Y eer»*® uaargisris ;ro».Tii Zonïïag, '23 «Juif Î9Ï"S S Cent. DE VLAAMSCHE STEM [en mlk zal ni et vergaanf ALGEMEEN BELGBSCH DAGBLAD :Œiidracht maakt macht KEDACTSE- EH ADMINISTRATIEBUREELENI KALVERSTRAAT 64, bovenliuis, AMSTERDAM, Telefoon No. 9922 Noord. Hoofdopsteller: Mr. ALBERIK OESWARTE. OpsteBiraaid: CYRIEL BUYSSE -3 RENÉ DE CLERCQ — Dr. A. JACOB — ANDRE DE R1DDER. ABONNEMENTSPRIJS (by vooruitbetaling) : Voor Nèderland per jaar »]d. 6 f>0 — per kwartaal gld. 1.75 — per maànd gld. 0.75. Voor Belgii-, Engeland, Frankriik en andere landèn dezelfde pi^zen, met verhopging van verzendiiigskosteu (2U cent per nummer), A DVERTENTIES : 20 Cent per regel. I iiîsota en k ïiaamsck taspf jja de niet te rechtvaardigen daad der ■ schending van België's onzijdigbeid, lia liet Avreedo optreden van zijne, fcroepen- in ons landeken, wiens eenige scliuld ligt in den trouw aan zijn woord, is Duitschland in Vlaanderen eene nieuwe campagne begon-jjen die des te gevaarlijker is, omdat zij ]311a's mesr vreedzamen weg, de geesten tiaciifc te annexeeren, nadat eene wanhopige poffing om België in te lijven mislukte, dank zii^het nooit volprezen dappere verweer der Vlaamsche en Waalsche soldaten. De Duitschers wel inziende dat met geweld bij ons volk niets te beginnen is, hebben den vin-PCr ^ele^d op de pijnlijkste wonde en ze met balsem bedekt, betgeen echter de zieke plek niet zal heclen, maar integendeel dieper zal docn verkankeren. Zij willen de Vlaamsche beWcwin» de eischen en de rechten van de Ylannu^en tôt de bunne maken om zoo-dc^nde de rae.erderbeid van 't land te leiden op de glibberige kronkelpaden hunner an- nexatiepolitiek. Het inag niet, dat wij in dezen een voor-achtig stiizwijgen bewaren. Er moet ge-sproken worden en eens en voor goed, af-doeud en beslissend moeten wij stelling { nemen, opdat wij, na den oorlog met een ■zuivcr geweten, ons recht zullen kunnen ûischcii en opvorderen in een hersteid en mfhankelijlc België. Voorop dient gêsteld, dat tusschen de Vlamingen en de Duitscliers geene banden van welwillendheid ksiniien bestaan. Niet ! duidelijk genoeg kan gezegd, dat Duitschland de vijand is efc als z^odanig te weren in ons nationaal bestaan. Als wij de kracht van ons eigen wezen niet naar boven stu-\ven, als wij onszelf niet vervlaamschen, aan zullen wij ncoit erlangen wat wij zoo rechtmatig eischen en wat wij alleen door i,n.< -.ehen willen winnen m ons eigen vaderland.Daarom, geen geschenken uit de handen van den vijand! Geen mededoen aan zijne politiek, geen zweem van soli-daritcit met hen, die 't bloeiende leven van ons land verwoestten en zich er traohten van af te maken d.oor militaire ' noodzaak en dergelijke verontschul-digingen van meer dan verdachten aard: Ycrget'en wij het niet, gàrisclï het Duitsche streven is g.ericht op het eene: annexatie um België. Duitsohland heeft België noo-dig, het is een hoogste belang voor zijn eco-nomisch leven dat het een uit weg hebbe aan de Noordfcee en daarom moet nu ailes in het werk gcsteld worden om eene rnoge-lijke inlijving van België op sterke grond-slagen • voor, te bereiden. Duitschland is niet gebaat met'eene vijandige, oproerige hevolkir.g en daarom wordt van zijn kant gcijverd om de Vlamingen te winnen, door hun te geven wat hun het nauwst aan 't b.2rte ligt: n.l. de voîledige oplcesing der Vlaamsche Beweging. Deze politiek is te doorzichtig, opdat wij er zouden inloopen en daarom is het een dringende eisch ons tr van nu af aan tegen schrap te zetten en ïl le s te weren wat van den Duitscher komt. Wij vveten niet in iioeverre von Bissing fn zij il s gelijke rechtzinnig zi^i in huune beloften. Het woord van een Duitscher heeft voor ons, siiuds de schending onzor onzijdigheid en liet scliaamteloos cynisme der tj-actaat-miskenning, aile waar-Qô verloren. Als eig'enbelang hen dreef tct de loochening van hun eigen handtee-keningj wat hebben wij dan van hen te vcrwachten? Als hun belang het eens ge-tyeden zal dat Vlaanderen verduitscht wcndt, \vie zal er dan nog rekening houden net hetgeen von Bissing en andere hooge >mbtenai-en /je?onfden/ Welke ' waar-dç heeft hun woord, hun ,,geJoof", wan-a?