De klauwaart: orgaan der toon-, tooneel- en letterkundige maatschappij De Klauwaarts

585 0
01 juin 1914
close

Pourquoi voulez-vous rapporter cet article?

Remarques

Envoyer
s.n. 1914, 01 Juin. De klauwaart: orgaan der toon-, tooneel- en letterkundige maatschappij De Klauwaarts. Accès à 29 mars 2024, à https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/fr/pid/7w6736mv9d/
Afficher le texte

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

23* ,J&a,rgkng. j$er < •«> ftuiïsmep Junt 1914 matiMwwBaDBnNti&m wwa»'*a®5 De Klauwaart MAANDBLAD DER "G9NV FOONEEU Er.; •. .ETTERKl;NDlO£ MMTSCHAPPIj DE KLAL'wAâRTS Bijdragen dienen v6or den 30" dar maand iogezondes. Niet &iteekende stukkea woiden geweigerd. Voor abonneme:^4y ^ {e vrtnc.A stat®px ,,rs; 4i Verschijnt door de 'oriren der LETTERKl MD■;.»£- AFOESLING De Vlaamsche Beweging. Een economisch vraagstuk ? Men zeg! dikwijls : Wat is de Vlaamsche Beweging ? Wat' heeft zij opgebracht ? Wat nul heeft zij ? Menschen die- /oo spreken, denken natuurliji: allée»! aan die beweging die on'tstaan is- oui het Vlaamsche volk zedelijk te verheffen en het op de hoogte van verstandelïjke ontwik-keliftg te brengen, die de on s omringende càltuurvoikeren bereikt hebben. Aar> bon die op die wijze redeneeun, worde toegeroepen : " Gij dwaalt, gij aahziet ons streven aïs eenzijdig ; welnu on» betrachten ligt v« el hooger, het is in den volslen zin des woords : veelzijdig, alomgrijpend ! Wij yiamirtgen, wilîen nie' alleen de ver-neffing van het volk op verstandelijk gebied, mr.ar wel in àllfe richtingen. En dit kan niei anders, aangezien aIi.-& van elkaar afhangi. Het eene gaat niet zen der het andere ; het tweeds is afbankelijk van het eerste ; aile te zamen genomen, al die kampen vereenigd vormen dut w at genoemd wordl : Do Vlaamsche Beweging. Ons volk is zedelijk vërvàtten, ja zeer laug gevaHen. De zedelijke ariooede heeft als reeht- strcekr.cn ^evolg gehad de -vermindering, ho; . liiho'oï n, der stoffeliike wohaart. . - " - v -v . ..{ >iiet -.Ht» a op ' jpgp^ft onde den domper ge~ 'itt wordl ook mtgebuit. schandejijk uitgebuit op stoffelijk gebied. De Vlaamsche nationale weUaart, bestaaiide nit een bloeienden haiîclel, eene hoogstaande nijverheid is onmogelijk geworden. De oorzaak ervan Hgt in le r.nwetendaeid vai bel volk ; het volk is afhankelijk in welk opzicht men het ook beschouwt ; het heeft zijne eigeri-dommelijkheid, zijne zelfstandigheid uit oorzake van allerhande dwang, moeten opgeven. De Vlaamsche nijverheid zou met de voor-waarden in andere streken of andere landen in zwang, aan de uitheemscbe produktie geene inededinging kunnen aandoen. Andere levens-voorwaarden moesten dus voor den Vlaamschen arbei 1er ontdekt en in voege gebracht worden. Zij wci'deB het: lage loonen en overdreven arbeidsdaur waren de eenige midd en om de eon< urr ;tie te wederstaan en om />■ het hoofd te bieden met geluksige uitkorast. De:',? twee îactoren konden ecbter geen andere gevolg-n aanhretjgon dan het volledigsle verval van den arbeidersstand en het ontstaan v? a wraakroepende ievenjvoorwaarden voor chen stand. 