4de Jaar Nr 157 Woeasdag oi juli 1918 I AeoRHBMSimm j- —o— V«or Soldat en f; X naasd 1,23 fr. ' a mwraden a,5o g; 3 mwnden 3,75 wmQmmm '•£. NUt Soldktea ta *t kad £ 1 muni fr. 1,75 anutodea 3,50 1 3 maftadea 5,15 v —o— BmUq 't Und 1 X auutad fr. 3^0 l « PMAden 5»®o v 3 muiad«o 7,30 —o— 3 e DE BELGISCHE ^ ^ ^ ^ - -r ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^f^sSSS^ ""'■'■*«3^ I 1 , HP BP 11—'h 1 Opstel en Beheer Villa » Ma Coquille " Zee dijk DE PANJHE Kleins aaokoa- digiogan : 0,35 fr. de regel reclamen volgens over-ceskomat Stichter-Bestuurder ILDEFONS PHETERS VASTE MEDEWEPvKEPiS M. E. Belnrur^, L. Duykers, P. Bertrand Van der Scheldoii, Dr. Van de Perre, Dr. J. Van de Woestyne, Juul Filliaert, Dr. L. De Wolf, J. Simons, O. Wattez, Adv. II. Baels, Ililarioa lhans De heteekenis der taal in de vorming der Nationaleteit IV. Taaleesheid is geen essôûtieela factor iu de vormlng der nat.oralitelt (Vervolg) Waar dit liet geval wel is, is du nationaliteit veroordeeld. Toen op het einde der XlVe eeuw, Litanen 1 door Wladislas Jagellon, met Polen vereenigd j werd, onstonden er moeiiijkheden otndut een ; der twee volken het andere wilde onderdruk-ken.Zulks was niet het geval in Oostenrijk-fion-garije. Ferdinand van Oostenrijk aanvaardde in 1527, de kroon van St Stefanus van Hongarijo en begon zijn regeering met de woorden : « Nattonem et linguam vestram non perdere intenctimus. » « Wij willen uw natie en uw taal dtenen, niet vernieligen. » Zooiang deze gedragslijn gevolgd werd, bleef Gostenrijk-Hongarije vereenigd. £u indien deze staat, die zooveel volkeren met T«richillende talen bevat, zich steviger toonde tijdens dezen oorlog daa sommigen het •n» wilden doen gelooven, dan is het omdat de taal rtn ieder volk, zooniet tôt haar voile, dan toeh veel meer toi haar réélit komt, dan 't voor ttel volken, die in ander landen samen wooen, h«t geval is. In Zwitserland zijn er 3,315,443 inwoners, naarran 2,312,949 duitschsprekendenof 69 730,017 fransciisprekenden of 22 °/0 ; 221,182 italiaansohsprekenden of 6 % en 88,651 Ro-■aanscheprekenden.De Frausohen zijn van de duitschsprekenden geaeheiden naar een lijn die loopt van Noord •aar Zuid met de Vrijburg op de grens. De Iuluanschsprekenden bewonen Tessin, ten Zoiden de Duitschers. Bewonderenswaardig is het hoe, niettegen-slaande de overwegende meerderheid van het dailsch, der rechten der minderheid in dezen federatieven Staat gevvaarborgd zijn. In het federalief parlement worden de drie talen gesproken. De redevoeringen van den voorzitter worden vertaald. Van de andere be-sprekingen wordt, op aanvraag, een korte ver-laling gegeven. Het verslag is tweetalig. De federatieve raad is samengesteld uit 7 leden, >vaarvan.5 duitschsprekenden. Al de overheden moeten in de taal antwoor-den in dewelke hun geschreven woi'dt. Da legerafdeelingen zijn duitsch. Maar voor de fransciisprekenden bestaan ertwee fransche. In de kantons waar er twee talan gesproken worden, spreekt ieder zijn taal. De tiand wordt eraan gehouden dat ia het duitsch gedeelte de school duitsch zij ; ia het Fransch, fransch en in 't Italiaansch gedeelte : italiaansch. In dit opzicht is men onverbidde-lijk.