££Sfc*«on ; .uedNeM«t/4ï - Administratie ££45 ï'0 i t8« i 'S*» aar — rt . 341 Drukster-Ultgeefster Sam: Maatschappij HET LICHT bestuurder» P. DE VISCH. Ledeberg.Qent . .REDACTIE . . ADMINISTRATIE HCOGPQORT. 29. GENT riib pti oummtr: voor Belgio ü centiemen, voo, den reemd, Orgaan der Belgische Werkliedenpartij.- Verschijnende alle dagen. ABONNEMENTSPRIJS BELGSE Drie maanden. |£ , , , f,. 3,55 Zes maanden ..... fr. 6.5«' Een jaar....... fr. 12£* Men abonneert ricSi op a)!e poctbarcelet DEN VREEMDEDrie maanden (dagelijksvenondenjtfti6.73 ORUJT gaat vooruit opengespalkte oogen, drukken hunne tengere kleinen tégen hun-borsten. Bedrukte, tenêergeslagen vaders, als afgeknotte eiken, staan otóar- radeloos. Jonge dochters, angstige kinderen geIrjk, volgen schuchter fq verlegen. En de kinderen, o wreed* jougd! o gelukzalige onbezonnenen, :|p .spelen... oorlog, hossen en botsen op de %roene grasperken. De avond valt, de najftht' verspreidt zijne zwarte vlerken over ,dèn Tempel der Weeën. .Wat lijdensnacht! Onbeschrijflijke folteringen! Ondenkbare iaelesmarten. Wat •heete tranen hebben biet het stroo bevochtigd ! M *** Een weinig later. Het is winter. Bloemen zijn verdwenen. Vogeltjes vertrokken naar verre, vreedzamer oorden. Hier en daar, een laatste rozenknop, helaas, gèsatacht bij het eerste levenslicht. Het feestpaleis steekt akelig af tegen het dorre, grijsgrauwe uispansel. Alles is eenzaam, treurig en verlaten. Daarbinnen... een Rjflensoord; de eeretrap, de weg der Golgt/tha^v-i; Duitsche krijgers, ook- vaders en zonen, liggen daar ter verpleging op de smartsponde uitgestrekt. De vreeselijke, huidige ramp heeft ze daar vervoerd. Welk een benarde toekomst!... herstellen en terug naar 't bloedbad, of voor immer verminkt, voor altijd ongelukkig en naar de haardstede weer. Afgrijselijk! En het flauwe, sidderende maanlicht, van tijd tot tijd, achter dravende wolken uitglurend, werpt sen spookaentigeh schijn op het steeds blanke, trotsche Feestpaleis. Dat trotsche gebouw, ooggetuige van zooveel eer, van zooveel val. PIP Onze wijsgeer kuierde al verder. Bij de ingangspoort van de oude citadel prijkt immer, in harden sfceen gebeiteld, het uitdagend opschrift : «Nemo me inpune lascescif» (Niemand zad mij straffeloos aanraken). IJdelheid der ij*$$iieden!... Honende In Rusland staan thans 8 groote pantserschepen van 22.000 tot 23.000 ton op stapel die voor het einde van 1915 u.oeten gereed zijn en men werkt er met verdubbeld personeel aan 4 kruisers van 32.000 ton die het volgend jaar moeten geleverd worden. Verder werkt men er aan 8 groote kruisers, aan 49 torpilleurs en 25 onderzeeërs, die allen zoo spoedig mogelijk moeten geleverd worden, in Rusland heeft.men niet minder dan 16 staats- en 16 bijzondere scheepswerven, die allen met verdubbeld personeel werken. In Duitschland bestaan-..thans 4 groote staats- en 10 bijzondere scheepswerven, waar eene ongehoorde drukte heerscht,Men werkt er thans aan 7 pantserschepen van 25.000 tot 27.000 ton, die voor een deel zullen gereed zijn in. 1915 en voor de rest in 1916. Verder werkt men er aan 4 destroyers van 6.000 ton, aan 17 torpilleurs en 5 onderzeeërs, die zoo spoedig mogelijk moeten van stapel loopen. In Oostenrijk heeft men slechte eéne enkele staatswerf naast acht bijzondere. Men werkt er thans aan een pantsersëhip van 13.000 ton, die op net einde van dit jaar moet geleverd worden, en aan 2 van 24.000 ton, die van stapel moeten loopen voor het einde van 1917. Men maakt er verder 2 kruisers, 6 torpilleurs, 27 kontertorpüleurs en 6 onderzeeërs, die weldra zullen gereed zijn Het blad voegt er bij dat het bouwen van] al die schepen reeds aangenomen was voor het uitbreken van den oorlog, zpodat er niets^bekend is omtient de verdere inzichten of besluiten der genoemde landen. Als men weet dat de verloren engelsche «Bulwark» niet minder dan 60,000,000 fr. had gekost."zal men zich een flauw gedacht kunnen geven van de fabelachtige sommen die op zee aan den Oorlogsgod worden geofferd. spot! 1 »i - __ 2J8t*- _ ^_ Het is reeds laat, de koude bitsig. De zware klok van St-Pieterskerk dreunt middernacht... 