'Het volledig gebrek aan eënè technische oplejding voor den werkman dwong dezen steeds den meest ondergeschikteri en meest afmaitenden roi fe vervullen te£ n ruiiing van het laagsle loon. De V laamsche werkuian, aile kennis ontberend. werd de " conlie „ in zijn eigeri ïand. D. uilwijking nâar vreemde streken werd ei zeer door bevorderd -. doch ter wij 1 laai in uithfvmsche landen, de anv'granten een zeitsfandig bestnan trachten t> voeren werd er da Vlaming. om red. van volslagen gémis aan technische of beroepskeunis, even-eens de "paria.,. Het zedelijk verval in Vlaandèren bracht h 4 stoffeiijk verval tôt st'&nd, dat i de lage loonen en den overdreven arbeidsdunr. Deze braciiten op hunne beurl de hiiisnijverheid in voege ; de haishijverheid die weldia eene zoo hoo.es vlucbi oani, ^veik.e waarlijk met ver-bazmg slaat - de huis.iijverheid die nie' alleen de vronw, de moeder, maar let gansche gèziii tôt den arbeid dwong; op onbarmhartige wijze. Het bijna volledig gt mis aan. lechi isebe en beroëpskennis, drs z(ker aan b îroep&ksni i eigeti taal, gémis dat den w Kman ■ ,»t e< >i slaaf maakt ; en de hnisni.i' erbeid, die het gansche gt/ in in verval meeslevirt, in plaats van eene nion v.iii welsfand te zijt>, -JT* sxi.-w*ixK,mWWB» zijrt aidus va.i '^ooveel geV-'î^hi. m v'r.nr.^eht beweging daf zij van die |}èweg:n:|| e.veri- i eens een der laelangrijkste econoiuisciie » raag-slukken van .dèzea tijd gemaakt bebben. ' ; Ja, zal men ons toeroepen, zulke t -esianden zijn allerdroevigst ; misschien zijn- zij v/el te bedroevenu om vvaar tp -zijn. Èp. het p)tpt#r is zoo verduldig ! Men vraagt dus vobrL.eelrlen. Zij zijn oi gehik--kiglijk sl( "hts om het grijpm! ^ Ik haal t.an uit het beknop! Verslau' van i ft Liberaai Congres voor de Vla.iniscb :■ gel westen, gehonden i.e Briissel in 1912: " Men herinnere ,:a:h maar de tentoonsttllinp' van den huisarbekï. hij di ze be^ocht zal zich nog wr.l de stroovlechters her'nneven ; j wier cCagloon nooit meer »,çdraagt dan 50 cet, \ | tiem-fi; orne kan.twerksters( die l frarih ver! dienen voor 12 tôt 14 uren fajciinJen t oeld ; de veilehsnijdêrs van Hamme die 1.25 fr- | verdumen voor 1 â Lot 14 uren daa^s, en een; 1 lo";i bereiken van 18 ft. voor Oiti,°,veer 80 < werkuren, ivùnwer zij vrouw en kindc>\>n lateti meeoroeten ; le vellensnijders wiei bloea -;o«r ! mercunrn'.ii aat vergifligd wordl. en wi-r garscb j huis als verpest is, daar meestal het werk et ! ■ gedaan wordl <n kenken of i,; siaâpk.urer, . staat men dan. nog arwonde t te vevneni: ;. dat CI U lin., pif : . ... . .... , fV , .. .. > ,i | kV me;, 1 :d' -M:, oj;.- een Itorfgér ffon te Ïîèrbïfei/ <& : van af r. jjur moeten meeuerlwit. is het dan ; j niet heel natuurlijk dat men in die Vlaamsche ! • ?emeente van :4,oU0 zielen, 7.424 -i 54 °/0 1 ' ongeletterdev vindt, mensehejrt die nocii lezen 1 noch schrijven knnnca,,. j Uit de " Fédération Typographique , haal I 1 ik het volgende aan : "Te StTruiden >s eene kantwerfcschool, ' bestuurd door nonneri, waar e meisjes 10 j uren daags werken voor een ioon \ an 60 lot ! 