20 October 1917 Nr 42 40® Jaargang HET VLAAMSCH HEELAL Vrij en Onafhankelijk Katholiek volksgezind weekblad voor Vlaamsche en Algemeene Belangen IIV8CHRIJVIMGCPRU8 Voor eea jaar fr. 5.— Voor 6 maanden » 2.75 Veor 3 maanden » 1.50 Voor Nederland » 5.50 Voor 't Groot Hertogdom Luxemburg. . » 5.50 Voor andere landen » 7.00 Dit blad varschijnt dan Zaturdag morgend.— Men teekent in bij den Uitgever en in aile postbureelen, alsook bij dt britfdragtrs. Hoofdopsteller : JOHAN LEEMANS Deo Juvante Vincam ! Aile artihelen en mededeelingen 'moeten vôàr Donderdag avond ten bureele besteld zijn, alsook de aanhondigingen. Afzonderlijke nummers van dit blad zijn te bekomen ten oozen bureele, Carnotplaats 65. — 1 O centiemen het nummer. AANKONDI6INGEIV Den regel fr. 0.Î0 .Kleine aankondigiag » 0.50 Begrafesisbericht . . . » 5.00 Groote aankondigingea bij overeeakomst. Voor aankondigingen buiten de proTincie, wende men lieh tet de Agencie ha. VAS, Martelarenplaats 8, Brussel, es Beurs-plaats 8, te Parijs. Voor aile andere aankondisringe» ten bureele Cni notplanlB (Laar) 68, Borgerhout-Antmerpea ALGEMEENE BIECHT Eenebiecht is eene zelfbeschuldiging. Meermaals echter is het slechts eene beschuldiging van anderen. In vele openbare zaken wordt thans opentlijk eene algemeene biecht gesproken, maar zij is doorgaans niets anders dan eene beschuldigingsakte tegen anderen. Eene biecht moet tevens geheitn zijn, maar nu maakt men er geen geheim meer van, ten minste niet wanneer tegen-standers of de algemeenheid beschul-digd worden. * * * In zake van den wereldoorlog beschul-digen de landen elkander van deze gruwelijke ramp, zonder na te gaan of te bekennen in hoeverre zij zelven schuldig zijn. De algemeene bewape-ning, het wantrouwentegenover elkander, de hebzucht om het een of andere binnen te palmen onder den dekmantel van allerhande vaderlandsche belangen, dit ailes komt niet in aanmerking. Men beoordeelt en veroordeelt alleen de daden van de tegenstanders, om de algemeene schuld der volkeren op hen alleen te laden. * * * Hebben de Staatshoofden in deze zaken eene groote verantwoordelijkheid, het is ook waar dat de volkeren die verantwoordelijkheid grootendeelsmoeten deelen. Zij beschikten over de wetgevende of andere machten, om desnoods aile ondernemingen, die met oorlogen in verband stonden, in te krimpen, te verijdelen of onmogelijk te maken. * * * Buiten de stoffelijke oorzaken van deze volksramp, zijn er ook zedelijke aanleidingen toe geweest. Goede zeden en eerlijkheid waren in verval ; het volk in 't algemeen wist zich niet in te toomen en ieefde zonder zorgen en zonder eer. Er mocht dus gezegd of verondersteld worden, dat dit gedrag niet vreemd was aan 't uitbreken der volksramp, vermits het in de beschik-king eener hoogere macbt en in de Voorzienigheid kan liggen, aldus de menigte tôt betere gevoelens tebrengen. Immers, wie niet hooren wil, moet voelen. * * * Maar zij die dit zegden en veronder-stelden, spraken hier weer eene algemeene biecht, eene algemeene beschuldiging voor anderen, zonder te letten op hunne eigene daden en te kortkomin-gen. Omdiereden maakte die algemeene beschuldiging weinig indruk, vermits hier weer aile kwaad aan eene enkele zij de wierd toegedicht. * * ♦ Hetzelfde zien wij gebeuren wanneer er sprake is van gebrek aan volks-beschaving. Er wordt dan ook naar aile oorzaken gezocht, maar altijd met het doel eenzijdig en partijdig te blijven. Die beschuldiging gaat mank en kan nooit tôt afdoende maatregelen leiden. Aile partijen en gezindheden moesten hunne eigen schuld bekennen en samen werken om een algemeen kwaad door een algemeen goed te vervangen. » * * Het gebrek aan volksbeschaving wordt hier te lande veelal toegeschreven aan het niet-bestaan van een verplicht en algemeen lager onderwijs in vorige jaren. Het is onbetwistbaar dat dit een der grootste oorzaken is. Maar aan wie de scbuld ? De eene partij beschuldigt wederkeerig de andere, in plaats van samen