i)onderdag 16 September xgis Eerste Jaarg. Ni 244 Frijs : 5 L en1 • ■ «e , <1 Qiv ? geheel Beîgsë Het Vlaamsche Nieuws Hd M tng«lkht es» meest feis^reid Nieuwsbiad ™ Bel#. * Ver»chl|nt 7 m&a! p&r IGM ' ' ABONNEMENTSPRIJZEN \ AFGEVAARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAD : AANKuNDiliINGEN ■ Per week 0.35 I Per 3 maaiiden 4.— S j^r » . RORMS — Albert YAN DEN BlîANDE Tweede bïadz., per regel 2.50 Vierde Dladz., per regel.. 0.50 avJ Per maaIl<i ....150 Per 6 maanden 7.50 f " AUK* JjUJrçMa AID6 ï Y Al^ ISKAnWK Derde blad., îd. 1.— Doodsbericht 6.— Pe; jaar ..... i4._ 1 BUREELEN : ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Tel. 198» Voor aile aanoncen, wende me n zich: ROODBSTRAAT, 44. ONZE LETTERKUNDIGE PRIJSKAMP Proper van Langendonck 1862 W.su al de Vlaamsche dichters, schreef I den kleinsten verzenbundel, den ge-c^Bijsten in omvang. Een bundeltje va* ^B 'derd bladzijden met den titel : Ver-■ Zelfs niet eens door een grooten 'u^Bollandschen uitgever in 't licht gezon-!rMa. Te Antwerpen uitgegeven door den Bederlandschen Boekhandel. Geen en-Hele krul, zwaar willende doen van sym-■olism, op het titelblad. Ook geen rand-B> bandyersiering van Hennan Teir-n^Kjck. Geen afzonderlijke genummerde ^Ktinplaren op Japansch of Geldersch. éBe drukker, b'escheiden zonder zijn ei-B® geweld te moeten aandoen, niet eens "ÇRrmeld. Zeventig stuks samen — we e Biden het reeds — honderd bladzijden. 'Brootte van 't bundeltje : één vierkan-joH decimeter. Het omvat een tijdperk A achttien jagr : de eerste verzen van gB^, de laatste van Juli 1900. Dat is het BdteiïS dichtwerk van Prosper van Lan-"Bendonck. Sinds zijn er vijftien jaar ver-Bjopen ; 't is te vreezen dat de ring is B°tt°°^> tenzij deze dichter doen zou ' Bis Gezelle, dertig jaar zwijgen, om ons ■o„ in 1930 met een ander rijmsnoer en BUeuwen tijdkras te verrassen ! Van ■irhfprs kunt ge ailes verwachten. • ^BAIs criticus : een artikel, De Herle-der Vlaamsche Poezie, in Van Nu KiStraks, en waarvan het historisch ge-Bet'te eenige jaren later, in 1904, als in-r. ■ iing op De Vlaamsche Oogst ver-'"■lieew. En 't is ook weer ongeveer ailes opzicht. e^B\Vat verschil b.v. met zijn geloofsge-leiBoot, dien anderen katholieken dichter, ^fcofaijk de Koninck, die zichzelven ' onder Het Menschdom verlost, ;i(ii zerk van 22,000 verzen : Max Roo-\NJtj heeft ze geteld. Wij hebben van de-ENRh dichter te waardeerend gesproken rWHm dat we nu van zijn werk zouden *P»ggen : multa sed non multum ; docb ■an Prosper van Langendonck moet het »erB'fast omgekeerd luiden : non multa sed ■ulfum ,gering in aantal, veel in waar- ^Bîoen de « Vereeniging van Letterkun-'■ '^■gen», waarvan het nut misschien in ■etoekomst eens zal blijken, te Antwer-j ■engesticht werd, koos de zeer talrijke ■lgemeen vergadering met een eenparig-'P^Beid van stemmen tôt haar voorzitter, 'l'^Bchter Prosper van Langendonck. Zoo -^■root was zijn aanzien. Het was een schoone dag voor hem en jss^Bmiddellijk begon hij, reeds op diezelf-'soB: zitting, met kalmen ernst en angst-gj^Bllige bezorgheid het wichtje te bake-P l^»n> daannee niet bedoelend dat hij het de doeken kwam leggen. s^B Integendeel, indien er iets had inge-■acht kunnen worden tegen zijn leiding " was het dat hij de beteekenis van ■n maatschappij, was ze dan van letter-^^Bndigen, te zwaartillend, te gewichtig herinneren ons nu te goeder ure bestuurslid zei : 't Is niets ; doch op een gegeven '^^■^lik kan het de heroïsche groep n» ^anderen wezen. j ^■®elieroïsche groep! Zal de « Vereeni-van Eetterkundigen » zich in deze i B onbetuigd laten ? Zal zij het histo-pogenblik van haar optreden laten iid^B^rï^Saan? 