©r de collectieve bèlangen van het Duit-rijk liet anders gebieden '( De Duitsche centraliseerende politiek, ^ het wezen zelf en de grootste kracht van liet ééne Duitschland uitmaakt, is een mder gsvaar voor den Vlaamsohen sta-m. Duitsche pogingen om Polen, Elzas-Lo-Jharingen, en Sleesvvijk-HoIstein géestelijk In to lijven door hun de Duitsche taal op te dring-en, liggen .nog te versch in aller $heugen. Als mon d-enkt dat edelvoeîende geesten als Rosegger, de bekende roman-^rijver, rondreizen deden om geld in te voor de verduitsohing van Polen, vraagt men zich met rede . af : , ,en ^ zal liet zijn met Vlaanderen ?" Een 'nJ zich ontwikkelend volk is eene prac-''■f^ onmogelijkheid ' in d'en Duitschen f^at, die zijn bestaan zelf te danken heeft |în zijn opslorpende verkrachtingen. Voor Staat moet ailes opgeofferd worden, en vrijo uitingen van het individu, en de On^plooiing der klednere Sta-teu. Aile deetlen m^ten werken in 't belang van het ééne, *!n dat belang is niet gebaat met vrijgezin-e ïndividuën of volkeren die zich niet Scn,kken willen in den dwang van het "îachtgeweld. ' ^°n Bissing, vader. (1), Dr. Gildemeds-er (2), Frhr. von Stein (3) en nog enkele J re'1 mogeoi er op gewezen . liebben dat ^schland verkeerd .is opgetreden dpor 7'ne çentrali^eering. Hunne woorden we-^n, Dî°^ °P tegen de praktijk, die steeds li^eert en zal blijven centraliseeren, red ^ ^aar^n de D'uitsche Staat de den waarborg van zijn bestaan fait .^erv,a^ centralisa^ie, dan ver-So in den toestand van voor 1870. En en ri"' zwa^uw rnaakt de lente niet, ^ ^ zwaluwen net zoo inin. Indivi-0Je lnogen von* Bissing, von Stein e.a. orûeA tegen die yerd^rfhj'ke nolitiek. maar waarom zou men luisteren naar die enkelen, terwijl de overgroote meerder-heid en, w, t meer is, het eigenbelang juist het tegenc .'ergestelde 'gebiedt? In de Duitsche politiek wordt ailes be-heerscht door de ééne gedachte van het viyenbelany.ïlet Duitsche belang heeft nood-lottig met zich gebracht eene schending van de Belgische onzijdigbeid, het Duitsche belang sleepte met zich het verbreken van een plechtig afgelegde meermaals bekrachtigde belofte, liét Duitsche belang scheén ook de tallooze in België en Noord-Frankrijk ge-pleegde gruweldaden noodzakelijk te maken, en juist daarom moet dat Duitsche be-lang, als een gevaar voor het bestaan van aile Europeesclie Staten geweerd worden en kunnen wij niet rusten, welke opofferingen het ons ook moge kosten, alvorens Duitschland voor goed overwqnnen is. \Vij mogen niet uit het oog verliezen, dat Duitschland op dit oogenblik een veel groo-ter gevaar is voor ons zelfbestaan, dan al hetgeen waartegen wij vroeger te strijden hadden. Zijne bedreiging overheersclit aile andere, en daarom moet eerst België weer vi-ijgevochten worden, alvOrens wij qjis weer : in den integralen, ook wetgevenden strijd I voor ons recht kunnen werpen. Wil dit ! zeggen, dat wij op dezen dag afstand doen van het uitspreken van ons recht? Geens-zins. Edccli, omdàt wij een klaar besef heb-ben van onzen heiligen vaderlandschen . plicht, omdat wij ons recht willen hooghou-clen, daarom moet eerst het grootste gevaar geweerd en daaromtrent zijn wij het alleu eens: het grootste. gevaar voor onze onaf-hankelijkheid is Du>itschUtnd. Het werd reeds zoo dikwijls gezegd en het kan niet vaak geiioe? uitgesproken worden : de Belgische en de Vlaavische zàak zijn één. De Vlaamsche zaak.is onafsclieidbaar met het goede recht van België verbonden en daarom moeten wij, Vlamingen, van de | Belgische zaak de onze maken, en daarom hebben irij van de Belgische zaak de onze gemaalct. De eeni^c loyale houding van de Vlamin-j gen in dezen tijd is liun onwankelbare trouw aan het Belgische vaderland en de in-nige overtuiging dat alléén in de redding van België ook de redding van Vlaanderen ligt. Voor ons wettigt het doel de middelen niet en wij- willen alleen ons recht uit onze eigen handen, d. i. uit de handen van'onze Belgische openbare machten, die wij zelf liebben aangesteld. Langs zuiver wettelijken weg zullen wij dat algeheele recht verove-ren, waardoor wij ons Vlaamsche wezen Julien breii7p^ naar de hoogte, in een naaste , to'ekonist, dank vôoral aan het besl-ist optreden van ons geheele Volk. Von Bissing kan nu, in zijn — tijdelijke raacht van gouverneur-generaa.l van België, zekere maatregeleii nemen van vervlaam-sching, hij kan de Waalsche provin'ciën bc-lasten met eene 10 % hoogere belasting dan de Vlaamsche, hij kan al doen hetgeen hem goeddunkt en hetgee« strcokt met zijne Duitsche belangen. Maar ons volk zal zich niet laten verleiden noch