« Ils veulent renforcer par l'école l'influence du milieu social et atténuer celle du milieu familial. D'ailleurs, les cantons en majorité fran- ! çais de Fribourg et du Valais, maintiennent} scrupuleusement les écoles allemandes dans la partie de leur territoire où déborde le groupe linguistique allemand (1). » Bank zij deza rechlvaardige behandeling blijft het Zwitsersch volk een stevige nationaliteit. De beproeving is de beste maatstafen Zwit-serland heefi ze in dezen oorlog onderstaan. VVaren de Franschen of de Italianen slecht ; behandeld geworden, dan was ervoor te vree-zen dat ze naar het een of ander oorlogvoerend kamp vvaren gedreven geweest, zooals het met andereu gebeurde. Wij besluiien : Taaleeiih«id is gesn essentieele faotor der nationaliteit op voorwaarde; ofwel dat een der sanaenwonende volkeren bfvvusteloos en slaafsch zijn ondergeschikt lot Uiau;;l ; maar huit ons dan liever spreken van emt slavenvolk dan van een nationaliteit ; dat de taal der beide volken als gelijk ! I bereclitigde behaadeld wordt. Kon dezs waarheid toch çjiis ia de poliliek doordringeu. E- n ni-er siels lm itige weten-scliiippelijke studie zou i* 110g meer doen uit-konien.Maar helaas ! de politiek is zoover tan achter op de maatschappij. Daar spreekt de wf?leu-schap haar woord meê lnpolitiek is alleen : ge-\Ocl en passie meester. Zij is door geen weten-sciiap te beîtivloeden. Intusscheu, zooiang het taalproblema voor de verschillende volkeren niet opgelost' is, blijft er aan de in hun taal verdrukte volken niet over dan te lijdvîn en (of) te strijden. Om te eii.digen laat er mij bijvoegeœ dat cen-heid van taal niet voldoende is oin e«->n nationaliteit te vormen. De Gibelijnen en de Gelfen spraken één taal, maar ze voehten bittere strijden.- De Vlamingea scheurden, om godsdienstige redenen, tweemaal af van Holland. Dr VANDF, PHIRE, Yolksv. "t—i y r TtffvninwfB— (1) René Heary. La Saisse et la question des langues. Paris, Pion, éditeur. Van en voor onze Soldaten Duifeche Zeden Een Engelsche stoomboot kwam enlangs een Duitichea onderzeêer tegen die erg beschadigd wag. De beaianning, van op het dék, riep 01a hulp. Het schip stapt. De kapitein aan-veerdt de Duitschers aan boord te nemen, maarzalhun vaartuig doen zinken. — Is dit al uw volk ? vraagt hij aan den duitschen officier. — Ja, luidt het antwoordt. Ziehierove-rigens onae boeken. V. En waarlijk niêtiemand ontbreekt op.het appel. Maar, daar weerklinken lijk doffe slagen, benedén in den romp van den onderzeêyr : Men gaat zien. Vier Engelsche zeelieden lagon er gebonden in een kot. De Duitschers wilden ze laten verdrin-ken en zelf gered zijn door een Engelsch vaartuig. De Soldatâahserden t - Lourdes Voorbeelden trekken, zegt het spreck-woord. Na de Belgen, bebben de Engel-schen te Loardes eenen soldatenheerd gé-sticht. Ea nu richten 00k de Àmerikaaaders een dergelijke instelling op. Groote onsha-liagen geschieden ®rer den Oceaan om dit \yerk degelijk te maken. Latea wij vennel-den dat Paus Benedictus XV met eene edelmoedige gift het Belgisch werk vereerd héeft, e* met zijnen hertelijksten zegen. Kanad«esch« liefdadigh^îd Uit een verslag van het Hulpkomileit van Toronto. (Canada) waarvan M. Goor, belgisch consul, de ziel is, bhjkt het dai dit komiteit van October 1914 tôt einde Maart 1918 naar bezet Bel^ië verzouden heeft een hoeveelheid kleede-ren en levensmiddelen ten bedrage van een mil-lioen honderd duizend frank. Het komiteit ont-ving voor 700 duizend frank giften in gelde. Dit gtdd werd besteed aan den aankoop van graan, enz. KIMI OP DEN YZi'ii. I >en a < )ogst, or» 5 uur in de zaal va» den Militaires Krmg-, §5 Markt, i 'e Panii - : Dr. a. vaNDENBOSCH : Over cci,ig« Boëksn van Jwergeïï&en. 33JBC TOKSTA.MD De aftocht van den vijand N. de Marne» Op de Marne nemen de ^ebeurte-nissen het voorzieoe verloop, Pas vierdag'en geled^n îieten we door-schemeren dat de vijand /ou jjedwon-g'en worden den aftocht te begfinsen op de heeîe g'evfchtslinie, bijaldien h'i afsnijding" vvilde \6rmijde«.Gister is hetfeit gebeurd. Onderdeaanhou-dende drukkimr is heel het duitsch leger dat no g" teg*ec stand bood tus-schrn Oulchy îe Chateau mi Dorrnans aan 't wîjken gfegaan. Een bewijsdat de vijand