Vijf-en-Twintigste Jaar, N. I» ' "» ■ ■*»> un mi ■■ linnwwiiiw Coâsdfeosî — Hoispzio — Eipsdam Zalerdag, 18 Jauiiari lOiS. AUe bricfwîsseSingen Vfacbfc* | Vrij te zenden aan Àng. Van 8 Jseghem, uifcgever voor de naaml. tnaatsch. « Drukkerij Hofc Volk «, Meereteeg, n° 16, G eut. Bureel van West-Vlaanderen « Gaston Bossuyt, Gilde der Am-bachten, Kortrijk Tblefoon 523 Bureel van Antwerpen, Bradant en Limburg : Viktor Kuyl, r itlnderbroedorsti'aat, 24, Leuven g HET VOLK ■' ■■■ ■■■■ '■ ■■ ■ | ftïen scfertjft in i Op aile postkantoren aan 10 îft per jaar. Zes maanden fr. o.00> Drie rnaandcn fr. 2.50. Aankondigingen. Prijs volgens taiief. Voorop t* betalen. Kechterlijke herstelling, 2 fr. per regel. Ongeteekenda brieven wordea ^ geweigeid. tj TELEFOON N* 137, Gant. ■ r* *TTTTIiï1l»n'n Verschijnt G maal per week. CHRISTEN WERKMANSBLAD II^louuiN 10/, 2 CENTIEMEN KET NXJMMER Dultsciie Medeteling. lElappen-lnspektie. -—— Gent, 14 Januari 1915 BERICHT. . Op bevel van het algemeen gouverne ment is het te Brussel verschijnend Stijdschrift La vie universelle illustrée, daa verboden. Het is derhalve ook in he gebied van de Etappen-Inspektie ver Sboden, het genoemde blad te verkoopei pf te verspreiden. Dit wordt hierdoo bpenlijk ter kennls gebracht. De Overste van het Burgerlijk Bestuui Regierungsrat von KËUDELL. DfiicieeleMededeelingei] Op de heide Oorlogs!ooneelen. (Duilsche Mededeeling.) Gister te Gent uitgeplakt : Van het groote hoofdkwartier. — 1 {Januari : Bij Nieuwpoort en IJper artillerie gevechten. Vijandelijke torpedobooten werden doo ons geschutvuur verjaagd. I Noordelijk Soissons vernieuwde aan jvallen op de hoogvlakte van Vregny -ide vijand op den anderen rand terug gedreven : 1144 gevangenen, 4 geschut ikanonnen, 4 machinegeweren veroverd Noordelijk Chalons sterke aanvalle ternggeslagen; 160 gevangenen gemaakt 1 Zuid-Oostelijlc Gumbinnen en Oostelij! iLoetzen russische aanvallen afgcwezer (Verscheidene honderden gevangenen. 1 In Polen worden onze aanvallen voort gezet. iln Vlaanderen en Fraiisch-Noopdea (Duitsche Melding.) BERLIJN, 12e Januari. (Wolff.) Ui het groote hoofdkwartier : Tcn Z.ûdcn \ai\ het kanaal van L Basséc zijn kleine gevechten gaan de, dj jtot dusverre zonder uitslag gebleven zijr Bij Crouy (ten Noordoosten van Sois sons) hebben de Franschen gisteravon «en aanval ondernomen. Zij zijn eclite met zware verliezen teruggeslagen. Van ochtend vroeg zijn de gevechten daa hervat. Een aanval, gisteravond in de strecl ten Oosten van Perthes door de Fran Bchen ondernomen,is door ons vuur afge slagen. De vijand heeft daarbij zeer groot verliezen geleden. In Argonne hebben wij aan den Ro meinschtn lieirweg (van. Chalons ove St.-Ménéhould naar Verdun) een Fransc] steunpunt veroverd. Daarbij zijn twe offieieren en 140 man in onze handen ge fvallen. In de gevechten in 't Oostelij] deel van Argonne hebben wij sedert ach dagen een majoor, drie kapiteins, 13 lui tenants en 1600 man van de Franschei gevangen genomen, zoodat de Veriiezei der Franschen op dat beperkte gedeelt van het gevechtsterrein met inbegrip vai tfooden en gewonden op 3500 man ge lechat worden. De pogingen der Franschen om bi JAiliy (aan de Maas ten Zuiden van Sint iMihiel) tôt den aanval over te gaan, ziji mislukt. (Fransche Melding.) , PARUS, 12e Januari. (Reuter.) Vai sden generalen staf : Op sommige punten van het front vai de Noordzee tôt de Oise zijn hevige artil leriégevechten geleverd. Op het front van Soissons tôt Reimi )zijn artilleriegevechten geleverd. : Het versterkingswerk bij Perthes is he jtooneel geveest van een wanhopig geveclr jdat nog voortduurt. Iwee aanvallen der Duitschers op d< (Maasheuvels zijn afgeslagen. Op het overige front is de toestand on fveranderd. lOp iieî Oosîeiijk Sevechlslerreio (Duitsche Melding.) ! BERLIJN, 12 Januari. (Wolff.) -|Uit het groote hoofdkwartier : S .Van het Oost-Pruisische front is niet! ïieuws te melden. Aanvalen der Russen in Noord-Polen pjn op niets uitgeloopen. Onze aanvallen in het gebied tcn Wes-*£fi van de Weichsel hebben ondanks he1 Uechte weer op eenige punten vorderinger ^CulaaKt. i Op den Oostelijken oever van de Pilict p8 de toestand onveranderd. (Oosienrijksche Melding.) WEENEN, 12 Januari. (Wolff.) — pan den legerstaf : | De pogingen van den vijand om de Nids ©ver te trekken zijn ook gisteren tijdens een hevjg artiileriegevecht herhaald. IOp het Zuidelijk deel van het front aan de Nida is de vijand gisterochtend overal opnieuw tôt den aanval overgegaan, die echter na korten tijd door ons artillerie-vuur is al'geslagen. De Russen hebben honderden dooden en gewonden voor onze - stellingen achtergelaten. s Tegelijkertijd is ook ten Zuiden van de r Weichsel het artillerieduel voorlgezet. t Daarbij is het een onzer batterijen gelukt - eene door den vijand bezette hoeve zoo-î danig onder vuur te nemen, dat de daar r sedert eenige dagen genestelde Russen tôt de vlucht zijn genoodzaakt. In de Karpathen bemoeilijkt het on-gunstige weer elke krijgsverrichting van eenige beteekenis. In het dal van de Boven-Ung hebben de i Russen zich in de ricliting van den Uzsok-1 pas terugge'trokken. O© ZeemHjnenf LONDEN, 12e Januari. (Reuter). Vol-gens de Evening News uit Bergen ver-neemt,ishet stoomschip Castor van 1200 ^ ton, varende onder Russisclic vlag, op eene mijn geloopen en gezonken. r Engelaad en Japan. Volgens eene verklaring van den heer " Asquilh, de eerste engelsche minister, zijn al de mededeelingen der dagbladen, han-delendc over de gebeurlijke deelneming der Japanners op het ooriogsveld van ' Europa valscli, daar Engeland geene hulp 1 noodig heeft van de Japanners. { • Ditwisseliig van weerkoze krippaipeii. Door het Staatssekretnriaat van den H. Stoel zijn onderhandelingen aange-knoopt met de gezantschappcn der ver-' sclicidene oorlogsvoc-rende landen, met het oog op het aanduiden der afgcvaardig-den, gelast eene overeenkomst te bespre-t ken, betrekkelijk de uitwisseling der krijgs-gevangenen, die volstrekt voor allen mili-a tiaren dienst onbckwaam zijn. e Men hooprt er toe te komen binnen^ i. enkele dagen eene commissie samen te - stellen, samengesteld uit twee afgevaar-1 digden per mogenlieid thans in den oorlog r betrokken. Onmiddiellijk zullen opeenvolgenda ver-r gaderingen plaats hebben en het Vatikaan is voornemens al zijn invlocd te gebruiken, < om ten spoedigste tôt een voldoenden - uitslag te komen. - - .MIUMU...... Parlementai? Leven. PARUS, 12 Januari. (Reuter.) Het 1 Fransch Parlement is vandaag heropend 1 voor de zitting in 1915. Kamer en Senaat 3 hebben hun presidenten en het verdere " bureel herkozen. De oudste leden hebben ^ in beide huizen vaderlandslievende toc-spraken gehouden en opgewekt tôt betoon van kracht en moed in de tegenwoordJge 1 omstandigheden. î * s * * ; KRISTIANA, 12 Januari. (Wolff.) Het Storting of de Noorsche Kamer is plechtig geopend. : De troonrede zegt dat de betrekkingen _ met de vreemde mogendheden vriend-1 schappelijk