verlokken door zijn opzettelijk streven. De Hoogeschool van Gent, moest hij pogen ze te vê-vlaamschen, ] zou niet zijn, en door 't boycot der.Vlaamsche leerkrachten en door 't boycot der Vlaamsche studenten. Wij nemen geen geschenken aan uit de handen van den vijand, die nog i'ood zijn van 't edelste en schoon-ste bloed onzer natie. Zij zullen ons niet medeplichtig maken in hunne snoode • be-drijven. Wat beoogen zij anders met hun • zoo gezegd vervlaamschend optreden dan eene scheuring te venvekken tusschen Vla-mingeii'en Walen, wanneer allen als één man ten strijde zijn getrokken en uit Wal-lonië en uit Vlaanderen, den b"Menstrijd .uitveclitend ? Voor den vijand blijft het: ,,Deut6chland iiber Ailes!" Voor ens, Vlamiirgén, blijve het: ,,In Vlaanderen Vlaamsch !", dat is de algeheele ontwikkeling van ons eigen wezen door eigen krach ten, in. den vrijen Belgi-schen staat, uit de milde bron van ons eigen bestaan. Wij doen niet mede aan pangermanistische opportunistische bewe-gingen en zullen trouw blijven aan ons ideaal van eerlijke, oprechte- vaderlanders. Zoo is de wil van onzen Heldenkoning; zoo is ook de onze. Liever ailes te verliezen in een strijd can rechtvaardigheid dan ailes te verkrijgèn van de vijanden van ons liefste valk. En het is aan den Yzer, aan onzen Vlaamschen stroom, dat wij winnen zullen onze Vlaamsche Hoogeschool en de verdere ontplooiing van ons Vlamingzijn. Dââr is de Vlaamsche Beweging, en hare toekomst, niet in de handën der von Bissing's en hun aanhang. 'ANGELLUS. (1) Von 'Bissing vader, de lruidige gouver-neur-generaal te Brussel, verklaarde in een interview met eenigo oorlogscorrespondenten: ,,Wafc betreft de fouten, die de Duitschers vroeger bij het annexeeren van anderspraki-ge volken begaan hebben, ieder Duitscher is nu overtuigd dat, n^.oge komen wat wil, de fouten niet meer zullen worden begaan. AVij hebben uit onze fouten geleerd." (cf. Diisseï-dorfer General Anzeiger van medio Februari 1915). (2) Dr. Gildemeister zegt: ,,dasz nnsero in-nerpolitische Aufgabe nur... in der I'flègc (1er in den deutscher, Stammen verwurzelten Bc-sorvdérhciten bestehen kanii(cf. Guldkam-mer, Jan. 1914). (3) De meening van Frhr. von Stein luidt: ,,Zur Einheit gelangt' man nicht durch Zen-tralisation sondern durch Schonung der Eigenart". (Volgens dr. Gildemeister in zijn bovengenoenid artikel). • Zie onze teSegrarnmen en 9aa3s€e legerberichten om de derde b!adzîide Een ede! streven. Het algcineen Hedsriandsch Verbond. Nooit heeft de minste twijfel kunnen bestaan over de edele inzichten van het Al-gemeen Nederlandsch Verbond. In dezen tijden, waar zooveel rusteloos-heid heerscht, werd ook aan het Algeineen Nederlandsch Verbpnd de kritiek niet ge-spaard . Wellicht moet zulks gedeeltelijk gèweten worden aan het feit dat alliclit vergeten wordt hoe angstvallig de leiders van het Algemeen Nederlandsch Verbond zich 6teeds van e&e bemceiing op staatkundig gebied onthouden hebben. Men ga al de werkzaamheden van de Ne-derlandsche Taal- en Lett-érkundige Kon-gressen na, en duidelijk zal blijken dat er nooit spraak was van een inmenging in staatkundige aangelegehheçlen van Neder-land of België. Wie de rechtschapenheid en de omzich-tigilieid heeft ieeren waa-rdeeren van den Voorzitter van het A. N. V., Dr. Kiewiet de Jonge, weet dat er onder zijn leiding geen spraak van kan zijn afbreuk te doen aan liet beleid, waaraan men in vredestijd zoo eerlijk en openhartig trouw was. Die openhartigheid was - een zedelijke macht, en wij aarzelen niet het A. N- V. als een voorbeeld te stellen voor aile ver-eenigingen, die er op uit zijn de zedelijke banden nauwer toe te halen tusschen volkeren, die door staatkundigé grenzen ge-6cheiden, maar door de taal verwant zijn. Het zelfbestaan van België en de onaf-haiikelijkheid van Nederland zijii de twèe hcekstccnen delr werking van het A. N- V. Thans wordt de goede, naam van die in-stelling, die ons zoo dierbaar is, op overi-gens onverdiende wijze, in opepraak gebracht.De aanleiding daartoe is het feit, dat Prof, von Bissing, zcon van den "Duitschen. Gouverneur in België, een brief gezonden heeft aan de XJtrechtsche Studenten-Afdee-ling vau liet A. N. V. Uit den aanhef van zijn briof zou men kunnen — tereclit of ten onrcchte — besluiten, dat oen dag-orde van bedoelde afdeeling aan Prof, von Bissing werd medegedeeld. Wij vra.gen ons af 