I Burcel: I 21, RUSSELL SQUARE, I london, w.c. I Téléphonai I Muséum 2 8 7. De Stem VOOB COD W VWBUMD. uit Belgie Abonnement : 2sh. voor 3 maanden. Subscription : 2sh. for 3 months. Voor de Vereenigde Staten : 50 cts. Voor HoIIand : 1 fl. Voor Frankrijk : 2.50 «• Voor de soîdaten : lsh. •r of 1.50 fr. Lde Jaargang, Nr. 12. (Blz. 1731-1738.) Oplage : 11,200. VRIJDAG, DECEMBER 7, 1917. Rcgistered at G.P.O as a Newspaper. ii w ■■ fagiMisa S blz. i^d. Ons aanstaande Kerstnummer luîstercn we op met 1 extra-bladzijden. beter papier besteed aan het iveer-jeven van een aantal oude Viaamsche meesterstukken der schilderkunst, in Engeîand verspreid. Dank aan bijzondere giften van Vlaainsche vrienden, kunnen vve or.s dit veroorloven. —Te schaarsch echter kunnen wij op 12 blz. ver schiinen. Aan goede stof ontbreekt het niet. Zoo moes! voor dees numrner het mengelweik verschoven worden, en vele andere belangrijke stof. Mon helpc ons door steeds meer inschrijvingen. De Belgische Pers. Een Bolo-Pasja in patersk'eeren. Die Bolo.-Paisja in paterskîesren, ben ik, il;, beste lezers en lezeresssn van de "Stem uit Belgié," ik, dat weet ik, uw vriend, maar een vriend met een gestrenge en. rechtzinnige liefde, ik, die t volk, die mijn volk g-eern* zie, maar die spot met wat men noemt het puibliek, of de publieke opin.i,e, ik, die Godi-dank behoor tôt bat geslacht van Rodenbach die zong : Ter waarheid stneeft mijn ruste-looze zdlel, ter waarhaid bron van balsemende vred'e. Vergiaeft mij dezie anùs • - woordan over mij zelf—'t ï ja de eenigste—maar, de-wijl er nu eanmaal zooveei woorden over mij ■den nek werden giekraakt, .en zooveei peranen over mij aan "t krabbelen giingen, is heit maar rechtmatig dat ik zelf eens zeg, wat ik van heel die gazettenherrie peis. Men heeft mij den handschoen. toegeworpetn,, welnu ik raap hem op. '/t Gaat niet over mij zelf in de éers.te plaats, maar over die gedachten en die idea-len welke de "Stem uit Bielgië " eerlijk en logisch vierttegenwoordigt. E,r zijn er die van gedacht zijin, dait Ihet de moeite niet wiaard is op den. ineurasteni'ekiani onzdn va.n den twintigneeuwschen voorlicbter te antwoorden. maar voor zaker publiek is zwi'jgen meesitlâi gelijk gaven, ofschoon het de welsprekeaid'e taal is der minachting, en daarbij, onder al die gazettenherrie steekt een voorbedacht plan, dat Icost wat kost den masker moet afgetrokken. Ja, ik ben een Bolo-Pasja in pate-rskleeren. Het staat nu giesohrev.en., dat ik er een ben. Zoo giij mij op mijn woord n.iet geLooft, luistert maar de bewiijz^n : 1. In zijn nummier vain i November 1917 schrijft de "XXe Siècle" van Parij,£ onder den tital "Dangereuse propagande," het ver-raderlijk - aanvallend, het leugemacbtig, schelmaichti'g artàkel "dat g.ij geîezen h.ebt in de "Stem uit België " van 16 November 1917. Dit artikel van d^ "XXe Siècle" werd door de Belgische censuur toegelaten. 2. In leein trammer vam einde October geeft de " Métropole " van Londen onder den tiitel "Pour encourager (?) nos soldats," een deirtig lijnen veritaling van. «an istukje uitrmijm drie-ledflîg artikeil "De Paus en die mensehen," veir-schenendn nummiers 4, 5, 6, van de "Stem uit België." Het .nummer van de "Métropole" met dat s.tukje vertaling erin, werd door de censuuir op bat front verboden. 3. lui zijin nunimer van 9 November dtukt de "Indépendance belge" van Londen. het bovengemeld artikel van "XXe Siècle," over, maar leidt het in miet deze kenschetsende woorden : "U'n peu raid es ces observation s du "XXe Sièclft " Dit artikel vani die ".Iindépendiance belge " werd door d!e censuur itoegelaten. Nu zou dk u niet kunnen zoggen of andere franco-belgn-sche bladen, namelijk deze van 't fameusklaliieber va,n' "XXe Siècle," dat artikel hebbeni overgenomen. In elk geval, 't rou mij verwonderen, zoo zij het niet deden. Ik Weet echter dat "O'ns Vad.