' ■ ■ ■» —— ■j' îQaf •"■» s®» 24i . .. .-«i -,cK£si»H^ieaa(S5Brtâ?icssBBi Pnjs per. nummor : voor Bolgia 3 centlemen, voor tien Vreemcte 5 centiea: Teïe'ioon s Redactie 247 - &«îittinSsti*atie 2845 Stfaawdaa 31 Ooost 1014 Drukster-Uitgeefster r- Maatschappij H ET LICHT bestuurder f p, DE VIS CM, Lcdeberg-Oenl . . REOACT1E . . adminjstratie HOÔGPOORT, 29. GENT VOORUIT ABCNNEMENTSPRIj^ ^ \ BELQIE ii, Drie maanden. . . , . fr. 3.2? Zes maanden • . . . . fr. 6 S< Eenjaar. ...... fr. 12.55 M en abonneert zich op aile posiburceiea DEN VREEMDE | • Drle maanden !dagc!ijka verzonden). . . . . . fr. 0.73 "i ,< „• Brgaan der Belgische Werkliedenparl^y\ — Verschy/iende alk dagen? Onze levers, BUITEN GENT, zullen, op de 4e bladzijde, anse fcerichten van sondag morgend vinden, die reeds in onze entache editis verschenen. Men leze dus eerst DIE berichten. Xifïf s? ¥ Verkoopers en lezers klagen )nS; — per telegram nogal!, — iat hunne bladen hun niet op àet gewone uur besteld worden. Wij hebben dat voorzien, lésrtien dagen voor de ont-langst dier telegrammen, door et bijna dagelijks afkondigen to het volgend BwW Gase levers en verkoopers moeten niet yerwonderd ziin als list blad hun op ongeregeld uur besteld wordt en zii het eerst-j.ags niet meer zouden ontvan-fen.De berichten komen ons zeer moeiiijk toe en van zoohaast d Buitschers te Gent sijn, <zulle zij misschien doen wat zij t Luik deden : BELETTE H BA1 DE BLADEN VERSCHIJ NEN. Ook de verzending der blade ondergaat vertraging : onze oj lage is verdriedubbelà en me nigvuldige treinen ziin aîgc schaft. Wij antwoorden dus niet aa: klachten die ens diensaangaar de nog zouden gezonden'woi den. N.-B. — Bit nummer tel 4 bladzijden. |]39 if le Bresse! slaat Wat' osas opstellers GE2IEN hebben De berichten over Brussel warsn in den fotste dagen zeer tegenstrijdig. Volgens i a eaae was het moeiiijk, — zoo niet on-Eogelijk, — om in of nit de hoofdstad te bmen. Van den anderen kant, — zooals «ij gister meldden, — zou Brussel door de De t.chejs ontzefc zijn. I ffelnu niet één van beide beweringen is »aar; daar hebben wij gisteren de on der -riading van opgedaan. Sent - Benderleeuw - Ninove-BrusselIn de statie van Gent-Zuid was aange-kndigd dat de .treinen tôt Denderleeuw liepen. Om 8 3/4 ure te Gent vertrokken, :kaiDen wij om 10 uren te Denderleeuw ian, stad waar de Duitschers in de ver-loopene wock ook nogal van hun neus heb-beu gsmaakt. Ta Dend(îrleeuw was aangekondigd dat slschts om 12 u. 8 m. een trein naar Nino-ve rsed en hier, om 11 u. 58 m. een buurt-tran naar Brussel vertrok. Wij besloten den tocht Denderleeuw-Ninove te voet ai te leggen. (Zeggen wij terloops dat het gerucht on-tfaar is als zou de statie van Denderleeuw »a plundering, door de Duitschers zijn in trand gestoken. Het statiegebouw staat er zooals voorheen, en de schade, aan de toe-Btellen veroorzaakt, is hersteld.) Om 11 u. 20 m. kwamen wij dampend en neetend te Ninove aan. Hier wist men yan geen juist uur van het vertrek van den buurttram naar Brussel. Er stond ons niets anders te doen dan te wachten, en om 12 1/2 ure reden we weg. Het verbliif der Duitschers te Klnove In Ninove haddeii we vernornen dat dui-zenden en duizenden Duitschers waren ge-logeerd geweest bij burgers en op straat, en overal met speciën betaald hadden. Er had zich evenwel een geval voorge-daan dat erge gevolgen kon hebben. Twee dronken Duitschers hadden twist met elk-ander gehad en schoten. De kerels zegden dat deze schoten door