Averbode's weekblad

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Het anti=clericalisme tegen de kloosters. 'Q ooeven is het boek verschenen van Pater Rutten : Le Travail dans les Couvents, réponse au livre de ^JSSLJ Bossart, sur L'Industrie et le Commerce des Congrégations en Belgique (Bruxelles, Goemaere, 3,5° fr.). y)(rf*k Het past wel, te dier gelegenheid, een oogenblik te verwijlen bij die mislukte anti-kloostercampagne en uit de feiten eenige lessen op te halen (i). De aanval van Bossart gaat niet uit van een alleenstaand persoon, die uit wetenschappelijken aanleg eene studie over het vraagstuk heeft ondernomen, zonder andere betrachting dan de waarheid. Bossart, gewezen onderwijzer en logeman, is lclerk van een vrijzinnigen volksvertegenwoordiger. Vôôr den kiesstrijd, vôôr den schoolstrijd maak't hij de dossieren op, en roept daarbij de Loge en hare trawanten ter hulp tegen het cléricalisme. Om de waarheid is 't hem niet te doen : getuige zijn boek. O ! evenals zijn meester zet Bossart het masker op der glim-lachende welvvillendheid, der heilige onpartijdigheid, en prokla-meert vrank weg : 11l ne s'agit pas ici d'une question politique.... C'est aux hommes de bonne volonté de toutes les opinions qu'il appartient d'en rechercher la solution » (2). Maar welke ontmaskering, wanneer ge dan in dat boek de eene lastering over de andere, de leugens per bladzijde, de val-schelijk opgegeven klooster- werkhuizen per doziin teilen kunt ! Die stoutheid in het liegen is verbazend, is verschrikke-lijk; want zij is een gevaar in de samenleving voor al wie, eerlijk en oprecht te werk gaande, buiten de gra-tie valt van schrijvers genre Bossart. Hoe heeft die man zijn boek dan samengesteld ? Eerstens, met een lijst, die vôôr vele jaren moet opgemaakt geweest zijn, want er zijn kloosters in vermeld, die verdwenen zijn sinds meer dan twintig jaren. Die lijst is natuurlijk herzien, om vermeerderd te (1) Aldus Ons Geloof, IV, 6. — (2) Hier komt geen politiek te pas.... Goedwilligen van elke denk-wijze moeten dit vraagstuk zien op te dossier:. worden. Dat zij lang werd, was de eenige bekommernis ; dat zij juist was, kon het gewezen schoolmeestertje niet schelen. De menschen zouden het immers voor juist aannemen ? Wilt ge een staaltje ? De Paters Jezuïeten van Edingen zouden brou-wer spelen. Dat moet nu toch van iedereen geweten zijn, tôt van den fiscus toe. Welnu, de Paters Jezuïeten loochenen dit volstrekt, niemand ter plaatse weet er iets van, en de Paters zijn zelfs gaan opzoeken of het gebouw, dat ze sinds 26 jaar betrekken, vroeger ooit een brouwerij kan geweest zijn : geen schijn of gedacht ervan ! En als ge zoo tien feiten wilt, ten laste van Bossait, dan lever ik er u zoo tien. Dan heeft Bossart naar trawanten uitgezien. De beruchte cijferaar der twintig-millioen-aan-de-kloosters is met heel zijn tafelronde van anti-klerikale schoolpedanten in 't spionnenpak gevlogen, en deze hebben den kletspraat ingestuurd, dien ze zoo al konden opdoen. Over die dokumentatie kunt ge oordee-len, als ge Pater Rutten's boek leest. 't Is verschrikkelijk, dat zulke domme legenden kunnen verspreid worden en ingang vinden. Wilt ge staaltjes? Zie dan wat Bossart vertelt over Averbode, over Affligem, over de Aalmoezeniers van den arbeid.... « Ces religieux ne sont pas seulement à la tête d'une colossale boulangerie populaire Het Beste Brood ils sont encore affréteurs de navires, possédant tme demi-douzaine de bateaux.... » (1). Daar is alweer geen enkel, maar geen enkel woordje van waar, noch van verre, noch van bij, noch in let-terlijken, noch in overdrachtelijken zin, noch in wat zin 00k. En weer zijn daar bij tientallen staaltjes van te geven. Dan heeft liij een paar gedeserteerde Zusters aangesproken, en daarmee zijn gansch kapittel opgesteld over Le personnel religieux.Bij een ernstig publiek zou men voor een pamphlet, als dat van Bossart. de schouders ophalen, de schrijver zelf zou lang werk hebben om zijn faam van eerlijk en rechtscha-pen man op liaar efien te brengen. Maar daar heeft Bossart nooit vrees voor gevoeld. Hij had voorgangers op zijn lasterbaantje, en die zijn meesterlijk geslaagd. Ik geloof zelfs, dat Bossart in de geschriften dier voorgangers te leer geweest is. Ik bedoel hier namelijk de lastercampagne's tegen de Lombardische Salezianen en tegen den Bon-Pasteur in Frankrijk. (1) Deze kloosterlingen staan niet enkel aan het hoofd van eene kolos-sale volksbakkerij « Het beste Brood » : zij reeden 00k schepen en bezitten een half dozijn vaer-tuigen. VAN OLIFANTEN : EEN OUDE ALLEENLOOPER. (Zie artikel ht. 325.)

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.