il Het Vlaamsche INieuws vr t » « . T venants** DE OPSTCLRAAD : Hoofdopstefler Rai VERHULST, Dr. Aug. BORMS, HoojJleeraar Alb. VAN DEN BRANDI Il ABONNEMBNTSPRIJrZBN Vo* één m#»nd 1 :roW3in«md ...- 5.- î yoor 6 ma&nd 1®- f Vooi één jaat >«• Uie klachteo nopena onregelmati; i Lalen ia de heatelling der posta boun ' îanten zijn UITSLUITEffl> t« rie! | tenaan het BESTELLEND POS' i g{jREEL en niet aaa het beheer va AANKONDIQlNGE.Ni S .Tweed» Lvmd, den r&gd 5 i iterde id id 1 ! Yierde id. id. C i | Docdiberàht 5 » * Eike medew«rker i» persoonl i vejiantwoordslijk voor zjjn «chrijv W l en bindt met heel de redaktie. | «tedaUtie, Bchcer en Aankondigingt ' 73, ST-JAC0BSA1ARKT, T, i ANTWKBPKN * HEDEN WOENSDAG 28 OOGST 1918, TE 9 TORENUUR 'S AVON in de Zaal « Thalia », Carnotstraat, 38 GROOTE DEBAT-AVON] ff(ar de heer I. VAN BEUGEM zal optreden met het onderwerp : DOOR ARM VLAANDERENI ledereen zal er aan houden tegen woordig te zijn. Het woord is vrij ! 11 L. W. — Voor en na het débat voert de Harmonie « De Blauwvoe onder leiding van den heer Rodena, prachtige muziekstukken uit, & UftiUilïSCHE^iOf' DUITSCH AVONDBERICHT Berlijn, Maandag 26 Oogst. — Of; cicel: Uitbreiding van dp Eng-elsche aanv: len tôt benoorden die Scarpe. Aan weer kanten van Bapaume en noordelijk v. de Somme vinnige gevechten. De aanvallen "oes vijands zijn in h algemeen misilukt. Ten deele zijn tege aanvallen nog aan den gang. Longuev tn Montauban, tijdelijk verloren gcgaa werden hernomen. Tusschen Somme en Oise buiteng woon felle gevechten. Ten Noorden van de Avre was h vandaag rustig. Gedeeltelijke gevechten benoorden < Àisocu DUITSCH LËGERBERICHT Westelijk gevechtsterrein Berlijn, Dinsdag 27 Augustus. -Officieel : Legergroep Kroonprins Ruppr. e von Bôhn : Den geheelen dag zware strijd tu: schen Atrecht en de Somme. Bezuide Atrecht viel de vijand aan weerszijde van de Scarpe aan. Benoorden de r vier bleven zijne aanvallen voor on2 op M ceux achteruit gebogen gevecht linie in ons vuur liggen. Bezuiden d Scarpe weken onze voorste troepe voor den met talrijke pantserwager en sterke infanterie uitgevoerden vijai delijken aanvaJ op de hoogten va Monchy. Daar ontving den vijand h< vuur onzer ter afweer gereedstaanc infanterie en artillerie. Na verbitterde strijd drone; de tegenstander voorb Monchy—Guemappe. Onze tegenaai val wierp hem op den Oostrand va die nlaatsen weer terug. Herhaaldf tegen Chérisu gerichte stormloop zal te voôr het dorp ineen. Onder sterke inzet van pantserwagens zette de vi and zijne aanvallen aan weerszijde van Bapaume voort. Benoorden Bc paume was de hoogte bezuidweste Mort/ en Beugnâtre het brandpunt va den strijd. Op de hoogte vatte d vijand, na Verschillende vergeefsch stormloonen, *s avonds voet. Beugnt tre bleef na laner vechten in onze hanc Bezuidwesten Bapaume zette zich d vijand in Thilloy en Martmpuich vasl Voor 't overige zakten hier op bree front tôt 'savonds herhaalde aanvalle van den vijand bloedig ineen. Aan d îuksesvolle afweer daarvan hadde Pruisische, Beiersche en Saksisch tioepen een gelijk aandeel. Voor e achter onze linies liggen de vernield pantserwagens van den vijand. Luit« Spielhoff schoot met zijn auto-kano vier wagens ineen. Bezuiden Martinpuich drong de vi. and over Bazentin heen in Montauba Wnen. In tegenaanvallen wierpen w nem uit Montauban terug. Ook bezu den Montauban mislukten de vijande jijke aanvallen. Onze linie loopt than oewe»ten Fiers, bewesten Longuevc op Maricourt. Tusschen Somme en Oise leefd de gevechtsbedrijvieheid slechts aa ^eerszijden van de A Dre oo. Bij plaal selijke Fransche aanvallen bleve Frejnoy en St-Mard in de