'lioe die mededeeling is gebeurd ; is, het door den weg der drui-}>ers, zoo kan het in elk geval aan velen zonderling voorkomeiij dat een Professer uit Munchen zich inlaat met een dagovde gëstemd' te Utreclit. Werd die dagorde hem rechtstreeks medegedeeld door de studenten-afdeeling van het A. N. V., dan is er hier een daad begaan, die wij met verontwaardiging aan-klâgen.Wij kunnen niet veronderstellen dat een Vlaming zich daartoe zou geleend hebben ; is het'een Nederlander, dan werd door hem zwaar gezondigd tegenover gansch liet Al-gemeen Nederlandsch Verbond. Wij hebben hier onder oogen ,,Ne«eiian-dia", orgaan van het A. N. V-; onder de ] zes leden van het Hcofd'bestuur van Groep België, vinden wij vermeld den lieer A. vàn der Cruyssen ; zijn zoon, officier in het Belgisch leger, was uit ïvongo teruggeko-men, nam deel aan den strijd en is voor ( het Vaderland gesneuveld ; verçler wordt , vermeld de heer Joli. Kesler; zijn zoon is aan het front, en nog. onla'ngs lazen wij een ( briefkaart, waardoor Joli. Kesler zijn zoofï | aanmo.edigt om gansch zijn plicht te doen t voor liet vaderland. ^ s En terwijl leden van. het HoofdBestuur 1 van Groep België liun zonen scheiiken aan ^ de verdediging van ons land, zou er een , afdeeling zijn van het A. N. V., die een r soort briefwisseling voert met een Duit- ï sclien Professor, en zich op dergelijke wijze A met staatkundige belangen van België in- j. Iaat. x Wij willen'liet niet gelooven, en zijn in 1 elk geval overtuigd dat een dergelijke han- c dslwijze gelaakt zou worden door nagonoeg ^ aile leden van het Algemeen Nederlandsch { Verbond, die zich het doel be-wust zijn, dat a deze vereeniging steeds heeft nàgestreefd : ^ het taalgevoel versterken overal waar Ne-derlandsch gesproken wordt, zonder zicih j daarom met staatkundige aangelegenheden c in te laten. \ t J. HOSTE Jr. d i ■ r> » n i fin y. Viychfelinpn. i t Srijs-grauwe Oktoberdagen !. d Kaal de akkers, leeg het veld, t Dat gistren nog dreunde van 't krijgsgeweld. J De huizen doorschoten, het dorp verbrand ! ^ D God, mijn arm Belgenland, s Wreed werd gij gogeeseld, geelagen e In die droeve, donkre Oktoberdagen ! s n Goudglanzemde Oktoberdagen ! Van verre wemelt het af en aan 0 Van vluchtelingen — stuivende ka.ravaan. o Angstig schouwden ze in wild verwarren ; 11 Have en goed op wagens1 en kaiTen ; 't Sohreiende wioht op strooien bed v Zoo tijgen ze uit, en volk en vee, 1 Naar Hollands vi-edige, veilge stêe s Dat zijn poortën wijd-open zet. ^ Regenzware Oktoberdagen! |' Do Pruisen zijn noordwaarta.- Van li-ainde o . en vêer. « N"u keeren de arme vluchtelingen weer. ^ roren en huis geteisterd door vlagen, s t Huisraad vernield en tôt gruis geslagen. o Wanhopig kust de moeder haar kind... v Om de naakte muren huivert de wind... - .. v_ —A. _ o fAAK BOONEN, S KLEINEK KRONIEK Kern. Een groot volk heeft zich vast aaneengesloten Opdat het heerschappij oi> de andre heeft. Maar wij die klein zijn sterven eer door grooten, De vorrn gesmeed wordt waar ons volk in leeft. Wij willên niets dan zijn die we eenmaal werd en, Worden die 't in ons ligt te zijn ; De vormen breken die ons worden sperden, Ous leven binden in zijn eigen lijn. Wij willen de eigenheid van ons en de and' ren, Niet één die macht heeft en aile andren slaaf; Een bond van vrijen, een Verkeer van schran- (lren : Ons heilig Recht en geen goedgunstige Gaaf. ALBERT YERWEY. Vcorspellinger» c ver tien Icop van den Oorlag. Ivolonel Harrison, een medewerker van de Penn sylvania Magazine, doet in dat t\jdschrift, naar wy in de Frankf, Ztg. lezen, de volgende voorspel-lingen over den loop van den oorlog: JUXI. W e s t e l.y k front. Geen verandering. 11 a 1 i a a n s c h front. Verbreeding van het front van de Italianen. wat den vyand noopt z^'n strydkracliten te verdubbélen. li u s s i s c h front. Groot Duitsch offensief in de buurt van Warscliau. Terugtocht van de Russen in Polen. T u r k s c h f r o n t. Langzame vorderingen aan de Dardanellen, in Armenië en Mésopotamie.Mede-wi-rldiig. van Italie tegen de Dardanellen. AÙG USTUS. • W e s.t e.l \j k f r o n t. Geen vei-andering. Ver-nieerderd munitie-verbruik. Uitbreiding van het Engelsehe front. Italiaansch front. Belegering vanTriëst pu Pola. R u s s i s c h front. Staking van het Duit-scHe offensief (bij gebrek aan ma^ischappen). Plaat.seljjke aanvallen van de