29 Augusti 1914 Nr 35 37e Jaargang HET VLAAMSCH HEELAL Vrij en Onafhankelijk Katholiek volksgezind weekblad voor Vlaamsche en Algemeene Belangen INSCBRIJVINGHPRIJS Voor een jaar fr. 5.— Voor 6 maanden » 2.75 Voor 3 maandeu » 1-50 Voor Nederland » 5.50 Voor 't Groot Hertogdom Luxemburg. . » 5.50 Voor andere landen » 7.00 Dit blad verschijnt den Zaturdag morgend.— Men teehent in bij den Uitgever en in aile postbureelen, alsooh bij de briefdragers. Roofdopsteller : JOHAN LEEMANS Deo Juvante Vincam ! Aile artikelen en mededeelingen moeten vôôr Donderday avond ten burecle besteld zijn, uitgenomen de aanhondigingen, die worden ingewacht tôt Vrijdag avond. Afzonderlijke nummers van dit blad zijn te bekomen ten onzan bureele, Carnotplaats 65, alsook Turnhoutschebaan 43, te Borgerhout. AANKOJVDIGIIVGEN Den regel fr. 0.20 Kleine aankondiging » 0.50 Begrafenisbericht » 5.00 Groote aankondigingen bij overeenkomst. Voor aankondigingen buiten de provincie, wende men zich tôt de A.gencie HAVA8, Martelarenplaats 8, Brussel, en Beurs-plaats 8, te Parijs. Voor aile andere aankondigingen ten bureele Carnotplaats (Laar) 6tS, Borgerhout-Antwerpeu WOORD EN MOORD De woordverbreker en volksmoor- r denaar Keizer Wilhelm gaat voort met c de meest wreede daden op te leggen. In c strijd met het volkenrecht en aangegane £ verbintenissen schond hij ons grond- £ gebied ; in strijd ook met de overeen- € komst van Geneve en met de bepalingen c der vredesconferentie van den Haag, pleegt zijn leger de meest wreede daden, onwaardig van een beschaafden Staat ^ en van aile menschelijk gevoel. ^ ¥ * ¥ c Wraak en razernij, mislukte hoog- s moed en wanhoop alleen kunnen die ^ daden ingeven. Bedrogen door zijne v vetbetaalde bespieders en overbrievers, I die de Belgische soldaten als niets- ^ waardigen deden gelden, heeft hij hier 8 te lande de grootste vernedering onder- N gaan die een hoogmoedig veroveraar x kan tegenkomen. Twee, drie weken x tegen gehouden worden door een klein ^ leger van een klein land, hij die ailes in e een ommezien ging verpletteren, kan er wel eene grootere vernedering en mis-lukking aangeteekend worden ? * * ¥ Bedrogen door zijne vetbetaalde 43 bespieders nopens de weerbaarheid van ons land, wordt hij nog voortdurend bedrogen over de gebeurtenissen in d België. De briefwisselaars der Duitsche bladen, eveneens vetbetaalde bespieders, c beschuldigen de Belgen van allerhande t wreedheden die nooit gepleegd zijn geweest. Om slechts enkele feiten aan t te halen, deze laatste dagen in Duitsche m bladen vermeld en gretig door Neder- à landsche Protestantsche bladen over- e genomen, zou het hôtel Weber op de De Keyserlei geheel vernield zijn * geweest, zoodanig dat nog enkel de ii vier muren bleven staan ; Duitsche 1 vrouwen en meisjes wierden op schan- delijke wijze mishandeld en vermoord, < en het Duitsche kerkhof, gelegen aan * de haven, — er is daar in t geheel geen kerkhof, — wierd door de dolle menigte ^ geheel verwoest, en policie en burger- wacht hielpen meê ! v * * * Indien de Duitsche bladen op zulke 2 schandelijke wijze durven liegen over m zaken die nooit gebeurd zijn, wat een j aantal onwaarheden en valsche beschul- -digingen moeten de betaalde bespieders dan niet aan de Duitsche leidsmannen 2 opgesolferd hebben ? 