h and va den vijand. Benoorden de Aisne maakten w oij een voorwaartsche beweging b< westen Chavignu 100 gevanerenen. Vi sndelijke aanvallen zakten hier en bf Boorden Pasly verliesvol ineen. Oberluitnant Loerzer, luitenar ^oenneke en luitenant Bolle behaa açn hun 31e, luitenant Thury zijn 26t en 28e, luitenant Laumann zij oberleutnant Grenin zijn 21e e luitenant Blume zijn 20e luchtoverwir ning. ntST. ions, 71 !W •TALIAANSCH GEVECHTSTERREIN , ' ^«nen, Maaindag 26 Oogst. — Off het gebied van de A8olone worde sukses gevechten op het voorterrei ^«verd. den nacht van 26 Augustus hebbe £ onze vliegers, bij v/ervolging van vijanc lijke eskaders, een aanval op het vlie veid bij Padua gedaan, waar zij groc schadie veroorzaakten. 3ffl" ALBANIE , Weenen, Maandag 26 Oogst. — Of Jval" cieel : ;ers- j[et tegenoffensief van generaal v> \an pfja,nzeir_Bait:iinj heeft gisteren tôt de t zetting van Fieri en Berat geleid.. Das e door zijn de plaatsen weder in onze han welker bezetting voor zes weken door Italianen als een beslissmde wending aan' het vraagstuk der Adriatische Zee we beschouwd. Fieri viel na een bloedigen strijd in Straten en huizen. De vluchtende vijai wordt vervolgd. In Berat drongen on troepen gistermorgen biti-nen. Spoed ' daarna werd de vijand van de behpe schende hoogte Sneragi en Singa verdr ven. Ook aan de Boven-Devoli breidd< wij ons sukses uit. De verliezen der It lianen aan troepen en oorlogswerktuigi — zijn zeer g root. - fit FR^ SCHE HJOE !fs" WESTELIJK GEVECHTSTERREI] den Far'js» Zondag 25 Oo«-&t. — Officiee Wedc rzj d sch e bedrijvigheid van < n~ artiWerie in dp streek van Lass'gny. Tu schen Aisne en Ailett© hebben wij niei i " wen voorurtgang- gemaakt ten Oosti e van Bagneux. Ten Westen van Crécy-a: peH jyiont hebben wij tegen aan va lien afgesl gen. Wij maakten 400 gevanganen. ^an Parijs, Maandag 26 Oogst. — -Ofl h?' cieel : Aan weerskanten van de Avre hebhx de Franschen twee plaatselijke operatii r°1J uitgevoerd, die hen in staat stellen Fre lan- noy-!es-Roye en St-Mard te nemen weerwi] van het vinnige verzet der Du 'd®« schers. :ak- Het aantal Duitsche gevangenen, vo< zoover geteld, gaat de 600 te boven. Jf'J" In de Vogezen hebben de Fransch* den verscheidene overrompelingsp>ogiingen g "a~ fnuikt. iten Qp ^ rest van het front een kalrr v5" dag' _ tl V«N FNGFLSCHF 7UDE nd. de WESTELIJK GEVECHTSTERREI1 ast. Londen, Zondag 25 Oogst. — Off eed cieel: lien De tegenstand van den vijand nam hi de den, na de aank<^mst van Duitsche ve den sterkingen, toe. Talrijke tegenaanvalle che op verschillende puinten zijn onder verli' en zen door ons vuur gefnuikt. :lde Ontroepen baanden zich met groo lite- dapperheid een weg en rukten, na den t non genstand o\erwonnen te hebben, verd< op, waarbij zij veel gevangenen maal vij- ten. ban Op den Noordelijken oever van < wij Somme hebben de Australiërs vanochter zui- vroeg in een geslaagden aanval d,e vijai de- delijke stellingen op het hooge terrein te ans Oosten van Bray veroverd, terwijl op hu 'Val linkervleugel divisies uit Londen en < Oostelijke graafschappen in de richtin fde van Cernoy bleven oprukken en Marne' aan namen. Troepen uit Wales veroverden h) iat- bosch van Mametz. ven In het centrum van onzen aanval st; van ken wij den we^ van Albert naar B< paume over zijn gpheele lengte. wij Ten Noorden van Bapaume ernstig be- gevechten bij Favreuil en bij Mery e v/ij- CroisilleS. Wij maakten vooruitgang te be- Westen van Behagnies en in Neuvilli Vitesse. ant Een tegenaanval tegen onze stellinge lal- inhet vak van Givenchy is afgeslagen. t Vt«-rr*LUMISCHE»IIJOE nn' ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN E Rome, Maandag 26 Oogst. — Off cieel : Aanmerkelijke bedrijvigheid der Itî Iîaansche verkennigsafdeelingen langs hi ^ _ heele front. Op de hoogvlakte van Asiag )ffi- hebben Britsche en Fransche troepe overvallen in 's vijands schansen gedaa den en gevangenen meeeebracht. Andere g rein vangenen, wapenen en materiaal zijn oi zjen verkenningspatroeljes in het gebie ben van <jen Monte Grappa en op de eilandje DNDS van de Piave in handen gevallen. noorden den Monte -foniba heeft het v vijandelijke detachementen teruggev rT\ v*n- ID Pen' ï'mtgmmm.*® \ Hnjgsbedrijf in hc W estes 'oet », De gevechten vao Zondag Berlijn, 26 Augnitus. — De oorlogskorre KDiasir**." Pondent van den Trans-Ûccaudieu.,t mel over de krijgsverrtclituigeu, die Zondaguc .. tend begonnen : / Tegen twaalf uur 's middags wist de tege PartlJ door heftige, met geweldige krac 5: aoorgezette tankaanvallen, waarop in vijt gc k'.y» yen en gesloten gelederen réservés vtta^i ii ' intanterie volgaen, zich over den spoordi Moyenne-ville—Achiet-le-Grand een weg banen, tôt voorbij Gomiecourt op te rutk( en iirvillers binneu te dnngen. Oui de troo ,'ijande- telooze puinhoopen van dit dorp, dat nu eei t vlieg- °nder Ungclbcu, dan weer onder Duitsi. PTOOte vuur eu waar stoot en tegeustoo: ove o vaagde, werd heel deu dag verûitierd gewo steld. lelkeus kwanien de DuitoClie troepe weer opzeiten, onveruioeid veclitend tegen c overmacht. Ze wierpen den tegenstandt — Offi- metr dan eens tôt deu Oostrand vau het dor terug, tôt ze, links door dea vijand in c flank bedreigd, bevel kregen langzaam sta tai ^ on yoor stap vecllteucj terug le gaan. Zoo ware de be- gedeelten van een uit Neder-Saksers eu Wes Daar- falen bestaande divisie te Gomiecourt reec e hand oinsingeld. Ze sloegen zn.li daar eclitt , . ' heldliaftig door en schoten uog nienige tau t °r V kapot. Het toeval heeft gewi.d, dat net be □ ing in zeltde regiment Haunoveranen was, dat li 'e werd villers bij het offensief van Maart stormei derhand had genonlen en nu op dezejtc d in de P^aats te8en de lingelsehen vocht. vijand Betlijn, 26 Augustus. — Na een rwarei n onze maar voor ons gunstig geëindigden dag, bego îpoedig de vijand in den ochtend van 25 Augusti behcer- ^eziiiden Atrecht opnieuw aan te vallen uit , een ongehoorden inzet aan men^chen, u'.mit; verdre- ea tanks. In verband h'.eruiede stou'itn d reidden tegelijkertijd met toenemende krac1!. iti 1er Ita- vatte en met de uiterste verbi'lcrin' feevoeia ctuiVen zware gevechten bij Albert en aan weerszi ^ den van den Romeinscheu straatweg, die w< deroin tôt een doorbraak hadden inoeteu le, den. i |l Des morgens lag het zwaartepunt van de: ** strijd in het Noordelijk deel van het ooi spronkelijk aanvalsgebied van Mo3'eunevill REIN tôt Achiet-le-Petit. Eerst '» middags bego ficieel : een krachtig;e aanval ook bezuiden Achiet-lt an de ®rand. terwijl in het vak van Hamel tôt A ' bert blijkbaar wegens het Ancre-dal, dat tanl f. lus- aanvallen belette, de vijand tôt een levend: j niieu- gen geschutstrijd beperkt bleef. Voor Muai Oosten mont, en Irles versmoorde zijn stormlooj: Écy-au- Slechts om de aansluitmg met onzen rechte f . vleugel te behouden, werden onze troepe: igesia- (jaar teruggenomen. n. Een paar uitlatingen van dea Praitischea - -Offi- oorlogsmiuitter De hoofdredakteur van den i Morgen Post nebben hé»eff nnHerhnnH crphad mel rien Pruis' >eraties schen minister van oorlog, waarin deze z^ch i Frts- over den militairen toestand in het Westen „ • heeft uitgelaten. Aan het uitvoerige telegram, . dat Wolff ons over het onderhoud zendt, ont-r Uu' t- ieenen wij het volgende : De minister zeide, dat het niet op terrein. 