H ONS VADERLAND Drukker-Uïtge ver : M,. TEWXPEïtË-HflUYLE DumkerkelmtA, S2f DE PANNE (Bcigie) Vottc Fraflkrijk i 17, eut da Via* CALAIS» OFSTEl s J. BAECKELANOT, rue Morte», 17, CALAIS. -.^J-,^-r.„^,TMMi- ... -„'LJ'.,i , —> .... y., j, -. REGHT DOOR, VRIJ EN VRANK -*- •*= *• ■*■ VOOR GOD EN VOLK EN LAND I 1 "I'.w^-'at ■.■ "■ .".j'j,. m — ".■■'■■■»-• '""■"■■"■■n'i'ini»» IABONNEMENTENi Belgie Frankrijk Engeland en Bolland I.SO fp. per maand 1.80 f c. per maand 2.70 h*, par maand 4-00 fr per trimester 5.00 fp. pep trïmester 8.00 fr. peP trbm. Mon anhvilft 1«l • W* ntl&nH11«< 9 A Via hua et rtnnfn P«l.<« av. K,*t al AABA «SI Van over twintig jaar ! lk heb hier voor meréen propâganda fcegel liggen : S. K. V. H. Velen vragen zich af wat dit wel mag beteektnen, die *it.te papierkens, die zoo plots en zoo veeltallig zijn kornen opdui-ken Anderen denken te weten van*aar ze komen, en zeggen : « Dat is weereen pastoorswerk tegen de zedeloosheid. » Nog anderen geven daarover uitleggin-gen die beinvloed zijn, door hun weten ofgoed of slecht opvgitten, en aile dagen krijgt men een nieuwen (welgemeenden of schimpenden) uitleg. I\t ga hier het programma dier vereeni-ging niet neerpennen. Dat kan ik niet. Maar wat ik kan, is u verzekeren dat die vereeniging dient geholpen te worden door al «ne «mensch» is, hij weze nu pastoor, jesuiet of vrijdenker. Die vereeniging, bekampt de zedeloosheid, niet om de daad zelve, maar om van ons volk te redden wat er nog van te redden is. Het is niet genoeg waarzeggers te aan-hooren en te sojiattenhoeveel patstten ol zakken graan de Duitschers nog hebben. Het is niet genoeg het einde van den oorlog te berekenen of te betrachten... Het is niet genoeg plannen te maken voor later ; « als dat sport zal gedaan zijn,.. ï Het is niet genoeg schoone dichtjes le maberi of te lezen... Als de oorlog gedaan is, zal de oorlog eerst beginnenl U nam als opschrift van dit stuk : Var over twintig jaar ! Ik had beter gezegd : « Gedurende twintig jaar. » Sedert dit tijdvcrloop heb i'« al heel wat jongens leeren kennen en feitjesmee-geleefd.Een daarvan wil ik u eens aanhalen. Het past bij dit artikel. Toen ik nog fourrier was, werd ik eeng gelast notas te nemen van den burg'.r-lijken stand der rekruten. Ik stelde mij in de groote kamer der soldaten en deed « de schachten » een voor een, voor me ko men. Ik ondervroeg ze en teekende aan, volgens hunne antwoorden. Een, uit de VlaanderS, kwam voor me, gafnaam en voornamen, geboorte enz. en toen ik hem mijne verwondering uit-drukte dat zijn familienaarn deze der rnoeder was, gaf hij mij ten antwoord dat . zijn vader, — die Jaak heette, — een v^rre familielid was van de moedar. Voor mij «as de verklaring natuurlijk voldoen-de.i-- schreef voorten voleinde het werk. Dien 'elfden avond, het was misschien al wel 41 uren — ik zat nog te schrijven ©p b.et bureel — komt er een zachtgeklop op de deur. i Binnen » roep ik. Twijfelend wordt de deur geopend en ikzie het bedutste hoofd te voorschijn komen van den jongen wiens vader Ja^ik hêâttô Slinks, gelijk allemaal de schachten komt hij tôt binnen de deur, sluit ze zorgvuldig en, — aan zijn doening was het te mer en, — kwam tôt bij me zon-der feitelijk te weten wat hij me te zeggen