zooiang" mog'leîjk den strijd heeft trachten vol te houden om zijn nieuwe verdedigingslinie degelijk in te richten. Velen aijn van oordeel geweest dat deac linielang-sheendeOurcq opFere en Tardenois en Ville en-Tardenots moest ligg-en, Dit Van wel zijn, maar naar de laatste gebeurtenissen te oor-deelen lig"t het doel vas Foch verder : Hij wii op de Vesle geraken en hij is op weg om er te komen. Immers het laatste bericht meldt ons dat de fransch voorwachten, spijts een hevigen teg'eostand, de Ourcq overg"eirokkea e^ Fere-en-TardenQïszijn binjcexige-rukt. Dat is een bewijs dat deze duit-ache vermoedelijke verdedigingsliuie re<fds in ing"ebeukt, 00k meer ten zui-den is Boehm aan 't wijken meeten gaan en heeft de hoogten van Tardenois moeten verlaten. Bijaldien de Duitschers werkelijk hier hun tegeastand willen inneMe^1 danzal er fehrikielijkgevochtcnwor-des, want Generaal Foch's strijd-macht is thans in zoo'n gunsti- ge positie dat hij ongetwijfc-ld door-boeren zal. ln alle j^eval, de bewerkstelligde vooruitorang is reeds op zic h zelf een groote zege te hoemen. Door hua vooruitgang op de Marne hadden de Duitschers den grootenstratigischea spoorweg Parijs Chateau Thierry* -Hpernay — Chalons-sur-Marne afge-snedeo. Nu ia dezespoorweg weer voor het verkeer open gekomen ea dat is voor ors kger dat Verdun be • schermt van onsc'natbare waarde. Van beslisseade zegepraal mogen we i:og niet gewagen, maar gclijk een Zwitsersch oorîogskritieker het schrijft, de bcslissende zegepraal kan eruit voortvloeien. Ail-s zal afhan-gen van de wending die de Kri gsver-richtingen nu nemen zullen. Tegesirevolutie in Ukraniâ Uit Zwitsersche bron wordt gemeld da heel Ukranie door een legenrevolutie i uitgdbroken om den duitschen invloed t weren. Het ministerie zeu om verge worpei zijn. jSpanning tusschem Turkeije en Bulgarije Volgens de « Corriere d'Italia»zou de span-ning tusschen Bulgarije en Turkeije ten hoog-| sie zijn. Van nu af seint men reeds gevochte* op da Mariua. x Laatste uur l! lilEÉ De vijand in aftocht PARIjS 9 juli, 20 uur N. ce Marne ge-cu wijziging, gisier vieîen gedurede de gevechten op de i ureq ruim 4 okrijgsgevangenen iu onze ha<.dec. PAR JS? 30 Juli. 7 uur Dedagwas geke; inerkt door he.ige gevechten we'kc op hce.i het front geleverd wer-dea. Overal poogde de vijand, bij zoiideriijk te N, de Marrie, doorhef-tige tegenaanvallen onzei'. vooruit-gangte breken. l li| misluitte totaal. Z. .SôissoBsbebbeu we BUZANCY veroverd, Oostelijk Oulchy-le-Chateau vielen Grand,Rozoyen Satx>riay in onze handen. Wij rukten Seringcs bovetî Fcrc-en Tardenois bi.nen en bereikten Sergy, WestelijK de Ourcq op onzen rechtervleugel overschreden we den weg vaxi 'JormaitS naar Reims ■ n kwamen ter hoogte van Villers-Agron.Ruim 450 krijgïgeva; genen vie en in onze handen. BELGISCH FRONT 29 Juli, 20 uur. In den nacht van 27 tôt 28dezerbebben wij dcorhand-zlag n krijgsgevangenen genomen. Gedurende de twee laatste dageo wederzijdschebeschieting van de eer-ste linies es de verkeerwegen. De bedrijvigheid op t'Eïigeisch Fro^t LONt^HN, 29 Juli, 20 uur. Verle-den nacht hebben de A.ustralische troepen op een front van 2 mij le n aangevaller. en veroverden a linies loopgraven nabïj Morlancourt, weers-zijdea deu weg Braye-Corbie Meer dan 100 krijgsgevangeablevcn inonze handen. N. Gavrelles gelukten de Kanadeczen eriu 2 handslagen te plaat en. Opvoeriog van Hegerîâchaidt's Starkadd Op 3i Juli, 1, 2 en 3 Oogst, wordt dit kunstwerk door het Gezelschap De Gruyter opgevoerd in den Schouwbaig der Konin-gin le Hoogstaede. Op 5, 6, 7, en 8 Oogst in de zaal Ver-haeren te De Panne. Op ix, 12, i3 en 14 Oogst in de feest-zaal van het krijgsgasthuis te Vinckem. In