1, voor verlies aan komt, maar dat daar, helaas, veel :n. te veel over gepraat wordt. Waarop het aan- nschen komt is, dat de tegenstander ondanks zijn overmacht in vele maanden van zwaren strijd ren ge^ niet eens datgene vermocht te bereiken wat wij binnen enkele dagen konden bereiken. Nu kalme hebben onze laatste krijgsverrichtingen ons niet het succès gebracht, waarop wij gehoopt hadden. Wij hebben eenige tegenslagen, en — laten wij het ronduit zeggen — ook een PP « Schlappe » geleden. Voor het achterland is zulk een rruslukking een ernstige vermaning, nt zij toont ons, dat de oorlog nog niet REIN a;t is en dat wij aile krachten zul en moeten Offi- inspannen, hem tôt een gelukkig einde te brengen. am hp- De minister kwam ook te spreken over wat hij noemde den laster, d'en Engeland le v over Duitschland verspreidt. Twee jaar gele-avallen ,jen zgide hij, namen wij een Engelschen verlie- officier gevangen, een hooggeplaatste per-soonlijkheid. Toeu men hem vroeg hoe het eroote toc^1 moSe''jk was> dat de Engelsche regee-¥ in" zoove"l lasterpraat over ons in de ge- aen te- heele wereld llet verspreiden, terwijl zij toch verder predes « st, dat a'ies leugen was, antwoordde maak- de officier glimlachend : «Het is toch oorlog! » Op dit gebied, ze'ide de minister, kun-, nen wij onze vijanden met volgen. Wij heb-an cie j)en ^at nj£t noo(jig De minister kwatn chtend vervolgens ook op tegen de van Amerikaan-: vijan- sche zijde verspreide lasterpraat. pin ten , DE HONGAARSCHE MINISTER^PRESIDENT 0ph"n OVERPOI.EN en de ichting" Weenem., 25 Augustus. — Wekerle, de minitter. • il président, heeft met een vertegenwoordiger van l u d« « Neue Freie Presse » over het Poolsche vraa<g-3en hpt stuk gesproken en verklaard, dat het van Poolsche zijde ingenomen standpiint r.ijn volkomen al sta- instemming heeft, terwijl natuurlijk Hongarije n~ reeds uit traditioneele gevoelens het streven van ir t>a- p0]en met levendige sympathie begroet. Het staindpunt der Hongaarsche regeering in zake het rnstige Poolsche vraagstuk wordt volkomen gedekt door Ery en de in zich ten van graaf Burian. no- ten Pe minister-presi'Iont had den stel^ngen indrnk 'iTville- dat de aa,nvankelijk aanwezige, niet geringo moeil.ijkheden rceds bij de hirdisre voorloopige be-aprekingen voor een groot deel uit den weg wor-llingen den geruimd en dat men er wel in slagen zal, de 'en. hangende kwesties tôt een gunstige, voor aile par-tijen voordeelige opdossing te brengen. IDE H0E LANG ZAL DE OORLOG NOG DURES? Don Haaig. 25 Oogst. — Volerens de «Times», zet Lloyds 25 kansen tegen 1 dat de oor'og ten laatste op 31 Maart 1919 zal gedaan zijn en 50 tôt kIN 60 tegen 1 dat hij zal eindigen ten laaUte op 1 . Offi- Juli of 31 Oktober 1919. r ita. OOK DE ZOON VAN DEN TSAAR GEDOOD les het Londen, 25 Augnstu». — De «Daily » Aol-rfn ineldt : Een Russische pr'ns, kort geieden in En-goland aangekomen. meldt. dat de boljewisten, roepen zjj den Tsaar gcdood hadden, ook den gedaan Tsarewitsj vermoord hebl>en. De moordenaars jrç pe- gin?en naar den jongen toe en zeiden : « u ij •• hebben ie vader gedood. Ken hondendood voor u• j hoTld- * Tsarewitsj brak in tranen uit, gebied waarop iom.vid uit de ben«de hem met een revoiver Dr. Aug. UORMS, Hoogleeraar Alb. VAN ail—IIIIII I -■ 1 IT'IIIMIU^,^,^ Vrij Ouderwijs ' wor" Zelfstudle voor de katàoii»ke «tudeati Elkeen, die oog en hart heeft voor d< nood van zijn ras, werd meermaals pij lijk aangedaan door de vele kcnteeken< liCll van ontzettend-diep geestelijk verv rondom zich. Zulke s tonde n van kla: besef zijn bijzonder