ult JDclgfc, BureeS t 21, RUSSELL SQUARE, LONDON, W.C. Téléphoné: Muséum 287. Abonnement : 2sb. vooî 3 maanden. Subscriptton : 2sh. for 3 months. Voor de Vereenlgda Staten : 50 cts. Voor Holland : 1 fl. Voor Frankrijk : 2.50 fr. Voor de solda'ten : lsh. of 1.50 fr. 3de Jaargang, Nr. 41. (Riz. 1519-1526.) Op,liage: 11,100. VRIJDAG, JUNI 29, 1917. Registered at G.P.O. as a Newspaper. g \)\z I COED NIEUWS.—Volgende week komen we weer uit op 12 bJz., en verschijnen onze rubrieken Onze Scholen, Soldatenpennen, Documenta (Brief Kardinaal Mercier, 11 Mei), Engelsche Studiën, e.a. Opdat we 200 zouden kunnen blijven voortgaan, doen we voort-durend beroep op de propaganda van aile onze vrienden. —O *Str' Jongens, gedenkt Moeder's kruiske. Ik heb onlangs iets heerlijks beleefd. "A thing of beauty is a joy for çver." Er liggen zooveel parels te blinken op den mesthoop vaii dezen oorlog. Een VlaamS'-he soldaat was op varlof gekomen.—een struische blonde kerel, van 't oude ras uit één stuk (de En-gielschmaus draaiden zich om bewomderend te kijkan naar dat beeld van menschelijke schoonheid), een jongen die zijn idealiame, hem aangéboren, had verjeugdigd in 't lijden en strijden op de Vlaamsche bloedlijn. Ik vergezelde hem op zijn afreis naar den Lon-dentrein, diie volgeprest zat van khaki, zwij-gende khaki, iammieren van den dood. De trein gaat langzaam in beweging, en mijn jongen viraagt me een kruiske : ik duw het op zijn hoofd, op dien schoonem Vlaamschen kop, lijk op een Calvarieberg. Een soldaat die nevens hem staat, ziet het, en zegt : "Father, I am ,a Roman catholic, an Irisb-man. Give me your blessing." Met een breed gebaar heb ik een kruis geslagen over dien talg vian 't groen E.rin, "want 'k voelda dat ik Vlaanderen en Iterland zegen.de als tweelingzusters, in martelaarschap en verrij-zenis terwijl de Engelsche soldaten rondom eerbiedig toekeken, naar die ongekunstelde uiting der katholieke kinderlijkheid. 'k Ben naar huis gegaan, met dankgejubel voor die heerlijke stoaide, en 't bewustzijn vain mijn gaestelijlk vaderschap : en 'k heb minder den wsamoed gevoeld om 't afreizen van dien jongen, naar dien oorlog, waaraan geen einde kount, omdat er geen einde is aan de menschelijk-officieele kwaadwilligheid, naar dien oorlog, waar nog zooveel Vlaamsch bloed zal vloeien, bloed, jong bloed, dat we zoo noodig hebben eerlang om Vlaanderen, in Vlaanderen en Vlaanderen in Christus te ver-nieuwen.Maar dat kruisfae, 'lt was een stukje van 't eigen Vaderland. En nu herinnerde ik mij al het bedied van drtt kraiok . 'A ui hier, van brave en eenvoudige lieden, die sef* fens 't kruisbeeld op de eereplaats van hun nieuwe woning badden gehangen en waar de kinderbende prooessiegewijs 's avonds van vader en moeder een kruiske vroeg. Dat wa-ren mansoben die Vlaanderen in zich hadden medegebrachit en het maïair seffens badden uit-gestald. 'k Weet echter zooveel menschen die 't kruisbeeld niet hebben, noch durvan uithangen, maar met katjes en hondjes de muren varsieran, of tan hoogste een sentimen-teel hailigenbeeldje op hun slaapkamer ver-bergen. Dat zijtn mensohen die ofschoon van Vlaanderen>, Vlaanderen hebben verloocbend of opgeofferd aan de eischen van den moder-nen tijd. Zij hebben Cbrisitus verbannen en ze verbannan hem een tweede roaal, in dezie dagen vain huit eigen banmelingschap. En 'k herinnerde mij, hoe ik bij 't uitbreken van den oorlog, was gaan zien naar de spoorhalle van Oostandie, waar de soldaten van het derde linieregimenit vertrokken naar dat zonderling mysterie : den oorlog. "k Zie nog al dat ru-moer, dait geweld, dat gezw>eits, om hun aan-d'oening