De Volksstem Weekhlad van de Socialistische Propagandaclubs van LEDEBERG en GENTBRUGGE WÊftKBBllBmBKmÊiÊÊÊÊÊÊaÊÊEÊÊÊKÊÊm'aBtmaÊÊmÊmÊmmeammÊÊmtammmaammiaÊM ABOHNEMENTSPRIJS : Een jaar . . fr. 4.00 Voorop betaaibaar. REDACTIS EH ADMÏMISTRATIE Samenwerkende l^SLa.tsa:h.sL;p;pij « DE VOLKSSTEM „ Lass§estr-«at, 116-ttS, LEBEBER0 Bestuurdsr : EffiSSEL VAN SWEDEN, 200, Kerkstraat, 200, Sentbrugge. Aile briefwisselingen moeten onderieekend en elke week tegea den DINSDAG AVOND ingezonden zijn. AANKOiNDiaiNeEM : Vraagt den tarie? aan het ad roi : S. M, " DE VOLKSSTEM „ Langestraat, 116-118, LEDEBERG. Gentbrugsch Nieuws Ântwsori m " Oe BoiwnijvsrhBid " EEN 0PRQEP AAN BOUWKUNDIGEN, u INGENIEURS EN TECHNICIENS. 5 Voor de verdea'iging onzer stélling, om bij het " opmaken van het vetvormingsplan der gemeente t( Gentbrugge, een oproep te doen aan aile bouw- rt kundigen, 'ingénieurs en techniciens, en een wed-strijd in te richten, hebben wij vooraf de geschie- S1 dénis van het ontstaan der steden nagegaan. " Steden ontstonden vooral dààr, waar een natuur- 1 lijke reden de bewoners bijeen bracht of bijeen . kield, bijvoorbeeld aan rivieren, daar waar zij be-vaarbaar werden, waar een overgang bestond, of aan de monding, verder op een kruispunt van we- ' gen, in een vruchtbare of rijke streek, waar zich eene natuurlijke versterking bevond, enz. De Middeleeuwsche steden hadden een geheel ^ ander karakter dan die van den tegenwoordigen tijd. Meestal hadden zij een half landelijk voor-komen. Door de groote ontdekkingen van den late- ^ pen tijd en vooral door de ©norme uitbreiding van het verkeer, is een geheel andere toestand ont- ^ staan. (j Bij de uitbreiding en den bouw der steden heeft j Bien in hoofdzaak te letten op de eischen van de g) gezondheid, van het verkeer en van de esthetiek. Voor het verkeer dienen niet alleen straten, plei- ^ nen en waterwegen, zooals vroeger ; thans zijn er ^ allerlei soorten boven- en ondergrondsche spoor- en ^ tramwegen, bewogen door stoom of elektricitefî. Verder moeten de straten thans voorzien zijn ran inrichtingen voor waterverzorging, verlich-iing, afwatering en reiniging, van toestellen voor 0 post, telegrafie, telefoon, enz. Op de veranderingen die hierdoor ontstonden en ^ op de plotselinge en reusachtige vergrooting van e de steden in de 19° eeuw, waren de bouwkundigen niet voorbereid. , De uitbreidingen beantwoorden dan 00k niet d aan de eischen van den modernen tijd en laten on- n der vele opzichten te wenschen over. z Dat is het geval dààr waar de uitbreiding van eene stad overgelaten wordt aan een bouwmees- b ter die, als bezoldigd ambtenaar dienst doet, en de behoefte niet gevoelt, door bestendige en onafge- b brokene studie zich op de hoogte te houden van k de snelle vervormingen en verbeteringen van ste- 71 denbouw op het biizonder technisch gebied. Hoe het gesteld was dààr, waar zelfs niet eens ff een bouwmeester de uitbreiding der gemeente in ^ handen had, leert ons den aanleg der gemeente Gentbrugge. Hoe oogelukkig de wegen hier aange- s legd werden, gaat aile gedacht te boven. De belan- d gen der bevolking en der gemeente werden niet v eens in acht genomen, alleen werd rekening g'e-houden van de produktiviteit der