't Is nu de tijd niet meer ^■''n Sroote woorden en fraaie zinnen, ^■^r van daden. >-*■. u kan Vlaanderen ailes worden, in-eI1»tn V laanderen wil, indien het leiders durvers en niet louter woord- L B,^ij zouden de Walen eens in onze pts willen zien ! ist vijf-en-taghtig jaar van de ter-'î'BfMi. • ver^rakking ; dan plots een r goed en bloed geven voor ' shefmoederlijke gemeenschappelijke tsteBfvi c'aaroP toegeroepen worden door joc^K,'aillingen : « Nu moet uw beweging taal en recht uit zijn, voortaan moet ,ffe^R f illeerder eenheid van België uw ■: taal afstaan, Vlaamsch worden, oveBj,','Jn®n worden... » Zouden, in zulke „i M- 'andlgheden, de Walen dan ook tùB'^ ^ 'Jliiyen, het ordewoord rond-)f «■!1(iJ'ai : Nïet spreken, niet bewegen, °Btii rJ C regeerin& het kwalijk zou kun-iec«hti^e-jen ' Zouden °ok uit voor-n Bnderrf • ï U-it: berekening, uit slaafsche 1 "Bîkenp^ die li]st en gene liist sraB^n.:^1 een ,scherm> in de toekomst, ;t Badina Weten niet welke m°geiijke aan-v°l* bpyiH 6n 1om een officiel bewijsstuk ocBQr Grî dat ze koest bleven ! ^Bn i de Waalsche letterkundi-egeBigliecleT1 3a^ leiders in zulke omstan-^ bBnveM- 6en strooming onder hun volk fc. m* . eiSen recht? Of zouden i.) ■ -'ïoied en aanhankelijkheid.een krachtvol vertoog tôt Koning en Staa richten en zeggen : Midden in dezei storm, worden er verklaringen en be ! loften gedaan aan Polen, Finland, 1er \ land, tôt aan Malta toe ; heeft Vlaande | re ook niet verdiend dat het van nu a: jvolledig taalrecht worde toegedacht er itoegezegd in de toekomst? Of zouden de Walen deemoedig zwij-çen en de ervaring afwachten of de ver-drukkers van hun taalrecht soms tôt in-keer zouden komen? Neen, de Waalsche letterlcundigen, dt Waalsche leiders zouden handelen ! Wa zeg ik, zij handelen ; zij werken dag-ir dag-uit, ijverig en onverschrokken, on van nu af aile taalrecht aan Vlaanderer te betwisten, om het statu quo te besten-digen, ook na den oorlog. Ja, zij handelen. De tweede voorzittei der Vereeniging was Victor Delà Montagne, vo6r enkele dagen in Den Havei zachtjes ontslapen. , Sinds maanden reeds leefde hij als ir een droom, in een melancholische lust-loosheid.Welnu op het einde van zijn leven werd Victor Delà Montagne door de vijanden van den V laamschen strijd be. lezen opdat hij, in naam van de Belgi sche vaderlandsliefde, aile Vlaamsch op treden voor eigen taalrecht en zelfbe stuur zou afkeuren en verloochenen ! Zij- die weten in welken toestand var gedruktheid en verdooving onze arm< vriend verzonken was, kunnen alleen be seffen welk schandelijlc misbruik var den man werd gemaakt en hoe diep de haat moet zijn tegen den Vlaamscher landaard om zelfs in dezen tijd onver-poosd voort te gaan met mijnen en mie-ren.En wij, voor ons