80 centiemen. Het qeu'ône looii zoo de i erjcsieï '< niet gestraft wordl, is gemidddd 3.50 fr. tôt j 4.50 fr. pe week (60 uren). Te Lummen is een weesgesticht, ]>estuurd ; door Broeders, waar aile ambachten uitgeoefend 1 worden. Van af 14 jaar worden de kinderen | I " op st.iel „ gezet. Geen loou ontvangen zij. Op 21 j an g en ouderdom ontvangen rij eeite st :ii van 10 tôt 50 frank. En zutivs voor neven jai > werk, 11 uren daags. De meesiergasteïi winneiî daar 30 tôt 40 frank pei maand „ De volgende aanhalingen neem ik over uit " Les, industries à domicile en Belgique », i vol. X. Etude statistique des familles ouvrières comprenant des ouvriers à domicile. Bruxelles 1909 ; Pierre Verhàegen. " La dentelle et la Broderie sur tuile „ Bruxelles 1902 ; P. Verhàegen. '"Nos écoles dente'iières „. Revue Sociale ''atholique 1902; "La Broderie sur linge,.. Robert Vermont. Bruxelles 1907 ; George Beatse : L'industrie du tissage du coton en ; i en Flandre et dans le Brabant „ ; E. Dubois ! i L'industrie du tissage du lin da is les Flan-j dres. Bruxelles 1905; E. Dubois. '-L'industrie de la Bonnetterie „. Bruxelles '905 ; Ch. Le Zutiere- " L'industrie de ia Corderie. „ Bruxelles 1907 ; B" Ch. Gillis de Pélichv " L'industrie le ' la cordonnerie en pays flamai d. , Hie.' gaan ze : Een tulboi'dujrstér wint te Galioo, Ivie'u echt, I enz. : h 5 centiemen toi 1.10 fr. daags voor een arbeidsduur van 12 uren. ! !e hemdenmaaksters te Antwerpen winnen van 3 lot 15 centiemen per uur Men geiiéve vel in «andaCht te neiuc,, da van dit loon werkster hàar dàairriaçhien, vuur en lient moet bekostigen. Te Hônsse winnen de klcermaakstcrs 75 centiemen tôt I frank â&ags voor 13 en 14 .uren ! werkens. Te Turnhoul vinclen we ook werksters aan 75 centiemen en 98 centiemeu voor 10 uren v e: kens. f- «èm** waEt&umm.ia»aa?.iiKwr«E Er zrji! te ? ortrb'k lintienb-')? 'mirstï- S* d--. Der week verdienen, 11 men daags arbeidencie : :eër belcvame werkster. 20 jaar : 7.40 fr. à '0.50 fr. ; bekwame werkster. 26 jaar 2.18 fr. ' t 7.50 fr. ; zeer goede werkster, 30 jaar, oehooraiide tôt eene familie van 7 kinderen : , niartd Oktober : 26,22 fr. : maand November • -:1.7s fr. : maand December : 37 fr. De meesle jdezer arbeicUters zijn dan nog de slachtofi'er^ i;Mil h 4 ziogenaamde " truck-syslem „ is te > . n la t de werkgewr ellegoederenwinkel toudt en terzelfdertijd kruidenieisbande! ; het varc natuurlijk zeer gevaarlijk voo.- de werk-ter- deze laàtste omslandigheid over 't hoofd e zien. Piond Aalst °)i Audenaarde beerscht de y .dsch"., ar: :. verh'iJ, In t algemeen wordt ooii meer dan ten frank daags betaaid voor .'en jtrcn arbeid Enkele bijzondere gi vallèn : Eene weduwe allèen werkende, 3 kinderen, •m! per do'g f,, 0,80. ; Gehuwde vrouw, zoiuler ' inderen geholpen '.oor de doehter van een gebuur, naa.it ongeveer Va dozijn handschoenen en wint fr. 1,70 per ' ag waarvan zij fr. 0.70 aan de lialfwerkste-c ;/ ;Otl betalen. i lu ttene familie bouden zich vier personen ff-."»' 