zijn. Het is het streven der Regeering geweest het land buiten den wereldoorlog te houden. Aan het Storting zullen eenige wets-1 ontwerpen worden voorgelegd in zake uitzonderingsmaatregekn ter versterking 1 van het land en de verdediging ter zee. - De begrooting kan niet in evenwicht worden gehouden zonder belangrijke > nieuwe belastftigsverhoogingen. Voort worden wetsontwerpen aange- - kondigd lot instelling van eene kommissie - voor de behandeling van het vraagstuk der graanvoorziening en instelling van ; een staatsinonopool voor den invoer van granen en meel. ■ f:u.mu—i. i ■■ ■ Tweclingkocdei's gesnciiveld. De tweelingbroeders Russel, van Crewe, hadden zich samen aangegeven als vrij- - willigers en werden beiclen in de zeevloot gestort. . '■ Aile twee werkten zij in de verpleeg-plaats van den Formidable toen deze getorpedeerd werd. De Eizasser Voiksvcrlcgenwoordiger onlslaggever. De voorzitter van den duitschen Reichs-l tag heeft de Rijkskanselier vrrzocht lot eene kiezing te doen evergaan, daar zulks noodig geworden is, door het vertrek van den Eizasser volksvcrtegenwoordiger Georges Well, die in de fransche rangen zich heeft aangegeven als vrijwilliger. Door dit feit zelf houdt de heer Well op Duitscher te zijn en verliest zijn recht van Kainerlid Jn den Reichstag. LEE8T MET OVERLEG. Vraagt ge een mensch, onverschillig denwelken. of liij « geleerd » is, negen-en-negentig maal op honderd zal hij beves-tigend antwoorden. 't Is een goed teeken, wijl het bewijst dat het genieten van onderwijs bijna algemeen was in de laalste twintig, derlig jaren. Maar lioevelen van die zoogenaamd « gclecrde » menschen zijn het wel >wer-kelijk?Hoevelen kunnen «schrijvcn »? Lcttere, àe eene na de andere, op papier teekenen, kunnen ze wel min of meer; maar hunne gevoelens en gedachten in dUidelijken schrijfvorm uitdrukken, hoe\elen kunnen het? Dat is nu evenwel nog eene soort na-tuurlijke begaafdheid, die door oefening en studie tôt ontwikkeling en toi rijpheid - komen moet. Niet iedereen is geboren met den natuurlijken aanleg om « schrij-ver » te worden. Maar wat iedereen, die beweert « geleerd » te hebben — zonder daarom een «geleerde» te zijn — loch zou moeten kunnen, dat is verstandig lezen, 't is le zeggen : lezen met helder begrip van den inhoud der schriften of drulc^els die men onder de oogen krijgt. Hoevelen kunnen dat? Helaas, zij zijn veel min talrijk dan men oppcrvlakkig misschien wel denken zou, en juist daarom worden zoovelen lieel gemalckelijk bedrogen en misleid door eene drukpers, welke niet aliijd zeer nauw ziet in zake eerlijkheid en geweten. Nu zoovelen bijïia geen bezigheid bij de hand hebben, nu is het de lijd om te lecren lezen met langzame aandacht en beredeneerd overleg. Dat degenen, die daar vroeger minder gelegenheid toe hadden, deze thans aan-grijpeu en er nut uit trekken. Want nu is het vooral de tijd om met overleg te lezen, wil men de waarheid ten miii5le bij ben dering trachten le kennen. Vooreerst is er eere soort drukpers, die van onzen benarden tijd poogt misbruik te maken om bij het volk de hatelijksle drogredes voor lrefdesbetuigingen te doen indringen. Konden aile menschen met genoeg overleg lezen om helder begrip van hunne lezing te hebben, zij zouden die soort drukpers met verachting van zich af-werpen, inziende d.at hij die hun voedzaam brood beloofde, hun feitelijk vergif toe-dient.Maar ook die bladen, welke hunne zware verantwoordelijkheid voor de mee-ning hunner lezers