gerste Jaargani N«. 54 Vrljdag 26 Maart 1915 S Cents DE VLMMSCHE STEM 4LGEMEEN BELGISCH DAGBLAO I Een voik zal ni et vergaan! Eendracht maakt machtî REDACTIEBUREELi PALEISSTRAAT 31, AMSTERDAM. — TELEFOON Ho. 9922 Noord. De Vlaamsche Stem verschijnt te Amsterdam elken dag des morgens m vier bladzijden. Abonnementspr^js by vooruitbetaling : _ Voor Holland eû België per jaar / 12.50 — per kwartaal f 3.50 —• per maand / 1.25. Vocr Engeland en Frankrijk Frs. 27.50 per jaar — Fr&. 7.50 per kwartaal — Frs. 2.75 per maand.x- Hoofdopsteltens Me. ALBERÎK DESWARTE Opsiefi*aads CYRIEL BUYSSE - RENE DE CLERCQ Mr. JAN EGGEN. — ANDRE DE RIDDER Voor ABONNEMENTEN vende men zrcbfcofc-de Administratie van het bïad: PAIEISSTRAAT 31, AMSTERDAM, Voor AANKONDIGINGEN wende nieir-zî'ch.-ctofr cte Eima-J. «H ■ 0E-BUSSY, ROKm 60, AMSTERDAM. A DVERTENTIES : 2o-<?ents< per-r egel Gm de betaiingen te vergemal kelijken, zullen wij voortaan weki lijksche abonnementen aanvaarde aan dertig sent, bij vooruitbetalir op te zenden in postzegels of m postwissel. ■ Korte lniioud. le biadz ij.d e: Eeue noodige gedaohtenwisseling. — Mr. A bçrik Deswarte. ' Ooriog-episoden (11). Kleine Kroniek. Indrukken 'uit het viuchtoord Hontenisse. ge Tïl adzjj d e : Uit het Va-derland. Brieren uit Ant-wer pen. — Sinjoor. Naar'en fan de bezette stad. — Taxander 3e blad zij de: De Europeesche oorlo<r. Tëiëgrammén. en beriditen. ' Yoordrachten. le blad; z ij de: Eene lijkrede. Voor de uitgewekenen. Uit do kampen. Eerelijst. Géwonden in Engeland. Eene losdigs gsiaohfsnwîsseling. OP EN BR1EF m den Heer Mr. Afberic De Swarte. •'■Zccr On a chic Hchr. Tmi ik voor een paer maanden de eer ha met U over onze Vlaamsche toestanden te spr ken,,stouden wij wel eenigszins op een verschi : lehd- staDdpunt; wij hadden echter beide j gôede-Vlaamsche grond onder ons waar v, , vast.op stpunen konden. En bij !t sclieide wçrd er gezegd : ,,Laat ons elk voor zich we ken op zijn gekozen tërrein, werken nit al on; krachten opdat na de vrede Vlaanderen ste ker zij dan .ooit, noch Fransch, noch Duitscl dit is de taak der VI a a m schgezi n d e n die ni< | aan den Yser staan." ! Ik voor mij, zëer .geachte. Heer, ben getron gcbleven aan dit programma. In een vergad jri&g'Tan Gentsche Vlaamschgezinden, door <: sticiitèrs van ,,De Vlaamsche Post" bijeen g Tocpçn. besloot ik niijn toespraak als volgt : ,:Ojis eclite Vlaamsch geVoel zij als ee Tiarde rots. Laat stormen van haat oi Iand omwoelen, laat golven van wee en va vernieling er overklotsen: de rots zal bli ren staan. Onze Vlaamsche zaak. die de zaak va Zuid-Xederland is, zij aan geen andei zaak voor goed verbonden. Het Fla.mi: gantisme zal, wat er ook gebeure, hoc verheven blijven staan en zal sleehts va len met den laatsten echten flamingant. En n liet eerste nummer van ,,De VIaar sthe Post" staat ons doel aldus omsclireven : „Wij willen erover waken dat geen duir breeds v'an ons tôt hiertoe met veel moei' verworven Vlaamsche recht verloren g; Het niag niet gebeuren dat de Vlaamscl vrienden die bij het leger zijn. ons 1 Ininne terugkomst eenige flauwliartighe: Jzouden knnnen verwijten. Wij willen dan ook het Vlaamsche gevo steeds wakker liouden ; want, hoe de oorlc over ons lot beslissen moge, ons doel blij: steeds hetzelfde : Vlaanderen boven al € in Vlaânderen Vlaamsch!'' ^oo lioop ik steeds mezelf gelijk te bli.ive] f-û ik ben ervan overtuigd, zeer geachte Hee dat U ook zult blijven wat TJ steeds waart cen ecbte, warmvoelende, geestdx'iftip-e flamii : gant.' i Maar het doet mij pijn te zien dat in ,,E i (aamsche Stem", .waar U hoofdredacteur va 21Jt, audere Belgen een heelemaal niet Vlaan sclio stem doen hooren. I Het nummer van 8 Maart 1.1. is zeer karal [teristieb. Op de eerste blz. staat een artikeltje ov< an-trernianjSjrie -^aarin cen bekende Noor» * eclerIandsclié - vriend der Vlamingen worc ■^ngevallen om cen artikel dat deze liet drùl T 111 -De Ti,jdspiegcl". Uw medewerk< II echter zelf . het artikel niet gelezen 1 ' ppr. °n' 8een Vlaamsche ernst en ni* | s goede "Vlaamsche eerlijkheid. I. ^ j10 ^ierde blz. dan staat een lang rèlat ' q_ r,. ° Pan-Lati,jnsche manifestatie te Parij \J le Meeting heeft de heer Roland de M imJ ' U ^ ^)e^en(^> beel België, Walen en VI ' tW^en Saar>- ingelijfd bij het Latijne: tsrl cD ^aar^9gcn vindt men in ,,De VÏaar ktern" niet het minste protestje. n dit verslàg wordt ,,Civilisation" steei genover ,,Kultur" gesteld en men schijnt g •^1 vergeten te hebben dat er naast Kult . ,, n^?st Civilisation, Goddank ook nog ' On ■\-,^er^anc^scbe Bcschaving bestaat. Tion S i 'aanc^ercn voor die bescha-ving te wi W"S u- wer^ van aile flaminganten. [test^ f Van onzen doen ons uiters SÎj..geachte heer hoofdredacteur van ,,ï L lnscbe Stem", die over meer vrijheid < ^ 5, Vee^ meer odddelen dan wij beschikt, f u. on.s arm yolk en zijn toekomst verdedigt te?encl z,jn belagers. ; verdntwaardigd ovêr do uitii I ou^n Vijand Roland De Mares? 3en ûa! r-8^ n'et gevaarlijk dat er te Lo .S00 ^ patriotes" is gesfcichfc do Ohainay en dément Phili-p-,pe3 dô tt f- gever van de beruchte „Semaine médicale,% te Brussel, die overal gratis werd rondge-*" stuurd. Zeer geachte Heer, Ik ben er vast van overtuigd dat al wat in '9 ,,De Vlaamsche Stem" verschijnt niet door u af wordt goedgekeurcL Maar, ik bid u, waak er * toch over dat men voortaan niet gaat zeggen dat de uitgewekene Vlaamschgezinden niets ™ betërs kunnen doen dan sommige onzer land-genooten (tusschen aile koren is kaf) : zich in veiligheid te houden, zich van aile kommer te ontdoen en zich te vermaken met 'kis-kis te roepen als lamme straatjongens naar vechtende honden. De taak dër flaminganten is : een sterker Vlaanderen voor te bereiden en voor Europa een betere vrede te bewerken. Mijnheer Alberic De Swarte, wij stellen onze hoop op U. Met de meeste- hoogachting. LEO PICARD. Gent, 10 Ma art 1915. * •* Ons Antwoord. Mijnheer Léo Picard, WM verbinden de Vlaamsche zaak aan de zaak van België. Dit is de houding* van aile de Vlamingen die schrijven in De Vlaamsche Stem. Hefc waarom. dier houding vindt gij uitvoerig gestaafd in de versche-nen artikels vaii Brans van Cauwelaert, Ju-lius Hostè Jun., Albert Decoene, André de Ridder, René d© Clercq, Léonce du Catil-lon, en van mij zelven. Daarin worden wij m volmôndig' goedgekeurd en gesteund door "" een ' verpletterende meerderheid der meest vërferou'wde niet uifcgewekën leiders der Vlaamsche Beweging. Hunne namen zijn u bekend: Minnaert senior, Paul Fredericq, Hipp. Meert, dr. Speleers, Vercoullie, Al-fons Sevens, dr. Borms, Camiel de Bruyne, Camiel Huysmans, Louis Franck, meer an-deren.Gij wilt er over waken dat geen duim-breeds, van het verworven Vlaamsche rechfc verloren g a? Gii eu uw paar aanhangers zijt daavbi, totf lilaciitelooslieid gedotmd) d wanfc zij die er niet tegen op zien om een blad onder de heerschappij der Duitscbe censuur ' te lafcen verschijnen, laten goed-v schiks hun vrijheid knev-elen, en onderwer-^ pen zich in aile gedweeheid aan den over-r_ heerscher. Hoe toch kan een fier geweten, ;e hoe kan een vrijheidminnende pen, hoe r- durft een Vlaming dingen drukken zooals : wij met schaamte lezen in 'fc omschrijven van uw doel: ,, Zoo veel' het ons toegclàten wordt zullen wij recht en onrecht aan wij-^ zen." [c Hoe kwaamt gij er op^. na zoo eene be-3_ lijdenis, te willen optreden als beoordeelaar tegenover .ons vrije, onafhankelijk orgaan? n Ons nummer van 8 Maart blijkt u bijzonder is bewijskrachtig van het niet-Vlaamsche van J1 verscheidene onzer artikels. Ten eerste, om-j" dat wij aan den schandpaal spijkeren een Plollander die thans te Gent met de Duit->e schers heult. Gij heet hem een bekenden Noord-Nederlandschen vriend der Vlamin-g gen. GenoegJ Wij verkiezen hem honderd 1- rondborstige vijanden. Ten tweede, omdat wij een relaas g