1m isarbeid b»zig : de twee oudste doehter» ma^hieunaakn; de, moeder en de^ Al fiij -ni' ene regei m ig verklaard woroen d'à! de byndsehoem-iaakster geen 0,10 fr. per j i iaar wint. in de wevt .snijverheid kunnen we ook nog 1 3onen aanduiden, die ons waarhjk het water i'-M den mond doen kornen. De wevf," werkt 11 à 12 uren d'o^g. Te Gent : g. vvone wever met 2 getouwen i 3 tôt 14 fr. wekelîjks ; wevers met 4 ge-t ouwen 18 toi 21 fr. le Aalst : 12 à 13 fr. gemidleld te winnen vu et 2 getouwen : 12 à 16 fr. met 4 getouwen. Je Rousse en St. iNiklaas ongeveei de flelfde loonen aan te stippen. Te Lokeren winnen de handv evers 6 à 8 fr. > 'tr week voor 80 à 90 uren arbeid. De machien-ovevers winnen 10 fr. re Ronsse kunnen de handwevers het tôt 12 fr. per week brengen, doch dan is de arbeidsduur pe: dag : 14 tôt 16 uren. Te Oudenaerde zijn de loonen nog lager dan £< Roàsse. VV t zouden deze voorbeelden kunnen ver-imenigvuldigen. We willen echter niet. De lezer ir?.n urt diè enkele voorbeelden jieds opmaken a .'Ike naàm hij te geven heeft aan den toe--l'ovd der werkmenschen in Vlaanderen! We zulîen nu hesluiten : Het eenige middel om de stol'felijke welvaart i i V'aanderen te brengen, is verbooging van de loonen en veriâaiiidering der werkuren. Dit alleen kan verkregen worden door de vakkennis. u» den werkman iu • igen taai gegeven. ik denk dus het beste, als besluit. aan te ba en jd< ■ drie punten die aangenomen werden op i;el \oornoemd Li. eraal Kongres : 1. Leerptïcl met ermtige inrichting van den vterden y ' > <d, naar de piaatseliike behoeftt v. Dus <j■'".•!(' înncfttini' af$ die u;efke de gestemde school-w * < vo<<> riet. Urstaan tan een HooyÇr Qnderwijs in de I ol.Jcstaal. O.fs Vefvlaa.nsching der Uot>ge irhool t'r Gent, met tnbegrip. m,t de Uslaaade éechiische $cl; olen. ■.i K^-.i 'htdad/i/e leidmg van het teçhnii-eh onderivtjs ri or r!" t'egeerinij. Fkknand M. Geers^ns ' DSîilê - GatM'ât en de Preraphaëiîeten Wauneer wij den toestand der sl iiluerkuufft ni de laatste jarea OTcrhlikken, i;\z siaaf^Tô tegenover een menigte kuns^haoritei vau den meest uiteeriloopenden aard diè at'eu eikaar vijandig zijn en wier aanhangers elkander stfll-selmatig regeeren. Eenbeid van alge neene rich-ting behoort tôt het verleden. W a nu conventie zweemde werd onliarmhartig naergehaald, naar tevens werd er te gewillig. gepeuter. aan over-leverir.gen die gebeiïigd moeten blijven, ■ i! de kunst haar waardigheid behouden. i)e p.ciia:-ir der ^ ïmpressionist^n, Symbolisten, Futarislen, t'r-bis-i ten en wat ook hur naara zijn rnoge, : ischten in ! de eeîste plaats volkomen onalhgTikelijki.oïd van | de overgeërfde formules, volledige vrijheid om hun persoonlijke mdrukken op strik persoon-lijke wijzë v/ecr te geven Zij ontkenden dat'echte kuns bevaitelijk hoeft te zijn voor eikeen. Zij huhJgden ef.'i e -.elusieve kunst, slechts verstaàn-baar en genietbaar voor een zeer beperkt krin-gètje, vaak zelfs !illeen voor een enkeiing, en maakten aldus de- baan vry voor een grenzenloos artisHek terrorisme. Sinds het verschijnen van Pums deChavaones en Manet, klonk nie Frank ■ rijk de lof van Claude Monei, Signac, Surat. Sisley, CannUePbsaro, boblonach. Degas, Renoir, C ezanne, Rafîaëli ; bij ons