gronden van in- v vloedrijke en belanghebbende grondbezitters. e Nu het bepaald uitgemaakt en zelfs door aile c vakmannen erkend is, dat stedenbouw een afzon- L derlijk deel van de algemeene technische - weten- t, schap is, waarvoor een alzijdige uitgebreide studie noodig is, begrijpen wij maar niet hoe techniciens r in De Bouwnijverheid het gemeentebestuur van 0 Melle verdedigen dat zulk belangrijk werk een- c zijdig beschouwt. en het, evenals het maken van 0 çen doodgewoon huis, aan een bijzonderen persoon f-toevertrouwt ! Tegenover de voorbeelden aangehaald in De h Bouwnijverheid, o. a. van Schaarbeek, stellen wij o de ovèrprachtige en bewonderingswaardige uitsla- c * gen vast, bekomen in het vervormen van steden als Keulen, Hannover en Munchen,waar men prijs- c vragen uitgeschreven heeft. Enkel aldus heeft men de noodige gegevens, die ; de technische wetenschap van stedenbouw ver-eischt, in volmaaktheid ingezameld. 't Is thans uitgemaakt dat zonder de nieuwe t techniek van het aanleggen van tuinsteden, geen s modem bouwplan van eene stad of gemeente kan aangelegd worden. In Engeland ijvert men er nu ) vooral voor om in elke belangrijke gemeente of stad deze techniek in uitvoering te brengen. Men richt daar niet alleen studiecommissiën in maar men vormt er bestendige organismen, welke S op grondslag van een volstrekt gemeenschappolijk ^ grondbezit berusten. Deze produktieve organisâmes 1 bestrijden het gevaar van grondspeculaties (die c zich nu reeds voordoen op Gentbrugge), door aile * gronden volgens vroegere waarde aan 'te koopen er ze nog alleen aan bijzonderen toe te kennen ^ onder vorm van erfpacht. Zoo wordt de woeker in gronden, — een van de voornaamste oorzaken van ( de slechte woningentoestanden — vermeden. 1 In Duitschland bestaan zoo staatsambtelijke 2 « Gartenstadt Gesellschaften » die uifth/itend rla ! belangen van de gemeenten en der inwoners be- < hartigen. i 't Is dat schoon, grootsch idee, — (jat men m}s. schien wel wederom goed, doch te droombeeldig : zal noemen, — hetwelk wij verdedigd hebben. Onze kritiek werd dus niet ingegeven door een ; kleinzieligen beknibbelingsgeest, zooals men in het artikel van De Bouwnijverheid wil doen doorsche- I mer&n. 't Is 00k geen onc/edurige moeialziehte die ons f leidde, maar wel een groot algemeen belang. i De Bouwnijverheid zegt : « Te Melle werd 00k i E eene studiecommissie ingericht, bestaande uit hoe- s' ren « goed met de ligging van den grond bekend : v Baron van Pottelsberghe de la Potterie,burgemees-ter ; Ed. De Mulder, sehepen en eigenaar ; Frans 0 Spae, sehepen en hofbouwkundige ; M. Van Ryme-nam, provinciale sektieoversle ; De Coster, gemeen- j-j teseeretaris en hofbouwkundige, en Ad. Vercaute- d ren, gemeente-toeziener. « e Wij dachten dat in kwestie van gemeenten- of ^ stedenbouw eerst en vooral bouwmeester s en ingénieurs bevoegd waren. Wij hadden aile recht te a mogen veronderstellen dat de opstelraad van De z Bouwnijverheid 00k deze meening zou toegedaan zijn. Doch nu zien wij dat eene studiecommissie mag samengesteld zijn uit eigenaar s en bijzonderen en dat de vakmannen mogen uitgesloten worden. En dat wordt verdedigd in een technisch tijd- j schrift ! Welke bouwmeester zou dat