aven van de Latijnsche ma-i- nifestatie te Parijs zonder protest. Een relaas was het inderdaad, zonder meer. Een 1_ inlichting zônder kantteekening, een infor-matie zonder persoonlijke strekking, een nieuwsbericht zonder kritiek. Maar bewTeren i-j dat De VI. Stem, niet is opgetreden tegen d hefc Pan-Latijnsche gedrijf van Roland de Mares, Maurice Maeterlinck, Gérard Harry, 2I heel het kliekje slechte vaderlanders, zoo'n g bewering komt overeen met de bekentenis dat gij, mijnheer Léo Picard, het blad niet U leest dat gij beknibbelt. j Ons arm volk en zijn toekomst verdedi-r* gen wij tegenover allai, gewezen strijdge-nooten of gewoone tegenstrevers, die zich 1- vernederen hetzij voor den Duitschen hetzij voor den Franschen afgod. Hun beiden ge-le dweep schijnt wederzijds onvereenbaar. En u toch steken wij Achille Chainay en Clément 1_ Philippe met Minnaert Junior en Léo Pi-card in denzelfden zak omdat zij allen, of-"schoon in uiteenloopende richting, toch in ir dezelfde mate zich kenschetsen door hetzelf-1- de gebrek aan warsheid van aile vreemde it inmenging, aan sterke eigenwaarde, aan fiere zelfstandigheid. !r Gij zijt zoo welwillend, mijnheer Picard, ^ de overtuiging uit te spreken, dat ik blijven zal wat ik immer was, een echte, warmvoe-is lende, geestdriftige flamingant. Dat zweer 5. ik. Maar zijt ook gij gebleven warmvoelend en geestdriftig ? Te oordeelen naar inhoud l" en toon van uw blad zijt gij 75 jaar oud. 1_ Zielloos zijt gij geworden, erger nog dan zouteloos. Niet één strijdartikel bespeur ik. 1s Een flink protest van dr. Borms tegen de e- miskenning onzer moedertaal van Duitsche ir zijde, dat ontdekken we. Daarbuiten... offi-le cieuse mededeelingen der Duitsche overheid over het vervoer van vlas, den arbeidsduur a" in de fabrieken, het luiden der klokken, fa enz.... nieuws over den dood van 150 bur-gers te Knocke, over de veroordeeling van )e een winkelierster te Kortrijk tôt drie jaren ;n tuchthuis, zonder één woord van ergernis... ^j een louter pro-Duitsch en anti-Engelsch în stuk nopens Denemarken. Ik zoek verder, en vind alléén dit kernig s volzinnetje in de verzameling der 16 eerste a_ nummers — een toereikende reeks om de da-or gelijksche veropenbaring en toôpassing van :t- uw programma gada .te slaan: *,In België wordt op geesfcelijk gebied die Vlaamsch vrijheid evenzeer door de nu ijverig wer kende fransquillons als door de Duitscher bedreigd." En gij erkent, mijnheer Picard den klaren kijk van Karel van den Oever wanneer hij schrijft: ,,Hefc past dus beslis den Vlamingen niet alleen den scheurbel van den Adelaar maar ook de bloemzoet reuk der Lelie te schuwen." Maar hoe heeft De VI. Post die leuze be werkstelligd ? ? Met hare kolommen te ope nen voor hefc Oorlogsdagboek van Stiji Streuvels, waarvan de Frankfurter Zeitvn< groote brokken met welgevallen overneem en gefcuigfc: ,,Ik heb hefc volledige in Holland versche nen „Oorlogsdagboek" niefc voor mij lig j,gen, doch alleen een uifctreksel in he „Gentsche Dagblad ,,De Vlaamsche Post' „verschenen. Mogelijk zegt hij in het mi ,,onbekende gedeelte dingen, die ons Duit ,,schers niet aangenaam zijn, doch naar d' ,,hoofdstukken te oordeelen, welke ik ken ,,schijnt mij dit buitengesloten. De tooi „doet hefc niefc vermoeden." Zoo'n oorlogsdagboek publiceeren, hee dàfc den scheurbek van den Adelaar schu wen ? ? Aan ,,De Telegraaf" schrijft gij ,,Stijn Sfcreuvels is geen medestichter vai De VI. Post. Hij stond ons een letterkundi< stuk af 0111 als feuilleton te publiceeren. Da is al." Beteekenfc dit, dat De VI. Pos Sfcreuvels afkeurfc en laakfc, spreek hefc dai duidelijk uit, schrijf hefc dan mefc veront waardiging neer. Antwoord me niet: De VI. Stem heeffc he frimeur van ,,De Vliegende Maandag" d.i enkele bladzijden uifc hefc jammerlijk Oor logsdagboek gegeven. Alléén die bladzijdei kenden we toen. Hadden wij, wanneer wi dafc sfcuk publiceerden — dafc was op 