wel geschikt om oc eens het eigen Ik, als samenstellend de van ons volk zonder genade te analyse jrres- ron en 'eder zal dan voorzeker bewu îieldt worden dat ook op hem Belgische mil sucii- derwaardigheid « sporen u heeft nag laten. r^cht ZiJn 200 moedertaal kan hij n:i i gol- net en lenig aanpassen aan wat hij denk tsene Al wat hij aan het kollege leerde — h rdij* praatte het toen na met 's meesters eige tkeu ^ransche woorden — was oppervlakki roua- gekend, nu grootendeels verge ten. H eeus leest Fransch, Duitsch en Engelsch, e itsch w^llicht nog andere talen... tamelijk vlo ■wor- maar 'tgaat over hem heen als ware hi epeu een waterken, waaruit weinig bezmk ;u de Men wordt dan pessimistisch gestem '^der pn zjch bewust van eigen nietigheid. H< i°de hoofd gloeit, gedachten gisten. Onwee; stap staanbaar voalt men in zich omhoog drit areu gen iets, dat het bloed sneller vloeien e ^eeds ^art 'lar<^er kloppen doet, de ademhalin .jjte korter maakt en met ontzetting ziet me tauk thans helder in wat men had kunnen zij het- hadde de school niet van meet af onn: tuurlijk op ons ingewerkt. uieu- », . ealde Meer dan 80 jaar verbastering, doo: gevoerd met aile middelen waarover d « Belgische hoogere » stand besch kti jren, heeft de gansche Vlaamsche gemeei isius sc^aP tot niinderwaardigheid gedoeme met Het volk spreekt een soms smakelijki mue maar platte, ongeschaafde taal ; ook vel J de Intellektueelen 1 jden aan dit euvel. Noo vond ik beter bewijs dan tofn ik een vooi rszij- zitter van de Katholieke Vlaamsch we- Hoogeschooluitbreiding in een improvis£ lei* t e, die hoogstens twee; minuten duurd< minstens tienmaal doodelijk tegen d spraakkunst hoorde zondigen ! ville Ziedaar de vrucht van ondersrijs in ce sgoa vreem4e taal. ■'ai" ^an ^n'vers'te't en 3311 d,e athene au kl 's thans Nederlandsch de voertaal, maa :udi- 'n onze vrije gestichten woedt dé vei nau- bastering voort. Nederlandsch is pr in d °°P- hoogere klassen als vak nog steeds m r uen berechtigd dan Fransch, gelijkberechtigi met Duitsch en Engelsch. Daarom, katholieke Vlaamsche studen * ten, hebt gij met recht geschreven al bijzonderste doel uwer studentengilden ost » grondig beoefenen der moedertaal en zelf u's'- studie in het Nederlandsch, wat men l onverbiddelijk weigert aan de vrije ge -am stichten, moet gij betrachten men eigei ont- krachten : dat is praktische levenswijs heidvan zelfbewuste jongeren. •ein- Manr waar hpm^rhficrpn 'n- Maar waar bemachtigen katholiek< ee' studenten de Vlaamsche boeken, welke sri" • • /:n zij daartoe behoeven? Aan het kollege, ijd waar zij jaarlijks 3 frank betalen om vat werken te mogen ontleenen? *NU Van een bisschoppeiijke kollege sn bel centi-um der stad heeft men mij de kata-eu logus voor elke klas, schooljaar 1915 tei :en hand gesteld. Oordeel zelf of zij daai i® hun gading vinden kunnen. ^iet Vooreerst een bondig overzicht in taal-en opzicht. te Oude Huimaniora. — Rhetorika : 23£ Fransche werken, 20 Vlaamsche; 2de ■er Poësis: 130 Fr., 49 VI. ; 3de Latijnsche: 90 Fr., 25 VI.; 5de Latijnsche: 91 Fr., ien 16 VI. ; er- Handelsafdeeling. — 2de handelsafd. ; iet H5 Fr., 19 VI. + v.erhandelingen vari ee- de K.V.H.U. ; Derde: 85 Fr., 21 VI.; ictï Vierde: 61 Fr., 21 VI. ; Vijfde: 73 Fr., [de 54 VI.. or- Romans door Raoul de Navery, Paul J"- Feval, de Lamotte en tutti quanti, bene-vens levensbjeschr jvingen van Heiligen, m. ailes mooi in zwart of grijs-linnen band gebonden, zijn overal zeer talrijk voor-handen. Van moderne Vlaamsche of Hol-sT landsche schrijvers, niets of nageno,eg nierts. De weinige Nederlandsche werken er- zijn zelden ingebonden en in den