îrland," in nummere 8qg, 904 ien 909, tôt driemaal toe den "XXe Siècle, voor zijn misdadigen aan-val, heieft ondër handen gepakt en een schud-ding gisgeven van bedied. De "Stem uit Bel-g'ë" heeft kalm-historisch, maar voor de meesten veel ite zoet, gieantwoord in haar mimnner van 16 November 1917. Maar wat heb ik zelf gedaan? 't Gaat toch mij aan, .en ik ben toch verantwoordeli jk voer mijn gèzegden. • 't Zal u rechtz.innig biechten wat ik sedaan heb 'k Kreeg een mia«sa brieanen van 't front d.ie wij gelukwen.sehtsn om mijn nieuwen eere-titel. Maar 't duurde acht voile dagen eer 'k het artî'ktel van "XXe Siècle" of "Métropole" te zien kreeg. Na.tuur.lijk heb ik zielf geen gield voor zulke blade'n., en te vergeefs zocht ik rond hier in de omstrekien om een «œmplaar van die bladem die hier niet gele-zeii wordeini, ofodhoon ik met vreugde zie dat XXe Siècle" en "Métropole " de "Stem uit België" 1 eze'n, of beter varkeerd en hal.ve-fogs lezen. Ze kenmen immers nog niet heel 8»ed Vlaamsch. Als ik 't antikel te zien Joreeg, heb ik eerst ®jjn antikels berleziem .in de "Stem uit Bel-Brê," dan iheb ik veromtwaardigd rondgev/ian-ield, en t'en isilo-tte banr ik me gaan neerzetten, om uit te schieten in, een grooten. lach. Aan "XXe Siècle" heb i'k geen anitwoord S«onden. Waarom niet? Omdat ik uit 'roegere ondervinding Weet dit blad de eer-"jWieid nfet heeft om terechtwijziingen op te «emen, en. omdat deze laatste aanval zoo oneer-lijk is dat dTv mJet dat blad geen vrede "mimermeer "hebben kan. Dat blad zegt dat «Ç "Evening Niews " van Londen de "Stem ?>t België " van Bofoisme heeft aangeklaagd. J'elnu, de opstollers van, "Evening News" wben. hoegenaamd nooit "De Stem uit pgi'ë " aangeraakt. Heel die verdachtma-is dus «eiri louter verzinsel van de "XXe Siècle," e«n schandelijke leugen. Waarom? Om. de "Siteim uit België,'' d.ie te invloedrijk is doior haar waarhteidsliefde, en. die te veel goed doet werkelijk verdacht te maken bij de Engelsche en Belgische overheid, en dat juist in een, tijd1, d,at er met recht en reden, tegen de werkeil'ijke, voor Druitschland wer-kend© Bolos, atrengie maatregelen worden ge-troffen.Zulk een. handelwijze va.n, "XXe Siècle " brandtaerk ik als Boloisme en Bochisme. Het doel wettigt de middelen. Het gewraakte ar-t tel uit " Siem uit België " is enkel een voor-wendsel. Daarbij, sleurt de "XXe Siècle" niât enkel den. ziin van het artikel uit het zi.nsverband, maar uit den bouw der redieïiee-ring zielf, mieer, uit het gehe'el der Pauselijte Nota, en. 't kleinste kiind weet dat de Pause-lijke No.ta een heel ander uitz'cht krijgt, zoo men é'én zin wegilaat. Ik kae, heel goed ver-staan dat er menschen zijn die de Pauselijke Nota niet goedkeupein, maar t is. niet eerlijk die Pauselijke Nota te vervialschen,, of ver-keerd voor te stelien. Men brenge bewijzen I bij, en zoo keutt er vriandfelijk en met waar- Ilet antwoo.rd, ten slotte, dat ilc, uit dank, stuurde niaai " Omis Vadeiiand," en den kinap-pen cinemafilmer Pertimiax, verscheen ni<>t toala.ting deir censuur, in dat blad, Nr. 911. op Di.nsdlag, 20 Novembar. * * * Na de u:teenzett'ng van, deze feitan. einkele beschouwingen van prakti'schea aard. Het wordt hioog tijd dat wij keer op keer dat groepje onveranitwoordelijke gazette»-schrijvers, en hun dwarsdirijverij en; oneer-lijkheid bij d,en. schab'emak grijpen en bun onzen