besefïen en eerlijk vol-gens dat besef willen handelen, kunnen thans minder dan op andere tijden in-staan voor de echtheid der lijdingen, welke zij aan het publiek mededeelen. Ziet bijvoorbeeld de oorlogstijdingen. De dagbladen kunnen niet anders dan melden wat hun medegedeeld wordt door bepaakl daartoe aangestelde agentschap-pen, onder kontrool der legerbesturen. Deze nu, kunnen, in 't belang hunner zaak zelve, niet ailes aan de openbare klok hangen en moeten, in dat ztlfde belang nog, menige uitdrukkingen weren die het publiek misschien liever zou te lezen krij-gen.Willen we daar nu de waarheid kunnen uitgriipen, we moeten kunnen wat men in de volkstaal noemt : « tusschen de regels lezen », en dit is lezen met overleg. Zoo zijn er, in de oorlogsberichten, geijkte uitdrukkingen, die soms heel wat meer beteekenen dan ze schijnen te zeggen. — « We hebben ons kunnen terug-trekken van den vijand, wiens vernielings-plan mislukt is ». — Dat klinkt nogal schoon, jiiet waar?, Hewel, in gewone taal beteekent zulks : « We hebben eene neder-laag geleden ». Maar dit staat er niet in, omdat geen legerbericht, van welken kant ook, zoo iets zal zeggen. — Ofwel : «Om strategische redens hebben wij die stellingen verlaten, welke van te gering stra-tegiscli belang warcn om voor derzelver belioud veel olîers te doen. » •—- Eenvou-diger gezegd, beteekent zulks : « We zjjn er van weggetrokken omdat we het er niet houden konden. » : Aldus moet men leeren de tijdingen te lezen, om ze naar waarheid te leeren be-grijpen.En wat gcldt voor de oorlogsberichten, geldt ook voor zulkdanige drukpers, die met veel holklinkende woorden tracht het . vclk te snoeren, waar zij bezig is zich van , 's volks lichtgeloovigheid voor eigene zelf- , zuchtige deeleinden te bedienen. Men leere « tusschen de regels te lezen », dan zal men lezen met overleg en nut van zijnc lezing hebben. Lmsî en yersprsnt HET ?o. Fransch Miuislerzoon gesneuveld. De voorzitter van den Franschen Mi-nisterraad M. Viviani, heeft het officieel nieuws ontvangen van de dood van zijn jongsten zoon, gevallcn den 27e Oogst op het strijdperk te Cussigny (Meurthe et Moselle) op de grenzen zelf dus, op eenige met ers der duitsche loopgraven. 't Waren deze loopgraven die hij aan-viel met zijne compagnie (4e comp. 131e 1.) Bu HeSgfilliî Bs Eleemistepij, Iedereen weet dat de in ons land zoo bloeiende bloemisterij, tengevolge van den oorlog, als verlamd werd, vooral omdat de planlen en blocmen met meer konden Uit gevoerd worden. En nu komt een tweede ongeluk het eerste nog veel grooter maken. Bij de bloennstcn geschieden de betahngen over 't algemeen per jaar. De groote ontvangen hun geld uit den vreemde gewoonlijk einde December, of heel in 't begin van Nieuw-jaar, zoodanig dat de kleinere bloemisten, die veelal aan de groote leveren, den 15 Januari hun geld trekken. Nu hebben de grooten weinig' of niets gekregen,ende kleinen worden dus ook niet betaald en kunnen eveneens aan hunne verpiichtin-gen n et voldoen. En aklus is ganscli het engrenagespel uit zijii verband gerukt. Voor de bloemisten is de oorlog nu reeds eene volledige ramp geworden. ÊSSi ft£iTWERP£H. Geen enkel schip verlaat of komt in de haven zonder de toelating der duitsche overbeden; deze toelating dient echter ook door den havenkapitein tegengetee-kend le worden. Doch veel werk hebben zij niet voor het geven van zulke toelatingen want er is op dit oogenblik geene beweging aan de haven; enkel eenige lichters