2. Februari — kunnen vermoeden wafc hefc ge heele van Sfcreuvels' produefc bedroeg, w-hadden gladaf Sfcreuvels bedankfc om di gunsfc van dergelijk primeuraanbod ! Ik weefc wel, dafc men in Streuvel§' Oor logsdagboek ook dingen te lezen vindt zoo als deze: ,,Wij zullen gewroken worden, he' ,,onrechfc moefc hersfceld en van de vrienden ,,die ons uifc den nood helpen, mag mei ,,geen kwaad vermoeden... Wij wagen on: ,,mede in de bres, en zullen vechten al gaa* ,,heel ons land ten onder en al verliezen w< ,,den laatsten onzer mannen, wanfc nu reed; ,,wekken wij de bewondering der gansch< wereld." Maar zoo'n uitlating, gelijksoortig mefc d« uwe over de Vlaamsche vrijheid doo] Duifcschland bedreigd, neemfc niefc weg da zulke dubbelzinnige houdingen meer ,,d< harde Vlaamsche rots" ondermijnen dan eei halve eeuw gedoe' van fransquillons. Ik zeg dat zulke dubbelzinnigheid, zulk< flauwhartigheid — om uw woord te gebrui ken — hefc bekende Vlaamsch rondborstiî karakfcer opwaardig is. ,,Arrière celui don' la bouche souffle le chaud et.le froid!" Maar u, Léo Picard, Minnaert, Domeh Nieuwenhuis. Stijn Streuvels, of wie daa: nog van uw slag zijn zou, u allen druk il vooral en boven ailes op het hart, grif ik il 't geweten dien hoog menschelijken ziele kreet van René de Clercq: Heeten de beulen broeders, Wordt er een zwaard befcrouwd, Eer nog de tranen der moeders, Eer nog de lijken koud?... Mr. ALBERIK DESWARTE. Oorlogsepisoden. XI. H et doodenpraatje. In den vroegen uchtend... Het grijsgrauwe waterachtige licht van een regenzon mistig over het land, in de wijdingvolle stilte van he ontwaken. Nog zwijgt het dreunend geweld en rust di dood moegemaaid, oud in zijn eendère doeninj van weo en brute onbarmhartigheid. Nog hei ligt het wordend zonneleven den dagendei morgen eener heerlijker toekomst, in de groot sche harmonie der broederkrachten... Een vrouwke sloft aan, mot trage voeten in 't moeizaam gewicht van twee zware melk kannen. Hijgend blijft zij staan voor eei leur; met sehel geluid tingelt de bel, nijdif sn koud opklinkend in 't slaaprustende huis.. Trage minuten verloopeu. Geduldig wach de vrouw, tôt eindelijk een loome hand d< deur opent en haar het kanueko toereikt, da iij vult met frissche gulpen van 't witto vocht Dan praten de twee vrouw en nog eventjes in gemoedelijke stemming, over de gebeurtc nissen der laatste uren ; dan licht in hnn oogë; liet blije weten dat de bondgenooten al maa door voortschrijden en den vijand verjage: naar zijn cigen grondgebied, om hem daar dei genadeslag toe te brengen. Ook hun dorpje za weldra ontruimd worden door de winnend legers, en zal liet' gewone leven van simpel doening weer hernemen... Plots, onvcrwaclits, gruwelijk wreed, huil een bom door de regenzware lucht. OnheilspcJ lend nadert zij de plek waar de vrouwe: kouten, met gemste woordekens. Een kree uit twee monden, vol snerpenden angst. Ee: geweldig gedaver van ontploffende granaai rinkelen van gebroken glas, dreunen van neei p lof fende steenmassas... Dan niets meer.. De stilte van den heiligen morgen met de lag lucliten, schreïend over het land, het land de stillo dooden... De klokken luiden. Eenzaam snikken d brons-klanken om twee dooden, twee slachl offers van ;fc gehate vijandelijko your. Kleine Kroniek. De stemming te Berlijn. De ,.Dailv Express" publiceert het verhaa c van een reiziger, die te Maastricht is a ange 5 komen, na Berlijn bezocht te hebben. Hij >be schrijft den staat van neêrslaohtigheid, die hi overal in de Duitsche lioofdstad heeft waarge nomen. t ,,Nauwelijks was hij in zijn hôtel te Berliji afgestegen, of zijn. paspoort werd hem afge , vraagd, waarop men hem een brood-bon gaf met de aanmaning die niet te verliezen. Ov ;r 4ag heeft Berlijn een triestig, kleurloos aan zien ; men ziet er bijna geen auto's op straat-de straten zijn bijkans geheel verlaten en mei b j komt tallooze gewonden tegen, die zicli jam ' -merlijk