te verbargen, en 'k voel nog ailes s.til vallen, als bij de consecratie van de heilige Mis, wamneer de treins langzaam wegschoven, en wanneer het uur der moeders sloeg om op de hoofden hunner kindiers het kruiske te prenten, terwijl de massa, zwijgend een koor zong van trainen. En 't schijnt me of daar in 't bezetite land die moeders gereed staam, met de band opge-heven, om op de hoofden hunner jongens, bij de terugkomst, de lietter9 van het kruisteeken te berbeitelen ein te herschilderen, en te diep-a;roeven, want bij zoovelem zuilen die letters uitgetredan zijn alis op ean zerk, of verdonke-remaa.nd, of beslijkt en bemodderd ! Het kruiske van moedar. Het is het chrisma, het doopwater van 't oude Vlaanderen, van 't oude Vlaanderen, altijd jong en nieuw, en toch eeuwig en om-jterfelijk ; het teeken der oude stamdeugden, der xaspersoonlijkheid, overgoten, volgo-ten met de oïlijfolie der christelijkheid. Het is de overlevering van 't moederhuis, iet kuinstjuweel, de familieleus, het familie-ivapen, den adelbrief, overgezet, onafgebro-sen, de sltaf van Joseph, in volien bloei waar-ian vader en moeder de kinderen herinneren, s morgenis en 's avonds, bij afreis of terug-comsit, bij 't ondernemen van ean belangrijk sverk, bij 't kiezen van een levensstaat. Aan iat kruiske, herkent gij het patriarkale Vlaan-leren, wanneer nog massas kinderen den 3-uderlijken tafel als olijfranken omkransden, ï.n wanneer nog woorden van gezag en liefde, rit Aarons baard, viloeiden1 als lekkere wijnen. Het is de beschermende hand van moeder, de jewaarengel, voor de groote reis, ik zou haast zeggen het sakramen.t der moeders, en er is zooveel moedferangsit samengeronnen in de letters van dat kruiske, want moeders voelen wat de wereld is, en weten wat jongelings-tiarten zijn : en kijken veel dieper en verder dan de lichaamsvormen, zij blikken in de ziel : het evenbeeld van God, en zijn zoo baing dat dit evenbeeld worde verduisterd. Het kruisfce van moede<r is de sterkte wanneer het kind begint het kruis van de wereld en van het levan te schouderan, want ebkel wie^ zich zelf kruisigt kan 't kruise lijk een kruis dragen. Moeders kruiske is de hulp welke Simon van Cyrenan gaf aan Jésus langs den kruisweg met dit verschil dat zij er niet toe gedwongan moet worden, maar er door gedwongen is door de overmaat van hare liiefde. De jongen moge vallen tôt dTiemaal toe onder den last, de inoeder is daar ook tôt driemaal toe, in den naam des Vaders, des Zoons en des heiligen Geestes. "Jongens, die uw moeder zoo geern ziet, wat bebt gij met moeders kruiske gedaan?" Hebt gij het vergetan? Neen, een Vlaaimsche jongen vergôet zijn moeder niât. Ein voor een Vlaming, die van natuurswegie geneigd is tôt het tastbare, is de naam vain moeder geen abstractie, maar iets co.ncreets, saniengewevan met al die ge-beurtenissen, al de woorden, ail de daden van moeder, en derbalve meest met die groote het kruis op 't regimentsvaandel plaatste, de jongens in massa zoudan bat toejuichen en dan zoudjt ge 't schoonste leger van de wereld zien: een leger, volgend het kruis, een leger gedragen door de hoogste zeebaren ; de zee-baren des geloofs : volledigste ontwikkeling en verbeerlijking der raspersoonlijkheid. Maar helaas, het katholiek België is officieel-neuitraal tegemover den God der natiëin, weâke de natiën aanroepen om rechtvaardigheid, en zij zelf, de eersten, zijn onrechtvaardig tegan-over God, de Rechtvaardigheid zelf. O droegan zij dat kruis maar openbaar op hun borst, lijk Constantinus zijn Labarum, lijk de Kruisvaarders, lijk de Ieren hur. kruis-klaverblad of hun paternoster ! O durfden zij dat, durfden eenigan dat, Vlaanderen wiare gered, voor altijd, en in ailes, want 't Vlaamsche volk lijdt overail en in ailes aan dnrfloosheid. Wat hebt gij met moeders kruiske gedaan? Gij hebt het weggestofcea, diep in uw broek-zak, samen met moeders raad en woord ein rliPnrr/1 Te Viifvf r»i.A+ vr\r\ -. .