gaan en keeren. Daar geene groote schepen binnen komen, worden de kaaien niet gebruikt en zijn er geene ontvangsten. De enkele schepen die de bassijns binnonvaren be-talen de gewone taksen, behalve de lichters, die te Antwerpen de granen en bloem brengen, bestemd voor de voeding der Belgen. Door tussclicnkomst der verscliil-lige diplomcvische komiteiten komen deze schepen vri] in de haven. Men zou zich een gedacht kunnen vor-men van het verlies in werk en in ontvangsten, die de stad en het land onder-gaan, op het oogenblik dat bijna gansch de bevoîking moet ondersteund worden, door de volgende cijl'ers : In 1913 kwam in Antwerpen's haven omirent 14 % millioen koopwaren, ter-wijl in 1914 er enkel 8 % millioen ton bin-nenkwam. Sinds einde Juli zag Antwerpen geene zeeschepen meer binnenkomen. Het verschil van 6 millioen ton koopwaren vertegcnwoordigt het broodgewin van duizenden werklieden. Hier volgen nu de cijfers die het verlies aantoonen, ondergaan door de schatkist en de gemeentekas : In 1913 kwam er in de gemeentekas iets meer dan 7 millioen door de uitbat ng zijner zeeuinchtingen, terwijl de stad tôt einde November 1914 nog geen 4 y2 millioen frank ontvangen liad. December zal er niet veel bijgebracht hebben en het verlies zal omtrent drie millioen frank blijven. De kaairechten die ten voordeele van den Staat en de Stad zijn gaven in 1913 eene onlvangst van 3 millioen en nu omtrent 1 y2 millioen frank, dus nog een verlies van 1 y2 millioen. Gezien de gezameniijke ontvangsten eene vermindering van 4 y2 millioen frank ondergaan voor 1914, blijven de uit-balingskosten dezelfde, daar gansch het personeel moest blijven betaald worden en de onderhoud van het materiaal ook dienl bekostigd te worden. Het personeel van de haven telt ongeveer 400 man. Een vijftigtal bleven op hun post tijdens de beschicting en nu onlbreken er enkel nog sen vijftigtal. * * * Het meerendeel der vluchtelingen, lij-iens de beschicting, bediende zich van het itadsmateriaal, om naar Hansweert te vllchten. De slepers brachten do lichters en Rliijnschepen, die de haven wilden ver-aten den donder- en Vrijdag, 8 en 9 Octo Der, buiten gevaar. Gansch deze bestendige vloot heeft de vluchtelingen kosteloos vervoerd. Ook le laalst gebleven engelsche, belgische ;n andere stoomers vertrekken opgepropt i van vluchtelingen. i Men schat dat op die manier, ongeveer i 30.000 Antwerpenaars zijn vertrokken. De stadssleepcrs waren buiten gevaar :e Hansweert ofschoon de overheden hun 1 ,'ei'lrok niet had loegelalen: men bcgrijpt s moeiiijk dat deze schepen j'n de haven zijn moeten terugkeeren, waar onmiddel^ lijk tien dier schepen opgeëischt werden, door de duitsche overlieid. Aldus zijn ci zekere schepen met kanons gewapend geworden en te Passchendaele en elder3 in Vlaanderen tegen de Belgen gebruikt, Telkenmale dat de Duitschers de boole» der stad gebruiken, wordt het personeel dat anders het gewoon stadspersoneel is( vervangen door duitsche soldaten De stadsbooten verzekeren dyn dienst tussclien Sle Anneken en Antwerpen eli de stad onlvangt het overzetrecht van de (dat 5 centiemen is) uit Antwerpen vertrekkende booten, doch de stad ont-vangt niets voor de vertrekkenden uit' Ste Anneken en niets voor de rijtuigen, noch voor het gaan, noch voor het keeren. De zware overzet booten van den Slaati en de booten van het Land van WaaSj zijn vertrokken naar Vlissingen den vrij-i dagmorgen, eveneens met honderden vluchtelingen. Hoeft het gezegd