een voorgaand nummer van ons blad gaven we den beknopten inhoud van 't werk, dat hoogst belangvvekkend is eu aan 't scheppend genie van een Vlaamsch let-terkundige te danken. Ditmaal geldt het dus nationale kunst. Bijzonderè schermen werden voor de Starkadd-vertooningen ge-maakt, waarvan degenenen die er aan meewrocht n stellig eer zullen halen. Vlamingea gaat het werk bewonderen vau een Vlaatnsch kunstenaar en béwijst door de daad, dat gij de liefde voor d î natioiiviic kiiiisL warm in hel ha:l draajrl O " RM W DEN TZE11 Op Vtijdauf, 26 Julî, g .fM. Emile De Bongnie lering van z'jn Lut.s te week "Thiji Uylen-spLegel aux hanches", een gedialogeetd gedichf, fijn van voem, aog fijnec van ingeving. M. De Bongnie is een VVaal, maac die de Vlàamsclie kunst kent en met vootliefde dooegeond heeft, ■ -n die, dank aan den eoclog in nauwe be-Icekking sedect viec jacen met de Vla-min- .n gebcacht, hunziel en Avezen met ••ympathie en klaten blik studeeede. We ziju aan den Yzec. Een soldaat staat op schildwacht op de vooeposten. Weemoedig kijkt liij naac een houten kcuis, geplant op 't eenzaam g'caf van 'een onbekenden held. Hoevelen zijn [*esneuveld, zondec dat ooit geweten zal woeden waac hun gebeente cu*t? Op cens, ontwaact hij een wootd op 't kcuis, dat eceéne seconde vcoegernLet op stond, een na*m :Thijl... En daat, vooe liem, staat schiclijkeen onbekende soldast, met «cisalk^che oogen en lachen, den mond. Een spioen ? Een spook ? De bajonét, die de schildwacht hem dooe de boest jaagt om zijne vecmetelheid te jttaffen, schijnt hem niet te hindecen... En eindelijk maakt de vceemdeling zick bekeiul. Wel neen, hij is geen vijand, maac wel ten veiend uit vecce kindeeja-cen, een makket uit lang vetgeten school-tijd. Herinnect zich de schildwacht zijn ouden vtiend Thijl niet? Thijl Uylen-spiegel, wiens snaaksclie invallen zijne moedec hem altijd opniew moest vcctel-len, wiens leven en poelsen hij, in 't ou-decwetsche pcentenboek thuia, jaae in jaatuit, las enheclas, en telkens lachte :lat hij schokte ? Ja, de soldaat weet datnog — enschie-Lijk cijst vooe zijn geest het beeld van den vtedelijken haacd, gindec in 't stille vlaamsch docpken, waac hij opgroeide zoo zonnig stoeiend doot veld wei, zoo vol van nooif vetzadigden lust totspelen, en zijne kommedooze jongelinsjacen sleet in taai weeken en blij jagen naac ;ezonde vceugden. Hoe stond hem op eens de ketmis van zijn doep levend in tgedacht — de "ketmis met de iange, imaakvolle maaltijden,de veoolijke dans-sactijen, en 'tuitbundig, luidtuchligplei-detmaken...Dat ailes, hij vetnam het nu, liad hij e danken ^an l hijl -Uylenspiegel, den juden Thijl, zoo oud als Vlaandecen :elve, en die sleclits met Vlaandecen zal ^etgaan. Want Thijl is Vlaandecens geest ?n ziel. Hij ishet die léeftin't pittigavan :iJne gezonde, schaiksche condbocstig-îeid en levenslust; hij die het h elp, de ;euwen dooe, zijn onbuigzaam goed hu-neuc en dappecen moed hoog tehouden, cots tamp en bepcoeving; hij. die eeede dien gulleo, vollen lach, een steun :n een kcaclit, die zelfs in de sombeeste lagen tôt zijn cecht wist te komen. Hij vas het 00k die kunstenaacs en dichtecs nenig meesteestuk inblies. Bteughel was zijn ttouwe leecling, en n den slimmen Reynaact leefde zijn ijeest... Och ! de moffen wacen gekomen en îadden hem gevangen genoraen. Ze had-ien hem zelf willen annexeecen... met |coot gebaac en gebof, hadden ze ovec-ïl vetkondigd dat Thyl Uylenspiegel een Dec-duitschec was van wezen en gebooe-:e zooals ze veoegee ceeds deden vooe Reynaact de Vos, den Vlaamschen Rey naatt. Maaî; den snaakschen, schuimcnden, *chittetenden geest van Thyl konden zç

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.