onverbiddelijken vuist laten vceleo ew een beroep doen o.p de gezond-denksnde mia s-sa. Te lang hlebben wij behoord tôt het ras van de.n Vlamimig Lammeke Goedzak. Het wordt hoog tijd dat al de bladem, die. dezelfde_ beginselen aanklevên, hun klei.ne oneanighedan vergeten, om in Vlaamisciho samanihoorigheid 1 i jk een man op te s,taan tegen verdachtmalangen, hôon en'spot. Het wordt hJoog tijd dat de batholieken uit hun slaa.p wordein wakker geschud en er wor-den aan herinnerd dat er waarheden zijn, die men niet rhag beg.ravan, en, dàit er een christe- PUINEN IN VLAANDEREN. Naar de penteekening van K. Van Lerberghe. heidsliefde geredeneerd worden. Maar de " XXe Siècle " luidt een valsche en .eeni schiijn-heilige brandklok tegien de "flamingante" "Stem uit Bielgië." 't Is zijn oude taktiek. Zoo hiaindelt een zoogezegd katholiek blad, dat den Paus, den mmtius, die bisschoppen, de priesters, de aalmoezenieïs, de brankardiers heeft aangevallen, dat onverdedigbare gods-dienstige theorièn hieaft uiitgeflapt, lijk voor de burgerlijke begravingen, dat ministère en staatslieden heeft v/illen voorlichten, dat al de Vlaïamische leidars heeft beslijkt en be-zwadderd, dat onder de leus van union siacrée niet alleen gedlach.ten. maar persoon,lijkhedein heeft door den modder gesleurd, en zoo voort. Wij zoudein kunnen vragen : Van. waar komt dat ,geld? dat geld waarmede gij uw vod kosteloos en " urgent " overal rond spreddt op 't front en in de ruisitkampen ? Wij zeggein u wel eensdaags van waar het kwam. Ondertusschen weten wij dat gij uw matten hiebt opgerold van dian. Havre, den zetel vain ons Staatisgeszag, en dlat gij nu uw Franisch en Vlaamsch vodje verzendt, onder denzeilf-den geikieurden omslag, met de nederige let-ters "XXe Siècle"—"Hat Vaderland," "quotidien belge, paraissant provisoirement à Paris." Walt mag er toch wel glebeurd zijn? De kraaien zullem het uitbrengen, vroeg of Jaat. Aan de "Métropole " van Londen 00k, zond ik geen terechtwijzing, omdat dit blad dat eertijds op den rug van den "Standard" gaapte, tihians niet belangrijk genoeg is., en omdat Jk piet als oneerlijk journalisme be-schouw, einkele lijnen u,it .eem artikel te ver-talen, wan.nieer mien weet dat het artikel, om juist verstaan te worden, in zijn geheel moet geiezen wordan. Eln zoo. die "Métropole" twijfelï of zulke .artitels de soldaten aapmioe-digen of niet, waarom vertaalt zij er dan s,tu,k-ken uit? Uit vaderlandsiliefde hadt gij dat dan mcnetan doodzwijge«7—tanzij gij reeds afgiesproken waart mret "XXe Siècle" om op de "Stem u,it België " uw piapieren. kanonnen-buizen met 'hun loozie poeier af te schiatfen. Een wijz-e raad. Vraag ne kieer aan d'e sol-datien of zij niet hun wekelijkschen troost vin-dan, .in de "Sitiem uit Bielgië "? Zij weten het toch best an zij zijn groo.t en venstiandig ge-reoag en plichitkwijtand om te oordeelen, welk slach van artikels hen "galvaniseert." E,n is 't zakie van goed doen aan soldaten, kijkt naar onze daden., ofschoon wij het niet aan 't klokzeel hangen, om wat eer of onderschei-ding op tie r-apen. Echte vaderlandsliefdte geeft ailes., .an. begeert .niets voor wat zij geeft. Alan de "Indépendance," heb ik, op 't aan-raden, van, emkele verontwiaardigde vriendion vain dat blad, 00k imiijin'e vrienden, eem knvt antwoord giestuurd, om de handelwijze van "XXe Siècle" te ontmaskeren. lijk apositelschap bestaat dat plicht is, hoog bov.en aile kleinzielige, eln ten s-lotte- stoffe-lijke piartijpoilitiek. Het wordt hoog tijd dat wij het journalisme opvoeneii tôt zulke d.eeglij,k!heid,, eerlijkheàd en hoffelijklheid, dat wij wal gedachten. be-strijden