voortslecpen, sommigen mank, anderei : ■ blind, allen als! verpletterd onder het gewich' van een diepe wanlioop. Tallooze vrouwen ziji in den rouw, de oogen vol angst. Overal ver 3 driet en treuriglieid. > ,,De vaderlandslievende betoogingen, die d< 1 .eerste dagen van den ooriog verlevendigden ontbreken thans geheel. Op de geestdrift de: l menigten, die vroeger de bulletins en de ver ordeningen voor het keizerlijk paleis la zen, i; . een sombere weemoedigheid gevolgd. ,,'s Nachts verandert alle5 als bij tooverslag 1 De cafés zijn vol dronken schreeuwers. Ot > het eluitingsuur, 's middernachts, begevei j mannen en vrouwen, gearmd, zich naar d< t naclitkroegen, w.iar zij tôt het krieken vai l den dag feestvieren. n „Dç tegenstelling tusschen Berlijn overdai en Berlijn 's nachts is, zegt de reiziger, ver t. schrikkelijk tragisch". Nog grooter isj dunkt ons, de tegenstelliin tusschen, om maar wat te noemen, Parijs n geva.ar (eenige maanden geleden) eA Berlijn 11 1 nood. Waar is dan toch de moed, dien sommi j gen nog meenen den Duitschoi-s ter eere t< moeten nagevén ? Eerst vocliten zij met d( .. brooddronkenheid der vermeende overwinnings », zekerheid, den wraakzwijnfel der ingebeeld( verongelijkïng 011, achter zich, de gestacligc ^ bedreiging der fusillades van hoogerhand, ter. wijl de thuisgeblevenen pochten op en juichtei i- of geheoL verzonlien. of sterk overdrever ■ overwinningsberichten. Aber jetzt! : Unsre Ruh iet hin, Wir finden sie nimmer Und nimmermehr...... De Dardanellen. 5 ..L'Indépendance Routmaine" voorziefc bai 5 volgende: i De doortocht in de zeeëngte is sleehts eer kwestie van tijd. Het is duidelijk, dat men niei ; kan hopen te slagen in korten tijcL Op de aiauw-ste pLaats zijn de verdedigingswerken. handir opgesteid en voorzien van uitstekende artille-^ rie, die, intussclien, wijken moet voor d»3 ver-5 der schietende stukken der geallieerde vloot. L welkei* succès men te zijner tijd kan rekener als zeker en volledig. 5 j'Zijn de forten ^rnield, dan zal Turkije sleehts krachten kunnen fcegenov«?.rstellen, on-r voldoende om den doorgang der Engelsch-î Fransche vloot naar de kusten der Marmora-zee te beletten". 's Wird bald pressen, unterdessen, au! | den Dardanellen-^lelleiL. Hé, het dichtvuui bekruipt ons-, L Het opbrengen van Hollandscho schepen tloor een Duitsche cTuikboot. Voor Holland is de ooriog. een nieuw stadium ingetreden. Do „Zaanstroom" en de „Bata-vier V" zijn opgebraclit naar Zeebrugge dooi de duikboot ,,U 28". Zooals een der Hollandscho bladen meldt gaf de gezagvoerder van de duikboot te kennen, dat voortaan de toevoei van levensmiddelen naar Engeland zou ver- - hinderd worden. Wij hebben hier dus niet te doen met een op zichzelf staand feit, maai mefc het eerste van een reeks gelijksoortige. Contrabande werd noch door de „Zaanstroom': noch door de ,,Batavier V" vervoerd, doch alleen die artikelen, welke de Nederlandschc Regeering toestaat uit te voeren en welke dus , ook geregeld naar Duitsohland gezonden wor b den. b Het vreemde van deze handelwijze der Duit schers is, dat zonder eenige voorafgaande vxiar 3 schuwing tôt dit optreden werd overgegaan r Vraagt men zich af wat de directe gevolgei - voor den Nederlandschen handel hiervan ziji \ zullen, dan kan het antwoord niet anders ziji - dan dat Duitscliland hier feitelijk den Neder landers doemt uitsluitend handel met hen t< , drijven en met die enkele neutralen, die aai - het uitgevoerde toch geen behoefte hebben. l Men zal zeggen dat, waar Engeland ei ; Frankrijk allen toevoer naar Duitschland af snijden, ook Duitschland het recht heeft dusda-: nig tegen de geallieerden op to troden. Dit i: : inderdaad ook het geval, doch do situatic ; waarin zich Nederland bovindt ten opzicht< der onderscheidcno vijandige mogendheden , maakt hier toch een bedenkelijk verschil. Dooi - Duitsclilands optreden tocli wordt Nederland: 1 handel met