te werken of elkander ten minste niet tegen te werken in 't uitbreiden van 't onderwijs. De grootste misslag is echter geweest de afschaffing der onderwijswet van 1842, want onder het beheer dier wet wierd er niet geklaagd over losbandigheid en onbe- schaafdheid gelijk dit nu het geval is. * * * • De dronkenschap was in latere jaren een struikelblok voor de beschaving door het onderwijs tôt stand gebracht. En wie moedigde die dronkenschap aan in plaats van haar te bestrijden ? Juist gekozenen en overheidspersonen, die bij kiezingen en feesten de dronkenschap waarnamen om kiespropaganda tedoen, om brouwers, herbergiers en nering-doeners te begunstigen, eene begun-stiging die duur te staan kwam aan 't volk in 't algemeen. * * * Dit gebeurde niet enkel in kleine gemeenten, maar ook in groote steden. In groote steden was het nog erger door het toelaten van allerhande zoogezegde volksvermaken, die meestal baldadige en onzedelijke vermaken waren en de beste vruchten van 't volksonderwijs te niet deden. En hier weer waren de verschillende partijen schuldig, want was er eene die deze slechte gebruiken wilde uitroeien of beteugelen, dan lagen de andere op loer om er eene beschuldiging van te maken, ten einde daar- door eenige stemmen te winnen. * * * Zelfs bij het stemmen van wetten in de Kamer, die ten doel hadden het drankmisbruik tegen te gaan, zagen wij dezelfde kleingeestige berekeningen der tegenpartijen. In strijd met de beschaving en de veredeling van 't volk, bekampten zij deze wetten en deden een beroep op de slechtste driften, om daar- door eenig politiek voordeel te behalen. * * # Ziedaar eenige punten die bij 't uit-spreken eener algemeene biecht of beschuldiging kunnen overwogen worden. Zij zijn niet van persoonlijken maar van algemeenen aard en zouden door aile partijen engezindheden moeten in acht genomen worden, om eindelijk tôt eene veredelende volkstucht en beschaving te geraken. J. L. DE TOESTÀfôD HIER EN ELDERS NEDERLAND. — Had de voedselverzorging in Nederland reeds af te rekenen met verschillende beperkende bepalingen voor de scheepvaart, thans is die beperking nog ver-meerderd door maatregelen van Amerika, dat geene uitvoertoelatingen meer verleent voor een aantal landen. De eigen bevolking van Nederland lijdt zeer veel door te-korten van allen aard, en ook door den woeker, die ailes duurder en duurder maakt. Maar wat moet er geworden van de veertig duizend Belgische geÏQterneerden en de duizenden vluchtelingen die aldaar verblijven? Uit aile landen zijn vluchtelingen een beter lot in Nederland gaan zoeken, maar zij komen daar ook in den druk en zullen vele ontberingen te lijden hebben. — Een der groote nooden in Nederland is de woningnood. Er zijn duizenden buizen te kort en er wordt niet gebouwd, ondanks vele gemakkelijkbeden door gemeentebesturen aan bijzondere bouwers verleend. Het gevolg is tevens eeni groote werkeloosbeid. Om dit te verhelpen, kwam het Nationaal Onder-steuningskomiteit voor 25 ten honderd tusschen de bouwkosten. Het blijft echter twijfelachtig of bij gebrek aan bouwstoffen en de duurte van aile benoodigdheden, dit ietwat aan den nijpan-den toestand zal kunnen verhelpen. Volgens den aangroei der bevolking, — 100,000 zielen — zouden er jaarlijks twintig duizend woningsn moeten bijgebouwd worden. Nog niet de helft van dit geial wordt opge-trokken.Dit zal na den oorlog, voor lange jaren, nog eene moeielijke zaak en taak blijven. " ] FRANKRIJK. — De Kamer is erg ontstemd geweest over onthullingen, waaruit bleek dat beraadslagingen, in geheime zitting genomen, overgebriefd wierden. Een der vermoedelijke daders, het Kamerlid Trumer en diens echt-genoote, zijn aangehouden. Zulke gevallen komen nog al meer voor, ook in andere landen, door de schuld van veelklappers of babbelaars, die vergeten dat « zwijgen onverbeterlijk is ». Ondanks die voorvallen, is Clemenceau er niet in gelukt het Ministerie te doen vallen ; M. Ribot blijft als Minister