burgers op hen ge-lost waren ! Onmiddellijk werden al de in-woners der straat opgeëisch't evenafs de'n heer burgermeester, een schepene en de ûverste der garde-civieken. De eerste werd verantwoordelijk gesteld voor de valsche beschiildiging. Dank aan de tusschenkomst eener Duit-sche genaturaliseerde dame die ailes uit-een zette zooals het gebeurd was, werd de burgemeester het leven gered. Later werden er evenwel door Duitschers een drietal woningen geplunderd. Dinsdag morgend trokken do laatste Duitschers af. Te Brussel De buurttram ging heel traag vooruit, 't wa3 1 3/4 ure toen we aan de Ninoofsche-poort stilstonden. We waren in Brussel, nie-mand had ons aangesproken, alhoewel, aan Schepdael, (2 1/4 uren van Brussel) de eerste Duitsche wachten in het gras lagen. Van de Ninoofschepoort namen we den elektrischen tram tôt aan de Beurs. De trams rijden regelmatig. Voor iemand die voor de eerste maal in eene bezette stad komt, is de aanblik bui-tengewoon eigenaardig. Allerwege ziet men Duitsche soldaten, 't zij patroelies, voor de proviandeering zor-gende, wagens, autos, eaz., van allen vorm, kle'ur en grootte; 't zij wandelende of in de hôtels dineerende Duitsche officiereu. Aan verschillende gebouwen — zoo pri-vate als van de Stad of.îStaât — staan duitsche schildwachten, — een bewijs dat de gebouwen door hen in gebruik genomen zijn. Aan de Beurs, waar het in gewone tijden steeds wemelt van volk, is cr nu weinig be-weging; evenzoo langs de Anspach- en Noordlanen, die naai de Koordstatie lei-den.Koffiehuizen, magazijnen, hôtels zijn meestendeels gesloten ; m de open gebleve-nen is er bijna geen leven. In gewone tijden ziet er hoort men allerwege de dag-bladverkoopers met koc.tsige haast heen en weer loopen om de kranten aan den man te brengen. Nu niets van dit ailes. Al-leen geïllustreerda tijdsschriften worden verkocht. Voor de aubetten hangen de laatst verschenen dagbladen : 31 Jvili en 1 Oogst. Aan de Eogierplaats (Ifoord-statie)Hier geleek het bij onze aankomst op een waar kantonnement van het duitsche leger. Gansch da plaats stond vol wagens, auto's kanonnen, enz. De wagens waren met aller-lei tuig, geweren, ranseis en zoo meer beladen. De aanblik op deze anders zoo drukke plaats trof diep. Dit ailes stond gereed om voort dood, vernieling, ramp en wee te zaaien. De vuil-grijze kleederen, de grauwe baar-aige gezichten der soidaten, geweeren, sabels en kanons, dat ailes zag er oprecht onheil-spellend uit. De burgers mogen slechts langs de voet-paden, bezijden de plaats gaau ; niemand mag blijven staan. De gewone politie en «.burgerpolitie» doet elkeen voortgaan. Weerszijden der Noordstatie wappert de Duitsche vlag; men ziet er gedurig Duitsche soidaten uit en ingaan; op beide hoeken zijn mitrailleuzen opgestold en staan soidaten. Kondom de statie mag op het plan-kier door de burgers niet gegaan worden ; schildwachten, aan aile uit- en ingangen staande, beletten dit. * MeHj.hport niet het g durige^IJuit van aâiikôiïBSftfc of vertrekkende ' tremm ; van buiten gezien blijft de statie dood. Noch-tans konden wij de beweging in de Noordstatie van op het balcon eener woning vaststellen. Duitsche machienen en wagons loopen er heen en weer, evenals vertrek-kende en aankomende soidaten. De exen-trieken worden door Duitschers bewaakt, maar door Belgen bestuurd !... In de Vooruitgagstraat trok ons een ba-taljon Duitsche troepen voorbij. Officieren te paard, het plan der stad Brussel naast zich hebbende