had. « Hewel » zeg ik « wat nieuws ? Om 11 uren van den nacht? Waarom zijt gij nietin uw bed ?» « Fourrier » begon het « ik heb al in mijn bed geweest maar ik. kan niet sla-pen. Ik zag van in mijne kamer, dat ei nog licht op « den bureau » was, en ben terug opgestaan. Ik zou u iets willen zeggen. » « Goed jongen, laat hooren. » Eerst begon hij vreesachtig, woorden-zoekend te vleien « Fourrier, ik wett dal ge een brave mensch zijt, die rede ver-staat... en daarom zou ik iets willen vragen,.. zeggen... <t Ja, laat maar hooren, » sprak ik. « Fourrier, ge hebt-dezen namiddag in de kamer den naam gevraagd van mijn vader, en omdat er ïooveel jongens rond stonden, heb ik het niet durven z ggen?» « Wat hebt ge niet durven zeggen ? » De arme jongen was zoo rood als een vuur, van schaamte en stamelde einde-lijk tusschen een koppel dikke tranen die hij met een half vuile z ikdoek weg-droogde:« Ik heb gelogen, fourrier, ik... — i Veràer ging het niet. Iï had reeds ge-vat, dat ik te doen had met wat men zegt: een familiegeheim ! Ik geloof eerder dat het « een familie marteling » was. C( Kom, » zegde ik « pak dien stoel en zet u naast mij, seffens zullen we voort-praten. » Na eenige minuten van pijnlijk snik-ken eneven pijnlijk wachten hervatte hij weer : « Fourrier, ik heb u gelogen als ik gezegd heb, dat.... mijn.... vader.... Jaak... heette Weer volgde een nieuwen tranenvloed, doch ik trachtte niet hem te stopper. « iK heb.... geenen vader, fourrier.... of nooit gehad.... Weer een sniklsen. Wanneer er meer kalmte gekomen was, spraU ik : « Hoor eens, ik ben geen priester dus hoeft ge aan mij geene biecht te spreken. Maar zeg ma nu eens «aarorn ge loogt aan mij en waarom komt ge nu de waarbeid zeggen ? » « Luister fourrier. Ik ben geboren te X doch kwam er nooit. Eenige dagen ns mijne gèboorte, is moeder te Z. gaar wonen en woont er nog. Wij hebben al tijd op een kwartier gewoond en nooii heb ik vader gezien. Als ik groot gewor den was en ik sprak van hem, dan waj moeder altijd droef. Dikwijls vertelde te mij dan weenend, dat mijn vader Jaat i heette en een zeeman was, die vroeg ver-ongelukt "as. Vroeger kwam er soms eer oude boerevrouw, maar die is nu al lanç dood. Dat was moeder s moeder. Anden familie ken in niet. Altijd bleefik, in die gedachte aan vader voortleven, tôt den avond voor il naar hier kwam. De laatsten tijd scheet moeder lijdend, zij verbleekte en ver-magerde zichtbaar. ; De laatsten avond dus, omhelsde zi; me weenend. Is dacht dat ze droef was om mijn afscheid en wilde haar gerust-stellen, maar toen begon ze een verhaal. dat ik geen tweemaal zou willen hooren Karel, zegde ze, morgen gaaî ge weg Gq begint morgen een nieuw leven. Toi heden hadt ge een moeder zonder vader, morgen zult ge niets meer hebben. Gt zijt nu geen kind meer. En wat ik u vroeger verdook, ga ik u nu zeggen. Karel jongen, als men in de kazerne de naam van uwen vader vraagt, wat zult g€ dan zeggen ? Ik ant*.oordde verwonderd «Jaak ». Welnu, sprak ze, dat is een ligen! De man die mij belogen en bedroge"n heeft, de man die reeds getrouwd en vader was, en mij laf en valsch kwam strikken spannen, ja die man heette « Jaak », maar uweri vade-r noemde zich noch Jaak noch iets anders.. . gij zijt