't Is dus niet op de arme bevolking der Kempen dat de tj Duitschers hunne woede moeten uit- h werken, maar wel op de bespieders die a hen misleid, bedrogen en slecht gediend b hebben. ° * * * d " Een bespieder kan nooit een eerlijk P man zijn. Hij heeft enkel geld in 't zicht " en de grootste volksrampen schrikken h hem niet af om tôt zijn doel te komen. En wic naar zulke lieden luistert zonder hunne gezegden na te gaan, is onwaar- F dig Keizer van Europa te worden, zelfs ® niet Burgemeester eener eenvoudige i gemeente. ii Het zal eene schandvlek blijven voor het Duitsche Rijk, eenen oorlog te hebben aangegaan op zulke gegevens, maar nog meer door de wreede daden door het Duitsche leger gepleegd. Op die wijze zal het Duitsche Rijk nergens genegenheid en steun vinden, en zijne soldatenmacht zal nooit den volkswil en de volksverontwaardiging kunnen onderdrukken. « * ¥ Het is bovendien een gezochte oorlog geweest, bijzonder tegen België en Vrankrijk, en de valsche mededeelingen der bespieders dienden enkel om die slechte en gemeenedaad te verschoonen. De Keizer die zijn gegeven eerewoord verbrak en zijn leger dat volksmoorden pleegt, zullen hunne daden nooit kunnen verrechtvaardigen, bijzonder niet door allerhande valsche bescbuldigingen. De volkswraak zal ook verschrikkelijk zijn, wanneer het Duitsche Rijk eenmaal zal verpletterd zijn, iets waaraan niemand twijfelt dan hoogmoedigen, bespieders en vaderlandloozen. J. L. DE OVERMACHT De Prulsen kunneD alleen wlnnen door overmacht. Als strijders zijn zij lafaards. De Uhlanen gaan seffens op de vlucht wanneer zij tegenatand ontmoeten. 35'j ïijn ook laf in hunne wreede daden tegen arme dorpelingen. Laf ook wanneer zij bommen werpen op eene niet strijdende bevolking. Laf ook wanneer zij enkel schade toebrengeu oin te gchaden en niet uit krijgskundig opzicht. Laf* ook wanneer zij open steden beschieten zooals Luik, Lenven, Thie-nen, Aarschot en nu de stad Meehelen. Geheel deze oorlog is langs den kant der Duitschers eene uitbraking van eerloosbeid en dwingelandij. Tegenover die overmacht moest het Belgische leger tijdelijk wijken, maar 't 1s nog gaat en gezond en te Meehelen heett het zware verliezen aan de Duitschers toegebracht en het tôt attocht gedwongen. De lafaards die zich voortdurend op God beroepen, schieten het liefst op kerken en dooden bij voorkeur pries-ter», die hun niets misdaan hebben. De groote veldslag is reeds eenige dagen aan gang op de grenzen van Vrankrijk. Beide vljandige legers hebben zware verliezen geleden. De Pruis is er nog niet in gelukt in Vrankrijk te dringen. Intusschen gaat de Bus vooruit en zal denkelijk spoedig te Berlijn zijn. DE TOESTAND HIER EN ELDERS ROME. — Het Conclaaf dat den opvolger sal moeten kiezen van Plus X, komt den 31 Oogst reeds bijeen. De vrees dat zulks niet soo spoedig zou kunnen gebeuren, gezien de tijdsomstandigheden, is geheel geweken door het feit, dat Italie aile vrijheid en bescherming aan de Kardiualen en 't Conclaaf heeft gewaar-borgd. Verschillende Kardinalen worden reeds apgegeven als vermoedelijke opvolgers, maar t gaat met deze kiezing nog al eens gelijk met ieze van den voorzitter der Fransche Repu-pliek : op 't laatste oogenblik wordt soms iemand gekozen, die de minste kans scheen te bebben en van wien geene spraak was. —o— RUSLAND. — De Russen winnen het op de Pruisen. Zij zijn reeds een heel deel in Pruisen gedrongen en zij beschikken over de overmacht. Dank aan België, aan 't kloeke leger van Luik, heeft de Rus zijn leger geheel kunnen inrichten om nu met kracht in 't veld te treden. —o— 3 1TALIË. — De Italianen eischen nog immer oorlog tegen Oostenrijk. 