Engeland, Frankrijk, enz. absoluir t' stop gezet, omdat dezo landen alleen over ze< 1 te bereiken ^ijn, terwijl langs de ganscho Oost 1 grens de handel met Duitschland ongestoorc 1 kan geschieden. Wanneer de NederlandscTu 3 regeering do leuze huldigt: Geen bevoorrech 3 ting van den eenen staat boven den anderen dan zal zij — wanneer haar protesten bij d< t Duitsche regeering geen uitwerking hebben — - en vermoedelijk zullen zij dit wel niet, er slecht 1 toe kunnen overgaan ook de landgrenzen voo: t Duitschland geheel te sluiten en allen toevoe■ 1 naar de Oostelijke buren te verbieden, welk< , bezwaren dit ook hebben moge voor de Ne - derlandscho industrie en handel zelf. Wij behoeven dit der Nederlandscho regee s ring waarlijk niet voor te zeggen, die wee r wel wat zij hier zal hebben te doen, doel het is de gewone conclusie van het nucli e tere verstand, die hier alleen sleehts. uitgespro r- ken jwor-dt, meer niet. De neutranteit van Nederland bedreigd? ^ Uit Genève sebreef men aan „LrHuinamte'h te Parijs: I ,,De Zwitsersche bladen vragen zich af, en ' zulks niet zonder een zekere ongerustheid, of zich iets tegen neutraal Holland voorbereidt. Het is waar, dat Duitschland ditmaal do be-L wegingen niet schijnt te willen bruskeeren, gelijk het deed, toen hefc met geweld. België ■ ovei*viel. Zijn politiek is soepeler en sluwer geworden. Het zal, dunkt ons, goed zijn, er den . ondergrondschen gang van zeer nabij van te ^ volgen. Vooral moeten de neutralen de oogen niefc sluiten." Voorshands gelooven wij niet, dat Duitsch-. land den waanzin zoo ver zal drijven, dat hefc L in zijn allerhachelijksten toestand nog 300,000 m an versche en geoefende troepen van een land tegen zich zou willen krijgen, lietwelk , buitendien partijen wafter bezit, die ijselijker nog dan de User zijn. Zelfs het slechtste bier 1 is op het oogenblik voor den soberen Germaan . een minder gevaarlijk vocht dan water. De Oostenrîjksch-Duitsch-îtaliaansche onderhandetîngen. L Georges Clemenceau puntte weer zijn veder" - aan en screef in „L'Hommo enchainé": L ,,Zonder de hulp van het Italiaansche leger zij wij bezig — langzaam weliswaar, doch lieeî zeker —• 0111 de soklaten van Wilhelm II biii-ten ons land uitgeleide te doen. Dat vergt on-getwijfeld van ons meer tijd dan indien een nieuwe hulp ons terzijde stond. Doch wij hebben heel veel moed en geduld, wij beschikken over middelen, die telken dage aangroeiend, en liet succès ontmoedigt geen mannen, wier moreel nooit Iiooger was <3an in onze eerste tegenslagen. Voorts hebben wij bewonderens-waardige bondgenooten, die met ons meevech-ten, voor het rechfc van bestaan en, evenals wij» geen enkele inspanning tôt aan den laatsten levensadem zullen sparen. Nooit was Frankrijk zoo kalm, wijl zoo vastberadon." Naar onze inzichten is er geen enkel over-dreven woord in hetgeen Clémenceau zegt. Dat beseffen trouwens de Duitschers, die aan het roer staan, ook wel. Maar na al hun kolossale pochhanzerij moeten zij zioh toch. een zekere houding geven alvorens openlijk bakzeil te halen. Nog altijd woordenpraal. De ,,Vossische Zeitung" drinkt zich nog steeds een roes aan verschaald biër : ,,De Duitsche breinen houden zich, ieder van zijn kant, bezig met zich de nieuwe gedaante der wereld na den ooriog voor te stellen en komen tôt zeer verscliillende resultaten, doch allen hebben het gemeenschappel ij k denkbeeld en den eenparigen wil, dat Duitschland er ze-gevierend uit te voorschijn trede. Om er toe te komen zou den de militairo en navale meer-derheden alléén niefc voldoende zijn. Wij1 be-' hoeven ook, en ivoor ailes, de beheersching der opinie. Indien wij in de toekomst de groote plaats, die het lot ons voorbereidt, waardig willen innemen, moet het schandaal ophouden. Men steit zich de vraag, welke de uitkomsten der overwinning zullen zijn. Een der eerste, en niet der minste, zal zijn op reusachtige wijze ■het gezag der Duitsche