durven on-derschrijven ? Het argument : « dat deze heeren goed met. de c ligging van den grond bekend zijn », blijkt duide-lijk uit den titel « eigenaar ». Mogen wij doen opmerken dat men in dergelijke gevallen soms maar al te goed als « eigenaar met z de ligging van den grond kan bekend zijn », om het algemeen belang beneden het eigenbelang te stellen ? ^ Wij kunnen met den besten wil niet begrijpen hoe De Bouwnijverheid er zal in gelukken met t dergelijk optreden zijn programma te verwezen- 1 lijken dat volgens zijne eigene ôpgave luidt : i « 1. Verheffing der bouwnijverheid; 2. Verfraai-ing van het landelijk leven ; 3. Aanmoediging van "j aile bekwame bouwkundigen die zich onderschei-den door hun talent, hunne kunst en kennis ; 4. ! Vrede en verbroedering bewerken dààr waar twist. T en tweedracht heerschen en haat, nijd en afgunst ; den scepter zwaaien. » ' Hoe kunnen bekwame bouwkundigen zich on-derscheiden door hun talent, hunne kunst en ken ^ nis, als zij niet in de gelegenheid gesteld worden zulks te doen gelden? Daar zal De Bouwnijverheid ons dunkens moei-lijk kunnen op antwoorden. De wensch dat de vier maatschappijen van bouwkundigen best maar ééne enkele zou uitma- ^ ken, stemt overeeneen met de leus : Eendracht maakt Macht. ! Op gevaar af nu langs eene andere zijde van on-gedurige moeialziekte beschuldigd te worden, slui- : ten wij ons daarbij aan. ' Wij roepen vooral de aandacht der bouwmee-sters, ingénieurs en techniciens op het volgende. -dat in hetzelfde artikel van De Bouwnijverheid voorkomt : ... « Overigens, al blaast, voor den oogenblik, de > wind in de zeilen van het stelsel der prijskampen, t en der meer of min talrijk samengestelde studie- « commissiën, niets zegt, dat men niet van liever-lede zal verplicht zijn, misschien wel binnen kort c tijdvcrloop, vaarwel te zegqen aan dat systeem. Want de ondervinding leert immers, dat.. wan- 1 neer, bijvoorbeeld, in za.ke landsbeStuur het eene e of andere ontwerp of voorstel naar eene studie- I commissie verzonden wordt. zulks door den band 1 gelijk staat met eene BEGRA VINGS-PLECHTIG-HEID.» l Toen De Bouwnijverheid het artikel schreef, hadden nog slechts tien mededingers de plans af- c gehaald. 1 Dat is nu heden meer dan verdubbeld. 1 Vele gekende bouwkundigen, vurige voorstaan-ders van wedstrijden, komen op de liist niet voor. 1 Als men tusschen a'e regels kan lezen, besluit De Bouwnijverheid : ( « Velen die zoo hoog oplpppen met wedstrijden, s zullen niet eens mededingen. De toedstrijd zal slechts eenige onervarenen als mededingers tellen, \ en in andere steden en gemeenten zal men in 7 vervolg vaarwel zeggen aan het systeem van opeâ- , bare wedstrijden en zullen zulke werken van hand \ tôt hand aan vriendjes gegeven worden. » Op de lijst dergenen die te Gentbrugge medeovn- \ , gen komen echter wel de bekwaamste vaklieden voor. Ook weten wij wel dat andere gekende ; meesters op andere namen de plans a'eden afhalen ] , om tôt na de beoordeeling van den keurraad onbe- , , kend te blijven. ] ! Dooh hetgeen De Bou,j:nijverhei.d aanhaalt, is ] van het hoogste belang voor aile techniciens. 