Serviërs. Organisatie van liet nieuwe Bal kan verbond. Inmenging van Roemem'ë. T u r k s c h front. Inmenging van Bulgarije. SEPTEMBER. W e s t e ^ij k f r o n t. Algemeene aanval van cle Duitschers in liét Noorden. Ontzaglijk munitie-verbruik.Italiaansch en R u s s i s c h front. Yer-binding van de zuidelijke fronten (Italie—Servie —Ruemenië). Algemeen oifensief tegen Oostenrijk. Opmarsclj; van de.Russen aan beide vieugels. T u r k s c h f r o n r. Ineenstorting van Turkije. V'al van Konstantinopel, opening van de Dardanellen.OGTOBER. W e s t c 1 \j k f r .o n t. Stilstand van het Duitsche affensief. Suellere vooruitgang van het Fransche jffensief, dat tôt aan de Unie Oostende—Mau-L>euge — Ardennen —Luxemburg—Metz—Straats-ourg komt. 11 a 1 i a a n s c h - R u s s i s o h f r o n t. Her-jvering van Galiciii door de Russen. In val in Hongarye van die kanten. Vlucht van de Oosten-:yksche. regeering naar Duitschland.. Terugtocht ^an de Duitschers uit Ivoerland en Oost-Pruisen. T u r k s c h f r o 11 <■. Einde van den oorlog net Turkije. Een groot gedeelte yan het expe-litieleger wordt naar Europa teruggebracht. IS'OVEMBKR. W e s t e 1 ij k f r o n t. De Duitschers opnieuw .eruggeworpon. Op versclieidfine jîuuten wordt iiun recbtlynig front dojrbroken. 11 a-l a a n s c h - -R u s ,s i s c h f r o 111. Terug-;oeht van de Duitschers in Polen. Ontblooting /an Silezië. Inval in Duitschland. DECEMBER. , „ W e s t e 1 ij k f r ont. De Franschen rukken ;ot aan den R\jn op. Einde van de v\jandelyk-îeden.11 a 1 i a a n s'e h-R u s s i s c h front. Duitsch-and vraagt om een -wapenstilstand. . Malarîa. In „De Telegraaf" Avydt Dr. J. J. van 'j o g h e m' een opstel aan Beswc/le/^cc (Jorlogs-ichtcn. Over malaria, een besniettelyke ziekte, lie door de omstandighéden vau den oorlog kan vorden ainigewalckerd, schrijft. li\j : Dîj de befetrydihg van malaria bouwt men niet ip liet ver m o e d e n dat muggen onder be-laalde onistandigheden wel eens een faetor tôt •erbreiding kunnen z\jn — doch men weet ,at deze ziekte onder aile onistandigheden ledits door toedoen van insecten van den eenen fiensch op den andere kan ovèrgaan. Deze fetenschap dankt men aan de feitelijkheden, die len met betrekking tôt de ontwikkeling van den lalariaparasiet in het lichaam van mensch en lug onder liet mikroskoop ziet gebeuren. Malaria-arasieten" zya kooggeorganiseerde één-cellige /■ezens die zich niet alleen. in het bloed van den îensch vermoerderen door deeling, maar die ovendien tôt geslachtelijke voortplanting'in staat ijn. De geslachtel\jke — inanuelyke en vrouwe-jke vormen, die in het bloed van den mensch nistaan, komen echter in de menscheluke /•eefselvochten i,1 i e t tôt paring. Eerst wan-,eer deze geslaclitelyke vormen met het door en anopheles-mug gezogen bloed in. de maag an het insect z\jn geraakt — heeft de ge-laclitelyke vereeniging plaatst. Het product er paring boort zich door de maagwand van e mug, groeit uit en barst ten slott.e uiteen in Dnge vormen, die zich naar 'de speekselklier van e mug begeven. Met het speeksel van de mug rorden deze in het bloed van den mensch ge-racht, waar de kringloop opnieuw begint. De malariakiemen zyn dus eclite parasieten, ie niet één doch twee gasiheeren (mensch en iug) belioeven om in de natuur stand te houden. [eerscht malaria in een streek, dan zou men, oor één van de beide gastheeren uit te sclia-eler., de ziekte kunnen uitroeien. In de raktyk past men maatregelen in aile rich-ingen toe. Men tracht de zieke mensclien, ie immers de ziektekiemen lierbergen en dus von van besmetting zijn op te sporen en met hinene te genezen; men bestryd de muggen oor de kweekplnatsen (waterpoelen enz.) te empen of ongeschikt te maken. Gezonde men--hen beschermt men door de muggen uit huizen il slaapplaatsen met gaas te weren. Aan men-2I1 en, die tydelyk en onbeschermd in een lalariastreek moeten huizen (soldaten) geeft îen prophylacfisch chinine. Uit het bovenstaande volgt reeds dat het phoopen van een groot aantal menschen onder ngunstige onistandigheden, zooals in oorlogstyd' u eenmaal geschiedt, de verbreiding van de îalariaparasieten zeer kan bevordereti. Zelfs de aderlandsche geschiedenis kent een voorbeeld an oorlogsmelaria. Toen in Augustus 1809 de Ingelschen op Walcheren landden, volgde een roote bitte op zware regens, "waardoor, zooals ij thans weten, de anoplieles muggen zich sterk ebben kunnen vermeerderen en de malaria-arasieten in grooten getale van de door en door esmutte bevolking op de Engelsehe »soldaten verbrengen. Van de .