een natuurlijk kind en bebt nooit een vader gehad !....» Weer volgde een poos stilte op het bureel, die enkel door een smartvol snikken en het haastig getiktak van het voor mij liggend zakuurwerk gestoord werd. Weer hervatte hij zijn verhaal : « Ge begrijpt nietwaar, fourrier, hoe ik ver-steld stond I Ik wist niets te vragen of te zeggen. Dan ging moader voort: Karel,ik heb eenige dagen na uwe geboorte, X, verlaten met u, en kwam er niet meei weer. U *e familie die er nog woont, is heel deftig en welstellend, maar nooit hebben zij naar u.of mij gevraagd, Ik be-grijp dat en ben er niet boos om Ii het misdaan en moet dus maarboeten, maar gij, jongen, hebt grootelijks uw deel gehad in deboete, en dat heeft me dikwijls gepijnigd. Maar tôt heden waart ge zelvt niet bekend met het nadeel ten u -en op zichte, dat gevolgd is op u^e geboorte. Morgen zal een nieuw leven beginner voor u ; in de kazerne weet de overheid dal ge geen vader hebt Daarom verwitîiç ik u, omdat ik het wil zijn die het u zeg. Die overheid, misschien ruw en hard, za] u zeggen dat ge geen vader hebt. De an-dere jongens zullen dat hooren en u mel den vinger wijzen. Ze zullen zeggen : daai Karel, dat is een bastaard ! Dat woord sohokte haar en mij zeer diep en weer volgde eei oogenblik stilte, Dan zegde ze weer : Karel, luister: moest ik u nu vragen wat ge daarover denken zoudt of doer zult, dan zôudt ge mii ailes vergeven, ik weet dut, is gevoel dat, een moederhart voeltveel.... Ikvraag u daarover dus niets. Morgen misschien, zâi d*t woord « vader-loos» of «bastaard » u reeds naar den kop vliegen. Niet hier in den kleineii huiskring waar we wederkeerig veel vergeven kunnen, maar... in de kazerne! waar honderd mannen om u zullen staan om u ta beschimpe^, en om u te vermij-dec nadien. Dan eerst ?ult ge voelen dat gij ook boet voor mijne misdaad, want dat is eene misdaad Maar moeder, ouderbrak ik, een mis-stap hoogstens, maar toch geene misdaad?!Ja, wedervoer ze, volgens de wetten is dat zoo, omdat de wettn door « mannen » gemaakt ïijn. Maar waren zij gemaakt geweest door « menschen » dan ware het geen « misstap » maar een « misdaad • geweest.jZe noemen een «misdaad» iemand omverschieten of omversteken. Maar dat duurt maar een minuut en dan is ailes gedaan ! Het lijden is dan uit ! Maar een dochter bedriegen, dat maakt twee slachtoffers in de plaats van één, en die twee slachtoffers lijden, jaren en jaren, i een heel leven zelfs ! God weet als gij l eens kinderen zult hebben, of de men- • schen dan niet zullen zeggen « dat is het ; kind van een bastaard! » En dat ailes volgt op « een misstap ! » ; « Maar moeder, zei ik ge gaat te ver !j» i « Zwijg daarover jongen, hervatte ze. : Morgen, overmorgen, binnen een jaar, als • heel de kazerne u al zal toegeroepen hebben a gij zijt een bastaard » dan zult ; ge wel anders spreken. ! Dan, fourrier, dan zweeg moeder. Ge begrijpt wel zelf, hue de re&t van den ■ avond voorbijging. ; Nu, in den namiddag, heb ik gelogen i op uwe vraag en omdat ge geene missin-gen zouds doen, kom ik u verwittigen en verschooning vragen. » Ik antwoordde weinig, want, rechtaf, i ik was dichter bij het weenen dan bij het ■ iachen. « Fourrier » hervatte hij « ?ou ik nog dikwijls zoo Godslasterend