't Is eene leelijke mis-rekening voor de Duitschers die meenden en eischten dat Italie de Franschen in 't Zuiden zou aanvallen. Nu kan Vrankrijk vrij beschikken over geheel zijn leger tegen den Pruis. —o— NEDERLAND. — De goede gevoelens van Nederland tegenover België worden in twijfel getrokken door de houdiug van Nederlarsdsche bladen, die de schandaligste beschuldigingen tegen de Belgen opnemen, alsook door het feit, dat Nederland den doorvoer toelaat van eetwaren en andere benoodigdheden voor de Pruisen. Te dien opzichte is Nederland in twee verdeeld : de Zuidelijke provinciën zijn België hartelijk genegen ; 't zijn alleen de Noorder-provinciën, bewoond door zeer dweepzieke Protestanten, die met den Duitsch heulen. De prins gemaal, die wel niets te zeggen of te bevelen heeft, is ook een ruwe Duitscher, die in Nederland zelfs niet gaarne gezian is om zijne ruwheid zelfs tegenover de Koningin. —o— JAPAN. — Japan heeft nu ook den oorlog verklaard aan Duitschland. Door dezen oorlog zal Duitschland al zijne koloniën verliezen, gelijk het in Europa zal teruggedreven worden tusschen de enge grenzen van 't oude Pruisen alleen. —o— SERVIË. — De Serviërs hebben eene groote zegepraal beliaald op de Oostenrijkers. Het slaagt den Duitsch en den Oostenrijker dus in ailes tegen, en het is te liopen dat dit begin het einde zal bekronen. Duitschland en Oostenrijk moeten vernederd worden, ten aanzien van heel de wereld. Pax Uit de Gazettenwereid Gelijk de Duitsche bladen valsche aan-tijgingen tegen de Belgen opnemen, houden Belgische bladen zich bezig met het vermelden van allerhande onwaarheden, die zij dagelijks moeten herroepen. Er zijn reeds personen die geene dagbladen meer lezen, omdat zij de nieuwstjjdingen niet meer kunnen vertrouwen. Het is onbetwistbaar moeielijk in dezen oogenblik ailes na te gaan en de logenaars hebben vrij spel. Veronderstellingen worden aldra feiten of echte gebeurtenissen. Die verspreiders van onwaarheden zijn, in dezen oogenblik, oprechte misdadigers. Er is kalmtj in 't land en vertrouwen tusschen het volk noodig, en zij doen niets anders dan nutteloos angst en wantrouwen in den toestand verspreiden. Bespieders zouden niet anders kunnen handelen, want 't isjuist het doel en het werk van den vijand de bevolking te misleiden en te verschrikken. Te Antwerpen bijzonder hoeft niemand bang te zijn, zelfs niet voor de luchtbandieten die bommen werpen naar de vreedzame bevolking. Blijven bij zulke laffe aanslagen eenige personen -dood, dit gebeurt ook bij gewone rampen en onweders. En wat beteekenen die enkele gevallen tusschen al de rampen van den oorlog ? Zij zijn eene nietigheid die ons niet mag verontrusten. In dezen oogenblik moet eenieder in zich zelven afstand doen van leven en fortuin en steunen op het gezegde : Wat God bewaart, is goed bewaard. Leven en fortuin zijn niet meer in onze handen en 't is nutteloos in deze benarde toestanden, er aan verkleefd te blijven. Wie deze zelfverloochening en zelfopoffering in den geest aanneemt, zal een gerust geweten en een gerust gemoed hebben. Er moge dus komen wat wil, meer kan de vijand ons niet ontnemen dan ons leven en eenig fortuin. En gelijk Christus zegde : weent niet over mij, maar weent over uwe zonden, zoo mogen wij thans zeggen : meest niet voor uw leven en uw fortuin, maar vreest voor gébreh aan moed en kalmte ! IMet het harnas van moed en kalmte kunnen wij ailes trotseeren ; ons hart en onze geest | zullen in vrede zijn en wij zullen in staat wezen alleen of gezamentlijk groote dingen te verrichten. Hildebrand Theelen's nummers 18 en 19 En hiermede zijn we aan Theelen's Romans voor Allen gekomen, waarvan de nrs 18 en 19 thans vôôr me liggen. 