regel ^ vuil en uiteengevallen. ol. Het argument als zouden prof essore n en hun toebehoorende boeken aan studenten •J® uitlernen geldt slchts in heel b jzondere ®e" gevallen en 't is nevens de kwest e ceant-îet woord. Daarenboven zij aanjremerkt dat >or Vlaamsche werken in de boekenkast van enkele leeraars al ev.en zeldzaam voorko-men als in de boekerij der klassen en de 'jp0 meesten bovendien, uit vrees ze bescha-jr- disf<3 terug te ontvangen, mooie boeken de niet uitleenen aan het meerendeel der """ studenten. Deze dan kennen hun leeraar niet intiem, weten niet welke boeken deze 57 bezit, kunnen dus of durven er hem niet om vragen. ^ De onheilen voortspruîtend uit zulken tot toestand zijn veelvuld'g. Ofwel sympathi-' 1 seeren onze studenten met de roman-feu'lleton-helden van Raoul de Navery en Paul Fëval. Velen lezen zplden een Vlaamsch boek, verleeren het juiste spel-* len hunner moedertaal (als ze dit maat ooit t.e verleeren over hadden !), waarin Ion' zij fout na fout sehrijven tep-en de spel-kunst ; voor srallicismen hebben zij oog ' 'i noch oor. Ik ken Vlaamcrhe studenten, Jit die mij zonder schaamte bekend.en, gedu-iet rende éi^n tot twee jaar geen enkel ^M — k/uvl» kûkKan rrp1p7Pn T^pin!/ m , t hierbij niet aan toevallige uitzonderin gen. 1^a Witte raven zJjn dan ook diegenen, di< na voleinde humaniorastudies aan zull ^ kollege Nederlandsch zonder spel- er taaifouten kunnen schrijven. "Jn Ofw.el ontleenen de studenten de ver- rval lanSde ^oeken aan stadsbibliotheek. Alsdan valt het nut van een klasboekerij ouk en ^estaa^ gevaar, dat de onerva-, . ren student aan zichzelf overgplaten min-cc der voor katholieken aan te bevelen wer-'ce~ ken ontleent. Ik heb studenten gekend, us die genot vindend in deze minder aan te 1:n" bevelen Vlaamsche lektuur, wel eens Se" «pornographie» in de Fransche taal durfden ontleenen, opdat hun eenvoudige n"'et ouders er niet zouden achter komen, wel-îkt. ken ongezonden kost het « Franschken-hij nend zoontje in hun b'jzijn* ongestoord îren verorbert. Ik vind het zeer merkwaardig k'g dat een leek de « geestelijke schoolover-Hij heid » op zulke gevaren moet wijzen. en Gedurende langen tijd h.eb ik lijdzzaam 'ot, toegekeken of soms niet verbeteringen het werden aangebracht. Wat ik wenschte 'kt. bleef uit- Ik meen dat het daarom hoogst md wenschelijk zij, dat katholieke Vlam'n--let gen de handen aan 't werk slaan. :er- Een praktisch voorstel ter overweging : rin- Kan de vereenigjng « Per Lucem ad Cru-en com » n'et zorgen voor een deg,elijke, ing echt-Vlaarnsche choolboekeij voo katho-tien lieke studenten. In verband met de re-cijn oerganisatie van onze studentengildes kan na- hier veel nuttig-s worden sesticht. >r- ■w.Kwnw a—» ■mm i ■ i de QT A Tl An T A 1NTF Kte, VJ A AarJTS. sen- md. VLAAMSCH ARBEIDERS GE jke, MEENSCHAP. — Door het ten aile: vele kante tôt stand komen van takken e ooit afdeelingen, deed zich weldra de noodza >or- kelijkhe'd gevoelen van op geregelde tij che den algemeene bestuursvergaderingen t isa- beleggvan, dit om eenheid van werk ng ei 'de, eenheid van inrichting te bekomen. Zon de dag 4 Augustus had het eerste kongre van het V. A. G. plaats te Borgerhout een Een vijftigtal afgevaardigden der ver schillende takken woonden de hoogst be nea langrijke besorekingen bij. Aile voorstel aar len en besluiten tôt in bijzonderheden ui zer- diepen zou ons hier te ver leiden. D i de overheerschende indruk na den afloo; iùn- was wel : dat er nog oneindig veel te doei igd blijft voor ons arm, verachterd werkvolk te veel om ailes op een kongres, al war |,en- h(*t maar even. aan te stpoen. De verga als