1 Indien de algemeene wedstrijd van Gentbrugge 1 I GEEN GROOTSCHEN UITSLAG zou opleveren, nadat eene studiecomrmssie werd aangesteld, die . zoo alzijdig en zoo volledig samengesteld was, — > ja, aan zou wel het princiep van instellén van stu-. diecommissiën en initechrijven van algemeene wedstrijden in gevaar komen. ! Alhoewel het nu slechts eene gemeente betreft, : j zou zulks voorzeker bij den lateren opbouw van verwoeste steden en gemeenten als doeltreffend 1 argument aangewend worden. t Volgens ons zouden de besturen van a'e vier . bouwmeestersrnaatschappijen al hunne leden moeten oproepen in eene bijzondere vergadering, om ; er hun op te wijzen hoe nuttig en noodzakelijk het is dat allen d,;e kunnen, in den wedstrijd zouden : mededingen. Ook zou het schoon élite-korps van ingénieurs, dat Groot-Gent telt, dienen bijeen te komen, om allen aan te zetten hun talent te doen gelden in den openbaren wedstrijd van Gentbrugge. Men vergete vooral niet dat het schrijven in De Bouwnijverheid van eene officieuse zijde komt, die steea's bij de openbare machten een en grooten over-wegenden invloed had. Er staan hier groote belangen voor de toekonfst op het spel. Er moet onwea'ersprekelijk bewezen worden dat, bij openbare wedstrijden, wonderen voorkomen en dat alleen door dàt princiep het algemeen belang en de kunde van een zoo schoon als prachtig vak tôt zijne voile uiting komt. Bouwmeesters, ingénieurs en techniciens, 't is aan u te beslissen welke stelling in 't vervolg zal zegevieren ! De Volksstem. Het prachtig Kunstfeest in de Groote Zaal der Chœurs Bagattenstr., Sent Het programma van het feest te geven op Maan-dag 14 October, te 6 ure, ten voordeele van het ZIEKTE- EN KRAAMBEDFONDS VAN GENTBRUGGE zal de moeilijksten bevredigen. Hier volgt het : Eerste deel. — KINEMA : Kunstfilm uit de Gou-den Reeks. Tweede deel. — ZANGGEDEELTE, onder het bestuur van Adolf Hoefman : 1. a) Kwam laest-mael over bergen en daelen, b) Bellotje, door het A Cappella Koor (F. Van Duyse). — 2. Moederziel alleen, door Mej. Hel. Van Vooren (Waelput). — 3. De Loreley, door Mej. Hel. De Keukelaere (Fr. Listzt). — 4. Waartoe, door Bern. Lavreau (L. V. d. Haegen). — 5. Jeugd en Liefde, door Cas. Drub-bel (Waelput). — 6. De Zang der heide, door Mej. H. De Keukelaere (0. Roels). — 7. De Parelvis-schers, door Bern. Lavreau (Bizet). — 8. De Molen, door het A Cappella Koor (H. Weyts). Derde deel. — KINEMA : Een kunstfilm met ge-vierde kunstenaars in de hoofdrollen. Heden zijn bij de verkoopers van De Volksstem, den bode van den Propagandaclub. de leden van de Vrouwenvereeniging en Jonge Wacht en bij al de gekende partijgenooten kaarten te bekomen. Prijs : 50 centiemen. Ook zijn er te bekomen in het lokaal Volkshuis, Van Ooststraat en Feestlokaal Vooruit, Bagattenstraat. Voorziet u bijtijds van kaarten voor dit buiten-kansje. Wie te làng wacht om er te koopen, zal teleurgesteld zijn. Over 't Schooleetmaal ni ire v uinasioifi wcib een aibiivcioj« vciooiicucii ■ waarin geklaagd werd over de bereiding van het eten en de oontrool in den dienst van het Schooleetmaal.In de zitting van verleden week vroegen wij daarover uitleg. Dat stond onzen baron Cardon, den commissiun-naris uit Gent, — ,die niets anders mankeert dan • een steekkarreken, eenen blauwen kiel en een ko-pere plak op den arm, — geen