hangend, schoon -ingelijst en met glas bedekt ; soidaten te paard of te voet; mitrailleuzen van groot kaliber; pro-viandwagens ; ketels om soep te koken ; am-bulanciewagens, enz., enz. Dit ailes reed rustig voorbij, net alsof de slodaten eene wandcling deden ; en geen enkel, of hij rook-te eene sigaar 1 Een Belgisch vliegenier over Brussel Zaterdag namiddag, rond 6 ure, was over de stad Brussel, op groote hoogte een aero-plaan gevlogen, waar onderaan eene Belgi-sche en Fransche vlag hing. De duitsche soidaten hebben met hunne mitrailleuzen den vliegenier beschoten, evenwel zonder hem te treffen. Do stoutmoedige vliegenier wierp kleine vlagjes uit waarop in 't Fransch stond: «Brussélaars, wanhoopt niet, gij zult weldra verlost worden.» Deze enkele v/corden hebben een weinig de hoop der niet gevluchte Brussélaars opge-flikkerd. Zij weten immers van niets af: zij zijn totaal van de wereld afgezonderd. Eens deze lioop van ontruiming zal verwe-zenlijkt worden, zal het eenen zucht van vcrlichting voor de Brussolaars zijn ! Oude en nieuwe proklamaties De proklamaties die door de Duitsche militaire overheid en ;ook door burgemeester Max aangeplakt worden, zijn ontelbaar. Naast valsche berichten vindt men er over de proviandeering; over het afsnijden van een bijzondere telefoondraad der duit-sclie'rs; over hel slu-iten van restaurants en koffiehuizen.(Deze laatsten moeten om 9 ure sluiten, mogen voôr 0 ure niet openen en de verkoop van sterkë dranken is verboden.) Twee dezer laatste proklamaties hebben we afgeschreven, en willen we onze lezers mededeelen. De volgende was in het duitsch, fransch en vlaamsch opgesteld : Oîficieele mededeeling van den bevelliebber van het Duitsche leger 1. Het Duitsche Westleger dronrj 9 dagen na het einde z jner samentreJching, na hcrhaal-de zcgepralen, in het Fransch grondgebied. Van Kamcrijk tôt de Zuitvogeesèn werd de vijand overal verslagen en bevïnd zich m voilen terugtocht. Het leger van generaal von Kloch, na de Engelschen te Maubeuge te hebben feruggetreden, hernieuwde zijne aanvallen en omsingeîde den vijand naar het. Zuid-Oosten dezer ■plaats. In een slag die verschillende dagen duur-de, vensloegen de légers der generaals von Buelow en von Hausen 8 Fransch-Belgische legerkorpsen tusschen Samber-A amen en Afaas. Namen werd na 2 dagen gebombar-deerd te z-ijn, ingenomen. Het leger van Albrecht von Wurtemberg heeft den verslagen vijand over de Semois vervolgd en sïak de Maas over. Het leger van den Duitschcn kroonprins heeft de verslagen ' vyaiïdclijhe versterkte vestingen ten Noorden van Longwy ingenomen en verdreef den Jcrachtdadigen uitval homende van Verdun. Longwy is gevallen. Tijdens de vervolging der Fransch en in Lorreinen, heeft het leger van den Jcroon-prins van Beieren den aanval van de vijo.n-del'jke machten, liomende van Nancy en van , het. Zuiden afgeweerd. In de Vogezen gaat het leger van generaal von Heeringen voort met den vijand naar het Zuiden te vervolgen. De vijand is ver-dwenen uit Flzas. Op 26 en 27 Augustus kwamen verschillende belgische afdeelingen uit Antwerpen om onze verbindingshjn aan te vallen, doch zij werden teruggedreven door onze troepen, achtergelaten om de stad te omsingelen. 5 belgische kanons vielen in onze lianden. De belgische fcevolking heeft bijna overal deel genomen aan de slagcn. Men moest tôt de strengste maatregelen overgaan om de beuden vrijschuttCTs te beteugelen. 