1915. De eenzame wandelaar bevindt zich juist voor 't groote standbeeld van Prometheus, den held, den weldoener van het oude menschdom. « Volgens de sage, was Prometheus een reus. Hij had een vonk vuurs aan den Zonnegod ontnomen en die aan het menschenras gegeven. Jupiter, de God der Goden, was overtoornig en Prometheus werd gestraft. Op het Kaukasusgebergte werd hij vastgeklonken met ijzeren banden. Een gier zou steeds zijn groeiende lever verslinden. » Op zekeren dag riep Jupiter eene vrouw. Het Hoofd der Goden overhandigde haar. eene gesloten doos, met bevel, die aan Prometheus ten geschenke te geven. » De zwakke vrouw was nieuwsgierig opende de doos en... al de ongelukken stortten zich eensklaps over het aardrijk uit. Een ding bleef slechts op den bodem der doos liggen. Het was de... Hoop. » Zoo luidt de legende. De Hoop... het eenigste wat ons overblijft. Het eenigste wat ik u wenschen kan bij de jaarsverwisseling is: «Hebt Hoop, Hoopt op beter.» De Batavier Aan «Het Volk» van Amsterdam, wordt uit Zwolle het volgende gezonden : Dat het met het kamp te Nunspeet nog ellendiger was gesteld als met dat te Oldenbroek is ook hier doorgedrongen. Het Zwolsche komiteit tot steun van Belgische vluchtelingen heeft met groote opofferingen een negental kraamvrouwen met haar gezinnen uit de hel in Oldenbroek gehaald, omdat de toestand voor deze menschen daar onhoudbaar was. We hebben gezwegen, omdat het een -zoo ontzettende aanklacht is voor heel ons' Nederlandsche volk en omdat we leefden in de hoop dat Nunspeet beter zou worden. Echter in plaats van beter is het veel erger. De heer Guller — de bestuurder van het Kamp van Nunspeet — heeft in Transvaal de concentratiekampen van nabij mee- SSSJg^SSS Hanen en milli voor den Oorlog 'l Noorden van Frankl Officieels tsiögran: meugeur, alom. _ Gent jubelt en leeft als in de zoete illusie van eenen wonderbaren droom van festijnen. De prachtige Wereldtentoonstelling is geopend. Dr,ommen en drommen komen op de vleugelen van den stoom, van heinde en ver, aangevlogen. Vreemde natiën verbroederen innerlijk. Hunne nationale kleuren wapperen en ontplooien vreedzaam hunne banen. Hunne volksliederen weergalmen door de hoog gewelfde zuilenzaal van het Feestpaleis, en de zucht naar vrede en verbroedering welke alle volkeren bezielt, is er als vertegenwoordigd. Korten tijd nadien. Het park in volle pracht. Veelkleurige rozelaars botten en geuren onder den zoeten kus der warme Augustuszon^e. Het feestpaleis, zooals voorheen baadt in een gloed van vuur en licht. Toch de natuurweelde harmoniseert meer met de feiten; zij lijkt, helaas, honend, spottend zelfs. Geen zachte muziektonen meer; geen vreugdekreten, geen Gent dat jubelt en viert; geen vreemde natiën meer maar vreemde, havelooze broeders, vluehtelin-gen-. En de grijze stad van Jakob Van Artevelde weent bittere, heete tranen. De oorlog is uitgebroken; de oorlog met zijn treurige en pijnlijke gevolgen. Het Feestpaleis, een wêepaïeis! _. Annstige moeders, met groote, koortsige, Uii üuifsche bron KuTTEBDAM, 29 Dec. (Wolff): De «Nieuwe Botterdamsche Courant» meldt uit Londen van 28 Dec.,il' «De -.m orning Post» verneemt uit Petersburg, dat de ontevredenheid onder het Bussische volk heerscht, omdat de Bondgenooten in het Westen niet hun volle aandeel in de oorlogstaak bijdragen, immer grooter wordt, daar het de Engelschen en Franschen, ofschoon de Duitsche hoofdmacht zich in 't Oosten bevindt, nog steeds niet gelukt zij de Duitschers uit hunne stelllingen te werpen. Men gelooft dat de legers der verbondenen daartoe sterk genoeg moesten zijn. De «Morning Post» schrijft hierover in een hoofdartikel: dat Engelands aandeel aan den oorlog heden nog hoofdzakelijk in het opstellen van zijn nieuw leger za] bestaan. Vanwege generaal Joffre zou ' het zeer onvoorzichtig zijn, een groote veldslag te leveren, eer de Enajelschen over ee-ne sterke legermacht beschikken. Uit Fransolie bron Parijs, 28 December. Officieel:' «Den 25en December verliep ks.