beetje aan : hij hoort ' niet gaarne dat men klaagt ! De kinders moeten het maar eten zooals zij het krijgen, het is al wel genoeg ! Wat, uitleg vragen! Toen destijds in het opmaken der lijsten het be-' drog ontdekt werd in de zeer christelijke katholie-ke scholen, gepleegd door zeer christelijke onder-wijzers en onderwijzeressen, zoodoende het bestuur en de kas verschalkend, was hij ook zoo kwaad. i « Gij hebt het recht niet, zegde hij, in de lijsten onzer kinders te snuffelen, want zoo kunt gij aan-stonds zien wie bij ons ter school gaat. » \ Schoone uitvlucht om leugens te verbergen. Is dat de christelijke moraal? Merci voor zulke op-' voeding ! ( Als baron Cardon zijne leesles wil beginnen op-" zeggen, spreken meestal de leden (waaronder zijn schoonbroeder Lefevere) hem schoon, hun toch die pijmging aan het trommelvlies te staken en het - tehuis in stilte te lezen bij zich zelven. 1 Nu speelde hij ferm op zijnen poot ! 3 Enfin, wij hebben de gewoonte niet ons daarin 1 kwaad bloed te,-maken, in ons zelf redeneerende : - « dat ons heer toch zijn getal moet hebben ». Daarbij wij moeten er niet beschaamd in zijn zoo glad 3 niet te tong te zijn als illustre redenaars, zooals een Cardon, een Lefevre en Vermaercke, wier talenten 3 op dat gebied verre de grenzen overschrijden. , Wij helpen ons dus zoo goed en zoo kwaad als b het mogelijk is, en luisterden als vinken naar den - uitleg van M. Rinskopf, die vermeent dat ailes op- - perbest gaat, dat de klacht ongegrond is, dat De e Volksstem iets geschreven heeft dat niet onderzocht is, kortom het schooleetmaal, — altijd volgens M. . Rinskopf, — is perfekt. i Wij vragen aan jVI. Rinskopf : Als de melk aan-1 gebrand is, lijden de kinders daaronder? Neen, zegt M. Rinskopf, dan wordt ze vervangen door r vérdïkte melk. M. Rinskopf, Cardon, Vermaerke en Lefevere, n drukten hun spijt uit, dat er zoo lichtzinnig ge-t schreven wordt en geklaagd over eenen dienst die 1 zoo perfekt marcheert. Wij hebben ons op dien oogenblik neutraal gehouden, en gelukkiglijk. Nadien is ons iets ter oore gekomen dat wij aanstonds oa-derzoeken en waarover wij in eene volgende zitting nog eens zullen spreken, goed wetende dat wij niet wel zullen gekomen zijn. Maar het moet, ziet gij ! R. De Gos. Zooals men weet, werd in den Gemeenteraad be-sloten, eene kommissie samen te stellen voor het bestuur dezer school : 2 liberalen, 2 socialisten en 2 kathoLieken. Verlea'en week hield deze kommissie zitting om, uit de ingekomen kandidaten, aan den Gemeente- ' raad twee kandidaten als bestuurder en twee als secretarrs voor te stellen. Daar is iets gebeurd dat aile gedacht te boven gaat. De heer Thienpont, die in verschillende ko-miteiten om bijzondere redenen ziin ontslag genomen had, is naar de zrtting gekomen dm, als 3elid, de liberale partij van Gentbrugge te vertegenwoor-dig/9n.De « comble » is nu dat de er zetelende katholie-ken en liberalen een verbond gesloten hebben met den heer Thienpont, door voor éénzelfden kandi-daat te stemmen. De socialosten waren zinnens de zitting te verla ten, maar dan zou de vriend Jozef Van der Meulen niet eens voorgedragen zijn aan den Gemeenteraad.De volgende heeren, leden der commissie, stem-den voor den heer