2. Op 26 Oogst heeft ons leger eene be§lis-sende overwinning behaald bij Solesmes. De linkervleugel van den vijand, Engelschen en Franschen, werd terug gedreven naar het Zuiden en trok in den nacht terug in voile wanorde. Onze troepen vervolgden ze voort gedurende den dag van 27 Augustus wat hui een radikaal succès verzekerde. Verschillen* de duizenden gevangenen, 7 veldbatterijea^ eene zware batterij en talrijke schrootkannrt Tien, vielen in onze hande?t. De Engelschen zien hunnen uitweg naar het Westen afge-sneden.Ons kavaleriekorps is sler.hU-, nog 2 dag~ marschen van Farijs verwijderd. S. Op 25 dezer hebben fransche officieeié bladen een bericht van de fransche regecrivg medegedeeld, zeggende dat de fransche légers tôt de verdedigende houding gedwon-gen zijnde, niet meer in de gelegenheid zou-den wezen België te ondersteune'n met hei oog op militaire aanvallen. Brussel, 28 Oogst 1914. De Duitsche LEGEacomiANDAïTT. ■ (Dit affiche was geplakt boven op eene « Proklamaiion », waarin, met veel ver-waandheid, het gedrag der belgische bevol-) king tegenover het overwinnende ( ! If Duitschland werd voorgeschreven.) Het affiche, — dat wij, met zin- en spel-fouten teruggeven zooals het is, — was om-trent 3 meters hoog aangeplakt en is în zulken kleinen letter gedrukt, dat het bijna/ onmogelijk is het te lezen. i Kranige houding van burge* meester^Max M. Max heeft, op bovenstaand affiche,een antwoord in het fransch aangeplakt dat hier volgt : De duitsche gouverneur van de stad Luik, luitenant-generaal von Kolewe, heeft hei. volgend bericht doen aanplakkett: AAN DE INWONEKS DER STAD LUIKi De burgemeester van Brussel heeft aan1 den dnitschen kommandant laten weten, j dat het fransch gouvernement verklaard ' heeft dat het, in de onmogelijkheids is hetzij op welke manier ook, België bij te. staan in de aanvallende beweging, daar het zich verplicht gjet self eene verdedigende houding aan te nemen. Ik geef de stelSigste logenstraffing aaa deze bewering. 30 Oogst. ADOLF MAX. Dat beide affichen druk gelezen en be> sproken worden, hoeven wc niet te zeggèn. De kràchtige houefing van' burgemeestei Max draagt de algemeene goedkeuringl weg. Op de Groote Plaats Van de Noordstatie gingen wij langs d$ Nierrwstraat, het posthotel (waar geenq Duiwchers zijn), naar de Groote Markt. Hier had juist eene nogal drukke toeloopj plaats. Naderbij gekomen za^en wij dat) het een Fransch en een Engeisch officier) waren, elk met een band van 't Roodej Kruis op den arm. Dit waren denkelijk ge-i neesheeren; zij waren vergezeld van eeai Duitsche soldaat. Zij trokken het stadhuis binnen, waar het; wemelt van Duitsche soidaten, doch waar", de Brusselsche vlag alleen wappert. \ Het zij hier gezegd dat de staf van het' Duitsche leger hier niet meer zetelt, maayl ; wel in het Senaat, waar nu de duitsche^ nationale kleuren wapperen. Op de Groote Plaats, dit juweel van | pracht, ziet men, uitgenomen aan de opea-ï J bare gebouwen, de Belgische vlag fladde-ren. Zulks geeft waarlijk een eigenaardi- ï Rond den Oorlog te mm Esq correspondent van de «Nieuwe Rot-tsrdamscha Courant» schrijft het volgende : ïer gerustelling van velen in Holland, die fiet bezorgdheid den laatsten tijd gedacht lebbsn aan hunne familie of kennissen in wùk, moge het volgende dienen : î'<a oen paspoort bij den Duitschen consul îetiaaiU te hebben, fietste ik op 26 Oogst ':iu Maastricht naar Luik, vol spanning wat te zien zou krijgen van die woestenij, waarin het schoone landschap tusschen onze 't«nzen en Luik moest zijn veranderd, ge-jjK