schoon ideaal, vooi ons edel vaderlandsch streven, zouder ons laten snoeren en ringelooren ! Wi; zouden voor onze Vlaamsche jongens onze Vlaamsche helden, terugkeerenc van den strijd, geen schooner, vrijer va derland inogen voorbereiden ? Wij zouden niets mogen willen, niets mogenvra-gen? Wij zouden niet mogen ijverer \oor ons recht, voor onze heropbeuring onder het bedrieglijk voorwendsel da' Vlaamsche streven, Vlaamsch recht d< Be;lgische eenheid schaadt... Dat is nie de politiek van het gunstig oogenblik van opportuniteit, dat is persoonlijke be rekening, angstvalligheid en schrik. Om aile beweging te dempen : onder teekeningélijsten, over-en-weer gereis drukke palabers en manifesten... Om he Vlaamsche recht, om het Vlaamsch! voIk, om het Vlaamsche vaderland t< dienen : gelatenheid, onderwerping, be rusting en vrome wenschen in bedeesdf stilte van 't gemoed. Heroïsche groep ! Als het woord maai niet een spotternij en een schimp wordt Zoo dwaalden wij nu af en lieten ons medesleepen door ons gemoed, door d< heilige drift voor het Vlaamsche rech die ons bezielt. Wij achten deze beschouwingen noch tans geen wanklank onder een naam al: dien van Prosper van Langendonck. Deze althans was steeds een goede leider doordrongen van den Vlaamschen aarc en Vlaamschen geest, en die ailes wai hij bestuurde,altijd in het zuiver Vlaamsche spoor wist te houden. Morgen over den dichter en den criticus. Oorlogskronijk Wij hebben reeds in een onzer vorig< nummers een gedeeltelijk overzicht gege ven van de bijzonderste gebeurtenisseï sedert den aanvang van het tweede oor logsjaar. Onderstaande reeks is de ge-deeltelijke herhaling maar ook de aan-vulling ervan. Onze lezers zullen er met belangstel ling kennis van nemen : 1 Augustus. — Opening van de zitting van de Doema. Goremykin, de minister-président, belooft den Polen zelfbestuur Rodzianko met 296 tegen 94 stemrner tôt voorzitter herkozen. 2 Augustus. — In de Oostzee boori een Engelsche duikboot een Duitsch trans portschip in den grond. Wisseling var nota's tusschen de Engelsche en de Ame-rikaansche regeeringen over de aanhou-ding van het stoomschip « Neeches ». 3 Augustus. — Officieel Duitsch be-richt, dat de Duitsche troepen in Duitscl Zuidwest-Afrika zich hebben overgege-ven. Uitbreiding van de beperking var den steenkooluitvoer uit Engeland tôt de met Engeland verbonden landen. Ir Koerland bereiken de Duitschers Ku-pischki. Zij forceeren de overgangeri ovei de Narew van Ostrolenka, de Russer ontruimen de stelling van Blonie, het westelijk deel van Iwangorod door de centralen bezet. Russische torpedobooter vernielen langs de kust van Klein-Azit talrijke Turksche zeilbooten. Nieuwt nota van Duitschland aan Amerika ovei : de torpedeering van de « William P. 1 Freye». 4 Augustus. — Iwangorod door de ■ Oostenrijksch-Hongaarsche troepen be-. zet. Tegen»offensief der Russen in de ; Oostzee-provinciën. l 5 Augustus. — Warschau door de Russen ontruimd en door de Duitschers . bezet. Duitsche kavalerie bereikt Wladi-. mir Wolinski. Een Oostenrijksche duik-. boot vernielt een Italiaansche duikboot. Het Italiaansche luchtschip « Citta di . Jesi» wordt vernietigd. Opening van den Russischen rijksraad. 