-39000 man leden 26846 in koorts, die hoofdz'akelijk op malaria zou ebben berust (al wèttigt het hooge sterftecyfer an 4175 het vermoeden dat oolc typhus in het iel is geweest). De vele ziektegevallen waren Drzaak dat de Engelschen van de belegering m Ant\verpen af/.agen en het veld ruimden. ° \'an andere oor'ogen in de 19e eeuw boezemt is \ ooral de Krimoorlo^ belang in, omdat het îVjoUtsgebied van Joentertijd„ voor een deel j overeen komt met dat van de tegenwoordige actie by de Dardenellen. Franschen en Engelschen hadden samen ongeve'er 18000 aialaria-gavallen met 2000 dooden. Rondom de Middellandsclie Zee komt zeer veel malaria voor. In Italië, Griekenland, Ivlein-Azië en zélfs in de woestijngebieden van Neord-Afrika is malaria de volkskracht vernietigende ziekte by uitnemendheid. De Arabiar noemt malaria „dadelkoortsn, omdat liy in den tyd van liet dadelplukken de ziekte krygt. En inderdaad, by het onderzoek van de plassen en moerassen, die met de dadels de oasen in de woestyn karak-teriseeren, vindt men de wateroppervlakte 'wemelen van anopheleslarven. Een op moderne wyze hygiënisch geoi*ganiseerd leger behoeft zich door de malaria niet meer te laten afschrikken. Het kan door prophylactasch gebruik van chinine, door petroleumbehandeling van plassen en moerassen, door deskundig toe-zicht op. het graafwerk, op dezelfde wyze de malaria overwinnen als het arbeidsleger van Goethals op de landengte van Panama. Aan malariadeskundigen ontbreekt het noch aan Duitsch-Turksche,, noch aan Fransch-Engelsehe zij de. Verslaving aan heroine. Onrustbarend zyn de mededeelingen van Clifford B. Farr over de heroine-epidemie te Philadelpliia eu zij doen een, ernstige vermaning vernemen voor hen, die een groiulige regeling van den vA-koop van vergiften in het belang der onbe-voegde verkoopers willen tegenhouden. "Van 1 Januari 3911 tôt. 9 Maart 1915 werden in het algem?en ziekenhuis te Philadelpliia 350 personen o]igenomen, verslaafd aan bedwelmende middelen, aldus verdeeld: A. Cocaine B. Opium en C. Hiervan bestanddeelen alleen daarvan heroine 1911 5 29 1 ( 3.5 pet. ) 1912 5 64 1 ( 1.5 „ ) 1913 2 40 14 (35 „ ) 1914 3 -66 28 (42.5 „ ) 1915 {68 dagen) 0 136 86 (63 „ ) Buitendieu gebruikten 8! personen uit kolom B ook cocaine. Men ziet, hoe sntîl de heroine-gewoonte toeneemt. Van de meestal jonge ge-bruikers (soins reeds op 15-jarigen leeftyd be-gonnen) bestond % uit vrouwn. By velen had de gewoonte nog niet lang geduurd. Zy is overi-gens eerst in de laatste drie jaren in zwang ge-komen. Sommigen waren in andere steden er mede besmet, en velen gevoelden behoefte om anderen te verleiden, terwyl ook vei'koopers daartoe het liunne deden, byv. een cho.colade-koopmon, die een schooljongen overliaalde. Een loopjongen leerde het vergif kennen door een van de klanten. Sleclits eukejen gebruikten het om van de onaangename hallucinaties der cocaine-verslaving af te komen, of omdat cocaine moeilyk verkrygbaar was, en sleclits in 2 gevallen was het vergif den eersten keer gebruikt wegens pijn. Hoewel in de literatuur enkele gevallen worden vernield van heroine-gewoonte, voort-gekomen uit geneeskundig gebruik van ,het middel, was onder de lyders te Philadelpliia niet één, wien ooit doov een geneeslieer heroine was voorgesclireven. Tôt in den laatsten tyd hadden.de geneeskundigen dan 00k-*geen besef van de heerschende epidemie. Belialve één patiënt, die heroine innam, en één, die het inspoot, werd het door allen als snuif gebi-uikt; bynà steeds werden daartoe tabletjes, bestaande uit 0.1 grain heroine met veel melksuiker, fijn-gewreven. Zuiver heroine is prikkelend voor het neusslymvlies. De tabletten kosten per fiescli vaii 100 stuks 1.25 tôt 1.50 dollar. De meesten gebruikten een fleschje in één of twee dagen op ; . dikwijls veibruikt een eclitpaar iederen dag een lleschje. Vijf personen geljruikten twee flesclijes of j meer per dag, één zelfs 3.6 gram heroine, ter waarde : van ongeveer / 10 ! Een derde der weinig , heroische heroinisten gebruikte bovendien cocaine, of had het gebruikt, doch zonder bepaald eraan verslaafd te zyn. Vyf en twintig personen hadden morphine .gebruikt, of deden het nog af en t02, of waren met