ïsa ttassohen de zee en de Leie. -feff.'/vtS** 1 Wij waren aangenaam verrast toen *iet Beheer van Vooruit ons dezer dagen mededeelde, dat onze Samenwerkende Maatschappij in den loop der verleden week zestig nieuwe leden had gewonnen. Onze verrassing was gewettigd, gezien den benarden tijd die wij beleven, en die vele werkersgezinnen in armoede aeeft gedompeld. Hij was dubbel gewettigd omdat wij moesten bekennen, dat noch de Samenwerkende Maatschappij zelve, noch wij bij middel van ons blad, geene de minste propaganda hadden gemaakt ten voordeele der socialistische coöperatie. Wij hadden ongelijk en wrkbekennèn •chuld.jSJ Maar de aanwinst van 60 nieuwe leien in eene week wordt daardoor toch van nog grooter beteekenis. Wat beteekent deze aangroei der coöperatie ? Het is in de eerste plaats een bewijs van verstand en vooruitzicht bij de nieuwe leden, die zijn toegetreden. , Oorlogstijd brengt schaarschte in de levensmiddelen, maar het logisch gevolg daarvan is ook verduring, vervalsching der waren en daarenboven zeuren op het gewicht. Zekerlijk gebeurt zulks ook al in ge wone tijden, maar in oogenbhkken als deze, worden die handelaarspraktijken zóó brutaal en zóó onbeschaamd, dat de kleinsten ze zien en aller geweten n opstand komt. En 't is als instinktmatig dat er vel<:n I naar de coöperatie gedreven worden, die -.^;*2|S^^eS?/<ïd:To.n^>esprokeT^lste.^;*- Een of meer leden kunnen een on verschil hebben met Vooruit, dat is ge.kend..i^tó^ Geen enkele van zijne duizende leden zal klagen, noch over de hoedanigheid, noch over het gewicht, noch over de pnizen der waren die de coöperatie hen verschafte. En 't is die bestendige manier van handelen sedert veertig jaren, Jie de faam van eerlijkheid en degelijkheid der coöperatie hebben gevestigd. Als diegenen die nu tot ons komen, het niet eerder gedaan hebben, dan w;is 't doodeenvoudig omdat de meesten Ie den aan de geheel menschelijke ziekte van den slenter, die hen belette hoo^T en klaarder te zien en hen de energie, dé wilskracht ontnam om te handelen Er was een groot, brutaal feit noo'iis^ als deze oorlogsperiode om hun de oogen te openen en handelend te doen optreden. En aldus blijkt het waar, dat het goede soms uit het kwade geboren wordt, * * * Het ware ons dunkens verkeerd, >n dit verschijnsel van toevloed van ni?a we leden, niets anders te zien, dan eene pure stoffelijke berekening van goede, goedkoope waren, enz. Ter qeiegenhsid van Nieuwjaar zal ons blad vrijdag niet verschijnen, dnze verkoopers zullen dees jaar ook geene nieuw)*aruravuur)* aan de lezers Bllll 1914-1915 (Sint-Sylvester avond: nog slechts enkele «tonden en 1914 behoort tot het verleden. Op zijn ééntje, moederziel alken, kuierde de filisoof langzaam, met afgemeten pasjes door ons stadspark. Hij was diep, zeer diep in gedachten verzonken. Allerlei herinneringen drongen zich onstuimig wemelend ir£zijn hersenen op. Het was alles gelijk een droom, eens nachtmerrie. Een heerlijk, aangename lentedag. Jolige, gulden e zonnestralen vallen, scherp weerkaatsend op het blanke feestpaleis, da-t, badend in eene 'zee van licht, zijne statige « koepels in hoogere sferen heft. De pas I ■ ontwakende natuur harmoniseert meester- I lijk: In sneeuwwitte bloesensj zachtgroene I ' ontrolde blaadjes; vojgelenkpor _ ©a bloer J, Wij weigeren om er niets meer in te zien. Wij zeggen vrij en vrank, dat het