moeten lie-gen.; « Neen », zei ik « ik denk het niet. Ik zal eens trachten voor u iets te doen. In i elk geval, aan al wie naar uwsn vader vraagt, zegt ge maar als vroeger. Een dezer dagen zal ik u daarover meer zeg-i gen. Ga nu te.bed en spreek er niemand meer van. » Twee dagen nadien werd Karel bij den Kommandant geroepen. Deze gebaarde 1 van niets te weten en kort na het einde van de instruktietijd was hij «ordonnance » bij g^z^gd officier. Het was een brave kerel tôt het einde t06. * « S. K. V. H. ! ja S. K. V,JL ! Wanneer, om Godsnaam, zullen de menschen nu toch eens beginnen verschil te maken, tusschen « een mensch » en « een straathond » ? Wanneer zullen ze toch eens vatten, dat ze hier op aarde een rpl te vervullen hebben? éntegenover heu zelve én tegen-over anderen? Is| het niet wraakroepend te moeten hooren « dat is weer een pastoorswerk » als men van eene vereeniging spreekt tegen de zedeloosheid ? Moeten da ni^t aile menschen, dat soort schruft uit onzen stal trachten ta roeien. Ja ik weet wel, er zijn jongens die om godsdienstige redenen zich uit dien po-d houden. Anderen nog uit vrees voor de gevolgen welke hun persooniijk ten nadeel kunnen worden. Maar zijn er ook wel die niet goed zouden doen, bovenaan-gehaald feitje eens rijpelijk te ovt rlezen? pi: weet wel, de domste volzinnen, hoe hol ook, worden ter verrechtveerdiging aangehaald ! Nog over eenige dagen w,>rd het me gezegd : ® Bah ! de ma ! is om te : vragen en de vrou v om te weigertn! » Aangenomcn dit die aartsstommiteit waarheid bevatte, maar zeg dan eens grootpraters : « En de kinderen ? Om wat ■ zrndieerdan? Om d^n schandenaarn ' teJdragen die gij zelve niet druft dragen?» Vooruit ! S. K. V. H. ! Vooruit ! Redt ' wat nog te redden is, en tracht in ons zoo zwaargeteisterd Belgie, jongens in te brengen die fier en sterk zijn, omdat zij rein bleven, en die WEERDIG zijn een 1 eigen haard te stichten ! C HODISTER. III correspcmdenten. _ De verbondenen sleken de Cerna over. Yenikoye en de slalie van Renali bezet. De Bulgaren in aflocht. ■ '—-— ESen tijsadige gçroep oit^ecoaid Salor.ikî, 4 Oct. — De Bulgaren hernieuw-dsn gisteren hunne aanvallen op de Eagelsche stellmgen Tau den Struraa. Gedurende den dag geluïte de vijaDd erniet in den ijierdraad te naderen. Gedurende den cacbt konden eenige rijandiga groepen naderen zonder evanwel onze loopgrachten te be-reiken.Een kleire greep van 20 maDnen werd door onze zoeklichten optremerkt en door de artil-krie Tolkomtn vernitlJ. voorpoiica «1er ve^boad^ men otersehrijdea de* Cerna Salooika 5 Oct. — De strijd wordt op gansch bft front Toordeiîli^ voortj^ezet. Da voorpasten begianen den Cerna te orer-scbrljden, in de streek van Dobrovei Brod. Zij hebben Buf en Pepli boreikt. De ËH^ische» slaass aanvslleK ai Salcnika 5 Oct. — Op 3 Oct. verorerden onze troepen «en deel van Yeuikouy. De Bulgaren voerden tegenaanvallen uit, die —i drie rnalen achtereen afgeslagen werden. De vijand oederging groote verhezen. Yenikony veraverd i L on der 5 0«t. — Wij reroverden volledig het dorp Yenikauy. De vijand ondefging groote verliezen. ileServier» b«xet(e« de statie van Ka«eli Floriua 5 Oct. — De bezettlng Tan de statie van Kaneli wordt berestigd. Deza statie ligt op 600 m. van het dorp te midden de vijandige weet stanr slijn. Men merkt eene groote ongerustheid op, se;1«rt de Russen den Donau overschreden hebben. Geiurende den winter mogen wij belang-iljke gebeuttenissen verwachten. De Knljtarei» doen in hnmnen af-tochtde brngfen tpringcB Saîanika 5 Oct.