naar, en beweerde een der inzittenden gekwetst te hebben. De auto was in voile vlucht weggereden, maar de sergeant beweerde dat een engelsch soldaat zich in een naburig huis had verscholen. Hij bedreigde met zijn geweer den po-lioiecommissaris, veronderstellend dat deze den engelschman lïad verwittigd. Vol gramschap kwam de sergeant af op mij en schepene De Bruyne af ; wij rerloren echter onze koelbloedigheid niet.; Ik verklaarde : «Wij hebben ons', woord gegeven dat gij rustig door de | stad zoudt zijn gegaan, wij houden ons j woord en wij blijven bij u. * De Duitschers drongen in een huis J waar zij veronderstelden dat de en- ! geischman gevlucht. Ik vergezelde hen, i de inwoners geruststellend. Het onder-' zoek bewees dat daar geen Engelschmanj was. i De gramschap en onrust gingen wat1 over. Schepen De Bruyne keerde naar 't stadhuis terug en rond den middag verlief ik de Duitschers aan de grenzen der stad en keerde ook naar het stadhuis weer. • Daar gekomen, waren de onderhande-^ lingen met de hoogere officieren en het College afgeloopen en vernam ik dat ik, met andere schepenen en raadsleden, als gijzelaar was aangeduid en om 1 1/2 uuc op hot stadhuis moest weer zijn. * * # Ri den genîstiisn Gewntfaal De Beu&d vergaderde maandag avondl, oa-der voorzitterschap van M. L aun. Deze gaf een kor^ verslag over dea toestand. Zes leden van den raad, — benevçns de« burgemeester, die ten allen tijde ter Ije-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.