socialistisch karakter van Vooruit daar ook voor iets, voor veel tusschen is, zel.s overwegend is.' Ons beginsel is in den laatsten tijd, in de harten en in de geesten met reuzenstappen vooruitgegaan. Eerst en vooral omdat het een antioorlogsgezind princiep is en wel het eemge practische en afdoende. De afschuw voor den oorlog en den zucht naar vrede, hebben velen in de armen van het socialisme gevoerd. En in de laatste tijden heeft het socialistisch beginsel, geheel zijn droombeeldig karakter verloren, die vele oieischen, zonder diep nadenken, erin zagen. Het feit dat men tot socialistische maatregelen zijnen toevlucht moest nemen om den heerschenden nood te leni gen, heeft de talrijke ongeloovige Thomassen overtuigd van de degelijkheid van ons beginsel. Het socialisme is al met 'eens leefbaar, manbaar geworden, en het is opgerezen met als een princiep van vernieling en dood, niet als den ondergang der beschaving, maar als een beginsel van hoop, van orde en van redding. De ommekeer is groot en gewich^g genoeg om aangestipt te worden en de toevloed van nieuwe leden in Vooruit is het praktisch bewijs, dat wij ons geene illusion of begoochelingen maken daaromtrent. * * * De zestig nieuwe leden, die in ééne wsefe tot V^om5fc-kw«w»ea+.ke«tien»«r.g wat anders en herinnert ons' aan Die zestig nieuwe leden kwamen lot ons uit eigen beweging, zonder propaganda. Gerust mogen wij zeggen, dat, Hdden wij wel propaganda gem-ia kt, die zestig tot honderd twintig, miso.-:h:en tot twee hondend waren gestegen. En dit toont dat wij in geen enkele omstandigheid, 't zij intijd van /rede of m tijd van oorlog, 't zij in vreugde of in verdriet de bestendige, onafgebroken propaganda mogen staken. De kerk rust nooit, van bij de geb )orte van den mensch tot aan ziinen dood, tot na zijn overlijden, is zij altijd gereed om hare theoriën in te pompen en in toepassing te brngen. Dat voorbeeld moeten wij volgen. -aan En er is niets dat zich daartoe beterleent dan de propaganda voor de coöperatie, die groote voordeden sdv'nctzonder in iets het hoog, verheven ideaalvan het socialisme te verloochenen,maar het integendeel zichtbaar, tastbaar en duidelijk maakt, door het inpraktijk stellen der solidariteit, der onderlinge hulp, zonder dewelke de werkende klasse nooit tot hare v ledigevrijmaking'kan komen.f'; IJ. Mag men gelooven wat de italiaansche «Revue Maritime» onlangs schreef, dan zal het de oorlogvoerende Inden nog niet zoo gauw aan schepen ontbreken om d-ze te vervangen die naar den bodem der zeeën gezonden worden. In Engeland werkt men thans met spoed aan 16 pantserschepen van ^5000 tot 28000 ton, waarvan 8 zullen gereed zijn voor Nieuwjaar en de andere 8 't volgend jaar. Verder werkt men er aan 19 destroyers van 3000 tot 4000 ton, die in den loop van 1915 moeten gereed zijn en aan eén 20tal andere die het volgend jaar moeten 'van stapel loopen. Daarbij staan 44 torpilleurs en 27 onderzeeërs op stapel, die ook in 1U5 moeten geleverd worden. Zooals men weet bestaan er in Engeland 22 staatswerven en 24 andere, waar men van de kleinste tot de grootste schepen bouwt. In Frankrijk werkt men even haastig aan 8 groote pantserschepen van 23.000 tot 25.000 ton, die allen moeten gereed zijn in den loop van 1915, al»ook aan 4 andere van 30.000 ton, die in het begin van 1916 moevan stapel loopen. Men werkt even druk aan 3 groote kruisers-t-van 15.000 ton, aan 15 torpilleurs en aan 22 onderzeeërs die zoo spoedig mogelijk moeten afgeleverd worden. In Frankrijk heeft men 16 giroote staatswoTven en 8 andere die alle schepen kunnen maken,: 8SSK «■iivSltdiiH; ®i3 in !s!