sprakeu Van Rijssel- ■ .ut i. i ■ : i ; .v toi.',-" le». -t,à- dm OUI.' •: îtUlini Tl-.M Ji:;. (iPO Jaoob yiûits, vftn-wirîrt wt • >i goeds âeh; o, al bazuinen zij over heel de wet eid : •> De kunst is groot, en Vincent You dogh is haar profeei toch brachten zij over 'i aigemeen slechts buiien gewc^'i veel onaesthetischen rommel voort onder wiens zwaarte het weinigje echt moois verstikt werd, dat in die massa ellendig maak-werk verbrokkeid lag. Nochtans, niettegënstaande zijn taioozemin-derwaardige producten, he^ft het moderhigme toch éene gewichtige verdienste : het heefj. den beslissenden stoot gegeven tôt een algeheele wedergeboorte der decoraiieve kunst. De scbil-ders der voorgaande crie oeùwen hadden te zeer de belangrijkheid der bijbehoorigheden uit het oog verloren bij 't afwerken liunner onderwerpen. lletgeen ze voo:" ellen wilden boeide alleen hurmè aandacht. De draperieén, de bouwkimdige bijzondefheden van den acbtérgrond, met éen woord, het décorum, verwaarloosden ze. In de 19e eeuw is men in al de Xrorderlanden wear langzamerhand bewust geworden van de voor-namë roi van dit gedeelte in desamen tëlling van een doek, en in dit opzicht sbiat Engeland aa' de spits. De oorzaak van dit overwichi dienl gezocht in net feit, dat de hoogere zoowel als de mindere of decoratieve kunst terzelfdertijd roem-rijk is beoefend geworden door de ln ste Britscbe artisten, de preraphaelietische sehilders. Wanneer zij optraden —- in 1848, jaai van -unn'erseele omweritelmg — was het me!, de Iin eis.ché school treurig gesteld. De k.aitdamp \ v Xapoleons kanonnen had de sti.'le glorie van dan tberischen Reynolds omfloersd, en toen te Waterloo de laatste phase van het grootsche epos doorworsteld was, zag het .volk aar, gene zijde /an het K"niai zich wel van ziju veertien-jàr.ge nachtmer; te vérlost, maar lag nu hijg'îjsd, af; - uiat door den reuzenkamp, lialf doodgebloed. En die reflex. tjjdèlyk ' erlammend de politic ke wilskracht, stremde ock het artistieke leven. Wel gaî Landseer nog waarlîjk verfijndo en dichterlijke werken, maar de geponnnadeenl, textuur van zijn schilderen verminderd fel hun waarde, evenals zijn Ônbekwaamheid cm duide-lijk zijn vormen af le ronden en stevige vleezen te doen spanneu over vaste beeuderen. Ett| vermorste zijn talent aan klassioke ondt i werpen, te veel in der. trant der Parijsche tapissiers, Mulready is ook van weînig belang door zijn teckening sonder gespierdheid en zijn zwak voor b et ge/ochl-heftallige a la l-ragonnard of a la W.'feau MacTise iîitegtjudeel hanteèit met onëesterscliap hei potlood, doch is dikwijls le raeiodraroatiscli. Aiboewcl L< t,lie d n eersten rang bekleedt als li; urenschilder, vooral als miniaturist, i> de beste } an die groep missebi'-n

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Cet article est une édition du titre De klauwaart: orgaan der toon-, tooneel- en letterkundige maatschappij De Klauwaarts appartenant à la catégorie Culturele bladen, parue à Antwerpen du 1893 au 1933.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Ajouter à la collection

Emplacement

Périodes