'k Moet hier niet meer uitweiden over het verdienstelijk streven van den Tongerschen uitgever ; reeds meermalen ben ik daarop weergekomen, en ik ben verzekerd dat al de lezers van 't Heelal ook ingeschreven zijn op de Romans voor Allen ; 3.5o tr. per jaar, voor 12 boekdeelen, is ook geen geld ! Nr 18 draagt voor titel : Verzoend, en is een geschiedkundige roman uit de Middeleeuwen van J. William Parker, met toestemming der rechthebbenden in 't Nederlandsch bewerkt. Ik zal nu maar rechtuit zeggen dat dit verhaal mij zoowel niet bevalt als een aantal der vorige nummers : die beelden uit het Engelsche leven in de Middeleeuwen zullen de lezers zoo aantrekkelijk niet vinden ais de Reihleuters van Jeurissen en De Duivenmelker van Theelen zelf. Maar in een keus van twaalf boekdeelen is het onmogelijk altijd even goede waar te leveren, en er loopt wel eens wat tusschen dat iedereen niet evenzeer aanstaat. 'k Heb hetzelfde ten andere van De Stomme, door uw dienaar, hooren vertellen, wat genoeg bewijst dat « de goestingen verschillen ». Maar wat hier licht kon vermeden worden is het antieke us : Eustachius, Cyrillws... Wij zijn ver van de « siècle d'us », en dat zijn kleinig-heden die in een roman van den jare 1914 wel mochten weggelaten worden. Nr 19 daarentegen bevalt mij veel beter : Het geheim van Mongomery Hall, door Miss Cleversonne (moet het niet Cleverson zijn?) en Gedelgde Schuld door de Baronnes de liman.'t Eerste is uit 't Engelsch, het tweede uit het Fransch omgewerkt. Het verhaal van Miss Cleverson is hedendaagscb, en herinnert aan Wilkie Collins, wat voor een roman een verdienste is. Het tweede brengt ons terug in de Fransche verhaalwereld — niet die der draken —, en leest des te gemakkelijker daar de Fransche draken ons volk met de Fransche schrijfwijze meer vertrouwd hebben. Maar daarin ligt een gevaar, dat ik reeds bij het verschijnen van Krijgsgevangen door A. P. Peeters (nr 11 van het Ie jaar) had willen \ aanduiden, want, hoewel er daar staat « Vrij naar het Engelsch », is het toch Fransch van de eerste letter tôt de laatste. 't Ware best in de Romans voor Allen zooveel mogelijk vertalingen uit het Fransch te verbannen. Nu weet ik wel dat zulks heel gemakkelijk te zeggen is, maar dat men in eene onderneming als die van den Tongerschen durver, niet altijd doet wat men wil, maar wel wat men kân. 't Is dus een raad, meer niet. Tôt hiertoe hebben we het genoegen niet gehad veel Vlaamsche letterkunde in de Romans voor Allen aan te trefïen : buiten De Duivenmelker van Nie. Theelen, De Schaduw van een Droom, van Jeurissen, en de twee deelen Heihleuters, van denzelfden, zijn 't al vertalingen, en meest uit het Engelsch. Nu weet ik wel dat het moeielijk is aile maanden nieuwe Vlaamsche lezing te geven, maar dan zou — ge zult me daarvoor toch niet als Duitsch spioen doen aanhouden en voor den krygsraad brengen, eh ! — de Duitsche litteratuur aan de eerste beurt moeten komen, omdat die zoo nauw met onze landeigene letterkunde verwant is. De Engelsche staat verder. Wat de Fransche betreft, daar is ons landje van over-stroomd, en een man als Theelen mag daar niet aan meedoen. Maar waaroin niet eens iets uit 'tNoorden, uit Denemark, Zweden en Noorwegen ? Het vol-gende, reeds aangekondigde werk, is vrij naar het Italiaansch bewerkt. Heel wel. Dat toont eens te meer aan dat er allerhande mede-werkers aan houden de Romans voor Allen vooruit te steken. En zou de vurige en alom-gekende Theelen geene vrienden hebben in het Noorden ? Dat geloof ik wel ; zoo'n man zit overal in. I

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.