dering die van kort na den middag to en : la.at in den avond heeft geduurd is er eei elf- sprekend bewijs van. [ U Als een der puntan van eerste noodza ge- kelijkheid werd de deçelijke inrichtinj jen fcesoroken van het tôt hed.cn op onregel-ijs- matige tijdstippen verschijnende bonds blad « De V'Iaamsche Arbeider ». eke De middelen werden bpstudeerd om he^ lke blad zoo mo^elijk kosteloos te bl jver ge, Ieveren aan de leden, zoodat als 't war om ,e?ne vrije tribuun vormt en een band dit hen allen vereenigt. Eene vaste redaktii het werd aangesteld en een staf briefwisse [ta- laars irpvormd door de sekretarissen de ter verschillende takken. aar De door den Middenraad aangewend< ♦appen om wettelijke vertegenwoordi-ial- £ring te vprkrijgen in de samen te stellei Hoogere Arheids- en Toez'chtsrader 236 " erden algemepn goedgekeurd-1 n verban, 2de hiermedie werd er oo gewezen dat het V he : A. G. zelf reeds zelfstandig moest optre "r., den en trachten in te grijpen in die nijver heden waar de arbcidsvoorwaarden de d. : werklieden niet aan de algemeen-m^n /an schHiike vereischten voldoen. T\. ; Verder werden nuttige wenken gege !"r., ven voor het opstellen van ontwprpen vai werVIîedenwette-n. voor het kiezen dooi aul de leden van kandidaten voor den raad o ne- wfitf.evende l'irhamen, voor het bewerker en, en opleiden der jeugd, het stichten var ind nieuwe takken en het u'rtbreiden der be or- staande, het samen werken met andere [ol- or^anen, het inrichten van eene algemee-3,eg ne inkoopcentrale, het inrichten en verbe cen te ren der kooneratief, enz., enz., aile; gel onderwerpen die eene nadere studie ver-eischen.ren Dit eerste kon-gres hpeft waarlijk be-ten moedigende uitsla^en oosreleverd en eeni. ere ge durvers en va«tberadpn werk "r s oo hei nt- voorolan cebrncht van w'er werk'ng er lat studie het beste te verwachten is. daarom ^an daar de deelnemers zonder u':tzonderins ko- geestes- en handarbeiders waren, die met de nee klaar oosr de nooden en ook de g,e-ha- breken van hun volk kennen en niets on-c,en beoroefd' willen laten om de eerste t< der lento-en en He t^tee^e te dof*n ^^erdwnnen. aar TNT TCHTTNGSBUREET.EN VOOfl eze STUDENTEN aan 's Riiks Hoo<reschoo îiet en aan het Hooger Handelscresticht tf Antweroen, werden aïs volet in^ericht cen te Antwerpcn foentraal bureel) : Lang< thi- Nieuwstraat. 10^; Donderdags ; an- te Sint-Niklaas : Kalkstraat, 13; Don en derdaîrs; een te Tumhout: Gasthuisstraat, 39; de; jel- Maandags ; * aar te Lier: Vlaamsch Huis, Lisperstraat irin 's Zaterda<rs ; 5el- te M"ch«Ien : Grondwetstraat, 5 ; de: >og ZaterdaTS ; en, te Leuve>n: Predikheerenstraat, 10 du- Donderdags. kel Telkens van 10 tôt I «B van 4 tôt ( i rUf-f*"*"" "" * —■fr" -r-i -irr-rwrrfntnrrr>T iMirviirtiaM— Iels w oor leâare^ dag Nog een paar kaiïtteekeniageta Frana van Cauwelaert zegt in zijx r_ stuk tot Elngeland gericht : ; « \V ant één <iing is zeker : he .j*. Vlaamsch program zal toch ééns ver-wezeniijkt worden in België, omda het de drang is van een onverzetteiijkc r" en onveranderbare maatschappehjice j hehoefte. Indien de regeering bewijsl dat ze de zedeiijke beiangen dei ls Vlaamsche bevolkmg in België tei t] harte neemt, ontneemt zij onmiddellijli _e aan de Flamenpolitik der Duitschers j_ haar laatsten schijn van rechtvaardig-heid.j » Indien zij integendeel volharclt in <T haar zwijgen en nietsdoen, laat zij toe ^ dat de bitterheid,welke de zeUbewuste Vlamingen zoo levend<g gevoelen, n steeds ver^root en dat de indruk, dal n er een onajwendbare tegenstelling be-e staat tusschen de staatkundige en be-.t stuurlijke eenheid van België en de i_ rechten van het Vlaamsche volk, zich onder de intellektueele jeugd gaat ver-. breiden, tot groot nadeel van den toe-^ komatigen samenhang van Belgiè. » Dus indien de Haversche regeerinq z*.vijgt is dis onafwendbare tegenstel-. lir>or bewezen voor Van Cauwelaert n ze^- Wat zal dan de achtbare volksverte-genwoordiger doen ? En hoeveel maanden moet hij nog geduld oefenen om te ervaren of Ha-vere volhcirdt in zijn zwijgen en nietsdoen ? ^ Wij zijn reeds lang gesticht. n n Frans van Cauwelaert komt op tegen de Fransche inmenging van Frankrijk tesjen het Vlaamsche recht, e een inmenging d:e sreduld en çesteund n werd door de Belgische regeering. « Maar het valt niet te ontkennen, s dat men in Vlaamsche kringen wan- . trouwend is ten opzichte van zekere - traditioneele strekkingen der Fransche - staatkunde. Men heeft er het gevoel, - niet begrepen en ongunstig door de t 1" ransche regeerders behandeld te wor-e den. Dat gevoel heeft zijn historische 3 redenen ; maar het heeft nieuw voedsel i ^evonden in zekere onhandige bsmoei-, ingen van jongen datum. Het is inder-e daad algemeen bekend dat voor den - oorlog de officiëele Fransche propa-t ganda in België geldelijk heeft ge-î stennd persorganen, vereenigingen en inrichtingen, die steeds hebben uitge- - munt door hun vijandschap tegenover r de Vlaamsche gedachten. De Minister - van Handel, de heer David, heeft in - 1913 in de Fransche Kamer verklaard, dat de schitterende deelneming van t Frankrijk aan de tentoonstelling te i Cent tot doel had er de vrienden van e Frankrijk te steunen, in hun tegen- ; stand aan de Vlaamsche vorderingen, e namelijk wat betreft de omzetting der - Fransche hoogeschool te Gent in Ne-r derlandsche hoogeschool. » Wat tegen de Vlaamsche Hooge-' school door Frankrijk werd aange-wend, gebeurt nu vanwege Duitsch-1 land \;oor de hoogeschool en voor het 1 Vlaamsche Recht. 3 Waarom zouden wii de vreemde in-' menging-pro moeten bestrijden, als de inmenging-contra door regeering, Wa-" len en franskiljons werd toecejuicht ? r Omdat het nu oorlog is ? Reden te meer om er ons over te verheugen dat, ondànks den oorlogstoestand met Duitschland, dit land het Vlaamsche ] Recht wil erkennen gedurende zijn * tijdelijk bestuur. Welke bijbedoelingen de Duitsche 1 politiek had schijnt nog al duidelijk. 1 Van strategischen aard konden ze niet wezen. In niets kon dat het front of de oorlpgstoestanden beïnvloeden. Doch Duitschland zag nu eindelijk in welke diepe wcrtelen de Franschge-' zindheid had weten te schieten door de inmenenng der Fransche regeering.met medeplicht'sheid der Belgische, en dit gevaar heeft het willen te keer gaan. Indien er aan het IJzerfront grweldi-f ge gebeurtenissen moesten plaats grij-1 pen. dan zou dit de schuld we7^n van 1 de hartelooze en vreeselijke Vlamin-; gen-vervolging. Dit echter kon Duitschland in 1915- 1916 niet voorzien. , * * * Er wordt gestreefd naar inlijving bij > Frankrijk. ] Van waar komt het geld voor die > beweging ? | Van Cauwelaert antwoordt er op in ; voorzichtige doch uitdrukkelijke be-woordint?pn. Verpeten wij niet dat hij . zich tot Engeland richt : « De bovenmatige ijver waarrree de i Belgische tegenstarders van 't Vlaamsche program, gedurende den oorlog ; hebben gestreden voor de eredachte van «en ekonomische vereeniging en s een nanw staatkundig verbond met Frankrijk heeft niet nagelaten die pijn-; lijke h»rinnerincen weder op te wek-ken. Men verzekert overigens grif in j de Vlaamsche kringen dat zekere Bel- ! L _ _...nllm | Woensdag 28 Augustus 1918 - 4dc jaariç. N-, 232 'PtiJ* H vo&r Beli

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.