dat er hoegenaamd) geen werk aan de haven is? Eenige schepen geladen met kolen enl de reeds genoemde lichters terbeschikkin^ van de diplomatieke personen van Ame- rika. Dit is ailes, dus niets voor de dockers * * * De belgische militaire overheid nam,j voor de haven,vôôr en na de beschieting.i de volgende maatregclen : Men dacht er cerst aan de 32 in Enge-i land genomen schepen, weg te brengen,i doch Holland weigerde den doorgang door de Schelde. Wij moeten er seffens bijvoegen dat' Holland hetzclfde verbod deed aani Duilschland, die de schepen, in de haveni gevonden, ook Wilde wegbrengen. Op die Hollandsche weigering heeft de engelsche bevelhebber bevolen een cylin-der te doen dinamieteeren van het ma-chien van elk aangcslagen schip, dat' aldus zou gedwongen zijn te biijven. Dit zijn de hevige ontploffingen, dia de Antwerpenaai-s zoo hevig opschrikten,' tijdens den strijd rond de forten va ni Waelhem. Den donderdag 8 October werden d© vier sluizen door de Belgen verstopt.j Deze verschillige maatregelen waren noodig, men begrijpt het gemakkelijk, omj den aftocht onzer Irocpen te dekken. Men! wilde de Duitschers beletten de lichters te gebruiken om de bruggen op te bouweiï en de Belgen te achtervolgen. Men wildq ook beletten dat belgische en andera schepen konden weggcbracht worden. I E PER. De si ad IJper, oude hoofdplaats van da provincie West-Vlaanderen, gelegen op d® Ieperlee, op 51 kilometers ten Zuid-Westeni van Brugge, een der merkwaardigste ste-den van België, wier versterkingen in 18531 werden gesloopt, werd in de zeventiendef eeuw viennaal door de Franschen ingeJ nomen. Deze schoone stad, werd met haraj prachtige gebouwen, beschoten en gedeel-telijk vernield, waaronder voornamelijk1 de Halle en de hoofdkerk. De Halle, welke op de Groote Markti prijkt, is het merkwaardigste gebouw, in zijn soort, van ons land. Ten jare 1200, werd de eerste steen ge^' legd, door graaf Boudewijn IX; het geJ bouw werd sleclits in 1304 voltooid. ! In het midden van den Zuidergevell staat het rcusachlig vierkant Belfort, 7(> meters lioog/ In het midden van den gevel, metende1' 152 meters, staat het beeld van Onze-, Lieve-Vrouw van Tuyne, patrones der* stad, die zij redde, volgens de legende,j tijdens het beleg dat plaats had den 16a Juni 1383. Aan den Oostelijken kant eindigen de< Hallen door het « Nieuwwerk », schoon gebouw van het Hergeboorte tijdvak. Het Stadhuis, tusschen dit gebouw en den kleinen Noordergevel, in de XIV0' eeuw gebouwd en verscheidene m aie a; veranderd na den brand van 1498, heefti vele ruime en kunstig gebeeldhouwde za-' len. Op het eerste verdiep treft men moderno; schilderijen aan, van Pauwels (1872) en van Delbeke (1891). Ten Noorden der Hallen is de Sint-Martenskerk, gewezen hoofdkerk, een den prachtigste kerken van Vlaanderen. Reclitover het <■ Nieuwwerk » staat da Conciergerie, gebouwd in HergeboortestijTi Daarnevens twee huizen met puntgevelsj in denzelfden stijl. De Noorderwijk, iiî 3e nabijheid, bevat nog talrijke huizen/ met puntgevels en gildenhuizen. Ten Zuid-Oosten (je Halle; op de Lage( Markt, staat het Vleeschhuis, gothiekei [lalie, met twee puïdgevels, waarvan do' >nders1<î verdiepen van de XIIIe eeuwî lagteekenen en waarvan het eerste veri liep het « stedelijk muséum » bevat. In de Rijselstraat, tcn Zuid-Oosten dei Malien, heeft men het Godshuis Belle; ;oevluchtshuis voor oude vfûuwen, onv itrccks 1279 gcsticht. I

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.