van Buittnlandsche Zaken, de leiding van 't Ministerie in handen houden, alhoewel hij geen voorzitter of eerste Minister meer is. Voor een man van achter in de zeventig, moet hij eene wilskrachtige persoonlijkheid zijn. —o— ROME. — De laatste voorvallen in de hooge Staatsp^litiek zouden doen denken, dat de bemiddeling van den Paus voor 't bekomen van een eervollen en herstellenden vrede, niet meer kan gelukken. Kleine of groote gebeurtenissen kunnen dit nogtans spoedig veranderen, zoodat wij nog altijd op hoop mogen leven. RUSLAND. — Kerenski heeft thans een krachtig bestuur samengesteld. Of hij daardoor de ineenstorting van Rusland nog zal kunnen beletten, is twijfelachtig. Na het regelen van de een of andere zaak, komen er weer andere moeielijkheden opdagen, bijzonder uit het leger, waar de tucht en offervaardiglieid nog niet voldoende hersteld zijn. Officiers komen in openbare vergaderingen de ongehoorzaamtieid aanpredikeu, althans op zekere gevechtslijnen, want elders blijft het leger stand houden. —o— SPANJE. — Reeds verschillende malen heeft Spanje moeielijkheden gehad door daden gepleegd door oorlogvoerende landen. Telkens heeft het Ministerie den goeden weg kunnen vinden om de onzijdigheid te bewaren. Maar 't zijn barde beproavingen, omdat in 't land zelt geene voldoende eensgezindheid nopens dit punt bestaat. Onverantwoordelyks personen willen hunnen wil voorschrijven, zonder op de rampvolle gevolgen na te denken. In de onzijdige landen is het leed reeds groot genoeg, zonder dat het nog moet vermeerderd worden door onruststokerij. Pax UIT DE GAZETTENWERELD De oorlog heeft over miljoenen en miljarden doen handelen alsof deze reusachtige sommen slechts nietigheden waren. Ook in zekere gazettenwereld zijn de miljoenen aan 't orde van den dag. Pogingen om gazetten te koopen of om te koopen — er bestaat een groot verschil tusschen beide handelingen, — steun-den op miljoenen. Het bedrijfskapitaal van sommige groote wereldbladen is ruim groot, maar dit is slechts de stoffelijke zijde der zaak ; er valt ook af te rekenen met den invloed waarover een blad* beschikt, en dit wordt doorgaans ook met miljoenen betaald. Het is vooral in Frankrijk, in Engeland en Amerika dat er miljoenen voor geboden worden, maar niet altijd met eerlijke bedoelin-gen. De aangewende miljoenen moeten natuur-lijk tiendubbel ingewonnen worden en om dit doel te bereiken, worden niet zelden lage en verachtelijke middelen gebruikt. Hier geldt het ook dat eerlijkheid en plichtsbetrachting niet altijd bij de groote bladen te vinden is, maar meest bij de kleine, die uit overtuiging en zonder winstbejag handelen en deze of gene zaak bevorderen. Hildebrand TROOSTMIDDELEM | Vele menschen .klagen over de bedrukte toe-; standen waarin zij leven, altijd meenende dat Izij alleen de grootste ongelukkigen zijn. Wanneer zij echter wilden overwegen en rondzien, zouden zij aldra bemerken dat andere menschen in hunne onmiddellijke omgeving, meer reden tôt klagen hebben dan zij. Willen zij nog verder blikken, naar de streken die meer rechtstreeks onder den druk van den oorlog liggen, dan zouden zij nog meer tôt de overtuiging komen, dat zij met al hunnen tegenspoed nog tusschen de gelukkig-sten mogen gerekend worden. Een andermans lijden mag zeker niet tôt troost aangewend worden, in dezen zin dat het ' eigen lijden niet meer in aanmerking komt of j dat men zich verheugt in een andermans leed, | maar toch kan het gelden als bewijs, dat men : geene onredelijke of overdreven klachten mag doen. Zij moeten zich dus troosten niet in en door ! het lijden van anderen, maar wel door de gedachte dat zij minder erg getroffen zijn dan ! anders medemenschen. i Dit geldt voor aile standen en aile toe-standtn.Aile standen der Samenleving moeten hunnen toi aan het algemeen lijden betalen, de eene minder of meer dan de andere, maar dit moet geene aanleiding geeen tôt bittere klachten of mismoedigiDg, maar wel tôt verbroedering