maar geen personien bevuilen, dait wij bijzondarlijk geen tweedracht stoken waar eendrachit eien hoofdvereischte is, eendracht die- ©ntael ban geigro'ndvest zijn op rechtvaar-dig!h.eid en Kefde. Derha'lve. wezie d'e censuur indachtig het groot beginsel van gelijkhJeid in recht en faite. Dat men ons aanivalle, hoe oneerlijkerwiijize cok, het schaadt ons niet, zoo.'man ons miet belemimert vrij m vrank Itie'antwoorden. Men kan de Belgi'schie vaderlandsliefde der Vlam.ingen niet verdacht maken, met hun vaderlandSliefde er tegien uit te spelen. In-tegendaal, de .eene versterkt de andere, en zoo. zal het meer en meer. E.m wij herihalen het : België moet vrij zijn en onafhankelijk, vtam gelijk welke M^ogand^ heid 00k. Zoo denkt, en zoo hiandelt de "Stem uit Beilgiië," an. B(o,lo-Pasjia in paterskleeren. Palter L. J. CALLEWAERT, O.P. NOTA DER REDACTIE.—1!et Londensch blad dat zooveleni wil1 verdacht maken, de censuur inbegrepan, meent dat hieft op zijn aanklafcht was dait ons Nr. 5 op het front verboden wierdi, én harhaalt die bewering triom-fantelijk voor 't minst aile vier dagen. Het blad vergist zich. Dat mummer was ver-bodten o.p 't front door weigering van uit Folikastone, van, den "permis d'expédier" den dag zelf dat -het verscheen., bij inzage der «ensuurnumimiers di'a wij opzonden. De ver-gi'ssing van het Lo,ndensch,e blad komt voort uit zij ne gebrekkelijtae kennis van Vlaamsch «n daaruit Voortkomend slecht begrip van hetgenie wij schneven : "De tekst door "Métropole" opgehaald, ihad voor gevolg dat het nummer vferbodlen werd." Dat beteekant : "Lie1 teste cité par c La Métropole' eut comme suite..." maar niet: "parce que cité." Doch eris een journalisme dat zich om objec-tieve Waarheid oiet stoort en allas naar zijn «ubj ectiave doeleinden dTraait. En dat is silecht eni onzedelijk journalisme. ("De Stem uit België.") o Schilderkunst. Antoon Van Dyck en Sir Peter Lely (1617-1680). Dit jaar 1917 loopt ten einde, en, ik be-sitatig gieenszin.s dat men het zich ten doel stelt de driehiondsrdste verjaring van dezen berujchten schilder te herdenken. Mogalijk heeft het gevoel van den ellendigen zoo bit- teien oorlogstijd aile aandacht, of misschien aille zucht tôt kunstherdenken verbroken? Verre v,an. er 00k een, kunistviaring van op na te stelien, en wel oui nnear dan- eene grondige reden, zoo wil ik mij enkel bepalen een. nu-titig bescheiden woord te brengen over dien schii-der walke, allermarkwaardigst in zijn leven meer bijval gehad heeft dan eene heeie reeks andere grooten te zamen. Een Engelschman was hij niet, zijn oor-sprong was Hollandsch, zijn. echte naam was Johan Van der Vaes. Zijn grootouders hiel-den in den Haag eeni handel, of juister een winkel van reukwaren, dnagende voor uit-hangschild de benaming "In de Lelie.." Zijn vader was legeroverst-e en balcwam aldus den bijnaam van kapitein de Lelie; dezes zoon, onze schilder eigende vrijwiLlig dezen toe-naam zich toe. Hij teekiende zijne schild'p-rijen P en, PL. Vooraleer hij in Enigeland kwam beoefende hij de landschapschildering : zulke taferee-len bestofte bij zeer fraai en knap met figu-ren. Het is maar van af den jare 1641, van toen hij in Engeland kwam, dat hij van genre veranderde. Dit jaar was Antoon Van Dyck gestorven, van wien hij den knapsten; nabeel-der zou worden, en wien hij,, zegge alleenlij'k in bijval zou overtreffem Hij beziat eena ongeëvenaarde handvaardigheid in pensee-ling, edoch als scheppingsvermogen raakte hij niet eens de teenen vans het genius. van den grooten Vlaming. * * # Vergelijken wij nu de portretten dezer twee sohilders, dan bestatigen