-i- hi'rne o'tiers, Eerweerdfn Heer Van Hsyst omrinaend met de Eerw. Custcr Marguerite, hoofdonderwijzeres, Eerw. Zuster Pauline en Juffr. Marthe Pauli, onderwijzeressen. gifte van moeder aan haar kind: de christe-lijke opvoeding en het kruisteeken. Ean volk dat zijn moeders eert kan viallen, maar de onzichtbare moedarhand heilpt hem wederom op. Spreekt veTtrouwielijk met onzen soldaat, hij toont u wellitbt het portret van zijn moeder. Leest zijn brievan, die meesterstukken van zielestrooming in zijn levansalleenheid geschrevein: hij vereart daar zijn moeder als een heilige. Volgt hem op 't hospitaal of stervend op 't slagveld : hij roept naar moeder. Gelukkig hij die, in name van moeder, met den duim het 'kruisteeken merkt op dien stervenden kop. Hebt gij het weggesmeteniî Neen. Een Vlaamsche jongen smijt zijn geloof niet wieg. Hij is geen godlooohenaar. Echt ongaloof dat kwam ik nog niet tegan onder Vlaamsche jongens, wel onverschillig-heid, wel baat tegen een man, of een partij, maar loochenilng van Christus, en verwerping van 't kruis, Goddiank, dat is nog niet Vlaamsch. 't Zal zoo niet blijven, helaïas ! 't Blijft niet zoo bij ontvlaamscbte en ver-fransche Vlamingen. 't Moet echter zoo blijven zoo men weldra erkennen wil dat de katholiciteit van Vlaanderen kan bewâanl blijven an verstevigd worden door zijn Vlaamschheid. Neen, die Vlaamsche jongens, hoe ruw en ongodsdienstig in hun praktijk somtijds, hebben 't kruis niet weggesmefen. Op hun bloote borst onder hun hemd, rond hun hais daar hangt het, waar niemand het ziet, maar waar zij het steeds voelen, waar zij het seffens kunnen vastgrijpen als die dood komt, en als zij begeeran wel te stervan lijk hun moeder begeert dat zij wiel zouden ster-ven.Hebt gij hat beleedigd en gehoond en be-spot?Neen. Een Vlaamsche jongen bespot gean kruis. 't Ware alsof hij den moedermelk terug in 't aangezicht van zijn moeder spuw-de. Zijn karakter werd te zeer verzoet en verteerderd door 't geloofsleveo om te kunnen het hoogheilige haten. Hij draagt immers in zich, onbewust, maar daadwerkelijk, de historié van zijn vaderan, en die historié was er eene van strijd voor het kruis. Hebt ge nog nooit onze ruiscbebuische boerenjongems verrast waimeer zij tie lande voorbijgingen ean van die Calvariebergen, blijvende kruis-gabeden der geloo-vige volksziel? Ziet hoe hij zijn pet afneemt, en ophondt van fluiten, en schuchter lijk een Publicaan voerbijwan-dielt, omdat bij demkt op zijn zonden en om-dat hij zich nu zoo dicht voelt nevens dien Almachtigen God ! Wat habt gij met moeders kruiske gedaan? Hebt gij het geplaatst hoog op 't regimeints-vaandel? Tôt leuze en herkenningsteeken van 't Vlaamsch regimenrt, 't zou er moeten op prijkan. En siteek de Leeuwenvaan bij 't kruis dan zijn wij weer in Vlaanderen te huis, dat is 'î lied der toeko-mst. Indien iemand Gij hebt het kruiskie weggestoken, be-schaïamd er voor in uw uitwendig en openbaar leven, beschaarnd voor niets nochtans, temzij voor 't kruis en wat des truises is. Ge hebt het weggestoken, om het te voelen, te betas-ten, te betroetelen., persoonlijk, in uw inwan-dig, ongezien en doorgaalns onbekend leven. Ge zijt er mede gaan vliuchten in de cata-combe van uw inwendig leven. Daar aan-bidt gij en bewierookt gij het nog. Gij hebt het weggestoken, beschaamd' er