Loockx als bestuurder : M. M. Toeffaert, Parmentier en... Thienpont, vertegen-woordigers der liberale partij, — alsook de heeren Hullebroeck en advokaat Storme, vertegenwoord g,ers der katholieke partij. De twee socialisten : Van Themsch» en Dela-ruelle, stemden voor gezel Jef Van der Meulen. In de tweede stemming begrepen de twee kleri-kalen dat hun bondgenootschap, aangegaan voor de voorstelling van een bestuurder aan den gemeenteraad, slecht- zou onthaald worden a'oor ds bevolking. De socialisten stemden voor den heer Beeckaert als secretaris, en de twee katholieken volgden dat voorbeeld. De twee liberalen stemden met hun collega, den heer Thienpont, voor den heer Varendonck. Worden dus door de commissie der muziek-school aan den gemeenteraad voorgesteld : Als• bestuurder : M. Loockx met 5 stemmen ; gezel Van der Meulen met 2 stemmen. Als secretaris : M. Beeckaert met 4 stemmen, M. Varendonck met 3 stemmen. Wij hebben er ten sterkste op aangedrongen dat gezel Van der jVleulen zich zou voorstellen en zijne kandidatuur behouden tôt in de stemming van den gemeenteraad. Als de zoo nuttige instelling der muziekschool van af hare geboorte doodgeborera wordt, moeten de ingezetenen kunnen vaststellen wie hiervan de schuld dragen. m—m—ipt»—— VERKOOPERS voor De Volksstem worden ge-vraagd. Inlichtingen in Het Volkshuis, Van Ooststraat, Ibis. Burgeriijke stand vais Gentbrsgp Van den 3 tôt 11 September 1918. Geboorte : Plasschaert Theodoor, Vredestr., 50. Overlijdens : Van de Steene Oscar, 6 j., Gontro-destraat, 193. — Van de Steene Henri, koopman, 52 j., weduwnaar De Cavel Isabella, Nazareth. Huwelijken : Van de Sype Oscar, daglooner, Snoekstraat, 54, met Piens Marie,fabriekwerkster, Voordries, 20. — Ottoy Jules, bankbediende, Lede-berg. met Kastelyn Jeanne, corsetmaakster, Kerk-straat, 176. — Vermaut Matheus, daglooner, Ploegstraat, 13, met Van Herpe Marie, z. b., Ge-st-ichtstraat, 44. Trouwbeloften : Clauwaert Benedikt, staatsbe-diende, en Bloem Marie, z. b., Mellestraat,'17. — Pelfrène Henri, mekaniekwerker, Gentbrugge, en Vollaert Elvire, werkvrouw, Gent. — Vervliet En-gelbertus, treinwachter, Scheldestraat, 2, en De Witte Virginie, rekenplichtige, St-Amandsberg. — Van de Wynckel August. staatsbediende, Ongerij-straat, C>5, en Verwee Martha, fabriekwerkster, St-Amandsbersr. Burprlijke stand van uaeisrg GEBOORTEN. — Gabrielle Eeckman, Hofbouw-straat 78. — Simonne Haerens, Drieschstraat 4. OVERLIJDENS. — Elise Ackaert, 51 j., zonder beroep, echtgenoote van Pieter Neyt, Hoefijzer-st raat 24 HUWELIJKEN. — Julien Colson, 33 j., nijve-raar, te Gent, en Leonie Van Rouckegem, 27 j., zonder beroep, Nieuwstraat 38. HUWELIJKSAFKONDIGINGEN. — Franciscus Wouters, 24 j., liaarkappersgast, te Gent, en Maria Rasschaert, 24j., kleermaakster, Froebelstraat 8. — Michel De Meyer, 25 j., stoker, gescheiden echtge-noot van Philomena Depannemàeker, Langestraat 53, en Germana Ongena, fabriekwerkster, te Gent. Lezers der « VoMtsstem » na uw b!ad gelezen te lebben, geeft het aan een niet-Iezer en vvakker îsem aan het verder regelmaiig te koopen. À Negeiide «laar. — M* 43 Prijs pep itunamer : 7 Centiemen Zondag 15 Saptemfaer 1918

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.