ik overal gelezen had. Ik koos het bekende rijwielpad langs het «aaul met zijn prachtige onafgebroken Jooge boomenrijen, een genot voor toeris- ^bij Lixhe ontmoette ik de eerste duit-post, die mij op vertoon van mijn p'as-Poort oogenblikkelijk doorliet. Niet ver van ;-ar, aan het water, ligt eene groote fa-ftk met hooge schoorsteenen ; één ervan ;,i-s kalf afgeknapt, maar de vier overige ■en rustig omhoog. Weinig vermoedde ik ' o, dat die eene gebroken schoorsteen het ■ "';5e zou zijn op mijn geheelen tocht naar v/at ik van oorlogsverwoestingen te zou krijgen. Ji reed verder door 't vruchtbare Maas-overal links en rechts rondziende naar ^fîebrande huizen, naar platgeschoten dor-, •jtt; doch niets daarvan, Het zager ailes uit 3 §J* velden tusschen kanaal en Maas, waren de boeren druk aan het oogsten ; vôôr de huizen zaten vrouwen kousen te breien ; kinderen speelden langs den weg. Bij elke brug over het kanaal was een wacntpost,waar ik even af moest stappen ; daar lagen eenige soidaten in het gras te slapen, anderen zaten in groepjes te kaarten, een eiricele kwam eens naar mij toegekuierd om naar nieuws te vragen. Onder de groote, geheel ongedeerde voet-brug bij Herstal ging ik door,en steeds meer naclerde ik Luik ; Luik, het oord van ver-schrikking ! Zou ik er binnen kunnen lcomen zonder bijzondere vergunning? En welke voorzorgen zou ik moeten nemen,om er weer veilig uit te geraken ffiaar wandelden eenige Luiksche jongens gearmd met aardige fa-briekmeisjes; ginds speclde eene jonge moe-der achter een boom kiekeboe met haar kleine. Was ik hier vlak bij Luik? Het fietspad was ten einde, ik moest over eene sluis en eer ik het wist was ik reeds op de Quai St. Léonard. Een troepje soidaten was aan 't exerceeren, ten genoege van het publick. Van aanhouding bemerktc ik niets. Ik r#ed de stad in ; overal militairen,te ^oet, op de fiets. in automobielen en in rijtuigen. Maar overigens ailes in volmaakte rust. De trams reden weer ; Luiksche politieagenten wandelden door de straten. Het tiental huizen, in de rue de l'Université in de asch gelegd, brandde nog wat na; maar ook daar keek niemand meer naar. Men scheen aa-n ailes aliang gewend. .XSî'A'W- >Ç8rd straat afgezet en moest aile verkeer stilstaan, daar men een foto wilde nemen van het Duitsche Êoode Kruis voér het Universiteitsgiebouw ; elke Luikenaar, die haast had, moest maar even wachten tôt de groep genomeo was ! Op de place du Marché bezocht ik een lôjarig meisje, dat ik naar haar anstige ouders in Holl&ndsch Limburg wilde te-rugbrengen. Zij lachte mij uit. Waarorn zou ze nu nog wegga-an 1 't Was toch ailes even rustig hier ! «Maar hebt ge dan niet vreeselijk in angst gezeten 1», vroeg ik. «Och, zei ze toen, we hebben alleen schie-ten gehoord, dat was ailes !» Aanvankelijk ging ik terug zooals ik gekomen was ; maar bij Herstal ging ik over de brug, om te iien of ik langs den groo-ten heirweg aan de overzijde der Maas ook andere indrukken zou krijgen. Ik kwam door Wandre; de inwoners zaten er overal rustig voor de deur, of hielden een praatje met de Duitsche soidaten. Nergens een beschadigd huis of iets anders, dat aan vreeselijke krijgsbedrijven herinnerde. Heerlijk was het langs den breeden, glàd-den weg vlak langs de rivier ! De vele villa's hoop: op de rotsige heuvels vcchts, lagen ongedeerd in den zonneschijn. Ik kwam door Argenteau ; hier was de brug over de Maas vernield, doch het heele dorp zag er uit als altijd. Maar Visé dan? Ja, Visé