voor, neen ik ben mis, niet beschaamd voor 't kruiske eigen-lijk zelf, ge zoudlt er voor vechten, met geweld, als 'it moet, maar beschaamd voor u zelf, hulploos, weêrloos, gemakzuchtig en laf, als een kind dat niet durft wel doen tus-schen groote mensichan en zich ongemakkelij'k voelt voor zijin verraad. Hulploos, weêrloos voor 't kruis : en wie u kent getuigt dat gij Leeuwen zijt om 't zware en laingdurige kruis van den oorlog te dragen, soms wel met een revolutionair ge-gehudding van uw manan, maar met ten slotta eeoi gUmlach. Gij zijt bang voor den spot der andenan. Maar de oorlog beeft van u de fijnste en leukste spottexs gemiaakt. '-t Spotwoord wipt op uw tong. Maar 't spotwoord blijft plak-ken op uw toog, als er zalke ia door spot de spotters met uw moederskruiske neêr te vellen als boomen zonder wo-rtfels. Gij zijt bang voor de spotters, en gij kunt ze omverblazen, want 't zijn maar hooge populieren, waan-zinnig en ijdel, windmabers, 't zijn geen rots-blokken.Gij zijt bang voor de massa en de massa is een noch mossel noch vischwezen, een wisselende gedaante, met veel grootsprakerig-heid, altijd bareid o-m bem te volgen die succès heeft, en die durft tegen klippen en rotsen in. Gij zijt bang voor de zondcrlingheid, en och Heere ! de wereld juioht maar ééne zon-derlingbeid toe : de zonderlingheid in het kwade bedrijf. Gij zijt bang voor de onver-draagzaamheid rondom u en die onverdraag-zaamiheid is aen van de leelijkste gebreken van het Belgisch karakter, de zaaister van tweedracht en wanorde, het bastaardkind van de kleingeestigheid, de hoogste belachelijk-heid, zood'at de beschaafde wereld op zulke Beigen nederziet misprijziend als op onbe-schaafden.Gij zijt bang voor uw vrienden, maar de eerstie wet van de vriend'schap is toch eerbied voor de v.rijheid, an voor de vrijheid van het essentieelste : de gewetensovertuiging. Of is vriendschap nu een slavernij, en een onder-worpenheid aan de grill en van den vriend, en aan zijn zelfzucht? Gij zijt bang voor malkander, wantrouwig en wederzijds: en gij verbergt u zelf voor elkander : en wederzijds is de gehaime wemsch dat die heimelijkheid worde afgewor-pen, en dat elks overtuiging worde geopen- baard, en dan zoudt ge malkander om dan hais vliegem uit vreugde, omdat ge vrienden zijt, met éénzelfde ov-entuiging, en ge zoudt gekken omdat gij beiden zoolang den geheim. zinnige en bange hebt gespeeld ! Gij zijt bang ein gegemeerd voor gewijde personen .an gewijde zaken, en omdat gij niet natuuTlijk durft zijn tegenover deze, wordt gij onnatuurlijk, ik zou moeten, zeggen tegen-naltuurlijk, an ge d'oet dingen en gij zegt woorden die rechtstreeks ingaan tegan uw meenjing en uw hart, en van u een hael andere en kunstmatige vdorstelling geven als de werkelijke. Gij zijt ban," voo't îrv onmacht, vreer-loosbeid, uw on-wetandheid ! Gij kuint u niet verdedigen door het woord. Gij zoudt uw geloof kunnen verdedigen door uw daad, uw consequenitie, uw voorbaeld, maar daarvoor zoudt ge moeten logisch durvan, en 't ware beter dan woorden : en 't ware 't beste en 't meest afdoende antwoord op woorden. Want het woord hebt ga niet, ook niet 't Vlaamsch woord voor geloofszaken,want daarbij gij leeft niet van, door en voor uw geloof, van, door en voor het kruis. 't Geloof is niet één met uw perso'onlijkbeid. Het is er niet die ■vyortel van, het is er niet de opbloeseming van. Wia u niet kenit, kan uw katholiciteit niet zien, zij druipt niet uit uw klaed, zij straallt niet uit uw oioigan, zij vîoeit niet uit uw mond, zij is niet het leven van uw leven, de ziel van uwe ziel. Gij zijt geen spiegiels van. het kruis, gij zijt grafzenken van het kruis. 