en opbeuring. Dit wordt door velen in den besten zin begrepen, en daarom gedijen aile liefdadige werken, aile hulpbetoon, — en dit ook geelt troost en opbeuring. Zijn er enkelen die zulks niet begrijpen en liever op hunnen geldzak blijven zitten, ten nadetle van hen zelven en van anderen, de groote meerderheid verstaat beter hare plichten en weet dat in deze tijden de leuze : allen voor één en één voor allen, het best op zijne plaats is «n kan nageleefd worden. Ten andere, klagers zijn niet altijd lieden die oprecht te klagen hebben. Op hen is dikwijls het spreekwoord : « klagers hebben geen nood, en stoeffers geen brood », toe-passelijk.De gemoedstoestand kan er ook ietwat aan geven, en daarom is het noodig ailes licht op te vatten, zonder tôt zorgeloosheid over te hellen. Wanneer men dit goed in acht neemt, zal er minder te klagen zijn en de moeielijkste toe-standen zullen licht om dragen wezen. Hildebrand Voor Denkende Menschen VI De Opvoeding• van het zwarte Ras Het zal der XIXe eeuw immer als een eer aangerekend worden dat haar zonen man-moedig ten strijde trokkeu om de kluisters der slavernij, waarin het zwarte ras geklonken was, te verbreken. Maar wat zij niet vermocht, dat was het vooroordeel vernietigen dat den neger voor minderwaardig houdt ; en thans nog bestaat er in Amerika een wel afgebakende grens tusschen den kleurling en den blanke : in spoorwegen of trams zou het geen neger wagen in de voor de blanken bestemde afdeelin-gen plaats te nemen ; en een kofflehuis waar een neger zich zou Teraeten in te treden, zou op staanden voet door de blanken geboycot worden. En nochtans stond op 18 September 1895 een neger in de weidsche zaal der wereldtentoon-stelling van Atalanta, en zijn machtig woord klonk over de duizenden en duizenden toe-hoorders, kleurlingen en blanken, die zich om hem verdrongen. Hij handelde over de ver-houding tusschen de twee vijandige rassen die het vrije Amerika bevolken, en vooral over de opbeuring van het zoo zeer gewraakte zwarte ras door de opvoeding die hij er in wilde doen doordringen. Een stormachtige bij val begroette zijn rede, en de kleurlingen zagen tôt hem op als tôt een verlosser. Die neger was Booker Taliaferro Washington.Korten tijd daarna ^as een neger, een gewezen slaaf, in druk gesprek verdiept met den Voorzitter der Vereenigde Staten, Roosevelt, en het gesprek greep plaats in het « Witte Huis ». Daar toonde die versmade neger aan hoe hij in een schuur de opbeuring van het zwarte ras aangevat had, en Voorzitter Roosevelt werd zoodanig medegesleept do®r het geestdriftig streven van den gewezen slaaf, dat hy hem tôt het ontbtft uitnoodigde om nog langer met hem te kunnen spreken ; — een misdaad die de vrije burgers van de Vereenigde Staten hun oud-Voorzitter nog niet kunnen vergeven. Die gewezen slaaf, 't was nogmaals Booker Taliaferro Washington. Door zijn krachtig en volhardend streven, door het hooge ideaal dat hij bereiken wild«, door de treurige toestanden die zijn levensbaan openden, was (1) Booker T. Washington een der voornaamste — zoo niet de voornaamste — der opvoeders en vrij zeker de eenige opvoed-kundige van het zwarte ras. Rijk aan onder-vinding, aan wilskracht en aan opvoedkundig zelfdurVôn, was hij een dier mannen die de menschheid ten tegenwoordigen dage van noode had — en heeft — om het beschavings-werk te voltrekken. De nederige schuur, waarin hij zijn levenstaak aanving, is thans vervangtn door een gansche schoolstaat : Tuskegea, in Alamba, « de stad van Booker Washington », zooals zij gewoonlijk genoemd wordt, met talrijke school- en woonhuizen, vereenigingslokalen, bibliotheek en muséum, j werkplaatsen en laboratoria, fabrieken en bof-| steden, velden en hovingen. En dit ailes is opgericht geworden door de leerlingen, die gedurende meer dan vijfentwintig jaar hier . elkaar afwisselden en er thans nog ten getale * van vijftienhondsrd verblijven. «

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.