7 Augustus. — De Duitschers bezetten het fort Demba, ten Oosten van Nowo , Georgiewsk. De Engelschen landen op Gallipoli versche troepen in de Soewla-baaL8 Augustus. — De Duitschers bezetten . het fort Zegrzi, ten Oosten van Nowo-- Georgiewsk. 9 Augustus. — Nowo-Georgiewsk in-L gesloten. Het Turksche linieschip « Bar- baros Haireddin » door een Engelsche duikboot in den grond geboord. De Engelsche hulpkruiser « India » bij Bodô ge-I torpedeerd. 10 Augustus. — De vesting Lomza door de Duitschers bezet. De Engelsche torpedojager « Lynx » loopt op een mijn en zinkt. Aanval van Zeppelins op de Oostkust van Engeland en de havens van t Londen. Maritz in Angola gevangen ge-. nomen. 11 Augustus. — Het antwoord van t Amerika aan Duitschland over de « Freye » verzonden. De Duitschers be-' zetten het fort Benjaminow, ten Oosten van Nqwo Georgiewsk. Een Italiaansche duikboot boort een Oostenrijksche duikboot in den grond. Gemeld wordt, dat de Duitsche mijnlegger « Meteor » den 8sten ( Augustus het Engelsche patrouillevaar-tuig « Ramsay » in den grond heeft geboord. Daarna ontmoet de « Meteor » j een smaldeel Engelsche kruisers en laat zich in de lucht vliegen. De bemanning gered. Gevechten bij de Soewlabaai. 12 Augustus. — De troepen der centralen bereiken Lukow. 13 Augustus. — Bezoek van Zeppelins 1 aan Engeland's Oostkust. Griekenland [ weigert ten behoeve van de zaak der en-; tente grondgebied aan Bulgarije af te staan. ' 14 Augustus.— Gevechten aan de Nur-zec. Een Duitsche duikboot boort in de Egeïsche Zee het Engelsche transport-schip « Royal Edward » met troepen in ' den grond. 16 Augustus. — Een Duitsche duik-: boot beschiet Harrington. Het Grieksche ; kabinet Goenaris treedt af. Wenizelos vormt een nieuw ministerie. ; 17 Augustus. — Bestorming van het Zuidwestelijk deel van Kowno. Een fort ( van Nowo Georgiewsk valt. De entente- • mogendheden verklaren katoen tôt kon-'I trabande. ■|l 18 Augustus. — Kowno door de Duit-' schers penomen. Nog twee forten van Nowo-Georgiewsk vallen. Een kleine En- ■ gelsche kruiser en een torpedojager tôt > zinken gebracht. Zeppelins bombardee- ■ ren de City van Londen. Bij Nowo-Geor-, giewsk forceeren de Duitschers den over-! gang van de Wlcza. 19 Augustus. — De Engelsche duik- ■ boot « E 13 » in den grond geboord. Het-zelfde lot treft de passagiersboot « Ara- ■ bic », die Amerikanen aan bo<jrd heeft. Rede van den rijkskanselier in den Rijks- , dag- 20 Augustus. — Nowo-Georgiewsk valt. Gevechten in de Golf van Riga. De berichten over de verliezen zijn tegen-strijdig. De Russen verliezen in aile geval ; twee torpedobooten, de Duitschers ook. " Italie verklaart Turkije den oorlog. ' 22 Augustus. — Het verdrag tusschen Bulgarije en Turkije schijnt in beginsel te zijn gesloten. 23 Augustus. — De Russen ontruimen Ossowiec. 24 Augustus. — De centralen bezetten • Kowel. 25 Augustus. — Antwoord van Sir Edward Grey op de rede van den Duitschen 1 rijkskanselier. 26 Augustu. — Brest-Litowsk door de : Russen ontruimd. Bialystock door de Duitschers bezet. ' 27 Augustus. — De Russen ontruimen Olita. 26, 27 en 28 Augustus. -— Nieuwe krachtige aanvallen der Engelschen op Gallipoli bij de Soewlabaai. Het resultaat is volgens de Turksche lezing nihil, vol-gens de Engelsche de vermeestering van een heuvel. 