't Kruis hebt gij beg.raven, in zijn schijinsilaap. Ge hebt het met apothekierssilaapdranken stilgelegd onder d'en zerk van uw bange onvierschilligheid. Maar gij weet dat bat daar is, dat het niet dood is, dus nog leeft, dat het maar enkel slaapt, en ge maakt he't wakker als ge alleen zijt, in de oogenbhkkien van gevaar en dood. Gij habt het kruis weggekofîerd als een ka-pitaal. Gij leeft van de interesten, zond'er dat iemand het weiet, lijk valsche anmen die bedelen gaan. Soms brandt dat kruiske van moeder op uw voorhoofd, 't brandt en 't bloost en 't verraaidt u : want bet is hard den strijd vol te houdeu tegen bet g.ekerkerde kruis, dat vrij wil zijn, en u zelf wil vrij maken. Attoillite portas ! Werpt de deuren open van dien karkar, der bangheid, werpt den steen af van het graf van dien schijndoode, mijdt de touwen los van dat ingebunseld ieVen! Lic-Me het kruis op uw voorhootd, kome neêr de tonge van vuur, d'e heilige Geest zelf midden den- oorlogswind, en stappe in 't geliid als een lichtzuill, het kruiske van moeder: want op u, jongens, hopen wij, om door 't licht van moeder's kruis, op uw voor-hoofd, herzalfd mat maitelaarsbloed, het aan-gezicht van Vlaanderen te vernieuwen ! Pater L. J. Callewaert, O.P. "Verwarde begrippen " over oorîogvoering. In zijn meesterlijke toespraak tôt de dekens en pastoors van het aartsbisdom Mechelen gewaagt Zij ne Eminentie aKrdinaal Mercier va* "verwarde begrippen," die de ronde doen en allentwege in de lucht zweven: "des notions confuses flottent dans l'air." Zij hebben betrekking tôt de houding, welke da Belgen dienen aan te nemen tegenover den vijand aangaande "de gerechtigheid ea de liefde." En dan wijst hij erop, dat België, als Staat, het recht en den plicht heeft een vergeldende wraak uit te oefenen om d« gerechtigheid te doen zegevieren. Diezelfde beginselen, waarop hij steunt om dep. oorlog tegen Duitschland in 't algemeea en onze gemoedsgesteltenis tegenover d« Duitsche katholieken te rechtvaardigen, ku»-nen ook toegepast worden op de "wijze vaa oorlogvoeren " en bepaaldelijk op het treffen van vergeldingsmaatregelen. En dit is noodig, dewijl ook hieromtrent in Engeland "verwarde begrippen" heerschen, of—zooal» de bisschop van Londen zegde bij de groeva der 16 door Duitschland vermoorde school-kinderen—^"there is much looseness oi thoughi and phrase about reprisais." Wij wenschen, dan ook, ten overstaan van onbe-suisde kritieken, die "lafheid in de denkwijze en hare uitdrukking " te keer te gaan ma» nogmaals terug te komen op het onderwerp der gerechtige krijgvoering. Bij het behandelen dezer vraagstukkea beroept zich Zijne Eminentie op de "leer van den voortreffelijken Meester der katholieke philosophie en ttoeologie, den H. Thomas van Aquine."" Bij niemand kan men beter te rade gaan ; en het zou een ongeluk zijn voor onze lezers, indien zij zich in hua oordeel over oorlogspraktijken lieten beïn-vloeden door de denkwijze van sommige franoo-belgische schrijvers of van niet weinig# Engelsche publicisten. Dezen hebben. ejgen-lijk geene beginselen ; zij verkondigen enkel hunne "feelings," die nu eens overeenkomen, met de beredeneerde waarheid, maar ook dik-wijls daarmee in strijd zijn. Behalve eenigs lofEelijke uitzonderingein, zooals nog pas m "The Tablet" werd aangetoond, hebben da moderne schrijvers de groote scholastischa denkers aan de vergetelheid prijs gegevan; en vandaar bij hen die "verwarde begrippen," die "looseness of thought," welke men in al hunne geschriften over moreele quaestie» /X

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.