pers te vergrooten, die zich van nu af, door de verdubbeling van geweten en arbeid, voorbereidt op de roi van op-voedster. Het is niet sleehts de eerbied ivoor ons leger en onze vloot, waarin de toekomstige wereld moet berusten — het is vooral de eerbied voor de Duitsche gedachte en het Duitsche genie." Nu vragen wij in allen ernst: waanzin of niet? Het zou uilen naar— Berlijn zenden zijn, indien wij dat deels weeë, deels belache-lijke gebabbel ontleedden, doch op een enkele uiting in deze bladzwammerij wenschen wij in het voorbijgaan te wijzen : de Duitsche pers zal ,,haar geweten verdnbbelen". Hoeft niet meer — ze is al dubbelhartig. Duitsche erkentelljkheid. De ,,New-York Herald" merkt op : ,,Wilhelm II heeft op bruuske wijze Bismarck ontslagen, aan wien hij do keizerlijke l kroon verschuldigd was; zijn zwager Constan-t tijn heeft op zwakke wijze Venizelos ontslagen, l wien hij ailes verschuldigd is. Die familie zon- digt niet door dankbaarheid''. ; Soms, in oogenblikken van helderziendheid, t vragen wij ons af,. wie er zooal na den ooriog in Duitschland ontslagen zullen worden. Dat t zal een geweldige exodus zijn..- De Duitsche vddr-oorlog. 3 .,La Revue Scientifique" licht ons als volgt p in oratrent een der zoovelo onderdœlen van de ï voorbereiding van Duitschland tôt den ooriog: , .,Elken dag bevestigen de feiten meer en meer, dat Duitschland don huidigen oor-1 ; log met een mcrkwaardige volharding en i methode bereid heeft al zijn krachtinspan-; ning heeft altijd dat doel beoogd, over- - eenkomstig het befaamdo gezegde: _ ,,l)e, [ ooriog, nationale nijverlieid van Pruisen": ; Onder do oorlogsindustrio kan mon de manden- - makerij noemen, dis zich ontwikkeld lieeft_ in , het gewest van Coburg, voor de vei-vaardiging > -\-an manden in allerlei vorm en groott», gebc- - zigd door do troepen te velde voor het vervoer ; der projectielen en kardoezen van het oogen-• blik der vervaardiging af tôt aan dat van het - gebrui k. i „Men verzelîert, dat, alleen reeds in deze ■ laatste jaifcn, minstens anderlialf millioen ar-tOlerie-manden voor liet Duitsche leger zijn - vervaardigd ; overîgens zijn, kort voor den } ooriog, 'zeer groote hoeveelheden daarvan af-l gel»3verd aan de Oostenrijksche en aan de - Turksche artillerie, welker meêdoen aan den - krijg voorzien was". Achteneenvolgens vallen aile Doîteche ôor-logsvoorbereidingen door de 1 Inrfnikken uii het viuchtoord Hontentsse. Nu voor.uit dan maar, van Hulst naar Ivloos-terzande ten einde een bezoek te brengen aan 't viuchtoord Hontenisse. Onwillekeurig drong zich de vraag bij mij op : „zou het de moeite loonen, ^ of zou ik ook daar sleehts de onaf-scheidelijke narigheden ontmoeten, welke nu ten eenenmale aan het kampleven verbonden. zijn, zeer zëker voor menschen welke nimmer anders ^ dan het gezinsleven gewend waren." De^ moeite welke ik mû" getroostte werd echter ruiimschoots îbeloond. Onbevreesd voor tmoge-Irjlte besmetting van de daar gelufckig wij-kende typhus-epidemie, trad ik -binnen, begâf mij naar het lcantoor van den directeur, den heer^dr. René Verdeyen. En het is bij het schrijven van dien naam, dat ik weer tôt in de kïeinsto bijzonderlieden doorleef, de eerste prettige uren in een viuchtoord doorgebracht. Dr. René Verdeyen, vader van de aldaar ver toc vende weezen, hun verzorger, raadsman, hij die troost geeft aan degenen welke een ver-troostend woord behoeven, genen opbeurt, die onder de omsfcandigheden sterk gebukt gaan, steeds wenk weefc te vdnden voor hen die eenigen lust hiervoor te kennen geven, waar-door hij den sehijn van armenzorg doet wijken, doch tevens krachtig berispt hen die van de 'hulp der Nederlandscho regeering miSbruik maken. Kort en goed: y^De jxiiste man op de jiast g ploats". , Een persoon die het landi kenfc en zijn beivol-king, heur lief en leed. Xk zou echter afdwa/len, voornemens als ik was u een getrouw verslag te geven van den toestand