28 Augustus. — Nieuw offensief van . de centralen in Galicië aan de Zlota Lipa ■ en van den kant van Wiadimir Wolyns-ky. Nieuw offensief van de centralen tegen de Duna, terwijl intusschen . de Russen ten Noordwesten van Wilna een tegenoffensief ontwikkelen. : 29 Augustus. — Gevechten ten Zuiden : van Friedrichstadt. De Russen trekken ■ van de Zlota Lipa eerst op de Koropiec en vervolgens op de Strypa terug. 31 Augustus. — De centralen rukken van den kant van Wiadimir Wolynsky met kracht naar het Zuidcosteq en bezetten Luck. De Russen wijken over de Styr, maar ontwikkelen aan de Strypa in achterhoedegevechten scherpen tegen-stand.1 September. — De Duitsche gezant te Washington deelt den Amerikaanschen minister van buitenlandsche zaken mede, dat Duitschland het beginsel, volgens hetwelk passagiersschepen moeten worden gewaarschuwd, voor zij door duik-booten worden aangevallen, aanvaardt. In Galicië wijken de Russen van de Strypa op de Sereth terug. De Duitschers bezetten de westelijke forten van Grodno en bereiken den spoorweg GrodnoWil-na.2 September. — De Duitschers bieden den Russischen tegenaavallen van Wilna het hoofd en bestormen bij Lennewaden het bruggehoofd over de Duna. 3 September. — De Duitschers bestormen het bruggehoofd Friedrichstadt. Naar het heet, wordt het Bulgaarsch-Turksche verdrag onderteekend.De Duitschers bezetten Grodno. 4 September. —- De Oostenrijkers ma-ken voortgang ten Noorden van de Za-losce en ten Oosten van Brody. De Tsaar inaugureert kommissies, wier werkzaam-heid in verband staat met de bevoorra-ding van het leger. 5 September. — Begin van krachtige tegenaanvallen der Russen aan de Sereth in Oost-Galicië. De Engelsche mail-boot « Hesperian » getorpedeerd, of op eene mijn geloopen, 32 menschen komen om. 6 September. — De « U 27 » wordt als verloren gemeld, tevens wordt gemeld dat deze Duitsche duikboot op 10 Augustus een ouden kleinen Engelschen kruiser in den grond heeft geboord. 7 September. — Boehm Ermoli dringt bij Radzeliwca verder naar het Oosten. Yoortzetting van het offensief der Russen aan de Sereth. De Tsaar neemt het opperbevelhebberschap op zich. Groot-vorst Nikolai Nikolajewitsj naar den Ivaukasus verplaatst. 8 September. — Zeppelins boven de Oostkust van Engeland en boven Londen. De Russen behalen aan de Sereth voordeelen. 9 September. — Nieuwe Zeppelin-aan-val op Londen en Engelands Oostkust. Aanval der Duitschers in de Argonne. Dubno door de Oostenrijkers bezet. 10 September. — Amerika vraagt de terugroeping van den Oostenrijksch-Hongaarschen gezant, die zich heeft ge-kompromitteerd in zake de munitiefabri-kage in de Vereenigde Staten. Nota van Duitschland aan de Vereenigde Staten over de « Arabie ». Een Duitsch luchtschip bombardeert Baltischport. Een Oostenrijksche torpedoboot door een duikboot getorpedeerd en be^chadigd. schadigd. 