heroine begonnen om van het morphine af te komen. Dertien hadden opium gerookt, hieronder vele vrouwen. In het algemeen zyn de opiumgewoonten te Philadelpliia gelyke-lijk over mannen en vrouwen verdeeld. Sommige opiumverbruikers hadden tegenzin tegeii alcoliol, ook als zy daaraan vroeger verslaefd waren. De hoogste hoeveellieid opium, die als dagelyksche gift werd bereikt, was ruim 2 gram in den vorm van laudanum; vcor do hoogste gift7.2 graf. Sleclits in hetbegin verwekt het heroinegebruik een aangoname stemming; spoedig dient het alleen om te lierstellen van een ellendig gavoel van zwakte, loomheid, missel y kheid en andere neer-drukkende liehamelyke verschynselén, dat den heroinist "s morgens en eenige malen per dag overvalt. Het staken van liet heroinegebruik gaat niet met zulke ernstige verschynselen gepaard, als men. by morpliinisten waarneemt. Gedurentle eeni^en lyd blyft de lyder zwak en zonder e,,et-lust. Daama ontstaat een geweldige honger, en het gewicht neemt snel toe. Farr legt ten slotte nog eens den nadruk er op, dat de epidemie buiten verband staat met geneeslcundige toepassing van het vergif. maar het gevolg is van een goed geregelden handel, waarby fabrikanten, tusschenhandelaars, artseny-verkoopers en venters betrokken zyn. (N. T. v. G.) Een kostbare boekband. Een rijke Amerikaan heeft zich voor een lie-velingsboek uit zijn verzameling een band laten maken, die 25.(K)î) Mark (f 15 (-1-. 1-heeft. Het boek heeft volgens de Duitsche ,,Biblioph'ilen Kailender" sktMiis een àfmeuiJï van 24x34 cM. Do band bestaat uit 4400 stukjes leder in 'vers-ohillende kleuren, die rijk met gond en edelgesteenten versierd zijn. Twee voile jaren 'heeft de kunstenaar aan dien band gewerkt. • Do voorzijde van het» boek draagt in het midden een monogram van den diditer, uit paarlmoer gesneden en op een ondergrond van rijk uitgesneden bloemen, die omgevcn zijn van een kunstigen lauwerkrans met 58 pàarlen, ^\'ellke de bessen voor&tellen ; veixler diénen kningen uit granaten en paarlmoer tôt ver-siering. Voorts zijn voor do voorzijde nog 324 granaten en vier opalen gebruikt. - Het anotief voor do aohterzijdo is de herfst en hierbij zijn vele kostbare steenen : opalen, maansteenen, ka-lzedonen, turmalinen, enz. gebruikt. Iii de wijnrainken, waarmede de 'vla'kken gevuld zijn, stellen .amethysten de druiven voor, terwijl voor liet aanibrengen van tarwe- en gerstenflial me n, die in de hoeken ge-teekend zijn, topazen verwerkt zijn. Aan de binnenzijdo van den band is een miniatuiir aangefliracht van Keats uit elpemboen in een gouden raam. („N.v.d.B.") Het onderzoek der zee. In verband met den oorlog heeft de voorzitter van het Internationaal Zee-onderzoek, dr. Rose, ontslag genomen; in zijn plaats is de Zweedsche oceanograaf Otto Petterson getreden. Deze internationale samenwerking is ten gevolge van den oorlog tijdelijk ge-heel gestaakt; voor het aanstaande seizoen heeft Zweden niettemin een jyerkplan op-gemaakt. ~ Vragen die naar sntwsafdwaËhten Aan de Duitsche Katholiehen en Cie. Zoo ik^niet mis ben, dan las ik onlangs in ,,De Tijd", dat yoortaan aan geen Belgische geestelijken meer toegelaten worden bij do Bcl-». die gekwetste of zieke soldaten in 't vaderland.Er viel me toen iets in dat er in verband meê staat. /ie hier: \ oor '11 tweetal maan-den sprak ik met een Hollandschen geestelijke die 111 België werkzaam is. Op last der Kerkr-lijke overheid van België, was hij hier op zoek naar priesters zijner kloo9terorde, die wellicht beschikbaar waren' en bekwaam, 0111 de Belgi-sche internes in Duitschlanjl behuljizaam te zijn in de vervulling hunner christelijke plicli-ten. Slaagde do man er i^P heeft hij iemand aangetrof t'en ? Ik meen het niet. Op dat oogenblik moesten dus onze arme jongens algii?der zich behelpen met Du i t. s elle aalmoezenier.s en parochiepripsters. Oordeelt! Naar ik hoorde, ging dit niet al te best! Ik geloof het geerne. Ik ginge ook niet graag bij den duivel te biechte! Is het waar, dat daarop een hoogeerwaarde Pruis geantwoord heeft : ,,Ik zal den trots dier Bolgen wel breken!" Desnoods zullen wij dien zachtzinni-gen man met naam en toenaam schandvlekken. 