-Vlaande gemaakt en het heeft er allen schijn van dat deze als ïnodeünrichting sim sa wot» den genomen. Dagelijks komen er' tal van brieven bin,nen, brj het Zwolsche komiteit; noodkreten, me alle hieropneerkomen : haal ons hier' weg en breng ons ergens anders. Het ko-' anteit staat natuurlijk machteloos kan et met aan beginnen, en moet zich 'bepalen tot enkele zeer sterk sprekende gevallen, zooals kraamvrouwen. Er wordt groots ellende geledea door da kampbewoners, en deze zal nog grooter worden als de gure koude vorstmaanden komen. fcichande voor Nederland als da toestand zoo blijft. Zeker onze hulp behoeft geen zte*elij«« uZIja' imaarhlerworden duizenden mem scaen als beesten op een hoop gedreven J hier worden hoogst fatsoenlijk* menschen sftamgebracht bij elementen uit de onder* «te_ lagen der maatschappij. Waarom grijpt de regeering niet doel* matig in.? Waarom niet een behoorlijka vergoeding toegestaan voor het onderbrem gen van fatsoenlijke arbeiders gezinnen uii België bij fatsoenlijke Hollandsche arr>ei< dersi Hier in Zwolle zijn tal van gezinnen zon ondergebracht en het gaat uitstekend. Dank zrj de hulp van de Zwolsche burgerij kan het Komiteit het uithouden tot onee« veer Mei 1915. Vol schrik" vragen nu reeds de menschenof we ze toch alsjeblieft niet naar Nunspeet willen zenden.> Als de regeering niet ingrijpt moeten dé' plaatselijke komiteiten het doen en zich telegrafisch in verbinding stellen met de Amerikaansehe, Engelsche en Noorsche komiteiten ; maar ingegrepen moet er worden Dan moet één de kat de bel aanbinden en als een ander het niet doet, dan zal schrijver dezes de zaak aanpakken. * * *s Uit volstrekt zekere bron fa ons bekenü, dat van wege den fcamp-Ieider, dr. Hendrik itt ulier, censuur op de brieven wordt uitgeoefend, die van de in het kamn aanw*. zige vluchtelingen uitgaan. Aan dit schandaal moot stellig onmiddel» tys een einde komen. 0it is^eirsMüèride bewijs^ d'a& de vloefc. telingen er beschouwd én behandeld wow den als gevangene-, wat ze niet zijn en waartoe ze niet gemaakt mogen worden. De meeste groote bladen zwijgen onz« aanklachten dood. Hen treft de medeschuld voor deze schandelijke dingen, als ze niei mede ingrijpen. Van de zijde van iemand, «Me het wetea kan en die ;wat wij meedeelden volkoinea onderschrijft, wordt ons meegndeeld, dat van centrale verwarming in het kamp waarvan commige bladen dwazelijk spraken, geen sprake is. In de eetzalen, ingericht voor 1000 personen, staan 2 a 3 kachels die deze groote ruimten onvoldoenda verwarmen, terwijl deze verwarming in da slaapzalen geheel wordt gemist. Verder in er veel te weinig licht in deze zalen, ter, wrjl dit bovendien nog 's avonds om 8 uu* reec"j wordt uitgedaan. » »De Franschen hebben eenige vorderïn1gen gemaakt in de nabijheid van de dui'nen'.( »Te Noulette, in de streek van Lens heb-* ben zij twee gepantserde mitrailleurs vermeld. Te La Boisselle, noordoostelijk van Albert, en te L'ihons, westelijk van Chaulnes, werd een loopgraaf, op de Duitschers genomen, verloren, doch vervolgens, na hevig gevecht, hernomen. »Tusschen de Oisne en de Aisn», te Namp» cel. namen de Franschen een loopgraaf, die ze hebben behouden, ondanks een tegenaanval. In het Aisne-dal is een Duitsche aanval op Baulne en Vemeuil verijdeld.» PARIJS, 27 December (Reuter). Het eom> mumqué meldt dat de Verbondenen langzaam doch gestadig vorderingen maken. Verder bericht net dat een Duitseha bestuurbare ballon tien bommen op Nancy wierp, zonder dat er militaire redenen waren dit te doen. PARIJS, 27 December (Reuter). Volgeas een officieel bericht behooren tot den buit den 24en December in de Duitsche loor>TV ven gemaakt in de buurt van Perthes twee mitrailleurs, verscheidene stukken baleeenugsgeschut op wagens, , een «ijnwsrpfW van 245 mM., een kanos van 60 seM met gepantserden koepel, «en draaiend feanon va ! 37 mM. Uit deze opsomming kan m-n zich eenigermate een denkbeeld vormen van de wijze waarop de Duitschers hnn veroedigmgewerken hebben ingericht. i.„'-i;S'h.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.