11 September. — Gevechten aan de Zelwianka. De Oostenrijkers bereiken benoorden Rowno de Goryn, Volksvertegenwoordigers ? In Vlaanderen heeten — o bittere ironie — de Kamerleden volksvertegen-ivoordigers.' s Zomers, in een landsche herberg, onder een hooge lindenboomenhaag, is het goed zitten kijken op de bolders. Ge denkt oin niet, hebt lust in rust. Onwil-lekeurig volgen uw blikken den loop der rollende bollen, eerst achteloos los, zonder voorkeur of spanning ; doch op den duur gaat ge stilaan belang stellen in de luidruchtige lui, die zooveel zaak maken van een eenvoudig spel. Ge waardeert, prijst, laakt, bewondert een vast uitzet-ten, een fijn doorwijfelen, een fel schot. Helden zijn ze voor u, kampers al en leiders. Ge laat u aan hun strijd gelegen en kiest partij. Zoo vergaapte zich steeds het Vlaamsche volk aan het politieke bolspel dat rumoerig, nijdig werd afgespeeld. Het geloofde dat ze het meenden van weers-kanten, dat het er bate of schade bij had, als die boven en gene onder lag. Zijn kostelijken tijd verloor het bij dit kostelijk geliefhebber waar het zelf het gelag betaalde, terwijl er zooveel te zor-gen viel en te werken voor hun huis. Treurig trouw beeld van het gezamen-lijk parlementair gedoe. En als ge de kamerleden afzonderlijk beschouwt — Volksvertegenwoordigers willen die heeren heeten, welke naast zichzelf ook nog een partij vertegen-woordigen — dan staat ge verbaasd over al die ijdelheid van namen ennietswaar-digheid van roem. Ze zijn als tooneelschoonheden en glansmoerassen ; op afstand zijn ze het voordeeligst. In tegenstelling met «chte hoogten worden ze minder met naderkomen ; donkere schaduwgrootheden die ver-dwijnen onder de zon. Voorlichters, zij 1 die in angstvallige zelfzucht in een monsterachtige kieswet naar een middel gezoeht hebben 0111 hun plaats zeker te maken en bestendig? Voor kunst, wetenschap en wijsbegeerte staan hun gevoel, verstand en rede als de nul voor 't cijfer, wijl anderzijds hun hartigheid, edelzin en eenvoudig eerlijk-heidsgevoel dikwijls zoo laag liggen als hun uitgedunde allesomvattende opper-vlakkigheid.Boven die duizenden sprekendc pop-pen en inodcmannen die sinds 't jaar dertig de natie hebben voorgezeteld, steken er ternauwernood een tiental kop-pen uit van tel. Straten en steenen dra-gen gewillige namen, die menschen uit hun hoofd weren. Denken we aan hun daden, het luttel goede in zooveel tijds teweeggebracht, nemen we aan, zoneier geestdrift in ons dankbaarheid ; en dit vooral kunnen we noch vergeten noch vergeven dat zij, bij fraai gebazel over allerlei beuzelarijtn, haast niets gedaan hebben voor de heropbeuring van het geheele volk, dat ze het Vlaamsche ras hebben laten verkwij-nen in armoede en vernedering, en ge-kozen door heu, de eerste rechten hun-11er broeders hebben medebestreden of zwak verdedigd in een vreemde taal. Al is het nog best dat de wetgevende macht in de handen van velen berust ; al reikt politieke ontwikkeling wel iets hooger dan het opwekken van lees- en leerlust bij middel van sportlektuur en kinema ; zoo we het daarbij laten zijn we niet ver gekort. Aan honderd popyen hebben we niets. We willen een man ! Een die kan, die wil, die durft ! Die optreedt t'egenover de natie, de regee-ring en de buitenwereld, en spreekt met gezag omdat hij een ideaal vertegen-woordigt en een volk. Een man, een man ! In klaren dage, met lantaarnen, zoe-ken wij een man ! René DE CLERCQ. Dagelijksch Nieuws 103x1tr e> - ^ WANTOESTANDEN IN ONS ON-DERWIJS. — Vele Antwerpsche kleine burgers hebben voor gewoonte hunne meisies vooral, ,na eenige jaren lager on-derwijs in onze gemeentescholen, naar een pensionaat te sturen al te ver van de stad. Zoo zijn er dergelijke zeer be-volkte kostscholen met bijna uitsluitend Antwerpsche kinderen op het Vlaamsch-Hoofd, te Zwijndrecht, te Sint-Niko-laas, te Steendorp, enz. Dat het overal broeikassen zijn van verfransching ziet men reeds op de ge-vels alleen : immers overal prijken die pensionaten met een Fransch opschrift : «Pensionnat des Sœurs...» «Institut de...», «Maison d'Education pour...», enz. Ge moet niet vragen wat het van bin-nan dan zal zijn en hex;veel Siska Van Roosemael's daar uitkomen ! Nog niet zoo lang geleden hadden we de gelegenheid dergelijk gesticlit te be-zoeken, ni. te Steendorp en « Révérende Mère » deed ons de eer aan ons door heel de school te leiden. 't Was bij den avond en de kinders — al Sinjoorkens en Sinjo-rinnekeus,, waaronder kleuters van pas drie jaar — zaten in een te enge eetzaal voor hun groot getal. Gelijk wij binnen kwamen, werd door een zuster een klap gegeven op een der tafels en als met een veer sprongen sprongen allen recht en tôt mijn groote verbazing klonk het als uit één mond : « Bonsoir, Monsieur ! Bonsoir, Mère Supérieure ! » op een la-menteerend weeklagendeu toon. Niet zoodra waren we, na herhaling van diezelfde gekke plichtpleging, bui-ten de zaal of we wezen de Eerw. Moe-der op het verkeerde van dit Fransch gedoe. Zij beriep zich onmiddellijk, gelijk al die bestuursters en bestuurders doen, op den wil der ouders. — Maar, Eerwaarde Moeder, zei een onzer, wanneer de ouders u zouden vragen minder uren te besteden aan den godsdienst, of de kinders niet zooveel te doen bidden, zoudt ge u dan ook schik-ken naar hun wil? Moeder Overste kleurde Kchtelijk, glimlachte eens en gaf dadelijk aan het gesprek een andere wending. Zal de les gebaat hebben ? Ach ! wij willen ons geen begooehelingen maken, het vooroordeel ligt zoo diep, de slenter is zoo taai, dat het woord van Vader De Beucker tôt oui.e geestelijke opvoedsters gericht, nog aLijd even waar blijft : <( Geef aan onzen huiskring weer de Vlaamsche huismoeders van weleer, en wij zullen er de nationale zeden en de godsdienstige deugden van weleer bewa-ren ! Maar eilaas de opvoeding die onze dochters nu krijgen, vervreemdt haar van ons hoe langer hoe meer ! » VOORRADEN. — De magazijnen van bevoorrading voor volk en burgeiij, verontrusten vele neringdoeners, omdat zij meenen dat deze instellingen ook ,na den oorlog zullen blij.ven bestaan. Dit is, ons dunkens, eene ongegronde vrees. Wat thans mogelijk is door tucht, door openbare macht en d ri n gen de noodza-kelijkheid, en tevens goed gelukt is, zal in vredestijd niet kunnen behouden worden. Nu immers moet iedereen zwijgen, maar dan zal eenieder kunnen spreken en rnenig misbruik of gebrek zullen alsdan te voorschijn komen die de oogverblindende schoonheid dier instellingen zullen doen verdwijnen. De neringdoeners moeten dus enkel ;en weinig geduld hebben, gelijk iedereen geduld hebben moet ; zij mogen stellig op betere tijden rekenen. REGELING. — Wat echter wen-schelijk