1s het ook waar, dat,korteu tijd te voren, Belgische legeraalmoezeniers, door onze ker-kelijke overheid aangewezen om onze Belgische jongens in Duitschland bij te staan, vruch-teloos bij de Duitsche cipiers hebben aange-klopt? Die priesters sprakon minstens'Vlaamsch en Fransch on Duitsch. Zij vertrokken onder cle hooge bescherming van den Pauselijken Nun- . tins van Brussel, van den Duitschen hoofd-aalmoezenier van België, van den kardinaal van Keulen zelf. Ik zeg : zij... maar neen, zij niet : één alleen mocht over de grens, ge-raakte tôt Berlijn, werd daar weken lapg 0111 den tu in geleid,... en, zoo weinig vermoclit al dat schoon- en voor-spreken van Centruni en Uie, als dat de brave man onverrichter' zake mpest terugkeren naar 't vaderland. O dio looze valsche Duitsche beloften! Een ondertus-schen las ik, tocli Keulenscho briefwisselingen vol patati patata, dat de militaire overheid met moederlijke bezorgdheid oen beroen deed op Engelsehe priesters 0111 de zielsbelangen der Britsche interné's te behertigen. 0 ja, Berlijn beriep zich zelf op Rome 0111 Engelands aan-dacht op dat punt te vestigen. Ocli, die schijn-heilige Duitsche farizeeërs!... Heilig in don schijn, en den duivel achter de gordijnl En die Duitsche Duivel kwol en knevelde onder-tusschen ongenadig onze Belgische jongens, verplichtlijk zij waren om met 'nen Duitschen' priester, die hun taal niet sprak, al dacht hij ze toch te kunnen radbraken, de zaken hunner conscientie te regelen. Zegt, Duitsche Katholieken, is dat uwe vrij-heid van geweten ? is dat uwe liooggeroemde in-schikkelijkheid, uw eerbied voor ge\yetensza-ken ? Hebt ge aan den Paus ook verteld, hoe ge onze Belgische ftiterné's en gevangen burgers in dat punt hebt beliandeld? Het was toch Je moeite waard! Een mooi hoofdstuk in uw be-roep op Rome! En zoo ik nu mis ben en dat gij looehent hetgeen ik hier beweer, zegt mij dan eens welke Belgische priesters ten dienste uwer Belgische gcvangonen werkzaam zijn?... S e d e r t w a n 11 e e r gij hen hebt toegelaten ?... w a a r zij ergens onze arme jongens bijstaan?... welke Belgische aalmoezeniers aanveerd werden? Bij uw lijstje zal ik dan bijvoegen de namen van degenen die gij afweest... en ja van lien die achter de grendel werden gezet! O Duitsche ,,trouw", wat wordt er snood-heid onder uwen leugenmantel bedrevenl Judas en de Farizeërs bloosden niet van él-kaar de hand uit te reiken. Zij doen het nog, want 't geslacht dier ellendige kerels stierf niet uit: zij leven voort in de Duitsche penne-kiiecliten en in de Duitsche bewindvoerders. Eilaas ! EEN BELGISCH PRIESTER. mm • „De Vlaamsche Post" en de Duitschers. Met groote ontroering eijn wij getuige van de verschijning in de Nederlandsche pers van een etuk, dat thans openlijk ver-duidelijkt de houding van een blad waar-van we — van het begin af — méér dan eens de 011-Belgische strekkinT hebben be-kampt. Wij vinden het scliaamtelijk dat onder het oog van den vijand dergelijke stukken aan de openbare meening moeten onderworpeh worden. Wij kunnen niet anders dan volmondig onze diepste verontwaardiging uitdrukken. Hieronder volgt de tekst zooals door ,,Dc Tijd" in het nummer van Zaterdag 24 Juli opgenomen; daar die tekst, echter, merk-baar door den zetter verminkt was, hebben wij aan gemeld blad telefonisch verbetering .aangevraagd: ,,Een onzer Belgische oorrespondenten ; ,,schrijft: ,,In de gemeenten rond Geraardsbergen ,,Averd verspreid de volgende omzenilbrief: ,,Geraardsbergen, 27-2-1915. ,,Vlaamsche Post". — In Gent is een ..nieuw dagblad ,,De'Vlaamsche Post" ver-^schenen, in hetwelk ook ambtelijke voor ,,het Etappengebied geldende beslissingen ,,opgenomen worden; de heeren burgemees-,,ters zullen zorgen voor de meest mogelijkc ,,ver6preiding van dit dagblad in hunne ge-,,meenten. Aan de heeren burgemeesters ,,zelf wordt de lezing van dit blad zeer aan-,,bevolen. Voorname gebeurtenissen in de ,,gemeente moeten aanstonds ter Komman-,,datur gemeld worden, 0111 desgevallend in ,,dit blad te kunnen opgenomen worden. (w.g.) BARNEWITZ, Oberst-leutnant Kommandant. ,,Het bericht dateert van... 27 Februari! ,.Dus van af het ontstaan van ,,De Vlaam-,,sche Post" wist het Duitsch Bestuur, dat ,,het zich op dit krantje zou kunnen ver-,,laten.,,Veelzeggend inderdaad." Firsaoûgërs» ©eldkoers van 24 Juli 1915. Medegedeeld door de Rotterdamsche Bankver-eeniging, Rokin, Amsterdam: Belgische biljetten . 40.30—40.80 Fransche biljetten 43.90—44.90 Engelsehe biljetten 11.82—11.92 ..V-., y. • ■ 12,.00^8..Q3

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.