was verschrik-kelijk; behalve een enkele buitenwijk, totaal in de asch gelegd. Doch de beschrijving daarvan is u al uitvoerig gedaan. Eenige achtergebleven soidaten ruimden de puin-hoopen uit de straten. Natuurlijk wil ik met het voorgaande niet zeggen, dat het land voor Luik in 't geheel niet getedsterd is door den oorlog ; verre van daar. Er zijn, dat spreekt van zelf, hier en da-q,r oorden genoeg3 waar . men nog lang aan den vreeselijken strijd, die hier gestreden is zal herinnerd worden. Maar tegenover de ontzettende voorstel-lingen, die men zich tlians veelal ma-akrt van deze streek, mogen mijn opgedane indrukken wel eens gesteld worden. Ieder belanghebbende wete dusa dat elk-eeu langs Nederland thans zonder eenige moeite in Luik kan komen; en tevens, dat in die stad volkomen rust en veiligheid heerscht. (Als wij eenigszins kuuitcn zullen wij ons zelf gaan overtuigeii van tien toestancl te Luik : dan zullèm wij ook weten wat er van de forten vau Luik cigenlijk is. Red. «Vooruit».) — ■ igggQ- ■ ■ ■ 'tv nff» Eeo bslangrljks fas!or \ É spoorwegen Zooals bekend is heeft het Russische spoorwegnet eene grootere h reed te tusschen de beisle rails dan de V^est-Europee-sche spoorwegbanen. De meening, dat dit verschil in breedte uit strategische beweegredenen îs aangeno-men, is echter niet juist. Uit bedrijfstech-nische overwegingen W'erd indertijd op ad-vies van den Amerikaanschen ingénieur AVhistler de spoorbreedte van 1.524 meter voor de eerste spoorwegen aangenomen en heeft men het net op die breedte verder uitgebreid. 'Deze spoorbreedte is dan ook voor de oo.rlogvoering der Russen buiten hun grenzen een zeer groot bezwaar, om-dat de Russische spoorwagens niet op het Duitsch „ of Oostenrijksch çebied kunfien^ ^ doorloopen. De verovering van Duitsch roi-lend spoorwegmaterieel bij Gumbinnen sa Insterburg werd dan ook in een Russischa overwinningsbulletin als een groot vooy-deel genoemd. _ ' Het stelsel Breitsprecher, waarbij wagenkasten van de assen van de eenq wagensoort opgelicht en op die van de ftSS* dere gezet worden, komt door zijne' go-ringe verbreiding in dezen oorlog met 3$ animer king ; het wordt echter bijvoorbeelê op het grensst'ation Wirballen( tegenov»? Eydtkiihnen) bij den salontrein van dea: Tsaar toegepast, wanneer deze het Rusai-sche gebied verlaat of daarheen terugkeeià. Ook het verstellen van de raderen is sS-j leen bij de wagons mogelijk, echter niafcs bij de locomotieven. De raderen der spaofi® wegwa-gens zijn op de assen vast aangg-drukt en draaien met de as, niet (zoeasa bij de andere voertuigen) om de as. Wel is op de spoorwegen in Oost-Duitscfe-land een gedeelte der spoorwegwagens verstelbare assen voorzien, waarbij, àoa? middel van hydraulische persen, aan de ï&-deren een andere plaats in de lengterichtingi gegeven kan worden; doch dit middel werkfc niet krachtig. Aldus blijft alleen over, rerleggen van een rail, dat echter wel v®&& de Duitschers, niet voor de Russen mogeli.iît! is, want de dwarsliggers van do West-Eupc-peesche spoorwegen zijn voor het uit elkan» der brengen der rails te kort. Dit verleggE® vordert niet veel arbeid en tijd. Alleen "tS, ijzeren dwarsleggers is het uitgeslotes. De proviandeering van het Russischa gor zal aldus, wanneer dit leger verdas fgk Duitschland doordringt, moeiiijk zijaB Indien het zich niet in het bezit weet te len van voldoend rollend Duitsch of Oos£«$i rijksch spoor\vegmaterieel.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.