is en blijft, ook in vredestijd, 't is «ene vastatelling der prijzen om de voiksvoeding en de uitbuiting niet te doen afhangen van eenige groote han-delaars, die de prijzen der eetwaren kunnen opjagen volgens hunne belief-ten. Daaraan dient paal en perk gesteld te worden, niet enkel in 't belang der verbruikers, maar ook der neringdoeners.Eei\ tegenhanger van die prijsopia--THig is de ongeoorloofde mededinging, lie de prijzen verlaagt zonder vergel-dende winst en aldus den ondergang berokkent van eerzame neringdoeners. Die mededinging steunt dikwijls op on-eerlijkheid, en zij mag dus evenmiu toQgelaten worden als de verlaging der M'ijzen, buiten aile verhouding van in-koopprijs of geleverden arbeid. Niet enkel de neringdoeners, maar ook de aibeiders moeten op dit gebied be-schermd worden. OPERA = ZANGERESSEN ALS TRAMCONDUCTEURS. — Nu velen m den tegenwoordigen tijd hun vroeger beroep tegen nieuwe bezigheden hebben moeten verwisselen, gebeuren soms heel zonderlinge dingen, waarvan zelfs de tooneelspelers niet verschoond blijven. Zoo wordt uit Weenen gemeld, dat de twee operazangeressen Benda en Zierl-hofen, die voor de komende winter-maanden geen kunstbezigheid vonden, door den nood gedwongen en niet uit vrijen wil, als u conducteurs » bij de trammaatschappij van Weenen in dienst ge treden zijn. • HAVENBEWEGING. — Op 14 September liepen in onze haven 4 stoom-schepen, 2 motorbooten en 31 lichtars binnen en verlieten 4 stoomschepen, 3 motorbooten en 22 lichters onze haven. HET ROODE KRUIS. — Het Roode Kruis houdt zich niet uitsluitend bezig met het verzorgen van gçkwetsten, maar ook met het bestrijden der onzedelijk-heid. Deze laatste tijden heeft dit, vooral in de steden, veel werk gegeven. En zijn de bekomen bestrijdingsmiddelen niet afdoende ter oorzake van de groote verdorveiiheid, toch mag het Roode Kruis er zich inede troosten iets goeds te hebben verricht. Te Brussel werden aldus tijdens de maanden Juni en Juli '14 ^ersonen uit het ziekenhuis ontsla-gen. Daarvan werden 72 personen in gestichten of in betrekkingen geplaatst, waar zij aan allen slechten invloed ont-trokken zijn. Bij de andere 342, zegt het Roode Kruis, was helaas aile moeite vruchteloos. Daaruit blijkt dat de kwaal groot is en moeilijk uit te roeien. Maar daarom diende iedereen het Roode Kruis te steunen, om te redden wat nog mogelijk is. DE SLEUTELS VAN WAR-SC H AU. — Men heeft niet zonder re-den Przanysz den sleutel van de vesting Warschau genoemd — toen die plaats gevallen was, was meteen over het lot der vesting zelf beslist. Weet men echter, waar zich de eigenlijke sleutels der oude Poolsche hoofdstad bevinden? Ze worden bewaard in het Poolsche Nationaalmuzeum te Rapperswetl, een havenplaats op een landtong aan den rechteroever van het Zurich-meer. De bedoelde sleutels, die geen smeedkunst-werken zijn, werden er door graaf Pla-ter in 1869 met andere kostbare gedenk-stukken uit de Poolsche geschiedenis verzameld. Hoe hij aan die sleutels kwam, weet men niet. Algemeen is echter bekend dat er akelige gebeurte-nissen aan verbonden zijn, want om hun bezit werd in vroeg«r wuwa v«el «d*l bloed vergoten.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.