— In den naehtvanden^ tôt 3 Oct. ont uimden de Bulgaren hunne stellin^en tengevolge van de tegenslagen en de drukking der Serriers. Zij doen oreial de bruggen springen. RUSSISCH I FRONT j I>e drij den vijaad ! &cîaseruit Patrogfad 5 Oct — Op de lijn yan den : i zerweg Vladimir-VoliLsky tôt aan den Dnle- ' s er hevige gerechten. Wij reroverden vijandige stelliugen en drevan voorposten achteruit. De oorlog in Azia. Ile de Tarken fgpoiite icrlif xen toc Petrograd 5 OoK — Op de kust gi"gen wij op een uitgestrdkt frou* vooruit en yero*ercten sieliiagen. Op de Karabourna ten Z. W, van KiUilte cfciîfilik brachten de Perzen, de Turken groote i verliezen aan. i De eorlog in Roumanie Ile ftoemenen ojp Pnlgaaraeh ^rondj^ebied Bukarest, 4 Oct. — Olficieele telegrammen die seiuen dat den Dot.au door belangrijke tioepenmachter) oeerschreden werd nabij Ra-hovo heeft groote geestdrift verwekt. De Roemenen zijn er met eenige lichte vaar-tuigen in gelukt' deze breede rivier te over-schrijden ea sterke stellingen te bezetten in Bulgaiie. . Het geïozen punt ligt op eenige tm. van de Roemeensch-Bulgaarsche grens van Dobroudja Hst schijnt dat de Bulgaren, overtuigd van de onoverschreidbaarheia van den Donau, zich hebben laten verrassen. Da viiaad neemt maatregelen om een hard-nekkigen aaaval uit te voeren. Abaniseerf u op < ONS YABERtAMD > lisrisigeriêhft en uitgebreid. 1 Officielle mededeelingen [ P«rij«9 5 Oeé, 15 n. i I Kalme nacht op gansch het front. . . , î ♦ Gedurende den vooruitgang ten O. van Morval namen wi] gisteren v ka- f I nonnen van 68 mm. ! 1 5 Oc* ,23 u f \ Ten N. van de Somme maken wij nog vooruitgang ten N. van Morval. | Wij sloegen een hevige Duitsche tegenaanval af, op de stellingen door ons t . f veroverd ten N. van Fregicourt. ..... ♦ t Ten Z. van de Somme is de artillerie nog zeer bedrijvig m den sector t t Barleux-Belly, Deniecourt en Quesnoy. . I r In Woevre nam onze zware artillerie een militaire statie onder scriut en t » veroorzaakte een grooten brand. î r Verders niets aan te stippen. a I le^«rberiel»i I Londen, 5 Oct., 10 u. 20. — Bombardement ten Z. van den Ancre. f \ l'en N. van Schwaben heeft de vijandige infanterie erg geleden tijdsns de f f a flossing. Een vijandig bataillon beproef de vruchteloos in onze loopgrach- t i ten te dringen. î Londen, 5 Oct., 22 u.iO— In de streek van Thiepval sloegen wij twee I I tegen aanvallen af. é i Tusschen 17 Juli en 30 Sept. uavienioi] op de Sonwie 29 zw&tg oousisvs i : 92 veldobusiers, 103 tranchéekanonnen, 397 mitraûleuzen en een grooten 1 voorraad buit. - è Bclgiteh Segerbfrieii* I Le Havre, 5 Oct. — In de streek van Diksmuide en ten N. van deze stad I Lw*) p oeDecht • * hevige strijd tusschen de veldartillerie en de tranchéekanonnen nabi] a '! Steenstraete en Boesinghe. f ■ > ^ ^ ^ || || n ft -f-f- -f »» <* •• ^ Nummeï 538 Prijs : g Gentlemen t Zaterdag 7 Ootober 1916,

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.