wij vooreerst het werk van Antoon Van Dyck als diep spontaan. oorspronkel.ijk, Hèj aanschouwt zijne figuiren en modals als door zijnen eigen natuurlijken en bekoorlijken bril, zij ont-vangen den stennpel van 's kunstenaars door-dnngend verheven en ridderlijk gevoel. Vooral zijne vrouwenportretten zijn -bij in-geving zuiver dichterlijk, sierlijk bevallig, beelderig, verrukkelijk, zij schitteren, en blin-ken om hunne liieflijk-levendige natùurweel-derigheid en zachtmoedigheid. Zijne mansportretten zijn bewonderems-waardig om hunne statii'gheid van houding en echt indrulawekfcend om hunnen aristokra-tischen stijl, om hunnen grootschen eenvoud en diepe natuurwerkelijkheid. Zijne perso-nen zijn zoo. echt waar als schijnende hederi nog onsterfalijk voort te ieven. Daartegenover, om der echtheid gezegd, is de kunst van Peter Lely onoorspronkelijk. Hij is een koortsig, vernuftig bedreven, be-hendig navolger. Een meesterlijk technieker, maar met in zijne kunst niets meer dan wat is kortfekt ! De vrouwenportretten van hem zijn opzet-telijk gemaakt om. te bernlle®, maar zij "~ bevallen niet. Zij gemissen, teederheid om te betooveren. als bij Van Dyck. De hoofden vertoonan eene soont ldiefiijkheid, een. schijn van opgewekitheid, verre van echte geneuch-te ! De gedwongene houdingen, het gewron-gen en al te gezocht vertoon van de handen, de al te opzettelijka doorgedrevene afwerking der zijden kleeding, deze geveni een klaterige schijn van leven, daarbij de kleur der vleeschtinten is koud en. hard, soms flets als gepommadeerd, verre van iiigetemperd rijk als bij Van Dyck. Zulke werken zijn slechts gedweee vletierstukken ! De mannenportret-ten zijn ontrefïend van uitdrukking zwak, veelear schijn.em, zij trotsch dan hoffelijk s,ta-tig oiadlerscheiden. Als ofRciëele schilder van het. hof van Karel II miaalde hij dien. koning zijn portret en vele van, zijne hofdamen. Een nog al uit-gebreid aantal dezer laatsten bevindt zich te Hampton Court; zij stelien nog heden den Eingjelschen voor als de "real beauties" en Peter Lely wordt om deze nog steeds als, de 'beruchte "fliady-painter" geroemd. Zij bie-den, aldlaar den gewonen besobouwer eeni on-gemean belang. Hij maakte 00k het portret van Cromwell. Een stu'k van hem dat zich in Duilwàch College Galerie bevindt namelijk het portret van A, Côwley i^ verreweg het beste van ihem : het is eenvoudiger en behefot met een zweem van poëzij. Op heden bezit de "National Portrait Gal-lery" te Londen niet minder dan 23 zijner werken. De andere Europeesche muséums en verzamielinigen bezitten er zoo1 goed als geene. * * * Sir Peiter Lel}' verkreeg in zijn leven eena uitzonderilijike rijkdiom. Hij maakte zich daarvan eene ongemeene verzameling van schilderijen hoofdzakelijk van Van Dyck. Op het laatste ,levens>jaar verkreeg hij den ridders-titel.Op zijn graf, in de kerk van Covent Garden, werd een monument opgericht versierd met zijn boristbeald gebeiteld door den Engel-schen beeldihouwer Gibbons en. een gedenik- dicht door den ibekenden dichter Flatman. •* * « Laat het mij-nogmaals zeggen, maar de eer en bijval welke Sir Peter Lely in zijn leven genoten heeft, waren ontzaglijk, dewijl hij bijster en slaafsch ihet vroegere spoor na-volgde van een der grootste kunstenaars der wereld: "Antoon Van Dyck." * * " * De echtle Engelsche portretkunst ontkiemde en, kwam tôt voile karakiterwaardigheid een zeventigtal jaren later met de opkomsit der bij uitstek oorspronkelijke elementen, als Gainisborough, G. Rowney, Josuah Reynolds, Racburn en Thomas Lawrence. Aloïs DE LAET.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.