in het helaas ten doode opgeschreven viuchtoord Hontenisse. Nadat de eerste kennismaking was geschicd, toonde de heer Verdeyen mij een groote hoeveelheid sigaren, _ welke ter gelegenheid van het bezoek van minister Poullet, door zijn Excellente aan het viuchtoord ten geschenkc waren gegeven. Veriieugd voegde dr. Verdeyen er aan toe dat a.s. Zondag tevens in verbànd met voornoemd bezoek, de vrounven op choco-lade met krentenkoeken zouden worden ont-ïiâald.Hierna. ving het dagelijksch spreekuur saiï, d.w.z. dat ieder die iets te verzoeken heeft van welken aard ook of klaehten heeft in te brengen bij den directeur wordt toegelaten om zijn zaak te bepleiten. Hierbij valt dadelijk de juiste verhouding tusschen directeur en kaimpibewoner in het 00g. Het is rniet dat fbe-deesde optreden van een mindeie tegenover een meerdere, doch hefc is bëter te vergclijken met de verhouding tusschen kind en vader. Vol achting, doch niet bedeesd en fcerughou-dend.In dit spreekuur hoorfc en ziet men zoo van ailes. Moeders welke voor hun kinderën nieuwe blokken vragen. Mannen welke allerlei inlicli-tingen verzoeken in zake hun terugkeer naar België of een op lianden zijnd vertrek naar Engeland, en vooral moeders welkë voor hun jongens broeken en lijfjes verlangen. ,,Hoe komt het dat juist zoovelen 'deze izaken verlangen", vroeg ik, daar meer dan de lielft van de bezoekërs bovengenoemd verzoek deden. ,,Wijl deze mensdien elken dag terugkoanen en ik ze niet kan voldoen" luidde hefc antwoord. Het gebrek aan gedragen jongensgoed doefc zich sterk gevoelèn. Ik heloofdo een oproep in onze ,,Vlaamsche Stem" te plaatsen en verzekerde hem hiervan beslist succès, overtuigd als ik was, niet tever-geefs bij onze lezers aan të kloppen, zoo het geldt deze allcrnoodigste kleedingstukken te verschaffen. Komaan! Ieder ziet zijn kleerenkast na of er wat te vinden is, waar zijn (haar) jongens uitgegroeid zijn. Somwijlen is ook wel ëen sterke berisping noodig. B.v. een vrouw, wier echfcgenoot in rijiksdiensfc was, ontvangfc van den Belgischen Staafc zijn salaria. Zij ont-zag _ zich niefc voor haar Idnd eenige kleeding te vragen. De wijze waarop zij werd te recht gezet, dwong ons eerbied af. Dr. V. wees er op, dat met een dergelijk vôrzoek zij haar lotgenooten benadeelt, ' inisbruik maakt van do goedgeefschheid der Ned. Regeering, terwijl haar _ inkomsten gelijk, liaar uitgaven belangrijk minder zijn dan in normale tijden. Na vele dergelijke verzoeken te hebben aan-gehoord en ze allen met 'het groofcste geduld te heibben bean-twoord, vergezelde de heer Verdeyen mij op mij 11 tocht door het kaanp. In den loop van het gesprek vroeg ik of dr. V. nooit ongeduklig werd op deze somwijlen zeer onbenullige vragen te moeten antwoorden. ,,Neen, nooit. Gij moet niet uit het 00g verliezen dat aile vragen . voor mij onbenullig zijn, echter voor hen die ze steit somwijlen van het grootsto belang." Aliereersfc ibezoekten wij de nog ovenblijven-de fcentenlkamipen. In elke tenfc is plaa ts voor één gezin, zoodat het'gezinsleven zooveel mogelijk behouden is. Over het algemeèn maken deze tenten een zeer goeden indmk. Zij zien or beldër uit, en zijn van binnen zoo goed mogelijk ingericht. Hefc voorgedeelte wordt als woning gebruikt, terwijl in het achtergedeelte voor slaapgelegenheid is gezorgd. Voor lieden wil ik eindigen om u morgen te leiden door de wasch- en slaapzalen, de keukens en naai-kamer, dô eetzalen, leeszaal, bibliotheek en barakken enz. BELANGRIJK BERICHT VOOR ONZE MEDEWERKERS EN BRIEFWISSELAARS. Onzen meefrewerkers en briefwisselaars, die geen eîgenhandige bestelling aan een bepaaSd lïd van redactie of administratie wenschen, wordt beleefd verzocht hunnne brieven wel to wïHen sturen aan den Opstetraad of aan de Adm5nistratïe van ,,De Vlaamsche Stem", ©effivoudig weg, zonder meer, en niet op eigen naam van één onzer.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.